Surgery Tribune Poland No. 2, 2015
Ekstrakcja zęba zatrzymanego i rola kontroli śródzabiegowej / Standard postępowania przy operacyjnym usunięciu mesiodensu od strony podniebiennej
Ekstrakcja zęba zatrzymanego i rola kontroli śródzabiegowej / Standard postępowania przy operacyjnym usunięciu mesiodensu od strony podniebiennej
Array ( [post_data] => WP_Post Object ( [ID] => 66711 [post_author] => 0 [post_date] => 2015-09-18 12:02:11 [post_date_gmt] => 2015-09-18 12:02:11 [post_content] => [post_title] => Surgery Tribune Poland No. 2, 2015 [post_excerpt] => [post_status] => publish [comment_status] => closed [ping_status] => closed [post_password] => [post_name] => surgery-tribune-poland-no-2-2015-0215 [to_ping] => [pinged] => [post_modified] => 2024-10-22 23:51:08 [post_modified_gmt] => 2024-10-22 23:51:08 [post_content_filtered] => [post_parent] => 0 [guid] => https://e.dental-tribune.com/epaper/stpol0215/ [menu_order] => 0 [post_type] => epaper [post_mime_type] => [comment_count] => 0 [filter] => raw ) [id] => 66711 [id_hash] => 7b37c796e1c892c002a6d3cceec347143e4469a84b5d39a435207d258d38a05c [post_type] => epaper [post_date] => 2015-09-18 12:02:11 [fields] => Array ( [pdf] => Array ( [ID] => 66712 [id] => 66712 [title] => STPOL0215.pdf [filename] => STPOL0215.pdf [filesize] => 0 [url] => https://e.dental-tribune.com/wp-content/uploads/STPOL0215.pdf [link] => https://e.dental-tribune.com/epaper/surgery-tribune-poland-no-2-2015-0215/stpol0215-pdf-2/ [alt] => [author] => 0 [description] => [caption] => [name] => stpol0215-pdf-2 [status] => inherit [uploaded_to] => 66711 [date] => 2024-10-22 23:51:01 [modified] => 2024-10-22 23:51:01 [menu_order] => 0 [mime_type] => application/pdf [type] => application [subtype] => pdf [icon] => https://e.dental-tribune.com/wp-includes/images/media/document.png ) [cf_issue_name] => Surgery Tribune Poland No. 2, 2015 [contents] => Array ( [0] => Array ( [from] => 01 [to] => 02 [title] => Ekstrakcja zęba zatrzymanego i rola kontroli śródzabiegowej [description] => Ekstrakcja zęba zatrzymanego i rola kontroli śródzabiegowej ) [1] => Array ( [from] => 03 [to] => 04 [title] => Standard postępowania przy operacyjnym usunięciu mesiodensu od strony podniebiennej [description] => Standard postępowania przy operacyjnym usunięciu mesiodensu od strony podniebiennej ) ) ) [permalink] => https://e.dental-tribune.com/epaper/surgery-tribune-poland-no-2-2015-0215/ [post_title] => Surgery Tribune Poland No. 2, 2015 [client] => [client_slug] => [pages_generated] => [pages] => Array ( [1] => Array ( [image_url] => Array ( [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/66711-31f06802/2000/page-0.jpg [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/66711-31f06802/1000/page-0.jpg [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/66711-31f06802/200/page-0.jpg ) [key] => Array ( [2000] => 66711-31f06802/2000/page-0.jpg [1000] => 66711-31f06802/1000/page-0.jpg [200] => 66711-31f06802/200/page-0.jpg ) [ads] => Array ( ) [html_content] => ) [2] => Array ( [image_url] => Array ( [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/66711-31f06802/2000/page-1.jpg [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/66711-31f06802/1000/page-1.jpg [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/66711-31f06802/200/page-1.jpg ) [key] => Array ( [2000] => 66711-31f06802/2000/page-1.jpg [1000] => 66711-31f06802/1000/page-1.jpg [200] => 66711-31f06802/200/page-1.jpg ) [ads] => Array ( ) [html_content] => ) [3] => Array ( [image_url] => Array ( [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/66711-31f06802/2000/page-2.jpg [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/66711-31f06802/1000/page-2.jpg [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/66711-31f06802/200/page-2.jpg ) [key] => Array ( [2000] => 66711-31f06802/2000/page-2.jpg [1000] => 66711-31f06802/1000/page-2.jpg [200] => 66711-31f06802/200/page-2.jpg ) [ads] => Array ( ) [html_content] => ) [4] => Array ( [image_url] => Array ( [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/66711-31f06802/2000/page-3.jpg [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/66711-31f06802/1000/page-3.jpg [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/66711-31f06802/200/page-3.jpg ) [key] => Array ( [2000] => 66711-31f06802/2000/page-3.jpg [1000] => 66711-31f06802/1000/page-3.jpg [200] => 66711-31f06802/200/page-3.jpg ) [ads] => Array ( ) [html_content] => ) ) [pdf_filetime] => 1729641061 [s3_key] => 66711-31f06802 [pdf] => STPOL0215.pdf [pdf_location_url] => https://e.dental-tribune.com/tmp/dental-tribune-com/66711/STPOL0215.pdf [pdf_location_local] => /var/www/vhosts/e.dental-tribune.com/httpdocs/tmp/dental-tribune-com/66711/STPOL0215.pdf [should_regen_pages] => 1 [pdf_url] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/66711-31f06802/epaper.pdf [pages_text] => Array ( [1] =>ST_17-20_korekta.indd SURGERY TRIBUNE The World’s Oral Surgery Newspaper • Polish Edition VOL. 1, NR 2 Ekstrakcja zęba zatrzymanego i rola kontroli śródzabiegowej W 2015 r. pacjentka, lat 29, zgłosiła się do kliniki z powodu bólu okolicy trzonu żuchwy – obustronnie, promieniującego aż do skroni w chwilach nasileń dolegliwości. Podczas konsultacji ortodontycznej w 2011 r. pacjentce wykonano badanie CBCT (Ryc. 1). Jeszcze wtedy nic jej nie dolegało, a na leczenie ortodontyczne nie chciała się zdecydować. Przebywając na stałe za granicami kraju, wiosną 2015 r. zmuszona była usunąć ząb 46 z powodu, jak opisywała, nieustępującego bólu, mimo leczenia w tamtejszej poradni oraz złej prognozy dotyczącej w/w zęba. Po ekstrakcji zęba 46 dolegliwości chwilowo ustąpiły, jednak nawróciły z podobną siłą już po upływie 3 tygodni od ekstrakcji. Po upływie 2 miesięcy dolegliwości wciąż się utrzymywały. Podczas badania w tutejszym gabinecie (Ryc. 2) wykazano ból palpacyjny w projekcji korony zatrzymanego zęba 45 i przetokę na szczycie wyrostka zębodołowego. Ból o mniejszym natężeniu pojawiał się podczas badania zęba 35. Zaproponowano następujący plan leczenia: — usunięcie zęba zatrzymanego nr 35, augmentacja NanoGel i regeneracja, — odsłonięcie zęba, przyklejenie zamka ortodontycznego, nieznaczna kortykotomia i luksacja zęba jako przygotowanie do leczenia ortodontycznego. Celem niniejszego artykułu jest lapidarne przedstawienie przebiegu leczenia w przypadku zęba 35 oraz wniosków z niego płynących. Opis leczenia: Wykonano cięcie odciążające za zębem 36, a brodawkę ujęto w płacie. Do linii mukogingiwalnej cięcie prowadzono Ryc. 1 Ryc. 2 Ryc. 3 Ryc. 4 Ryc. 5 Ryc. 6 Ryc. 7 Ryc. 8 Ryc. 9 Ryc. 10 Ryc. 11 Ryc. 12 2[2] =>ST_17-20_korekta.indd 2 SURGERY TRIBUNE Polish Edition Praktyka Ryc. 13 Ryc. 14 Ryc. 15 Ryc. 16 Ryc. 17 Ryc. 18 w kontakcie z kością, natomiast po przekroczeniu tej linii nacięto tylko błonę śluzową (Ryc. 3). Nacięto koronę zęba w odwróconą literę „T” i usunięto koronę (Ryc. 8, 9 i 10). Następnie cięcie poprowadzono w szczelinie dziąsłowej ku przodowi aż do brodawki między zębem 32 i 33 (Ryc. 4). Ponieważ, mimo prób nie udało się usunąć korzenia, zaczęto systematycznie usuwać go kawałek po kawałku. Wytłumaczeniem takiej sytuacji jest najprawdopodobniej ankyloza wierzchołka korzenia, o czym może świadczyć zamazana linia ozębnej wokół apeksu (Ryc. 11, 12 i 13). Wykonano w kości kortykalnej owalne cięcie w projekcji korony zatrzymanego zęba (Ryc. 5). Za pomocą dłuta delikatnie odchylono i odwarstwiono blaszkę kortykalną od korony zęba 35 (Ryc. 6) i uwidoczniono koronę (Ryc. 7). Usunięto korzeń, jednak jego wierzchołek pozostał na dnie zębodołu i mimo jego ruchomości oraz prób usunięcia pęsetą, pozostał w zębodole. Wiedząc, iż próby usunięcia pozostałości przez zębodół były nieskuteczne, podjęto decyzję o augmentacji i regeneracji, a następnie pacjent, jeszcze znieczulony, udał się do pomieszczenia obok do pracowni tomografii komputerowej i wykonano mu badanie CBCT (Ryc. 14 i 15). Po wykonaniu skanu, ponownie podjęto próbę usunięcia pozostałości korzeniowej oraz blaszki kortykalnej, które luźno znajdowały się pod mięśniem żuchwowo-gnykowym z dostępu od strony językowej (Ryc. 16 i 17). Należy pamiętać, iż cięcie należy prowadzić 1 mm od linii dzielącej dziąsło i dno jamy ustnej w błonie śluzowej luźnej i prowadzić ostrze w kierunku kości trzonu żuchwy tak, aby przeciąć mięsień mylohyoideus w miejscu, gdzie są jego przyczepy ścięgniste (aby nie prowokować krwawienia z samego mięśnia), a następnie poruszać się pod okostną w tunelu. Ta technika zabezpiecza przed możliwymi powikłaniami związanymi z krwawieniem z mięśnia, uszkodzeniem przewodu ślinowego Wharton’a, uszkodzeniem naczyń i nerwu. Gdyby nie założone wcześniej szwy od strony przedsionkowej, wychodzące na stronę językową, cięcie można wykonać w szczelinie dziąsłowej i poruszać się w głębszym tunelu pod okostną. Po usunięciu pozostałości wykonano ponownie badanie CBCT (Ryc. 18). Po 14 dniach od zabiegu pacjentka ma zachowane czucie w pełnym polu unerwienia trzeciej gałęzi nerwu trójdzielnego, nie zgłasza bólu występującego przed zabiegiem. Gojenie przebiegło również bezboleśnie. Zespół Oral Surgery biuro@oralsurgery.pl UWAGA – Konkurs!!! Oral Surgery Acadamy (OSA) ogłasza ogólnopolski konkurs na najlepszą prezentację (artykuł), przedstawiającą zabieg frenulektomii/frenuloplastyki. Konkurs przeznaczony jest dla praktykujących lekarzy dentystów. Współorganizatorami są firmy: Dental Depot Wasio, AtosM, Liberdent. Patronat merytoryczny sprawuje Akademia Chirurgii Jamy Ustnej, a patronat prasowy – Dental Tribune International, wydawca wielu tytułów z różnych dziedzin stomatologii, w tym „Surgery Tribune”. Na ocenę prac zgłoszonych do konkursu będą miały wpływ takie czynniki, jak: — walory edukacyjne prezentacji, — jakość zdjęć, — analiza przypadku przed zabiegiem, — uzasadnienie doboru metody do przypadku, — prezentacja efektu 30 dni po zabiegu. Konkurs trwa do 31.12.2016 r. Prezentacje należy nadsyłać na adres Akademii: biuro@oralsurgery.pl. Nagrodą jest: — najwyższej jakości igłotrzymacz firmy Hu-Friedy, — publikacja opisu przypadku z prezentacji na łamach „Surgery Tribune”, — 10 szt. płynu Alfa Implant do pielęgnacji ran pozabiegowych, — 10 szt. opatrunku Blood Stop, — darmowy weekend w Akademii. Uwaga W konkursie nie mogą brać udziału wykładowcy Akademii ani Uniwersytetów. Szczegółowe informacje: www.oralsurgery.pl.[3] =>ST_17-20_korekta.indd SURGERY TRIBUNE Polish Edition Praktyka 3 Standard postępowania przy operacyjnym usunięciu mesiodensu od strony podniebiennej Igor Kresa, Paweł Nieckula, Martyna Osiak, Bartłomiej Iwańczyk i Andrzej Wojtowicz Hiperdoncja to anomalia związana z udziałem zębów nadliczbowych, tzn. gdy liczba zębów w jamie ustnej u dorosłych jest większa niż 32. Jest to zaburzenie rozwojowe o wielorakiej etiologii. Mesiodens to najczęściej występujący ząb nadliczbowy, zlokalizowany w szczęce. Może doprowadzić do wielu zaburzeń w otaczających tkankach i zębach takich, jak: diastemy, stłoczenia, rotacje, przemieszczenia, torbiele. Wczesne wykrycie umożliwia szybkie wdrożenie leczenia chirurgiczno-ortodontycznego. Hiperdoncja cechuje się zwiększoną liczbą zębów mlecznych lub stałych. Wyróżnia się zęby o prawidłowej budowie charakterystycznej dla danej grupy zębowej, określane jako zęby dodatkowe oraz zęby zbudowane nieprawidłowo, czyli zęby nadliczbowe.1,2 Etiopatogeneza tego zaburzenia nie jest do końca wyjaśniona. Istnieje wiele teorii powstawania hiperdoncji: atawistyczna, genetyczna, dychotomii zawiązka oraz nadczynności listewki zębowej.2-7 Najbardziej popularna jest ta ostatnia, mówiąca o miejscowej hiperaktywności przetrwałej lub reaktywowanej listewki zębowej pobudzanej do wytwarzania nowych zawiązków zębowych, m. in. przez takie czynniki, jak naprężenia kości szczęk czy siła wywierana przez już istniejące uzębienie.3,8 Najczęściej występującym zębem nadliczbowym jest mesiodens, który stanowi 21,1-67% wszystkich przypadków hiperdoncji.8 Najbardziej typowa lokalizacja to obszar pomiędzy siekaczami przyśrodkowymi szczęki, rzadziej żuchwy.9,10,11. Mesiodens może mieć budowę eumorficzną, czyli przypominać kształtem i wielkością siekacz przyśrodkowy lub dysmorficzną – postać stożkowata, guzkowata i trzonowcowata.9,12 Najczęściej występuje mesiodens stożkowaty o całkowicie uformowanym korzeniu, położony podniebiennie między siekaczami przyśrodkowymi szczęki i niepowodujący opóźnienia w wyrzynaniu tych zębów. Mesiodens guzkowaty ma nieprawidłowo ukształtowany korzeń, umiejscawia się bardziej podniebiennie i może być przyczyną zatrzymania siekaczy stałych. Mesiodens trzonowcowaty występuje najrzadziej.5,11 Nadliczbowe zęby środkowe mogą być przyczyną takich za- burzeń, jak: opóźnione wyrzynanie lub zatrzymanie zębów sąsiednich, powstawanie diastemy, przerost wędzidełka wargi górnej, resorpcja korzeni zębów, powstawanie torbieli szczęk.8,13-18 W piśmiennictwie występują różne schematy postępowania leczniczego w przypadku mesiodensów. Głównym kryterium jest występowanie nadliczbowego środkowego zęba w uzębieniu mlecznym lub stałym. Jeżeli mesiodens występuje w uzębieniu mlecznym i nie powoduje zaburzeń zgryzowych, najczęściej pozostawia się go do obserwacji klinicznej i radiologicznej. Ma to istotne znaczenie, gdyż zauważono korelację między występowaniem nadliczbowych zębów mlecznych i stałych. Mesiodens w uzębieniu stałym, który jest przyczyną wymienionych nieprawidłowości jest wskazaniem do ekstrakcji.11 Poza tym, jak podaje Winiarska-Majczyno i Wilczyńska, bezwzględnym wskazaniem do usunięcia nadliczbowego zęba środkowego jest przodozgryz i zgryz krzyżowy.3 Bardzo odmienne poglądy występują w stosunku do zatrzymanych zębów nadliczbowych. Jedna z możliwości to natychmiastowa ekstrakcja mesiodensu po zdiagnozowaniu, której zaletą jest możliwość samoistnego wyrznięcia się zatrzymanych stałych zębów sąsiednich, zapobieganie powstawaniu wad zgryzu i konieczności wdrożenia leczenia ortodontyczno-chirurgicznego. 2,19 Druga możliwość to usunięcie mesiodensu po pełnym ukształtowaniu się korzeni zębów sąsiednich, co zapobiega możliwości ich uszkodzenia podczas zabiegu. W przypadku, gdy mesiodens zostanie usunięty i po 6-miesięcznej obserwacji radiologicznej oraz dostatecznej ilości miejsca w łuku zębowym nie obserwuje się postępu w wyrzynaniu zatrzymanego zęba stałego, należy wdrożyć postępowanie chirurgiczno-ortodontyczne. Polega ono na chirurgicznym odsłonięciu zatrzymanego zęba stałego i jego ortodontycznym sprowadzeniu do łuku.3,7,8,17,18 Opis przypadku 8-letnia dziewczynka została skierowana przez ortodontę do Zakładu Chirurgii Stoma- tologicznej WUM w celu konsultacji i leczenia zaburzenia w okolicy zębów 11-21. Anomalia została wykryta na podstawie zdjęcia pantomograficznego, standardowo wykonywanego przed leczeniem ortodontycznym (Ryc. 1). kainą z noradrenaliną (3 ampułki) nacięto i odwarstwiono girlandowaty płat śluzówkowo-okostnowy od strony podniebienia na wysokości zębów 13-24 (Ryc. 4 i 5). Wiertłem zniesiono blaszkę kostną na wysokości zęba 21. Ząb nadliczbowy usunięto w całości wraz z mieszkiem (Ryc. 6 i 7). Zębodół wyłyżeczkowano i zaopatrzono gąbką kolagenową (spongostan), Ryc. 1: Zdjęcie pantomograficzne. W badaniu wewnątrzustnym stwierdzono uzębienie mieszane, adekwatne do wieku rozwojowego, bez czynnych ognisk próchnicowych. Zlecono badanie CBCT w celu dokładniejszej diagnostyki zmiany w okolicy zębów 11-21. W obrazie tomograficznym ukazał się podniebiennie położony ząb nadliczbowy (mesiodens) w okolicy korzenia zęba 21 (Ryc. 2 i 3). Zęby stałe górne sieczne miały zakończony rozwój korzeni i prawidłowo reagowały na testy żywotności. W wywiadzie rodzinnym brak przypadków zębów nadliczbowych. Ryc. 2: CBCT – podniebienne położony ząb nadliczbowy (mesiodens) w okolicy korzenia zęba 21. Ryc. 4: Widok wewnątrzustny przed zabiegiem. Ryc. 5: Nacięcie i odwarstwienie girlandowatego płata śluzówkowo-okostnowego na wysokości zębów 13-24. Ryc. 3: CBCT – dokładna lokalizacja mesiodensu. Plan leczenia zakładał usunięcie mesiodensu z dojściem od strony podniebiennej. Ze względu na wiek pacjentki (8 lat) została ona poddana premedykacji przedzabiegowej. W znieczuleniu nasiękowym 2% ligno- Ryc. 6: Usunięcie zęba nadliczbowego. 4[4] =>ST_17-20_korekta.indd 4 SURGERY TRIBUNE Polish Edition News (Ryc. 8). Mieszek oddano do badania histopatologicznego. Założono szwy (Ryc. 10). Udzielono wskazań, zalecono Duomox 0,5, 1 tabl. co 12 godz. Dyskusja Ryc. 7: Usunięcie mieszka zębowego. Ryc. 8. Zaopatrzenie rany gąbką kolagenową. Hiperdoncja to zwiększenie liczby zębów (łac. hyperdontia) powodowane przez zaburzenie rozwojowe, polegające na obecności zębów nadliczbowych, o nieprawidłowej budowie albo prawidłowo zbudowanych zębów dodatkowych.20 W uzębieniu mlecznym hiperdoncję obserwuje się rzadko (0,3-0,6%), w uzębieniu stałym częściej (0,1-3,8%).5,17 Występuje częściej u mężczyzn niż u kobiet (2:1) i częściej dotyczy szczęki niż żuchwy (9:1).5,15,17,18,21 Poddano analizie wszystkie zabiegi usunięcia zębów nadliczbowych i dodatkowych przeprowadzone u pacjentów leczonych ambulatoryjnie w Zakładzie Chirurgii Stomatologicznej Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego w 2013 r. Najmłodszy pacjent miał 6 lat, najstarszy 67. Średnia wieku dzieci z mesiodensem to 9 lat. Przeprowadzono 34 zabiegi, podczas których usunięto 21 zębów nadliczbowych, co stanowi 63,6% wszystkich przeprowadzonych zabiegów oraz 12 zębów dodatkowych (36,4%), (Tab. 1, Wykres 1). Wg piśmiennictwa, mesiodens jest najczęściej występującym zębem nadliczbowym, co stanowi ok. 50% wszystkich przypadków hiperdoncji i pojawia się u 0,15-1,9% populacji.22 Tab. 1: Liczba usuniętych zębów dodatkowych i nadliczbowych. Rodzaj usuniętego zęba Liczba zębów % zębów zęby nadliczbowe (mesiodens) 21 63,60 zęby dodatkowe 12 36,40 Wykres 1: Procentowy rozkład liczby wykonanych zabiegów usunięcia zębów dodatkowych i nadliczbowych. 36,40% zęby dodatkowe 63,60% zęby nadliczbowe (mesiodens) Ehlersa-Danlosa czy dysplazji obojczykowo-czaszkowej.2,5-7,14,15,17 Do najczęstszych form zębów nadliczbowych należą: — mesiodens – ząb pośrodkowy występujący głównie między siekaczami górnymi przyśrodkowymi, — zęby zatrzonowe występujące za 3. zębem trzonowym, — zęby przytrzonowe zlokalizowane policzkowo lub językowo między 1. a 2. lub 2. a 3. zębem trzonowym.2,5,17 Etiologia powstawania zębów nadliczbowych nie jest do końca wyjaśniona. Przyczyną mogą być zaburzenia genetyczne, anomalie podczas rozwoju zęba stałego/mlecznego na etapie pączka czy ponownej proliferacji nadliczbowe lub dodatkowe mogą opóźniać lub uniemożliwiać erupcję zębów stałych, powodować ich przemieszczanie lub obracanie, sprawiać trudności w leczeniu ortodontycznym (zamykanie przestrzeni), resorbować korzenie zębów sąsiadujących lub powodować ich nieprawidłowy rozwój.8,13-18 Leczenie hiperdoncji jest uzależnione od położenia, stopnia rozwoju, a także wpływu na zęby pozostałe. Bardzo ważne jest wczesne diagnozowanie tych zaburzeń, co pozwoli na wybranie odpowiedniej metody leczenia (ekstrakcja, ekstrakcja i leczenie ortodontyczne, tylko leczenie ortodontyczne i obserwacja).17-20,22 W bardziej złożo- Tab. 2: Liczba zbadanych mężczyzn i kobiet. Kobiety Mężczyźni % kobiet do wszystkich badanych zęby nadliczbowe (mesiodens) 15 6 45,50% 18,20% zęby dodatkowe 8 4 24,20% 12,10% razem 23 10 69,70% 30,30% Rodzaj usuniętego zęba %mężczyzn do wszystkich badanych Ryc. 9: Usunięty, od lewej: mieszek zębowy i mesiodens. W opisanej procedurze wzięły udział 33 osoby, wśród których były 23 kobiety i 10 mężczyzn, tzn. kobiety stanowiły przeważającą liczbę badanych – 69,7%, a mężczyźni zaledwie 30,3% (Tab. 2). Zarówno zęby dodatkowe, jak i mesiodens częściej występowały u kobiet, odpowiednio 24,2% i 45,5% w stosunku do wszystkich badanych osób. Mężczyźni z zębami dodatkowymi stanowili 12,1% badanych, a mesiodens występował u 18,2% mężczyzn. W literaturze występowanie hiperdoncji częściej obserwuje się u płci męskiej. Ryc. 10: Ranę zaopatrzono szwami. Hiperdoncja jest charakterystycznym objawem niektórych zespołów wrodzonych, jak: zespół Gardnera, Crouzona, mezenchymy. Zęby nadliczbowe mogą występować pojedynczo, wielokrotnie, po jednej lub obu stronach, w szczęce lub w żuchwie. Publikacje światowe donoszą, iż stosunek występowania zębów nadliczbowych w szczęce jest 8-10 razy większy niż w żuchwie.15,18,19 Występowanie więcej niż jednego zęba nadliczbowego jest spotykane głównie w przedniej środkowej części szczęki. Hiperdoncja może być wykryta przez przypadek, podczas badania radiologicznego, kiedy klinicznie nie daje żadnych objawów.17,19 Często jednak towarzyszy lub jest odpowiedzialna za komplikacje związane z wyrzynaniem zębów. Zęby nych przypadkach występowania wielu zębów nadliczbowych może dojść do multitranspozycji zębów stałych, czy rozwarstwieniu wyrostka zębodołowego. Wykrycie mesiodensu na wczesnym etapie rozwoju pozwoli na szybkie i skuteczne leczenie wielospecjalistyczne z minimalnym ryzykiem powikłań.7,22 Piśmiennictwo dostępne u wydawcy. Autorzy: Lek. dent. Igor Kresa, lek. dent. Paweł Nieckula, lek. dent. Martyna Osiak, lek. dent. Bartłomiej Iwańczyk, prof. dr hab. Andrzej Wojtowicz Zakład Chirurgii Stomatologicznej WUM 02-006 Warszawa, ul. Nowogrodzka 59 Tel.: (22) 502 12 42) [page_count] => 4 [pdf_ping_data] => Array ( [page_count] => 4 [format] => PDF [width] => 859 [height] => 1208 [colorspace] => COLORSPACE_UNDEFINED ) [linked_companies] => Array ( [ids] => Array ( ) ) [cover_url] => [cover_three] => [cover] => [toc] => Array ( [0] => Array ( [title] => Ekstrakcja zęba zatrzymanego i rola kontroli śródzabiegowej [page] => 01 ) [1] => Array ( [title] => Standard postępowania przy operacyjnym usunięciu mesiodensu od strony podniebiennej [page] => 03 ) ) [toc_html] =>[toc_titles] =>Table of contentsEkstrakcja zęba zatrzymanego i rola kontroli śródzabiegowej / Standard postępowania przy operacyjnym usunięciu mesiodensu od strony podniebiennej
[cached] => true )