DT Turkey
DTI 5. Yayıncılar Toplantısı yapıldı / DTI yenilestirilen sitesini tanıttı / Ürün Tanıtımı / Tam Gün Yasası’ndan - dishekimi muayenehanesine bakıs / Genlerin yüz morfolojisi üzerine etkileri / Tiyatro hayatın canlı öyküsüdür / Ajanda
DTI 5. Yayıncılar Toplantısı yapıldı / DTI yenilestirilen sitesini tanıttı / Ürün Tanıtımı / Tam Gün Yasası’ndan - dishekimi muayenehanesine bakıs / Genlerin yüz morfolojisi üzerine etkileri / Tiyatro hayatın canlı öyküsüdür / Ajanda
DTI 5. Yayıncılar Toplantısı yapıldı
01 - 02 viewDTI yenilestirilen sitesini tanıttı
03 - 03 viewÜrün Tanıtımı
04 - 04 viewTam Gün Yasası’ndan - dishekimi muayenehanesine bakıs
05 - 05 viewGenlerin yüz morfolojisi üzerine etkileri
06 - 09 viewTiyatro hayatın canlı öyküsüdür
10 - 11 viewAjanda
12 - 12 viewArray ( [post_data] => WP_Post Object ( [ID] => 53892 [post_author] => 1 [post_date] => 2009-05-14 17:51:21 [post_date_gmt] => 2009-05-14 17:51:21 [post_content] => [post_title] => DT Turkey [post_excerpt] => [post_status] => publish [comment_status] => closed [ping_status] => closed [post_password] => [post_name] => dt-turkey-0209 [to_ping] => [pinged] => [post_modified] => 2024-10-18 12:31:46 [post_modified_gmt] => 2024-10-18 12:31:46 [post_content_filtered] => [post_parent] => 0 [guid] => https://e.dental-tribune.com/epaper/dttu0209/ [menu_order] => 0 [post_type] => epaper [post_mime_type] => [comment_count] => 0 [filter] => raw ) [id] => 53892 [id_hash] => adc4d3837f17c13624b27581ff66031a381ccae3ee543ed8647f700525e60535 [post_type] => epaper [post_date] => 2009-05-14 17:51:21 [fields] => Array ( [pdf] => Array ( [ID] => 53893 [id] => 53893 [title] => DTTU0209.pdf [filename] => DTTU0209.pdf [filesize] => 0 [url] => https://e.dental-tribune.com/wp-content/uploads/DTTU0209.pdf [link] => https://e.dental-tribune.com/epaper/dt-turkey-0209/dttu0209-pdf-2/ [alt] => [author] => 1 [description] => [caption] => [name] => dttu0209-pdf-2 [status] => inherit [uploaded_to] => 53892 [date] => 2024-10-18 12:31:35 [modified] => 2024-10-18 12:31:35 [menu_order] => 0 [mime_type] => application/pdf [type] => application [subtype] => pdf [icon] => https://e.dental-tribune.com/wp-includes/images/media/document.png ) [cf_issue_name] => DT Turkey [contents] => Array ( [0] => Array ( [from] => 01 [to] => 02 [title] => DTI 5. Yayıncılar Toplantısı yapıldı [description] => DTI 5. Yayıncılar Toplantısı yapıldı ) [1] => Array ( [from] => 03 [to] => 03 [title] => DTI yenilestirilen sitesini tanıttı [description] => DTI yenilestirilen sitesini tanıttı ) [2] => Array ( [from] => 04 [to] => 04 [title] => Ürün Tanıtımı [description] => Ürün Tanıtımı ) [3] => Array ( [from] => 05 [to] => 05 [title] => Tam Gün Yasası’ndan - dishekimi muayenehanesine bakıs [description] => Tam Gün Yasası’ndan - dishekimi muayenehanesine bakıs ) [4] => Array ( [from] => 06 [to] => 09 [title] => Genlerin yüz morfolojisi üzerine etkileri [description] => Genlerin yüz morfolojisi üzerine etkileri ) [5] => Array ( [from] => 10 [to] => 11 [title] => Tiyatro hayatın canlı öyküsüdür [description] => Tiyatro hayatın canlı öyküsüdür ) [6] => Array ( [from] => 12 [to] => 12 [title] => Ajanda [description] => Ajanda ) ) ) [permalink] => https://e.dental-tribune.com/epaper/dt-turkey-0209/ [post_title] => DT Turkey [client] => [client_slug] => [pages_generated] => 1729254793 [pages] => Array ( [1] => Array ( [image_url] => Array ( [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53892-efe5969f/2000/page-0.jpg [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53892-efe5969f/1000/page-0.jpg [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53892-efe5969f/200/page-0.jpg ) [key] => Array ( [2000] => 53892-efe5969f/2000/page-0.jpg [1000] => 53892-efe5969f/1000/page-0.jpg [200] => 53892-efe5969f/200/page-0.jpg ) [ads] => Array ( ) [html_content] => ) [2] => Array ( [image_url] => Array ( [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53892-efe5969f/2000/page-1.jpg [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53892-efe5969f/1000/page-1.jpg [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53892-efe5969f/200/page-1.jpg ) [key] => Array ( [2000] => 53892-efe5969f/2000/page-1.jpg [1000] => 53892-efe5969f/1000/page-1.jpg [200] => 53892-efe5969f/200/page-1.jpg ) [ads] => Array ( ) [html_content] => ) [3] => Array ( [image_url] => Array ( [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53892-efe5969f/2000/page-2.jpg [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53892-efe5969f/1000/page-2.jpg [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53892-efe5969f/200/page-2.jpg ) [key] => Array ( [2000] => 53892-efe5969f/2000/page-2.jpg [1000] => 53892-efe5969f/1000/page-2.jpg [200] => 53892-efe5969f/200/page-2.jpg ) [ads] => Array ( ) [html_content] => ) [4] => Array ( [image_url] => Array ( [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53892-efe5969f/2000/page-3.jpg [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53892-efe5969f/1000/page-3.jpg [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53892-efe5969f/200/page-3.jpg ) [key] => Array ( [2000] => 53892-efe5969f/2000/page-3.jpg [1000] => 53892-efe5969f/1000/page-3.jpg [200] => 53892-efe5969f/200/page-3.jpg ) [ads] => Array ( ) [html_content] => ) [5] => Array ( [image_url] => Array ( [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53892-efe5969f/2000/page-4.jpg [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53892-efe5969f/1000/page-4.jpg [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53892-efe5969f/200/page-4.jpg ) [key] => Array ( [2000] => 53892-efe5969f/2000/page-4.jpg [1000] => 53892-efe5969f/1000/page-4.jpg [200] => 53892-efe5969f/200/page-4.jpg ) [ads] => Array ( ) [html_content] => ) [6] => Array ( [image_url] => Array ( [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53892-efe5969f/2000/page-5.jpg [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53892-efe5969f/1000/page-5.jpg [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53892-efe5969f/200/page-5.jpg ) [key] => Array ( [2000] => 53892-efe5969f/2000/page-5.jpg [1000] => 53892-efe5969f/1000/page-5.jpg [200] => 53892-efe5969f/200/page-5.jpg ) [ads] => Array ( ) [html_content] => ) [7] => Array ( [image_url] => Array ( [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53892-efe5969f/2000/page-6.jpg [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53892-efe5969f/1000/page-6.jpg [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53892-efe5969f/200/page-6.jpg ) [key] => Array ( [2000] => 53892-efe5969f/2000/page-6.jpg [1000] => 53892-efe5969f/1000/page-6.jpg [200] => 53892-efe5969f/200/page-6.jpg ) [ads] => Array ( ) [html_content] => ) [8] => Array ( [image_url] => Array ( [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53892-efe5969f/2000/page-7.jpg [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53892-efe5969f/1000/page-7.jpg [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53892-efe5969f/200/page-7.jpg ) [key] => Array ( [2000] => 53892-efe5969f/2000/page-7.jpg [1000] => 53892-efe5969f/1000/page-7.jpg [200] => 53892-efe5969f/200/page-7.jpg ) [ads] => Array ( ) [html_content] => ) [9] => Array ( [image_url] => Array ( [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53892-efe5969f/2000/page-8.jpg [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53892-efe5969f/1000/page-8.jpg [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53892-efe5969f/200/page-8.jpg ) [key] => Array ( [2000] => 53892-efe5969f/2000/page-8.jpg [1000] => 53892-efe5969f/1000/page-8.jpg [200] => 53892-efe5969f/200/page-8.jpg ) [ads] => Array ( ) [html_content] => ) [10] => Array ( [image_url] => Array ( [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53892-efe5969f/2000/page-9.jpg [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53892-efe5969f/1000/page-9.jpg [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53892-efe5969f/200/page-9.jpg ) [key] => Array ( [2000] => 53892-efe5969f/2000/page-9.jpg [1000] => 53892-efe5969f/1000/page-9.jpg [200] => 53892-efe5969f/200/page-9.jpg ) [ads] => Array ( ) [html_content] => ) [11] => Array ( [image_url] => Array ( [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53892-efe5969f/2000/page-10.jpg [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53892-efe5969f/1000/page-10.jpg [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53892-efe5969f/200/page-10.jpg ) [key] => Array ( [2000] => 53892-efe5969f/2000/page-10.jpg [1000] => 53892-efe5969f/1000/page-10.jpg [200] => 53892-efe5969f/200/page-10.jpg ) [ads] => Array ( ) [html_content] => ) [12] => Array ( [image_url] => Array ( [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53892-efe5969f/2000/page-11.jpg [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53892-efe5969f/1000/page-11.jpg [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53892-efe5969f/200/page-11.jpg ) [key] => Array ( [2000] => 53892-efe5969f/2000/page-11.jpg [1000] => 53892-efe5969f/1000/page-11.jpg [200] => 53892-efe5969f/200/page-11.jpg ) [ads] => Array ( ) [html_content] => ) ) [pdf_filetime] => 1729254695 [s3_key] => 53892-efe5969f [pdf] => DTTU0209.pdf [pdf_location_url] => https://e.dental-tribune.com/tmp/dental-tribune-com/53892/DTTU0209.pdf [pdf_location_local] => /var/www/vhosts/e.dental-tribune.com/httpdocs/tmp/dental-tribune-com/53892/DTTU0209.pdf [should_regen_pages] => [linked_companies] => Array ( [ids] => Array ( ) ) [cover_url] => [cover_three] => [cover] => [toc] => Array ( [0] => Array ( [title] => DTI 5. Yayıncılar Toplantısı yapıldı [page] => 01 ) [1] => Array ( [title] => DTI yenilestirilen sitesini tanıttı [page] => 03 ) [2] => Array ( [title] => Ürün Tanıtımı [page] => 04 ) [3] => Array ( [title] => Tam Gün Yasası’ndan - dishekimi muayenehanesine bakıs [page] => 05 ) [4] => Array ( [title] => Genlerin yüz morfolojisi üzerine etkileri [page] => 06 ) [5] => Array ( [title] => Tiyatro hayatın canlı öyküsüdür [page] => 10 ) [6] => Array ( [title] => Ajanda [page] => 12 ) ) [toc_html] =>[toc_titles] =>Table of contents
DTI 5. Yayıncılar Toplantısı yapıldı
01 - 02 viewDTI yenilestirilen sitesini tanıttı
03 - 03 viewÜrün Tanıtımı
04 - 04 viewTam Gün Yasası’ndan - dishekimi muayenehanesine bakıs
05 - 05 viewGenlerin yüz morfolojisi üzerine etkileri
06 - 09 viewTiyatro hayatın canlı öyküsüdür
10 - 11 viewAjanda
12 - 12 viewDTI 5. Yayıncılar Toplantısı yapıldı / DTI yenilestirilen sitesini tanıttı / Ürün Tanıtımı / Tam Gün Yasası’ndan - dishekimi muayenehanesine bakıs / Genlerin yüz morfolojisi üzerine etkileri / Tiyatro hayatın canlı öyküsüdür / Ajanda
[pdf_url] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53892-efe5969f/epaper.pdf [pages_text] => Array ( [1] =>VESTIYER DENTAL TRIBUNE The World’s Dental Newspaper · Turkish Edition İSTANBUL, MART-NİSAN 2009 ISSN: 1304-6098 Fiyatı: 10,00 YTL Haber & Yorum Pratik Konular Yenilik & Uygulama Kısa Kısa CİLT: 6 SAYI: 2 Röportaj Finlandiya Avrupalı ortodontistleri ağırlayacak Avrupa Ortodonti Derneği (EOS) 85. Kongresi, 10-14 Haziran 2009 tarihlerinde Finlandiya’nın başkenti Helsinki’de gerçekleştirilecek. Bilimsel programı ve kurslarıyla ortodontide yaşanan yenilikleri gündeme getirecek kongre, sosyal programıyla da katılımcıların beğenisini toplayacak. Organizasyonun bilimsel programında; normal ve anormal kranyofasiyal gelişmeler, kliniksel uzmanlık, kranyofasiyal gelişmeler, görüntüleme ve serbest sunumlar yer alıyor. EOS 85. Kongresi’nde ortodontistlerin mesleki çalışmalarına katkı sağlayacak nitelikte kurslar da bulunuyor. “Ortodontide Mini implantlarının teorisi ve kullanımı” konulu kurs kongre öncesinde, “Doğumdan yetişkinliğe: Yarık damak-dudak hastaları için multidisipliner tedavi” kursu ise kongre sırasında gerçekleştirilecek. Avrupa’nın çeşitli ülkelerinden gelecek ortodontistler kongrenin sosyal programı çerçevesinde yapılacak gezi ve etkinliklerle Helsinki’yi yakından tanıyacak, ünlü restoranlarında Finlandiya yemeklerini tatma fırsatı bulacaklar. Diş Hastalıkları ve Tedavisi Anabilim Dalları Bilgi Şöleni’nde buluşacak Gazi Üniversitesi Dişhekimliği Fakültesi Diş Hastalıkları ve Tedavisi Anabilim Dalı tarafından düzenlenen Ondördüncü Diş Hastalıkları ve Tedavisi Anabilim Dalları Bilgi Şöleni, 15-18 Ekim 2009 tarihlerinde Ankara’da yapılacak. Gazi Üniversitesi Merkez Kütüphanesi’nde gerçekleştirilecek etkinlik ile ilgili Prof. Dr. Hüma Ömürlü (huma@gazi.edu.tr), Prof. Dr. Oya Bala (oyabala@gazi.edu.tr) ve Doç. Dr. Betül Üçtaşlı (uctasli@gazi.edu.tr)’den ayrıntılı bilgi alınabilir. www.dental-tribune.com DTI sitesini tanıttı Tam Gün Yasası Genlerin yüz morfolojisi Hayatın canlı öyküsü Dental Tribune International (DTI) web üzerindeki varlığını genişletiyor. DTI’nin ileri düzey eğitimler için önemli bir platformu olarak gösterilen ve dünya genelinde online olarak hizmet verecek yenileştirilmiş internet sitesi DTI 5. Yayıncılar Toplantısı’nda katılımcılara tanıtıldı. Basında Tam Gün Yasası olarak bilinen çalışma ile kamuda, tam zamanlı çalışmaya geçilerek, yarı zamanlı çalışmanın hükümleri yürürlükten kaldırılıyor. 657, 4/a memur kadrolu ve akademisyen öğretim üyesi dişhekimleri, kamu çalışmalarıyla birlikte özel muayenehane işletemeyecek. Bu makalede ilk olarak, yüz morfolojisine uygulanmadan önce, genetikle ilgili nelerin bilinmesi gerektiğine dair kısa bir derleme sunulacak; daha sonra ise ikiz çalışmalarıyla ilgili bazı olasılık ve sonuçlar gösterilecek ve bunların kısıtlamaları tartışılacaktır. Dişhekimi Dolunay Hamamizade'nin yazdığı ve oynadığı "Dişe Dokunur Bir Gün", oyuncularını dişhekimlerinin oluşturduğu bir tiyatro oyunu. Son olarak 21 Şubat 2009 Cumartesi günü sahnelenen oyunun ortaya çıkış hikayesini ve içeriğini Hamamizade ile konuştuk. 4 Sayfa 3 4 Sayfa 5 4 Sayfa 6 4 Sayfa 10 DTI 5. Yayıncılar Toplantısı yapıldı Geleneksel DTI Yayıncılar Toplantası’nın beşincisi, orijinal mimarisi ile dikkat çeken Wasserturm Hotel’de yapıldı. Ana teması “Yarışta ön sıralarda yer alma” olarak belirlenen toplantıya DTI’nın dünyadaki çözüm ortaklarının yetkilileri katıldı. Dental Tribune Türkiye Özgür Çilek Dental Tribune International (DTI) 5. Yayıncılar Toplantısı, IDS Fuarı öncesinde 22-23 Mart 2009 tarihlerinde Köln’de gerçekleştirildi. Orijinal mimarisiyle dikkat çeken ve 130 yıllık bir su kulesinden beş yıldızlı bir otel halini alan Wasserturm Hotel’de yapılan ve ana başlığı “Yarışta ön sıralarda yer alma” olan toplantıda, DTI’nin medya, eğitim ve hizmet alanlarında nasıl endüstri lideri olabileceği tartışıldı. DTI’nin Türkiye çözüm ortağı olan Vestiyer Yayın Grubu da etkinlikte ha- zır bulundu. VYG toplantıda, Genel Koordinatör Berk Kuşçu, VYG Eğitim Koordinatörü Dr. Mustafa Bekerecioğlu ve geçtiğimiz yıl Atina’da yapılan DTI 4. Yayıncılar Toplantısı’nda Dental İstanbul Kongresi hakkında bir sunum yapan Dental Labor Günleri Uluslararası Diş Teknisyenliği Kongresi Başkanı ve Dental Labor Türkiye Editörü Dr. Uğur Ergin tarafından temsil edildi. Çeşitli ülkelerden yaklaşık 100 kişinin katıldığı DTI 5. Yaà DT Sayfa 2 Sektörün kalbi Köln’de attı Dental Tribune Türkiye Özgür Çilek Koelnmesse tarafından Almanya’nın Köln şehrinde iki yılda bir ihtisas ziyaretçilerine yönelik düzenlenen IDS Uluslararası Dişhekimliği İhtisas Fuarı’nın 33.’sü, 24-28 Mart 2009 tarihlerinde Almanya’nın Köln şehrinde yapıldı. Dişhekimliği sektörünün dünya üzerindeki en önemli fuarı olarak kabul edilen organizasyona akademisyenler, imalatçılar, dişhekimleri, sivil toplum kuruluşları, diş teknisyenleri, ithalatçılar katıldı. à DT Sayfa 2[2] =>VESTIYER 2 DENTAL TRIBUNE Türkiye Baskısı Haber & Yorum ß DT Sayfa 1’den: ß DT Sayfa 1’den: DTI 5. Yayıncılar Toplantısı yapıldı Dental sektörün kalbi Köln’de attı yıncılar Toplantısı, 21 Mart Cumartesi akşamı Peters Brauhaus’ta düzenlenen açılış kokteyliyle başladı. 22 Mart Pazar günü yapılan sunumlarda ilk söz alan DTI Yönetim Kurulu Başkanı Torsten Oemus ve DTI Grup CEO’su Peter Witteczek, yayın grubu olarak yeni dönemdeki stratejileri hakkında katılımcıları bilgilendirdiler. DTI Grup İş Geliştirme Müdürü Bernard Moldenhauer’un yeni üyeler ile ortakları tanıştırmasıyla devam eden organizasyonda, DTI bünyesine yeni katılan Hintli ve Fransız üyeler şirketleri hakkında geniş bilgiler verdi. bune.com tanıtıldı. Ayrıca DTI’nin yeni ürünleri olan ve internet üzerinden web seminerler aracılığıyla hizmet verecek DT Study Club ve DT Institute hakkında sunumlar yapıldı. Sunumların ardından DTI’nin uluslararası bir dişhekimliği portalı olarak çalışacak olan yeni sitesi www.dental-tri- DTI 5. Yayıncılar Toplantısı 23 Mart Pazartesi günü gerçekleştirilen workshop’larla tamamlandı. DT Dünyanın dişhekimliğinde lider fuarı ve sektör karar vericilerinin buluşma noktası olan IDS’te bu yıl 106 binden fazla dental profesyonel ve 57 farklı ülkeden yaklaşık 1820 katılımcı firma yer aldı. Bu yılki fuar, ürün geliştirme, sektördeki yenilikleri yakından takip etme, piyasa araştırma ve bilgi alışverişinde bulunma, yeni müşteriler edinme ve eski müşterilerle olan ilişkileri kuvvetlendirme açısından önemli bir platform oluşturdu. 2007 yılında yapılan IDS Fuarı’na 55 ülkeden 1742 firma katılarak muayenehaneler ve laboratuvarlarda diş sağlığı ve hasta bakımı ile ilgili en yeni teknik imkanları ihtisas ziyaretçisine yakından tanıtmıştı. Türkiye’den ciddi katılım Bu yılki IDS Fuarı’nda Türkiye’den 39 firma stand kurarak ürünlerini ve çalışmalarını sergiledi. İki yıl önce yapılan bir önceki fuara 20 Türk firması katılmıştı. Ayrıca Türkiye’den birçok dental firmanın yetkilisi de bu önemli etkinliği ziyaret ederek sektörde yaşanan son gelişmeleri yakından inceleme fırsatı ya- Toplantının öğleden sonraki bölümünde ise, dişhekimliği alanının Oscar’ı olarak kabul edilip yerel ve uluslararası boyutta düzenlenecek olan DTI ödülleri anlatıldı. DTI’nın uluslararası çözüm ortaklarına DTI’nin sunacağı yeni hizmetleri tanıttığı sunumlarla etkinlik devam etti. Toplantının ilk günü akşam yemeğiyle sona erdi. VYG de Köln’deydi DENTAL TRIBUNE The World’s Dental Newspaper · Turkish Edition Dental Tribune International Yayıncı: Torsten Oemus Grup Editörü Daniel Zimmermann Muhasebe Manuela Hunger d.zimmermann@dental-tribune.com m.hunger@dental-tribune.com Yönetici Editör Jeannette Enders Pazarlama & Satış Servisi Daniela Zierke j.enders@dental-tribune.com d.zierke@dental-tribune.com Dental Tribune Türkiye Cilt: 6 Sayı: 2 Genel Sayı: 31 Yayıncı: Vestiyer Reklamcılık ve Halkla İlişkiler Tic. Ltd. Şti. Sahibi ve Sorumlu Müdür Bülent Manav Editör Prof. Dr. A. Bülent Katiboğlu Yayın Kurulu Prof. Dr. Ateş Parlar Prof. Dr. Ender Kazazoğlu Prof. Dr. Haldun İplikçioğlu Prof. Dr. Faruk Haznedaroğlu Doç. Dr. Enis Güray Yayın Hazırlık Mehmet Yıldızhan, Özgür Çilek Tercüme Ali Murat Kökat Reklam Derya Hürüz Pazarlama ve Satış Yönetici Başkanı Ürün Müdürü Peter Witteczek Bernhard Moldenhauer p.witteczek@dental-tribune.com b.moldenhauer@dental-tribune.com Finans Yönetici Bşk. Yrd. Dan Wunderlich Üretim Müdürü Gernot Meyer d.wunderlich@dental-tribune.com g.meyer@dental-tribune.com Lisans Danışma Jörg Warschat İlan Ürün Müdürü Marius Mezger Grafik Bülent Ekel j.warschat@dental-tribune.com m.mezger@dental-tribune.com Abone Gülşah Kara, Deniz Bilen Tasarımcı Franzi Dachsel Dağıtım Saime Özekici, Mehmet Özbilen, İlhan Köse f.dachsel@dental-tribune.com İdare Yeri Kervangeçmez Cad. No: 5/1 34387 Mecidiyeköy İstanbul-Türkiye Telefon +90 212 274 96 60 / +90 212 274 99 62 Faks +90 212 274 99 63 web www.vestiyer.com.tr e-posta bilgi@vestiyer.com.tr Basım Yeri Aktif Matbaa, Küçükçekmece/İstanbul Tel: 0212 698 93 54 Uluslararası Yayın Kurulu Dr. Nasser Barghi, Ceramics, U.S.A. Dr. Karl Behr, Endodontics, Germany Dr. George Freedman, Esthetics, Canada Dr. Howard Glazer, Cariology, U.S.A. Prof. Dr. I. Krejci, Conservative Dentistry, Switzerland Dr. Edward Lynch, Restorative, Ireland Dr. Ziv Mazor, Implantology, Israel Prof. Dr. Georg Meyer, Restorative, Germany Prof. Dr. Rudolph Slavicek, Function, Austria Dr. Marius Steigmann, Implantology, Germany Bölge Ofisleri © 2009, Dental Tribune International GmbH • Bütün hakları saklıdır. Avrupa Daniela Zierke Dental Tribune klinik bilgileri ve yapımcıların haberlerini doğru olarak yayınlar, fakat ürün talebinin geçerliliğinden ve dizgi hatalarından sorumlu değildir. Ayrıca, yayıncı ürün isimlerinden, isteklerinden ya da reklamverenler tarafından verilen beyanlardan sorumlu değildir. Yazarların görüşleri onlara aittir ve bunlar Dental Tribune International’ı yansıtmaz. Holbeinstr. 29, 04229, Leipzig, Germany Tel: +49-341-48474-302 Faks: +49-341-48474-173 Internet: www.dti-publishing.com E-mail: info@dti-publishing.com Asya Pasifik Yonto Risio Communications Ltd Room A, 26/F, 389 King’s Road, North Point, Hong Kong Tel.: +852-3113-6177 Fax: +852-3113-6199 Dergi Adı Dental Tribune Türkiye, Yayın Türü Gayrisiyasi - Yaygın, Basım Tarihi: 20.04.2009 Abone ücreti: 1 Yıllık (6 Sayı) 60,00 YTL Amerika Anna Wlodarczyk 213 West 35th Street, Suite 801 New York, NY 10001 Tel: +1-212-244-7181 Faks: +1-212-244-7185 kaladı. IDS, bazı firmaların geleneksel olarak katıldıkları bir fuar olma özelliği gösterirken bazı firmalar içinse yepyeni deneyimler sundu. Firmalardan bazıları yeni ürünlerini sergileyip yurtdışında alternatif pazarlar bulmayı amaçlarken kimi firmalar da mevcut müşterileriyle yeniden buluşmayı ve imajlarını pekiştirmeyi hedefledi. Dental Tribune Türkiye, Dişhekimliği Dergisi abonelerine ücretsiz olarak gönderilir. Türk dişhekimliğinin lider yayın kuruluşu Vestiyer Yayın Grubu da (VYG) dev organizasyon IDS’te hazır bulundu. VYG’yi, Yönetim Kurulu Başkanı Bülent Manav, Genel Koordinatör Berk Kuşçu ve Eğitim Koordinatörü Dr. Mustafa Bekerecioğlu temsil etti. Beş gün boyunca çok sayıda önemli dental firmanın temsilcileriyle birebir görüşmeler yapan VYG yetkilileri, Türkiye çözüm ortağı olduğu dünyanın önde gelen yayın gruplarından Dental Tribune International’in (DTI) fuarın en ilgi çeken standı durumunda olan 250 metrekarelik lüks alakart restoran tarzındaki ‘Media Lounge’nda Türk firmalarını ağırladı. Ayrıca 13-15 Kasım 2009 tarihlerinde yapılacak olan Dental İstanbul Kongresi’ni uluslararası platformda daha etkin ve düzenli tanıtmak amacıyla VYG tarafından Mart ayında İngilizce olarak ilk sayısı yayımlanan ‘Dental İstanbul Gazetesi’ de ‘Media Lounge’un raf şeklinde düzenlenmiş dış cephesinde DTI’ye ait dergi ve yayınlarla birlikte sergilendi. Fuar boyunca firmalara ulaştırılan iki bin Dental İstanbul Gazetesi sektör temsilcileri tarafından ilgiyle incelendi. Sekiz sayfadan oluşan ve üç ayda bir yayımlanacak olan gazete, uluslararası kongre ve fuarların yanı sıra dünyanın önemli dental firmalarının merkezlerine gönderilecek. DT[3] =>VESTIYER DENTAL TRIBUNE Türkiye Baskısı Haber & Yorum DTI yenileştirilen sitesini tanıttı Dental Tribune International, net ve anlaşılır tasarımıyla öne çıkan www.dental-tribune.com adresinin tanıtımını yaptı. Dental Tribune International (DTI) web üzerindeki varlığını genişletiyor. DTI’nin ileri düzey eğitimler için önemli bir platformu olarak gösterilen ve dünya genelinde online olarak hizmt verecek yenileştirilmiş internet sitesi ve DT Study Club, Almanya Köln’deki IDS Fuarı’nın hemen öncesinde gerçekleştirilen DTI 5. Yayıncılar Toplantısı’nda katılımcılara tanıtıldı. Açık ve anlaşılır tasarımıyla öne çıkan www.dental-tribune.com, her şeyi bir bakışta ve tek sayfada İngilizce olarak sunabiliyor. Ayrıca sitenin farklı dillerde 25’ten fazla yerel sürümü çok yakında hazır olacak. Günümüzde internet ortamında dişhekimliğiyle ilgili çok sayıda web sitesi bulunduğunu, ancak bunların büyük çoğunluğunun yerel hedef grupların adreslenmiş veya daha spesifik konularda odaklanmış siteler olduğunu belirten DTI - DTA Yönetim Kurulu Başkanı Torsten Oemus, “Web sitemiz dünyanın her yerinden dental profesyonellere kaynak olabilecek dişhekimliği bilimindeki güncel tartışma konularını, politikaları ve sanayide yaşanan gelişmeleri anında sayfasına taşıyacak konsepte sahip olacak. Ayrıca sitemizde videolar, bloglar ve forumlar ile ürünler ve etkinlikler için yararlı arama motorları bulunuyor” dedi. Genel merkezi Almanya Leipzing olmak üzere New York ve Hong Kong’da ofisleri bulunan yayın grubunun şu anda 90'dan fazla ülkede lisanslı yayınevi ve dünya çapında bir ağı bulunuyor. Bu yıl Fransa ve Hindistan’da iki yeni şube kurulacak. DTI yayınlarının yerel sayıları şu anda Almanya, İngiltere, İtalya, Rusya, Çin, Japonya ve ABD gibi pazarlarda bulunuyor. Mart ayında online C.E. festivali ile birlikte lanse edilen DT Study Club, dünyanın çeşitli ülkelerinden dental profesyonellerin erişebilecekleri online ileri eğitim plantformu olarak tasarlandı. Uluslararası tanınmış uzmanlardan oluşan bir pa- DTI Yönetim Kurulu Başkanı Torsten Oemus. nel ve akredite C.E. eğitim kursları bir araya getirilirken katılımcılardan gelen sorulara yanıtlar veriliyor. Bir kursun kaçırılması durumunda ise, arşiv işlevi yoluyla söz konusu eğitime erişmek mümkün olabiliyor. Ayrıca web sitesi, ürün incelemelerinin görsel-işitsel biçimini kullanarak tartışma için çeşitli forumlar sağlıyor. Ücretsiz olarak üye olunabilecek DT Study Club ile ilgili daha fazla bilgi edinebilmek için www.dtstudyclub.com adresi ziyaret edilebilir. DT 3[4] =>VESTIYER 4 DENTAL TRIBUNE Türkiye Baskısı Ürün Tanıtımı Sensıplus diş fırçasıyla diş eti kanamalarına son! Türkiye nüfusunun çoğunluğu dişeti hastalığından şikayetçi... Ve bu sinsi hastalık hala yetişkinlerde diş kaybının ana nedeni! Dişetlerinin yemek yerken veya diş fırçalarken kanaması, abseler ve kötü kokular oluşması, dişeti hastalığının habercisidir. Üstelik bu belirtilerden birini takiben şikayet geçici olarak düzelebiliyor ve bu yanıltıcı durumun da etkisiyle dişlerin sallanmasına neden olacak kadar kemik kaybının oluşması uzun yıllar alabiliyor. Ne var ki tüm bu olumsuz tabloya rağmen dişeti hastalığı önlenebiliyor ve erken safhalarda hemen tedavi edilebiliyor. Bunun için de rutin dişhekimi kontrolleriyle ağız ve diş sağlığı- nı korumaya yönelik olarak dişlerin günde en az iki kez fırçalanması büyük önem taşıyor. İşte ülkemizin ilk diş fırçası üreticisi olan ve 60 yılı aşkın bir süredir ağız bakımı, kişisel bakım, ev bakımı ve endüstriyel ürünler gruplarında dünya standartlarında üretim yapan Banat, özellikle ağız ve diş sağlığı konusunda kamuoyunun bilinçlenmesi adına önemli çalışmalar yapıyor. Banat, üstlendiği misyon çerçevesinde Türkiye’nin en büyük sorunlarından biri olan ağız ve diş sağlığı bilincinin artırılması amacıyla okullarda eğitimler gerçekleştiriyor ve bu çalışmanın tüm ülkeye yaygınlaştırılması için projeler geliştiriyor. Bu çerçevede Diş Dostu Derneği ile de ortak projelere imza atan Banat, insanların temiz, sağlıklı, mutlu bir hayat sürdürmeleri için güvenilir, kaliteli, pratik, çağdaş ürünler geliştirip sunuyor. Banat, üstlendiği bu misyonu da “Hayata Dair Tertemiz Fikirler” sloganı ile hayata geçiriyor. Banat, şimdi de nüfusumuzun büyük çoğunluğunun bu önemli sorununa çözüm için, özel tasarımının yanısıra yenilenen ambalajıyla da dikkati çeken ve koruma kapağıyla hijyenik açıdan güvenli kullanım sağlayan Sensiplus diş fırçalarını piyasaya sunuyor… Özel yapılı kıl uçları yarılıp, ekstra yumuşak tüylendirilerek üretilen "Sensiplus", özellikle hassas diş ve dişetine sahip kişiler tarafından tercih ediliyor. Kauçukla kaplı ergonomik sapı, etkin bir fırçalama sağlıyor. Ağız içi operasyonu geçirmiş olanlar, iyileşme döneminde rahatça ve güvenle kullanabiliyor, tüm özgün özellikleriyle dişeti kanamalarının önlemesine yardımcı oluyor. Banat Logic ortodonti çağı geldi Yeni Logic Line markalı braketler, twin braketlerle denenerek ve test edilerek düşük sürtünme biomekaniklerin güvenliği ve kolay kullanılırlığı üzerine yapılan en son çalışmaların verdiği sonuçlarla birleştirilerek oluşturulmuştur. Bu yenilikçi braket, klinisyenlere hem Slide düşük sürtünmeli ligatürleri hem de geleneksel olanları kullanarak tedavinin safhasına göre düşük veya yüksek (veya her ikisi birden) sürtünme sağlayarak çok yönlü terapi seçenekleri sunuyor. Slide ligatürler braketlerle kullanıldığında, brakete güvenli bir şekilde oturarak tam bir uyum sağlıyor. MIM teknolojisi kullanılarak biomedikal paslanmaz çelikten üretilen Logic Line braketlerin tabanındaki 80-ağ gözü sayesinde herhangi bir yapıştırıcıyla ideal tıtuculuk sağlanıyor. FDI onaylı kimlik numarası (patentli) her braketin üzerinde lazerle işaretlenmiş olup gözle rahat bir şekilde görülebiliyor. Total biomekanik çok yönlülüğü Yeni Logic Line braketleri, geniş mesio-distal ebatları ve ikiz bağlı-kanatlarına rağmen, tedavinin uygun evresinde maksimum biomekanik kontrolü sağlamak için geleneksel ligatürlerle de kullanılabiliyorlar. Optimum güven veren ve biyomekanik arayışı içindeki hekimlere bundan başka seçenekler de sunuyor. Artık seçilen bölgedeki tel için üst ve alt veya bağımsız, düşük veya yüksek sürtünme uygulamak mümkün hale gelebiliyor. Artık kozmetik beyazlığı da var Kozmetik ortodontistler çabuk, estetik görünüme ve kolay sonuçlara ihtiyaç duyuyorlar.Yeni kozmetik beyazı Logic braketleri, Slide düşük sürtünmeli ligatürlerle kullanılmak üzere dizayn edilmiştir. Logic Line STEP Sistem Leone STEP sistem, dünyaca tanınmış Drs. Arturo Fortini ve Massimo Lupoli tarafından düz tel tekniğiyle geliştirilmiştir. Leone’nin yaratıcı tekniğiyle buluşan klinik deneyler sonucu, tedavinin sürecine göre sürtünmeyi yönetebilen tek bir sistem geliştirildi. Hekimler artık basit olarak Slide ligatürleri uygulayarak kendileri için en avantajlı yöntemi seçebiliyorlar, istedikleri alanda ve yönde istedikleri süre kadar hafif ortodontik güç uygulayabiliyorlar. Bu ortodontistlere normalde self-ligating braketlerin iri, kullanımı karmaşık ve başarıyla sonuçlanması zor olan zorluklarıyla da karşılaşmadan, sunduğu avantajlardan yararlanmalarına olanak sağlıyor. Ayrıca ortodontistler, normal ligatürlerin kullanılması gerektiğinde uygulanacak kuvvetin üç boyutlu kontrolünü de ellerine almış oluyorlar. STEP sistem, MBT teknikten yola çıkarak oluşturulmuş, tel ile slot arasındaki etkileşimle ortaya çıkan sürtünme katsayısı göze alınarak özel bir arkteli ile kullanılıyor. Engin Medikal NucleOSS dental implant sistemi T1, NucleOSS dental implant sisteminde yer alan monoblok bir implanttır. Total dişsiz ağızlarda hareketli protezlerin sabitlenmesini sağlayan sistem kolat şekilde uygulanıyor. 3 mm çapı ve monoblok dizaynı sayesinde kırılmayan T1 implantları, aynı zamanda çok güvenlidir. Alt ve üst çene için en az dörder adet yerleştirilmesi tavsiye ediliyor. İmplantın 8.10.12 ve 14 mm boy seçenekleri bulunuyor. NucleOSS dental implant sisteminde yer alan T1 gibi monoblok bir implant olan T2, tek veya kısmi diş eksikliği tedavilerinde kullanılıyor. Uygulaması kolay olan implant sistemi, 3.8 mm’lik çapı ve monoblok tasarımı sayesinde kırılmıyor. Ynen T1’de olduğu gibi 8.10.12 ve 14 mm’lik boy seçenekleri bulunuyor. Tek aşamalı, 2 mm parlak boyun bölgesine sahip (dişeti seviyesinde), internal hex bağlantılı bir implant olan T3’ün 3.4, 3.8, 4.2 ve 5 mm çapları ve 8, 10, 12 ve 14 mm boy seçenekleri mevcuttur. Bu seride çap 3.4, 3.8 ve 4.2 mm implantların tüm üst yapı parçaları aynı olup birbirine uyum gösteriyor. Çapı 5 mm olan implantlarda da diğer çap- larda kullanılan abutmentler (düz ve açılı) kullanılıyor. ORing abutment seçeneği bulunmuyor. T4 implant sistemi çift aşamalı, parlak boyun bölgesi olmayan (kemik seviyesinde), internal hex bağlantılı, kök formunda bir implanttır. 3.4, 3.8, 4.2, 5.0 mm çaplara sahip sistemde diğer serilerde olduğu gibi 8, 10, 12, 14 mm boy seçenekleri vardır. İyileşme başlıklarında 2, 3, 5 mm, düz ve açılı abutmentlerde 1, 2, 3 mm, o-ring abutmentlerde 3 ve 5 mm. dişeti yüksekliği seçenekleri bulunuyor. Kullanılan gövdenin çaplarına göre üst yapılarında renk markalaması yapılan T4 implantlarda Çap 5,0 mm implantlarda açılı ve o-ring abutment seçenekleri yoktur. Şanlılar Tıbbi Cihazlar Hastaların tercihi Radiance braket 2002 yılında kalite ve teknolojide ileri düzeyde araştırmalar yapılarak kurulan Eksen Medikal’in temel hedefleri arasında; gelişimini, örnekleri ile rekabet, sektöre öncülük ve kalitede referans olacak nitelikte alt yapı olanakları ve insan gücüne sahip bir firma olarak sürdürmek bulunuyor. Sadece ortodontik ürünlerin satışını yapan firmanın portföyünde, bandlar, braketler, elastikler, extraoral, pensler, poster, sabit ve fonksiyonel apareyler, stop&hook, suplies, teller, tüpler ve yapıştırıcılar yer alıyor. Firmanın ortodontislere sunduğu Radiance braket tamamen safir olup tam şeffaf görüntüsüyle hastaların tarafından tercih ediliyor. Dişlerdeki estetik görü- nümü bozmadığı gibi tedavide kullanılan akilli tellerin braket içinde sürtünmesini en aza indirmesi sebebiyle tedavi süresinin kısalması da mümkün oluyor. Eksen Medikal Superfiber ile süre ve maliyet avantajı kazanın Dental rezin ve metalsiz yapıları kuvvetlendiren Superfiber, 1988 yılından beri dünyanın en iyilerinden biri olarak kabul ediliyor. Hem dişhekimleri hem de diş protez teknisyenleri tarafından kullanılabilen ürün, seramik camın estetik ve transparanlığını ve aramidin (patentli ürün) müthiş direncini birlikte bulabileceğiniz tek fiberdir. Fiberler 60 yıldan daha fazla süredir rezin yapısını kuvvetlendirmek için kompozit mühendisleri tarafından kullanılıyor. Bu ürünlerin kullanılması durumunda materyal direncinin yüzde 600 arttığı biliniyor. Dişhekimliğinde kompozitlerin fiberlerle kuvvetlendirilmesi hasta ve hekime birçok avantaj kazandırırken bu da son derece düşük maliyet ile hızlı ve estetik sonuçlar anlamına geliyor. Tekniğin başarılı olması için ipuçları Bir yapıya aşağı yukarı doğru vertikal bir kuvvet uygulan- dığında basınç oluşuyor. Bu durumda kuvvet aşağı doğru inerken hiçbir kuvvetin olmadığı nötral bir alan bulana kadar geriliyor. Bu andan sonra basınç uerini çekme kuvvetine bırakıyor. Çekme kuvveti materyalin alt yüzeyinde maksimum gücüne ulaşana kadar artıyor. Çekme kuvvetini karşılayan Superfiber ile birlikte basınca karşı en dirençli materyal rezindir. Bu sebeple fiber her zaman çekim alanına yerleştirilmelidir. Bu teori kompozit ile birlikte kuvvetlendirici fiberlerin mekanik özelliklerinin engellenemez artışını açıklıyor. Metalsiz porselen yaptırmak isteyen hastaların maliyetten ötürü bunu ertelediği ya da iptal ettiği durumlarda da Superfiberler ile desteklenen kompozit ile direkt daimi protez dişhekimi tarafından yapılabiliyor. Böylece hasta, kısa süre ve etapların yanı sıra daha az ücret ödeyerek hayaline kavuşuyor. İdealdent Kanal dolgusunda yeni dönem: iRoot SP iRoot SP, kanal patlarının gelecek neslini temsil eden Biyoseramik esaslıdır. Zirkonya oksit, kalsiyum silikat, kalsiyum fosfat ve kalsiyum hidroksit içeren ürün karıştırma gerektirmiyor. Kullanıma hazır şırıngalar içinde sunulan iRoot SP’nin uygulanması ve artıklarının temizlenmesi son derece kolaydır. Şırınga uçlarıyla direkt kanal içine enjekte edilebiliyor Bunun yanında kanal içindeki nem ile sertleştiğinden kanalı tam olarak kurutabilme telaşına gerek kalmıyor. Tam sertleşmesi 4 saat sürüp sertleşme esnasında büzüşme meydana gelmiyor. Dentine çok kuvveti bağlanan ürünün, dentinle olan temas yüzeyinde en az 3 gün, kendi içerisinde ise en az 7 gün kuvvetli antimikrobiyal etki gösterdiği kanıtlanmıştır. Pratiklinik[5] =>VESTIYER DENTAL TRIBUNE Türkiye Baskısı Pratik Konular 5 Tam Gün Yasası’ndan, dişhekimi muayenehanesine bakış Dişhekimi İshak Yavuz Güngör, Türkiye kapsamının dışına itilmesinde bir sakınca görülmüyor. Tam Gün Yasası’nın ilgili maddeleri, hükümetin tüm toplumdan zorunlu prim kesintileriyle oluşan aynı zamanda; tüm toplumun ayırımsız istifade etme- Bu çalışma ile kamuda, tam zamanlı çalışmaya geçilerek, yarı zamanlı çalışmanın hükümleri yürürlükten kaldırılıyor. 657, 4/a memur kadrolu ve akademisyen öğretim üyesi dişhekimleri, kamu çalışmalarıyla birlikte özel muayenehane işletemeyecek. Sosyal Güvenlik Kurumu’yla (S.G.K) kamu kurumları doğal anlaşmalı kabul edildiğinden, bir kısım özel sağlık kuruluşunun S.G.K ile anlaşma yapamayacağı öngörülmüş. Bu anlaşma yapamayacak özel sağlık işletmelerinin başında da; muayenehaneler bulunuyor. Yeni kanunla ek çalışma kategorileri oluşturulurken; S.G.K. ile anlaşmalı olmayan bir özel sağlık kuruluşunda çalışan dişhekiminin, aynı zamanda muayenehane açmasına izin verilirken, sigorta ile anlaşmalı bir özel sağlık kuruluşunda çalışan dişhekiminin aynı zamanda muayenehane açması yasaklanıyor. Bir dişhekimi, kamu kurumunda kadrolu çalışıyorsa; aynı anda S.G.K ile anlaşmalı Özel bir sağlık kuruluşunda da çalışamayacak. Bu yasal düzenlemelere uymayanlar hakkında ağır cezai yaptırımlar geliyor. Askeri hekimler bu düzenlemelerin dışında tutuluyor. Özel dişhekimi muayenehaneleri de, sigorta sisteminin dışında bir yerlere itiliyor. Türk Dişhekimleri Birliği’nin, tüm iyi niyetli çalışmaları ve uzlaşma amaçlı görüşmelerine karşın, sağlık bürokrasisi ve hükümet kanadında düşünsel pek bir ilerleme kaydedilemediği anlaşılıyor. Dişhekimliği mesleğinin özelliklerinin ve hizmet karakteristiklerinin, sağlık bürokrasisine kerelerce ve değişik ortamlarda meslek odaları ve birliğince anlatılması ve ‘bu mesleğin kamu yararına uygun hizmet sunumunun önemli bir ayağının özel dişhekimi muayenehaneleri olduğu’ tezine, Sağlık Bakanlığı olumlu tepki vermeyerek , Türk Dişhekimleri Birliği ile resmi görüşmelerin sadece ‘adet yerini bulsun’ anlamında yürütüldüğü, gelişmelerden anlaşılıyor. Kamu Sağlık Sigortası’nın kullandırılışında; özel sağlık kuruluşları arasında güdülen bu ayırımcılık, sağlıkta dönüşüm adı altında; alanımızda topluma özel muayenehane hizmet sunum oranlarının oldukça yüksek olduğu görmezden gelinerek, özel muayenehanelerin sigorta si gereken bu kaynak havuzunu, sağlık bürokrasisinin kendi tercih öncelikleri dışında ve özellikle de alanımızda özel muayenehanelere kullandırmamak niyetinin en açık göstergesi oluyor. Tüm bu gelişmeler ışığında şöyle bir yorum yapılabilir; Tam Gün Yasası, özel dişhekimi muayenehanelerine iyi gözle bakmıyor. Bu yasa, sigorta kapsamında sağlık hizmet sunucusu olarak görmüyor. Özel muayenehanecili- ği amatörce ve zevk için yürütülen bir hobi faaliyeti olarak değerlendiriyor ve sigortanın anlaşmayacağı kuruluşlar listesinin başına yerleştiriyor. Özel muayenehane kavramını da; Tam Gün Yasası’nda bir ayıraç gibi kullanıyor. DT[6] =>VESTIYER 6 DENTAL TRIBUNE Türkiye Baskısı Yenilik & Uygulama Genlerin yüz morfolojisi üzerine etkileri* Carine Carels, Belçika Ortodontistler, günlük pratikte dentofasiyal morfolojiyi etkileyebilme yeteneği konusuyla oldukça ilgilidirler. Bu nedenle ortodontistler, her zaman genlerin dentofasiyal kompleks üzerine olan etkilerini merak etmişlerdir. Bir özelliğin belirlenmesinde genlerin rolü ne kadar azsa, o özelliğin ortodontik apareylerle değiştirilmesinin o oranda kolay olması beklenmektedir. Bu makalede ilk olarak, yüz morfolojisine uygulanmadan önce, genetikle ilgili nelerin bilinmesi gerektiğine dair kısa bir derleme sunulacak; daha sonra ise ikiz çalışmalarıyla ilgili bazı olasılık ve sonuçlar gösterilecek ve bunların kısıtlamaları tartışılacaktır. Bir ortodontist, genler hakkında neler bilmelidir? Hepimiz insan ırkının benzersizliği üzerinde hemfikir olsak da; en gelişmiş maymun ırkı ile en ilkel insan türü arasında evrimsel olarak 5 milyon yıl gibi bir zaman aralığı olsa da, bir şempanze ve bir insanın genleri karşılaştırıldığında %99 gibi bir benzerlik bulunması oldukça şa- şırtıcıdır. Diğer taraftan bizler, hastalarımız arasında büyük fenotipik farkılıklar olduğunu düşünürüz; fakat bununla karşılaştırıldığında, insanlar arası DNA farklılıkları çok daha azdır. Örneğin, komşumuzla herhangi bir akrabalığımız yoksa DNA’larımız sadece %0.1 oranında farklılık gösterecektir ki; bu sayı şempanze ve insan DNA’sı arasındaki farktan 12 kat daha azdır. Genlerimiz, büyük oranda, diğer türlerle değiştirilebilir cinsten bölümler içermektedirler. Bu bulguyla ilgili oldukça açıklayıcı bir örnek olarak, Drosophilla Distal-less genlerinin memelilerdeki homologları olan Dix homeobox genleri verilebilir. Bu ilkel nesil geni, aynı zamanda gelişmekte olan meyve sineklerinde de eksprese edilmektedir. Dix5 ve Dix 6 genleri insanlarda bulunmakta ve yarık el/yarık ayak (split hand/split foot) malformasyonlarından sorumlu olabilecek olası gen adayları olarak tanımlanmaktadırlar. Dix 5 ve Dix 6 genlerinin inakti- vasyonu, farelerde kraniyofasiyal, aksiyal ve appendikular anomalilere neden olmaktadır (Robledo ve ark., 2002). OGOD fenomeni Bizler günümüzde sıklıkla, şu veya bu özellik veya hastalıkla ilişkili olan genin “keşfedildiği” gerçeğiyle karşılaşmaktayız; bu da “bir gen, bir hastalık” (one gene, one disease-OGOD) sloganına hayat vermektedir. Fakat çoğu örnekte, gerçek tablo bundan çok daha karmaşıktır. Gerçekten de, tek bir gende meydana gelen tek bir mutasyon sonucu ortaya çıkan bazı monojenik hastalıklar olsa da, kompleks özellik ve hastalıkların çoğu, her biri belli bir hastalığa karşı artmış konak duyarlılığına yol açan multipl faktörlerce belirlenmektedir. Buna ek olarak, herhangi bir gende meydana gelen bir mutasyonun defekte yol açtığı bulunsa bile, klinik belirtiler çoğu zaman değişkendir. Fakat işin kötü yanı, aynı fenotip, farklı mutasyonlar sonucu da ortaya çıkabilmektedir. Genotipin farklı ekspresyonlarıyla birlikte, epigenetik mekanizmaların olası rolleri üzerinde daha fazla durulmaya başlanmıştır. DNA’nın yapısını değiştirmeden; örneğin, DNA üzerinde bazı noktalara metil grupları bağlayarak veya ayırarak veya histonlara asetil grupları bağlayarak (bu işleme DNA’nın paketlenmesi denmektedir), genlerin okunuşu kontrol edilmektedir; bu epigenetik faktörler, DNA’nın hangi bölümünün eksprese edildiğini veya edilmediğini düzenleyebilmektedirler. Genler, tüm dokuların gelişim ve farklılaşmasında en önemli rolü oynamaktadırlar. Gelişimsel genlerin büyük bir kısmı, prenatal dönemde aktiftir. Çok sayıda gen, üzerlerindeki promoter bölgelere bağlanan faktörlerce devamlı olarak açılmakta ve kapatılmaktadır. Bu nedenle bu faktörler, gelişim esnasında belirli bir zamanda, belirli bir gen ekspresyonuna katılmaktadırlar. Postnatal dönemde çok sayıda gen kapatılmaktadır ve onkojenler gibi bazı genler, tuhaf bir biçimde yaşamın ileri evrelerinde tekrar aktif hale geçebilmektedirler. Dentofasiyal alanın gelişiminde aktif olan genlerin, hangileri ve kaç tane olduklarını bilmek istersek, bugüne kadar üzerinde çok sayıda çalışma yapılmış olan, özellikle diş gelişimindeki gen ekspresyonlarını incelemekle başlayabiliriz. Prof. Irma Thesleff ve araştırma grubu, Şekil 1. Biri parmağını emen (MZ1), diğer emmeyen (MZ2) bayan tek yumurta ve tek zigot ikizler. Sağdaki çakıştırmada, parmak emen kızın daha dik bir mandıbula açısına ve daha uzun alt ve tüm yüz yüksekliğine sahip olduğu görülmektedir. Şekil 3. Diğer çalışmalardan elde edilen dişsel veri sonuçlarının özeti: • Otosomal-dominant kalıtım: MSXQ ve PAX9 genlerindeki mutasyona bağlı oligodonti için, • Kuvvetli genetik determinasyon: diş morfolojisi, diş şekil anomalileri ve diş boyutları (cinsiyete bağlı değişkenlik). • Daha çevresel determinasyon: diş pozisyonu ve oklüzyon. Şekil 4a. Frontal ve lateral açıdan büyük yüz farklılıkları gösteren 4 zigotlu dördüzler. Şekil 2. MZ ikizin frontal oklüzyonları. Üstteki: Ortodontik tedavi öncesi. Sol el tarafındaki MZ, sol tarafta bir yan çapraz kapanış göstermektedir, ikiz kardeşinin ise sağ tarafında yan çapraz kapanışı vardır. Alttaki: Ortodontik tedavi sonrası her iki vakada da aşağıdakiler uygulanmıştır: 1) Üst diş kavislerinin genişletilmesi amacıyla hareketli apareylerle yapılan durdurucu tedavi. 2) 4 adet 1. küçük azı dişinin çekimi sonrası sabit aparey uygulanması. Şekil 4b. Bu dördüzlerde görülen büyük miktardaki yüz farklılıkları, geniş lateral kafa düzlemlerinden de kolayca anlaşılabilmektedir. * Bu makale, Nisan 2004’te Aarthus’ta gerçekleştirilen EOS Kongresi'nde verilen konferansı esas almaktadır. “Diş Mühendisliği Bilimi” şeklinde isimlendirilebilecek olan konunun dünya çapındaki öncüleridir (Thesleff,2003). Dentofasiyal alandaki tek gen mutasyonları Homeobox-gen ailesinin 2 geninde (MSX1 ve PAX9) meydana gelen mutasyonun, otosomal dominant oligodontiye neden olduğu gösterilmiştir. Bu genlerin ikisi de, normal olarak, genin indükleyen bölgesindeki gen aktivitesini başlatan transkripsiyon faktörleri olarak fonksiyon görmektedirler. Şimdiye kadar MSX1 geninde 5, PAX9 geninde 5 farklı mutasyon bulunmuştur. Biz de, Leuven’deki grubumuzla otosomal dominant oligodontili bir ailede MSX1 geninin homeodomain bölgesinde, bu 5 MSX1 mutasyonundan birini bulduğumuz için şanslıydık ( De Muynck ve ark., 2004). Bu ailede, hastalıktan etkilenmiş olan baba, kendisindeki MSX1 mutasyonunu, otosomal dominant yoldan 2 çocuğuna da geçirmiştir. Bazı tek genlerin, yüz malformasyonlarına da neden oldukları bulunmuştur. Fibroblastik büyüme faktörü reseptör genleri ve MSX2 ve TWİST genlerinde meydana gelen mutasyonların, sutura gelişimi esnasında craniosynostosise neden oldukları bulunmuştur. Bu sendromun genel özellikleri, klavikular defektler ve büyüme geriliğidir. Kraniyofasiyal olarak kaynaşmamış bir koronal sutura (açık fontanel), çıkıntılı bir alın ve maksiller hipoplazi görülmektedir; dental gelişim geri kalmıştır, sürekli dişlerde sürme gecikmesi söz konusudur ve çoğunlukla çok sayıda süpernümerer diş görülmektedir. Fakat görünen o ki; kraniyofasiyal özelliklerde, aynı genotipin farklı ekspresyon ve penetranslarından kaynaklanan geniş bir fenotipik değişkenlik söz konusudur. Bu durum, Golan ve ark.(2002) ‘nın, RUNX2 geninde meydana gelen aynı tip mutasyona rağmen, bir baba ve oğlunun diverjan kraniyofasiyal fenotip à DT Sayfa 7 Şekil 4c. Buna ek olarak, yüzdeki farklılıklar sefalometrik paternler yoluyla da anlaşılabilir: yeşil çizgi hafif sınıf III eğilimli bir düz profili; mavi çizgi sınıf II ve konveks bir profili; siyah çizgi ise sınıf I yüz profili ve kırmızıçizgi de hafif bir çift konumlanmayı (double proposition) göstermektedir.[7] =>VESTIYER DENTAL TRIBUNE Türkiye Baskısı ß DT Sayfa 6 Şekil 5. 2 “sıradan kardeş”in çakıştırılmış paternleri. Gerçekte aralarında 9 yaş olmasına rağmen, aynı yaşta büyük benzerlikler göstermektedirler. gösterdiğini bildirdiği çalışmasıyla da doğrulanmıştır. RUNX2, bir transkripsiyon faktörü olarak, kemik gelişimindeki, özellikle de osteoblastogenezdeki başlıca düzenleyici gen olarak fonksiyon görmektedir. Prof. Thesleff (Aberg, Wang ve ark., 2004) ve Prof. D’Souza (Aberg, Cavender ve ark., 2004)’nın öncül araştırma grupları bu alanda çok önemli bir araştırma yürütmektedirler. Bahsedilen bu makalelerde, RUNX2 mutasyonunun aslında CCD’deki dişsel fenotipten de sorumlu olduğu gösterilmiştir. Sonuç olarak, yüz morfolojisiyle ilişkili olarak, tek bir gen söz konusu değildir; dentofasiyal morfogenezde rol oynayan çok sayıda gen mevcuttur. Başın, insan vücudundaki en kompleks yapı olduğunu düşünürsek, yüzün yapılanmasında 30.000 genimizden kaç tanesinin rol oynadığı konusunda tahmin yürütmek hala oldukça zordur. Yüz morfolojisindeki farklılıklara katkıda bulunan faktörler Genlerin, fasiyal çeşitlilikteki katılımlarını incelemenin en iyi yollarından biri “ikiz metodu” olarak adlandırılan yöntemdir. Klasik ikiz metodunda, genetik açıdan eş kabul edilen bireylerin fenotipleri üzerinde çalışılmaktadır. Bu metod, 19. yy’da Charles Darwin’in kuzeni olan Sir Francis Galton tarafından tanıtılmıştır. Günümüzdeki düşünce hala, aynı genotipe sahip bireylerde gözlenen farklılıkların, yetişme tarzı ve çevresel etkenler sonucu meydana geldikleri yönündedir. Fakat genelde, birlikte büyütülen monozigot ikizlerin çevreleri de ortaktır (Örneğin, ikisinin ortodontisti de aynı kişidir!). Klasik ikiz metodunda ortak çevrenin MZ ikizler üzerine olan etkileri, çalışmaya kontrol grubu olarak, birlikte büyüyen dizigotik (DZ) ikizlerin katılmasıyla devre dışı bırakılmaktadır. Ortak çevreye bağlı olarak görülen etkiler çıkarıldıktan sonra, MZ ikizler arasında geri kalan farklılıklar, her bir ikizin spesifik çevresine bağlı olarak ortaya çıkmış olmalıdır. Galton 1875 yılında, daha genlerin varlığı bile bilinmiyorken, 2 farklı ikiz tipi üzerinde çalışarak “nature-nurture” tartışmasını ortaya atmıştır. Klasik ikiz metodundaki özelliklerdeki total fenotipik farklılığın, bu özelliklerin genetik ve çevresel farklılıkları sonu- cu meydana geldiği tahmin edilmektedir. Genetik farklılıklar, additif ve non-additif (bazen dominant genler) genlerin etkileri sonucu meydana gelebilmektedir. Çevresel farklılıklar ise, ortak çevre (C) ve/veya her bir ikiz bireyin spesifik çevresinden (E) oluşmaktadır. Fenotipteki farklılığı açıklayan tek değişkenli modeller için çok sayıda olasılık mevcuttur ( E-, AE-, CE-, ACEveya ADE- modelleri gibi; burada A: additif gen, D: dominant gen ve E: spesifik çevresel faktörleri simgelemektedir). Yenilik & Uygulama Ortodontideki bir başka İskandinav profesör- Lundstromtüm kariyeri boyunca ikizler üzerinde çalışmıştır ve 1983 yılında Geneva’da gerçekleştirilen EOS Kongresi Sheldon Friel Memorial konferansında bahsttiklerinin çoğu, günümüzde hala geçerliliğini korumaktadır (Lundstrom, 1984). MZ ikizleri, DZ ikizlerden ayırmak oldukça kolaydır; çünkü DZ ikizlerin göz ve saç rengi, baş şekli ve diş morfolojileri aynıdır. Bazen de DZ ikizler birbirlerine çok fazla benzerken, MZ ikizler şaşırtıcı derecede tutarsız özellikler gösterebilmektedirler. Fakat MZ ikizlerin genetik yapıları her zaman tamamen aynı olmadığı için, klasik ikiz metodu tamamen güvenilir bir yöntem gibi görünmemektedir. Eğer yumurtanın bölünmesi erken bir evrede gerçekleşirse (örneğin döllenmeden 3- 4 gün sonra), mutasyonlar postzigotik olarak meydana gelmeye devam edebilmektedir. Daha geç (8- 10 gün sonra) bölünen ikizlerin artık böyle bir şansları kalmamıştır ve her zaman monochorial ikizler 7 meydana gelmektedir. 12. günden sonra oluşan bölünme, tamamlanamayacaktır ve yapışık ikizler meydana gelecektir. 1991 yılından beri, Centre of Human Genetics işbirliğiyle Leuven Katolik Üniversitesi Ortodonti Departmanı’nda, East Flanders Prospektif İkiz Çalışmaları’nın veritabanını içeren bazı dentofasiyal ikiz çalışmaları yürütülmektedir. Bu veritabanı, 1964’ten beri East Flanders’ta à DT Sayfa 8[8] =>VESTIYER 8 DENTAL TRIBUNE Türkiye Baskısı Yenilik & Uygulama ß DT Sayfa 7 doğan tüm ikizleri kapsamaktadır ve zigositenin, doğumda her bir ikiz için %99.99 olasılıkla belirlenmesi (Derom ve ark. 2002) açısından eşsiz bir materyaldir. Son 20 yılda, ikiz verilerini güvenli bir biçimde kullanabilmek amacıyla spesifik bir istatistiksel ikiz metodolojisi geliştirilmiştir. Rao, Christian, Vlietinck, Neale ve Cardon ve çok sayıda diğer araştırıcılar kalıtsallık, model uyumu gibi konuları belirlemek amacıyla spesifik ikiz metodlarının birbirini izleyen düzenlemelerini gerçekleştirmişlerdir. Dentofasiyal alanda kalıtsallıkla ilgili durumları araştırmak için en çok başvurulan kaynak sefalometrik radyografilerdir (Lauweryns, Carels ve Vietinck, 1993). Townsend ve Australia’daki grubu aynı zamanda “profil photogrammetry” yönteminin de yararlanmışlardır: profilin farklı bölgelerini tanımlamak için Fourier fonksiyonlarını kullanmışlardır. Hem yüz boyutları hem de Fourier amplitütleri için, MZ ikiz çiftleri arasındaki korelasyon, MZ’larda, DZ’ladan sürekli olarak daha yüksek bulunmuştur; bu da yüz konveksitesi, yüz uzunluğu ve yüz derinliği üzerine belirgin bir genetik katılım olduğuna dair kanıt oluşturmaktadır. Burun ve dudak morfolojisindeki farklılık ise kuvvetli çevresel etki altındadır (Tangchaintrong ve ark., 2000). Leuven’de takımımız aynı zamanda, genetiğin bazı çiğneme kası refleksleri ve çiğneme kası anatomisi (Lauweryns ve ark., 1992,1995), dental olgunlaşma (Pelsmaekers ve ark., 1997) ve bazı sefalometrik parametreler (Savoye ve ark., 1998; Carels ve ark., 2001) üzerine olan etkileri üzerinde de çalışmıştır. Masseter kası ikiz verileri için genetik model uyumu sonuçlarımız göstermiştir ki; hem reflekslerdeki hem de maximal enine kesit bölgelerdeki farklılıklar en iyi, ek genetik komponentin %50-80 arasında değiştiği AE modelleriyle açıklanmaktadır; masseter hacmi için ise ortak çevre (C), en iyi uyan modele anlamlı biçimde eklenmektedir. DZ ikizler, genlerinin sadece yarısını paylaşıyor olsalar da, bazen, fenotipik farklılıklar farklı cinsiyetteki ikizler için bile az miktarda olabilmektedir. Fakat pubertal gelişim, farklı cinsiyetteki DZ ikizlerin fenotiplerinde görülen farklılıklara anlamlı biçimde katkıda bulunmaktadır. Yüz oranları için düşük genetik yükleme bulunmuştur. Bizim bulgularımız da, Lundstrom’un, dikey yüz parametrelerinin, yatay yüz komponentlerinden daha yüksek genetik determinasyona sahip olduğu yönündeki gözlemlerini doğrulamaktadır. Ön yüz yüksekliği için cinsiyete bağlı bir heterojenite söz konusudur. Diş olgunlaşması için ise, ortak çevrenin (ACE modeli), erken intrauterin hayatta başlayan diş olgunlaşmasında gözlenen farklılıklar üzerinde önemli ölçüde etkisi söz konusudur. A ve C’nin her biri %50, E ise sadece %2 oranında katılım göstermiştir. Dentofasiyal özelliklerin çoğu için en iyi uyum AE modellerinde bulunmuştur; bu da CE modeline uyan angular ölçümler ve en iyi dominant bir özellikle (DE) uyum gösteren mandibular uzunluk dışında multifaktöriyel bir kalıtsallığı işaret etmektedir. Diğer yazarların dental verileri üzerindeki sonuçları özetleyecek olursak şunu söyleyebiliriz ki, diş morfolojisi ve bununla ilgili bozukluklar kuvvetli biçimde genetik olarak belirlenmektedir. Ayrıca bazı dominant özellikler de bulunmuştur; diş boyutları cinsiyete bağlı heterojeniteyle birlikte, kuvvetli biçimde genetik olarak belirlenmektedir; diğer taraftan, diş pozisyonları ve oklüzyonun ise çevresel kontrol altında olduğu görülmektedir. Özet olarak, kalıtsallığın yüksek olarak ölçüldüğü özellikler; • Genel yüz şekli • Yüz boyutları (cinsiyete bağlı heterojenite ile) • Ön yüz yüksekliği (cinsiyete bağlı heterojenite ile) • Mandibular uzunluk (dominant) Şekil 7a. Bu MZ ikizler yarık tipi ve damak fenotipi açısından benzer gibi görünseler de, MZ ikizlerin dudak-damak yarığı, orofasiyal dijital sendrom ve Crouzon Sendromu gibi önemli kraniyofasiyal fenotiplerde %40'a varan oranlarda farklılık gösterdiklerini bildiren bir takım raporlar vardır. Bu değişimler, postzigotik olarak meydana gelmektedirler ve zigotların erken bölünme noktalarına bağlı olarak oluştukları düşünülmektedir. • Kafa tabanı uzunluğu Kalıtsallığın orta düzeyde ölçüldüğü özellikler; • Yüz derinliği • Yüz oranları • Yüz tipi • Ön-arka yöndeki maksillomandibular ilişkiler • Bireysel profil eğrisi • Gonial açı Kalıtsallığın düşük olarak hesaplandığı özellikler; • Angular farklılıklar (gonial açı hariç) • Kesici diş ilişkileri • Oklüzal ilişkiler • Diş pozisyonları • Dudak morfolojisi • Nazolabial eğim • Burun uzunluğu Lundstrom daha sonraları, ikiz verilerinin ileri analizleri sonucunda, klasik ikiz metodunda “ortak çevre” faktörü nedeniyle genlerin etkisinin sistemik olarak abartıldığını fark etmiştir. Bu nedenle daha sonraki araştırmalarda, ikiz verilerine ek olarak, ebeveyn ve kardeş verilerini de içeren aile gözlemlerinin de yapılmasını tavsiye etmiştir. Ortodonti pratiğinde veya klinikte uygulanması kolay olduğu için, ben de bu öneriyi dikkate aldım ve zaman zaman çocuklar, ebeveynleri, büyükbabaları ve kuzenleriyle ilgili ilginç gözlemlerim oldu. Bazı dentofasiyal genlerin gerçekten aile fertleri arasında aktarıldığını gözlemledim: mandibular prognatizm, spesifik diş morfolojileri (çivi şekilli lateral dişler), gömük dişler, multiple agenez gibi. Bazı DZ ikizlerde, erkek kardeşlerden biri annesinin gülüşünü, diğeri ise annesinin burnunu almıştı. Bazı farklı cinsiyete sahip DZ ikizler ve ebeveynleri arasında yüz formu, büyüme yönü ve vertikal çene ilişkileri açısından büyük farklılıklar gözlemlenebilmektedir; erkek kardeş annesini daha çok andıran bir yüz görünümüne sahipken, kız kardeş babasına benzeyen bazı yüz özellikleri gösterebilmektedir. Ayrıca, bir örnekte erkek MZ ikizlerden ikisinin de baş pozisyonu yönünden babalarıyla benzerlik gösterdiklerini, tüberkül eğimleri yönünden ise annelerine benzediklerini ortaya koyduk. Bu ikizler ortak bir sıkı sınıf I ilişkinin yanında, bıyık gelişiminde de aynı olgunlaşma basamağındaydılar. Şekil 6b. Ön-arka yönde bakıldığında da yüzlerinin birbirinden belirgin bir biçimde farklı olduğu görülmektedir. Şekil 6a. İki erişkin “sıradan kız kardeş”in Şekil 6c. Aynı “sıradan” kardeşlerin yüz yüzleri cepheden bakıldığında tamamen tiplerinin, sefalometriyle karşılaştırılması. farklı görünmektedir. Şekil 6d. Fakat, diğer taraftan kız kardeşler daha benzer maloklüzyonlar göstermektedirler. Kliniğimizde 4 zigotlu dördüzlerin de tanı ve tedavisini yapabilme şansına sahip olduk (Şekil.4a-c) ve dördüz kardeşlerdeki yüz farklılıklarının ne kadar büyük ölçülerde olabileceğini fark ettik. Sefalometrik açıdan incelendiğinde, örneğin dördüzlerden birinde düz profil ( hafif sınıf III eğilimi gösteren), ikincisinde sınıf II profil (konveks profil), üçüncüsünde iskeletsel sınıf I profili ve dördüncüsünde hafif bir bimaksiller ileri itim olduğunu gözlemledik. Diğer taraftan “sıradan kardeşler” aralarında 9 yaş fark olsa dahi, aynı yaşta karşılaştırıldıklarında büyük ölçüde sefalometrik benzerlik göstermektedirler. Sıradan kardeşler aynı zamanda, yüzleri cephe ve profilden bakıldığında tamamen farklı görünse de, hatta sefalogramlarında birbirlerinin tamamen tersi şeklin- Şekil 7b. Spesifik çevresel durumların, bu MZ ikizlerde görülen ek fenotipik farklılıklara katkıda bulunabileceği tartışılmaktadır. Bu ikizler aynı cerrah tarafından ameliyat edilse ve aynı ortodontist tarafından tedavi edilse bile (yani çevrelerini ortak olarak kabul etsek bile), aslında bu hekim ler hiçbir zaman tam olarak aynı tedaviyi uygulayamayacaklardır (farklı spesifik çevresel durumlar). de bir yüz tipi gösterseler de, çok benzer maloklüzyonlara sahip olabilmektedirler (Şekil.6). Fakat daha çok gözlem yaptıkça yakın aile bireyleri arasında ve özellikle kanıtlanmış MZ ikizler arasında, dudak-damak yarığı (CLP) gibi dentofasiyal deformasyonlar ve hatta büyük kraniofasiyal sendromlar açısından görülen farklılıklar bizi oldukça şaşırttı. Birbirinin aynısı olan ikizlerde bu büyük fenotipik farklılıkları açıklayacak başka faktörler olmalıydı! Literatürde dudak-damak yarıklı MZ ikizlerin %40 kadarının tutarsızlık gösterdiği bildirilmiştir. Fakat bu tutarsızlık, oral fasiyal dijital sendrom ve Crouzon Sendromu için de bildirilmiştir. Bu farklılıkların postzigotik mutasyonlar oldukları ve zigotların erken bölünmesine bağlı olarak meydana geldikleri kanıtlanmıştır. Epigenetik çalışmalar (DNA’nın çapraz referans metilasyonu ve histonların asetilasyonu), gen ekspresyonunu kontrol eden, etkileyen ve düzenleyen başka faktörlerin de olduğunu kanıtlamaktadır. Lokal epigenetik farklılıklar, MZ ikizlerin büyük hastalıklara olan duyarlılıkları arasında görülen tutarsızlığı açıklayabilmektedir. İntrauterin hayattaki farklı çevre koşullarının yanında, hepimizin bildiği ve yüzdeki fenotipik farklılıklarda rol oynayan çok sayıda spesifik çevresel faktör vardır. En iyi bildiklerimizden biri bizim yaptığımız ortodontik/ortopedik tedaviler, basit beslenme şartları, psikolojik faktörler, oral alışkanlıklar, terapötik nedenler, dil, dudak ve skar dokusundan kaynaklanan uzun süreli farklı à DT Sayfa 9[9] =>VESTIYER DENTAL TRIBUNE Türkiye Baskısı ß DT Sayfa 8 basınçlar, dişler ve oklüzyon, travma, solunum şekli ve enfeksiyonlar etkilidir. Buna örnek olarak, maksillanın ekstraoral distraksiyonu sırasında fenotipte görülen ve gen ekspresyonundaki değişimlerle (angiojenik faktörler gibi) birlikte seyreden dramatik değişiklikler gösterilebilir. Çevresel olarak kazanılmış kraniyal büyüme bozukluğu, Darwin’in evrim teorisini destekler biçimde, birkaç ardışık nesile kümülatif olarak uygulanmadığı sürece yeni nesillere aktarılmamaktadır. Proffit ve ark. (2000) Contemporary Orthodontics kitaplarının 3. edisyonunda, herhangi bir sistemik gelişimsel problemi olmayan aynı yaştaki 2 kızın, annenin duygusal reddine bağlı olarak büyük miktarda boy farklılıkları gösterdiğini bildirmektedir. Biri parmak emen diğeri emmeyen bayan monochorial MZ ikizlerin çakıştırılmış çizimlerinde, parmak emen ikiz kardeşte hafifçe daha dik bir mandibular düzlem açısı ve artmış alt ve total yüz yüksekliği değerleri gözlenmiştir (Şekil. 1). Terapötik yollarla veya kültürel geleneklerle de yüzde ve diğer anatomik yapılarda (klavikula, ayaklar) adaptif remodelling meydana gelebilmektedir. Gerçekte çapraz kapanış açısından tutarsız olan MZ ikizlerde, bu çapraz kapanışı düzeltmek amacıyla, çevresel bir faktör olarak ortodontik tedavi uygulanması, MZ ikizler arasında tutarlılık sağlanmasına de katkıda bulunabilmektedir (Şekil. 2). Sonuçta ikiz çalışmaları, genlerin etkilerini inceleme konusunda hala en önemli araçlar olarak kullanılmaya devam etseler de, genetiğin etkili olduğu düşünülen herhangi bir olayda ikizlerin kullanımı konusunda dikkatli olunmalıdır; çünkü büyük olasılıkla, hem genetik, hem epigenetik olarak gerçekten aynı olan MZ ikiz bulmak mümkün değildir. DT Kaynaklar 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. Aberg T, Cavender A, Gaikwad JS, Bronckers AL, Wang X, Waltimo-Siren J, Thesleff I, D'Souza RN. Phenotypic changes in dentition of Runx2 homozygote-null mutant mice. J Histochem Cytochem. 2004 Jan;52(1):131–9. Erratum in: J Histochem Cytochem. 2004 Jun;52(6):841. Aberg T, Wang XP, Kim JH, Yamashiro T, Bei M, Rice R, Ryoo HM, Thesleff I. Runx2 mediates FGF signaling from epithelium to mesenchyme during tooth morphogenesis. Dev Biol. 2004 Jun 1;270(1):76–93. Carels C, Van Cauwenberghe N, Savoye I, Willems G, Loos R, Derom C, Vlietinck R. A quantitative genetic study of cephalometric variables in twins. Clin Orthod Res. 2001 Aug;4(3):130–40. De Muynck S, Schollen E, Matthijs G, Verdonck A, Devriendt K, Carels C. A novel MSX1 mutation in hypodontia. Am J Med Genet. 2004 Aug 1;128A (4):401–3. Golan I, Baumert U, Wagener H, Preising M, Lorenz B, Niederdellmann H, Mussig D. Evidence of intrafamilial variability of CBFA1/RUNX2 expression in cleidocranial dysplasia–a family study.J Orofac Orthop. 2002 May; 63 (3):190–8. Derom C, Vlietinck R, Thiery E, Leroy F, Fryns JP, Derom R. The East Flanders Prospective Twin Survey (EFPTS). Twin Res. 2002 Oct;5(5):337–41. Lauweryns I, Carels C, Vlietinck R. The use of twins in dentofacial genetic research. Am J Orthod Dentofacial Orthop. 1993 Jan;103(1):33–8. Lauweryns I, Carels C, Marchal G, Bellon E, Hermans R, Vlietinck R. Magnetic resonance imaging of the masseter muscle: a preliminary genetic study in monozygotic and dizygotic twins. J Craniofac Genet Dev Biol. 1995 Jan– Mar;15(1):26–34. 9. Lauweryns I, Van Cauwenberghe N, Carels C, van Steenberghe D, Vlietinck R. The validity of the masseteric poststimulus electromyographic complex: a twin study. Arch Oral Biol. 1992 Nov;37(11):979–82. 10. Lundstrom A. Nature versus nurture in dento-facial variation. Eur J Orthod. 1984 May; 6(2):77–91. 11. Pelsmaekers B, Loos R, Carels C, Derom C, Vlietinck R. The genetic contribution to dental maturation. J Dent Res. 1997 Jul;76(7):1337–40. 12. Profitt W.R., Fields H., Ackerman J.L. Bailey L.J. and Tulloch J.F.C. Contem- Yenilik & Uygulama 13. 14. 15. 16. porary Orthodontics. 3rd Edition, Mosby Inc, 2000, pp 1–742. Robledo RF, Rajan L, Li X, Lufkin T. The Dlx5 and Dlx6 homeobox genes are essential for craniofacial, axial, and appendicular skeletal development. Genes Dev. 2002 May 1;16(9): 1089–101. Savoye I, Loos R, Carels C, Derom C, Vlietinck R. A genetic study of anteroposterior and vertical facial proportions using model-fitting. Angle Orthod. 1998 Oct;68(5):467–70. Tangchaitrong K, Messer LB, Thomas CD, Townsend GC. Fourier analysis of facial profiles of young twins.Am J Phys Anthropol. 2000 Nov;113(3): 369–79. Thesleff I. Developmental biology and building a tooth. Quintessence Int. 2003 Sep;34(8):613–20. 9 Yazar Hakkında Carine Carels DDS, PhD Ortodonti Profesörü. Rafaël - KU Leuven Kapucijnenvoer’de Ortodonti Bilim Dalı Başkanı 7 B-3000 Leuven Belçika e-mail: carine.carels@uz.kuleuven.ac.be[10] =>VESTIYER DENTAL TRIBUNE Türkiye Baskısı 10 Röportaj Sema Aka ve ekibinden uluslararası başarı Adli dişhekimliği alanında çalışan Prof. Dr. Sema Aka ve ekibi, dünyada ilk defa fetus (anne karnindaki bebek) ve infant (yeni doğan) diş boyutlarından çocuğun yaşını saptadı. Dünyada ilk kez elde edilen yaş saptama formülleri, dünyanın en saygın dergilerinden Forensic Science International‘da yayımlanan Aka ile araştırmaları hakkında bir söyleşi gerçekleştirdik. makalelerimizdir (2004 öncesi makalelerimde soyadım Kedici’dir). Sayın Aka sizi kısaca tanıyabilir miyiz? 1955 Ankara doğumluyum. Ortaokul ve lise (1966-1973) T.E.D. Ankara Koleji mezunuyum. Dişhekimliği eğitimimi 1974-1979 yılları arasında Ankara Üniversitesi Dişhekimliği Fakültesi’nde aldım. Aynı fakültede 1983 yılında doktora, 1986’da doçent, 1993’te ise profesör ünvanlarına hak kazandım. Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi’nde 1993-2000 yılları arası, Güzel Sanatlar Ana Sanat Dalı’nda Heykel Dalı atölye çalışmalarını tamamlayarak 2000 yılında Sanatta Yüksek Lisans Derecesi aldım. Bu yıllarda Adli Dişhekimliği araştırmalarıma da başladım. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Adli Tıp Anabilim Dalı bünyesinde, 2003 yılında Sayın Prof. Dr. Hamit Hancı’nın başkanlığında ilk Adli Dişhekimliği Birimi’ni kurduk. O yıl ben ve anatomi profesörü Prof. Dr. B. Ufuk Şakul, Türkiye’de ilk kez kimliklendirmede anatomik yeniden yüzlendirme tekniğini uyguladık ve kimliği belirsiz bir baş iskeletini kimliklendirdik. Prof. Dr. Hamit Hancı’nın başkanlığında Türkiye’de ilk sertifikalı Adli Dişhekimliği kurslarını gerçekleştirdik ve 2006 yılında aynı bölümde Adli Sanat ve Yeniden Yüzlendirme Laboratuvarı’nı kurduk. Ankara Üniversitesi yaşamım 2007 yılında kendi tercihimle sona erdi ve 2 Mart 2007 tarihinden itibaren bağımsız dişhekimi ve bağımsız araştırmacı olarak muayenehanemde hem dişhekimliği mesleğime hem de araştırmalarıma devam ediyorum. Ekibinizle birlikte yaptığınız dünyada ilk defa fetus (anne karnındaki bebek) ve infant (yeni doğan) diş boyutlarından çocuğun yaşının saptanması ile ilgili araştırma ne zaman ve nasıl başladı? Araştırma süreci hakkında bilgi verebilir misiniz? Bu araştırmayı ilk 2006 yılında planladık ve resmi izinlerimizi aldık. Öncelikle materyal elde edildi, sonra ölçümler yapıldı. Dişler her yönden eşit koşullarda kaydedildi. Sonuçlar istatistiki olarak değerlendirildi ve makale yazıldı. Makalenin 6 referansı yine bizim 1998 yılından beri yayınlanan adli dişhekimliği Araştırmada elde ettiğiniz sonuçlar hakkında değerlendirmelerde bulunur musunuz? Ben ve meslektaşlarım; fetus ve infant dişleri üzerinde çalıştık, dişleri 6 boyutta ölçerek dental gelişim aşamalarını fotoğrafladık. Literatürde Pinkham et al’un el çizimleri dışında bu safhalara ait kesin bilgi ve fotoğraflara rastlanmamıştır. Bu konuda dünyada ilk çalışmayı yapmış olmak bizi heyecanlandırdı. Yayınımız da hemen yayınlandı. Şimdi bu konuda bir atlas hazırlığı içindeyiz. Böyle bir atlasın adli tıp uzmanları ve adli dişhekimlerine, uzman dişhekimlerine, pedodontistlere ve öğrencilere fetus ve infant dişlerinin realistik görünümleri ve ölçümleri konusunda rehber olabileceği kanısındayız. Atatürk'e ithaf etmek amacıyla formüllerinize ATA ismini verdiniz. Biraz bundan söz edebilir misiniz? Bilindiği gibi, İsveçli fizikçi Anders Celsius (1701-1744) veya Alman fizikçi Daniel Fahrenheit (1686-1736) gibi birçok bilim adamı buluşlarına kendi adını vermiştir. Makalemizde özet ve 17. sayfalarında görüleceği gibi bulduğumuz 4 adet diş yaşı hesaplama formülümüze saygı değer Atatürk’ümüzün adına ithafen, ATA formülleri adını verdik. Açıklama olarak “ATA, büyük Türk lideri Mustafa Kemal ATATURK (1881-1938) şerefine ithaf edilmiş özel isimdir. ATA is the special name given to the honor of the great Turkish leader Mustafa Kemal Atatürk (1881–1938)]” ifadesini yazdık. Çalışmalarımız Türk bilimi adına tüm dünya insanları içindir. Araştırma sonucu ulaştığınız saptama formülleri dünyanın en saygın dergilerinden olan Forensic Science International'da yayımlandıktan sonra ne tür tepkiler aldınız? Bu çalışma; Aka P. Sema, Cantürk Nergis, Dağalp Rukiye, Yağan Murat tarafından A grubu bir dergi olan Forensic Science International Dergisi’nde “Age determination from central incisors of fetuses and infants” adi ile 184: (2009) 15–20 sayısında yayınlanmıştır. Yazımız 2008 Haziran’ında dergi kayıtlarına geçip Aralık ayında elektronik olarak, Ocak 2009’da da dergide yayınlanmıştır. Dünyanın en saygın yayınevlerinden Elsevier’in bir yazıyı 6 ay gibi bir zamanda yayınlaması bana göre çok iyi bir süreçtir. Bugünlerde meslektaşlarımız tarafından internet ortamında onurlandırılıyoruz. Kendilerine ve size teşekkür ediyoruz. Çalışmalarımıza devam edeceğiz. DT Dişhekimi Dolunay Hamamizade: Tiyatro hayatın canlı öyküsüdür ADO Yönetim Kurulu Üyesi Dişhekimi Dolunay Hamamizade'nin yazdığı ve oynadığı "Dişe Dokunur Bir Gün", oyuncularının tamamını dişhekimlerinin oluşturduğu bir tiyatro oyunu. Bir dişhekimi muayenehanesinde geçen komedi tarzındaki oyunda ülkenin, dünyanın ve dişhekimliğinin sorunları son derece esprili bir dille yansıtılıyor. Son olarak 21 Şubat 2009 Cumartesi günü sahnelenen oyunun ortaya çıkış hikayesini ve içeriğini Hamamizade ile konuştuk. Dolunay Hanım kısaca sizi tanıyabilir miyiz? 1992 yılında Hacettepe Üniversitesi Dişhekimliği Fakültesi’nden mezun oldum. Serbest muayenecilik yapmaktayım. 2004 yılından beri Ankara Dişhekimleri Odası (ADO) Yönetim Kurulu Üyesiyim. Aynı zamanda oda saymanıyım. Tiyatro sevginiz ne zaman ve nasıl başladı? Bugüne kadar tiyatrel anlamda neler yaptınız? Çocukluğumdan beri sahne sanatlarına ilgi duyardım. Okulda tüm gösterilerde bir şekilde olur, hatta çoğunu organize ederdim. Ancak amatör ya da profesyonel anlamda bugüne kadar tiyatro sahnesine sadece oyuncuya çiçek vermek için çıktım.”Dişe dokunur bir gün” benim yazdığım ilk oyun. Oynadığım da ilk oyun. "Dişe Dokunur Bir Gün" isimli oyunun yazarı ve oyuncususunuz. Öncelikle oyunu ne zaman ve nasıl yazdınız? Oyunun konusundan bahseder misiniz? Oyunu yazmaya iki yıl önce başladım ama sonra sahneleyemeyiz diye bıraktım. Biliyorsunuz geçtiğimiz sene Türkiye’de bilimsel dişhekimliğinin 100. yılıydı. Biz de Kasım 2008’de 20.’sini düzenlediğimiz ExpoDental’in özel bir sosyal programı olsun istedik. İşte o zaman bu oyun oynanacaksa bu dönemde oynanmalı diye düşünüp yazım aşamasını kısa sürede bitirdim. Oynayanların hepsi dişhekimi, sağ olsunlar onlar da büyük bir özveriyle çalıştılar. 40 gün gibi kısa bir sürede 2 saatlik bir oyunu, tamamen amatör oyunculara oynatmak çok riskli ve zor. Oyun nasıl çıktı hala anlamış değilim. Elbette bunda büyük pay yönetmenimiz Sayın Turgay Yıldız’a aittir. Kendisi profesyonel oyuncu, yönetmen ve yazar. Hiçbir ücret almadan, büyük bir sabırla bizim gibi amatörlerden birer oyuncu çıkarttı ve gerçekten çok güzel sahneledi. Kendisine ne kadar teşekkür etsek azdır. Oyunumuzun konusuna gelince, hepimizin başından trajikomik bir sürü olay geçiyor. Diş- hekimliği sanırım biraz bireysel yapılmasından biraz da hastayla birebir temastan dolayı diğer hekimliklerden bir parça farklı. Zamanla hastalarınızla çok ilginç deneyimler yaşıyorsunuz. Biz dişhekimleri bir araya geldiğimizde birbirimize genellikle bu olayları anlatırız. Bunları geçip bir de karşıdan seyredelim istedim. Oyun komedi tarzında olup bir dişhekimi muayenehanesinde geçiyor. Günlerden bir gün muayenehaneye 3 tane uzaylı iniyor ve bütün gün kalıyorlar. Onların gözünden mesleà DT Sayfa 11[11] =>VESTIYER DENTAL TRIBUNE Türkiye Baskısı ß DT Sayfa 10 ğimizin, ülkemizin ve dünyamızın sorunlarını izliyoruz. Hastalarımızla, yardımcı personelimizle yaşadıklarımızı komik bir dille yansıtıyoruz. İzleyenler genellikle “gerçekten bunlar bizim her gün yaşadıklarımız” diye tepki veriyorlar. Oyundaki hekim bize ayna oluyor ve sahnede kendimizi izliyoruz. Oyuncular hakkında bilgi verir misiniz? Daha önce de söylediğim gibi oyuncularımızın hepsi dişhekimi. Onlar da aynen benim gibi hiç tiyatro yapmamış insanlar ama görmelisiniz nasıl başarılılar. Doktoru Selim Mutgan oynuyor. Asistanını ise ben oynuyorum. Coşkan Aras ve Güven Özen uzaylılarımızı oynuyor. Nihat Köksal, Ezgi Karaçelebi, Bülent Özçağatay ve Nazmiye Ak muayenehaneye gelen hastaları oynuyorlar. Bir de çocuk hastamız var onu da benim kızım Nazenin Hamamizade oynuyor. Ayrıca sevgili arkadaşım Özgül Erol’u da unutmamak lazım. Prodüksiyonda çok büyük emeği var. Oyun son olarak ihtiyacı olan dişhekimliği öğrencilerine burs veren Efe Güray Vakfı yararına sahnelendi. Bu konudan biraz bahseder misiniz? Efe Güray Vakfı, meslektaşımız Enis Güray’ın vefat eden dişhekimliği öğrencisi oğlu sevgili Efe’nin adına kurulmuş bir eğitim ve spor vakfıdır. Maddi imkanları yetersiz 65 dişhekimliği öğrencisine karşılıksız burs veriyor. Benim bildiğim kadarıyla sadece dişhekimliği öğrencilerine burs veren ülkedeki tek vakıf. Bu vakfa sahip çıkmak boynumuzun borcudur. Biz bu meslekle toplumda bir yer edindik, çocuklarımızı okuttuk, bir takım imkanlara sahip olduk. Bu meslekten edindiklerimizin bir kısmını yeni yetişen meslektaşlarımıza destek olmak amacıyla kullanmamız gerektiğini düşünüyorum. O açıdan bu vakıf sadece Efe’nin değil hepimizin olmalı, yaşatmak için var gücümüzle çalışmalıyız. 21 Şubat’ta Sanotolia’da sergilediğimiz oyunun tüm gelirini bu vakfa gittiği için kendi adıma çok mutluyum. Tiyatronun öneminden bahseder misiniz? Sizce dişhekimliği ile tiyatro arasında nasıl bir ilişki var? Tiyatronun sadece dişhekimliği ile değil, hayatın tamamıyla çok ilgisi var. Tiyatro hayatın canlı öyküsüdür. İnsan varlığının tümünü yansıtan, yaratan, yaşatan bir sanattır. Tiyatro insanın ta kendisidir. Bedeni ve ruhuyla, aklı ve aşkıyla, dili ve duygularıyla yaydığı enerjidir. Ne edebiyat, resim, heykel gibi bireysel ne de sinema gibi teknolojik ve kurgusal değildir. Aynı hayat gibi bir arada ve hiçbir şeye yabancı ya da yalancı olmadan oynanır. Özellikle tiyatroya ilgi duyan ve bu türde çalışmalar içinde bulunmak isteyen meslektaşlarınıza neler tavsiye edersiniz? Her şeyden önce tüm mes- Röportaj 11 lektaşlarıma tiyatroya gitmelerini tavsiye ederim. Ne yazık ki bu sanat dalı tüm dünyada eski gücünden çok şey yitirmiş durumda bulunuyor. Hepimiz başa sarabileceğimiz istediğimiz an durdurabileceğimiz, devamını yarın seyredeceğimiz sinemanın kolaycılığına kaçmış durumdayız. Keanu Reeves’in gökdelenlerden atlamasını, Cameron Diaz’ın bacağını 140 derece açarak 7-8 adamı aynı anda dövebilmesini seviyoruz. Kısaca aldatılmayı seviyoruz. İnsanoğlu elindekinin kıymetini ancak kaybedince anlıyor. Hızla tiyatro salonlarımızı ve oyunlarımızı yitiriyoruz. Çocuklarımızın bu sanatı tanımadan yaşamaları fikri beni çok ürkütüyor. Ben tiyatro ile ilgilenmek isteyen meslektaşlarıma yol gösterecek bilgi ve deneyime sahip değilim. Ancak şunu söyleyebilirim, hayatta bir şeyi gerçekten yapmak istiyorsanız deneyin derim. Ne kaybedersiniz ki? Yaşamak anı biriktirmektir, biz anı kumbaramıza çok özel bir şey ekledik. İyi ki yaptık. DT[12] =>VESTIYER DENTAL TRIBUNE Türkiye Baskısı 12 Ajanda Ajanda DD İÇK 1 Kur 10. Grup İmplant Semineri, Yer: İstanbul, Türkiye Tarih: 15.04.2009-19.04.2009 Ayrıntılı Bilgi: 0212 274 96 60 bul, Türkiye Tarih: 14.05.2009 Ayrıntılı Bilgi: 0212 274 96 60 Apikal Preparasyon Konferansı, Yer: Ankara, Türkiye Tarih: 16.04.2009 Ayrıntılı Bilgi: http://turkendodontidernegi.com Avrupa Pediatrik Dişhekimliği Akademisi 6. Semineri, Yer: Helsinki, Finlandiya Tarih: 14.05.2009-16.05.2009 Ayrıntılı Bilgi: www.eapd.gr 8. Ulusal Sinirbilimleri Kongresi, Yer: Bolu, Türkiye Tarih: 18.04.2009-22.04.2009 Ayrıntılı Bilgi: http://www.sinirbilim2009.ibu.edu.tr/ 2. Congress of World Federation for Lazer Dentistry European Division Meeting, Yer: İstanbul, Türkiye Tarih: 14.05.200917.05.2009 Ayrıntılı Bilgi: 0216 456 02 16 3. Uluslararası Ağız ve Çene Cerrahisi Kongresi, Yer: Antalya, Türkiye Tarih: 22.04.2009-26.04.2009 Ayrıntılı Bilgi: zeynep@ritmotours.com.tr Süt ve Genç Sürekli Dişlerde Tek ve İki Aşamalı İndirekt Pulpa Tedavisinin Değerlendirilmesi Sempozyumu, Yer: Ankara, Türkiye Tarih: 15.05.2009 Ayrıntılı Bilgi: http://turkendodontidernegi.com 4. Bilimsel Endodonti Sempozyumu, Yer: Antalya, Türkiye Tarih: 23.04.2009-26.04.2009 Ayrıntılı Bilgi: www.turkendodontidernegi.com 15. APEC & 7. KAE-JEA Kongresi, Yer: Tokyo, Japonya Tarih: 24.04.2009-26.08.2009 Ayrıntılı Bilgi: http://wwwsoc.nii.ac.jp/jea2 Ege Dişhekimleri Odaları Uluslararası Bilimsel Kongre ve Sergisi, Yer: Fethiye, Türkiye Tarih: 24.04.2009-26.04.2009 Ayrıntılı Bilgi: www.dishek.org Amerikan Endodontist Birliği Geleneksel Toplantısı, Yer: Orlando, ABD Tarih: 29.04.2009-02.05.2009 Ayrıntılı Bilgi: www.ifeaendo.org/events 24. ANKEM Kongresi, Yer: Fethiye, Türkiye Tarih: 29.04.200903.05.2009 Ayrıntılı Bilgi: www.ankem2009.org 14. Balkan Dişhekimliği Kongresi (BaSS), Yer: Varna, Bulgaristan Tarih: 06.05.2009-09.05.2009 Ayrıntılı Bilgi: bostancih@gmail.com 31. Asya Pasifik Dişhekimliği Kongresi, Yer: Hong Kong Tarih: 07.05.2009-11.05.2009 Ayrıntılı Bilgi: www.medcom.com.hk 1. Ulusal Camlog Kongresi, Yer: Antalya, Türkiye Tarih: 08.05.2009-10.95.2009 Ayrıntılı Bilgi: 0212 225 69 08 Vestiyer Akademi Dişhekimliği Yardımcı Personel Eğitim Semineri, Yer: Adana, Türkiye Tarih: 09.05.2009-10.05.2009 Ayrıntılı Bilgi: 0212 274 96 60 İmplantolojinin Dünü, Bugünü, Yarını Sempozyumu, Yer: Ankara, Türkiye Tarih: 12.05.2009 Ayrıntılı Bilgi: 0212 274 96 60 Kök Kanallarının Şekillendirilmesi Konusunda Yapılan Çalışmalar ve Yenilikler, Yer: İstanbul Üniversitesi Dişhekimliği Fakültesi, İstanbul, Türkiye Tarih: 13.05.2009 Ayrıntılı Bilgi: Tel: 0212 621 34 49 İmplantolojinin Dünü, Bugünü, Yarını Sempozyumu, Yer: İzmir, Türkiye Tarih: 13.05.2009 Ayrıntılı Bilgi: 0212 274 96 60 İmplantolojinin Dünü, Bugünü, Yarını Sempozyumu, Yer: İstan- Amerikan Dental Hijyenistler Birliği’nin 86. Yıllık Toplantısı, Yer: Washington, DC, ABD Tarih: 17.06.2009-23.06.2009 Ayrıntılı Bilgi: www.adha.org/annualsession/index.htm Balkan Adli Bilimler Akademisi (BAFS) 6. Geleneksel Kongresi, Yer: Kavala, Yunanistan Tarih: 18.06.2009-21.06.2009 Ayrıntılı Bilgi: www.balkanforensic.org/kavala.htm TDB 16. Uluslararası Dişhekimliği Kongresi, Yer: İstanbul, Türkiye Tarih: 25.06.2009-27.06.2009 Ayrıntılı Bilgi: www.tdb.org.tr İmplant Uygulamalarında Yardımcı Personelin Rolü Semineri, Yer: İstanbul, Türkiye Tarih: 19.07.2009 Ayrıntılı Bilgi: 0212 274 96 60 TDD İÇK 1. Kur 11. Grup İmplant Eğitimi Semineri, Yer: İstanbul, Türkiye Tarih: 20.05.2009-24.05.2009 Ayrıntılı Bilgi: 0212 274 96 60 Botulinum Toksin Başlangıç (Beginners) Eğitim Semineri, Yer: Londra, İngiltere Tarih: 08.08.2008 Ayrıntılı Bilgi: www.dentiss.com 16. Türk Pedodonti Derneği Kongresi, Yer: İzmir, Türkiye Tarih: 21.05.2009-24.05.2009 Ayrıntılı Bilgi: info@turkpedo.org Dünya Dişhekimleri Birliği Kongresi, Yer: Singapur Tarih: 02.09.2009-05.09.2009 Ayrıntılı Bilgi: www.ifdea.org Kanada 38. Geleneksel Bilimsel Kongresi ve Dental Fuarı, Yer: Montreal, Kanada Tarih: 23.05.2009-26.05.2009 Ayrıntılı Bilgi: www.ordredesdentistesduquebec.qc.ca 10. Avrupa Klinik Anatomi Kongresi, Yer: İstanbul, Türkiye Tarih: 02.09.2009-05.09.2009 Ayrıntılı Bilgi: demir@uludag.edu.tr Avrupa Estetik Dişhekimliği Akademisi 2009 İlkbahar Toplantısı, Yer: Gleneagles, İskoçya Tarih: 28.05.2009-30.05.2009 Ayrıntılı Bilgi: www.eaed.org İngiliz Dişhekimleri Birliği Kongresi ve Fuarı 2009, Yer: Glascow, İskoçya Tarih: 04.06.2009-06.06.2009 Ayrıntılı Bilgi: events@bda.org Türk Oral İmplntoloji Derneği (TOİD) V. Uluslararası Sempozyumu, Yer: Antalya, Türkiye Tarih: 07.06.2009-13.06.2009 Ayrıntılı Bilgi: 0212 532 32 18 Avrupa Ortodonti Derneği 85. Kongresi, Yer: Helsinki, Finlandiya Tarih: 09.06.2009-14.06.2009 Ayrıntılı Bilgi: www.eos2009.fi TDD İÇK 1. Kur 12. Grup İmplant Eğitimi Semineri, Yer: İstanbul, Türkiye Tarih: 10.06.2009-14.06.2009 Ayrıntılı Bilgi: 0212 274 96 60 Profesyonel Dental Asistanlık Konferansı, Yer: Teksas, ABD Tarih: 11.06.2009-14.06.2009 Ayrıntılı Bilgi: www.dentalassistantant.org Dünya Estetik Kongresi 2009, Yer: Londra, İngiltere Tarih: 12.06.2009-13.06.2009 Ayrıntılı Bilgi: http://www.independentseminars.com Uluslararası Pediyatrik Dişhekimliği Birliği 22. Kongresi, Yer: Münih, Almanya Tarih: 16.06.2009-20.06.2009 Ayrıntılı Bilgi: www.iapdworld.org Avrupa Endodonti Derneği 14. Kongresi, Yer: Edinburgh, İskoçya Tarih: 24.09.2009-26.09.2009 Ayrıntılı Bilgi: http://www.eseedinburgh.com 13. Uluslararası Estetik Dişhekimliği Kongresi, Yer: İstanbul, Türkiye Tarih: 02.10.2009-04.10.2009 Ayrıntılı Bilgi: damla@tedad.org Ondördüncü Diş Hastalıkları ve Tedavisi Anabilim Dalları Bilgi Şöleni, Yer: Ankara, Türkiye Tarih: 15.10.2009-18.10.2009 Ayrıntılı Bilgi: huma@gazi.edu.tr 4. Uluslararası Computer Aided Implantology Academy (Bilgisayar Destekli İmplantoloji Akademisi-CAI Academy) Kongresi ve 18. Türk Prostodonti ve Implantoloji Derneği (TPİD) Uluslararası Kongresi, Yer: İstanbul, Türkiye Tarih: 16.10.2009-17.10.2009 Ayrıntılı Bilgi: www.tpidakademi.com Dental İstanbul Kongresi, Yer: İstanbul, Türkiye Tarih: 13.11.2009-15.11.2009 Ayrıntılı Bilgi: 0212 274 96 60 Botulinum Toksin İleri Düzey (Advanced) Eğitim Semineri, Yer: İstanbul, Türkiye Tarih: 14.11.2009 Ayrıntılı Bilgi: www.dentiss.com 2. AsisDent Sempozyumu, Yer: İstanbul, Türkiye Tarih: 15.11.2009 Ayrıntılı Bilgi: 0212 274 96 60 Fransız Dişhekimleri Birliği Kongresi, Yer: Paris, Fransa Tarih: 24.11.2009-28.11.2009 Ayrıntılı Bilgi: www.adf.asso.fr Yardımcı personeller implant uygulamalarında uzmanlaşıyor Sektördeki nitelikli eleman açığını gidermek amacıyla bir yıldan fazla süredir Ağız-Diş Sağlığı Yardımcı Eğitim Seminerleri’ni düzenleyen Vestiyer Akademi, geçtiğimiz Mart ayında implantoloji alanında çalışan ve uzmanlaşmak isteyen yardımcı personellere yönelik İmplant Uygulamalarında Yardımcı Personelin Rolü Semineri’ni düzenlemişti. Bir dişhekimi ve 32 yardımcı personelin katıldığı seminer büyük beğeni toplamıştı. Vestiyer Akademi Eğitim Koordinatörü Dr. Mustafa Bekerecioğlu ile Ankara 12. İmplant Eğitimi Semineri Haziran’da Türk Dişhekimliği Dergisi İmplant Çalışma Kulübü (TDD İÇK) tarafından düzenlenen ve Vestiyer Akademi tarafından organize edilen 1. Kur İmplant Eğitimi Semineri’nin onikincisi, 1014 Haziran 2009 tarihlerinde İstanbul Gayrettepe’de bulunan Divan City Oteli’nde yapılacak. En fazla yirmi dişhekiminin katılabileceği beş günlük semineri İstanbul Üniversitesi Dişhekimliği Fa- kültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. A. Bülent Katiboğlu yönetecek. Yeditepe Üniversitesi Dişhekimliği Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ender Kazazoğlu, seminerin son günü olan 14 Haziran Pazar günü eğitime katılarak implantoloji konusundaki bilgi ve deneyimini katılımcılarla paylaşacak. İlk üç gün teorik ve pratik bilgilerin olgularla birlikte sunulacağı seminerin son iki gününde dişhekimleri modeller üzerinde implant cerrahi pratik uygulaması ve her endikasyona uygun protetik pratik uygulama yapacaklar. Seminere katılanlar beş günlük eğitimin dışında eğitim doküman ve materyalleri, öğle yemekleri (13-14 Haziran tarihlerinde), molalarda sınırsız çaykahve servisi ve sertifika gibi hizmet ve olanaklardan da yararlanabilecekler. Katılım ücreti 1.100 TL olan seminerle ilgili ayrıntılı bilgi almak ve kayıt yaptırmak için www.dentiss.com’u ziyaret edebilir ya da 0212 274 96 60 no’lu telefondan Gülşah Kara’ya ulaşabilirsiniz. DT Üniversitesi Dişhekimliği Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Kemal Ünsal tarafından gerçekleştirilen eğitimin ikincisi, 19 Temmuz 2009 Pazar günü İstanbul Divan City Oteli’nde yapılacak. Gün Boyu sürecek eğitimde anlatılacak konular arasında şunlar bulunuyor: İmplant terminolojisi, ağız hijyeni ve hasta motivasyonu, yardımcı personelin hasta ile ilişkilerinde dikkat etmesi gerekenler, hastanın operasyon öncesi bilinçlendirilmesi ve hazırlanması, operasyon sonrası hastanın yapa- cakları konusunda bilgilendirilmesi, cerrahi odası, asepsi ve antisepsi, aletlerin sterilizasyonu ve dikkat edilmesi gerekli hususlar, kullanılan implant sistemine özgü parça eğitimi, implant sisteminin laboratuvar parçalarının tespiti ve tedariki, laboratuvar ile diyalog kurulması, iş emirlerinin iletilmesi ve takibi. Seminerde ayrıca yardımcı personel açısından ölçü/model pratiğinde dikkat edilmesi gerekenler ve laboratuvar aşamalarının anlatıldığı workshop da yapılacak. DT BAFS’ın 6. kongresi Yunanistan’da yapılıyor Balkan Adli Bilimler Akademisi (BAFS) 6. Geleneksel Kongresi 18-21 Haziran 2009 tarihlerinde Yunanistan’ın Kavala şehrinde gerçekleştirilecek. “Balkan ülkelerinde adli tıp uygulamalarındaki güncel standartlar” ana gündemiyle yapılacak kongrede, adli patoloji alanındaki gelişmelere ilişkin sunumlar yer alıyor. 2003 yılından itibaren Türkiye, Yunanistan, Romanya, Bulgaristan ve Makedonya’da kongreler düzenleyen BAFS, böylelikle Balkanlar ve dünyanın değişik ülkelerinden adli uzmanları, araştırmacıları, akademisyenleri, icra memurlarını, sağlık profesyonelleri ve diğer uzmanları bir araya getirmeyi amaçlıyor. DT) [page_count] => 12 [pdf_ping_data] => Array ( [page_count] => 12 [format] => PDF [width] => 842 [height] => 1191 [colorspace] => COLORSPACE_UNDEFINED ) [cached] => true )