DT Netherlands No. 9, 2012

Binnenlands nieuws / “Tandartsen moeten zich als volwaardig arts gedragen” - Interview met dr. Hubert Bruins - tandarts en specialist in patiëntveiligheid / Diabetes mellitus / Opleiding Sterilisatiemedewerker in mondzorg gestart / IGZ sluit Amsterdamse praktijk / Buitenlands nieuws/Wetenschap / Industrie / Opleidingen/agenda / Media

Open PDF View E-paper Edit Epaper Edit Epaper ads save

Table of contents

Open Link

Open Link

) [18] => Array ( [image_url] => Array ( [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/58587-c120f53b/2000/page-17.jpg [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/58587-c120f53b/1000/page-17.jpg [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/58587-c120f53b/200/page-17.jpg ) [key] => Array ( [2000] => 58587-c120f53b/2000/page-17.jpg [1000] => 58587-c120f53b/1000/page-17.jpg [200] => 58587-c120f53b/200/page-17.jpg ) [ads] => Array ( [0] => Array ( [post_data] => WP_Post Object ( [ID] => 58591 [post_author] => 0 [post_date] => 2024-10-22 00:39:45 [post_date_gmt] => 2024-10-22 00:39:45 [post_content] => [post_title] => epaper-58587-page-18-ad-58591 [post_excerpt] => [post_status] => publish [comment_status] => closed [ping_status] => closed [post_password] => [post_name] => epaper-58587-page-18-ad-58591 [to_ping] => [pinged] => [post_modified] => 2024-10-22 00:39:45 [post_modified_gmt] => 2024-10-22 00:39:45 [post_content_filtered] => [post_parent] => 0 [guid] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-58587-page-18-ad/ [menu_order] => 0 [post_type] => ad [post_mime_type] => [comment_count] => 0 [filter] => raw ) [id] => 58591 [id_hash] => 34e25c517e690b50cc2d814eb83a6926ffc3a729612b4ac3565703c2aba3dc9f [post_type] => ad [post_date] => 2024-10-22 00:39:45 [fields] => Array ( [url] => http://www.dental-tribune.com/companies_994_greater_new_york_dental_meeting.html [link] => URL ) [permalink] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-58587-page-18-ad-58591/ [post_title] => epaper-58587-page-18-ad-58591 [post_status] => publish [position] => 6.53,23.77,68.01,70.77 [belongs_to_epaper] => 58587 [page] => 18 [cached] => false ) ) [html_content] =>

Open Link

DENTAL TRIBUNE
The World's Dental Newspaper - Netherlands Edition
november 2012

www.dental-tribune.nl
Patiëntveiligheid en
infectiepreventie
Hubert Bruins over de
veranderende rol van de
tandarts
> Pagina 6-9

jaargang 2 | nummer 9

Sterilisatiemedewerker
in de mondzorg
Peter Spijkers over de
nieuwe opleiding

Mummie met gebit vol
caviteiten ontdekt
CT-scans maken nauwkeurig onderzoek mogelijk

> Pagina 13

> Pagina 15

Patiëntveiligheid in mondzorg nog steeds onderbelicht

De evolutie van de tandheelkunde in beeld: Hubert Bruins in zijn praktijk, dertig jaar geleden en anno 2012. “Destijds werd vaak met blote handen gewerkt. Ik gebruikte
wegwerphandschoenen en omdat die erg duur waren, adviseerde de inspecteur ze uit te wassen om geld te besparen.”
VAN DE REDACTIE
HOUTEN – Noem de term ‘pati-

entveiligheid’ en de Nederlandse mondzorgprofessional zal in
het algemeen direct denken aan
infectiepreventie. Wordt in mijn
praktijk hygiënisch gewerkt? Zijn
mijn papieren op orde? Kan ik
met een gerust hart opendoen als
de inspectie morgen voor de deur
staat?
Natuurlijk is een goed hygiënisch beleid in de hedendaagse
mondzorgpraktijk van groot belang. Maar door de hype rond de

inspecties blijft het veel bredere
kader van patiëntveiligheid onderbelicht. Zo hebben veel tandartsen te weinig kennis over
medisch-tandheelkundige interacties. Een slechte zaak, meent
Hubert Bruins, tandarts en specialist in de wisselwerking tussen
mondgezondheid en algemene
gezondheid. “Sommige tandartsen zeggen dat er bij hen nooit
iets fout gaat en dat ze geen schade veroorzaken. In de tandheelkunde zien we echter niet direct
de gevolgen van ons handelen.”
Een gebrek aan kennis over in-

teracties kan ertoe leiden dat een
tandarts noodzakelijke handelingen achterwege laat. De mogelijke gevolgen hiervan zijn niet
te onderschatten, blijkt uit het
interview in deze Dental Tribune.
“Ik durf te stellen dat er elk jaar
in Nederland tientallen doden
vallen door suboptimaal handelen van tandartsen. Elk sterfgeval
en elke blijvende gezondheidsschade is er één te veel en daarom
moet de tandarts zich realiseren
dat hij meer verantwoordelijkheid
heeft dan hij misschien denkt,”
aldus Bruins, die recent het Ne-

Tandartsen blijven schaars
UTRECHT – De traditionele tandarts – man en vrije beroeper –
maakt plaats voor de tandarts
die werkt als zzp’er, vaak vrouw
is en in deeltijd werkt. Daarnaast
neemt het aantal ketens van
tandartspraktijken toe en vindt er
steeds meer tandheelkundig toerisme naar landen als Hongarije
en Turkije plaats. Deze trends en
andere informatie over de mondzorgbranche vermeldt Rabobank
Cijfers & Trends in het recent verschenen rapport ‘Tandartsen en
orthodontisten’.
Een fulltime werkende tandarts heeft een norminkomen
(2009) van 107.000 euro per jaar.
Een startende tandarts verdient
gemiddeld tussen 2.956 euro
en 3.300 euro bruto per maand.
Steeds meer tandartsen maken gebruik van het meerstoelenconcept, waarbij assistenten en mondhygiënisten diverse
werkzaamheden van de tandarts
overnemen. De omzet van een
fulltime werkende tandarts be-

draagt 230.000 euro per tandartsstoel, De tweede en daaropvolgende stoel levert netto tussen de
20.000 euro en 25.000 euro op.
Een gemiddelde fulltime werkende orthodontist heeft een
norminkomen van 140.000 euro
per jaar. Een mondhygiëniste rekent gemiddeld 100 euro per uur.
De gemiddelde omzet van een
kleine tandtechnische praktijk is
450.000 euro. Tandtechnische laboratoria zagen hun omzet het afgelopen jaar dalen door de onrust
over de tarieven. Hierdoor stelden
consumenten grote behandelingen als kronen en bruggen uit.
Het aantal Nederlanders dat
een tandarts bezoekt is toegenomen van 62% in 1981 naar 86%
momenteel. Het aantal edentate
mensen nam af van 32% in 1981
naar 12% nu. De tandarts kost
de gemiddelde Nederlander 178
euro per jaar (2011). Het percentage mensen met een aanvullende tandartsverzekering (nu
65%) neemt af vanwege de hoge

premies. De premies zijn tussen
2009 en 2012 met 20% toegenomen, de mondzorgtarieven met
4%.
Het rapport spreekt de verwachting uit dat de vraag naar mondzorg in 2013 weer zal aantrekken,
omdat de rust op de markt dan is
teruggekeerd. De vraag zal groot
blijven doordat de Nederlandse
bevolking langer haar eigen gebit
behoudt, het aantal oudere Nederlanders toeneemt en door populaire makeoverprogramma’s de
vraag naar cosmetische behandelingen stijgt.
Het aanbod van tandartsen
blijft beperkt. Op dit moment is
slechts een kwart van de tandartsen jonger dan 40 jaar. Van de afstudeerders is 80% vrouw. Deze
groep kiest vaker voor een parttime werkverband. Het rapport
merkt op dat de schaalvergroting
in de mondzorg toeneemt, wat
de onderhandelingskracht naar
zorgverzekeraars vergroot. (bron:
Rabobank) ■

derlands Instituut voor Mondgeneeskunde oprichtte.
Doden door suboptimaal handelen? Bruins kan legio voorbeelden noemen. “Ik heb bij het UMC
Utrecht een keer een hersenabces gezien, veroorzaakt door een
bacterie die bij een tandheelkundige ingreep via de bloedbaan in

de hersenen terecht was gekomen.” In dit geval kwam de oorzaak naar voren, maar doorgaans
wijst het spoor zelden naar de
tandarts. “Vaak komen gezondheidsklachten pas later aan de
oppervlakte. Dan wordt er niet bij
stilgestaan dat het tandartsbezoek van twee weken geleden de
oorzaak was.”
Diabetes mellitus is een voorbeeld van een aandoening die
de tandarts volgens Bruins zou
moeten herkennen, omdat deze
directe consequenties kan hebben voor de mondgezondheid van
de patiënt en het te volgen behandelplan. Daarom vindt u in
dit nummer een fragment uit het
door Bruins geschreven boek Vademecum mondarts, waarin aandacht is voor diabetes mellitus en
daarmee samenhangende afwijkingen in de mond. Verder blijkt
uit de artikelen over recente acties van de IGZ en de nieuwe opleiding tot Sterilisatiemedewerker in de mondzorg dat ook op
het gebied van infectiepreventie
nog ruimte is voor verbetering. ■

[2] => untitled

ORIGINEEL-OP-ORIGINEEL
VOOR BETROUWBAARHEID EN KWALITEIT

Neem contact op met Straumann (030) 600 89 00 s verkoop@straumann.com s¬www.straumann.nl

[3] => untitled

November 2012

dental tribune - netherlands edition

Binnenlands nieuws

Kosten kronen en bruggen fiscaal aftrekbaar
ZAANDAM – Patiënten kunnen

de kosten van kronen en bruggen dit jaar ﬁscaal aftrekken als
deze niet worden vergoed door
Colofon
Dental Tribune verschijnt tienmaal per
jaar en is een uitgave van Albion Press
BV, onder licentie van Dental Tribune
International
Hoofdredacteur/uitgever
drs. Ben Adriaanse
Redactie
drs. Laura van Dee
drs. Joann Hebben
Cartoons
drs. Emily van Someren
Redactieadres
Redactie Dental Tribune
Postbus 545, 3990 GH Houten
E-mail: redactie@dental-tribune.nl.
De Nederlandse editie van Dental Tribune
kent een onafhankelijke redactie en richt
zich op professionals in de volle breedte
van het tandheelkundige vakgebied.
Aanmelden
De doelgroep van Dental Tribune
(bestaande uit tandartsen-algemeenpractici, tandartsen-specialisten, mondhygiënisten, orthodontisten, kaakchirurgen, tandtechnici, tandprothetici
en diegenen die werkzaam zijn in de
dentale industrie) komt in aanmerking
voor een kosteloos abonnement. Behoort
u tot de doelgroep en ontvangt u het
maandblad nog niet? Meld u dan aan via
het inschrijfformulier op
www.albionpress.nl.
Advertentieverkoop
Harry Velthuis, accountmanager.
Postbus 545, 3990 GH Houten.
Telefoon: 06-531 55 262.
E-mail: velthuis@dental-tribune.nl.
Linda Schriekenberg, medewerker
mediaorder. Telefoon: 030-63 55 070.
Fax: 030-63 55 069.
E-mail: adverteren@dental-tribune.nl

© 2012 Albion Press BV. Redactioneel materiaal van Dental Tribune International,
Duitsland, dat is vertaald en in dit nummer is opgenomen, is auteursrechtelijk
beschermd door Dental Tribune International GmbH. Alle rechten voorbehouden.
Gepubliceerd met toestemming van Dental Tribune International GmbH, Holbeinstr 29, 04229 Leipzig, Duitsland. Reproductie op welke manier en in welke taal
dan ook, gedeeltelijk of volledig, zonder de
voorafgaande schriftelijke toestemming
van Dental Tribune International GmbH,
is uitdrukkelijk verboden. Dental Tribune
is een handelsmerk van Dental Tribune International GmbH.

hun verzekeraar. Dat concludeert
de Nederlandse Vereniging van
Groothandelaren in de Tandheelkundige branche (VGT) op basis van een uitspraak van het Gerechtshof Amsterdam.
Bij de uitspraak van het Gerechtshof in februari 2011 besloot
de rechter dat kronen en bruggen
een hulpmiddel vormen en daarom, als zij niet door de zorgverzekeraar worden vergoed, als speciﬁeke zorgkosten afgetrokken
kunnen worden. De VGT onderzocht wat deze uitspraak in de
praktijk betekent en stelt dat de
aftrek alleen leidt tot een daadwerkelijke belastingteruggaaf als
de speciﬁeke zorgkosten boven
een bepaalde drempel uitkomen.
Die drempel wordt bepaald
door het verzamelinkomen van
de belastingplichtige en zijn/haar
eventuele partner. Bij een verzamelinkomen lager dan 7.457
euro bedraagt de drempel 125 euro
voor alleenstaanden en 250 euro
voor ﬁscaal partners, heeft de
VGT berekend. Bij een verzamelinkomen tussen 7.457 euro en
39.618 euro bedraagt de drempel
voor alleenstaanden 1,65% van
het verzamelinkomen. Voor partners geldt de drempel van 1,65%
bij een verzamelinkomen tussen 14.914 euro en 39.618 euro. Is
het verzamelinkomen hoger dan
39.618 euro, dan geldt voor alleen-

staanden en ﬁscaal partners een
drempel van 653 euro + 5,75%
voor het meerdere boven 39.618
euro. Indien het (gezamenlijk)
verzamelinkomen
bijvoorbeeld
45.000 euro bedraagt, resulteert
dat in een drempel van 962 euro.
Belastingplichtigen met een (gezamenlijk) verzamelinkomen dat
lager is dan 34.055 euro hebben
recht op een extra aftrek. Voor belastingplichtigen die op 1 januari
2012 65 jaar of ouder waren, geldt
een extra aftrek boven op het bedrag van de kosten van hulpmiddelen van 113%. Als de kosten
voor het plaatsen van een brug bijvoorbeeld 2.000 euro bedragen,
komt de belastingplichtige in aanmerking voor een aftrek van 2.000
x 113% = 4.260 euro. Voor belastingplichtigen die op 1 januari 2012
jonger waren dan 65 jaar geldt een
extra aftrek van 40%. Door deze
extra aftrek bestaat de mogelijkheid dat belastingplichtigen eerder boven de drempel uitkomen.
Vanaf 2013 kan de ﬁscus de aftrek van speciﬁeke zorgkosten
weigeren door wijzigingen binnen
het basispakket. De voorwaarden
hiervoor zijn nog niet bekend. Gezien de recente wijzigingen in het
lenteakkoord door de formatie
van PvdA en VVD kan er nog het
één en ander wijzigen in de belastingplannen voor 2013. (bronnen:
www.dentalinfo.nl, VGT) ■

Als we verder
kijken…

Soredex Cranex
Novus

Tandarts Ede met dood bedreigd
EDE – Een 51-jarige man uit Ede is

aangehouden na een opmerkelijk
voorval in een plaatselijke tandartspraktijk. De man zou zijn
tandarts onder meer met de dood
hebben bedreigd. Een week eerder had de bewuste tandarts beslag laten leggen op de auto van
de man, wegens een openstaande
schuld door niet-betaalde rekeningen.
De politie werd op 10 oktober jl.
rond 8.45 uur gealarmeerd. Volgens de tandarts was de patiënt
zijn praktijk schreeuwend binnengekomen. De man zou geroepen hebben dat hij “de kiezentrekker zou vermoorden.” De

tandarts slaagde er met hulp van
een collega in om hem de praktijk
uit te werken. De Edenaar werd
na verhoor vrijgelaten en moet
binnenkort voor de rechter verschijnen. (bron: Edestad.nl) ■

Ontdek de
mogelijkheden
van digitale röntgen
Het Finse Soredex is al bijna 35 jaar
gespecialiseerd in het ontwikkelen, produceren en
leveren van innovatieve dentale röntgen systemen.
Soredex heeft de beste kwaliteits-imaging oplossingen voor elke dentale praktijk, ongeacht uw
imaging behoeften. Van intra-oraal tot een brede
range aan cone beam 3D systemen. Soredex heeft
een systeem dat past bij uw situatie. De Soredex
naam staat voor betrouwbaarheid, eenvoud in
gebruik en de beste klinisch juiste beelden.

Arseus Dental
Tel. 0416 - 650010
www.arseus-dental.nl
info@arseus-dental.nl

advies | praktijkinrichting | equipment
consumables | financiering | service

[4] => untitled

Binnenlands nieuws

dental tribune - netherlands edition

November 2012

Aantal vrouwen met mondkanker toegenomen
AMSTERDAM – Het aantal vrou-

wen met mondkanker is tussen 1990 en 2004 relatief toegenomen. Dat blijkt uit het
promotieonderzoek dat Manon Weijers (ACTA) op 29 oktober heeft verdedigd. Verder
schrijft de promovendus dat
bij patiënten met dysplasie in
de slijmvliessnijranden de tumor na verwijdering terugkeert.
Weijers vergeleek twee pati-

entengroepen met mondkanker met elkaar in de periode
1990-1994 en 2000-2004. De
gemiddelde leeft ijd van de patiënten was gelijk, maar het
aantal vrouwen met de aandoening nam toe. In beide groepen kwam mondkanker vooral
voor op de tong en de mondbodem. In de patiëntengroep uit
2000-2004 zaten relatief meer
patiënten die op het moment

van de diagnose een kleine tumor hadden. Het is onduidelijk of deze bevinding ook leidt

Bij patiënten met dysplasie
keert de tumor vaker terug
tot hogere overlevingskansen.
Nadat de chirurg een tumor
verwijdert, onderzoekt de pa-

tholoog deze onder de microscoop. Hij kijkt onder andere of
de snijranden vrij zijn van kankercellen. Ook wordt er gekeken of er dysplasie (een mogelijk voorstadium van kanker)
in de slijmvliesranden aanwezig is. Patiënten met zelfs milde en matige dysplasie, in het
slijmvlies rond de tumor, hebben - na het verwijderen van de
tumor - een grotere kans dat de

Vastzetten behandelingsservet van belang!
Onderzoek toont aan: de Nederlandse patiënt wil dat
het servet wordt vastgezet tijdens de behandeling1

tumor terugkeert dan patiënten
met slijmvliessnijranden zonder dysplasie, zo stelt Weijers
in haar promotieonderzoek.
Weijers onderzocht onder de
microscoop opnieuw het tumorweefsel van patiënten met tongof mondbodemkanker. Dit waren patiënten met tumorvrije
snijranden die daarna nog minimaal vijf jaar regelmatig voor
controle terugkwamen. Weijers
adviseert artsen om patiënten
met milde en matige dysplasie
in de snijranden aanvullend te
behandelen. Dit gebeurt nu alleen nog bij ernstige dysplasie.
Hoofd-halskanker is de zevende meest voorkomende kanker wereldwijd. Alleen al voor
mondkanker zijn er in het jaar
2000 wereldwijd rond de 250.000
nieuwe gevallen bijgekomen.
(bron: ACTA) ■

NMT: maxmaxtarief te
snel ingevoerd
NIEUWEGEIN – De invoering van

REF. 35053
Bib-Eze™
250 pcs/box

Naast het respecteren van de wens van de patiënt om het
behandelingsservet vast te zetten is het ook ten zeerste
aan te raden vanuit hygiënisch perspectief, kleding kan
namelijk zowel zichtbaar als onzichtbaar vervuild raken
met bloed en spetters of door de nevel uit de instrumenten
wanneer het servet verschuift. Ook kan kleding beschadigd
raken door gebruikte chemische producten.

Bib-Eze™ papieren servethouders:
professioneel en hygiënisch!
s Eenvoudig in gebruik: zelfklevend
s Comfortabel: zacht crêpepapier
s Rekbaar: “one size ﬁts all”
s Eenmalig gebruik: samen
met servet wegwerpen

DUX Dental
Zonnebaan 14
NL-3542 EC Utrecht
The Netherlands
Tel. +(31) 30 241 0924
Fax. +(31) 30 241 0054
Email: info@dux-dental.com
www.duxdental.com

Voor het opvragen van het onderzoek
uitgevoerd door Peil.nl (september 2012)
kunt u contact opnemen met DUX Dental.

een max-maxtarief per 1 januari
2013 komt te vroeg en zal daardoor onzorgvuldig zijn. Dat heeft
de Nederlandse Maatschappij tot
bevordering der Tandheelkunde
(NMT) in een brief aan de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) laten
weten. Enkele zorgverzekeraars
delen deze mening.
De max-maxconstructie houdt
in dat tandartsen en andere
mondzorgprofessionals afspraken kunnen maken met verzekeraars over een extra 10% vergoeding op het maximumtarief,
bijvoorbeeld omdat ze een kwaliteitskeurmerk willen en daarvoor
kosten moeten maken. Die extra
10% wordt betaald door de zorgverzekeraar.
De NMT stelt dat voor de patiënt onduidelijk is welk tarief
wordt gerekend, waardoor een
onwenselijke tweedeling tussen patiënten zal ontstaan. “Als

De consument
draait uiteindelijk op
voor de rekening
de uitkeringscriteria van verzekeraars uiteenlopen, ontstaat
een ondoorzichtige markt,” aldus de NMT. De beroepsvereniging redeneert dat volgens het
NZa-voorstel de verzekeraar het
max-maxtarief betaalt, maar dat
de consument, als klant van de
verzekeraar, uiteindelijk toch opdraait voor de rekening.
De Nederlandse Patiënten Consumenten Federatie (NPCF) gaf
eerder aan “verheugd” te zijn
met de invoering van max-maxtarieven. “Wij zijn voorstander
van deze mogelijkheid, omdat
hij tandartsen prikkelt om extra
kwaliteit te leveren en te innoveren. Voorwaarde is wel dat voor
patiënten duidelijk is welk tarief
er geldt en welke afspraken de
zorgverzekeraar heeft gemaakt
met de tandarts,” aldus de NPCF
op haar website. (bronnen: NZa,
NMT, NPCF) ■

[5] => untitled

NIEUW

HELPT OM TANDVLEESPROBLEMEN TE
VOORKOMEN EN TE VERMINDEREN
Digitale weergave van het gebied en de ernst van de tandvleesproblemen vóór en na gebruik1

Vóór gebruik:

Na 2 weken:

Na 6 weken:

Signiﬁcante tandvleesproblemen

Verbetering van de gezondheid
van het tandvlees

Verdere verbetering van de
gezondheid van het tandvlees

ORAL-B® PRO-EXPERT PREMIUM
TANDVLEES BESCHERMING
met baanbrekende
gestabiliseerde tinﬂuoride technologie
Grotere voordelen voor het tandvlees2
Geen compromis - klinisch bewezen
bescherming van de volledige mond3

GESTABILISEERDE
TINFLUORIDE

1. Garcia-Godoy CE et al.: Eﬀecten van de combinatie van tandpasta, elektrisch poetsen en ﬂos op tandvleesbloeding. J Dent Res 90 (Spec Iss A): 1313, 2011.
2. in vergelijking met gewone tandpasta. Gerlach RW, Amini P. Gerandomiseerde gecontroleerde test met tandpasta met 0,454 % tinﬂuoride voor de behandeling van tandvleesbloeding.
Compend Contin Educ Dent 2012; 33 (2): 138-142.
3. Baig et He, Compend Cont Educ Dent 2005; 26 (Supp 1): 4-11.

De verzorging voortzetten die begint in uw praktijk

[6] => untitled

Interview

dental tribune - netherlands edition

November 2012

“Tandartsen moeten
zich als volwaardig
arts gedragen”
Interview met dr. Hubert Bruins,
tandarts en specialist in patiëntveiligheid

TEKST: LAURA VAN DEE,
BEN ADRIAANSE
FOTO: CHARLES DUMAS

Dr. Hubert Bruins is tandarts en
gespecialiseerd in bijzondere tandheelkunde. Sinds maart 2012 is hij
directeur mondzorg bij de mondzorgketen Ivory & Ivory, met hoofdvestiging te Nieuwegein. In oktober 2012 richtte hij het Nederlands
Instituut voor Mondgeneeskunde
(NIMG) op. Eerder heeft hij jaren bij
het UMCU gewerkt, eerst als ziekenhuistandarts en later als Chef
de Policlinique van de afdeling Bijzondere Tandheelkunde. Hij is auteur van het Medisch Tandheelkundig Memo (2001 en 2003) en
het Vademecum mondarts (2010).
Dental Tribune sprak met Bruins
over patiëntveiligheid, infectiepreventie en de veranderende rol
van de tandarts. Tijdens het gesprek schoof Maaike Brouwer, adviseur kwaliteit en beleid bij Ivory &
Ivory, even aan. Bruins: "Er vallen
jaarlijks tientallen doden door suboptimaal handelen van tandartsen."
Als het gaat over patiëntveiligheid, denken veel
mondzorgprofessionals direct
aan infectiepreventie. Is dat
onderdeel inderdaad
zo cruciaal als de vele mediaaandacht doet vermoeden?
Hubert Bruins: Er is op dit moment wel heel veel aandacht voor
infectiepreventie. Helaas gaat dat
ten koste van andere belangrijke
aspecten van patiëntveiligheid.
Ruim 25 jaar na het verschijnen
van de eerste WIP-richtlijnen kun
je moeilijk meer spreken van een
noviteit. Dat de richtlijnen nu zo
in de belangstelling staan, komt
alleen doordat de Inspectie voor
de Gezondheidszorg (IGZ) sinds
een paar jaar controles uitvoert.
Al afgestudeerd toen de hivinfectie zijn intrede deed, was
ik me begin jaren tachtig als
één van de eersten bewust van
het belang van infectiepreventie. Ik gebruikte wegwerphandschoenen en omdat die destijds
erg duur waren, gaf de inspecteur
me de tip om ze uit te wassen om
geld te besparen. Inmiddels is de

commercie op de infectiepreventiemarkt gesprongen, maar toen
was het moeilijk om producten
als een disposable tip voor de
meerfunctiespuit te verkrijgen. In
de jaren tachtig werden patiënten
met hiv behandeld als risicopatienten voor wie extra hygiënische
maatregelen getroffen moesten
worden. Tegenwoordig beseffen
we dat elke patiënt een risicopatiënt is en daar moeten we ook
naar handelen.
Inmiddels is de noodzaak van
infectiepreventie wel duidelijk en
is het belangrijk dat naar het bredere kader wordt gekeken. Patientveiligheid bestaat naast infectiepreventie ook uit onder andere
kennis van medisch-tandheelkundige interacties en niet onnodig behandelen. Ook kun je
bij patiëntveiligheid denken aan
het indammen van het fenomeen
antibioticaresistentie. Aan de
ene kant is de mondzorg steeds
meer bezig met infectiepreventie,
aan de andere kant zijn we een
kweekvijver van resistente microorganismen. Antibiotica worden
te vaak en te breed gebruikt vind
ik, vaak zonder dat er een diagnose aan vooraf is gegaan.
Hoe bevordert u in uw
praktijk de patiëntveiligheid?
Ik stuur interne processen, bekijk
met mijn team proactief statussen van patiënten en controleer of
de algehele gezondheidstoestand
in zorgdossiers verwerkt is. Ook
zorg ik voor nascholing, kennistoetsen op ons kennisnet en dat
er intern regelmatig casuïstiek
wordt besproken.
Voor huisartsen zijn er zo’n
honderd standaarden in omloop
die richtlijnen geven voor het
handelen, binnen de mondzorg
vooralsnog geen enkele. Voor Ivory & Ivory ben ik begonnen met
het ontwikkelen van Mondzorgstandaarden, zoals de standaard
PMO Junior Mondzorg en de
standaard Acuut onwel. De standaarden zijn checklisten die zorgen voor patiëntveiligheid én voor
kwaliteit, de andere pijler van
zorg. Het maakt de zorg inzichtelijk voor alle partijen, zorgverle-

ners, overheid, zorgverzekeraars
en ook voor patiënten. Voor deze
laatste categorie gaat het NIMG
speciale patiëntenversies van de
standaarden uitgeven.
In het meest recente rapport
van de Gezondheidsraad staat
stevig commentaar op de mondzorg. Er wordt niet evidencebased gewerkt en er moet onderzoek worden gedaan naar de
doelmatigheid van handelingen.
De oplossing hiervoor is mondgeneeskunde: de tandarts moet
gebitsoverstijgend werken. De
maatschappij vraagt daarom en
als directeur mondzorg en oprichter van het NIMG kan ik

De tandarts moet
gebitsoverstijgend werken

tandartsen daarbij helpen. Ik
maak de vertaalslag van wetenschap naar praktijk.
Heeft ook de aanstelling van
een ‘adviseur kwaliteit en
beleid’ in de praktijk te maken
met uw focus op patiëntveiligheid?
Maaike Brouwer: Mijn taak als
adviseur is ervoor te zorgen dat
de patiëntveiligheid en kwaliteit,
met als belangrijk onderdeel infectiepreventie, in alle praktijken
in orde zijn. Behalve dat er hygiënisch gewerkt moet worden, dient
bijvoorbeeld ook de röntgenapparatuur goed te functioneren. Ook
organiseer ik de klachtenregeling
en de incidentenregistratie.
Het vervelende is dat je vaak
denkt dat je alles op orde hebt,
maar dat er in de praktijk toch
veel misgaat. Praktijkblindheid
noem ik dat. Ook bij ons was dat
het geval. Alle praktijken beschikten over de juiste apparatuur, er
was een hygiëne- en infectiepreventieprotocol opgesteld en ik gaf
lezingen over infectiepreventie,
maar toch werd in veel praktijken
niet volgens de WIP-richtlijnen

gewerkt. Hoewel ik de medewerkers de protocollen mee naar huis
gaf en regelmatig presentaties gaf
over infectiepreventie, blijkt dat
de boodschap moeilijk over te
brengen is.
Tijdens een bezoek zag ik bijvoorbeeld dat gebruikte instrumenten in een bak stonden, terwijl in onze protocollen staat dat
die gelijk in de thermodesinfector geplaatst moeten worden zodat het risico op prikincidenten
minimaal is. Waarom deden de
tandartsassistenten dat? Omdat
ze het gevoel hadden dat het hygiënischer was als de instrumenten nog even konden weken en ze
de instrumenten kwijt moesten
als de thermodesinfector al aan
het draaien was. De oplossing was
het aanpassen van de routing door
een extra rek voor de thermodesinfector te kopen.
Hoe is deze situatie te
verbeteren?
Voorafgaand aan de zoveelste
presentatie over infectiepreventie heb ik een toets gemaakt met
dertig vragen over de WIP-richtlijnen. Die werd erbarmelijk slecht
gemaakt. Een week later nam ik
dezelfde toets af bij een groep
tandartsen, met hetzelfde slechte
resultaat. Deelnemers schrokken
en beseften zich dat ze helemaal
niet wisten wat er in de WIP-

richtlijnen stond. Tandartsen die
de toets niet haalden schaamden
zich dood.
De testresultaten waren voor
ons de aanleiding om organisatiebreed iedereen te toetsen. Er zijn
nu binnen Ivory & Ivory drie toetsen in omloop, omdat veel medewerkers niet slagen voor de eerste toets. Hoewel toetsen schools
zijn, is gebleken dat ze wel werken. Het personeel wil niet zakken en neemt verantwoordelijkheid. Nu medewerkers de kennis
over de WIP-richtlijnen beheersen, hebben ze ook minder moeite
met de uitvoering. Als ik rondloop
in een praktijk en naar een mondkapje van een assistente wijs, begrijpt ze gelijk wat ik bedoel.
Is er in de opleiding genoeg
aandacht voor de holistische
interpretatie van tandheelkunde?
Hubert Bruins: De laatste jaren is
er gelukkig steeds meer interesse
voor
medisch-tandheelkundige
interacties. Bij de opleiding Tandheelkunde in Nijmegen wordt de
moderne tandarts bestempeld als
‘mondarts’, omdat hij niet alleen
met het gebit bezig is, maar ook
kennis moet hebben van medischtandheelkundige interacties. Er
is echter binnen de beroepsgroep
> lees verder op pagina 8

rdv Dental
Donatusstr. 157b
D-50259 Pulheim
(Keulen)
info@rdv-dental.de

+49(0)2234.40640

Wie hier niets vindt, heeft ook niets gezocht!

www.rdvdental.de
Gereviseerde tandheelkundige apparatuur! Van behandelingsunit tot
complete praktijkinrichting. Montage in heel Nederland! In onze showrooms vindt u doorlopend meer dan 250 gebruikte behandelingsunits! Inclusief
garantie! Advisering? Financiering? Leasing? Geen probleem! Wij staan met al
onze kennis en deskundigheid tot uw beschikking!
Passie voor perfectie

[7] => untitled

www.posortho.com

Progressive Orthodontic Seminars

Op 19 - 22 april 2013 start Progressive Orthodontic Seminars
(POS) alweer met de 23e cursus orthodontie onder auspiciën
van Donald B. McGann DDS

Cursus Orthodontie
De complete cursus orthodontie omvat een
trainingsprogramma, waarin naast diepgaande
theoretische kennisoverdracht ook plaats wordt
ingeruimd voor praktijktrainingen.
Gratis introductie seminar!
Na voltooiing van het programma is men in staat een groot
aantal orthodontische afwijkingen bij zowel kinderen als
volwassenen effectief te diagnosticeren en met succes
te behandelen. Tijdens de workshops wordt gewerkt met
uitneembare en vaste apparatuur.
De complete cursus bestaat uit 12 x 4 dagen verdeeld over een
periode van 1,5 tot 2 jaar.

Als u onze cursisten heeft gesproken, dan heeft u ongetwijfeld
gehoord over de hoge kwaliteit van onze seminars.
U bent welkom om dit zelf te ervaren op het GRATIS seminar
dat wij geven op zaterdag 23 maart 2013 in Amstelveen.
U kunt zich hiervoor opgeven bij:
Progressive Holland Inc.
Tel: 020 647 22 72

Inbegrepen in de kosten voor de cursus is een door POS
ontwikkelde software. Deze software wordt tijdens de cursus
gebruikt, maar zal voor u ook daarna een waardevol
programma zijn bij de behandeling van uw patiënten.

Donald B. McGann DDS
De vooraanstaande Amerikaanse
tandarts en zijn ervaren medewerkers zetten zich wereldwijd in voor
de Progressive Orthodontic Seminars. In korte tijd ontdekten ruim 400
Nederlandse tandartsen de nieuwe
en vooral succesvolle methodes van
Donald B. McGann.

Kosten
€ 1.475,00 per seminar inclusief lunch
Cursuslocatie
Amstelveen
Tel. informatie
020 647 22 72
Fax
020 640 14 77
e-mail
posortho@xs4all.nl

Progressive Orthodontic Seminars
Jupiter 129
1188 EE
Amstelveen
www.posortho.com

[8] => untitled

Interview

> vervolg van pagina 6

verdeeldheid over de term ‘mondarts’: sommigen wijzen hem van
de hand.
Mondarts is een goede term
omdat een tandarts, behalve op
het gebit, zijn aandacht ook moet
richten op de ontwikkeling van de
mens als geheel. Voorbeelden van
medisch-tandheelkundige interacties zijn parodontale aandoeningen bij vrouwen en een lager geboortegewicht bij kinderen, of de relatie tussen mond- en
cardiovasculaire aandoeningen.
Tandartsen hoeven zich voor het
predicaat mondarts niet te specialiseren, of extra vakken tijdens het

dental tribune - netherlands edition

Uit de mondzorgwereld
klinken geluiden dat de
aandacht voor algemene
gezondheid overtrokken is.
‘Moet de tandarts nu echt van
het hele medische dossier van
zijn patiënt op de hoogte
zijn?’ vraagt men zich af.
Hoe kan de aandacht voor algemene gezondheid overtrokken zijn als je er levens mee kunt
redden? Ik durf te stellen dat er
elk jaar in Nederland tientallen
doden vallen door suboptimaal
handelen door tandartsen. Maar
het kunnen er veel meer zijn. Dat
is geen prettige gedachte.
Sommige tandartsen zeggen
dat er bij hen nooit iets fout gaat
en dat ze geen schade veroorza-

Elk onnodig sterfgeval is er één te veel

basiscurriculum te volgen. Het
gaat er om dat ze hun perspectief verbreden en generaliserender
werken. Ik verwacht dat ook het
NIMG hieraan een belangrijke bijdrage kan leveren.

ken, maar in de tandheelkunde
zien we niet direct de gevolgen
van ons handelen. Vaak komen
gezondheidsklachten pas later
aan de oppervlakte. Dan belandt
de patiënt in het ziekenhuis en
wordt er soms niet bij stilgestaan

Afwijkingen bij een patiënt met langer bestaande hyperglykemie bij wie de diagnose diabetes mellitus type 1 pas later werd gesteld.
(foto’s: NIMG)

dat het tandartsbezoek van twee
weken geleden de oorzaak was.
Ik heb bij het UMC Utrecht een
keer een hersenabces gezien, veroorzaakt door een bacterie die bij
een tandheelkundige ingreep via
de bloedbaan in de hersenen terecht was gekomen. Het is onontbeerlijk dat een tandarts begrijpt
hoe de pathologie in het mondgebied zich verhoudt tot problemen
elders.
Elk onnodig sterfgeval en elke
blijvende gezondheidsschade is
er één te veel en daarom moet de

Kwaliteit in Praktijk
Is uw KEW-dossier op orde?
Beschikt u in uw praktijk over actuele
hygiëne- en straling-protocollen?
Zijn uw medewerkers afdoende tegen
besmetting Hepatitis-B beschermd?
Kan de inspecteur IGZ gerust in uw praktijk
komen kijken om dit alles te controleren?

Nu liever nog even niet?
Wij hebben voor u de oplossing!
Kwaliteit in Praktijk helpt u bij de opzet van protocollen, instructies en KEW-dossier.
Alles op praktische en betaalbare wijze.

Met behulp van het door ons ontwikkelde

HKZ-implementatiepakket
Hét implementatie-instrument voor hygiëne en veiligheid in de mondzorgpraktijk. Alle protocollen m.b.t. hygiëne en
veiligheid op één Cd-rom.
Kwaliteit in Praktijk bestaat sinds 1997 en is gespecialiseerd in de implementatie van
ISO 9001/ HKZ-kwaliteitssystemen voor tandarts-, orthodontie- en mondhygiënepraktijken.
Middels afgestemde producten biedt Kwaliteit in Praktijk betaalbare dienstverlening in kwaliteitszorg waarbij
praktijk- en patiëntgerichtheid centraal staan.
Het voorbeeld ISO 9001 / HKZ-kwaliteitshandboek kan beschouwd worden als een doorbraak in betaalbaar
kwaliteitsmanagement voor tandarts- orthodontie- en mondhygiënepraktijken.
Het door Kwaliteit in Praktijk ontwikkelde voorbeeld-kwaliteitshandboek voor tandarts- en orthodontiepraktijken voldoet
als eerste in Nederland aan de eisen zoals vastgelegd in de ISO 9001 / HKZ norm.
Kwaliteit in Praktijk is door de Vereniging van Orthodontisten geselecteerd als begeleider voor haar leden
naar het VvO-Branchecertiﬁcaat.
Kijk op onze website voor meer informatie en voorbeeldprotocollen.

Kwaliteit in Praktijk
Tel: 035 6920628
Web: www.kwaliteitinpraktijk.org
E-mail: info@kwaliteitinpraktijk.org

November 2012

tandarts zich realiseren dat hij
meer verantwoordelijkheid heeft
dan hij misschien denkt. Aandacht voor de algehele gezondheid van de patiënt is geen kwestie van willen of kunnen, maar
van moeten. De maatschappij en
de overheid eisen veiligheid en
transparantie.
Als je jezelf ziet als iemand die
kiezen vult, moet je uitkijken,
want over een tijdje kunnen anderen, zoals een HBO-tandarts en
een mondzorgkundige plus, dat
beter. De tandarts is geen kiezenvuller meer, maar moet de mond
claimen als volwaardig arts. Hij
moet gaan regisseren, delegeren
en organiseren. De nadruk ligt
daarbij op preventief handelen en
inzicht in de algemene ontwikkeling van de patiënt. Om overzicht
te krijgen van de gezondheidstoestand moet bij het intakegesprek
een medische anamnese worden
afgenomen, bijvoorbeeld door de
Gezondheidsvragenlijst
Tandheelkunde die ik samen met internist prof. dr. Haalboom en
kaakchirurg prof. dr. Koole heb
opgesteld. Op basis van de uitkomst van de vragenlijst kan de
tandarts de consequenties voor
de mondgezondheid bepalen en
een zorgplan opstellen.
Wordt de Gezondheidsvragenlijst veel gebruikt?
Dat is wel mijn ervaring. Bij de
Ivory & Ivory-praktijken gebruiken alle medewerkers de vragenlijst, maar ook veel andere praktijken passen de lijst toe. Er is een
lijst voor volwassenen en een lijst
voor kinderen. Bij kinderen wordt
ook naar de groei en ontwikkeling gevraagd. Als een kind speciaal onderwijs volgt, weet je dat
het zich afwijkend ontwikkelt,
wat gevolgen kan hebben voor de
gezondheid en/of behandelmethode.
De vragenlijst is net als de WIPrichtlijnen een hulpmiddel. Als iemand benauwd en hijgend mijn
praktijk binnenkomt, maar uit de
Gezondheidsvragenlijst niet is gebleken dat hij medische problemen had, vraag ik uiteraard toch
wat eraan scheelt.
We hebben de lijst in het UMCU
getest door ervaren kaakchirurgen
een klassieke mondelinge anamnese te laten afnemen, terwijl de
patiënten ondertussen de Gezondheidsvragenlijst invulden. Wat
bleek: beide medische anamneses
gaven nagenoeg hetzelfde resultaat. Toch is een vragenlijst erg
handig, omdat de medische toestand van patiënten wordt vastgelegd en omdat patiënten gedwongen worden over hun gezondheid
na te denken. Als de uitslagen

van een Gezondheidsvragenlijst vastliggen, kun je achteraf,
mocht er een complicatie optreden, ook beter uitleggen wat er is
gebeurd of je beter verdedigen.
De anamnese op zich is eenvoudig. Het moeilijke werk komt pas
bij het interpreteren van de resultaten en het bepalen van de consequenties voor het zorgplan.
Uw boek Vademecum mondarts gaat in op heel diverse
medische aspecten van een
patiënt. Welke medische
aandoeningen en bijzonderheden zouden tandartsen
moeten herkennen?
Het heeft geen zin een lijst ziektebeelden op te sommen, het gaat
erom de patiënt als geheel te evalueren. Dan doel ik niet alleen op
ziektebeelden, maar ook aan de
groei en ontwikkeling van de persoon. Als tandarts zie je kinderen
meestal twee keer per jaar voor
het periodiek mondonderzoek.
Het is de taak van de behandelaar om dan ook op de psychosociale aspecten van het kind te
letten. Als een kind drie keer per
jaar van de ﬁets valt en daardoor
schade oploopt aan het gebit, zijn
kritische vragen op zijn plaats,
zoals: “Kan het kind wel goed
zien?” Als er geen oogproblemen
zijn, kun je je afvragen wat er dan
aan de hand is. Zo kan er kindermishandeling in het spel zijn.
Een medische aandoening waar
elke tandarts alert op zou moeten
zijn is diabetes mellitus. Het is
een aandoening waar veel mensen aan lijden, maar die vaak niet
gediagnosticeerd is. Diabetes is
makkelijk te herkennen: diabetici
kunnen sterk vermageren, hebben meer behoefte aan voedsel en
vocht, hebben een verminderde
weerstand, hun gezichtsvermogen kan snel achteruit gaan en
ze vertonen soms ongewone pathologie zoals wortelresorpties.
Ook verwacht ik dat elke tandarts harige leukoplakie op de
tongrand herkent en weet waar

Elke tandarts zou diabetes
mellitus moeten herkennen

die op kan duiden. Toen ik deze
aandoening bij een patiënt constateerde, heb ik hem doorverwezen naar de huisarts, omdat
ik een hiv-infectie vermoedde.
Dat vermoeden bleek te kloppen.
Hoewel tegenwoordig overal in-

[9] => untitled

November 2012

Interview

dental tribune - netherlands edition

formatie over de kenmerken van
hiv te vinden is, bleek de kennis bij collega’s toch onder de
maat. Bij een vraag over een foto
van harige leukoplakie van de
tongrand gaf 80% het verkeerde
antwoord. Daar schrik ik van.
Wat vindt u van de samenwerking tussen tandartsen
en huisartsen?
Het is niet alleen dat de tandarts
onvoldoende samenwerkt met de
huisarts, zoals de kritiek vaak
luidt, maar ook de huisartsen
schieten tekort. Soms komt een
patiënt met kiespijn bij de huisarts terecht die de aandoening
‘hoofdpijn’ vaststelt, in plaats van
odontogene pijn te diagnosticeren en door te verwijzen naar een
tandarts. Ik heb meerdere keren
patiënten gehad bij wie ik con-

Ik vind dat de IGZ
het heel goed doet

enkele jaren werken is die kennis
meestal weggezakt.
Wat is uw boodschap aan de
IGZ, de controlerende
instantie die zich zo sterk
focust op infectiepreventie en
de afgelopen jaren al veel
praktijken gewaarschuwd en
zelfs gesloten heeft?
Ik vind dat de IGZ het heel goed
doet. Je moet niet zeuren als een
inspecteur bij je praktijk langskomt, maar blij zijn omdat je kunt
aantonen dat bij jou alles in orde

is. Als collega’s onhygiënisch
werken, is dat kwalijk voor het
imago van de beroepsgroep en dat

maar omdat het nodig is. De IGZ
heeft al een begin gemaakt met
het controleren op aspecten van

Onhygiënisch werkende collega’s zijn kwalijk
voor het imago van de beroepsgroep

maakt patiënten onrustig. Een
tandarts moet niet hygiënisch
werken omdat de inspecteur het
zegt of omdat er een richtlijn is,

patiëntveiligheid en kwaliteit. Ik
weet zeker en hoop ook van harte dat de inspectie dit in de toekomst verder zal uitbouwen.

Ik ben een voorstander van
100% inspectie of van 100% accreditatie, zoals het NIMG dat
gaat opzetten. Als iemand gaat
vliegen, dan vraag ik weleens of
hij dat wil doen in een volledig
geïnspecteerd of een niet-geïnspecteerd toestel. Het antwoord
laat zich raden. Als ik ze vervolgens vraag of dat ook geldt voor
een bezoek aan de mondzorgpraktijk, dan blijft het even stil.
Het gaat om bewustwording, bij
patiënten én bij mondzorgprofessionals. ■

Dürr systeem-hygiëne – het goede
gevoel, aan alles gedacht te hebben

stateerde dat de huisarts een behandeling was gestart die niet zo
handig was. Het is onze taak om
goed met de huisarts, de poortwachter, te communiceren.
Als een patiënt bijvoorbeeld
antistollingsmedicatie gebruikt,
is het zaak uit te zoeken wat het
gevolg is voor de patiënt als deze
therapie met het oog op de tandheelkundige behandeling tijdelijk
gestaakt wordt. Bij twijfel kan een
assistent contact opnemen met de
huisarts of de trombosedienst.

Deﬁnitie mondgeneeskunde
in Vademecum mondarts
Vakgebied binnen de medische
wetenschappen dat zich richt op
de invloed die ziektes of afwijkingen van het orofaciale complex
hebben op het menselijk functioneren, zowel fysiek als psychisch,
met als doel het herstellen van
de gezonde toestand, het verzachten van symptomen of het
voorkomen (preventie) en behandelen (therapie) van (ergere) pathologie van met name de mond.

PERSLUCHT
VACUÜM
BEELDWEERGAVE

Wat is de taak van een
tandarts als een patiënt
acuut onwel wordt?
Totdat andere hulptroepen arriveren, moet hij zorgen dat de
toestand van de patiënt tijdens
het wachten niet verslechtert en
zo mogelijk verbetert. Als hij een
ambulance waarschuwt, is het
van belang om kort en kernachtig
te kunnen uitleggen wat er aan
de hand is, bijvoorbeeld: “Circulatiestilstand, AED aanwezig, reanimatie gestart.”
Ik vind het erg belangrijk dat
in tandartspraktijken een AEDapparaat aanwezig is. Bij ons is
hij nog nooit gebruikt, maar er
kunnen levens mee gered worden. Hoewel het niet verplicht
is, krijgt ons personeel training
in de bediening van het apparaat. Als mensen niet weten hoe
ze met de AED om moeten gaan,
handelen ze vaak heel onlogisch.
Tijdens de opleiding Tandheelkunde krijgen studenten vaak wel
college in eerste hulp, maar na

Het
el
Origine

TANDVERZORGING
HYGIËNE

Wanneer het om bescherming tegen infecties gaat, dus reiniging en desinfectie, mag in
de praktijk en het laboratorium niets aan het toeval worden overgelaten. De meer dan
30 producten van de Dürr Systeem Hygiëne hebben hun uitstekende werkzaamheid en
materiaalvriendelijkheid reeds lange tijd bewezen, in talrijke testen in de praktijk van alle
dag. Bovendien staan bij de merkhygiëne van Dürr Dental eenvoud in gebruik alsook
zekere en logische toepassing op de eerste plaats. Zo zijn de producten middels het door
Dürr Dental ingevoerde vierkleuren-systeem; roze, geel, blauw en groen, direct en duidelijk
voor hun toepassingsgebied te herkennen. Meer op www.duerr.de
DÜRR DENTAL NEDERLAND, De Balmerd 36, 6641 LD Beuningen,
Tel. 0 24 677 12 83, Fax: 0 24 677 71 84, info@duerr.nl

AZ_DSH_Image_A4 NL RZ.indd 1

28.04.11 17:02

[10] => untitled

10 Excerpt

dental tribune - netherlands edition

November 2012

Diabetes mellitus
Dit excerpt uit het boek
Vademecum mondarts (Prelum
Uitgevers, 2011, geschreven
door Hubert Bruins) bevat een
bondige beschrijving van de
aandoening diabetes mellitus.
Vervolgens leest u over twee
mondaandoeningen die aan
diabetes mellitus gerelateerd
kunnen zijn.

OMSCHRIJVING

Diabetes mellitus is het gevolg
van een relatief of absoluut tekort
aan insuline, waardoor de koolhydraatstofwisseling ontregeld
raakt, met een verhoogde bloedglucoseconcentratie als gevolg.
Deze aandoening komt bij 1 op de
250 personen voor. De diagnose

‘diabetes mellitus’ is niet bij iedereen met deze aandoening bekend; vooral bij type 2-diabetes
wordt vaak pas na jaren van toenemende klachten de feitelijke
diagnose gesteld. In de komende
jaren wordt een enorme toename
verwacht van het aantal patiënten met diabetes mellitus.

AANDACHTSPUNTEN

• dentogene foci en orale ontstekingen adequaat bestrijden
• orale infecties, vooral die met
pusvorming en koorts, leiden
tot verhoogde insulinebehoefte
• bij slecht gereguleerde
diabetes: kans op orale
manifestaties:

Sensor-doseerders van Dürr Dental –
altijd de optimale dosering

- orale candidiasis
- tandvleesontstekingen
- ernstige parodontitis
- periapicale ontstekingen
- steekinfectie na toedienen
geleidingsanesthesie
- ﬂegmonen / loge-abcessen
(als gevolg van exacerbaties
van dentogene ontstekingen)
• kans op vertraagde
wondgenezing en
wondinfectie, vooral bij hoge
bloedsuikerspiegels
• droge mond waardoor: cariës,
mondbranden
• sensibiliteitsstoornissen,
polyneuropathie
INDELING

W
U
E
I
N

• insuline-afhankelijke diabetes
mellitus (iadm), synoniemen:
- type 1-diabetes
- juveniele diabetes
- ‘insulin-dependent diabetes
mellitus’ (iddm)
• niet-insuline-afhankelijke
diabetes mellitus (niadm),
synoniemen:
- type-II-diabetes
- ouderdomsdiabetes
- ‘non-insulin-dependent
diabetes mellitus’ (niddm)
• overige types: steroïddiabetes,
zwangerschapsdiabetes,
geneesmiddelendiabetes
PATHOFYSIOLOGIE

VACUÜM

• verminderde activiteit van de
insulineproducerende β-cellen
in de pancreas:
- erfelijke aanleg mogelijk in
combinatie met infecties, o.a.
met coxsackie-B-virus
• destructie van de β-cellen
door ontsteking (pancreatitis),
maligniteiten, chirurgische
ingrepen (verwijdering
pancreas, bijvoorbeeld operatie
van Whipple), bijwerking van
geneesmiddelen
• chronisch corticosteroïdengebruik, cushingsyndroom
• gestoorde
koolhydraatstofwisseling
tijdens de zwangerschap
• obesitas/overgewicht in
combinatie met aanlegfactoren

BEELDWEERGAVE

KLINISCHE KENMERKEN

PERSLUCHT

▪ Eenvoudig, zeker en economisch

Afhankelijk van het type en de
mate waarin therapie ingesteld
is, o.a.:
• hyperglykemie (verhoogde
bloedsuikerwaarden: nuchter
> 6,1 mmol/l)
• veel urineren (polyurie)
• veel drinken (polydypsie)
• grote eetlust (polyfagie)
en vermagering (vooral bij
insulineafhankelijke diabetes)
• vermoeidheid
• herhaald wazig zien
• paresthesieën

▪ Intelligente sensortechniek voor de contactloze afgifte van handen-,

ALGEHELE COMPLICATIES

TANDVERZORGING
HYGIËNE

De economische praktijkhygiëne:
Hygowipe Plus en Hygocare Plus
De intelligente sensor-doseerders van Dürr Dental garanderen
een contactloze hygiëne.

Afhankelijk van type en de mate
waarin therapie ingesteld is (zie
tabel).

en oppervlakken-desinfectie
▪ Optimale dosering voor de hygiënische desinfectie en reiniging
Meer onder www.duerr.de

MEDISCHE BEHANDELING

Afhankelijk van type, duur en
ernst:
• regelmatige leefwijze,
voldoende lichaamsbeweging
en dieetvoorschriften
• insulinesuppletie
- insulines worden
ingedeeld op basis van
AZ_Sensortechnik_215x297 NL RZ.indd 1

25.10.11 17:13

[11] => untitled

November 2012

snelheid en duur van de
werking en afhankelijk
van hun samenstelling
in enkelvoudige en
gecombineerde preparaten
wat betreft werkingsduur
• orale antidiabetica
(sulfonylureumderivaten):
tolbutamine, glicazide,
metformine, glimepiride,
glibenclamide
MAATREGELEN BIJ (DREIGEND)
HYPOGLYKEMISCH COMA

→ Zie • C7 pag. 401.
Zie ook...
• B11 Mond- en tongbranden
• A62 Polyneuropathie
• A8 Artrose, algemeen
• A58 Osteoporose 189
• A55 Obesitas 180
• A27 Guillain-barrésyndroom

Tabel A22.1 Complicaties van diabetes

hyperglykemie

• dorst en warme, droge mond
• braken
• diarree
• snelle hartslag
• epileptische aanvallen
(focale insulten)
• voorbijgaande verlamming
• ernstige hyperglykemie
(> 55 mmol/l)
- tevens: stupor, coma)
• ketoacidose
- gebrekkige eetlust
- misselijkheid
- braken, buikkrampen
- verhoogde urineproductie
- zwakte, ziektegevoel
- kussmaulademhaling
- acetongeur van uitgeademde lucht
- onbehandelde patiënten
worden slaperig, stuporeus
en vervolgens comateus
• recidiverende infecties
- aandoeningen van de kleine
bloedvaatjes (microangiopathie), waardoor:
- nefropathie
- perifere neuropathie
- retinopathie
• aandoeningen van de grotere
bloedvaten (macroangiopathie) waardoor:
- hoge bloeddruk
- cva / tia)
- hartafwijkingen
• hypoglykemie als gevolg van:
- insulineoverdosering
- extra inspanning en stress
- dieetfouten

• A71 Vaatlijden, perifeer
arterieel
• A2 Acuut coronair syndroom
• A13 Cerebrovasculair accident
(CVA)
• A54 Nierziekten
• Maatregelen bij (dreigend)
hypoglykemisch coma 401
• Oorzaken syncope/collaps 370
• Co-trimoxazol 429
• Triamcinolonacetonide 448
• Miconazol/hydrocortison 445
• Relatieve contra-indicaties
adrenaline/epinefrine 436
• NSAID’s Tabel Keuze van 456
• B8 Droge mond
• E7 Morbiditeit, comorbiditeit
en multimorbiditeit

- speekselkliertumoren,
meest voorkomende typen:
pleiomorf adenoom (ca.
70%), adenocarcinoom,
adenoïd-cystisch carcinoom
- graft-versus-hostreactie
• uitdroging (dehydratie): diarree
en braken, onbehandelde
diabetes mellitus (type 2)
• meer zeldzame oorzaken zijn
aids, graft-versus-hostreactie
na beenmergtransplantatie,
angst en depressie
• droge mond kan ook optreden
in de laatste levensfase, in
geval van dehydratie of in de
periode na een operatie
BEHANDELINGSMOGELIJKHEDEN

B8 Droge mond
Hyposialie, of verminderde
speekselsecretie, is een frequente
aandoening, met als belangrijkste symptoom een droge mond
(xerostomie). Dit vormt een risico
in verband met:
• cariës
• candidose
• faryngeale problemen
• problemen bij slikken of
kauwen
• problemen met
gebitsprothesen
• aantasting kwaliteit van leven
Xerostomie komt frequenter voor
bij ouderen (incidentie 10-40%).
OORZAKEN

Geneesmiddelen met anticholinerge eigenschappen zijn de belangrijkste oorzaak van hyposialie. Het gaat onder andere om
anticholinergica die worden gebruikt bij blaasproblemen, bij de
ziekte van Parkinson of bij astma en copd (ook via inhalatie), de
meeste antidepressiva, bepaalde
H1-antihistaminica (vooral promethazine en difenhydramine),
bepaalde antipsychotica (vooral
fenothiazines), atropine, butylhyoscinebromide, disopyramide,
carbamazepine en oxcarbazepine.
Andere geneesmiddelen die in
verband zijn gebracht met droge
mond, zijn alfablokkers, antitumorale middelen, benzodiazepines, bupropion, clonidine, diuretica, guanfacine, methyldopa,
opiaten, protonpompinhibitoren,
radioactief jood, sibutramine, tizanidine.
• psychogeen: stress, vitale
depressie
• speekselklieraandoeningen:
- cystische ﬁbrose
- syndroom van Sjögren
- bestraling van hoofdhalsgebied
- virale infecties
- acute/chronische
speekselklierontsteking
(sialo-adenitis)
- obstructie, speekselsteen
(sialodochitis, sialolithiasis)

O.a.
• regelmatig water drinken
overdag, suikervrije kauwgom,
regelmatig de mond
bevochtigen
• alcoholische dranken, koffie,
sterk gekruid voedsel en
mondspoelingen op basis
van alcohol moeten worden
vermeden
• stoppen met roken is aan te
raden
• speekselvervangers en
mondbevochtigers
- Biotène, Oral Balance,
BioXtra, Glandosane, Evodry,
Xialine
• cholinomimetica zoals
pilocarpine stimuleren
speekselproductie: bij het
syndroom van Sjögren en bij
radiotherapie van hoofd en
hals (pilocarpinehydrochloride
5 mg per capsule)
- ongewenste effecten als gevolg van cholinerge stimulatie zijn nausea, braken,
zweten, speekselvloed, onwillekeurige mictie of defecatie, bronchospasme, bradycardie en hypotensie
• preventie van cariës: optimale
mondhygiëne, extra ﬂuoride en
gebruik van remineralisatie-gel

Speekselvervangers en
mondbevochtigers
O.a. op basis van carymethylcellulose, hydroxymethylcellulose of mucine. Deze stoffen zijn
verwerkt in kauwgom, oplossingen voor mondspoeling of
tandpasta.
Ze kunnen gedurende een
korte periode verlichting bieden.
Speekselvervangers en mondbevochtigers worden bij voorkeur
toegepast vóór het slapengaan
en voordat de patiënt langdurig
moet spreken.

B11 Mond- en
tongbranden
• allergische reacties
• anemie
• candida-infectie

- infecties
hypoglykemie

Hyposialie door geneesmiddelen

• hongergevoel

Hoge frequentie van droge mond bij ouderen:

• beven, trillen, duizelig

- nemen meerdere geneesmiddelen (probleem van polymedicatie)

• warrig praten

- zijn het gevoeligst voor ongewenste effecten van geneesmiddelen

• onrust

Hyposialie als ongewenst effect van een geneesmiddel:

• transpireren

- geneesmiddel stoppen indien dat mogelijk is

• gezichtsveldstoornissen

- overgaan op een geneesmiddel met geringer risico van hyposialie

• agressiviteit

- het dosisschema aanpassen: de dagdosis kan b.v. verdeeld worden
over meerdere giften in plaats van één gift, waarbij een avonddosis beter vermeden wordt omdat de speekselsecretie ’s nachts het
laagst is

• bewustzijnsdaling
• coma

Excerpt

dental tribune - netherlands edition

11

• causalgie
• droge mond: sjögrensyndroom,
diabetes mellitus, aids
• geneesmiddelen:
acetozolamide, captopril,
isosorbinedinitraat,
nitroglycerine
• graft-versus-hostreactie
• ideopathisch
• psychogeen: stress,
angsttoestanden,
kankerfobieën, depressie ■

Insulinepomp.

Voldoet u met uw handendesinfectie aan de W.I.P. richtlijn
‘Infectiepreventie in de
tandheelkundige praktijk’?
uw!
e
i
N

schülke biedt de noodzakelijke producten
verkrijgbaar via uw dental dealer
Neem contact op via salesbenelux@schuelke.com
voor informatie en aanbiedingen van touch free
dispensers en/of onze 2 uur durende training op
locatie t.a.v. de W.I.P. richtlijn.

Kwaliteit. Zekerheid. schülke.

Vademecum Mondarts

Auteur: dr. H.H. Bruins
Verschenen: november 2010
Omvang: 518 p.
Prijs: € 69,50

Het thema patiëntveiligheid staat momenteel bijzonder in
de belangstelling. Niet alleen patiënten, maar ook de Inspectie voor de Gezondheidszorg, tuchtrechters en beroepsverenigingen verwachten - eisen - dat vermijdbare schade (zoveel als mogelijk) wordt voorkomen. Ook in situaties waar de
kans op schade in de dagelijkse praktijk niet groot is. Vademecum mondarts bevat een schat aan kennis en informatie
om veilig te kunnen werken. Het helpt om risico’s
te onderkennen op ongunstige uitkomsten van behandelingen door bijvoorbeeld medisch-tandheelkundige interacties. Het boek is een essentieel en
praktisch hulpmiddel en zou met oog op patiëntveiligheid te allen tijde in de dagelijkse praktijk beschikbaar moeten zijn.
Met actiecode: DT2012 proﬁteert u tot en
met 31 december van geen verzendkosten
op al uw bestellingen!

[12] => untitled

advertentie 1/1

Vlucht en vijfsterrenhotel

Inschrijfkosten Welkomstavond
wordt u allemaal Gratis* aangeboden voor de

OSSTEM World
Meeting 2013
Shanghai
11-13 mei

Speciaal aanbod voor nieuwe klanten
* Dit aanbod is geldig voor de eerste
tien nieuwe Nederlandse klanten die
tussen 1 november en 31 december
2012 een aankoop van minimaal
10.000 euro doen.

Wie het evenement niet kan bijwonen,
ontvangt gratis twee chirurgische kits

CAS KIT & TAPER KIT
OSSTEM Germany GmbH Mergenthalerallee 25 65760 Eschborn, Germany Tel. +49 (0) 61 96 - 777 55 -0
www.osstem.de www.sinuskit.com europe@osstem.de

[13] => untitled

November 2012

Infectiepreventie

dental tribune - netherlands edition

Opleiding Sterilisatiemedewerker
in mondzorg gestart
“Mondzorgprofessionals moeten de achtergrond van de WIP-richtlijnen kennen”
TEKST: LAURA VAN DEE
EINDHOVEN – Sinds begin sep-

tember is Nederland een mondzorgopleiding rijker: aan het ROC
Eindhoven is de cursus ‘Sterilisatiemedewerker in de mondzorg’
van start gegaan. Cursisten leren
hier onder meer hoe specialistische instrumenten gebruikt en
gedemonteerd moeten worden en
welke reinigingprocedures daarvoor het best gebruikt kunnen
worden. Mede-initiatiefnemer van
de opleiding is Peter Spijkers, eigenaar en manager van de Alexia
Klinieken en Tandartspraktijk
Tilburg.
Spijkers kwam op het idee van
de opleiding omdat hij merkte dat
veel tandartsassistenten wel werken volgens de WIP-richtlijnen,
maar de achtergrond ervan niet
kennen. De cursus leert deelnemers in twaalf maanden alles
over het sterilisatieproces.
Ik weet uit ervaring dat de Inspectie voor de Gezondheidszorg
(IGZ) wil dat er in elke praktijk
ook iemand aanwezig is die het
sterilisatieproces begrijpt. In de
meeste praktijken weet een assistent perfect hoe hij moet werken volgens de WIP-richtlijnen,
maar als je hem vraagt op welke
temperatuur een autoclaaf werkt
of op welk programma de thermodesinfector draait en waarom,
zal hij vaak het antwoord schuldig blijven,” gaat hij verder. “Hij
kan dan ook niet controleren of
apparaten wel functioneren en op
de juiste manier ingesteld zijn. Ik
zou graag zien dat deze cursus
een integraal onderdeel van de
opleiding tot tandartsassistent
wordt.”
POSITIEVE REACTIES

Spijkers heeft samen met docenten van de cursus en met Richard
Reinders, tandarts/eigenaar van
de Amalia Kliniek, Oranje Kliniek en Alexia Klinieken, het cur-

In grotere praktijken
kan één medewerker zich
op sterilisatie richten
riculum bepaald. Voor de eerste
cursus hebben zich voornamelijk
tandartsassistenten opgegeven,
maar ook enkele adviseurs van
tandartsenpraktijken. “Iemand
die tandartspraktijken adviseert,
wil ook begrijpen over welke kennis en expertise een tandartspraktijk moet beschikken,” aldus
de technisch bedrijfskundig organisatiewetenschapper.
Hoewel de meeste deelnemers
aan de opleiding van tevoren niet
gelijk het nut van de cursus inzagen, kreeg hij erg positieve reacties na de eerste avond. “Ze
vinden het een verrijking van
hun kennis dat ze nu begrijpen
waarom ze bepaalde handelingen
moeten uitvoeren.” In de praktijken die Spijkers managet komt
hij dezelfde reacties tegen. “Medewerkers doen regelmatig sug-

gesties voor verbeteringen om de
werkprocessen in de praktijk te
optimaliseren, bijvoorbeeld op
het gebied van routing. Ze hebben
bijvoorbeeld voorgesteld om een
apparaat te verplaatsen omdat
dat gunstiger was voor het sterilisatieproces. Dat vond ik erg leuk
om te zien.”
PATIËNTVEILIGHEID

Wordt er niet te veel aandacht besteed aan infectiepreventie, ten
nadele van het grotere kader, de
patiëntveiligheid? Spijkers vindt
van niet: “Kennis van sterilisatie maakt deel uit van het bevorderen van patiëntveiligheid. Als
je veilig wil handelen voor de patiënt, moet je begrijpen wat je in
zijn mond stopt.” Hij is dan ook
geen voorstander van praktijken waarin medewerkers klakkeloos allerlei protocollen opvolgen.
“De IGZ wil alles geprotocolleerd
zien, maar ik vind dat protocollen niet zaligmakend zijn. In mijn
optiek moeten bedrijfskritische
processen en de kennis die maar
één persoon in de praktijk bezit vastgelegd worden, maar het
is zeker niet nodig alles te protocolleren. Het is belangrijk de
processen te doorzien, zodat iedereen desgewenst onderbouwd
kan uitleggen waar hij mee bezig
is. Het opvolgen van een protocol
zorgt daar niet per se voor.”
STRENGE INSPECTIE

Spijkers heeft veel ervaring met
de werkwijze en wensen van de
IGZ. “In 2010 heb ik samen met
Richard Reinders een praktijk
in Echt overgenomen. Deze was
door de IGZ gesloten, omdat er
onder meer geen protocollen waren voor schoonmaken, desinfecteren en steriliseren. Ook werd
de sterilisator niet systematisch
onderhouden en was de röntgenapparatuur niet volgens de regels
aangemeld. Wij hebben toen alle
oude apparatuur eruit gegooid,
een autoclaaf en een thermodesinfector aangeschaft en de medewerkers een cursus stralingshygiëne laten volgen.”
Toen Spijkers na de vernieuwingen in de praktijk contact opnam met de IGZ om te vertellen
dat de praktijk weer open ging,
gaf die geen toestemming. Spijkers en Reinders hadden de WIPrichtlijnen op een andere manier
geïnterpreteerd dan de inspecteur. Daarom riepen zij de hulp
in van infectiepreventiespecialist
Rogier Becker van Dental Union,
die na overleg met de IGZ-inspecteur de WIP-richtlijnen heeft vertaald naar de tandartspraktijk.
Hoewel Spijkers in grote lijnen
achter de inspecties van de IGZ
staat, vindt hij dat de inspectie
in de tandheelkunde vergeleken
met andere medische sectoren
erg streng is. Sommige van de
400 punten waar de inspecteur
op controleerde, leken Spijkers
in eerste instantie niet relevant.
“Later bleek dat bijna alle punten
wel een kern van waarheid bezitten. De IGZ-inspecteurs vinden

het belangrijk dat mondzorgprofessionals begrijpen wat ze aan
het doen zijn, bijvoorbeeld in het
sterilisatieproces. Door mijn vele
contact met de IGZ zie ik het belang ervan in dat werknemers
hun werk, dus ook het sterilisatieproces, doorgronden. Ik weet
nu hoe de inspecteurs denken,”
aldus Spijkers.
“De investeringen die gedaan
moeten worden om te voldoen
aan de WIP-richtlijnen zijn voor
een eenmanspraktijk vaak moeilijk op te brengen. Dat is een van

Kennis van sterilisatie
bevordert de
patiëntveiligheid

Peter Spijkers.

dat er multidisciplinair gewerkt
kan worden en dat één medewerker zich kan richten op het sterilisatieproces. In mijn praktijken
is dat al het geval.”
MINDER VRIJBLIJVEND

de redenen waarom praktijken
steeds groter worden,” constateert Spijkers. Volgens hem is
schaalvergroting geen negatieve ontwikkeling. “Omvangrijke
praktijken hebben als voordeel

Spijkers zou graag zien dat de huidige WIP-richtlijnen herzien worden met het doel een praktisch
werkbare situatie te bereiken, in
plaats van een multi-interpretabele situatie. “Een tandarts leest

de WIP-richtlijnen op dit moment
totaal anders dan de inspecteur.
Ik zou willen dat de WIP-richtlijnen minder vrijblijvend worden.
Er staat bijvoorbeeld dat kritische instrumenten gesteriliseerd
moeten worden, maar elke praktijkmedewerker heeft een andere
opvatting van ‘kritisch’. Het lijkt
mij beter als er concreet wordt
genoemd wat kritische instrumenten zijn en hoe daarmee omgegaan moet worden.”
Spijkers ziet de toekomst van
de infectiepreventie zonnig tegemoet: “Nederland heeft de laatste
jaren een behoorlijke inhaalslag
gemaakt op het gebied van infectiepreventie in de tandheelkunde:
alleen in Duitsland en Engeland
zijn ze verder.” Een mooie ontwikkeling vindt hij de Arseus-DIOS
soft ware die de reinigings-, desinfectie- en sterilisatieprocessen registreert en labels genereert.
Spijkers verwacht dat binnen
een decennium nagenoeg alle
Nederlandse tandartspraktijken
zullen werken volgens de WIPrichtlijnen. “En daar sta ik volledig achter. Allerlei specialisten
met kennis en kunde die niet tot
de opleiding tandheelkunde behoort hebben zich beziggehouden met het opstellen van die
richtlijnen. Ze zijn niet voor niets
opgesteld.” ■

RooDent Hygiëneprotocol
Nog nooit was het maken van een
hygiëneprotocol zo eenvoudig!!
Het hygiëneprotocol in de tandartspraktijk
Veel tandartsen maken zich, al dan niet terecht,
zorgen om hun hygiëneprotocol.
$DQZHONHHLVHQPRHWHHQJRHGSURWRFROYROGRHQ"
:DWPRHWLNDOOHPDDOLQKHWSURWRFRORSQHPHQ"
+RHZHHWLNRIKHWYROGRHWDDQGH:,3ULFKWOLMQHQ"
HWFHWF
Het RooDent Hygiëneprotocol biedt uitkomst!!!

EEN EIGEN HYGIËNEPROTOCOL IN EEN PAAR MUISKLIKKEN!
VOLDOET AAN DE WIP-RICHTLIJNEN!
In kleine stappen een
groot resultaat
8JDDWVWDSYRRUVWDSGRRUDOOH
ULFKWOLMQHQ8NXQWHONHULFKWOLMQ
KHUIRUPXOHUHQQDDUGHORNDOH
VLWXDWLH8NXQWJppQULFKWOLMQ
RYHUVODDQ«GXVXZHHW]HNHU
GDWXQLHWVYHUJHHW
8KHHIWJHHQOLFHQWLHFRGHQRGLJ
RPKHWSURJUDPPDWHEHNLMNHQ
HQEHRRUGHOHQRIXKLHUPHH
XZK\JLsQHSURWRFROZLOWPDNHQ
'RRUELMKHWRSVWDUWHQDDQWH
JHYHQGDWXGH'(02ZLOWEHNLMNHQ
NXQWXRSXZJHPDNKHWSURJUDPPD
EHRRUGHOHQ8NXQWJHHQZLM]LJLQJHQDDQEUHQJHQHQQLHWVSULQWHQ'DDUYRRUKHHIWXHHQ
OLFHQWLHFRGHQRGLJ'H]HNXQWXDOWLMGODWHUDDQYUDJHQ
%H]RHNGHZHEVLWHYRRUPppULQIRUPDWLHKHWGRZQORDGHQYDQKHWSURJUDPPDRIKHW
DDQYUDJHQYDQHHQOLFHQWLHFRGHwww.roodent.nlRIYLDinfo@roodent.nl
5RR'HQW+\JLsQHSURWRFROLVHHQSURGXFWYDQ
Roovos Organisatieontwikkeling
1LHXZH7HHUWXLQHQ/9$PVWHUGDP
ZZZURRYRVQOLQIR#URRYRVQO

0HW5RR'HQW+\JLsQHSURWRFRO]LHWXJHHQ
VWDSRYHUKHWKRRIG

[14] => untitled

14 Infectiepreventie

dental tribune - netherlands edition

November 2012

IGZ sluit Amsterdamse praktijk
AMSTERDAM – Tandartspraktijk

Dorba Dentistry in Amsterdam
moet per direct de deuren sluiten. De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) ontdekte bij een
bezoek dat de richtlijn voor infectiepreventie niet wordt nageleefd
en dat daardoor de patiëntveiligheid in gevaar is.
Er werd geen gebruik gemaakt
van verplichte apparaten als een
handdesinfector en een goed ste-

rilisatieapparaat. Daarnaast werden instrumenten gereinigd in

Ik heb weinig klanten
en kan het niet
meer opbrengen
een keuken waar ook eten werd
bereid en zou de tandarts zijn

handen niet goed schoonhouden
en geen handschoenen gebruiken
bij het reinigen van de instrumenten. De röntgenapparatuur werd
niet onderhouden, patiëntendossiers werden niet goed bijgehouden en op verschillende plaatsen
trof de inspectie röntgenfoto’s
aan waarvan niet duidelijk was bij
welke patiënt ze hoorden.
“Een bevel tot onmiddellijke
sluiting komt heel af en toe voor,”

zegt een woordvoerder van de inspectie aan Het Parool. “We geven weleens een waarschuwing,
dan krijgen mensen een aantal
dagen om het probleem te verhelpen. Maar het belangrijkste
is dat patiënten veilige zorg krijgen, en die was op dit moment
niet gewaarborgd.” Kees Leithuijser, tandarts en eigenaar van de
praktijk, vertelt in Het Parool dat
hij in de 27 jaar dat hij tandarts is

Unieke inruilactie
van Miele Professional

w w w. dh i n .n l

Bent u nog in het bezit van een autoclaaf type N?
Dan heeft u nu een unieke kans uw praktijk weer
up-to-date te maken aan de wet- en regelgeving
op het gebied van sterilisatie. Want bij aanschaf
van een nieuwe, snelle sterilisator van Miele
Professional ontvangt u een inruilpremie van
€ 500,-. Bovendien krijgt uw oude autoclaaf via
DHIN een tweede leven in een ontwikkelingsland!*

Snel. Perfect. Veilig.
De Miele-sterilisator type B
Snel. Zeer korte programma’s
Perfect. Betrouwbaar en
onderhoudsarm
Veilig. Veilige processen en
betrouwbare resultaten

nog geen enkele keer door de inspectie gecontroleerd is. “Ik heb
niet de apparatuur die volgens de
laatste richtlijnen nodig is. Het is
een kwestie van geld: ik heb weinig klanten en kan het niet meer
opbrengen.” De gang van zaken
noemt hij beroerd, maar hij vindt
het in zekere zin ook goed dat de
inspectie langs is geweest. Wel
bestrijdt hij dat hij niet hygiënisch genoeg te werk ging. Leithuijser wil zijn praktijk snel weer
op orde krijgen en daarna een
doorstart maken.
Dobra Dentistry mag pas weer
open nadat de inspectie heeft
vastgesteld dat de praktijk verantwoorde zorg kan leveren.
(bronnen: IGZ, Parool) ■

Tandarts
Schneiderat
sluit praktijk
HIPPOLYTUSHOEF –
Tandarts
Astrid Schneiderat heeft haar
praktijk per direct gesloten. Haar
assistentes hebben een brief naar
buiten gebracht waarin staat dat
Schneiderat het niet meer ziet
zitten verder te gaan. Zij heeft al
maanden problemen met de Inspectie voor de Gezondheidszorg
(IGZ) en is in een faillissementsprocedure verzeild geraakt.
In juni verbood het Regionaal
Tuchtcollege voor de Gezondheidszorg Schneiderat om nog
langer te werken als tandarts,
omdat de IGZ had geconstateerd
dat haar praktijk niet voldeed aan

Schneiderat heeft al
maanden problemen
met de IGZ

Voor meer informatie:
www.miele-professional.nl
Telefoon: (0347) 37 88 84

Alle thermodesinfectoren en sterilisatoren van Miele Professional zijn KIWA gecertiﬁceerd.
*Inruilactie is geldig van 1 september tot en met 31 december 2012.

de randvoorwaarden voor verantwoorde zorg. Schneiderat was
het niet eens met de uitspraak en
ging in hoger beroep bij het Centraal Tuchtcollege. Volgens haar
advocaat mocht zij, zolang de
zaken tegen haar niet waren afgehandeld, als tandarts blijven
werken.
De IGZ stelde bij een bezoek
aan de praktijk in oktober 2011
vast dat de WIP-richtlijn voor
infectiepreventie
onvoldoende
werd nageleefd, dat niet werd
voldaan aan de Kernenergiewet
en dat patiëntendossiers niet op
orde waren. De IGZ verbood de
tandarts met onmiddellijke ingang patiëntenzorg te leveren. In
januari 2012 mocht de praktijk
weer open, nadat gebleken was
dat deze voldeed aan de randvoorwaarden voor verantwoorde
zorg. De IGZ bleef de tandarts de
maanden hierna wel bezoeken
om te controleren of nog steeds
aan de eisen voldaan werd, wat
niet zo bleek te zijn.
De assistentes van Schneiderat houden met de huidige, waarnemende tandarts de praktijk
draaiende en hebben er vertrouwen in dat de praktijk weer open
zal gaan. (bron: www.rtvnoordkop.nl) ■

[15] => untitled

November 2012

dental tribune - netherlands edition

Mummie met gebit
vol caviteiten ontdekt

Buitenlands nieuws/Wetenschap

“Parodontitis verhoogt risico op
alvleesklierkanker”
PROVIDENCE, VS – Er is waar-

Een 3D-reconstructie van het gebit van de tweeduizend jaar oude mummie. Het gebit
van de man was in een zeer slechte staat. Meerdere abcessen en caviteiten hebben
waarschijnlijk tot een fatale sinusinfectie geleid. (Foto geplaatst met toestemming van
International Journal of Paleopathology)
MONTREAL, CANADA - Een twee-

duizend jaar geleden gemummiﬁceerde man is waarschijnlijk
overleden aan een sinusinfectie als gevolg van meerdere caviteiten en andere gebitsaandoeningen. Dat concluderen
onderzoekers aan de hand van
recent gepubliceerde CT-scans in
een artikel in International Journal of Paleopathology.
De scans maken het mogelijk
de laatste levensdagen van de
man in detail te reconstrueren.
De man was tussen de 20 en 35
jaar oud en zijn gebit was in deplorabele staat. Hij had meerdere
abcessen en caviteiten. Volgens
de onderzoekers moet de man
aan ondraaglijke pijnen hebben
geleden en heeft hij daarom een
bezoek gebracht aan een tandarts. Erg opmerkelijk is dat niet:
tandheelkunde was bij de oude
Egyptenaren een ingeburgerd fenomeen. Bovendien is het grof
gemalen graan dat zij regelmatig
aten slecht voor het gebit.
Zelfs een hedendaagse tandarts zou een zware kluif hebben
gehad aan het behandelen van
een gebit in deze toestand. Het is
daarom voor te stellen dat de specialist destijds met de handen in
het haar stond. Met een stuk linnen dat doordrenkt werd in een
medicijn als vijgensap of cederolie heeft de tandarts geprobeerd
de ernstigste caviteit op te vullen.
Deze bevond zich in de linkerzijde van de kaak, tussen de eerste en tweede molaar. Het linnen
zorgde ervoor dat er geen etensresten in de caviteit terecht konden komen, terwijl de medicijnen

de pijn moesten verlichten.
Ondanks deze wellicht succesvolle behandeling stierf de man
hooguit enkele weken erna. De
exacte doodsoorzaak is onduidelijk, maar volgens de onderzoekers is het mogelijk dat een
sinusinfectie de reden was. Na
zijn dood werd de man gemummiﬁceerd, waarbij de hersenen en
veel organen werden verwijderd,
maar het hart niet. Mogelijk duidt
dit erop dat de man een bijzondere status had. De mummie werd
vervolgens in een kist gelegd en
begraven in Thebe. In 1859 werd
de mummie ontdekt door James
Ferrier en naar Montreal (Canada) gebracht, waar deze zich tot
vandaag bevindt in een museum
behorende bij de McGill Universiteit.
Doordat CT-scans nu in een zes
keer zo hoge resolutie gemaakt
kunnen worden als in de jaren
negentig, kon een groep wetenschappers onder leiding van Andrew Wade de mummie nauwkeurig onderzoeken. Zij stellen
in hun artikel dat hiermee voor
het eerst een dergelijke vulling
bij een oude Egyptenaar is aangetroffen. In tegenstelling tot
de tegenwoordig gangbare dentale vullingen was deze niet bedoeld om het element te stabiliseren. “Het vullen van een grote
interproximale caviteit met een
waarschijnlijk in medicijnen gedrenkte linnen afdekmateriaal is
een uniek voorbeeld van dentale
interventie in het oude Egypte,”
schrijft Wade. (bronnen: Archeologieonline.nl, LiveScience) ■

Honkbalpet tegen rugpijn
MÜNCHEN – Een Duits bedrijf

heeft een honkbalpet ontwikkeld met een ergonomisch geïntegreerd gewicht die staand of zittend gedragen kan worden. De pet
is geïnspireerd op de Afrikaanse
traditie van gewicht op het hoofd
dragen en zou rugpijn bij tandartsen moeten voorkomen.
Rugpijn is een veel voorkomende aandoening en wordt meestal
veroorzaakt door een eenzijdige en slechte houding, die vaak
voorkomt bij werken achter de
computer of wanneer verkeerd
gebogen wordt.
Tandartsen werken vaak in gebogen houding, wat een slechte
invloed heeft op de rug. Volgens
de producent kan de pet helpen
rugpijn te voorkomen. De pet

moet elke dag twintig minuten
gedragen worden. Degene die de
pet draagt, moet zijn houding
aanpassen aan het gewicht ervan. De pet is behalve voor tandartsen ook geschikt voor sporten,
wandelen en werken achter de
computer. Volgens de fabrikant
zorgt de pet ervoor dat de spieren
van het lichaam zich coördineren
en dat het lichaam wordt aangemoedigd een rechte en ontspannende houding aan te nemen.
De naam van de pet, Tallabé,
komt uit het Nigeriaans en betekent ‘iets op je hoofd dragen’. De
pet weegt evenveel als twee boeken en is voor 129 euro verkrijgbaar in diverse kleuren en maten.
(bron: Dental Tribune International) ■

schijnlijk een verband tussen de
orale bacteriën die parodontitis
veroorzaken en alvleesklierkanker, ook wel pancreaskanker genoemd. Wetenschappers hebben
ontdekt dat mensen met veel antistoffen voor pathogene bacteriën in de mondholte een twee
keer zo hoog risico hebben om
pancreaskanker te ontwikkelen.
Grote hoeveelheden van andere
onschadelijke orale bacteriën zorgen juist voor een lager risico op
pancreaskanker.
Onderzoekers van Brown University maten de antistoffen voor
25 pathogene en commensale
orale bacteriën in bloedmonsters
van 405 patiënten met pancreaskanker en 416 controlepersonen.
Ze ontdekten dat de bacterie porphyromonas gingivalis, die voorkomt bij sommige vormen van

parodontitis, de ‘boosdoener‘ is.
Ook bleek dat participanten met
veel antistoffen tegen niet-pathogene bacteriën juist een 45% lagere kans hadden op het ontwikkelen van alvleesklierkanker. De
onderzoekers suggereren daarom
dat een aangeboren hoge immuniteitsreactie beschermend werkt
tegen kanker.
Dit onderzoek heeft als eerste een
verband aangetoond tussen immuniteitsreactie op commensale
bacteriën en alvleesklierkanker.
“De impact van immuundefensie
tegen zowel commensale als pathogene bacteriën speelt ontegenzeggelijk een rol,” aldus Jacques
Izard van het Forsyth Institute in
Cambridge, dat meewerkt aan het
onderzoek. “We moeten het belang van bacteriën bij het ontwikkelen van alvleesklierkanker verder onderzoeken,” voegt hij toe.

Alvleesklierkanker kent een hoog
sterftepercentage en is moeilijk te
diagnosticeren. De meeste patiënten overlijden binnen zes maanden na de diagnose. Per jaar overlijden in de Verenigde Staten meer
dan 40.000 mensen aan de ziekte.
De onderzoeksdata werden verkregen van het project European
Prospective Investigation into
Cancer and Nutrition, uitgevoerd
door the International Agency for
Research on Cancer en de WHO.
Het project brengt de voedingsgewoonten en gezondheid van meer
dan 520.000 mensen in tien landen in kaart. Meer dan 380.000
gedetailleerde gezondheidsdossiers en bloedmonsters werden
beschikbaar gesteld voor het in
dit artikel beschreven onderzoek.
Het onderzoek is online gepubliceerd in tijdschrift Gut. (bron:
Dental Tribune International) ■

Ingeslikte tandenstoker leidt tot leverabces
NOVA SCOTIA, CANADA – Een Ca-

nadese vrouw heeft een minimaal
invasieve leverresectie ondergaan
omdat een ingeslikte tandenstoker via haar maag-darmkanaal in
de lever terecht was gekomen. Na
een laparoscopie werd bevestigd
dat het object een leverabces en
een bacteriële infectie bij de patient had veroorzaakt.
Volgens de artsen van de afdeling Chirurgie van Dalhousie
University werd de vrouw opgenomen op de spoedeisende hulp
met een lichaamstemperatuur
van bijna 39°C, misselijkheid,
overgeven en hypertensie. Een
abdominale echo toonde een leverabces en de aanwezigheid van
een hard object. Een paar uur later werd de patiënt overgebracht
naar de intensive care vanwege
ademhalingsproblemen en een
systeeminfectie door bloedvergiftiging. De vrouw kreeg gedurende
meerdere weken een uitgebreide
antibioticabehandeling.
Een CT-scan wees uit dat het
om een tandenstoker ging van

4,1 cm lang en een paar mm
breed, waarna een laparoscopische chlolecystectomie werd uitgevoerd. De patiënt herstelde snel
en zes maanden na de operatie
voelde ze zich nog steeds goed.
Het inslikken van lichaamsvreemde objecten is geen onbekend fenomeen in de chirurgie.
Vaak kunnen patiënten, net als
deze vrouw, zich niet meer herinneren dat ze het object ingeslikt hebben. Hierdoor blijven
lichaamsvreemde objecten onopgemerkt totdat ze abcessen en
systeeminfecties
veroorzaken,
stellen de chirurgen. Met name
leverabcessen worden vaak veroorzaakt door de verplaatsing
van scherpe objecten zoals naalden, nagels, visgraten en kippenbotjes.
Volgens de chirurgen zijn er
tussen 1955 en 2011 17 leverabcessen veroorzaakt door de migratie
van een ingeslikte tandenstoker,
maar was een intraoperatieve
echo en een leverresectie nooit
eerder nodig, zeggen zij.

De dag voor de ziekenhuisopname had de vrouw haar huisarts
bezocht omdat ze al maanden last
had van vermoeidheid, nachtelijk zweten en gewichtsverlies. De
vrouw had een opmerkelijke medische geschiedenis van obesitas,
gastro-oesofageale reﬂuxziekte,
hypercholesterolemie, astma en
diabetes mellitus type 2.
Het rapport is online gepubliceerd op in het tijdschrift BMJ
Case Reports. (bron: Dental Tribune International) ■

[16] => untitled

16 Industrie

dental tribune - netherlands edition

November 2012

Mikrozid® sensitive Sensordispensers van Dürr
liquid en wipes
Dental: Hygocare Plus en
Hygowipe Plus
Schülke+ levert reinigers, desinfectantia (handen, instrumenten
en oppervlakken) en toebehoren (zoals touch free dispensers)
die van belang zijn om te voldoen
aan de WIP-richtlijnen. Met de
producten van schülke+ kan een
goed infectiepreventiebeleid in de
dentale praktijk worden opgezet
en gehandhaafd.
Al jarenlang zijn producten
op alcoholbasis van belang voor
de snelle desinfectie van oppervlakken tussen de patiëntenbehandelingen in. Schülke+ levert
hiervoor de bekende en veel toegepaste mikrozid® AF liquid en
– wipes. Alcohol kan echter niet
op alle materialen gebruikt worden. Bij toepassing op kunststoffen (o.a. plexiglas), maar ook op
(kunst)leder (bijvoorbeeld van de
behandelstoel) zal langdurig gebruik van alcohol ten koste gaan
van deze materialen (dof worden,
scheurtjes, e.d.).
Sinds kort heeft schülke+ ook
voor deze toepassingen een perfect product in het assortiment.
Het alcoholvrije mikrozid® sensitive liquid en -wipes is een product waarmee oppervlakken behandeld kunnen worden, zonder
dat dit ten koste gaat van de kwaliteit van het materiaal. Andere
voordelen van mikrozid® sensitive zijn aantoonbare desinfec-

tie tegen een breed spectrum van
micro-organismen, snelle werking (<5 minuten) en uitstekende
verdraagzaamheid. Naast desinfectie zorgt het ook voor uitstekende reiniging. Mikrozid® sensitive wipes zijn te gebruiken voor
zowel medische hulpmiddelen
als voor algemene oppervlakken
(geregistreerd bij het CTgb).
Voor aanvullende productinformatie, monsters of informatie
over de training t.a.v. de richtlijn
‘Infectiepreventie in de tandheelkundige praktijk’ kunt u contact
met schülke+ opnemen via Salesbenelux@schuelke.com. ■

Hygiëne in de praktijk is een belangrijk onderwerp. Zowel bij de
desinfectie van handen als bij de
desinfectie van oppervlakken is
een directe afgifte voor de speciﬁeke toepassing erg belangrijk.
Daarom hebben sensorgestuurde preparaatdispensers de toekomst.
De Hygocare Plus kan aan de
muur of op het werkblad van de
wastafel worden gemonteerd of
staat vrij op een tafelvoet. De
Hygocare Plus werkt op standaardbatterijen. Lege ﬂacons
worden vervangen door volle en
door het activeren van de sensor
met het bijbehorende ﬂaconventiel in het dispensersysteem geplaatst. De afgifte van het preparaat geschiedt uitsluitend
wanneer de hand zich in het detectiebereik van de sensor bevindt. Het betrouwbare sensorsysteem Hygocare Plus doseert
altijd de optimale hoeveelheid
door slechts eenmaal de sensor
te activeren. Zodra de hand uit
het detectiebereik van de sensor wordt gehaald, stopt de afgifte van desinfectiemiddel met
het bijbehorende ﬂaconventiel of
waslotion automatisch.
De sensor van de Hygowipe

Plus wordt door beweging geactiveerd en regelt de automatische afgifte van het preparaat op
de droge tissue. Met één druk op
de knop kan de hoeveelheid desinfectiemiddel op de papieren
tissue individueel worden ingesteld. De tissues worden eenvoudig en snel met het geïntegreerde

“Preparaatdispensers die werken zonder
iets aan te raken, zijn de toekomst.”

oppervlakkendesinfectiemiddel
ordispensers van Dürr Dental
werken sensorgestuurd, uiterst
economisch, bevatten zeer effectieve HD- en FD-preparaten
en verstrekken altijd de optimale
dosering.
Bij de systeemhygiëne van
Dürr staan eenvoudig gebruik
en veilige en logische toepassing op de eerste plaats. In talrijke tests en in de dagelijkse
praktijk hebben alle preparaten
hun effectiviteit en materiaalverdraagbaarheid bewezen. In combinatie met sensorgestuurde
techniek kan de effectiviteit door
een exacte dosering verder worden verhoogd. Bij de desinfectie
van oppervlakken is een veilige
en snelle effectieve werking en
residuvrij opdrogen heel belangrijk. Bij infectie-profylaxe is desinfectie van de handen doorslaggevend. Ook bescherming van de
huid is daarbij belangrijk. HDpreparaten van Durr Dental houden de huid in balans. Effectieve
desinfectie en huidbeschermende verzorging – Hygocare Plus
doseert individueel voor iedere
hand de passende hoeveelheid.
Ga voor meer informatie naar
www.duerrdental.de. ■

Grip op Innovatie
Optimale veiligheid en comfort

Cleantexx – MPXX™ onderzoekshandschoenen, poedervrij, éénmalig
gebruik, links en rechts draagbaar,
behandeld met de baanbrekende
MPXX™ technologie.

CLEANTEXX – MPXX™
Cleantexx – MPXX™ onderzoekshandschoenen combineren ultieme veiligheid
en kwaliteit met maximaal comfort en
gevoel. Cleantexx – MPXX™ onderzoekshandschoenen reduceren daadwerkelijk
het risico op allergie type I en type IV.

Veluwezoom 16
1327 AG Almere
Tel 036 53 58 601
info@henryschein.nl
www.henryschein.nl

INNOVATIE IN BESCHERMING
Cleantexx – MPXX™ handschoenen
zijn de beste onderzoekshandschoenen
verkrijgbaar. Door de niet
detecteerbare niveaus van allergenen
en chemische residuen zijn alleen
Cleantexx – MPXX™ handschoenen
echt schoon. Uiteindelijk gaat het
om de bescherming van gebruiker
en patiënt. Aangezien uw handen
uw werk zijn zoekt u maximale
bescherming zonder concessies te doen
aan comfort, pasvorm en veiligheid.

Voor meer informatie over de MPXX™ technologie: info@mpxx.com, www.mpxx.com

[17] => untitled

November 2012

dental tribune - netherlands edition

Industrie

17

[18] => untitled

18 Industrie

dental tribune - netherlands edition

November 2012

GLUMA® Desensitizer
PowerGel onderscheiden
De unieke gelconsistentie van
GLUMA Desensitizer PowerGel
zorgt voor gemakkelijker
appliceren zonder weglopen.

GLUMA Desensitizer is geïndiceerd voor het direct, langdurig
en
effectief
reduceren of elimineren van pijn
veroorzaakt door overgevoelige, blootliggende tandhalzen
en het voorkomen van postoperatieve pijn bij (in)directe restauraties.
In de afgelopen twintig jaar is

GLUMA Desensitizer wereldwijd effectief in meer dan 50 miljoen restauraties gebruikt en
meermaals door vooraanstaande instituten onderscheiden. Recentelijk ontving GLUMA Desensitizer nog de Clinicians Report
- Best products of 2011, de Townie Choice Award 2012 en de
5-sterren Reality Award 2012.

1R3UH5HJLVWUDWLRQ)HH
7KH/DUJHVW
'HQWDO0HHWLQJ
([KLELWLRQ&RQJUHVV
LQWKH8QLWHG6WDWHV
MARK YOUR CALENDAR
ScienƟĮc MeeƟng:
Friday - Wednesday,
November 23 - 28
Exhibit Dates:
Sunday - Wednesday,
November 25 - 28

Het nieuwe product GLUMA
Desensitizer PowerGel heeft
sinds de introductie in 2011 een
5-diamond waardering van Contemporary Product Solution in
2011, Dental Advisor Preferred
Products 2012 en Dental Advisor
2012 Clinical Problem Solver in
de wacht gesleept.
GLUMA Desensitizer PowerGel is net zo effectief en heeft hetzelfde langdurige effect als GLUMA Desensitizer, maar biedt extra
voordelen. De unieke gelconsistentie zorgt voor gemakkelijker
appliceren zonder weglopen en de
groene kleur maakt een goede visuele controle mogelijk, waardoor
het risico op contact met zacht
weefsel wordt geminimaliseerd.
Ga voor meer informatie naar
info-benelux@heraeus.com. ■

E-Dental en
Fimet slaan
handen ineen

AããÄ Aã NÊ CÊÝã

Never a pre-registraƟon fee at the
Greater New York Dental MeeƟng

MÊÙ ãHÄ 600 EXH®B®ãÊÙÝ

Jacob K. Javits ConvenƟon Center 11th Ave.
between 34-39th Streets (ManhaƩan)

,QçÙãÙÝ ,Êã½

New York MarrioƩ Marquis ,otel

L®V DÄã®ÝãÙù AÙÄ - NÊ Tç®ã®ÊÄ
LãÝã DÄã½ THÄÊ½Ê¦ù
Ι S®Äã®¥® AVÄÝ
MÊÙ THÄ 350 S®Äã®¥® PÙÊ¦ÙÃÝ
Seminars, ,ands-on Workshops, Essays
& ScienƟĮc Poster Sessions as well as
Specialty and Auxiliary Programs

Eçã®ÊÄ½ PÙÊ¦ÙÃÝ
®Ä VÙ®ÊçÝ ½Ä¦ç¦Ý
SÊ®½ PÙÊ¦ÙÃÝ ¥ÊÙ ãH EÄã®Ù FÃ®½ù

EÄ¹Êù Nó YÊÙ» C®ãù ã ®ãÝ BÝã
çÙ®Ä¦ ãH ÃÊÝã ¥Ýã®V ã®Ã
Ê¥ ãH ùÙ!

:::*1<'0&20
Sponsored by the New York County Dental Society and the Second District Dental Society

FOR MORE INFORMATION:
Greater New York Dental MeeƟng®
570 Seventh Avenue - Suite 800
New York, NY 10018 USA
Tel: (212) 398-6922 / Fax: (212) 398-6934
E-mail: victoria@gnydm.com

De behandelstoel Fimet F1 Prime.

Het in Albasserdam gevestigde E-Dental is een samenwerking gestart met Fimet. Hiermee
wordt het aanbod van E-Dental
op het gebied van ergonomie,
dat al producten omvatte als de
voormalig Deense en nu Nederlandse Qdent Focus 1-zweepunit en de Japanse Morita-behandelunits, verder verruimd.
E-Dental presenteert als gevolg
van de samenwerking de nieuwste aanwinst in het assortiment
behandelunits: de Fimet F1 Prime. Het Finse design dat sinds
jaar en dag bekend staat om haar
ergonomie, gecombineerd met de
veelzijdigheid en het behandelcomfort, maken deze zwevende
stoel tot een echte hoogvlieger.
Het ondernemingsdoel van
Fimet is niet om de grootste leverancier van dental equipment
te worden, maar om de betrouwbaarste partner te zijn. Duurzame
behandelconcepten maken Fimet
de geschikte partner voor iedere
dental professional. Geïnteresseerden zijn van harte welkom
in de showroom van E-Dental om de Fimet F1 Prime te komen bekijken en uitproberen.
Ga voor meer informatie naar
www.e-dental.nl. ■

[19] => untitled

November 2012

Industrie

dental tribune - netherlands edition

Maak kennis met Osstem Company
Osstem is wereldwijd marktleider op het gebied van dentale
implantaten en ontwikkelt internationale standaarden voor de
moderne
implantaatindustrie.
Sinds 1992 hebben vele onderzoeks- en ontwikkelingsexperts
zich bij het bedrijf aangesloten
om het competitieve voordeel op
internationale schaal te consolideren. Osstem produceert uitstekende producten omdat het
gebruik maakt van de nieuwste apparatuur, innovatieve productietechnologieën en grondige
kwaliteitschecks. Ook heeft het
bedrijf wereldwijd de hoogste
productiviteit.
De producten van Osstem
worden in meer dan zestig landen verkocht en de ﬁrma heeft
dochterondernemingen in de VS,
Japan, China, Taiwan, Duitsland,
Canada, Australië, India en Rusland. De dochterondernemingen
en distributiepartners helpen het
bedrijf te verbeteren en het gemak voor de klanten en hun patienten te verbeteren.
Osstem produceert implantaatsystemen voor een scala aan
klinische indicaties. Het assortiment wordt constant verbeterd
door de continue vooruitgang van
de producten, die een eenvoudiger chirurgische ingreep mogelijk
maken en het langetermijnsucces van de implantatie optimaliseren.
De laatste innovatie, het TSimplantaat, is een kegelvormig
implantaat met een SA-oppervlak, een efficiënt kurkentrekkerschroefdraad en een betrouwbare
kegelvormige interne connectie
zonder microbewegingen. Het
zelfsnijdende draad verhoogt de
primaire stabiliteit en vereenvoudigt de implantatie. Dankzij het
SA-oppervlak kan het implantaat
al na slechts zes weken belast
worden.
Het MS-systeem van Osstem
is geschikt voor allerlei soorten
gecompliceerde indicaties en bestaat in de varianten MS Provisional, MS Narrow Ridge en Ms
Denture, allemaal implantaten
uit één stuk. MS Provisional is
een tijdelijk implantaat en geschikt voor onmiddellijke belasting door een tijdelijke prothese
bij tandeloze patiënten. Ms Narrow Ridge kan geplaatst worden in nauwe ruimten, zoals het
voorste deel van de onderkaak.
MS Denture is bedoeld voor de
tandeloze patiënt met een smal
kaakbot.
De Crestal Approach Sinus Kit
(CAS-kit) is ontworpen om met
een veilige en effectieve crestale
benadering het membraan in de
sinus maxillaris te verhogen. De
CAS-kit heeft een uniek boorontwerp. De snijdende hoeken creëren een kegelvormig botdeksel en
de daarbij gevormde botsnippers
tillen het membraan automatisch omhoog. Het atraumatische
design van de boren maakt een
membraanverhoging
mogelijk
bij het platte en hellende deel en
bij het tussenschot. Het unieke
stoppersysteem voorkomt overmatig boren in de sinusbodem.
De hydraulische heffer wordt gebruikt om het membraan veilig te
verhogen. Het bot of botsubstituut wordt in de caviteit aange-

bracht met de Bonecarrier.
De Lateral Approach Sinus Kit
is ontworpen voor snelle en veilige laterale bone grafting en biedt
verschillende gebruiksmogelijkheden, afhankelijk van de orale
anatomie en chirurgische plannen. Hij bevat vier basisboren: de
Dome Drill die een laterale opening maakt en door het gecombineerde gebruik van macro- en
micromessen een exceptionele

snijvaardigheid biedt, de Wide
Dome Drill an de Side Wall Drill
om de opening wijder te maken
en de Core Drill om een afsluiting
aan de binnenkant van het bot te
vervaardigen. Het unieke Stoppersysteem, dat ook bij de LAS-kit
hoort, voorkomt excessief boren.
Osstem behoudt zijn leidende positie op de internationale
markt door het AIC Center for
Implantology. Sinds de oprich-

ting in 2001 hebben meer dan
8.000 tandartsen onderwijs gekregen in de laatste technieken van er varen implantologen.
Onderwerpen zijn implanteren voor beginners, livechirurgie, sinuschirurgie, behandeling van hard en zacht weefsel
en de participatie in academische evenementen zoals de jaarlijkse Europese en wereldwijde
Osstembijeenkomst. ■

De producten van Osstem worden
wereldwijd in meer dan 60 landen
verkocht. Osstem is een wereldwijde
marktleider op het gebied van dentale
implantaten.

[20] => untitled

ACTA Dental Education is het nascholingsbureau
van het Academisch Centrum Tandheelkunde
Amsterdam. Van PAOT-cursussen tot symposia, van Quality Practice themadagen tot het QPvaktijdschrift, u vindt het bij ACTA Dental Eduaction. Kijk op onze website voor meer informatie over

Gustav Mahlerlaan 3004 1081 LA Amsterdam
T 020 - 5980 308, ade@acta.nl, www.acta-de.nl

onze producten en diensten.

HET RESTAURATIEVE BEHANDELPLAN

DIAGNOSTIEK, RISICOMANAGEMENT EN VOORSPELBAAR FUNCTIEHERSTEL
cursusleiding en docent:
datum:
locatie:
tijdsduur:
cursusprijs:
doelgroep:
max. aantal deelnemers:

KRT 9 +
Q-PUNTEN 3

Martijn Moolenaar (tandarts prosthodontist/implantoloog) **
donderdag 31 januari 2013 van 15:00 tot 20:00 uur (inclusief diner)
en vrijdag 1 februari 2013 van 9:00 tot 16.30 uur
ACTA, Amsterdam
1,5 dag
€ 950,tandartsen met een algemene praktijk
20

** niet bij ACTA werkzaam
De ontwikkeling van de restauratieve tandheelkunde
heeft de laatste decennia een grote vlucht genomen.
Behandeltechnieken zijn verbeterd en restauratieve
behandelopties zijn uitgebreid. Voor complexe tandheelkundige problemen bestaan tegenwoordig vaak
meerdere oplossingen. Het op gedegen wijze verrichten
van diagnostiek is essentieel om een op maat gesneden

behandelplan te kunnen presenteren. Om een voorspelbaar en duurzaam resultaat te verkrijgen, is kennis
van de verschillende behandelmogelijkheden en kennis
van materialen van essentieel belang.U wordt op de
hoogte gesteld van ‘state of the art’ ontwikkelingen in
de restauratieve tandheelkunde.
Dag 1 zal in het teken staan van diagnostiek en de

theoretische achtergronden van de verschillende tandheelkundige disciplines.
Dag 2 zal in het teken staan van de integratie van de
verschillende tandheelkundige disciplines. Casuïstiek
zal worden behandeld en uiteindelijk zult u een eigen
behandelplan opstellen aan de hand van een klinische
casus.

ANGSTBEHEERSING IN DE PRAKTIJK
cursusleiding en docent:
datum:
locatie:
tijdsduur:
cursusprijs:
doelgroep:
max. aantal deelnemers:

KRT 6 +
Q-PUNTEN 2

prof. dr. Ad de Jongh (tandarts; psycholoog)
vrijdag 15 maart 2013
ACTA, Amsterdam
1 dag
€ 495,tandartsen en mondhygiënisten al of niet werkzaam binnen de Bijzondere Tandheelkunde
12

De 1-daagse cursus ‘Angstbeheersing in de praktijk’
is gericht op het ontwikkelen van een begrip van het
fenomeen ‘angst voor de tandheelkundige behandeling’
en het aanleren van praktische vaardigheden voor het
adequaat en ﬂexibel omgaan met de angstige patiënt.

De cursus omvat naast recente theoretische inzichten
en kennis van angststoornissen ook oefeningen in
het gebruik van effectieve behandelstrategieën,
zoals het toepassen van aﬂeidingstechnieken,
graduele ‘exposure’ en gedragsexperimenten.

DEZE CURSUS IS EEN VERVOLG OP DE CURSUS ‘ANGSTBEHEERSING IN DE PRAKTIJK’

Een groot gedeelte van de cursus bestaat uit praktische
oefeningen en tips, onderbouwd met ‘live-’ en
videodemonstraties.

KRT 6 +
Q-PUNTEN 2

ANTI-ANGSTTECHNIEKEN VOOR GEVORDERDEN
COGNITIEF HERSTRUCTUREREN EN TECHNIEKEN VOOR ‘EXPOSURE’
cursusleiding en docent:
datum:
locatie:
tijdsduur:
cursusprijs:
doelgroep:

ingangseis:
max. aantal deelnemers:

prof. dr. Ad de Jongh (tandarts; psycholoog)
vrijdag 24 mei 2013
ACTA, Amsterdam
1 dag
€ 495,tandartsen met een algemene praktijk en mondhygiënisten met ervaring in
het behandelen van angstige patiënten en tandartsen en mondhygiënisten
werkzaam binnen de Bijzondere Tandheelkunde
basiscursus ‘Angstbeheersing in de praktijk’
12

Het behandelen van patiënten met angst voor de tandheelkundige behandeling is soms weerbarstige materie.
Echter, naarmate u meer kennis en vaardigheden op
het gebied van angstreducerende behandelstrategieën
in huis heeft, verloopt de behandeling eenvoudiger.
Deze cursus biedt de mogelijkheid u te bekwamen in

twee van de meest krachtige methodieken om angst
van patiënten te reduceren: cognitief herstructureren
en graduele blootstelling.
De nadruk ligt op het op systematische wijze ‘uitdagen’
van zogenaamde disfunctionele kernopvattingen en het

opzetten en uitvoeren van ‘exposure in vivo’ behandelingen of gedragsexperimenten.
Een groot gedeelte van de cursus bestaat uit praktische
oefeningen en tips, onderbouwd met ‘live-’ en videodemonstraties.

[21] => untitled

November 2012

Industrie

dental tribune - netherlands edition

Eerste Dag van de
Implantologie
TEKST: JAYAND SOECHITRAM,
TANDHEELKUNDIG CENTRUM
CONTRAST, UTRECHT

Gezien de groeiende belangstelling voor implantologie is het eigenlijk vreemd dat er nog geen
Dag van de Implantologie bestond.
28 september vond de eerste editie plaats, met als thema ‘Kennis delen met het oog op de toekomst’. Hieronder een korte
terugblik op de presentaties. Een
uitgebreider verslag kunt u lezen
op www.implacom.nl.
CBCT-analyse en BOT-augmentatie voor het ideale zorgplan, Ben
Derksen. De CBCT-scan is onderdeel geworden van het preimplantologisch onderzoek, dat
kan helpen bij het bepalen van het
botvolume en het lokaliseren van
de nervus en ontstekingen in de
verschillende gebieden. Met planningssoft ware zoals Simplant
kunnen een digitaal model en
boorsjablonen gemaakt worden.
The bone sets the tone, ofwel zonder bot geen osseointegratie. Botaugmentatie kan preventief geschieden door bijvoorbeeld socket
preservation toe te passen na een
extractie. Voorafgaand aan socket
preservation wordt het allograft
botmateriaal Puros gebruikt.
Daarna is er weer vitaal bot voor
de osseointegratie van het implantaat.
One abutment - One time, temporisatie met visie, Jos Deurloo. Met
deze methode wordt direct na het
implanteren het deﬁnitieve Zimmer Contour abutment geplaatst.
De tijdelijke kroon wordt passend
gemaakt met een meegeleverde
snap-on kap. Het plaatsen van
een deﬁnitief abutment, direct na
implanteren, geeft minder crestal
bone loss dan een tijdelijk abutment. Concluderend kan gezegd
worden dat een adequate voorbereiding en een vooraf besproken
behandeldoel tot een goed resultaat kan leiden, mits een juiste
patiëntselectie gemaakt is.
Dossiervorming voor nu en in de
toekomst, Peter Thoolen en Martin Lentink. Dossiervorming geeft
transparantie en kan helpen bij
het voldoen aan kwaliteitscriteria. Met een adequaat dossier
is er goede communicatie mogelijk met verzekeraars en collega’s.
Een digitaal dossier dat aan deze
vereisten voldoet wordt vervaardigd en bijgehouden met impDAT.
Dit soft wareprogramma kan geïntegreerd worden in huidige tandheelkundige declaratieprogramma’s.
Is er nog commerciële toekomst
voor de implantologie? Nico Bezuur.
Voordat de basis, waarop elke bedrijfsvoering gebaseerd zou moeten zijn, gevormd kan worden, is
antwoord nodig op drie basisvragen: “why, how and what?” Hierna zal de behandelaar ‘all the
way’ moeten gaan of juist niet,
ook in de implantologie! Maak
onderscheid in activiteiten die je
wilt en kunt doen door vooraf je
doelstelling te bepalen.
Injectables, cosmetisch arts Tom
van Eijk. Indien na bepaalde tandheelkundige behandelingen nét
het laatste esthetische resultaat

Het thema voor de eerste Dag van de
Implantologie was ‘Kennis delen met het
oog op de toekomst’.

achterwege blijft, kunnen tijdelijke ﬁllers met hyaluronzuur uitkomst bieden. Deze worden direct onder de huid ingespoten.
Hyaluronzuur is onschadelijk en
verdwijnt na verloop van tijd. Dit
is een nieuwe cosmetische uitdaging binnen de tandheelkunde.
Geen primaire ﬁxatie en tóch
directe belasting met Trabecular
Metal Technologie, Peter van der
Schoor. Voor een speciﬁeke patientengroep is Trabecular Implant
dé oplossing. Door osseoincorporatie kan sneller immediate
loading plaatsvinden. Door de ongrowth maar vooral de ingrowth is
sprake van secundaire stabiliteit.
Debat Tandheelkunde met het
oog op de toekomst, Jort Kelder.
Een levendige discussie over verschillende vraagstukken die tandheelkundig Nederland de afgelopen tijd hebben beziggehouden.
Er was aandacht voor de rol van
prijsvechters en sociale media.
Dat wij dit jaar de strijd om de
vrije tarieven verloren hebben,
doet Jort terecht af met een simpel: “Jammer, dan!”
Door de hoge opkomst en het
interactieve karakter stellen Implacom en Implacademy met trots
vast dat De dag van de Implantologie een geslaagd evenement
was. ■

Patiënt wil dat tandarts servet vastzet
70% van de Nederlanders vindt
het belangrijk dat het servet dat
gebruikt wordt tijdens de behandeling op zijn plaats blijft zitten,
terwijl 44% van de tandartsen
het behandelingsservet niet vastzet. Dat blijkt uit onderzoek dat
Peil.nl in opdracht van DUX Dental uitvoerde (september 2012) onder ruim 1.200 consumenten. Uit
het onderzoek blijkt verder dat,
met het oog op hygiëne, de helft
(49%) van de Nederlanders de
voorkeur geeft aan een eenmalig
te gebruiken servethouder voor
het vastzetten van het behandelingsservet, tegenover slechts een
kwart (24%) die aangeeft te kiezen voor herbruikbare middelen
zoals metalen of kunststof kettingen en klemmen.
Mevrouw W. Morsen, deskundige Infectiepreventie bij het
Academisch Centrum Tandheelkunde Amsterdam (ACTA), zegt

daarover: “Naast het respecteren van de wens van de patiënt
om het behandelingsservet vast
te zetten, is het ook ten zeerste
aan te raden vanuit hygiënisch
perspectief. Kleding kan namelijk zowel zichtbaar als onzichtbaar vervuild raken met bloed en
spetters of door de nevel uit de
instrumenten wanneer het servet verschuift. Ook kan kleding
beschadigd raken door gebruikte
chemische producten.”
Wanneer het behandelingsservet wel wordt vastgezet, wordt
vaker gekozen voor herbruikbare middelen, zoals metalen of
kunststof kettingen of klemmen
(samen 13%), dan voor een eenmalig te gebruiken servethouder
(11%), blijkt ook uit het onderzoek. 70% van de Nederlanders
verwacht dat de tandarts voor iedere patiënt een schone ketting of
schone klemmen gebruikt. Ech-

Metalen of kunststof servethouders zijn
in 70% van de gevallen na reiniging nog
vervuild.

ter, uit ander recent onderzoek
(januari 2012) van de Duitse Universiteit van Witten/Herdecke is
gebleken dat metalen of kunststof servethouders in 70% van de
gevallen na reiniging met desinfecterend materiaal nog steeds
vervuild zijn met bacteriën.
Meer informatie kunt u vinden
op www.duxdental.com. ■

Effectieve implementatie van
hygiëne- en stralingsprotocollen
Kwaliteit in Praktijk heeft een implementatie-instrument voor hygiëne- en stralingsbeheersing op
de markt gebracht. Kwaliteit in
Praktijk begeleidt sinds 2001 eerstelijnszorgpraktijken naar ISO
9001/HKZ-certiﬁcering en is door
de Vereniging van Orthodontisten geselecteerd als begeleider
naar het VvO-Branchecertiﬁcaat.
Het door Kwaliteit in Praktijk
ontwikkelde HKZ-implementatiepakket is een instrument om
op effectieve wijze een kwaliteitssysteem te implementeren.
Het HKZ-implementatiepakket is
bestemd voor praktijken die hun
hygiëne, veiligheid en kwaliteit
van zorg willen waarborgen en

transparant en aantoonbaar willen maken.
Het HKZ-implementatiepakket
bestaat uit een werkboek en een
cd-rom. In het werkboek staat beschreven waar een praktijk aan
dient te voldoen en op welke wijze
het best en efficiëntst de ISO9001/
HKZ-eisen geïmplementeerd kunnen worden. Ook wordt met de implementatie voldaan aan de WIPrichtlijn en het stralingsbesluit.
Het werkboek bevat veel tips, aanwijzingen en ‘do’s en don’ts’ waarmee tijd en energie bespaard kan
worden. Het boek is geschreven
op basis van ervaringen bij de implementatie van kwaliteitssystemen in eerstelijnszorgpraktijken.

De cd-rom bevat een voorbeeld
van een kwaliteitshandboek van
een tandartspraktijk met alle relevante documenten, richtlijnen en
wetgeving waar een tandartspraktijk mee te maken kan krijgen. Op
basis van interne afspraken hoeft
de praktijk de documenten van de
cd-rom alleen maar aan te passen
aan de speciﬁeke kenmerken van
de praktijk. Zo wordt veel tijdwinst
behaald zonder dat er een standaardkwaliteitshandboek ontstaat.
Het voorbeeldkwaliteitshandboek is beoordeeld door certiﬁceerder TÜV en voldoet aan de
huidige ISO 9001/HKZ norm.
Meer informatie kunt u vinden op
www.kwaliteitinpraktijk.org. ■

RAI CONGRESCENTRUM AMSTERDAM VRIJDAG 1 FEBRUARI 2013

Congres
voor de

tandarts
algemeen
practicus
G O R D O N VA N D E R AV O O R T | PAT R I C K O O S T E R W I J K | M A R C O C U N E | D A N I Ë L W I S M E Y E R | H E N N Y M E I J E R

De tandarts dirigeert en delegeert. Orale Implantologie: bij uw patiënt geïndiceerd?
behandelen
3 verschillende casussen uit de dagelijkse praktijk:
Implantaatgedragen -frontkroon, -brugconstructie en -prothese.
Kijk voor de congresonderwerpen op WWW.IMPLANTOLOGIE2013.NL en schrijf u in!

[22] => untitled

22 Opleidingen/agenda

De geschiedenis van mijn tanden

Trees Roose

De beroemde auteur Franz Kafka gaf als
ervaringsdeskundige een unieke en stijlvolle inkijk in de
belevingswereld van mensen die aan depressies lijden.
Vele jaren later doet schrijfster Trees Roose hetzelfde
voor de tandheelkundige patiënt. Het komische en
soms schokkende relaas over de geschiedenis van haar
dramatisch slechte gebit verschijnt als feuilleton in Dental
Tribune. In de vorige aﬂevering waren de dagen van
de frameprothese geteld en was het tijd voor De Brug.
De tandarts gaat enthousiast aan de slag en spreekt
liefkozend over ‘ons project’…

Het bergvrouwtje
Allereerst de brug, dat frame van
hardgebakken porseleinen tanden met daarnaast een soort lege
tandhulzen. Het geheel wordt
met goud en metaal aan elkaar
gehouden. De bedoeling is dat
de missende tanden mooi bijgemaakt worden, en dat de naastgelegen tanden in de mond worden geslepen, zodat ze mooi in
de hulzen passen. Het geheel
blijft vastzitten met een speciale
hechtstof in de hulzen. Die overbruggen dan het gat. Nou, dat
klinkt overzichtelijk.
De tandarts had echter nog
nooit meegemaakt dat iemand
een brug nam om het verlies van

Ik ploegde me psychisch door
de eerste verdovingsnaalden in
de bovenkaak (in totaal twaalf
prikken) en zat de rest van de tijd
met klem in de kaken maar zonder pijn alles te doorstaan. Ik
voelde vaag wat boren, zagen en
schuren, en geheel tevreden lag
ik daar onderwerp van technisch
vernuft te zijn. Het enige vreemde
was de geur die ik rook toen hij
de snijtanden begon te vijlen.
Maar ik verheugde me op de
brug. Het was bijna net zoals
nieuwe eigen tanden krijgen. Het
ding zou muurvast komen te zitten, en ik zou overal ongegeneerd
tanden kunnen poetsen. Weg

Hij vond het leuk zoals een man zoiets leuk vindt,
namelijk als een louter technische uitdaging

liefst vier voortanden te compenseren. Een kunstgebit was in zulke gevallen de normale procedure. Een brug kende hij alleen van
rijke, oude mensen die het zich
konden veroorloven om tussen
hun vergeelde, met goud gevulde tanden een dure prothese te
plaatsen om nog geen kunstgebit
aan te hoeven schaffen. Hij moest
als een ingenieur van de TH wiskundige berekeningen maken om
de draagkracht en de spankracht
te berekenen. Uiteindelijk raakte
hij enthousiast en sprak liefkozend over ‘ons project’. Het grote happen begon weer, en aan de
hand van mijn mondmodel begon
hij samen met de tandtechnicus
besprekingen.
De vraag was vooral, hoeveel
tanden er bijgeslepen moesten
worden om de brug aan te verankeren. Twee, vier?
‘We doen het op vier,’ zei hij
ten slotte gedecideerd. ‘Dat moet
gaan lukken.’ We planden enkele
dagdelen voor het Grote Werk en
op een maandagochtend lag ik in
de stoel. Hij vond het leuk zoals
een man zoiets leuk vindt, namelijk als een louter technische
uitdaging. Dat beviel me wel. Ik
wilde erg graag als technisch
probleem worden behandeld op
dat moment, omdat sentimenten
me niets verder brachten.

met de haakjes en de zwellingen.
‘Zo,’ zei hij na anderhalf uur,
zwetend en met een rood hoofd
van inspanning. Ook voor hem
was dit vermoeiend, zo geconcentreerd boven een mond hangen. Ik spoelde en voelde. Waar
eerst gewone, zachte en ronde
tanden hadden gezeten in de bovenkaak, ontwaarde mijn tong nu
vier messcherpe puntjes naast
het gapende gat waar ooit vier
voortanden hadden gezeten. Ik
keek in de handspiegel en zag
een gezicht dat nog het meest
weg had van een oud bergvrouwtje uit de Himalaya dat haar hele
leven had gepruimd en brood met
steengruis had gegeten. Ik lachte
naar mezelf en de tandarts zei
goedkeurend: ‘Nou, mooi hoor.’
Hij meende het.
‘Wacht maar even,’ zei hij, en
ging verder met zijn karwei. Hij
plaatste noodkronen op de afgeslepen tanden, frommelde het
framepje er weer tussen, en zei:
‘Zo, dat is dat.’ Ik ging naar huis
met een gezicht dat pas ’s avonds
laat weer wat gevoel terugkreeg.
Mijn bovenkaak werd aan de buitenkant blauw en paars en toen
ik ’s avonds het plaatje uitdeed
vielen de kronen er meteen weer
af. ■

dental tribune - netherlands edition

November 2012

Mondzorgkalender
Herhalingscursus
reanimatie met AED
Deze cursus is bedoeld voor
mondzorgprofessionals met
een geldig reanimatie- en AEDdiploma. Tijdens de twee uur
durende training worden de
vaardigheden BLS en AED herhaald en geoefend volgens het
protocol van de Nederlandse
Reanimatieraad. Onderdelen
zijn het vaststellen van de bewusteloosheid van een slachtoffer, hartmassage en beademing
uitoefenen, een automatische
externe deﬁbrillator veilig gebruiken en een ademend bewusteloos slachtoffer in stabiele
zijligging plaatsen. Na aﬂoop
van de nascholing wordt de
geldigheid van het reanimatieen AED-diploma met een jaar
verlengd.

November

Restauratieve tandheelkunde 2.3 - de nieuwste
materialen en technieken
Hoofdspreker op dit jaarlijkse
congres van de Nederlands
Vlaamse Vereniging voor Restauratieve Tandheelkunde
(NVVRT) is prof. dr. Daniel
Edelhoff. Deze internationaal gerenommeerde Duitse
prosthodontist en tandtechnieker doet veel onderzoek naar
de toepassing van CAD/CAM
in combinatie met minimaal
invasieve tandheelkunde en
uitgebreide gebitsrehabilitaties
met composiet en keramiek.
Vanwege de achtergrond van
Edelhoff is het congres geschikt
voor zowel algemeen practici
en restauratief tandartsen als
tandtechnici. Op 17 januari
geeft Edelhoff een hands-on
workshop. Deelname aan het
congres kost 395 euro. Volgt
men ook de workshop, dan is de
prijs 570 euro.

KNO-verkenning in
de bovenkaak
29 november, Landgoed Huize
Bergen, Vught
www.biocomp.eu

Periodiek mondonderzoek
en risicomanagement: luxe
of noodzaak?
De besliskundige aspecten van
risicomanagement tijdens het
uitvoeren van het periodiek
mondonderzoek (PMO) staan
centraal in deze klinische praktijkgerichte cursus. In het kader
van kwaliteit in zorg komen evidence-based klinische praktijkrichtlijnen aan bod.
Het PMO wordt besproken
binnen het bredere perspectief van de mondzorgcyclus en
de epidemiologie van mondziekten, waarbij screening,
diagnostiek, risicoschatting en
langetermijn zorgdoelen richtinggevend zijn. Aan de hand
van risicovignetten worden via
het driestappenmodel de essentiële onderdelen van oraal
risicomanagement behandeld.
Aan bod komen vaardigheden
die een rol spelen bij veelvoorkomende beslissingen over
individuele frequenties voor
bitewingröntgenopnamen en
PMO-termijnen, evenals risicoinschatting bij de indicatie voor
al dan niet preventief verwijderen van klachtenvrije verstandskiezen. Deelname bedraagt 645
euro voor tandartsen en 450
euro voor mondhygiënisten.

Wetgeving, richtlijnen en
kwaliteit in de tandartspraktijk
23 november, Hotel Houten
www.dcprofs.nl
Suprastructuur en
Implantologie
23 november, opleidingscentrum
Implantologie, Amersfoort
www.dentmerk.nl
Intraorale opnamen voor
assistenten
23 november, ACTA,
Amsterdam
www.acta-de.nl
Cursus panoramaopnamen
voor assistenten
23 november, Almere
www.dentalbestpractice.nl

Assisteren bij implantaties
29 november, IJsselstein
www.iti-educatie
programma.nl

December

Voorbereiding op visitaties
12 december, Landgoed Huize
Bergen, Vught
www.biocomp.eu
Herhalingscursus reanimatie
met AED
14 december, ACTA, Amsterdam
www.acta-de.nl <
Facings en inlays van
porselein ‘the next
generation’
14 december, Rotterdam
www.dentalbestpractice.nl

Januari
Restauratieve tandheelkunde
2.3 - de nieuwste materialen
en technieken
18 januari, NH Grand Hotel
Krasnapolsky, Amsterdam
www.restauratievetand
heelkunde2punt3.nl <
Periodiek mondonderzoek en
risicomanagement: luxe of
noodzaak?
25 januari, Post Academisch Bureau Tandheelkunde, Nijmegen
www.paotumcn.nl <
Motivational interviewing
25 januari, ACTA, Amsterdam
www.acta-de.nl

Nieuwe ultrasone technieken
en materialen
7 december, Post Academisch
Bureau Tandheelkunde,
Nijmegen
www.paotumcn.nl

Composiet en vezels: inferieur
bij kroon- en brugwerk?
25 januari 2013, Post Academisch
Bureau Tandheelkunde,
Nijmegen
www.paotumcn.nl

Congres Tot op het bot
7 december, Naturalis
Biodiversity Center, Leiden
www.implacademy.nl

Februari
Implantologie2013
1 februari 2013, RAI, Amsterdam
www.implantologie2013.nl

[23] => untitled

November 2012

Media

dental tribune - netherlands edition

Nieuwsﬂits
Elf Amerikaanse gevangenen eisen een schadevergoeding van
500 miljoen dollar van hun gevangenis omdat ze geen ﬂos mogen gebruiken. Ze poetsen driemaal per dag hun tanden, maar
dat is niet genoeg om gaatjes en
bloedend tandvlees te voorkomen. Het gebruik van ﬂos is verboden, omdat het als wapen kan
worden gebruikt. De gevangenis laat nu onderzoeken of er een
minder sterk type ﬂos is, dat niet
als wapen kan worden gebruikt.
WWW.NOS.NL, 21-09-‘12

De Indonesische tandarts Danny Gustiana heeft een boor met
speelgoed en muziek ontworpen.
Gustiana vertelt aan kinderen
dat het speelgoed hun tanden
schoonmaakt. Als patiënten hun
mond wijder openen, horen ze de
muziek luider. Ook bij volwassenen is de boor erg populair.
WWW.EINDHOVENSDAGBLAD.NL,
30-09-‘12

Het Verbond der Vlaamse Tandartsen eist 2.500 euro schadevergoeding van een vrouw die op
de website www.tandarts-antalya.com reclame zou hebben
gemaakt voor tandheelkundige behandelingen in Turkije. In
België mag op geen enkele manier reclame worden gemaakt
voor tandheelkundige ingrepen.
De vrouw, Isabel M., stond als
contactpersoon genoemd op de
website. Zij is een kennis van
de eigenaar van de website, een
Turkse tandarts. De advocaat
van M. voert aan dat de tandarts zijn cliënte had verzekerd
dat alles legaal was.

Artiestenduo ontwerpt schoen
met tandenzool
TEKST: YVONNE BACHMANN, DTI
LONDEN – Designerduo Fantich &

Young heeft een paar leren schoenen ontworpen met op de zolen
1050 gelijmde kunsttanden. De
Britse ontwerpers creëerden de
Apex Predatorschoenen (‘Apex
Predator’ betekent ‘toproofdier’)
al in 2010. De schoenen werden
tentoongesteld naast een handgemaakt pak gemaakt van menselijk haar, glazen oogbollen,
botten en enkele hoektanden.
“Het idee voor de schoenen is
gebaseerd op het combineren
van de evolutietheorie en de natuurlijke selectie van Darwin met
bovennatuurlijke elementen van
heidense ceremonies en rituelen,” vertelde ontwerper Mariana
Fantich aan Dental Tribune ONLINE. “Het ontwerp is zowel ‘natuurlijk’ als bovennatuurlijk: we

PraktijkApp
voor tandarts
gelanceerd

De ontwerpers refereren met de Apex
Predatorschoenen aan de ﬁnanciële crisis
in 2008. (foto: DTI/geplaatst met toestemming van Fantich & Young)

noemen dit Darwiniaanse voodoo. Het is overduidelijk een grote contradictie in termen van de
logische en geloofssystemen in
wetenschap en magie, maar contradicties creëren spanningen en
spanningen creativiteit. Als artiesten zijn we op zoek naar creatieve spanning.”

De ontwerpers hebben de
schoenen gekozen vanwege hun
vormgeving en maat (52). De
schoenen weerspiegelen het survival of the ﬁttest-concept van
Herbert Spencers sociale darwinisme en de ﬁnancieel gerateerde
economie van het economische
darwinisme. De Apex Predatorschoenen refereren aan de ﬁnanciële crisis in 2008.
“We hebben geweldige feedback gekregen van kunst- en designwebsites en de schoenen
krijgen nu ook aandacht van reguliere media. We zijn heel populair bij de tandartsengemeenschap. Dat heeft vast te maken
met onze overweldigende glimlach!” aldus Fantich.
Het paar schoenen is uniek,
maar dankzij de populariteit ervan op internet gaan Fantich en
haar partner Dominic Young nu

ook een gelimiteerde uitvoering
van verschillende tandenschoenen ontwikkelen. “We nemen
orders aan voor kunstschoenen
en ze kosten 160 euro per paar,”
licht Fantich toe. Het duo is van

De schoenen weerspiegelen het survival
of the ﬁttest-concept

plan het tandenconcept in de toekomst opnieuw toe te passen,
maar heeft nog geen concrete
plannen.
Kun je de Apex Predatorschoenen eigenlijk echt dragen? Fantich: “Je kunt erop lopen, maar
waarschijnlijk krijg je al vrij snel
behoefte aan een inlegzooltje.” ■

DentalPharma is dé leverancier voor
de Benelux van Abrasive-producten
Bestel deze producten direct bij uw dealer. Heeft u geen vaste dealer?
Laat het ons weten, wij vinden voor u een passende oplossing.

WWW.NIEUWSBLAD.BE, 03-10-‘12

Een Britse tandarts heeft voor
maar liefst 1,86 miljoen euro
gefraudeerd. De vrouw declareerde tussen 2006 en 2009
meer dan 7000 behandelingen
die ze niet daadwerkelijk uitvoerde. Soms gebruikte ze daarvoor namen van overleden patienten. De vrouw bekostigde met
het geld haar luxe levensstijl
en zou haar kleindochter naar
een dure privéschool hebben gestuurd. In 2004 werd de vrouw
ook al op fraude betrapt en
moest ze drie ton terugbetalen.
De rechter heeft haar deze keer
tot zeven jaar cel veroordeeld.
WWW.SPITSNIEUWS.NL, 05-10-’12

Veel Britten gebruiken andere voorwerpen dan tandenstokers en draad om te ﬂossen.
Onderzoek van de British Dental Health Foundation (BDHF)
wijst uit dat geregeld schroevendraaiers, sleutels, paperclips
en dergelijke worden gebruikt
om etensresten tussen het gebit
te verwijderen. Nigel Carter van
de BDHF: “Flossen is heel belangrijk, maar moet wel op een
goede manier gedaan worden:
niet te hard en met het geschikte gereedschap.” Carter voegt
hieraan toe dat door ﬂossen met
een schroevendraaier het gevaar
van permanente beschadiging
groot is.
WWW.WAARMAARRAAR.NL,
26-10-’12

Snowlight
de nr 1 van de witte stiften
qua product en prijs

Patiëntenverzoeken voor afspraken die de assistente in haar mailbox ontvangt, rechtstreeks laten betalen
via Fa-med en automatische afspraakherinneringen naar de
patiënt. Het zijn slechts enkele mogelijkheden van de Nederlandse PraktijkApp voor tandartspraktijken, die begin oktober is
gelanceerd. Een eenvoudige en effectieve manier om te zorgen voor
een pret tige communicatie naar
uw patiënten?
De PraktijkApp geeft patiënten informatie over het behandelteam, behandelingen en ontwikkelingen binnen de praktijk.
Ook zijn de tarieven te raadplegen. De app bestaat uit de onderdelen ‘team’, ‘visie en werkwijze’,
‘behandelingen’, ‘spoedgevallen’,
‘tarieven’, ‘Fa-med’, ‘afspraken’ en
‘contact’.
Er kan gekozen worden uit drie
pakketten – Pakket Basic, Pakket
Plus en Pakket Top – met een oplopende graad van eigen inbreng
in de app. Tandartspraktijken betalen eenmalige opstartkosten en
daarna een maandelijks bedrag
voor beheerkosten. Voor patiënten is de app gratis. Bedenker en
ontwikkelaar is tandarts Dennis Webhofer, die eerder dit jaar
al de KiespijnProApp op de markt
bracht. Meer informatie is te vinden op www.praktijkapp.nl. ■

UTRECHT

–

Carbopost
de sterkste composietstift
waar esthetiek geen rol speelt

Stainbusters
composiet-abrasieve boortjes
maken polijstpasta en borsteltjes overbodig

Ergo Sp is de specialist voor ergonomische
stoelen met snelle levertijden!!

Pony stoelen
t &SHPOPNJTDIFTUPFMFO
t 7FSLSJKHCBBSJONFFSEBOWFSTDIJMMFOEFLMFVSFO
De Pony is een nieuwe en vindingrijke benadering om
comfortabeler te zitten tijdens het werk en ergonomisch
ontworpen om de zithouding van de gebruiker te verbeteren.

Pony

Zitten op de Pony is als zitten op een rijzadel, uw houding is
relaxed en natuurlijk, efﬁciënt en gezond. Het gewicht van uw
en spanning
lichaam is gelijkmatig verdeeld en de stoel geeft geen
op de dijen. Automatisch in de juiste positie gaan zitten
itten bevordert
de bloedsomloop en verzekert de wervelkolom van de nodige
voedingsstoffen. Rugspieren worden sterker en schouders
ouders zijn
ontspannen.
ylon voet,
De Pony wordt geleverd met een metalen of een nylon
een TÜV goedgekeurde gasveer en nylon wielen. Dee wielen zijn
envoudig te
voorzien van een speciaal rubber loopvlak en zijn eenvoudig
eerd met
demonteren om te reinigen. De Pony wordt gestoffeerd
een vinyl kwaliteits-bekledingsstof of met leer.
cten van
Bij gebruik van de Pony behoren de negatieve effecten
continue zitten als lage rugpijn, vermoeidheid en verstijfde
erstijfde
benen tot de verleden tijd.

Pony Comfort Open

Pony De Luxe

Contacteer ons voor meer informatie of technisch advies!
DentalPharma cvba
Z3 Doornveld 114 bus 2
1731 Zellik (B)

telefoon : +32 2 463 45 95
telefax : +32 2 463 46 48
gsm
: +32 474 63 25 23
THE DENTALPHARMA FAMILY

e-mail : algemeen@dentalpharma.be
website : www.dentalpharma.be
BTW
: BE 0477269296

[24] => untitled

Overstaand Binn. nieuws >p.4

) [page_count] => 24 [pdf_ping_data] => Array ( [page_count] => 24 [format] => PDF [width] => 899 [height] => 1247 [colorspace] => COLORSPACE_UNDEFINED ) [linked_companies] => Array ( [ids] => Array ( ) ) [cover_url] => [cover_three] =>

[cover] => DT Netherlands No. 9, 2012

[toc] => Array ( [0] => Array ( [title] => Binnenlands nieuws [page] => 01 ) [1] => Array ( [title] => “Tandartsen moeten zich als volwaardig arts gedragen” - Interview met dr. Hubert Bruins - tandarts en specialist in patiëntveiligheid [page] => 06 ) [2] => Array ( [title] => Diabetes mellitus [page] => 10 ) [3] => Array ( [title] => Opleiding Sterilisatiemedewerker in mondzorg gestart [page] => 13 ) [4] => Array ( [title] => IGZ sluit Amsterdamse praktijk [page] => 14 ) [5] => Array ( [title] => Buitenlands nieuws/Wetenschap [page] => 15 ) [6] => Array ( [title] => Industrie [page] => 15 ) [7] => Array ( [title] => Opleidingen/agenda [page] => 22 ) [8] => Array ( [title] => Media [page] => 23 ) ) [toc_html] =>

Table of contents

[toc_titles] =>

[cached] => true )