DT Netherlands No. 7, 2019
Binnenlands Nieuws
/ Interview: “De restauratieve prognose van een element is bepalend”
/ Interview: “Verkeerde start kan vervolgprocedure bemoeilijken”
/ Vier jaar later: case report endodontische behandeling 46
/ Trucs van de meester/ Binnenlands Nieuws
/ Ministerie: mondzorg op goede weg, maar kan beter
/ De Stemming: is de ‘endo’ echt zo lastig?
/ Buitenlands Nieuws
/ Wetenschap
/ Reportage/ Industrie
/ Industrie
/ Varia/ Industrie
/ Media
Array
(
[post_data] => WP_Post Object
(
[ID] => 77780
[post_author] => 0
[post_date] => 2019-09-10 09:03:36
[post_date_gmt] => 2019-09-10 09:03:36
[post_content] =>
[post_title] => DT Netherlands No. 7, 2019
[post_excerpt] =>
[post_status] => publish
[comment_status] => closed
[ping_status] => closed
[post_password] =>
[post_name] => dt-netherlands-no-7-2019
[to_ping] =>
[pinged] =>
[post_modified] => 2024-10-23 20:06:52
[post_modified_gmt] => 2024-10-23 20:06:52
[post_content_filtered] =>
[post_parent] => 0
[guid] => https://e.dental-tribune.com/epaper/dtnl0719/
[menu_order] => 0
[post_type] => epaper
[post_mime_type] =>
[comment_count] => 0
[filter] => raw
)
[id] => 77780
[id_hash] => 0a5bb043acdc2e5c44ed9ffa72809b7ab5c5f44b6747bf8a87f81267e407e2c9
[post_type] => epaper
[post_date] => 2019-09-10 09:03:36
[fields] => Array
(
[pdf] => Array
(
[ID] => 77781
[id] => 77781
[title] => DTNL0719.pdf
[filename] => DTNL0719.pdf
[filesize] => 0
[url] => https://e.dental-tribune.com/wp-content/uploads/DTNL0719.pdf
[link] => https://e.dental-tribune.com/epaper/dt-netherlands-no-7-2019/dtnl0719-pdf-2/
[alt] =>
[author] => 0
[description] =>
[caption] =>
[name] => dtnl0719-pdf-2
[status] => inherit
[uploaded_to] => 77780
[date] => 2024-10-23 20:06:45
[modified] => 2024-10-23 20:06:45
[menu_order] => 0
[mime_type] => application/pdf
[type] => application
[subtype] => pdf
[icon] => https://e.dental-tribune.com/wp-includes/images/media/document.png
)
[cf_issue_name] => DT Netherlands No. 7, 2019
[cf_edition_number] => 0719
[contents] => Array
(
[0] => Array
(
[from] => 01
[to] => 05
[title] => Binnenlands Nieuws
[description] => Binnenlands Nieuws
)
[1] => Array
(
[from] => 06
[to] => 08
[title] => Interview: “De restauratieve prognose van een element is bepalend”
[description] => Interview: “De restauratieve prognose van een element is bepalend”
)
[2] => Array
(
[from] => 09
[to] => 09
[title] => Interview: “Verkeerde start kan vervolgprocedure bemoeilijken”
[description] => Interview: “Verkeerde start kan vervolgprocedure bemoeilijken”
)
[3] => Array
(
[from] => 10
[to] => 10
[title] => Vier jaar later: case report endodontische behandeling 46
[description] => Vier jaar later: case report endodontische behandeling 46
)
[4] => Array
(
[from] => 11
[to] => 11
[title] => Trucs van de meester/ Binnenlands Nieuws
[description] => Trucs van de meester/ Binnenlands Nieuws
)
[5] => Array
(
[from] => 12
[to] => 12
[title] => Ministerie: mondzorg op goede weg, maar kan beter
[description] => Ministerie: mondzorg op goede weg, maar kan beter
)
[6] => Array
(
[from] => 14
[to] => 14
[title] => De Stemming: is de ‘endo’ echt zo lastig?
[description] => De Stemming: is de ‘endo’ echt zo lastig?
)
[7] => Array
(
[from] => 15
[to] => 16
[title] => Buitenlands Nieuws
[description] => Buitenlands Nieuws
)
[8] => Array
(
[from] => 17
[to] => 18
[title] => Wetenschap
[description] => Wetenschap
)
[9] => Array
(
[from] => 19
[to] => 19
[title] => Reportage/ Industrie
[description] => Reportage/ Industrie
)
[10] => Array
(
[from] => 20
[to] => 21
[title] => Industrie
[description] => Industrie
)
[11] => Array
(
[from] => 22
[to] => 22
[title] => Varia/ Industrie
[description] => Varia/ Industrie
)
[12] => Array
(
[from] => 23
[to] => 23
[title] => Media
[description] => Media
)
)
)
[permalink] => https://e.dental-tribune.com/epaper/dt-netherlands-no-7-2019/
[post_title] => DT Netherlands No. 7, 2019
[client] =>
[client_slug] =>
[pages_generated] =>
[pages] => Array
(
[1] => Array
(
[image_url] => Array
(
[2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77780-ea5b0b49/2000/page-0.jpg
[1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77780-ea5b0b49/1000/page-0.jpg
[200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77780-ea5b0b49/200/page-0.jpg
)
[key] => Array
(
[2000] => 77780-ea5b0b49/2000/page-0.jpg
[1000] => 77780-ea5b0b49/1000/page-0.jpg
[200] => 77780-ea5b0b49/200/page-0.jpg
)
[ads] => Array
(
[0] => Array
(
[post_data] => WP_Post Object
(
[ID] => 77814
[post_author] => 0
[post_date] => 2024-10-23 20:06:46
[post_date_gmt] => 2024-10-23 20:06:46
[post_content] =>
[post_title] => epaper-77780-page-1-ad-77814
[post_excerpt] =>
[post_status] => publish
[comment_status] => closed
[ping_status] => closed
[post_password] =>
[post_name] => epaper-77780-page-1-ad-77814
[to_ping] =>
[pinged] =>
[post_modified] => 2024-10-23 20:06:46
[post_modified_gmt] => 2024-10-23 20:06:46
[post_content_filtered] =>
[post_parent] => 0
[guid] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-1-ad/
[menu_order] => 0
[post_type] => ad
[post_mime_type] =>
[comment_count] => 0
[filter] => raw
)
[id] => 77814
[id_hash] => 0376745ebe3ae6b14d2a699d5b7f0fcc479108c4f879eecdaf26913051a8b37f
[post_type] => ad
[post_date] => 2024-10-23 20:06:46
[fields] => Array
(
[page_link] => 16
[link] => Page
)
[permalink] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-1-ad-77814/
[post_title] => epaper-77780-page-1-ad-77814
[post_status] => publish
[position] => 69.75,29.49,11.88,7.23
[belongs_to_epaper] => 77780
[page] => 1
[cached] => false
)
[1] => Array
(
[post_data] => WP_Post Object
(
[ID] => 77816
[post_author] => 0
[post_date] => 2024-10-23 20:06:46
[post_date_gmt] => 2024-10-23 20:06:46
[post_content] =>
[post_title] => epaper-77780-page-1-ad-77816
[post_excerpt] =>
[post_status] => publish
[comment_status] => closed
[ping_status] => closed
[post_password] =>
[post_name] => epaper-77780-page-1-ad-77816
[to_ping] =>
[pinged] =>
[post_modified] => 2024-10-23 20:06:46
[post_modified_gmt] => 2024-10-23 20:06:46
[post_content_filtered] =>
[post_parent] => 0
[guid] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-1-ad/
[menu_order] => 0
[post_type] => ad
[post_mime_type] =>
[comment_count] => 0
[filter] => raw
)
[id] => 77816
[id_hash] => 5490ee1e9147522498b0ba9b0b0036d42e20a518a14624d093ee7947163e7a77
[post_type] => ad
[post_date] => 2024-10-23 20:06:46
[fields] => Array
(
[page_link] => 4
[link] => Page
)
[permalink] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-1-ad-77816/
[post_title] => epaper-77780-page-1-ad-77816
[post_status] => publish
[position] => 31.08,29.49,11.88,7.23
[belongs_to_epaper] => 77780
[page] => 1
[cached] => false
)
[2] => Array
(
[post_data] => WP_Post Object
(
[ID] => 77818
[post_author] => 0
[post_date] => 2024-10-23 20:06:46
[post_date_gmt] => 2024-10-23 20:06:46
[post_content] =>
[post_title] => epaper-77780-page-1-ad-77818
[post_excerpt] =>
[post_status] => publish
[comment_status] => closed
[ping_status] => closed
[post_password] =>
[post_name] => epaper-77780-page-1-ad-77818
[to_ping] =>
[pinged] =>
[post_modified] => 2024-10-23 20:06:46
[post_modified_gmt] => 2024-10-23 20:06:46
[post_content_filtered] =>
[post_parent] => 0
[guid] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-1-ad/
[menu_order] => 0
[post_type] => ad
[post_mime_type] =>
[comment_count] => 0
[filter] => raw
)
[id] => 77818
[id_hash] => e84d71805d9159313434405ccfadc1fd11105e99d0d44d8a352867ec1ed873e3
[post_type] => ad
[post_date] => 2024-10-23 20:06:46
[fields] => Array
(
[page_link] => 11
[link] => Page
)
[permalink] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-1-ad-77818/
[post_title] => epaper-77780-page-1-ad-77818
[post_status] => publish
[position] => 57.04,29.49,11.88,7.23
[belongs_to_epaper] => 77780
[page] => 1
[cached] => false
)
[3] => Array
(
[post_data] => WP_Post Object
(
[ID] => 77820
[post_author] => 0
[post_date] => 2024-10-23 20:06:46
[post_date_gmt] => 2024-10-23 20:06:46
[post_content] =>
[post_title] => epaper-77780-page-1-ad-77820
[post_excerpt] =>
[post_status] => publish
[comment_status] => closed
[ping_status] => closed
[post_password] =>
[post_name] => epaper-77780-page-1-ad-77820
[to_ping] =>
[pinged] =>
[post_modified] => 2024-10-23 20:06:46
[post_modified_gmt] => 2024-10-23 20:06:46
[post_content_filtered] =>
[post_parent] => 0
[guid] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-1-ad/
[menu_order] => 0
[post_type] => ad
[post_mime_type] =>
[comment_count] => 0
[filter] => raw
)
[id] => 77820
[id_hash] => b53de436ef3b473aedcfecd4150c366393cb25d83f5eeb16017ddf5908efd5cb
[post_type] => ad
[post_date] => 2024-10-23 20:06:46
[fields] => Array
(
[page_link] => 3
[link] => Page
)
[permalink] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-1-ad-77820/
[post_title] => epaper-77780-page-1-ad-77820
[post_status] => publish
[position] => 5.52,29.49,11.88,7.23
[belongs_to_epaper] => 77780
[page] => 1
[cached] => false
)
[4] => Array
(
[post_data] => WP_Post Object
(
[ID] => 77822
[post_author] => 0
[post_date] => 2024-10-23 20:06:46
[post_date_gmt] => 2024-10-23 20:06:46
[post_content] =>
[post_title] => epaper-77780-page-1-ad-77822
[post_excerpt] =>
[post_status] => publish
[comment_status] => closed
[ping_status] => closed
[post_password] =>
[post_name] => epaper-77780-page-1-ad-77822
[to_ping] =>
[pinged] =>
[post_modified] => 2024-10-23 20:06:46
[post_modified_gmt] => 2024-10-23 20:06:46
[post_content_filtered] =>
[post_parent] => 0
[guid] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-1-ad/
[menu_order] => 0
[post_type] => ad
[post_mime_type] =>
[comment_count] => 0
[filter] => raw
)
[id] => 77822
[id_hash] => fc2742602357cff7675988527093935b199c6b4d0cafcef5526d0d8a55579eda
[post_type] => ad
[post_date] => 2024-10-23 20:06:46
[fields] => Array
(
[url] => http://www.dental-tribune.nl
[link] => URL
)
[permalink] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-1-ad-77822/
[post_title] => epaper-77780-page-1-ad-77822
[post_status] => publish
[position] => 6.63,27.44,14.64,1.08
[belongs_to_epaper] => 77780
[page] => 1
[cached] => false
)
[5] => Array
(
[post_data] => WP_Post Object
(
[ID] => 77782
[post_author] => 0
[post_date] => 2024-10-23 20:06:45
[post_date_gmt] => 2024-10-23 20:06:45
[post_content] =>
[post_title] => epaper-77780-page-1-ad-77782
[post_excerpt] =>
[post_status] => publish
[comment_status] => closed
[ping_status] => closed
[post_password] =>
[post_name] => epaper-77780-page-1-ad-77782
[to_ping] =>
[pinged] =>
[post_modified] => 2024-10-23 20:06:45
[post_modified_gmt] => 2024-10-23 20:06:45
[post_content_filtered] =>
[post_parent] => 0
[guid] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-1-ad/
[menu_order] => 0
[post_type] => ad
[post_mime_type] =>
[comment_count] => 0
[filter] => raw
)
[id] => 77782
[id_hash] => 606662c3ce8334bc5e0209800fadbdc3b0235b9da420a3f49bee9375502242e7
[post_type] => ad
[post_date] => 2024-10-23 20:06:45
[fields] => Array
(
[page_link] => 12
[link] => Page
)
[permalink] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-1-ad-77782/
[post_title] => epaper-77780-page-1-ad-77782
[post_status] => publish
[position] => 42.82,93.26,12.7,0.97999999999999
[belongs_to_epaper] => 77780
[page] => 1
[cached] => false
)
[6] => Array
(
[post_data] => WP_Post Object
(
[ID] => 77797
[post_author] => 0
[post_date] => 2024-10-23 20:06:45
[post_date_gmt] => 2024-10-23 20:06:45
[post_content] =>
[post_title] => epaper-77780-page-1-ad-77797
[post_excerpt] =>
[post_status] => publish
[comment_status] => closed
[ping_status] => closed
[post_password] =>
[post_name] => epaper-77780-page-1-ad-77797
[to_ping] =>
[pinged] =>
[post_modified] => 2024-10-23 20:06:45
[post_modified_gmt] => 2024-10-23 20:06:45
[post_content_filtered] =>
[post_parent] => 0
[guid] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-1-ad/
[menu_order] => 0
[post_type] => ad
[post_mime_type] =>
[comment_count] => 0
[filter] => raw
)
[id] => 77797
[id_hash] => d8ae5f0ae223773cf76bf23b4f792fda34c001abe7a963c37c5c929334857e97
[post_type] => ad
[post_date] => 2024-10-23 20:06:45
[fields] => Array
(
[page_link] => 14
[link] => Page
)
[permalink] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-1-ad-77797/
[post_title] => epaper-77780-page-1-ad-77797
[post_status] => publish
[position] => 77.76,55.27,16.85,1.96
[belongs_to_epaper] => 77780
[page] => 1
[cached] => false
)
[7] => Array
(
[post_data] => WP_Post Object
(
[ID] => 77804
[post_author] => 0
[post_date] => 2024-10-23 20:06:45
[post_date_gmt] => 2024-10-23 20:06:45
[post_content] =>
[post_title] => epaper-77780-page-1-ad-77804
[post_excerpt] =>
[post_status] => publish
[comment_status] => closed
[ping_status] => closed
[post_password] =>
[post_name] => epaper-77780-page-1-ad-77804
[to_ping] =>
[pinged] =>
[post_modified] => 2024-10-23 20:06:45
[post_modified_gmt] => 2024-10-23 20:06:45
[post_content_filtered] =>
[post_parent] => 0
[guid] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-1-ad/
[menu_order] => 0
[post_type] => ad
[post_mime_type] =>
[comment_count] => 0
[filter] => raw
)
[id] => 77804
[id_hash] => acdb7364247598184172e3913a47b32fcc7394f132d3e0f8c5f91c9b52e63dc0
[post_type] => ad
[post_date] => 2024-10-23 20:06:45
[fields] => Array
(
[page_link] => 19
[link] => Page
)
[permalink] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-1-ad-77804/
[post_title] => epaper-77780-page-1-ad-77804
[post_status] => publish
[position] => 82.73,29.49,11.88,7.72
[belongs_to_epaper] => 77780
[page] => 1
[cached] => false
)
[8] => Array
(
[post_data] => WP_Post Object
(
[ID] => 77810
[post_author] => 0
[post_date] => 2024-10-23 20:06:45
[post_date_gmt] => 2024-10-23 20:06:45
[post_content] =>
[post_title] => epaper-77780-page-1-ad-77810
[post_excerpt] =>
[post_status] => publish
[comment_status] => closed
[ping_status] => closed
[post_password] =>
[post_name] => epaper-77780-page-1-ad-77810
[to_ping] =>
[pinged] =>
[post_modified] => 2024-10-23 20:06:45
[post_modified_gmt] => 2024-10-23 20:06:45
[post_content_filtered] =>
[post_parent] => 0
[guid] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-1-ad/
[menu_order] => 0
[post_type] => ad
[post_mime_type] =>
[comment_count] => 0
[filter] => raw
)
[id] => 77810
[id_hash] => 097c2e6f05d9bdf05b8b0c2e51330db0e1fe6468956ffd4d7811ca29b163a878
[post_type] => ad
[post_date] => 2024-10-23 20:06:45
[fields] => Array
(
[page_link] => 6
[link] => Page
)
[permalink] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-1-ad-77810/
[post_title] => epaper-77780-page-1-ad-77810
[post_status] => publish
[position] => 44.2,29.49,11.88,7.72
[belongs_to_epaper] => 77780
[page] => 1
[cached] => false
)
)
[html_content] =>
)
[2] => Array
(
[image_url] => Array
(
[2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77780-ea5b0b49/2000/page-1.jpg
[1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77780-ea5b0b49/1000/page-1.jpg
[200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77780-ea5b0b49/200/page-1.jpg
)
[key] => Array
(
[2000] => 77780-ea5b0b49/2000/page-1.jpg
[1000] => 77780-ea5b0b49/1000/page-1.jpg
[200] => 77780-ea5b0b49/200/page-1.jpg
)
[ads] => Array
(
)
[html_content] =>
)
[3] => Array
(
[image_url] => Array
(
[2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77780-ea5b0b49/2000/page-2.jpg
[1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77780-ea5b0b49/1000/page-2.jpg
[200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77780-ea5b0b49/200/page-2.jpg
)
[key] => Array
(
[2000] => 77780-ea5b0b49/2000/page-2.jpg
[1000] => 77780-ea5b0b49/1000/page-2.jpg
[200] => 77780-ea5b0b49/200/page-2.jpg
)
[ads] => Array
(
[0] => Array
(
[post_data] => WP_Post Object
(
[ID] => 77783
[post_author] => 0
[post_date] => 2024-10-23 20:06:45
[post_date_gmt] => 2024-10-23 20:06:45
[post_content] =>
[post_title] => epaper-77780-page-3-ad-77783
[post_excerpt] =>
[post_status] => publish
[comment_status] => closed
[ping_status] => closed
[post_password] =>
[post_name] => epaper-77780-page-3-ad-77783
[to_ping] =>
[pinged] =>
[post_modified] => 2024-10-23 20:06:45
[post_modified_gmt] => 2024-10-23 20:06:45
[post_content_filtered] =>
[post_parent] => 0
[guid] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-3-ad/
[menu_order] => 0
[post_type] => ad
[post_mime_type] =>
[comment_count] => 0
[filter] => raw
)
[id] => 77783
[id_hash] => 456582a833ddfc6fa17f447387acdf81b94ee4f1ccd8e5cffb916b506104e5c0
[post_type] => ad
[post_date] => 2024-10-23 20:06:45
[fields] => Array
(
[url] => http://www.qualitypractice.nl
[link] => URL
)
[permalink] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-3-ad-77783/
[post_title] => epaper-77780-page-3-ad-77783
[post_status] => publish
[position] => 64.64,46.48,9.12,0.88
[belongs_to_epaper] => 77780
[page] => 3
[cached] => false
)
[1] => Array
(
[post_data] => WP_Post Object
(
[ID] => 77798
[post_author] => 0
[post_date] => 2024-10-23 20:06:45
[post_date_gmt] => 2024-10-23 20:06:45
[post_content] =>
[post_title] => epaper-77780-page-3-ad-77798
[post_excerpt] =>
[post_status] => publish
[comment_status] => closed
[ping_status] => closed
[post_password] =>
[post_name] => epaper-77780-page-3-ad-77798
[to_ping] =>
[pinged] =>
[post_modified] => 2024-10-23 20:06:45
[post_modified_gmt] => 2024-10-23 20:06:45
[post_content_filtered] =>
[post_parent] => 0
[guid] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-3-ad/
[menu_order] => 0
[post_type] => ad
[post_mime_type] =>
[comment_count] => 0
[filter] => raw
)
[id] => 77798
[id_hash] => ed407668b5128752ba4f1cd182e60f8b6d94bd302ab60cf37d2f91b181fe5b3e
[post_type] => ad
[post_date] => 2024-10-23 20:06:45
[fields] => Array
(
[email] => r.vandevrie%40congrescommunicatie.com?subject=
[link] => Email
)
[permalink] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-3-ad-77798/
[post_title] => epaper-77780-page-3-ad-77798
[post_status] => publish
[position] => 77.9,91.8,10.22,0.88
[belongs_to_epaper] => 77780
[page] => 3
[cached] => false
)
[2] => Array
(
[post_data] => WP_Post Object
(
[ID] => 77805
[post_author] => 0
[post_date] => 2024-10-23 20:06:45
[post_date_gmt] => 2024-10-23 20:06:45
[post_content] =>
[post_title] => epaper-77780-page-3-ad-77805
[post_excerpt] =>
[post_status] => publish
[comment_status] => closed
[ping_status] => closed
[post_password] =>
[post_name] => epaper-77780-page-3-ad-77805
[to_ping] =>
[pinged] =>
[post_modified] => 2024-10-23 20:06:45
[post_modified_gmt] => 2024-10-23 20:06:45
[post_content_filtered] =>
[post_parent] => 0
[guid] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-3-ad/
[menu_order] => 0
[post_type] => ad
[post_mime_type] =>
[comment_count] => 0
[filter] => raw
)
[id] => 77805
[id_hash] => 6bce96a17fccbef47afe909622655c8eeb9389ecdc696b4c367d0d9451778217
[post_type] => ad
[post_date] => 2024-10-23 20:06:45
[fields] => Array
(
[email] => r.vandevrie%40congrescommunicatie.com?subject=
[link] => Email
)
[permalink] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-3-ad-77805/
[post_title] => epaper-77780-page-3-ad-77805
[post_status] => publish
[position] => 81.77,90.92,4.97,0.78
[belongs_to_epaper] => 77780
[page] => 3
[cached] => false
)
)
[html_content] =>
)
[4] => Array
(
[image_url] => Array
(
[2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77780-ea5b0b49/2000/page-3.jpg
[1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77780-ea5b0b49/1000/page-3.jpg
[200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77780-ea5b0b49/200/page-3.jpg
)
[key] => Array
(
[2000] => 77780-ea5b0b49/2000/page-3.jpg
[1000] => 77780-ea5b0b49/1000/page-3.jpg
[200] => 77780-ea5b0b49/200/page-3.jpg
)
[ads] => Array
(
[0] => Array
(
[post_data] => WP_Post Object
(
[ID] => 77784
[post_author] => 0
[post_date] => 2024-10-23 20:06:45
[post_date_gmt] => 2024-10-23 20:06:45
[post_content] =>
[post_title] => epaper-77780-page-4-ad-77784
[post_excerpt] =>
[post_status] => publish
[comment_status] => closed
[ping_status] => closed
[post_password] =>
[post_name] => epaper-77780-page-4-ad-77784
[to_ping] =>
[pinged] =>
[post_modified] => 2024-10-23 20:06:45
[post_modified_gmt] => 2024-10-23 20:06:45
[post_content_filtered] =>
[post_parent] => 0
[guid] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-4-ad/
[menu_order] => 0
[post_type] => ad
[post_mime_type] =>
[comment_count] => 0
[filter] => raw
)
[id] => 77784
[id_hash] => 01decda1511407eb92547c3c943938b340a2c57c616e6665fefa399aebeeaa58
[post_type] => ad
[post_date] => 2024-10-23 20:06:45
[fields] => Array
(
[url] => https://www.dental-tribune.com/c/durr-dental-ag/about/
[link] => URL
)
[permalink] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-4-ad-77784/
[post_title] => epaper-77780-page-4-ad-77784
[post_status] => publish
[position] => 5.2816901408451,42.14463840399,51.760563380282,53.615960099751
[belongs_to_epaper] => 77780
[page] => 4
[cached] => false
)
)
[html_content] =>
)
[5] => Array
(
[image_url] => Array
(
[2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77780-ea5b0b49/2000/page-4.jpg
[1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77780-ea5b0b49/1000/page-4.jpg
[200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77780-ea5b0b49/200/page-4.jpg
)
[key] => Array
(
[2000] => 77780-ea5b0b49/2000/page-4.jpg
[1000] => 77780-ea5b0b49/1000/page-4.jpg
[200] => 77780-ea5b0b49/200/page-4.jpg
)
[ads] => Array
(
[0] => Array
(
[post_data] => WP_Post Object
(
[ID] => 77785
[post_author] => 0
[post_date] => 2024-10-23 20:06:45
[post_date_gmt] => 2024-10-23 20:06:45
[post_content] =>
[post_title] => epaper-77780-page-5-ad-77785
[post_excerpt] =>
[post_status] => publish
[comment_status] => closed
[ping_status] => closed
[post_password] =>
[post_name] => epaper-77780-page-5-ad-77785
[to_ping] =>
[pinged] =>
[post_modified] => 2024-10-23 20:06:45
[post_modified_gmt] => 2024-10-23 20:06:45
[post_content_filtered] =>
[post_parent] => 0
[guid] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-5-ad/
[menu_order] => 0
[post_type] => ad
[post_mime_type] =>
[comment_count] => 0
[filter] => raw
)
[id] => 77785
[id_hash] => be1460f52ebf87555a8ca7a6283c3987982a52f8823c373f4e48d97f32ba7b50
[post_type] => ad
[post_date] => 2024-10-23 20:06:45
[fields] => Array
(
[url] => http://Allesoverhetgebit.nl
[link] => URL
)
[permalink] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-5-ad-77785/
[post_title] => epaper-77780-page-5-ad-77785
[post_status] => publish
[position] => 84.94,18.75,9.54,0.88
[belongs_to_epaper] => 77780
[page] => 5
[cached] => false
)
[1] => Array
(
[post_data] => WP_Post Object
(
[ID] => 77799
[post_author] => 0
[post_date] => 2024-10-23 20:06:45
[post_date_gmt] => 2024-10-23 20:06:45
[post_content] =>
[post_title] => epaper-77780-page-5-ad-77799
[post_excerpt] =>
[post_status] => publish
[comment_status] => closed
[ping_status] => closed
[post_password] =>
[post_name] => epaper-77780-page-5-ad-77799
[to_ping] =>
[pinged] =>
[post_modified] => 2024-10-23 20:06:45
[post_modified_gmt] => 2024-10-23 20:06:45
[post_content_filtered] =>
[post_parent] => 0
[guid] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-5-ad/
[menu_order] => 0
[post_type] => ad
[post_mime_type] =>
[comment_count] => 0
[filter] => raw
)
[id] => 77799
[id_hash] => 1f85f9ff89438e6924579a8382785c757dcd3dc48a5e150b059b3b3321fea9f8
[post_type] => ad
[post_date] => 2024-10-23 20:06:45
[fields] => Array
(
[url] => https://www.tandarts.nl
[link] => URL
)
[permalink] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-5-ad-77799/
[post_title] => epaper-77780-page-5-ad-77799
[post_status] => publish
[position] => 8.7,94.53,5.39,0.88
[belongs_to_epaper] => 77780
[page] => 5
[cached] => false
)
)
[html_content] =>
)
[6] => Array
(
[image_url] => Array
(
[2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77780-ea5b0b49/2000/page-5.jpg
[1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77780-ea5b0b49/1000/page-5.jpg
[200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77780-ea5b0b49/200/page-5.jpg
)
[key] => Array
(
[2000] => 77780-ea5b0b49/2000/page-5.jpg
[1000] => 77780-ea5b0b49/1000/page-5.jpg
[200] => 77780-ea5b0b49/200/page-5.jpg
)
[ads] => Array
(
[0] => Array
(
[post_data] => WP_Post Object
(
[ID] => 77786
[post_author] => 0
[post_date] => 2024-10-23 20:06:45
[post_date_gmt] => 2024-10-23 20:06:45
[post_content] =>
[post_title] => epaper-77780-page-6-ad-77786
[post_excerpt] =>
[post_status] => publish
[comment_status] => closed
[ping_status] => closed
[post_password] =>
[post_name] => epaper-77780-page-6-ad-77786
[to_ping] =>
[pinged] =>
[post_modified] => 2024-10-23 20:06:45
[post_modified_gmt] => 2024-10-23 20:06:45
[post_content_filtered] =>
[post_parent] => 0
[guid] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-6-ad/
[menu_order] => 0
[post_type] => ad
[post_mime_type] =>
[comment_count] => 0
[filter] => raw
)
[id] => 77786
[id_hash] => 03bbe91b11fdd40eb3d2ffed190b3b85cfa5523a3a53327d60ae2899a408a1eb
[post_type] => ad
[post_date] => 2024-10-23 20:06:45
[fields] => Array
(
[page_link] => 8
[link] => Page
)
[permalink] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-6-ad-77786/
[post_title] => epaper-77780-page-6-ad-77786
[post_status] => publish
[position] => 77.76,94.43,16.85,1.08
[belongs_to_epaper] => 77780
[page] => 6
[cached] => false
)
)
[html_content] =>
)
[7] => Array
(
[image_url] => Array
(
[2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77780-ea5b0b49/2000/page-6.jpg
[1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77780-ea5b0b49/1000/page-6.jpg
[200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77780-ea5b0b49/200/page-6.jpg
)
[key] => Array
(
[2000] => 77780-ea5b0b49/2000/page-6.jpg
[1000] => 77780-ea5b0b49/1000/page-6.jpg
[200] => 77780-ea5b0b49/200/page-6.jpg
)
[ads] => Array
(
)
[html_content] =>
)
[8] => Array
(
[image_url] => Array
(
[2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77780-ea5b0b49/2000/page-7.jpg
[1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77780-ea5b0b49/1000/page-7.jpg
[200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77780-ea5b0b49/200/page-7.jpg
)
[key] => Array
(
[2000] => 77780-ea5b0b49/2000/page-7.jpg
[1000] => 77780-ea5b0b49/1000/page-7.jpg
[200] => 77780-ea5b0b49/200/page-7.jpg
)
[ads] => Array
(
[0] => Array
(
[post_data] => WP_Post Object
(
[ID] => 77787
[post_author] => 0
[post_date] => 2024-10-23 20:06:45
[post_date_gmt] => 2024-10-23 20:06:45
[post_content] =>
[post_title] => epaper-77780-page-8-ad-77787
[post_excerpt] =>
[post_status] => publish
[comment_status] => closed
[ping_status] => closed
[post_password] =>
[post_name] => epaper-77780-page-8-ad-77787
[to_ping] =>
[pinged] =>
[post_modified] => 2024-10-23 20:06:45
[post_modified_gmt] => 2024-10-23 20:06:45
[post_content_filtered] =>
[post_parent] => 0
[guid] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-8-ad/
[menu_order] => 0
[post_type] => ad
[post_mime_type] =>
[comment_count] => 0
[filter] => raw
)
[id] => 77787
[id_hash] => c2aefe8205815677e80e4b6c4034f2ade4c18ffcb2ba93c28834ccacd6b6256c
[post_type] => ad
[post_date] => 2024-10-23 20:06:45
[fields] => Array
(
[page_link] => 6
[link] => Page
)
[permalink] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-8-ad-77787/
[post_title] => epaper-77780-page-8-ad-77787
[post_status] => publish
[position] => 5.8,9.08,16.85,1.47
[belongs_to_epaper] => 77780
[page] => 8
[cached] => false
)
)
[html_content] =>
)
[9] => Array
(
[image_url] => Array
(
[2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77780-ea5b0b49/2000/page-8.jpg
[1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77780-ea5b0b49/1000/page-8.jpg
[200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77780-ea5b0b49/200/page-8.jpg
)
[key] => Array
(
[2000] => 77780-ea5b0b49/2000/page-8.jpg
[1000] => 77780-ea5b0b49/1000/page-8.jpg
[200] => 77780-ea5b0b49/200/page-8.jpg
)
[ads] => Array
(
[0] => Array
(
[post_data] => WP_Post Object
(
[ID] => 77788
[post_author] => 0
[post_date] => 2024-10-23 20:06:45
[post_date_gmt] => 2024-10-23 20:06:45
[post_content] =>
[post_title] => epaper-77780-page-9-ad-77788
[post_excerpt] =>
[post_status] => publish
[comment_status] => closed
[ping_status] => closed
[post_password] =>
[post_name] => epaper-77780-page-9-ad-77788
[to_ping] =>
[pinged] =>
[post_modified] => 2024-10-23 20:06:45
[post_modified_gmt] => 2024-10-23 20:06:45
[post_content_filtered] =>
[post_parent] => 0
[guid] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-9-ad/
[menu_order] => 0
[post_type] => ad
[post_mime_type] =>
[comment_count] => 0
[filter] => raw
)
[id] => 77788
[id_hash] => ccb327baccc15391088ac9eb30141bfb3604a2834bd57e090bf7a3f95e82b975
[post_type] => ad
[post_date] => 2024-10-23 20:06:45
[fields] => Array
(
[url] => http://www.nvve.com
[link] => URL
)
[permalink] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-9-ad-77788/
[post_title] => epaper-77780-page-9-ad-77788
[post_status] => publish
[position] => 80.52,92.68,6.08,0.87
[belongs_to_epaper] => 77780
[page] => 9
[cached] => false
)
)
[html_content] =>
)
[10] => Array
(
[image_url] => Array
(
[2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77780-ea5b0b49/2000/page-9.jpg
[1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77780-ea5b0b49/1000/page-9.jpg
[200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77780-ea5b0b49/200/page-9.jpg
)
[key] => Array
(
[2000] => 77780-ea5b0b49/2000/page-9.jpg
[1000] => 77780-ea5b0b49/1000/page-9.jpg
[200] => 77780-ea5b0b49/200/page-9.jpg
)
[ads] => Array
(
)
[html_content] =>
)
[11] => Array
(
[image_url] => Array
(
[2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77780-ea5b0b49/2000/page-10.jpg
[1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77780-ea5b0b49/1000/page-10.jpg
[200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77780-ea5b0b49/200/page-10.jpg
)
[key] => Array
(
[2000] => 77780-ea5b0b49/2000/page-10.jpg
[1000] => 77780-ea5b0b49/1000/page-10.jpg
[200] => 77780-ea5b0b49/200/page-10.jpg
)
[ads] => Array
(
[0] => Array
(
[post_data] => WP_Post Object
(
[ID] => 77789
[post_author] => 0
[post_date] => 2024-10-23 20:06:45
[post_date_gmt] => 2024-10-23 20:06:45
[post_content] =>
[post_title] => epaper-77780-page-11-ad-77789
[post_excerpt] =>
[post_status] => publish
[comment_status] => closed
[ping_status] => closed
[post_password] =>
[post_name] => epaper-77780-page-11-ad-77789
[to_ping] =>
[pinged] =>
[post_modified] => 2024-10-23 20:06:45
[post_modified_gmt] => 2024-10-23 20:06:45
[post_content_filtered] =>
[post_parent] => 0
[guid] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-11-ad/
[menu_order] => 0
[post_type] => ad
[post_mime_type] =>
[comment_count] => 0
[filter] => raw
)
[id] => 77789
[id_hash] => fc37426d745fed6eb7576f746ce074efe9b5c1003e34bfa4b99ced45169ee73d
[post_type] => ad
[post_date] => 2024-10-23 20:06:45
[fields] => Array
(
[email] => redactie%40dental-tribune.nl?subject=
[link] => Email
)
[permalink] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-11-ad-77789/
[post_title] => epaper-77780-page-11-ad-77789
[post_status] => publish
[position] => 28.31,94.53,10.5,0.88
[belongs_to_epaper] => 77780
[page] => 11
[cached] => false
)
)
[html_content] =>
)
[12] => Array
(
[image_url] => Array
(
[2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77780-ea5b0b49/2000/page-11.jpg
[1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77780-ea5b0b49/1000/page-11.jpg
[200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77780-ea5b0b49/200/page-11.jpg
)
[key] => Array
(
[2000] => 77780-ea5b0b49/2000/page-11.jpg
[1000] => 77780-ea5b0b49/1000/page-11.jpg
[200] => 77780-ea5b0b49/200/page-11.jpg
)
[ads] => Array
(
)
[html_content] =>
)
[13] => Array
(
[image_url] => Array
(
[2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77780-ea5b0b49/2000/page-12.jpg
[1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77780-ea5b0b49/1000/page-12.jpg
[200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77780-ea5b0b49/200/page-12.jpg
)
[key] => Array
(
[2000] => 77780-ea5b0b49/2000/page-12.jpg
[1000] => 77780-ea5b0b49/1000/page-12.jpg
[200] => 77780-ea5b0b49/200/page-12.jpg
)
[ads] => Array
(
)
[html_content] =>
)
[14] => Array
(
[image_url] => Array
(
[2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77780-ea5b0b49/2000/page-13.jpg
[1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77780-ea5b0b49/1000/page-13.jpg
[200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77780-ea5b0b49/200/page-13.jpg
)
[key] => Array
(
[2000] => 77780-ea5b0b49/2000/page-13.jpg
[1000] => 77780-ea5b0b49/1000/page-13.jpg
[200] => 77780-ea5b0b49/200/page-13.jpg
)
[ads] => Array
(
[0] => Array
(
[post_data] => WP_Post Object
(
[ID] => 77790
[post_author] => 0
[post_date] => 2024-10-23 20:06:45
[post_date_gmt] => 2024-10-23 20:06:45
[post_content] =>
[post_title] => epaper-77780-page-14-ad-77790
[post_excerpt] =>
[post_status] => publish
[comment_status] => closed
[ping_status] => closed
[post_password] =>
[post_name] => epaper-77780-page-14-ad-77790
[to_ping] =>
[pinged] =>
[post_modified] => 2024-10-23 20:06:45
[post_modified_gmt] => 2024-10-23 20:06:45
[post_content_filtered] =>
[post_parent] => 0
[guid] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-14-ad/
[menu_order] => 0
[post_type] => ad
[post_mime_type] =>
[comment_count] => 0
[filter] => raw
)
[id] => 77790
[id_hash] => 833aef0ecb8f2337383686c7a4504fe3d666b2c22ddaa6ab457cf67aa41aaa1f
[post_type] => ad
[post_date] => 2024-10-23 20:06:45
[fields] => Array
(
[page_link] => 1
[link] => Page
)
[permalink] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-14-ad-77790/
[post_title] => epaper-77780-page-14-ad-77790
[post_status] => publish
[position] => 77.76,74.22,16.85,2.34
[belongs_to_epaper] => 77780
[page] => 14
[cached] => false
)
)
[html_content] =>
)
[15] => Array
(
[image_url] => Array
(
[2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77780-ea5b0b49/2000/page-14.jpg
[1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77780-ea5b0b49/1000/page-14.jpg
[200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77780-ea5b0b49/200/page-14.jpg
)
[key] => Array
(
[2000] => 77780-ea5b0b49/2000/page-14.jpg
[1000] => 77780-ea5b0b49/1000/page-14.jpg
[200] => 77780-ea5b0b49/200/page-14.jpg
)
[ads] => Array
(
)
[html_content] =>
)
[16] => Array
(
[image_url] => Array
(
[2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77780-ea5b0b49/2000/page-15.jpg
[1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77780-ea5b0b49/1000/page-15.jpg
[200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77780-ea5b0b49/200/page-15.jpg
)
[key] => Array
(
[2000] => 77780-ea5b0b49/2000/page-15.jpg
[1000] => 77780-ea5b0b49/1000/page-15.jpg
[200] => 77780-ea5b0b49/200/page-15.jpg
)
[ads] => Array
(
)
[html_content] =>
)
[17] => Array
(
[image_url] => Array
(
[2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77780-ea5b0b49/2000/page-16.jpg
[1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77780-ea5b0b49/1000/page-16.jpg
[200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77780-ea5b0b49/200/page-16.jpg
)
[key] => Array
(
[2000] => 77780-ea5b0b49/2000/page-16.jpg
[1000] => 77780-ea5b0b49/1000/page-16.jpg
[200] => 77780-ea5b0b49/200/page-16.jpg
)
[ads] => Array
(
[0] => Array
(
[post_data] => WP_Post Object
(
[ID] => 77791
[post_author] => 0
[post_date] => 2024-10-23 20:06:45
[post_date_gmt] => 2024-10-23 20:06:45
[post_content] =>
[post_title] => epaper-77780-page-17-ad-77791
[post_excerpt] =>
[post_status] => publish
[comment_status] => closed
[ping_status] => closed
[post_password] =>
[post_name] => epaper-77780-page-17-ad-77791
[to_ping] =>
[pinged] =>
[post_modified] => 2024-10-23 20:06:45
[post_modified_gmt] => 2024-10-23 20:06:45
[post_content_filtered] =>
[post_parent] => 0
[guid] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-17-ad/
[menu_order] => 0
[post_type] => ad
[post_mime_type] =>
[comment_count] => 0
[filter] => raw
)
[id] => 77791
[id_hash] => ddb1edee9b2a58fa92a2d4cf31a4259ced34b918ba73546dc69ba823ab0d0be6
[post_type] => ad
[post_date] => 2024-10-23 20:06:45
[fields] => Array
(
[url] => https://www.dental-tribune.com/c/dentsply-sirona/about/
[link] => URL
)
[permalink] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-17-ad-77791/
[post_title] => epaper-77780-page-17-ad-77791
[post_status] => publish
[position] => 23.943661971831,24.189526184539,70.774647887324,71.321695760599
[belongs_to_epaper] => 77780
[page] => 17
[cached] => false
)
)
[html_content] =>
)
[18] => Array
(
[image_url] => Array
(
[2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77780-ea5b0b49/2000/page-17.jpg
[1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77780-ea5b0b49/1000/page-17.jpg
[200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77780-ea5b0b49/200/page-17.jpg
)
[key] => Array
(
[2000] => 77780-ea5b0b49/2000/page-17.jpg
[1000] => 77780-ea5b0b49/1000/page-17.jpg
[200] => 77780-ea5b0b49/200/page-17.jpg
)
[ads] => Array
(
)
[html_content] =>
)
[19] => Array
(
[image_url] => Array
(
[2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77780-ea5b0b49/2000/page-18.jpg
[1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77780-ea5b0b49/1000/page-18.jpg
[200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77780-ea5b0b49/200/page-18.jpg
)
[key] => Array
(
[2000] => 77780-ea5b0b49/2000/page-18.jpg
[1000] => 77780-ea5b0b49/1000/page-18.jpg
[200] => 77780-ea5b0b49/200/page-18.jpg
)
[ads] => Array
(
[0] => Array
(
[post_data] => WP_Post Object
(
[ID] => 77792
[post_author] => 0
[post_date] => 2024-10-23 20:06:45
[post_date_gmt] => 2024-10-23 20:06:45
[post_content] =>
[post_title] => epaper-77780-page-19-ad-77792
[post_excerpt] =>
[post_status] => publish
[comment_status] => closed
[ping_status] => closed
[post_password] =>
[post_name] => epaper-77780-page-19-ad-77792
[to_ping] =>
[pinged] =>
[post_modified] => 2024-10-23 20:06:45
[post_modified_gmt] => 2024-10-23 20:06:45
[post_content_filtered] =>
[post_parent] => 0
[guid] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-19-ad/
[menu_order] => 0
[post_type] => ad
[post_mime_type] =>
[comment_count] => 0
[filter] => raw
)
[id] => 77792
[id_hash] => 26fb40a6b675e224971ed9a90a7c7a0f42fc2988879bd704123b505aa7bbe470
[post_type] => ad
[post_date] => 2024-10-23 20:06:45
[fields] => Array
(
[url] => http://www.bestdentalsupport.nl
[link] => URL
)
[permalink] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-19-ad-77792/
[post_title] => epaper-77780-page-19-ad-77792
[post_status] => publish
[position] => 41.85,94.53,12.43,0.88
[belongs_to_epaper] => 77780
[page] => 19
[cached] => false
)
)
[html_content] =>
)
[20] => Array
(
[image_url] => Array
(
[2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77780-ea5b0b49/2000/page-19.jpg
[1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77780-ea5b0b49/1000/page-19.jpg
[200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77780-ea5b0b49/200/page-19.jpg
)
[key] => Array
(
[2000] => 77780-ea5b0b49/2000/page-19.jpg
[1000] => 77780-ea5b0b49/1000/page-19.jpg
[200] => 77780-ea5b0b49/200/page-19.jpg
)
[ads] => Array
(
[0] => Array
(
[post_data] => WP_Post Object
(
[ID] => 77811
[post_author] => 0
[post_date] => 2024-10-23 20:06:46
[post_date_gmt] => 2024-10-23 20:06:46
[post_content] =>
[post_title] => epaper-77780-page-20-ad-77811
[post_excerpt] =>
[post_status] => publish
[comment_status] => closed
[ping_status] => closed
[post_password] =>
[post_name] => epaper-77780-page-20-ad-77811
[to_ping] =>
[pinged] =>
[post_modified] => 2024-10-23 20:06:46
[post_modified_gmt] => 2024-10-23 20:06:46
[post_content_filtered] =>
[post_parent] => 0
[guid] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-20-ad/
[menu_order] => 0
[post_type] => ad
[post_mime_type] =>
[comment_count] => 0
[filter] => raw
)
[id] => 77811
[id_hash] => 2729533775b9921f79548ec1986c572bdaf42f3653b2e7ea4dedd19ab184b404
[post_type] => ad
[post_date] => 2024-10-23 20:06:46
[fields] => Array
(
[url] => https://www.matrix-dental.com/quiet-on-earplugs
[link] => URL
)
[permalink] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-20-ad-77811/
[post_title] => epaper-77780-page-20-ad-77811
[post_status] => publish
[position] => 14.78,18.75,7.32,0.88
[belongs_to_epaper] => 77780
[page] => 20
[cached] => false
)
[1] => Array
(
[post_data] => WP_Post Object
(
[ID] => 77793
[post_author] => 0
[post_date] => 2024-10-23 20:06:45
[post_date_gmt] => 2024-10-23 20:06:45
[post_content] =>
[post_title] => epaper-77780-page-20-ad-77793
[post_excerpt] =>
[post_status] => publish
[comment_status] => closed
[ping_status] => closed
[post_password] =>
[post_name] => epaper-77780-page-20-ad-77793
[to_ping] =>
[pinged] =>
[post_modified] => 2024-10-23 20:06:45
[post_modified_gmt] => 2024-10-23 20:06:45
[post_content_filtered] =>
[post_parent] => 0
[guid] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-20-ad/
[menu_order] => 0
[post_type] => ad
[post_mime_type] =>
[comment_count] => 0
[filter] => raw
)
[id] => 77793
[id_hash] => 6bfd69f213b7b61a36f275c0f1a53e8a271896c18adc8d2b48385aa3adfd55d6
[post_type] => ad
[post_date] => 2024-10-23 20:06:45
[fields] => Array
(
[url] => http://www.matrix-dental.com/
[link] => URL
)
[permalink] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-20-ad-77793/
[post_title] => epaper-77780-page-20-ad-77793
[post_status] => publish
[position] => 77.9,39.94,11.6,0.98
[belongs_to_epaper] => 77780
[page] => 20
[cached] => false
)
[2] => Array
(
[post_data] => WP_Post Object
(
[ID] => 77800
[post_author] => 0
[post_date] => 2024-10-23 20:06:45
[post_date_gmt] => 2024-10-23 20:06:45
[post_content] =>
[post_title] => epaper-77780-page-20-ad-77800
[post_excerpt] =>
[post_status] => publish
[comment_status] => closed
[ping_status] => closed
[post_password] =>
[post_name] => epaper-77780-page-20-ad-77800
[to_ping] =>
[pinged] =>
[post_modified] => 2024-10-23 20:06:45
[post_modified_gmt] => 2024-10-23 20:06:45
[post_content_filtered] =>
[post_parent] => 0
[guid] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-20-ad/
[menu_order] => 0
[post_type] => ad
[post_mime_type] =>
[comment_count] => 0
[filter] => raw
)
[id] => 77800
[id_hash] => 49f249f2e6002ca5ced99f3c7a32a8f095de15218f395206a156884df54e7d71
[post_type] => ad
[post_date] => 2024-10-23 20:06:45
[fields] => Array
(
[url] => http://www.oud-goud-inkoop.nl
[link] => URL
)
[permalink] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-20-ad-77800/
[post_title] => epaper-77780-page-20-ad-77800
[post_status] => publish
[position] => 77.9,94.53,12.16,0.88
[belongs_to_epaper] => 77780
[page] => 20
[cached] => false
)
[3] => Array
(
[post_data] => WP_Post Object
(
[ID] => 77806
[post_author] => 0
[post_date] => 2024-10-23 20:06:45
[post_date_gmt] => 2024-10-23 20:06:45
[post_content] =>
[post_title] => epaper-77780-page-20-ad-77806
[post_excerpt] =>
[post_status] => publish
[comment_status] => closed
[ping_status] => closed
[post_password] =>
[post_name] => epaper-77780-page-20-ad-77806
[to_ping] =>
[pinged] =>
[post_modified] => 2024-10-23 20:06:45
[post_modified_gmt] => 2024-10-23 20:06:45
[post_content_filtered] =>
[post_parent] => 0
[guid] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-20-ad/
[menu_order] => 0
[post_type] => ad
[post_mime_type] =>
[comment_count] => 0
[filter] => raw
)
[id] => 77806
[id_hash] => c22c921a22afff72f45b5c92da2c3fa30e2fece68ba878f8e7a7a76bb74d32da
[post_type] => ad
[post_date] => 2024-10-23 20:06:45
[fields] => Array
(
[url] => https://www.matrix-dental.com/quiet-on-earplugs
[link] => URL
)
[permalink] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-20-ad-77806/
[post_title] => epaper-77780-page-20-ad-77806
[post_status] => publish
[position] => 5.66,19.73,14.51,0.78
[belongs_to_epaper] => 77780
[page] => 20
[cached] => false
)
)
[html_content] =>
)
[21] => Array
(
[image_url] => Array
(
[2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77780-ea5b0b49/2000/page-20.jpg
[1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77780-ea5b0b49/1000/page-20.jpg
[200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77780-ea5b0b49/200/page-20.jpg
)
[key] => Array
(
[2000] => 77780-ea5b0b49/2000/page-20.jpg
[1000] => 77780-ea5b0b49/1000/page-20.jpg
[200] => 77780-ea5b0b49/200/page-20.jpg
)
[ads] => Array
(
[0] => Array
(
[post_data] => WP_Post Object
(
[ID] => 77794
[post_author] => 0
[post_date] => 2024-10-23 20:06:45
[post_date_gmt] => 2024-10-23 20:06:45
[post_content] =>
[post_title] => epaper-77780-page-21-ad-77794
[post_excerpt] =>
[post_status] => publish
[comment_status] => closed
[ping_status] => closed
[post_password] =>
[post_name] => epaper-77780-page-21-ad-77794
[to_ping] =>
[pinged] =>
[post_modified] => 2024-10-23 20:06:45
[post_modified_gmt] => 2024-10-23 20:06:45
[post_content_filtered] =>
[post_parent] => 0
[guid] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-21-ad/
[menu_order] => 0
[post_type] => ad
[post_mime_type] =>
[comment_count] => 0
[filter] => raw
)
[id] => 77794
[id_hash] => b63292c8cec63f8249ea9266ed63bf282dbebdca01707e4067f9a3570168ccc5
[post_type] => ad
[post_date] => 2024-10-23 20:06:45
[fields] => Array
(
[url] => http://straightdental.com/qs-introductie
[link] => URL
)
[permalink] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-21-ad-77794/
[post_title] => epaper-77780-page-21-ad-77794
[post_status] => publish
[position] => 59.94,44.63,12.16,0.88
[belongs_to_epaper] => 77780
[page] => 21
[cached] => false
)
[1] => Array
(
[post_data] => WP_Post Object
(
[ID] => 77801
[post_author] => 0
[post_date] => 2024-10-23 20:06:45
[post_date_gmt] => 2024-10-23 20:06:45
[post_content] =>
[post_title] => epaper-77780-page-21-ad-77801
[post_excerpt] =>
[post_status] => publish
[comment_status] => closed
[ping_status] => closed
[post_password] =>
[post_name] => epaper-77780-page-21-ad-77801
[to_ping] =>
[pinged] =>
[post_modified] => 2024-10-23 20:06:45
[post_modified_gmt] => 2024-10-23 20:06:45
[post_content_filtered] =>
[post_parent] => 0
[guid] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-21-ad/
[menu_order] => 0
[post_type] => ad
[post_mime_type] =>
[comment_count] => 0
[filter] => raw
)
[id] => 77801
[id_hash] => 893a18bde6f871ee4f0683aed4175fe2967ec5c28785ada6a25720c79a3bb243
[post_type] => ad
[post_date] => 2024-10-23 20:06:45
[fields] => Array
(
[url] => http://straightdental.com/qs-introductie
[link] => URL
)
[permalink] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-21-ad-77801/
[post_title] => epaper-77780-page-21-ad-77801
[post_status] => publish
[position] => 72.1,43.75,4.14,0.77999999999999
[belongs_to_epaper] => 77780
[page] => 21
[cached] => false
)
[2] => Array
(
[post_data] => WP_Post Object
(
[ID] => 77807
[post_author] => 0
[post_date] => 2024-10-23 20:06:45
[post_date_gmt] => 2024-10-23 20:06:45
[post_content] =>
[post_title] => epaper-77780-page-21-ad-77807
[post_excerpt] =>
[post_status] => publish
[comment_status] => closed
[ping_status] => closed
[post_password] =>
[post_name] => epaper-77780-page-21-ad-77807
[to_ping] =>
[pinged] =>
[post_modified] => 2024-10-23 20:06:45
[post_modified_gmt] => 2024-10-23 20:06:45
[post_content_filtered] =>
[post_parent] => 0
[guid] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-21-ad/
[menu_order] => 0
[post_type] => ad
[post_mime_type] =>
[comment_count] => 0
[filter] => raw
)
[id] => 77807
[id_hash] => fb73ba4ff81017f11261046fb84682b70e2babe84d61641fc89e807967fd8e17
[post_type] => ad
[post_date] => 2024-10-23 20:06:45
[fields] => Array
(
[url] => http://www.septodont.nl
[link] => URL
)
[permalink] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-21-ad-77807/
[post_title] => epaper-77780-page-21-ad-77807
[post_status] => publish
[position] => 81.49,94.53,8.57,0.88
[belongs_to_epaper] => 77780
[page] => 21
[cached] => false
)
)
[html_content] =>
)
[22] => Array
(
[image_url] => Array
(
[2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77780-ea5b0b49/2000/page-21.jpg
[1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77780-ea5b0b49/1000/page-21.jpg
[200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77780-ea5b0b49/200/page-21.jpg
)
[key] => Array
(
[2000] => 77780-ea5b0b49/2000/page-21.jpg
[1000] => 77780-ea5b0b49/1000/page-21.jpg
[200] => 77780-ea5b0b49/200/page-21.jpg
)
[ads] => Array
(
[0] => Array
(
[post_data] => WP_Post Object
(
[ID] => 77812
[post_author] => 0
[post_date] => 2024-10-23 20:06:46
[post_date_gmt] => 2024-10-23 20:06:46
[post_content] =>
[post_title] => epaper-77780-page-22-ad-77812
[post_excerpt] =>
[post_status] => publish
[comment_status] => closed
[ping_status] => closed
[post_password] =>
[post_name] => epaper-77780-page-22-ad-77812
[to_ping] =>
[pinged] =>
[post_modified] => 2024-10-23 20:06:46
[post_modified_gmt] => 2024-10-23 20:06:46
[post_content_filtered] =>
[post_parent] => 0
[guid] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-22-ad/
[menu_order] => 0
[post_type] => ad
[post_mime_type] =>
[comment_count] => 0
[filter] => raw
)
[id] => 77812
[id_hash] => 9786ecb161aeacc52f236d7d7dbd079199e656c920ba2a9dfd79b2d0ea72b9bb
[post_type] => ad
[post_date] => 2024-10-23 20:06:46
[fields] => Array
(
[url] => http://www.dental-tribune.com
[link] => URL
)
[permalink] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-22-ad-77812/
[post_title] => epaper-77780-page-22-ad-77812
[post_status] => publish
[position] => 77.76,93.75,7.88,0.59
[belongs_to_epaper] => 77780
[page] => 22
[cached] => false
)
[1] => Array
(
[post_data] => WP_Post Object
(
[ID] => 77815
[post_author] => 0
[post_date] => 2024-10-23 20:06:46
[post_date_gmt] => 2024-10-23 20:06:46
[post_content] =>
[post_title] => epaper-77780-page-22-ad-77815
[post_excerpt] =>
[post_status] => publish
[comment_status] => closed
[ping_status] => closed
[post_password] =>
[post_name] => epaper-77780-page-22-ad-77815
[to_ping] =>
[pinged] =>
[post_modified] => 2024-10-23 20:06:46
[post_modified_gmt] => 2024-10-23 20:06:46
[post_content_filtered] =>
[post_parent] => 0
[guid] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-22-ad/
[menu_order] => 0
[post_type] => ad
[post_mime_type] =>
[comment_count] => 0
[filter] => raw
)
[id] => 77815
[id_hash] => c4a82304cc703fb1a94c69f1d8e0185d6306585dd177f236bf05df01f300db45
[post_type] => ad
[post_date] => 2024-10-23 20:06:46
[fields] => Array
(
[email] => info%40dental-tribune.com%20?subject=
[link] => Email
)
[permalink] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-22-ad-77815/
[post_title] => epaper-77780-page-22-ad-77815
[post_status] => publish
[position] => 77.76,93.16,8.29,0.59
[belongs_to_epaper] => 77780
[page] => 22
[cached] => false
)
[2] => Array
(
[post_data] => WP_Post Object
(
[ID] => 77817
[post_author] => 0
[post_date] => 2024-10-23 20:06:46
[post_date_gmt] => 2024-10-23 20:06:46
[post_content] =>
[post_title] => epaper-77780-page-22-ad-77817
[post_excerpt] =>
[post_status] => publish
[comment_status] => closed
[ping_status] => closed
[post_password] =>
[post_name] => epaper-77780-page-22-ad-77817
[to_ping] =>
[pinged] =>
[post_modified] => 2024-10-23 20:06:46
[post_modified_gmt] => 2024-10-23 20:06:46
[post_content_filtered] =>
[post_parent] => 0
[guid] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-22-ad/
[menu_order] => 0
[post_type] => ad
[post_mime_type] =>
[comment_count] => 0
[filter] => raw
)
[id] => 77817
[id_hash] => 4c91dbc42e131f6664ace6839a129f7e59c6855acab0eca8f491ce87d72c7fdb
[post_type] => ad
[post_date] => 2024-10-23 20:06:46
[fields] => Array
(
[email] => adverteren%40dental-tribune.nl?subject=
[link] => Email
)
[permalink] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-22-ad-77817/
[post_title] => epaper-77780-page-22-ad-77817
[post_status] => publish
[position] => 62.43,84.67,9.53,0.58
[belongs_to_epaper] => 77780
[page] => 22
[cached] => false
)
[3] => Array
(
[post_data] => WP_Post Object
(
[ID] => 77819
[post_author] => 0
[post_date] => 2024-10-23 20:06:46
[post_date_gmt] => 2024-10-23 20:06:46
[post_content] =>
[post_title] => epaper-77780-page-22-ad-77819
[post_excerpt] =>
[post_status] => publish
[comment_status] => closed
[ping_status] => closed
[post_password] =>
[post_name] => epaper-77780-page-22-ad-77819
[to_ping] =>
[pinged] =>
[post_modified] => 2024-10-23 20:06:46
[post_modified_gmt] => 2024-10-23 20:06:46
[post_content_filtered] =>
[post_parent] => 0
[guid] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-22-ad/
[menu_order] => 0
[post_type] => ad
[post_mime_type] =>
[comment_count] => 0
[filter] => raw
)
[id] => 77819
[id_hash] => e87c2845d6625bd931657a4bc181bd862992d0b774c6d050586e6874e57095bd
[post_type] => ad
[post_date] => 2024-10-23 20:06:46
[fields] => Array
(
[email] => velthuis%40dental-tribune.nl?subject=
[link] => Email
)
[permalink] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-22-ad-77819/
[post_title] => epaper-77780-page-22-ad-77819
[post_status] => publish
[position] => 62.43,82.23,8.43,0.67999999999999
[belongs_to_epaper] => 77780
[page] => 22
[cached] => false
)
[4] => Array
(
[post_data] => WP_Post Object
(
[ID] => 77821
[post_author] => 0
[post_date] => 2024-10-23 20:06:46
[post_date_gmt] => 2024-10-23 20:06:46
[post_content] =>
[post_title] => epaper-77780-page-22-ad-77821
[post_excerpt] =>
[post_status] => publish
[comment_status] => closed
[ping_status] => closed
[post_password] =>
[post_name] => epaper-77780-page-22-ad-77821
[to_ping] =>
[pinged] =>
[post_modified] => 2024-10-23 20:06:46
[post_modified_gmt] => 2024-10-23 20:06:46
[post_content_filtered] =>
[post_parent] => 0
[guid] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-22-ad/
[menu_order] => 0
[post_type] => ad
[post_mime_type] =>
[comment_count] => 0
[filter] => raw
)
[id] => 77821
[id_hash] => be274233f2925bf12e0db56b5bdb5ffcd84a3af30d91bdb5cbdf82b84e7eeded
[post_type] => ad
[post_date] => 2024-10-23 20:06:46
[fields] => Array
(
[url] => http://www.albionpress.nl
[link] => URL
)
[permalink] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-22-ad-77821/
[post_title] => epaper-77780-page-22-ad-77821
[post_status] => publish
[position] => 61.05,79.2,6.35,0.67999999999999
[belongs_to_epaper] => 77780
[page] => 22
[cached] => false
)
[5] => Array
(
[post_data] => WP_Post Object
(
[ID] => 77823
[post_author] => 0
[post_date] => 2024-10-23 20:06:46
[post_date_gmt] => 2024-10-23 20:06:46
[post_content] =>
[post_title] => epaper-77780-page-22-ad-77823
[post_excerpt] =>
[post_status] => publish
[comment_status] => closed
[ping_status] => closed
[post_password] =>
[post_name] => epaper-77780-page-22-ad-77823
[to_ping] =>
[pinged] =>
[post_modified] => 2024-10-23 20:06:46
[post_modified_gmt] => 2024-10-23 20:06:46
[post_content_filtered] =>
[post_parent] => 0
[guid] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-22-ad/
[menu_order] => 0
[post_type] => ad
[post_mime_type] =>
[comment_count] => 0
[filter] => raw
)
[id] => 77823
[id_hash] => ffbb6071039d6ba8775b9163db6e32013660e8fb1b99a5183dbe94cafa867e44
[post_type] => ad
[post_date] => 2024-10-23 20:06:46
[fields] => Array
(
[email] => redactie%40dental-tribune.nl?subject=
[link] => Email
)
[permalink] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-22-ad-77823/
[post_title] => epaper-77780-page-22-ad-77823
[post_status] => publish
[position] => 44.75,87.11,8.7,0.59
[belongs_to_epaper] => 77780
[page] => 22
[cached] => false
)
[6] => Array
(
[post_data] => WP_Post Object
(
[ID] => 77795
[post_author] => 0
[post_date] => 2024-10-23 20:06:45
[post_date_gmt] => 2024-10-23 20:06:45
[post_content] =>
[post_title] => epaper-77780-page-22-ad-77795
[post_excerpt] =>
[post_status] => publish
[comment_status] => closed
[ping_status] => closed
[post_password] =>
[post_name] => epaper-77780-page-22-ad-77795
[to_ping] =>
[pinged] =>
[post_modified] => 2024-10-23 20:06:45
[post_modified_gmt] => 2024-10-23 20:06:45
[post_content_filtered] =>
[post_parent] => 0
[guid] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-22-ad/
[menu_order] => 0
[post_type] => ad
[post_mime_type] =>
[comment_count] => 0
[filter] => raw
)
[id] => 77795
[id_hash] => bbe287459f981b9794f436fadcbeeb7aa99039a3df693c3fb9ec41896586f7ea
[post_type] => ad
[post_date] => 2024-10-23 20:06:45
[fields] => Array
(
[page_link] => 4
[link] => Page
)
[permalink] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-22-ad-77795/
[post_title] => epaper-77780-page-22-ad-77795
[post_status] => publish
[position] => 6.77,80.96,11.6,0.88000000000001
[belongs_to_epaper] => 77780
[page] => 22
[cached] => false
)
[7] => Array
(
[post_data] => WP_Post Object
(
[ID] => 77802
[post_author] => 0
[post_date] => 2024-10-23 20:06:45
[post_date_gmt] => 2024-10-23 20:06:45
[post_content] =>
[post_title] => epaper-77780-page-22-ad-77802
[post_excerpt] =>
[post_status] => publish
[comment_status] => closed
[ping_status] => closed
[post_password] =>
[post_name] => epaper-77780-page-22-ad-77802
[to_ping] =>
[pinged] =>
[post_modified] => 2024-10-23 20:06:45
[post_modified_gmt] => 2024-10-23 20:06:45
[post_content_filtered] =>
[post_parent] => 0
[guid] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-22-ad/
[menu_order] => 0
[post_type] => ad
[post_mime_type] =>
[comment_count] => 0
[filter] => raw
)
[id] => 77802
[id_hash] => 3000153ba9f989fc3fd7a62db82322a3ac8e4cc32ba446bc3b30048d60c7bfd0
[post_type] => ad
[post_date] => 2024-10-23 20:06:45
[fields] => Array
(
[url] => http://www.arseusdental.nl
[link] => URL
)
[permalink] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-22-ad-77802/
[post_title] => epaper-77780-page-22-ad-77802
[post_status] => publish
[position] => 81.91,46.48,9.8,0.98
[belongs_to_epaper] => 77780
[page] => 22
[cached] => false
)
[8] => Array
(
[post_data] => WP_Post Object
(
[ID] => 77808
[post_author] => 0
[post_date] => 2024-10-23 20:06:45
[post_date_gmt] => 2024-10-23 20:06:45
[post_content] =>
[post_title] => epaper-77780-page-22-ad-77808
[post_excerpt] =>
[post_status] => publish
[comment_status] => closed
[ping_status] => closed
[post_password] =>
[post_name] => epaper-77780-page-22-ad-77808
[to_ping] =>
[pinged] =>
[post_modified] => 2024-10-23 20:06:45
[post_modified_gmt] => 2024-10-23 20:06:45
[post_content_filtered] =>
[post_parent] => 0
[guid] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-22-ad/
[menu_order] => 0
[post_type] => ad
[post_mime_type] =>
[comment_count] => 0
[filter] => raw
)
[id] => 77808
[id_hash] => 44fd28a37ce98f65ddfd8d67b0d9c4cbf76b1af1b0f4cacbf9dddf04b2dfabab
[post_type] => ad
[post_date] => 2024-10-23 20:06:45
[fields] => Array
(
[email] => erik%40roovos.nl?subject=
[link] => Email
)
[permalink] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-22-ad-77808/
[post_title] => epaper-77780-page-22-ad-77808
[post_status] => publish
[position] => 27.35,69.53,5.66,0.97999999999999
[belongs_to_epaper] => 77780
[page] => 22
[cached] => false
)
)
[html_content] =>
)
[23] => Array
(
[image_url] => Array
(
[2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77780-ea5b0b49/2000/page-22.jpg
[1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77780-ea5b0b49/1000/page-22.jpg
[200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77780-ea5b0b49/200/page-22.jpg
)
[key] => Array
(
[2000] => 77780-ea5b0b49/2000/page-22.jpg
[1000] => 77780-ea5b0b49/1000/page-22.jpg
[200] => 77780-ea5b0b49/200/page-22.jpg
)
[ads] => Array
(
[0] => Array
(
[post_data] => WP_Post Object
(
[ID] => 77813
[post_author] => 0
[post_date] => 2024-10-23 20:06:46
[post_date_gmt] => 2024-10-23 20:06:46
[post_content] =>
[post_title] => epaper-77780-page-23-ad-77813
[post_excerpt] =>
[post_status] => publish
[comment_status] => closed
[ping_status] => closed
[post_password] =>
[post_name] => epaper-77780-page-23-ad-77813
[to_ping] =>
[pinged] =>
[post_modified] => 2024-10-23 20:06:46
[post_modified_gmt] => 2024-10-23 20:06:46
[post_content_filtered] =>
[post_parent] => 0
[guid] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-23-ad/
[menu_order] => 0
[post_type] => ad
[post_mime_type] =>
[comment_count] => 0
[filter] => raw
)
[id] => 77813
[id_hash] => 7410e2da0f093b90678a4529d6e4f64d027d6e3f2ac984207f9020c2c7a8ad83
[post_type] => ad
[post_date] => 2024-10-23 20:06:46
[fields] => Array
(
[url] => http://www.rtl.nl
[link] => URL
)
[permalink] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-23-ad-77813/
[post_title] => epaper-77780-page-23-ad-77813
[post_status] => publish
[position] => 9.53,38.96,5.25,0.79
[belongs_to_epaper] => 77780
[page] => 23
[cached] => false
)
[1] => Array
(
[post_data] => WP_Post Object
(
[ID] => 77796
[post_author] => 0
[post_date] => 2024-10-23 20:06:45
[post_date_gmt] => 2024-10-23 20:06:45
[post_content] =>
[post_title] => epaper-77780-page-23-ad-77796
[post_excerpt] =>
[post_status] => publish
[comment_status] => closed
[ping_status] => closed
[post_password] =>
[post_name] => epaper-77780-page-23-ad-77796
[to_ping] =>
[pinged] =>
[post_modified] => 2024-10-23 20:06:45
[post_modified_gmt] => 2024-10-23 20:06:45
[post_content_filtered] =>
[post_parent] => 0
[guid] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-23-ad/
[menu_order] => 0
[post_type] => ad
[post_mime_type] =>
[comment_count] => 0
[filter] => raw
)
[id] => 77796
[id_hash] => 74021d7b7e8f281d3331ba0c4c7a7fd007d92136ee2d4762355dc0ae76fc7f1e
[post_type] => ad
[post_date] => 2024-10-23 20:06:45
[fields] => Array
(
[url] => http://geneeskundeboek.nl
[link] => URL
)
[permalink] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-23-ad-77796/
[post_title] => epaper-77780-page-23-ad-77796
[post_status] => publish
[position] => 66.71,20.51,13.68,4
[belongs_to_epaper] => 77780
[page] => 23
[cached] => false
)
[2] => Array
(
[post_data] => WP_Post Object
(
[ID] => 77803
[post_author] => 0
[post_date] => 2024-10-23 20:06:45
[post_date_gmt] => 2024-10-23 20:06:45
[post_content] =>
[post_title] => epaper-77780-page-23-ad-77803
[post_excerpt] =>
[post_status] => publish
[comment_status] => closed
[ping_status] => closed
[post_password] =>
[post_name] => epaper-77780-page-23-ad-77803
[to_ping] =>
[pinged] =>
[post_modified] => 2024-10-23 20:06:45
[post_modified_gmt] => 2024-10-23 20:06:45
[post_content_filtered] =>
[post_parent] => 0
[guid] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-23-ad/
[menu_order] => 0
[post_type] => ad
[post_mime_type] =>
[comment_count] => 0
[filter] => raw
)
[id] => 77803
[id_hash] => 9f81410d49797b28e130a132c5d4af4dd20231bae4ecb42a11c96d69455b7efd
[post_type] => ad
[post_date] => 2024-10-23 20:06:45
[fields] => Array
(
[url] => http://www.limburger.nl
[link] => URL
)
[permalink] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-23-ad-77803/
[post_title] => epaper-77780-page-23-ad-77803
[post_status] => publish
[position] => 9.53,92.77,8.29,0.78
[belongs_to_epaper] => 77780
[page] => 23
[cached] => false
)
[3] => Array
(
[post_data] => WP_Post Object
(
[ID] => 77809
[post_author] => 0
[post_date] => 2024-10-23 20:06:45
[post_date_gmt] => 2024-10-23 20:06:45
[post_content] =>
[post_title] => epaper-77780-page-23-ad-77809
[post_excerpt] =>
[post_status] => publish
[comment_status] => closed
[ping_status] => closed
[post_password] =>
[post_name] => epaper-77780-page-23-ad-77809
[to_ping] =>
[pinged] =>
[post_modified] => 2024-10-23 20:06:45
[post_modified_gmt] => 2024-10-23 20:06:45
[post_content_filtered] =>
[post_parent] => 0
[guid] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-23-ad/
[menu_order] => 0
[post_type] => ad
[post_mime_type] =>
[comment_count] => 0
[filter] => raw
)
[id] => 77809
[id_hash] => 516f500d5bf82a350f1f17f74f93ce9745910a4505db9c3b1ced03f56008bf06
[post_type] => ad
[post_date] => 2024-10-23 20:06:45
[fields] => Array
(
[url] => http://www.telegraaf.nl
[link] => URL
)
[permalink] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77780-page-23-ad-77809/
[post_title] => epaper-77780-page-23-ad-77809
[post_status] => publish
[position] => 9.53,63.18,8.29,0.69
[belongs_to_epaper] => 77780
[page] => 23
[cached] => false
)
)
[html_content] =>
)
[24] => Array
(
[image_url] => Array
(
[2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77780-ea5b0b49/2000/page-23.jpg
[1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77780-ea5b0b49/1000/page-23.jpg
[200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77780-ea5b0b49/200/page-23.jpg
)
[key] => Array
(
[2000] => 77780-ea5b0b49/2000/page-23.jpg
[1000] => 77780-ea5b0b49/1000/page-23.jpg
[200] => 77780-ea5b0b49/200/page-23.jpg
)
[ads] => Array
(
)
[html_content] =>
)
)
[pdf_filetime] => 1729714005
[s3_key] => 77780-ea5b0b49
[pdf] => DTNL0719.pdf
[pdf_location_url] => https://e.dental-tribune.com/tmp/dental-tribune-com/77780/DTNL0719.pdf
[pdf_location_local] => /var/www/vhosts/e.dental-tribune.com/httpdocs/tmp/dental-tribune-com/77780/DTNL0719.pdf
[should_regen_pages] => 1
[pdf_url] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77780-ea5b0b49/epaper.pdf
[pages_text] => Array
(
[1] =>
DENTAL TRIBUNE
The World's Dental Newspaper - Netherlands Edition
CONNECTDENTAL
Hét CAD|CAM Event van de Benelux!
EVENT 2019
www.connectdentalevent.com
27september
CONNECTDENTAL
Hotel Van der Valk, Houten
EVENT 2019
WWW.DENTAL-TRIBUNE.NL
JAARGANG 9 - NUMMER 7 - SEPEMBER 2019
20190064 1/8 advertentie Dental Tribune 7.indd 1
Microbioom
Implicaties voor (mond)
gezondheid
Pagina 3
28-08-19 13:45
Tandartspraktijk
van het jaar
Endodontologie
Interviews en casus
Meer kinderen
bij tandarts
Sealen van
primaire molaren
Lean ondernemen
Pagina 4
Pagina 6-10
Pagina 11
Pagina 16
Pagina 19
Is uw praktijk al
aangemeld?
Zorgverzekeraar
DSW doet oproep
“Kleinere kans op cariës”
Kernpunten voor de
mondzorgpraktijk
volgens Alexander
Tolmeijer
Tandartsbezoek vaakst
gemeden door senioren
NIEUWEGEIN 18% van de ouderen geeft aan weleens af te zien van zorg,
in het bijzonder van tandartsbezoek. Dat blijkt uit het koopkrachtonderzoek van KBO-PCOB. Ook komt naar voren dat vier op de tien senioren de
armoede ziet toenemen. Vanwege de kosten voelen zij zich daarom soms
genoodzaakt om het bezoek aan een zorgverlener te mijden.
In totaal deden 1.400 Nederlandse
senioren tussen 53 en 93 jaar mee aan
het onderzoek. Door middel van een
vragenlijst werd data verzameld over
de financiële situatie van ouderen.
38% van de senioren ziet de armoede
in hun naaste omgeving toenemen.
Steeds vaker kloppen ouderen aan
bij de voedselbank. Ook moeten veel
senioren bezuinigen op uitstapjes en
stoppen ze met autorijden vanwege
de kosten.
18% van de senioren geeft aan afgelopen jaar weleens af te hebben
gezien van zorg of verzorging. Het
vaakst werd een bezoek aan de
Lees verder op pagina 14
ADVERTENTIE
Endodontische herbehandeling:
“Restauratieve prognose
van element bepalend”
Pagina 6-8
ADVERTENTIE
FINNDENT
FINNDENT
FINN
Ravelijn 15 - 3905 NT - Veenendaal - T. 0318 - 509060 - F. 0318 - 507035 - E. info@alldent.nl - www.alldent.nl
Ministerie:
mondzorg
kan beter
0416 - 675 000
www.arseus-dental.nl
ADVERTENTIE
20190120 1/16 adv arseus dental tribune S&W 380TRC.indd 1
De mening van de beroepsverenigingen kennen we, maar hoe
kijken ze in Den Haag aan tegen
het tandartsentekort, taakherschikking en de toekomst van
de mondzorg? Dental Tribune trok
de stoute schoenen aan en klopt
aan bij het ministerie van VWS
met een aantal lastige vragen.
En ziedaar: het antwoord kwam
er, met daarin een aantal verrassende statements.
Lees verder op pagina 12
Hoge
inruilbonus
OUD GOUD INKOOP
VEILIG EN VERTROUWD
29-08-19 12:49
[2] =>
!
M
T
en
A
N
n
A TE rso
S
S LE r pe .p.
E
R HE ee g p
E
T ET of m rtin
N
I H t 2 ko
e
R
10
m
€
O in ng
O
V ijf nu ntva
hr n o
c
S
e
UPDATE MONDGEZONDHEID
VAN HET KIND
DATA:
VAN FLUORIDEADVIES TOT GEWENST GEDRAG IN
HET GEZIN. NEEM JIJ DE PREVENTIEBARRIÈRES WEG?
NASCHOLINGSAVOND MET GEHONOREERDE GASTSPREKERS
PREVENTIE 2.0: HOE
DRAAGT HET FLUORIDEADVIES HIERAAN BIJ?
Em. Prof. dr. Cor van Loveren
• Secties Preventieve Tandheelkunde
en Cariologie, Academisch Centrum
Tandheelkunde Amsterdam (ACTA)
• Adviescollege Preventie Mond- en
Tandziekten van het Ivoren Kruis
25 nov 2019
Amsterdam
26 nov 2019,
Zwolle
3 dec 2019,
Eindhoven
TANDENPOETSEN?
FAMILY MATTERS!
Dr. Denise Duijster
• Universitair docent
• Sectie Sociale Tandheelkunde,
Academisch Centrum Tandheelkunde
Amsterdam (ACTA)
WAAR & WANNEER?
INTERESSANT VOOR HET HELE TEAM!
• Inclusief catering/borrel na afloop
• Nascholingspunten: aangevraagd voor 2 punten
bij KRM & KRT
MEER INFORMATIE & INSCHRIJVEN?
Maandag 25 november 2019, Amsterdam
Dinsdag 26 november 2019, Zwolle
Dinsdag 3 december 2019, Eindhoven
• Tarief € 79,- p.p.
• Schrijf nu in met 2 of meer personen en ontvang
€ 10 korting p.p.
Ga naar www.colgatedental.nl voor meer informatie
over de gastsprekers, de inhoud van de lezingen en
schrijf u direct in!
powered by
GA NAAR WWW.COLGATEDENTAL.NL
VOOR MEER INFORMATIE & INSCHRIJVEN
[3] =>
BINNENLANDS NIEUWS 3
DENTAL TRIBUNE NETHERLANDS EDITION SEPTEMBER 2019
“Microbioom onderbelicht
thema voor veel tandartsen”
TEKST: IMELDA VAN DE WARDT / FOTO: MIRLO
Zowel in de wetenschap als in reclames wordt steeds vaker gesproken over
het microbioom. Diverse bedrijven brengen zelfs microbioomvriendelijke
producten op de markt. Maar wat is het eigenlijk? Kunnen we wel spreken
over één microbioom? En wat moet elke tandarts over het microbioom
weten? Deze vragen komen aan bod tijdens de themadag ‘Mens, mond en
microbioom’ op 5 oktober 2019, georganiseerd door Quality Practice Tandheelkunde. Moderator Bastiaan Krom, moleculair microbioloog aan ACTA,
vindt het van belang dat tandartsen zich realiseren wat de consequenties
van bepaalde keuzes zijn.
Bastiaan Krom: Het is belangrijk
dat tandartsen zich realiseren dat
antibiotica niet alleen effect heeft op
de mond, maar ook op de darmen en
daarmee op de algehele gesteldheid
van de patiënt.”
Een gezonde mond kan niet per definitie als gezond worden bestempeld. Er gaat immers meer achter
schuil: de ecologie van de mond,
ofwel het microbioom. “Onder het
microbioom verstaan we het totaal
aan alle micro-organismen op een
bepaalde plek,” definieert Krom.
“Het orale microbioom is dus een
verzameling van micro-organismen op verschillende plekken in de
mond.” Deze organismen zijn van
invloed op de algehele gezondheid
en pathologie. “Soms kunnen we
bij gezonde mensen op basis van
het orale microbioom bijvoorbeeld
stellen dat er sprake is van een
predispositie voor zuurvormende
bacteriën, wat de kans op cariës
vergroot,” licht Krom toe.
De term klinkt velen nog abstract in
de oren, maar de wetenschappelijke
kennis over het microbioom neemt
al jaren sterk toe. “Wanneer we
het microbioom in detail bekijken,
blijkt dat ieder individu een unieke samenstelling van organismen
heeft. Desondanks kunnen we in
populaties clusters onderscheiden
met overeenkomstige samenstellingen. Het orale microbioom van
gezonde mensen valt in minstens
drie tot vijf verschillende clusters.”
Ook specifiek over het orale microbioom worden nieuwe inzichten
opgeworpen: van het oraal microbioom bestaan zeker negen verschillende samenstellingen in een
gezonde mond. Daarom kan er volgens Krom eigenlijk niet gesproken
worden over ‘het’ orale microbioom.
Gut-brain axis
Onderzoek naar het oraal microbioom is tot nu toe voornamelijk gericht op de pathologie, zoals cariës
en parodontitis. Er is echter meer
bekend. Daarom wordt tijdens de
themadag een parallel getrokken tussen het beter bestudeerde
darmmicrobioom, wat van grote
invloed is op zowel de mentale als
fysieke gesteldheid van de mens,
en het orale microbioom. “Vanuit
fundamenteel onderzoek zijn er
aanleidingen om de gut-brain axis
te bestuderen. Hoe beïnvloeden de
darmen de hersenen en het gedrag? En hoe staat dit in relatie tot
de mond?” De darmen vormen het
centrale punt voor het welzijn van
de mens en staan in verband met
de mond. Zo gaat de chronische
darmaandoening coeliakie bijvoorbeeld vaak gepaard met zowel dentale als neurologische symptomen.
Krom benadrukt dat kennis over
het darmmicrobioom niet een-opeen toepasbaar is op het orale microbioom, maar dat er wel degelijk
overeenkomsten zijn. “In de eerste dagen na de geboorte lijkt het
darmmicrobioom sprekend op het
oraal microbioom. Naarmate de
tijd verstrijkt blijft het oraal microbioom stabiel, terwijl de samenstelling van de micro-organismen in de
darm verandert.”
Pre- en probiotica
Het microbioom wordt regelmatig
in een zin genoemd met alzheimer,
allergieën en hart- en vaatziekten.
Maar wat kunnen we doen om goed
voor het microbioom te zorgen? En
wat zijn de negatieve effecten van
keuzes die we maken? “We weten
veel over de werking van pre- en
probiotica. Dit is echter niet direct
van toepassing op de mondgezondheid, aangezien het een andere samenstelling van micro-organismen
betreft. We moeten daarom zoeken
naar mondspecifieke manieren om
in te grijpen.”
Een aantal jaren geleden is ontdekt
dat het aminozuur arginine een positief effect heeft op het orale microbioom. Dit onderzoek naar het
ecosysteem heeft zich vertaald in
een nieuw product voor de mondzorg: sugar acid neutralizer tandpasta. Of deze tandpasta voor elk
individu effectief is, is afhankelijk
van de samenstelling van de orale
micro-organismen (in welk cluster de persoon zich bevindt). “Het
microbioom van gezonde mensen
toont meer overeenkomsten dan
bij zieken. We zien dat de diversiteit
in dat geval toeneemt. Deze kennis
biedt in de toekomst mogelijkheden
om ‘personal oral care’ te ontwikkelen op basis van het microbioom.”
Kinderschoenen
Krom vindt het belangrijk dat tandartsen beseffen dat er zuinig met
het microbioom omgegaan moet
worden. Bepaalde gedragingen
kunnen het microbioom immers
op een negatieve manier beïnvloeden. Als voorbeelden noemt Krom
antibioticagebruik, extreme hygiënemaatregelen en desinfectie. Het
darmmicrobioom is tot zelfs drie
maanden na het beëindigen van
de antibioticakuur verzwakt. Het
duurt enige tijd om te herstellen,
een periode waarin de mens mogelijk vatbaarder is voor ziekten.
Het gebruik van antibiotica neemt
wereldwijd af. In Nederland zien we
echter een stijgende lijn van tandartsen die de medicatie voorschrijven. Krom: “Tandartsen schrijven
antibiotica voor in het kader van
specifieke doelen in de mond. Het is
wel belangrijk dat ze zich realiseren
dat het niet alleen effect heeft op de
mond, maar ook op de darmen en
daarmee op de algehele gesteldheid
van de patiënt.”
In de medische zorg bestaan veel
protocollen en richtlijnen voor kwalitatieve zorg. In de tandheelkunde
staat dit in de kinderschoenen. “Er
wordt aangenomen dat bekende
handelingen, zoals het voorschrijven van antibiotica, effectief zijn
en de negatieve gevolgen hiervan
niet opwegen. In de themadag zal
naar voren komen dat een anti
bioticakuur wel degelijk kwaad
kan.” Krom benadrukt daarom dat
antibiotica alleen voorgeschreven
moet worden als daar een gegronde
reden voor is.
Tijdens de themadag worden de
meest recente wetenschappelijke
inzichten besproken en vertaald
naar de dagelijkse praktijk van
tandartsen. Op het gebied van behandelafwegingen en het adviseren van patiënten kan een goed
inzicht in het microbioom namelijk erg waardevol. “Kennis over het
microbioom is niet of nauwelijks
doorgedrongen in de tandheelkundige wereld. Desondanks ben ik
van mening dat het voor tandartsen belangrijk is om beter inzicht
te hebben in de consequenties van
bepaalde keuzes.”
Kennis over het microbioom is belangrijk voor het advies dat tandartsen aan patiënten geven. Denk
aan het wel of niet gebruiken van
specifieke tandpasta’s en andere
verzorgingsproducten. “Ook hoop
ik dat tandartsen beseffen dat eenieder zuinig moet zijn op het gezonde microbioom. Indien nodig zijn
er manieren om het microbioom te
herstellen, maar grijp niet te snel
naar antibiotica.”
De themadag ‘Mens, mond en microbioom’
vindt op 5 oktober 2019 plaats bij ACTA in
Amsterdam. Wilt u meer informatie over
deze themadag? Of wilt u zich inschrijven?
Kijk dan op www.qualitypractice.nl.
9:00
Ontvangst en registratie
9:30
elkom en huishoudelijke mededelingen door ACTA Dental
W
Education
9:35
Inleiding: Het microbioom…? door Bastiaan Krom
9:50
ezing 1: ‘Microbioom en gezondheid (darm-(algemene/mentale)
L
gezondheid)’ door prof. dr. E.H.J.H.M. Claassen
10:50
Pauze
11:10
ezing 2: ‘Orale microbioom en algemene gezondheid’ door
L
prof. dr. Wim Crielaard
11:55
ezing 3: ‘Ontwikkeling van het orale microbioom
L
(van conceptie tot de dood)’ door Marije Kaan
12:40
Lunchpauze
13:25
ezing 4: ‘Antibiotica en je microbioom (langdurige effecten
L
AB op groei en ontwikkeling)’ door prof. dr. Egija Zaura
14:10
ezing 5: ‘Microbioomtransplantatie (fecal transplant)’
L
door M. Nieuwdorp
14:55
Pauze
15:15
ezing 6: ‘Pre- en probiotica en je microbioom’ door
L
Hans de Soet
16:00
fsluitende opmerkingen over jij en je microbioom door
A
Bastiaan Krom
16:15
Borrel
ADVERTENTIE
De nieuwe KaVo OP 3D™.
Nu verkrijgbaar met cefalometrische beeldvorming.
contacteer onze sales specialist:
An Bruynooghe +32 493 404 811
Reinier van de Vrie
Beter adviseren en afwegingen
maken
Programma
Voor meer informatie,
Column
Sporen nalaten
Wist u dat vrouwen in de Middeleeuwen
meewerkten aan de productie van geïllustreerde manuscripten? Ja, natuurlijk
gewoon nonnen die een beetje zaten te
kleuren en tekenen in religieuze teksten.
Waarschijnlijk uit verveling. Ze waren
toch vroeg uit bed. De ochtendmis was
achter de rug, de moestuin gedaan en de
gewassen onderpijen hingen aan de lijn.
Dus konden ze aan de slag om geschriften
te kopiëren en op te leuken. Zoveel is duidelijk geworden uit Duits en Amerikaans
speurwerk. De onderzoekers ontdekten
lapis lazuli-pigmenten in het tandsteen
van een vrouw die begraven lag op het
kerkhof van een 12e-eeuws Duits klooster. Dat suggereerde volgens hen dat de
vrouw met deze kostbare kleur religieuze teksten illustreerde. Dat leidden ze af
uit de verdeling van het pigment in haar
mond. Zeer waarschijnlijk heeft zij tijdens
het schilderen met het penseel haar mond
aangeraakt, waardoor het pigment in de
calculus van de vrouw kwam. Zo zie je
maar weer, lette je als penselende non in
de twaalfde eeuw even niet op en kauwde
je gedachteloos op je penseel, ben je negen
eeuwen later opeens het bewijs dat vrouwen ook tekenden.
Ik stel het misschien wat badinerend,
maar het is natuurlijk fantastisch dat
onderzoekers tot dit soort ontdekkingen
kunnen komen. Net zo mooi als dat er nu
een moord opgelost lijkt te gaan worden
op een man die in een Fries weiland dood
werd aangetroffen na een festivalbezoek.
Hoofdverdachte is zijn echtgenote, van
wie de politie minutieus haar mobiele
telefoongedrag heeft kunnen detecteren.
Ze zei bijvoorbeeld dat haar telefoon die
avonduren van de daad nauwelijks meer
batterij had, terwijl het digitaal-technisch onderzoek uitwijst dat de batterij
nog voor minstens veertig procent opgeladen was. Ze lijkt er gloeiend bij.
Zo komen we natuurlijk bij de vraag wat u
tijdens patiëntenbehandeling en tussendoor allemaal met uw telefoon doet. Even
met uw minnaar of minnares appen? Opzoeken hoe een wortelkanaalbehandeling
ook alweer moest? Een boze mail sturen
naar een zorgverzekeraar? Of gewoon een
pizza bestellen? Natuurlijk allemaal heel
onschuldig, maar dat kan opeens allemaal relevant worden als een patiënt een
klacht tegen u indient. Ik zou die mobiel
in het vervolg gewoon thuislaten. Voordat
u het weet staat u over negen eeuwen te
boek als de slechtste tandarts uit 2019 die
allemaal andere dingen deed dan verwacht van u mochten worden.
Reinier van de Vrie is freelance tandheelkundig journalist en tekstschrijver.
Contact: r.vandevrie@
congrescommunicatie.com.
[4] =>
4 BINNENLANDS NIEUWS
DENTAL TRIBUNE NETHERLANDS EDITION SEPTEMBER 2019
Inschrijving ‘Tandartspraktijk
van het jaar’ in volle gang
TEKST: IMELDA VAN DE WARDT
wachten. De uiteindelijke winnaar
wordt bepaald door een combinatie
van een publieksstemming en het
juryoordeel. De praktijk die tijdens
Dental Expo 2020 in maart als
winnaar uit de bus komt, mag zich
vanaf dat moment presenteren als
‘Tandartspraktijk van het jaar 2020’.
De 2020-editie van de verkiezing tot ‘Tandartspraktijk van het jaar’ staat
voor de deur. Inmiddels hebben tientallen praktijken zich aangemeld.
Twijfelt u nog en bent u benieuwd wat deelname aan de verkiezing voor
uw praktijk betekent? Of heeft u zich opgegeven en wilt u weten wat de
vervolgstappen zijn? Dental Tribune somt het voor u op.
De verkiezing tot ‘Tandartspraktijk
van het jaar’ bestaat uit een aantal
ronden. Ten eerste de voorselectie.
Na de sluitingsdatum op 15 oktober
2019 ontvangen alle deelnemende
praktijken het verzoek voor een
schriftelijke korte pitch en foto’s
van de praktijk. De geselecteerde praktijken zullen in de tweede
ronde worden uitgedaagd met een
pitch over zes aspecten die bij de
beoordeling leidend zijn: patiënten, personeel, wet- en regelgeving,
praktijkinrichting, bedrijfsstrategie
en maatschappelijk verantwoord
ondernemen.
Acht praktijken worden genomineerd voor de derde ronde. Zij krijgen een vooraf aangekondigd bezoek van de prejury. “De sfeer was
ontspannen en positief,” herinnert
praktijkeigenaar van de ‘Tandarts
praktijk van het jaar 2018’ Remco
Scheringa zich. “De vijfkoppige
jury heeft anderhalf uur met ons
gesproken en door de praktijk gelopen. Ze wilden een gesprek met mij,
de praktijkmanager en een aantal
medewerkers op de werkvloer.”
Begin 2020 worden de drie finalisten bekendgemaakt. Zij kunnen
bezoek van de officiële jury ver-
Meedoen belangrijker dan
winnen?
Deelname aan de verkiezing kan
veel voor een praktijk betekenen.
Het geeft een boost aan het teamgevoel onder het personeel en zorgt
voor meer betrokkenheid bij patiënten. Sterker nog: een mooi resultaat
in de verkiezing levert een praktijk
nieuwe patiënten op. “De aandacht
die we kregen, heeft er mede voor
gezorgd dat onze praktijk de afgelopen tijd enorm gegroeid is. Het
aantal aanmeldingen nam in een
jaar tijd met 40% toe,” vertelt Peter
ADVERTENTIE
PE RSLUC HT
|
AFZUIGING
|
BE E LDVOR MING
|
TANDVE R ZORGING
|
HYGIË NE
VistaVox S:
3D Imaging van Dürr Dental.
• Uitstekende 2D en 3D opnames
dankzij de hoge-resolutie Csl sensor
met een pixel grootte van 49.5 µm
Gereduceerde stralingsdosis door een
op de anatomie afgestemd volume
en innovatie in de tandartspraktijk
op gang, aldus eerdere deelnemende praktijken. Het nodigt uit om
kritisch naar het eigen handelen
te kijken en bovengemiddeld te
presteren. Een bijkomend voordeel van deelname is dat de eerste
ronden anoniem verlopen. Als u
in een vroeg stadium afvalt, krijgt
niemand dat dus mee.
Koelewijn, praktijkeigenaar en winnaar van de 2017-editie.
Kortom een perfect initiatief om
de Nederlandse mondzorg positief
op de kaart te zetten. Dat is ook
nadrukkelijk de intentie van de
grondleggers van de verkiezing. De
verkiezing zorgt voor positieve publiciteit en draagt hiermee bij aan
het imago van de tandheelkunde
in het algemeen. Ook brengt deelname een proces van verbetering
Elke onderscheidende praktijk maakt kans:
groot of klein, stad of platteland. Dus
heeft u een bijzonder verhaal, aansprekende opzet of een perfecte organisatie? Zijn
de monden van uw patiënten in de beste
handen? Of bent u gewoon trots op uw
praktijk, en verdient deze het eens in het
zonnetje gezet te worden? Uw praktijk
aanmelden kan tot 15 oktober 2019 op
www.tandartspraktijkvanhetjaar.nl.
Feiten & cijfers
76%
…van de Nederlanders betaalde
in 2018 extra zorgkosten buiten
de zorgverzekering en het eigen
risico om.
Dat blijkt uit cijfers van Patiëntenfederatie Nederland, op basis
van onderzoek onder bijna 8.000
respondenten. Er wordt bijbetaald voor onder andere medicatie, wondverzorgingsmiddelen,
mondzorg, een bril of contactlenzen, hulpmiddelen en fysiotherapie. Volgens de patiëntenorganisatie leiden hoge kosten
regelmatig tot uitstel van benodigde zorg. Ruim een kwart van
de deelnemers geeft toe weleens
te hebben afgezien van zorg om
financiële redenen. Voor meer
dan de helft van deze groep heeft
dit medische gevolgen gehad.
Zo hadden de respondenten last
van pijn, hadden ze langer pijn
of kregen ze meer klachten. Uit
recent onderzoek van RTL Nieuws
blijkt zelfs dat veel Nederlanders
in ernstige financiële problemen
komen door hoge zorgkosten.
Van de mensen die extra zorgkosten maakten, betaalde:
43% tussen de 100 en 150 euro aan extra zorgkosten.
33% tussen de 500 en 1500 euro aan extra zorgkosten.
13% tussen de 1500 en 5000 euro aan extra zorgkosten.
(bron: Patiëntenfederatie Nederland, RTL Nieuws)
• Eenvoudige, intuïtieve workflow
Kaakvormige field of view
Een Ideaal 3D-afbeeldingsvolume
in kaakvorm (Ø 130 x 85 mm)
Ø 50 x 50 mm volume
met een resolutie tot 80 µm
Quiz
1. Het risico van ernstige napijn is na een endodontische behandeling
het grootst als de patiënt ook al pijn had in de periode voorafgaand
aan de endodontische behandeling.
a. Juist
b. Onjuist
2. B
ij een lokaal, pijnlijk abces van endodontische oorsprong, waarbij
geen koorts aanwezig is, is het voorschrijven van een antibioticum
een goede methode om de pijn te bestrijden.
Meer op www.duerrdental.com/better-view
a. Juist
b. Onjuist
DÜRR DENTAL BENELUX BVBA, Molenheidebaan 97,
B-3191 Hever, Tel. +31 65 765 89 19, info@duerr.nl
AZ_VistaVox_210x297_181109_NL.indd 1
De antwoorden vindt u op pagina 22.
09.11.18 11:47
[5] =>
BINNENLANDS NIEUWS 5
DENTAL TRIBUNE NETHERLANDS EDITION SEPTEMBER 2019
Nieuwe campagne hoe te handelen bij tandtrauma
UTRECHT In het geval van een tandtrauma bij een kind is het van groot
belang dat direct de juiste zorg wordt verleend. Daarom lanceert de KNMT
in samenwerking met de Nederlandse Vereniging voor Endodontologie
(NVvE) de campagne ‘Tand eruit? Tand erin!’.
Ouders en verzorgers weten vaak
niet hoe ze moeten handelen wanneer een kind tijdens het sporten,
buitenspelen of stoeien een tand
verliest. Daarom hebben de KNMT
en NVvE een stappenplan opgesteld:
1. Pak de tand aan de bovenkant
vast. Raak nooit de wortel aan!
Spoel indien mogelijk de tand
met wortel en al 10 seconden af
onder koud stromend water.
2. Dep de tand niet droog en plaats
hem onmiddellijk terug. Lukt dat
niet, bewaar hem dan in melk of
in de mond, bijvoorbeeld tussen
de kiezen en wang.
3. Ga direct naar de tandarts.
Een melktand mag overigens nooit
teruggeplaatst worden, aangezien
dit schadelijk kan zijn voor het onderliggende element dat nog door
moet komen. Het advies luidt wel om
ook dan een tandarts te bezoeken.
De KNMT en NVvE zijn ervan overtuigd dat er meer blijvende tanden
gered kunnen worden wanneer
ouders en verzorgers weten wat ze
moeten doen in het geval van een
tandongeluk. De ervaring leert dat
ouders en verzorgers in eerste instantie met het kind naar de spoed-
Mensen
zoeken
vaker naar
mondzorg
informatie
op internet
eisende hulp of huisarts gaan. Maar
door het bezoeken van een onjuiste
zorgverlener, gaat veel tijd verloren.
Hoe sneller gehandeld wordt, hoe
minder kans op blijvende schade.
”Alhoewel tandartsen veel patiën-
Door het bezoeken
van een onjuiste
zorgverlener, gaat
veel tijd verloren
staan steeds weer nieuwe trainers
langs de sportvelden en er komen
steeds weer nieuwe ouders bij.”
Tandartsen wordt verzocht hun
patiënten te attenderen op de publiekscampagne. Op de voorlichtingswebsite Allesoverhetgebit.nl
kan de A3-poster met het stappenplan gratis worden gedownload.
(bron: KNMT)
ADVERTENTIE
Every Shade, One Choice
Dit is mogelijk met OmniChroma:
Deel 3 uit de serie van cases: Maarten de Beer, Erik-Jan Muts en Thomas Taha
AMSTERDAM Mensen gaan steeds
vaker zelfstandig op zoek naar informatie over dentale onderwerpen
en antwoorden op het internet. Dat
blijkt uit onderzoek van tandarts.nl
naar het zoekgedrag van haar bezoekers. De website voorziet consumenten, in samenwerking met
tandartsen en mondhygiënisten,
van informatie over de mondzorg.
Tijdens het onderzoek werd data uit
2019 vergeleken met eerdere gegevens uit 2016. In het eerste halfjaar van 2016 werden 19.191 unieke
zoekopdrachten uitgevoerd. In het
eerste halfjaar van 2019 is dit opgelopen tot 20.071. Dit betekent een
stijging van bijna 5%. Op de website
werd het meest gezocht naar informatie over het kunstgebit. Ook
waren er veel vragen over eventuele
complicaties na het extraheren van
een verstandskies, implantaten en
kronen.
Daarnaast blijkt uit het onderzoek
dat er in januari zowel het meest
naar tandheelkundige informatie
wordt gezocht als de meeste tandartsafspraken worden gepland. Deze
uitkomsten suggereren dat er mogelijk een relatie bestaat tussen het
zoeken naar informatie en daadwerkelijk een tandarts bezoeken.
(bron: Tandarts.nl)
ten zien met een tand eruit overkomt het je als individu hopelijk
zelden”, zegt KNMT-voorzitter
Wolter Brands. “Het is dus vrij logisch dat mensen niet weten wat
ze moeten doen. Het is belangrijk
snel en goed te handelen: als je dat
niet doet, kun je een tand kwijtraken. Daarom dragen wij deze
boodschap zo nadrukkelijk uit. En
dat zullen we blijven doen, want er
"OMNICHROMA is an essential composite for
any restorative dentist as its colour matching
after curing in circumferential enamel cavities
is truly unique."
© Thomas Taha
Eerst zien dan geloven,
doe de OmniChroma Challenge!
Vraag de gratis OmniChroma Challenge aan:
www.omnichroma .nl
[6] =>
6 interview
DENTAL TRIBUNE NETHERLANDS EDITION SEPTEMBER 2019
Tandarts-endodontoloog Marga Ree over herbehandelingen
“De restauratieve prognose van een
element is bepalend”
TEKST: REINIER VAN DE VRIE
Halverwege het interview realiseert endodontoloog Marga Ree uit Purmerend zich opeens dat ze die week veertig jaar geleden haar tandartsdiploma in ontvangst mocht nemen. Na twintig jaar als algemeen practicus en
evenzoveel jaar als endodontoloog heeft ze heel wat wortelkanaalbehandelingen en herbehandelingen gedaan. Als een van de meest deskundigen
op dit gebied weet ze als geen ander wat er mis kan gaan. Ze deelt haar
kennis graag in publicaties en op congressen. En in dit interview met
Dental Tribune.
Nog voordat de interviewer een
vraag kan stellen, begint Marga
Ree al te vertellen over een telefoontje dat ze onlangs van RTL4
kreeg over klachten van patiënten.
Na wat speurwerk concludeerde de
verslaggeefster dat wortelkanaalbehandelingen een substantieel deel
van die klachten uitmaken. Ree: “Ze
kwamen bij mij omdat ik in 2009
een artikel heb geschreven voor
het NTvT over risico-inventarisatie
van endodontische behandelingen.
RTL4 vroeg me waarom tandartsen
wortelkanaalbehandelingen doen
waarvoor ze eigenlijk niet voldoende ervaring hebben. Zouden ze niet
beter eerder moeten verwijzen,
zodat problemen voorkomen kunnen worden? Ik kon niet anders
dan dat beamen. Als tandartsen de
complexiteit van een initiële behandeling beter konden inschatten, zouden er veel minder herbehandelingen nodig zijn. Sommige
tandartsen denken dat ze alleen
maar kunnen verwijzen nadat ze
het eerst zelf hebben geprobeerd,
of nadat er iets is misgegaan. Maar
de meeste endodontologen vinden
het prima om initiële behandelingen doen.”
Beginnen tandartsen te snel
aan een herbehandeling?
Ja, er wordt vaak te snel begonnen zonder te onderkennen wat
de haken en ogen zijn. Dat je iets
wilt doen om een patiënt van zijn
klachten af te helpen is uiteraard
begrijpelijk. Maar soms is het beter om eerst aan de hand van foto’s
en onderzoek bij jezelf te rade te
gaan of je aan een herbehandeling
moet beginnen of dat je beter meteen kunt verwijzen. Probeer vast
te stellen waarom de initiële endo
niet goed is gegaan, en vraag jezelf
af of je een beter behandelresultaat
kunt bewerkstelligen. Je moet een
patiënt vertellen wat de kans op een
succesvol resultaat is als de herbehandeling wordt uitgevoerd door
een gespecialiseerde tandarts, iemand die er zijn dagelijks werk van
gemaakt heeft. Geef ook andere opties aan, bijvoorbeeld een extractie
1 november 2019
Het congres ‘Endodontische
herbehandeling – Van indicatie
tot praktische uitvoering, wordt
op 1 november georganiseerd
door Bureau Kalker in RAI Congrescentrum Amsterdam.
Meer informatie:
www.herbehandeling.nl
en eventueel een implantaat. Dan
kun je de patiënt laten kiezen. Die
conversatie zou bij de eigen tandarts plaats moeten vinden.
Die conversatie vindt te weinig
plaats?
Al zeker een jaar of tien merk ik
dat. Vroeger hadden meer tandartsen een langdurige relatie met hun
patiënten en kenden ze hen van
a tot z. Bij een verwijzing was zo’n
patiënt goed ingelicht. Zeker de jongere tandartsen bij ketens blijven nu
veel minder lang op één plek, waardoor patiënten sneller van tandarts
wisselen. Ik vraag patiënten altijd
eerst of de tandarts heeft gesproken
over de reden waarom ze naar mij
zijn verwezen. Een goed ingelichte
patiënt weet dat en weet wat hij
kan verwachten en wat de kosten
zijn. Maar er zijn ook patiënten die
een lijstje met endodontologen mee
hebben gekregen van de assistent.
Die mensen hebben eigenlijk geen
idee waarom ze bij mij moeten zijn.
Als endodontoloog neem je dan de
taak van de tandarts over, terwijl
die de regie had moet houden. Als
ik voor meer inlichtingen een praktijk benader, is het niet altijd eenvoudig om informatie te krijgen. De
patiënt-tandartsrelatie is jammer
genoeg anoniemer geworden. Ongeveer eenderde van mijn consulten leidt niet tot een behandeling,
meestal omdat de patiënt in eerste
instantie over te weinig informatie
beschikte om een keus te kunnen
maken, en er alsnog van afziet. Dit
is ook het geval bij mijn collega-endodontologen. Patiënten hebben
behoefte aan een duidelijke visie
en duidelijke voorlichting.
Is het dan niet het meest
logisch zo’n patiënt direct
terug te verwijzen naar zijn
tandarts?
Dat zou eigenlijk moeten, maar je
helpt een patiënt er niet mee. Als er
geen zorg- of behandelplan is, stuur
ik mensen niet terug, maar zeg ik
dat ik eerst ga overleggen met hun
tandarts. Soms is er wel een plan,
maar is de patiënt er niet van op de
hoogte, of wordt dat niet in de verwijsbrief vermeld. Gelukkig zijn er
ook veel praktijken die voorlichting
en communicatie wel hoog in het
vaandel hebben staan.
Zou het anderzijds voor de
samenwerking en communicatie niet veel logischer zijn
om endodontologen veel meer
te integreren in groepspraktijken?
Marga Ree: “Als tandartsen de complexiteit van een initiële behandeling beter konden inschatten, zouden er veel minder
herbehandelingen nodig zijn.” FOTO: RTL NIEUWS
Ik denk dat het de patiëntenzorg
ten goede komt als meerdere disciplines in één praktijk zitten. Je
hebt dan korte lijnen. Ik denk dat
de tijd van de solist en solistische
specialist wel voorbij is. Je moet aan
zoveel regelgeving voldoen. Het lukt
je gewoon niet meer om in je eentje een praktijk te managen naast
de patiëntenbehandeling.
Zou ik door mezelf
behandeld willen
worden?
Waarom gaat een initiële endo
niet goed en moet er een
herbehandeling plaatsvinden?
Bijvoorbeeld omdat er een kanaal is
gemist. In een element moet je een
relatief kleine opening prepareren
om op de bodem van de pulpakamer
de kanaalingangen te vinden. Die
zijn vaak niet goed te zien, bijvoorbeeld door calcificatie. Zeker als je er
niet zo ervaren in bent en niet met
vergroting werkt, wordt het moeilijk. Een Zweeds artikel dat onlangs
is verschenen over dit onderwerp
heeft als titel Working in the dark. Dat
is wat veel tandartsen ervaren. Ik
herken dat uit mijn eerste jaren als
algemeen practicus, toen een wortelkanaalbehandeling voor mij ook
iets mystieks was. Het was vrij onvoorspelbaar, soms ging het goed,
soms fout. Ik kon toen ook niet
exact de vinger leggen op waarom
het ene geval wel en het andere geval niet goed ging. Het ontbrak me
aan kennis, ervaring en inzicht. Wat
ook regelmatig misgaat, is dat kanalen niet tot het apicale deel worden gereinigd en gevuld. Een heikel
punt is verder dat er niet altijd rubberdam wordt gebruikt, waardoor
onder andere contaminatie plaatsvindt met mondbacteriën. Je moet
zorgvuldig werken, maar dat geldt
voor de hele tandheelkunde. Een
composietvulling laat ook los als
er vocht bij is gekomen tijdens het
aanbrengen.
Hoe kun je dit soort dingen
voorkomen?
Je kunt het vergelijken met een verbouwing. Goede vakmensen denken
vooraf na wat ze tegen kunnen komen. Die gaan niet slopen en zien
wel waar het schip strandt. Die hebben een plan a en een plan b. Die
gaan stap voor stap aan het werk
en hebben een overzicht van waar
ze naartoe willen. Zo moet het ook
met de tandarts. Je best doen en er
maar het beste van hopen, is niet
voldoende. Je moet jezelf er ook de
tijd voor gunnen. Je moet niet de
druk voelen van de volgende patiënt
in de wachtkamer. Bovenmolaren
of tweede ondermolaren zijn vaak
ook lastig toegankelijk. Dat doe ik
ook niet zomaar even. Je moet over
de combinatie beschikken van niet
te snel opgeven, geduldig maar ook
doelgericht zijn, en passie voor je
vak hebben. De algemeen practicus
moet zelf selecteren welke initiële
behandelingen en herbehandelingen hij zelf kan doen. Daarvoor
moet je zelfkennis hebben en eerlijk zijn tegenover jezelf. Een cruciale vraag is: ‘Zou ik door mezelf
behandeld willen worden?’ Maar er
gaat natuurlijk ook best veel goed.
Als endodontoloog zie ik alleen de
lastige gecompliceerde gevallen en
de dingen die mis zijn gegaan.
Kun je altijd goed bepalen of je
wel een herbehandeling moet
doen?
Ik twijfel vaak. Niet of een herbehandeling kan, maar wel over de
prognose van het element. Elementen met een wortelkanaalbehandeling falen zelden vanwege
een endodontisch probleem. Heel
vaak voldoet een restauratie niet of
komt die los. Een element kan ook
te weinig tandmateriaal hebben.
Kortom, te weinig structurele integriteit, zoals we dat noemen. Het
gaat erom dat het element na 10-15
jaar nog steeds een goede conditie
heeft. Ik kijk altijd eerst naar de
restauratieve prognose van het element. Als die dubieus is of slecht is,
adviseer ik vaak iets anders dan een
herbehandeling. Soms ben je met
een element uitbehandeld en bewijs je een patiënt geen dienst met
een endo. Het is natuurlijk ook een
hele investering. Bijna alles wat je
doet, gaat een paar jaar mee. Maar
je wilt een goede langetermijnprognose. Als er geen klachten zijn of
geen dwingende redenen, moet je
een herbehandeling dan wel doen?
Een herbehandeling kan het element ook slechter maken. Dat heb
ik ook moeten leren. In mijn beginperiode als endodontoloog deed ik
veel meer heroïsche endodontische
tandheelkunde: herodontics, noemen
de Engelsen dat.
Wanneer is er sprake van een
mislukte endo?
Wanneer is het een mislukking? Ik
heb patiënten opgeroepen die ik in
het begin van mijn carrière, 30-40
jaar geleden, heb behandeld met
een wortelkanaalbehandeling. Het
leuke is dat negentig procent van
de circa 450 onderzochte behandelde elementen er met restauratie
nog inzat, terwijl ik toen geen enkele ervaring had met endo’s. Natuurlijk zijn er in zo’n periode ook
wel dingen misgegaan, maar als
een element het na twintig jaar begeeft, moet je denk ik niet van een
mislukking spreken. Dan heeft het
element zijn dienst bewezen. Het
is best een uniek onderzoek, omdat
het over zo’n lange periode gaat. De
resultaten heb ik onlangs gepresenteerd op een endocongres in de VS.
Ik heb plannen om er binnenkort
een artikel over te schrijven.
Hoelang moet een element
mee kunnen na een endo?
Zeker tien jaar. Maar garantie geven
is lastig, omdat er ook dingen zijn
Lees verder op pagina 8
[7] =>
PERFORMANCE.PRICE.TECHNOLOGY
THE SMART MOVE
Bestel online via www.henryschein.nl & telefonisch via 036 53 58 601
[8] =>
8 interview
Vervolg van pagina 6
waar je geen invloed op uit kunt oefenen. Die termijn kan korter zijn
bij bijvoorbeeld kinderen waar een
implantaat nog niet mogelijk is of
bij medisch gecompromitteerde
patiënten.
Wat is de insteek van uw
lezingen op het congres
over de herbehandeling op
1 november?
Vaak denkt een tandarts dat het
een te groot risico is om een herbehandeling te doen bij een element
met een wortelstift. Maar met een
stapsgewijze benadering is het heel
goed mogelijk die stift te verwijderen. Ik laat ook zien hoe een herbehandeling wordt gedaan. Ik doe die
altijd in meerdere zittingen. Eerst
de ontmanteling: kroon eraf, stift
eruit, eventueel verwijdering van
afgebroken instrument, wortelkanaalvulling eruit. Dan heb je goed
zicht op de kies en weet je wat de
structurele integriteit is en kun je
een prognose maken. Dan reinig ik
en vul ik het element tijdelijk met
calciumhydroxide. Als de patiënt na
ongeveer vier weken terugkomt ga
ik na hoe het met de klachten zit.
Dat geeft feedback over de eerste
zitting en zegt iets over het genezingsproces. Dat is zeker belangrijk
bij een vooraf dubieus element. Ik
ga pas verder bij groen licht. In het
slechtste geval kan er toch extractie
volgen na zo’n eerste zitting. Gelukkig gebeurt dat zelden. Maar mensen begrijpen dat als je ze meegenomen hebt in het beslisproces en als
ze daar akkoord mee zijn gegaan.
Wat doe je met een kroon?
Een kroon van goede kwaliteit probeer ik te behouden. Ik neem een
kroon er bij voorkeur af. In de ideale
wereld verwijder je alle restauraties
voordat je een herbehandeling doet
om goed zicht te krijgen op het element en de structurele integriteit.
Om de kroon te kunnen terugplaatsen moet die goed passen en aansluiten. De randjes van de kroon
moeten gaaf zijn en de kroonrand
moet niet beschadigd zijn. Het
hangt ook van het materiaal af. Een
porseleinen of keramische kroon
kun je er meestal niet heel aftikken.
Bij een kroon met een metalen onderstructuur lukt dat meestal wel.
Als er veel cariës onder de kroon zit
en je veel tandmateriaal weg moet
boren kun je de kroon niet meer
passend krijgen.
Wat valt er te verwachten op
het congres?
Francesco Mannocci komt spreken
over de risico’s en voordelen van de
herbehandeling. Dus de focus op
wat er mis kan gaan. Michiel de
Cleen gaat het hebben over de indicatie voor de herbehandeling en
over de obstakels en hindernissen
bij het opnieuw reinigen en vullen
van kanalen. En zelf spreek ik over
de herbehandeling van gekroonde
elementen en over een succesvolle
prognose na de herbehandeling.
Iedereen die geïnteresseerd is in
tandheelkunde kan van dit congres
wat opsteken, want het gaat niet alleen om de wortelkanaalbehandeling, je ziet ook de mogelijkheden
die er zijn, en je leert een betere afweging te maken om iemand wel of
niet in te sturen. Met de opgedane
kennis sta je denk ik zekerder in je
schoenen, of je nu wel of niet een
herbehandeling zelf doet.
DENTAL TRIBUNE NETHERLANDS EDITION SEPTEMBER 2019
Endodontische herbehandeling
van 3 bovenincisieven met een
10-jarige follow-up
TEKST: MARGA REE
De 12, 11 en 21 zijn jaren geleden
van wortelkanaalbehandelingen
en kronen voorzien. De betreffende elementen zijn meer dan eens
herbehandeld en opnieuw gekroond. Er is ook apicale chirurgie
uitgevoerd, echter zonder blijvend
resultaat. De kronen komen steeds
los, er zit een fistel buccaal van de
11 en er zijn radiolucenties zichtbaar aan de 11 en 12. Dit laatste element is apicaal geperforeerd. Tot
slot valt op dat de distale kroonrand van de 21 zeer diep onder de
gingiva ligt, waardoor de biologische breedte wordt geschonden,
1
3
5
6
8
9
11
13
droxide voorzien. Als de fistel verdwenen is wordt element 11 met
MTA gevuld, omdat de apicale diameter door een apexresectie in het
verleden zeer wijd is. Ook de perforatie in de 12 wordt met MTA gevuld. Daarna worden in alle incisieven glasvezelstiften gecementeerd
en worden de 11 en 21 van een composietopbouw voorzien. Met orthodontische extrusie van de 21 wordt
een kroonverlenging bewerkstelligd. Daarna worden de elementen
van nieuwe kronen voorzien. Twee
jaar na de behandeling zijn de radiolucenties verdwenen. Ook is de
ongunstige parodontale situatie
bij de 21 sterk verbeterd, hetgeen
2
4
7
hetgeen te zien is aan de gingivitis
ter plaatse. De patiënt is ontevreden over de frontkronen en wil
deze laten vervangen.
Om de restauratieve prognose te
beoordelen wordt besloten de bestaande kronen en opbouwen te
verwijderen. Dit laatste is gedaan
met behulp van ultrageluid en een
stiftentrekker. Er blijkt onvoldoende coronaal dentine aanwezig te
zijn om een ferrule te creëren, en
er wordt besloten om een kroonverlenging te doen door middel
van orthodontische extrusie.
Eerst worden de kanaalvullingen
verwijderd, de elementen opnieuw
geprepareerd en van calciumhy-
10
12
14
15
te zien is aan de gezonde gingiva.
De 2 sagittale doorsneden van een
cone beam computed tomography
(CBCT) laten zien dat de kanaalvullingen en wortelstiften naadloos op
elkaar aansluiten en de radiolucenties verdwenen zijn. Ook een lange
termijncontrole na 10 jaar laat een
goed functionerend en gezond
bovenfront zien.
Noot van de redactie: een deel van
deze casus is eerder verschenen in
het nascholingsprogramma Restaureren na endodontische behandeling
(AccreDidact, 2012).
Fig.1: Pre-operatieve
röntgenfoto, radiolucenties
aan de 12 en 11.
Fig.2: Buccaal aanzicht,
fistel buccaal van de 11 en
gingivitis ter plaatse van
de 21.
Fig.3: Met een stiftentrekker
wordt de gegoten stift
opbouw verwijderd.
Fig.4: Detail van de stiftentrekker.
Fig.5: Na aanbrengen van
de kanaalvulling wordt een
glasvezelstift gepast.
Fig.6: De composietopbouwen in de 12, 11 en 21 met
glasvezelstiften.
Fig.7: Eindfoto van de kanaalvullingen en opbouwen met
glasvezelstiften.
Fig.8: Orthodontische extrusie van de 21.
Fig.9: Zes maanden later zijn
de radiolucenties al aanmerkelijk in grootte afgenomen.
Fig. 10: Follow-up na twee
jaar, de radiolucenties zijn
verdwenen.
Fig.11 en fig. 12: Sagittale
doorsnedes van de CBCT van
de 11 en 21 na twee jaar.
Fig.13: Klinische foto na
twee jaar.
Fig.14: Röntgenologische
follow-up na 10 jaar.
Fig.15: Klinische foto na
10 jaar toont een gezonde
gingiva.
[9] =>
interview 9
DENTAL TRIBUNE NETHERLANDS EDITION SEPTEMBER 2019
Dr. Roberto Cristescu over het begin van een endodontische behandeling
“Verkeerde start kan vervolgprocedure
bemoeilijken”
TEKST: IMELDA VAN DE WARDT
Het begin van een endodontische behandeling omvat meer dan ‘slechts’
het element openen. Zo wordt onder andere de differentiaaldiagnose
gesteld, de moeilijkheidsgraad ingeschat en de occlusie nagelopen. Wat
maakt ‘de endostart’ zo complex? En wat gaat er mis in de praktijk? In
dat kader organiseert de Nederlandse Vereniging voor Endodontologie
(NVvE) op 12 oktober het najaarscongres ‘De Endostart’. Dental Tribune
blikt vooruit met tandarts-endodontoloog dr. Roberto Cristescu, spreker
op het congres.
Wat maakt de ‘endostart’ zo
complex?
Een verkeerd begin van een endodontische behandeling, ook wel de
endostart genoemd, kan het vervolg
van de procedure vermoeilijken.
Wanneer de tweede molaar van de
bovenkaak (17 of 27) bijvoorbeeld te
ver naar distaal geopend wordt, verkleint dat de kans om een mesiobuccaal wortelkanaal te vinden. Indien
er te ver naar distaal wordt geboord,
kan het element zelfs perforeren.
De diagnose en het behandelplan
veranderen indien de endodontische start niet optimaal wordt uitgevoerd.
Er wordt nog
te vaak onjuist
gediagnostiseerd
Bij de endostart is het van belang
dat een patiënt een correcte diagnose en efficiënte anesthesie krijgt.
Ook moet de opening van de pulpakamer voldoende worden geprepareerd. De juiste kennis, genoeg
tijd, een scherpe focus en het juiste
instrumentarium is noodzakelijk
om tot het gewenste resultaat te
komen. Ik denk dat het daarom heel
belangrijk is dat zowel de tandarts
als het gehele mondzorgteam over
voldoende kennis beschikt om een
endodontische behandeling tot een
goed eind te brengen.
Biografie
Roberto Cristescu studeerde in
2004 af als tandarts aan de Carol
Davila University in Boekarest,
Roemenië. In 2006 behaalde hij
zijn master in Biomaterialen
aan de Politehnica University
of Bucharest. Na zijn afstuderen
heeft hij enkele maanden endodontische kennis opgedaan in de
Verenigde staten, om zich vervolgens aan ACTA te differentiëren tot tandarts-endodontoloog.
Cristescu is erkend endodontoloog door de Nederlandse Vereniging voor Endodontologie en
is Certified Member of the European Society for Endodontology.
Daarnaast is hij International
Member of the American Association of Endodontists en heeft
hij diverse artikelen in endodontische tijdschriften gepubliceerd.
In 2014 richtte Cristescu het onafhankelijke Educational Platform in Endodontology op, waar
hij regelmatig in binnen- en
buitenland cursussen over geeft.
Hoe belangrijk is het begin
van de endodontische behandeling voor het uiteindelijke
resultaat?
Het gewenste eindresultaat is een
pijnvrij element, dat idealiter levenslang optimaal functioneert.
Als vooraf de diagnose niet accuraat gesteld is en de bron van de pijn
niet correct geïdentificeerd wordt,
blijft de patiënt na de endodontische behandeling dezelfde klachten
houden. Indien een endodontische
pathologie is gediagnosticeerd in
plaats van een parodontaal probleem, is je endostart op voorhand
al mislukt. De patiënt wordt immers niet aan zijn klachten geholpen. Het gewenste resultaat zal in
zo’n geval niet worden bereikt.
In een eerder interview
van Dental Tribune stelde
tandarts-endodontoloog Jan
Warnsinck dat tandartsen
vaak te weinig tijd besteden
aan het maken van de opening.
Wat is uw visie hierop?
Tandartsen hebben vaak een volle
agenda en daarnaast veel administratieve taken. Als tandarts werk je
in hoog tempo en sta je soms onder
tijdsdruk. Dan vergeet je tijd te nemen om alle kanalen van een molaar te identificeren en prepareren.
Schiet de kennis van tandartsen over het begin van een
endodontische behandeling
tekort?
Waar de ene tandarts één endodontische behandeling per maand
uitvoert, doet de ander er vijf per
dag. Dit is afhankelijk van de dentale status van de patiënten. In
sommige praktijken worden weinig patiënten met gerestaureerde
elementen behandeld, waardoor
endodontische
behandelingen
minder aan de orde zullen komen.
Maar wanneer de beslissing wordt
genomen om een endodontische
behandeling te starten, is het voor
alle tandartsen belangrijk om dit
voor de patiënt veilig te laten verlopen. De procedure moet daarom
volgens de actuele standaard worden gedaan.
Wat zijn valkuilen bij het begin
van een wortelkanaalbehandeling?
Naast het stellen van een juiste diagnose en het prepareren van een
endodontische opening, moet het
belang van anesthesie niet vergeten
worden. Het bereiken van voldoende anesthesie bij een irreversibele
pulpitis van een onderkaakmolaar
kent een relatief laag slagingspercentage. Hier moet de tandarts
Dr. Roberto Cristescu.
rekening mee houden tijdens het
diagnosticeren. Bij een lastig te verdoven element met een irreversibele pulpitis in de onderkaak is meer
tijd en soms ook meer anesthesie
nodig dan gebruikelijk. Wanneer
het element onvoldoende verdoofd
is, blijft de patiënt mogelijk achter
met een traumatische ervaring.
Wat is de rode draad van
uw lezing tijdens het NVvE-
congres ‘De Endostart’?
Het is van belang om orde te scheppen in de onvoorspelbare wereld
van de tandheelkunde. Als tandarts
weet je niet precies hoeveel dagen
de napijn voor een patiënt zal duren. Wel weet je waar je de occlusale
opening bij een bovenkaakpremolaar met een MO-composietvulling
moet prepareren. We kunnen nog
geen histologische diagnose van
de pulpastatus stellen, maar we
weten wel welke klinische testen
uitgevoerd moeten worden voordat
we een endodontische behandeling
kunnen starten. Ik wil tandartsen
tijdens mijn lezing een simpel en
betrouwbaar algoritme voorleggen,
dat bijdraagt aan het diagnosticeren van endodontische spoedgevallen en het nauwkeuriger uitvoeren
van endodontische openingen.
U bespreekt in uw lezing
specifiek de endostart bij
spoedgevallen. Wat maakt
een endodontisch spoedgeval
complex?
Als tandarts werk je volgens een
gepland dagschema, met afspraken en een vastgestelde tijdsduur
per behandeling of consult. Een
spoedgeval verstoort het gebruikelijke ritme. Vaak vindt een spoedgeval aan het einde van de dag plaats,
wanneer het mondzorgteam vermoeid is. Je weet als tandarts van
tevoren niet precies wat er met de
patiënt aan de hand is. Daarnaast
is er minder tijd om een procedure
uit te voeren. Soms zijn er slechts
dertig of vijftien minuten aan het
einde van de dag beschikbaar om
een goede diagnose te stellen, voldoende anesthetica toe te dienen en
een ideale endodontische opening
uit te voeren. De patiënt heeft vaak
hoge verwachtingen en wil zo snel
mogelijk, zo niet meteen, pijnvrij
worden gemaakt.
De juiste kennis,
genoeg tijd, een
scherpe focus
en het juiste
instrumentarium
is noodzakelijk om
tot het gewenste
resultaat te komen
Hoe krijgt u de patiënt zo snel
mogelijk pijnvrij?
Gelukkig is de endodontische pathologie geen langdurige pijnlijke
pathologie zoals de diagnose van
een trigeminusneuralgie. Een episode van acute pijnlijke parodontitis apicalis veroorzaakt gedurende
drie maanden geen dagelijkse pijn.
Hetzelfde geldt voor een irreversibele pulpitis. De pijn duurt over het
algemeen een paar dagen tot een
week. De patiënt verwacht dat een
klacht, en de daarmee gepaard gaande pijn, meteen weg is na het uitvoeren van de procedure. Het menselijk
lichaam werkt zo echter niet. Daarom is communicatie met de patiënt
belangrijk. Bespreek de klacht, leg de
pathologie en het behandelplan uit,
maar bespreek ook de verwachtingen. Dankzij een goede diagnose van
het endodontisch spoedgeval (pijnlijke irreversibele pulpitis, pijnlijke
parodontitis apicalis of een apicaal
abces), het uitvoeren van een optimale endostart en met behulp van
postoperatieve medicatie kunnen
wij op een betrouwbare en voorspelbare manier de levenskwaliteit van
de patiënt verhogen.
Wat ziet u in de praktijk vaak
misgaan?
Patiënten worden regelmatig naar
ons doorverwezen met endodontische spoedgevallen. Cijfers uit onze
praktijk wijzen uit dat ‘slechts’ 70%
van deze spoedgevallen een endodontische oorzaak heeft. Dat betekent dat er nog te vaak onjuist
wordt gediagnostiseerd.
Waar moet rekening mee
gehouden worden bij het
stellen van de diagnose?
Ten eerste een goede anamnese.
Luister aandachtig naar de klachten van de patiënt. Wanneer hij
vertelt over een pijnlijk element bij
kou, moet je eerste focus liggen op
een niet-endodontisch behandeld
element met eventueel een diepe
restauratie of gingivale recessie.
En niet op een periapicale lucentie
van een reeds endodontisch behandeld element. Ten tweede moeten
er diverse endodontische testen
worden uitgevoerd, waaronder vitaliteitstesten, percussie, palpatie
en een pocketmeting. Ten derde
proberen we het klinische beeld zo
nauwkeurig mogelijk in het kader
van een endodontische pathologie
te plaatsen. Probeer deze volgorde
aan te houden. Denk niet eerst aan
een bepaalde endodontische pathologie om door middel van testen te
kijken of de klachten bij deze pathologie horen.
Welke boodschap drukt u elke
tandarts op het hart?
Besteed indien mogelijk meer tijd
aan een endodontische spoedbehandeling en voer de procedure
rustig uit.
Wilt u meer weten over het begin van een
endodontische behandeling? Bezoek op
zaterdag 12 oktober 2019 het NVvE-
najaarscongres ‘De Endostart’ in Hotel
Okura Amsterdam. Zie voor meer informatie www.nvve.com.
[10] =>
10 Klinisch
DENTAL TRIBUNE NETHERLANDS EDITION SEPTEMBER 2019
Vier jaar later: case report endodontische
behandeling 46
TEKST EN FOTO’S: RIK VAN MILL
Vier jaar geleden meldde zich een patiënt in onze praktijk met heftige
pijn in de regio 46. Na een blik op de bitewing en op de apicale röntgenopname (afbeelding 1 en 2) is de indicatie endodontische behandeling 46
snel gesteld.
Vier jaar geleden werd ook een
nieuw roterend instrument geïntroduceerd op de Nederlandse
tandheelkundige markt: WaveOne.
Deze bestond al, maar in de uitvoering gemaakt van conventioneel
nikkeltitanium. Het nieuwe eraan
was destijds dat het instrument
beschikbaar werd in de ‘gold’-versie. Het nikkel-titanium wordt dan
blootgesteld aan een hittebehandeling die ervoor zorgt dat het materiaal beter weerstand kan bieden
aan vermoeiing. Vermoeiing treedt
onvermijdelijk op wanneer we het
instrument gebruiken voorbij een
curve in een radix. Het instrument
werd ons door Dentsply welwillend
ter beschikking gesteld om het uit
te proberen.
Hoe werkt het? WaveOne-vijlen
worden gebruikt in een 150°-rotatie
tegen de klok in, gevolgd door een
30°-rotatie met de klok mee. De vijl
is linksdraaiend gefabriceerd, zodat
deze bij 150° tegen de klok in zichzelf het kanaal in werkt. De 30°-rotatie met de klok mee is de werkslag
waarbij het dentine waarmee de vijl
in aanraking is, wordt verspaand.
Op de vijl moet, in tegenstelling
tot ProTaper Universal, enige axiale druk uitgeoefend worden. De
vijl werkt snel en produceert dus
veel dentinevijlsel. Daarom moet
er frequent gewisseld worden met
de handvijl om dentinevijlsel in
suspensie te houden.
De lengte van de kanalen was ongeveer 25 millimeter. Na openen
en toegang verkregen te hebben
tot het bovenste 2/3 gedeelte van de
radix werd het apicale deel van de
kanalen benaderd met behulp van
SS K-vijlen 08 en 10. We maakten
de kanalen doorgankelijk (‘patent’,
een term van professor Herbert
Schilder) en maakten het kanaal
zodanig glad dat we een nieuwe
rechte K-vijl zonder te manoeuvreren moeiteloos op de door de elektronische lengtemeter vastgestelde
lengte kunnen laten glijden.
Dan zijn we klaar voor het introduceren van WaveOne Gold Primary.
Volgens de fabrikant Dentsply kan in
het merendeel van de gevallen deze
vijl gebruikt worden en de kanalen
geprepareerd: het 1-vijlconcept.
De eindfoto’s stemmen tot optimisme. Röntgenologisch lijkt voldaan
aan al de eisen die Schilder aan de
vorm van geprepareerde kanalen
stelde:
1. Originele anatomie behouden
2. Continue taper
3. Foramen zo klein als praktisch
4. Positie van het foramen
behouden.
Er lijkt sprake van een gevuld systeem (afbeelding 3 en 4). De puffs
in de laatste paar millimeter hebben geen klinische betekenis, maar
zijn een normaal bijverschijnsel bij
het obtureren van kanalen met een
hydraulische obturatiemethode,
gebruikmakend van warme guttapercha. Hier kozen we voor Therma-
fil, wat een uitstekende reputatie
heeft en de preferente vulmethode
is van veel eminente clinici, zoals
Buchanan en Ruddle. Vol vertrouwen presenteren we de resultaten
aan de patiënt en we schrijven een
brief aan de verwijzend tandarts
dat het vervaardigen van een kroon
nu kan geschieden zonder onaanvaardbare risico’s.
Vier jaar later: opspelende
laesie
Vier jaar later bezoekt de patiënt
wederom op verwijzing onze praktijk. Hij ondervindt wat ongemak
van element 46 waar de tandarts 3
jaar geleden een kroon op heeft gemaakt. Bij kauwen is het element
iets pijnlijk, iets wat hem sinds twee
maanden opgevallen is. Afbeelding
5, 6 en 7 kunnen bevestigen wat de
oorzaak is: een opspelende laesie
van endodontische origine (LEO)
aan de mesio-buccale radix. Bittere
teleurstelling aan onze zijde en een
verdrietige patiënt.
Wat is de oorzaak en wat is eraan
te doen? Meerdere verklaringen zijn
mogelijk:
• Bacteriën veroorzaken de afweerreactie van het lichaam en
de bacteriën vinden een vestigingsplaats in de kanalen. Er zou
onvoldoende gereinigd kunnen
zijn, waardoor er organische bestanddelen achterblijven die een
dankbare voedingsbron zijn voor
beestjes.
• Het kan zijn dat de obturatie niet
100% was, waardoor open ruimtes achterblijven waar bacteriën
kunnen groeien.
• Het kan de anatomie zijn die we
gemist hebben. 30% van deze elementen hebben een zogenaamde
MidMesial.
Gelukkig komt het in onze praktijk
niet zo vaak voor dat kanaalbehandelingen falen, zeker als wij de eerste behandelaar zijn. Wel zijn we ervan overtuigd dat we eerst de minst
destructieve optie moeten omarmen in de vorm van een herbehandeling. Helaas zullen we daarvoor
een toegang moeten maken door
de nieuwe kroon heen. Toch geven
we aan deze optie altijd de voorkeur
boven een apexresectie. We gaan er
in eerste instantie toch van uit dat
we iets niet goed gedaan hebben.
Na anesthesie en rubberdam maken
we de access (afbeelding 8 en 9). De
zwarte plastic Thermafil carriers
zijn duidelijk te zien. Na wat gutta
verwijderd te hebben, blijft er op de
isthmus iets guttapercha achter.
Zou ik dan toch vier jaar geleden
een MidMesial gemist hebben (afbeelding 6)? We richten onze inspanningen eerst op de midmesial.
Een uur later geef ik het op. Ik durf
ook niet verder af te dalen in het
relatief smalste deel van de mesiale
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
radix. Het gevaar op een perforatie
wordt me te groot (afbeelding 11
en 12).
Mesiobuccaal en mesiolinguaal
ontdoen we de kanalen van de
Thermafil-carrier en de achtergebleven guttapercha. Een glijbaan
hadden we vier jaar geleden ook,
dus dit deel van de behandeling
blijft redelijk eenvoudig. Het is
vooral belangrijk geduldig te blijven en net zo lang de oplosmiddelen voor guttapercha in te laten
werken en te activeren dat de paperpoints die we gebruiken om de
oplosmiddelen weer op te deppen er
brandschoon uitkomen (afbeelding
13). Deze keer geen Thermafil, maar
de Squirt-techniek waarbij we guttapercha direct in de kanalen spuiten (afbeelding 14 en 15).
De eindfoto’s zijn duidelijk: een iets
vollere shape en wat nadrukkelijkere puffs. Fingers crossed! Over drie
maanden weten we meer.
Afbeelding 1-2. Een blik op de bitewing en de apicale röntgenopname. Afbeelding 3-4. Er lijkt sprake van een gevuld systeem. Afbeelding 5-7. De oorzaak van
de pijn bij het kauwen: een opspelende laesie van endodontische origine (LEO) aan de mesio-buccale radix. Afbeelding 8-9. Na anesthesie en rubberdam maken we de access. Afbeelding 10. Het is mogelijk dat we 4 jaar geleden een MidMesial gemist hebben. Afbeelding 11-12. Het gevaar op een perforatie wordt te
groot. Afbeelding 13. Het is belangrijk geduldig te blijven en de oplosmiddelen voor guttapercha in te laten werken en te activeren. Afbeelding 14-15. Bij de
Squirt-techniek wordt guttapercha direct in de kanalen gespoten.
[11] =>
DENTAL TRIBUNE NETHERLANDS EDITION SEPTEMBER 2019
Trucs van de meester
Onder redactie van Maxim Lagerweij
Beste lezers,
Pas op met fraaie mock-ups
Maak de definitieve
restauratie
precies zoals de
oorspronkelijke
mock-up
Maxim Lagerweij.
‘Redden’ van een verstandskies
Een andere collega vertrouwde mij
een heel ander type truc toe. Patiënten zien vaak op tegen het verwijderen van verstandskiezen. Logisch,
want dit veroorzaakt een wond en
de patiënt heeft een aantal dagen
last van gevoeligheden. De indicatie voor extractie staat duidelijk
vermeld in de Richtlijn derde molaar
van de NVMKA (zie www.nvmka.nl).
Een van de indicaties is verwijdering als de verstandskies naar voren is gekiept en doorbreken wordt
verhinderd door de tweede molaar.
Voedsel kan dan impacteren en er
kunnen ontstekingen ontstaan,
inclusief cariës in de distale wortel
van de tweede molaar. Iedereen gebruikt de middelen die hij heeft om
met dit soort situaties om te gaan
en dat is voor de tandarts meestal verwijzen naar de kaakchirurg.
Maar zijn er – wellicht onverwachte
– manieren om een extractie soms
te kunnen voorkomen?
Een mij bevriende collega, orthodontist Johan Boersma, liet mij
twee röntgenfoto's zien. Een met
een gekiepte derde molaar en een
tweede röntgenfoto met de derde
molaar rechtop. De verstandskies
was gered, maar hoe? Voor een orthodontist is dat eenvoudig en voor
een handige hobbyende tandarts
denk ik ook. Hij zette op de eerste
molaar een orthodontische draad
met Ketac™ Molar, die gebogen
was tegen het occlusale vlak van
de derde molaar. Het geheugenmetaal wil zich rechten en duwt de
derde molaar scheef naar achteren
en omhoog. Na enkele weken is de
molaar verplaatst. Deze kan dan
verder doorbreken en verder functioneren zoals het bedoeld is, waarbij
de patiënt een extractie bespaard is
gebleven. Er zijn ook simpele trucs
ter voorkoming van nabezwaren en
mogelijkheden als decoroneren in
ingewikkelde situaties, maar daarover meer in een volgende editie.
U ziet het: voor alle soorten trucs
is plaats in deze rubriek. Ik ben benieuwd naar uw ideeën en oplossingen! Want goede trucs maken
het tandartsleven makkelijker én
leuker.
Beroepsvereniging ANT vroeg in
2018 tijdens periodieke overleggen
met zorgverzekeraars aandacht
voor minderjarigen die de tandarts
niet bezoeken. Volgens de beroepsvereniging weten zorgverzekeraars
om welke kinderen het gaat en zijn
zij beter in staat deze groep te bereiken. Alleen zorgverzekeraar DSW
heeft een brief geschreven aan ouders waarvan de kinderen nooit of
zelden een tandarts bezoeken. In
deze brief wordt gewezen op het
recht van vergoeding voor minderjarigen vanuit de basisverzekering.
De brief werd naar 296 minderjarigen in Schiedam gestuurd. In het
eerste halfjaar bezochten 127 jongeren de tandarts. Dat komt neer
op een percentage van 43%. “Of dat
is gebeurd naar aanleiding van onze
brief is niet nader onderzocht, maar
dat lijkt aannemelijk,” aldus de
zorgverzekeraar.
Voorafgaand aan het experiment
had DSW medewerking gevraagd
aan regionale tandartsen. Vijftien
praktijken stonden open om nieuwe patiënten in hun praktijk op te
Volgens ANT zijn
zorgverzekeraars
beter in staat
kinderen te
bereiken
nemen. Uiteindelijk zijn 51 kinderen naar dezelfde tandarts gegaan
als die van hun ouders. De overige
jongeren meldden zich bij een andere tandarts of gingen naar een gespecialiseerde jeugdtandarts. Verder
bleken twintig ouders geen aanvul-
lende verzekering voor zichzelf te
hebben. Vijf van hen hebben deze
per 1 januari 2019 alsnog afgesloten.
De ANT benadrukt dat niet alle zorgverzekeraars destijds enthousiast
reageerden op het verzoek om een
brief te sturen. VGZ wees het voorstel af, omdat ze vond dat zij ‘niet de
taak heeft verzekerden naar zorg te
leiden’ en net als sommige andere
verzekeraars zagen ze het probleem
dat er op die manier ‘wordt geïnvesteerd in een kind dat zich op zijn
of haar 18e mogelijk ergens anders
verzekert’. De overige verzekeraars
benoemden met name beperkingen
op basis van privacy die hen beletten
om een brief te sturen.
De ANT is enthousiast over de positieve uitkomsten van de verzekeraar. Ook de KNMT is verheugd
over de uitkomsten van de pilot
en juicht dergelijke (regionale) initiatieven toe. De zorgverzekeraar
heeft toegezegd het experiment
in 2020 uit te breiden naar Vlaardingen en Maassluis.
(bron: KNMT, ANT)
ADVERTENTIE
Houd uw kennis
en vaardigheden
up-to-date
Voordelig nascholingspakket
Combi themadagen +
tijdschriften + webtv
Elk jaar nieuw programma
Topsprekers en -auteurs
Praktijkgericht
35 KRT-punten per jaar
jaargang 14 | nummer 2 | december 2018
ACTA Dental Education | Prelum | www.qualitypractice.nl
Quality Practice Tandheelkunde 2018/2019 (2)
Gefrustreerd maak je de tand weer
ietsje hoekiger en ruwer en als het
een beetje tegenzit, raakt de patiënt
nu ook gefrustreerd na meerdere
verzoeken en kleine aanpassingen.
Uiteindelijk zijn jullie beiden minder blij dan in eerste instantie. Net
als bij de cd of de tweede tentoonstelling. Om deze teleurstelling te
voorkomen zijn er twee mogelijkheden: maak de eerste mock-up extra
grof (lelijk), zodat alleen het effect
van extra ‘tandmateriaal’ duidelijk
is en maak daarna een mooie definitieve restauratie. Of, zoals onze
collega Arnd Wolvetang suggereerde, maak de definitieve restauratie
precies zoals de oorspronkelijke
mock-up. Dat kan als volgt: verwijder de exacte mock-up met een
scaler van de tand, polijst de mockup aan de buitenkant en zandstraal
de binnenkant. Nu is de mock-up
precies hetzelfde, maar perfect afgewerkt en definitief vastgezet met
bonding. Op deze manier is de tand
exact hetzelfde als de eerste en is
de patiënt gerust dat de definitieve restauratie hetzelfde is als de
eerste mock-up. Je moet deze actie
theatraal aankondigen door voor
het verwijderen te zeggen dat je de
mock-up precies zo gaat gebruiken
als hij was. De patiënt heeft dan de
garantie dat hoewel het misschien
niet zo ervaren wordt, het wel precies hetzelfde is.
Meer kinderen bezoeken tandarts
na stimulerende brief
SCHIEDAM Eind vorig jaar verstuurde zorgverzekeraar DSW een brief aan
ouders waarvan de kinderen al jaren niet of nauwelijks de tandarts bezochten. Een halfjaar later blijkt dat meer dan 40% van deze ouders gehoor
hebben gegeven aan de oproep.
We ontvingen meerdere reacties op
onze eerste oproep, waarvoor hartelijk dank. Blijft u ze vooral sturen
naar redactie@dental-tribune.nl. In
deze editie bespreken we enkele van
de ontvangen trucs.
De eerste keer dat je een mooi concert hoort of een mooi schilderij
ziet, ben je onder de indruk. Vervolgens wil je dat moment herbeleven en koop je de cd die perfect in
de studio is opgenomen of gaat naar
een andere tentoonstelling van dezelfde schilder. Helaas is het dan
vaak zo dat de emotie van de eerste
kennismaking niet terugkomt, omdat je het al eens hebt meegemaakt
en de emotie verwacht.
Ditzelfde fenomeen gebeurt soms
ook in de praktijk. Een patiënt
heeft een kegelvormige laterale incisief (hypoplasie) en vraagt zich af
of er iets aan gedaan kan worden.
Enthousiast over het verzoek tot
een positieve bijdrage aan het gebit van de patiënt, maak je snel een
ruwe mock-up en laat je de patiënt
in de spiegel kijken. Die is nu ook
enthousiast en wil graag een definitieve restauratie. Je stroopt je
mouwen nog eens op en na een half
uur (drie kwartier voor de perfectionisten onder ons) kondig je triomfantelijk het eindresultaat aan. De
patiënt kijkt in de spiegel, kijkt nog
eens en zegt: “Ik vond de eerste toch
mooier.”
trucs van de meester/binnenlands nieuws 11
Implantaten:
waarom niet?
De richtlijn overkappingsprothese op
implantaten in de edentate onder- en
bovenkaak
Korte implantaten in de tandheelkunde
Interdisciplinaire behandeling van
patiënten met oligodontie
De kroon op het werk: keuzestress?
Esthetische implantologie en
dento-alveolaire botopbouwen
Word nu lid
of abonnee
en/of
bezoek een
themadag!
Maxim Lagerweij, tandarts
Wilt u reageren op deze ‘trucs’ of uw
eigen meestertrucs met ons delen? Mail de
redactie op redactie@dental-tribune.nl.
Bekijk het nieuwe programma op www.qualitypractice.nl
Advertentie_A5 QPT.indd 1
03-06-19 15:43
[12] =>
12 reportage
DENTAL TRIBUNE NETHERLANDS EDITION SEPTEMBER 2019
Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport spreekt zich uit over hete hangijzers in mondzorg
Ministerie: mondzorg op goede weg,
maar kan beter
TEKST: IMELDA VAN DE WARDT
DEN HAAG De afgelopen periode vervulde het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) geregeld de hoofdrol in het mondzorgnieuws.
Zo passeerden onder andere het tandartsentekort, taakherschikkingsexperiment en de toegankelijkheid van de mondzorg de revue. Waarom zijn
er eerder geen maatregelen getroffen om het tandartsentekort op te
vangen? Wanneer kan het taakherschikkingsexperiment als geslaagd bestempeld worden? En welke ontwikkelingen zullen de komende jaren haar
intrede doen in de Nederlandse mondzorg? Dental Tribune trok de stoute
schoenen aan en klopt aan bij het ministerie van VWS voor antwoord op
een aantal lastige vragen. En ziedaar: het antwoord kwam er, met daarin
een aantal verrassende statements. Lees hier de hoofdpunten.
Hoewel verschillende partijen in
de mondzorg, de twee beroepsverenigingen voor tandartsen voorop, suggereren dat Den Haag hen
weinig gunstig is gezind, toont het
ministerie van VWS zich tevreden
over de staat van de mondzorg anno
2019. Zo bezocht ruim 80% van de
Nederlanders in 2018 minimaal
één keer de tandarts en verloopt
het overgrote deel van de miljoenen
jaarlijks uitgevoerde ingrepen naar
behoren. Desondanks luiden tandartsen de noodklok: er dreigt een
groot gebrek aan vakgenoten. De
voornaamste reden is dat er meer
tandartsen met pensioen gaan dan
er afstuderen. Het ministerie van
VWS bevestigt dat er vanuit de beroepsgroep signalen zijn binnengekomen over tekorten in de mondzorg, maar wijst die tegelijkertijd
van de hand. Bij de Inspectie voor
Gezondheid en Jeugd (IGJ) en de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) zijn
namelijk geen meldingen bekend.
Het ministerie concludeert hieruit
dat patiënten geen tekorten ervaren. Er zijn in Nederland ook geen
wachtlijsten of wachttijden gekoppeld aan een bezoek aan de tandarts
of mondhygiënist, aldus het ministerie, dat geen oordeel wil uitspreken over de wenselijkheid van de
grote instroom van buitenlandse
tandartsen.
Verhoogde opleidings
capaciteit
Hoewel patiënten volgens het ministerie (nog) geen tekorten ervaren, heeft het ministerie van VWS
op 21 februari 2017 toegezegd om
samen met het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap
(OCW) onderzoek te doen naar de
huidige en in de toekomst benodigde capaciteit in de mondzorg. In
dat kader adviseerde het Capaciteitsorgaan op 23 januari 2019 in een
tussentijds advies om de jaarlijkse
instroom voor de initiële opleiding
tot tandarts met 52 plaatsen te verhogen naar 311 studenten per jaar.
Uit een kostenraming bleek onlangs dat het opleiden van 52 extra
tandartsen structureel 13,1 miljoen
euro per jaar zal kosten. De minister
van OCW bepaalt uiteindelijk hoeveel plaatsen de opleidingen zullen
tellen.
Zelfstandige bevoegdheid
Volgens het ministerie van VWS is
experimenteren met geregistreerde
mondhygiënisten één van de bouwstenen om op langere termijn voor
voldoende capaciteit in de mondzorg te zorgen. De taakherschikking
moet bijdragen aan het doelmatiger
organiseren van zorg met behoud
van dezelfde kwaliteit. Het ministerie van VWS vindt het belangrijk
om zorgverleners in te zetten waar
ze voor zijn opgeleid. Daarmee worden capaciteiten van verschillende
beroepsgroepen en dure opleidingen zo goed mogelijk benut. Het
inzetten van het juiste niveau van
deskundigheid voor een bepaalde zorgvraag zou bijdragen aan de
kwaliteit en het betaalbaar houden van de zorg. Dit is hard nodig,
gelet op de vergrijzende bevolking
met een hogere behoefte aan meer
complexe mondzorg, de blijvende
aandacht voor jeugdmondzorg en
de toenemende technologische innovatie binnen de sector.
De afgelopen jaren hebben er diverse gesprekken plaatsgevonden
met betrokken beroepsverenigingen en deskundigen van de opleidingsinstituten om duidelijkheid
te scheppen over de inhoud van de
opleiding Mondzorgkunde. Hieruit
is gebleken dat de opleiding sinds
2006 het benodigde onderwijs biedt
om zelfstandige bevoegdheid aan
mondhygiënisten toe te kennen
door middel van een experiment,
aldus het ministerie. Het gaat daarbij over het behandelen van primaire caviteiten, het maken van röntgenopnames en het toepassen van
lokale anesthesie.
Tevreden patiënten
Uit eerdere taakherschikkingsexperimenten, bij onder andere de Verpleegkundig Specialist en Physician
Assistant, is volgens het ministerie
van VWS gebleken dat de kwaliteit
De opleidingen tandheelkunde tellen momenteel in totaal 259 plaatsen.
Universiteit van Amsterdam
79 opleidingsplaatsen
Vrije Universiteit Amsterdam
65 opleidingsplaatsen
Radboudumc
67 opleidingsplaatsen
Rijksuniversiteit Groningen
48 opleidingsplaatsen
van zorg erdoor toeneemt, evenals
de patiënttevredenheid. Daarnaast
was de organisatie van de zorg doelmatiger, waren er minder en kortere wachttijden en leidde het tot
meer tijd voor de patiënt. Zelfstandige bevoegdheid voor geregistreerde mondhygiënisten geeft zowel
tandartsen als mondhygiënisten de
ruimte om taken uit te voeren waar
zij specifiek voor zijn opgeleid. Het
tuchtrecht, zoals bij andere BIG-beroepen, is gewoon van toepassing.
Om dit experiment te laten slagen
doet het ministerie een oproep aan
tandartsen: hun medewerking
en belangstelling is hiervoor hard
nodig.
De taakherschikking
moet bijdragen aan
het doelmatiger
organiseren van
zorg met behoud
van kwaliteit
Het taakherschikkingsexperiment
zal maximaal vijf jaar duren en
wordt door middel van een onderzoek nauwgezet gemonitord. Hierbij kijkt het ministerie naar de kwaliteit (veiligheid, patiëntgerichtheid
en toegankelijkheid), effectiviteit,
doelmatigheid, continuïteit van
zorg, samenwerking tussen tandartsen en mondhygiënisten en patiënttevredenheid. De monitoring
van het experiment zal bestaan uit
zowel kwantitatief als kwalitatief
onderzoek. Naast de kwaliteitsindicatoren die nauwgezet gemonitord worden, zullen er interviews
en focusgroepen met verschillende
betrokken zorgverleners gehouden
worden.
Betekent de overtuigende keuze
vóór het experiment dat het ministerie doelmatigheid en kostenbesparing laat prevaleren boven de
kwaliteit van zorg, een door KNMT
en ANT geuit verwijt? Het ministerie wijst deze suggestie stellig van
de hand: uit eerdere ervaringen zou
blijken dat de kwaliteit van zorg
helemaal niet achteruitgaat door
taakherschikking, integendeel. Het
experiment is volgens het ministerie geslaagd wanneer het toekennen van de bevoegdheid doelmatig
en effectief is onder (ten minste)
gelijkblijvende kwaliteit.
Vrije tarieven
Op 1 januari 2012 startte het ministerie van VWS het experiment vrije
tarieven in de mondzorg. ‘Volledige’
marktwerking was een feit, maar
duurde slechts kort. Een meerderheid van de Tweede Kamer heeft enkele maanden na de start de minister van VWS met een aangenomen
motie opgeroepen het experiment
stop te zetten. Het ministerie onderbouwt deze keuze door te benadruk-
ken dat de prijzen in de eerste drie
maanden van het experiment – los
van inflatie – met ruim 6% waren gestegen. Dit cijfer is door tandartsen
echter veelvuldig betwist.
In talloze interviews en opiniestukken van tandartsen wordt betoogd
dat vrije tarieven dé manier zijn om
de kwaliteit en keuzevrijheid binnen de mondzorg naar een hoger
plan te brengen. Desondanks overweegt VWS op dit moment geen
nieuw experiment. Het ministerie
geeft aan op veel andere manieren
met betrokken partijen – waaronder tandartsen, patiënten, IGJ, NZa
en het Zorginstituut – te werken
aan het verbeteren van kwaliteit,
het beschikbaar stellen van relevante informatie voor de cliënt en het
vergroten van transparantie. Denk
bijvoorbeeld aan de ontwikkeling
van richtlijnen door het Kennisinstituut Mondzorg (KIMO), waar
VWS financiële middelen voor ter
beschikking stelt.
Toegankelijke mondzorg
Diverse nieuwsberichten suggereren dat mensen met lage inkomens minder vaak een bezoek
aan de tandarts of mondhygiënist
brengen. Het ministerie van VWS
vindt dat de toegankelijkheid van
de mondzorg niet in het geding is
en verwijst naar CBS-cijfers waaruit blijkt dat in 2018 80,3% van de
Nederlanders minimaal één keer
naar de tandarts is gegaan. Dat
percentage van ruim 80% ligt in de
praktijk nog hoger, aangezien baby’s en mensen met een volledige
prothese ook meetellen bij de Nederlandse bevolking. Het percentage mensen dat minimaal één keer
per jaar naar de tandarts gaat, laat
sinds 2006 een geleidelijke lichte
stijging zien: van 78,1% in 2006 naar
80,3% in 2018. Het percentage over
2018 is het hoogst gemeten sinds
jaren. Ook in de jaren dat de mondzorg voor verzekerden van 18 jaar of
ouder nog in het ziekenfondspakket
was opgenomen, lag het percentage
mensen dat minimaal één keer per
jaar naar de tandarts ging aanzienlijk lager. In 1990 was dit 71,3% en in
1995 74,6%.
Deze gegevens verklaren volgens
het ministerie van VWS niet waarom mensen afzien van een tandartsbezoek. Uit een onderzoek naar
de mondgezondheid en het tandheelkundig preventief gedrag van
volwassenen in 2013, uitgevoerd
door TNO, kwamen diverse redenen
naar voren waarom volwassenen
niet jaarlijks de tandarts of mondhygiënist bezoeken. Die redenen
lopen uiteen van “niet nodig om
jaarlijks te gaan vanwege een goed
gebit” tot “niet jaarlijks gaan vanwege financiële consequenties” of
“niet gaan vanwege verstrekkende
angst voor tandheelkundige behandelingen”.
Het ministerie van VWS vindt het
belangrijk dat kinderen al vroeg ge-
bruik maken van mondzorg, zodat
zij leren hoe ze hun gebit kunnen
verzorgen. Dit helpt ook op latere
leeftijd bij het behouden van een
goede mondgezondheid, en draagt
dus bij aan preventie. Hierbij is het
belangrijk om bewustwording bij
ouders te creëren. Het zorginstituut is op dit moment met veldpartijen in overleg om te bepalen hoe
de mondgezondheid van kinderen
in de toekomst verder kan worden
verbeterd. Ook is er lof voor meerdere initiatieven, zoals het project
‘GigaGaaf’. Consultatiebureaus die
deelnemen aan het GigaGaaf-project verwijzen alle ouders met kinderen vanaf zes maanden door naar
mondzorgprofessionals. De gedachte hierachter is dat het aanleren van
goede gewoontes makkelijker is dan
het afleren van slechte.
Toekomstperspectief
Het ministerie van VWS vindt dat
de mondzorg op de goede weg is,
maar benadrukt dat er nog diverse verbeteringen mogelijk zijn. Zo
werkt het ministerie samen met
betrokken partijen op een constructieve manier aan verdere verbeteringen op het gebied van preventie.
Daarbij zal ook de samenwerking
tussen de mondzorg en andere partijen bevorderd moeten worden. Dit
sluit aan bij de inzet van het ministerie om ‘de juiste zorg op de juiste
plek’ te krijgen, waarbij het voorkomen van duurdere zorg een van de
speerpunten is. In datzelfde kader
kijkt VWS met veel interesse naar
het experiment taakherschikking.
De uitkomsten van dit experiment
zijn belangrijk voor de toekomst van
de mondzorg.
De toegankelijkheid
van de mondzorg is
niet in het geding
Daarnaast heeft het ministerie
van VWS de mondgezondheid van
kwetsbare ouderen in de thuissituatie hoog op de agenda staan.
Diverse partijen hebben zich hier
de afgelopen jaren voor ingezet en
hebben een plan van aanpak opgesteld. Om concrete resultaten te
behalen is afgesproken om dit plan
versneld in praktijk te brengen, via
het bestaande project ‘De Mond
Niet Vergeten!’. Het ministerie van
VWS ondersteunt dit project door
middel van een subsidie.
Ook is er verbetering nodig in de
informatievoorziening en transparantie voor de patiënt. Dit moet
ertoe leiden dat mensen overwogen
kunnen kiezen naar welke tandarts
zij gaan, welke behandeling zij krijgen en welke verzekeringspolis het
best bij hen past. Ten slotte dient
ook verder gewerkt te worden aan
de ontwikkeling van richtlijnen en
kwaliteitsstandaarden.
[13] =>
reportage 13
DENTAL TRIBUNE NETHERLANDS EDITION SEPTEMBER 2019
Tandarts
Nascholen wanneer het uitkomt
Nooit eerder was nascholen voor tandartsen zo
gemakkelijk – en zo voordelig! Met AccreDidact
bepaalt u zelf het moment van nascholen. In de vorm
van een boekje en als eLearning online. Met meer
dan 20 jaar ervaring in éducation permanente in de
gezondheidszorg weet AccreDidact als geen ander
wat u wilt en nodig heeft.
Nascholen met AccreDidact Tandarts:
–
–
–
–
hoogwaardige eLearning
rijk geïllustreerd naslagwerk
KRT en Q-Keurmerk
flexibel en vrij: losse programma’s via
de webwinkel
– voordelig abonnement
Bekijk de demo op WWW.ACCREDIDACT.NL
[14] =>
14 de stemming
DENTAL TRIBUNE NETHERLANDS EDITION SEPTEMBER 2019
De Stemming: is de ‘endo’ echt zo lastig?
In de beschrijving van congressen en cursussen over endodontologie klinkt het regelmatig:
de wortelkanaalbehandeling is één van de lastigste onderdelen van het tandartsenvak.
Toch zijn de meningen onder de stemmers op onze Facebookpoll verdeeld: sommigen vinden de endodontische behandeling inderdaad de lastigste behandeling om uit te voeren,
maar de meerderheid geeft die eer aan een andere behandeling. Wat maakt een wortelkanaalbehandeling volgens velen zo ingewikkeld? We sloegen er een paar recente interviews
en publicaties op na.
Het primaire doel van een endodontische behandeling is de bacteriële
infectie te elimineren die in het
wortelkanaalstelstel is ontstaan. In
het AccreDidactprogramma Identificeren en lokaliseren van het complete
wortelkanaalstelsel wordt gesteld dat
genezing van een periapicale ontsteking bewerkstelligd kan worden
door de infectie onder een kritisch
niveau te brengen. Het aantal achtergebleven bacteriën bepaalt immers of een periapicale laesie wel
of niet geneest.
Tandartsen besteden
soms te weinig
aandacht aan het
prepareren van een
goede endodontische
opening
Endostart
De wortelkanaalbehandeling kent
een aantal cruciale stappen die elk
hun eigen uitdagingen kennen. Om
te beginnen is er ‘de endostart’, die
bepalend is voor het welslagen van
de behandeling. Tandartsen besteden soms te weinig aandacht aan
het prepareren van een goede endodontische opening, vertelde tandarts-endodontoloog Jan Warnsinck
in een interview in de juni-editie
van Dental Tribune. Tandarts-endodontoloog Roberto Cristescu (zie
pagina 9) is het met hem eens. Hij
beschouwt tijdsdruk als belangrijke
oorzaak voor een soms te vluchtig
gemaakte opening. En dat is jammer, want "een verkeerd begin kan
het vervolg van de behandeling bemoeilijken," aldus Cristescu.
Een niet lege artis geprepareerde
endodontische opening kan ertoe
leiden dat niet alle kanalen gevonden worden. Maar de opening ‘comfortabel’ groot maken is ook geen
goed idee. Volgens Warnsinck kan
dit het element onnodig verzwakken. Een te kleine opening heeft
echter tot gevolg dat het pulpadak
vaak niet volledig is verwijderd.
Daarnaast krijgt de tandarts het instrumentarium niet spanningsloos
in de kanalen.
Alle kanalen vinden
Daarna volgt het zorgvuldig reinigen en lokaliseren van alle kanalen.
Er heerst vaak de neiging om direct
aan de slag te gaan met een gelokaliseerd wortelkanaal. Warnsinck
stelt dat het belangrijk is om deze
verleiding te weerstaan en eerst
alle wortelkanalen te vinden. Zeer
regelmatig is een herbehandeling
nodig omdat door de behandelaar
een kanaal is ‘gemist’, met alle extra
belasting en invasiviteit voor de patiënt van dien. In een interview in
deze editie (pagina 6-8) stelt Marga
Ree: “In een element moet je een relatief kleine opening prepareren om
op de bodem van de pulpakamer de
kanaalingangen te vinden. Die zijn
vaak niet goed te zien, bijvoorbeeld
door calcificatie. Zeker als je er niet
zo ervaren in bent en niet met vergroting werkt, wordt het moeilijk.
De wortelkanaalbehandeling
vind ik het lastigste onderdeel
van mijn werk als tandarts
Regelmatig is een
herbehandeling
nodig omdat een
kanaal is 'gemist'
Vooral bij oudere patiënten is het
lokaliseren van wortelkanalen een
grote uitdaging, schrijft auteur
Michael Drefs in het eerder genoemde AccreDidactprogramma:
verkalkingen, de vorming van tertiair dentine en morfologische veranderingen van het wortelkanaalstelsel kunnen het vinden van de
kanalen aanzienlijk bemoeilijken.
Ook is aangetoond, schrijft Drefs,
dat de wortelkanalen bij gerestaureerde gebitselementen nauwer
zijn dan bij gave gebitselementen, wat het vinden van de wortelkanaalingangen bemoeilijkt.
Een andere valkuil, volgens Ree, is
dat kanalen niet tot het apicale deel
worden gereinigd en gevuld.
Andere variabelen
Met deze aandachtspunten is de
behandelaar er nog niet. Zo is ook
de etnische achtergrond van een
patiënt een beïnvloedende factor
voor het endodontische proces.
Warnsinck: “C-shape-elementen
komen bijvoorbeeld vaker bij Azi-
36%
EENS
atische mensen voor. Hierbij loopt
van bovenaf gezien een C-vormige
groef, waarbij zich op verschillende locaties wortelkanalen kunnen
bevinden. Bij dat soort afwijkingen
is goede verlichting en vergroting
erg belangrijk.” Ook bij oudere patiënten brengt een endodontische
behandeling meer complexiteit
met zich mee, vanwege de vorming van secundair dentine. “De
Vrijdag 1 november 2019
Congres
Endodontische
Herbehandeling
Van indicatie tot praktische uitvoering
Drie sprekers - vijf lezingen
Michiel de Cleen
■ Van feilen leren: de indicatie voor de herbehandeling
■ Kanalen opnieuw reinigen en vullen: obstakels en hindernissen
Marga Ree
ONEENS
45 RESPONDENTEN
ADVERTENTIE
RAI Congrescentrum Amsterdam
64%
©HAAGSBLAUW
TEKST: IMELDA VAN DE WARDT, BEN ADRIAANSE
wortelingangen raken bedekt en
gecalcificeerd. De pulpaholte wordt
in de loop van het leven bovendien
kleiner door restauraties, cariës en
fysiologische ontwikkelingen.”
Uitdaging voor algemeen
practicus
Dit alles, en meer, zorgt ervoor dat
de wortelkanaalbehandeling veel
algemeen practici voor moeilijke uitdagingen kan stellen. In het
interview spreekt Marga Ree zich
daarom uit voor het sneller verwijzen naar een meer gespecialiseerde
vakgenoot. “Sommige tandartsen
denken dat ze alleen maar kunnen
verwijzen nadat ze het eerst zelf
hebben geprobeerd, of nadat er iets
is misgegaan. Maar de meeste tandarts-endodontologen vinden het
prima om initiële behandelingen
te doen.” Ook vindt zij dat de tandarts de alternatieven met de patiënt
moet bespreken, zoals een extractie
(met eventueel een implantaat).
Vervolg van pagina 1
Schrijf u nu
in voor deze
praktische
congresdag
■ Herbehandeling van gekroonde elementen: Hoe pakken wij dat aan?
■ Restaureren voor een succesvolle prognose na de herbehandeling
Francesco Mannocci
■ Risico’s en voordelen van de herbehandeling
www.herbehandeling.nl
tandarts (67%) gemeden. De fysiotherapeut (37%) en de apotheek (21%)
stonden respectievelijk op de tweede
en derde plaats.
72% van de respondenten is van mening dat er sprake is van een steeds
sterkere tweedeling in Nederland:
zij die voldoende geld hebben en
een steeds groter wordende groep
die te weinig geld heeft. Daarnaast
toont het onderzoek aan dat een
derde van de senioren geen eigen
vermogen heeft en daardoor financieel kwetsbaar is. Ze hebben vaker
schulden, liggen dubbel zo vaak
wakker over hun financiële situatie
en zien bijna twee keer zoveel af van
een artsenbezoek als senioren met
eigen vermogen.
(bron: KBO-PCOB, KNMT)
[15] =>
buitenlands nieuws 15
DENTAL TRIBUNE NETHERLANDS EDITION SEPTEMBER 2019
Gefluorideerd drinkwater mogelijk
schadelijk voor nier- en leverfunctie
TEKST: DENTAL TRIBUNE
INTERNATIONAL
NEW YORK, VS Fluoride in drinkwater kan negatieve gevolgen hebben
voor de gezondheid, zoals nierschade, leverschade, schildklierdisfunctie, bot- en tandaandoeningen en
verminderde eiwitstofwisseling.
Dat stellen onderzoekers van het
Mount Sinai ziekenhuis in New
York. In Nederland wordt al ruim
veertig jaar geen fluoride meer
aan drinkwater toegevoegd. In veel
Engelssprekende landen, waar
onder de VS, gebeurt dit nog wel.
Medicine bij Mount Sinai. “De bevindingen van dit onderzoek suggereren dat er bij de evaluatie van fluoridegebruik en geschikte niveaus
bij volksgezondheidsinterventies
rekening met mogelijke nier- en
levergezondheidsproblemen ge-
houden kan worden. Prospectieve
onderzoeken zijn nodig om de impact van chronische blootstelling
aan kleine hoeveelheden fluoriden
op de nier- en leverfunctie bij de
Amerikaanse bevolking te onderzoeken.”
ADVERTENTIE
De onderzoekers bestudeerden het
effect van fluorideniveaus in drinkwater en bloed op de nier- en levergezondheid van adolescenten die
deelnamen aan de National Health
and Nutrition Examination Survey
(NHANES), een groep onderzoeken
die de gezondheid en het voedingswelzijn in de VS beoordeelt.
Uit de resultaten bleek dat blootstelling aan fluoride kan bijdragen
aan complexe veranderingen in de
nier- en leverfunctie bij jongeren
in de VS. 74% van de openbare watersystemen in de VS voegt fluoride toe, omdat dit voordelig zou zijn
voor de mondgezondheid. Gefluorideerd water is daarmee de belangrijkste bron van blootstelling aan
fluoride in de VS. Uit het onderzoek
bleek ook dat adolescenten met een
slechte nier- of leverfunctie meer
fluoride in hun lichaam kunnen
opnemen.
Blootstelling aan fluoride bij dieren en volwassenen werd reeds in
verband gebracht met nier- en levertoxiciteit. Dit onderzoek bestudeerde de mogelijke effecten van
chronische lage blootstelling bij
jongeren. Dit is belangrijk, omdat
het lichaam van een kind slechts
45% fluoride via de nieren in de urine uitscheidt, terwijl het lichaam
van een volwassene 60% opruimt.
Bovendien hopen de nieren meer
fluoride op dan enig ander orgaan
in het lichaam.
Adolescenten met
slechte nier- of
leverfunctie kunnen
meer fluoride
opnemen
Het onderzoek analyseerde het
fluoridegehalte dat gemeten werd
in bloedmonsters van 1.983 adolescenten en het fluoridegehalte in
het leidingwater in de huizen van
1.742 adolescenten. Hoewel de fluorideconcentraties in het leidingwater over het algemeen laag waren,
zijn er verschillende mechanismen
waardoor zelfs lage niveaus van
fluorideblootstelling kunnen bijdragen aan nier- of leverdisfunctie.
“Hoewel de dentale voordelen van
fluoride alom bekend zijn, zijn
recente zorgen geuit over de geschiktheid van de wijdverspreide
toevoeging aan drinkwater of zout
in Noord-Amerika,” stelt auteur dr.
Ashley J. Malin, promovendus op
de afdeling Milieukunde en volksgezondheid aan de Icahn School of
De bevindingen van dit onderzoek,
gecombineerd met eerdere onderzoeken naar blootstelling van kinderen aan hogere fluorideniveaus,
tonen aan dat er een dosisafhankelijke relatie bestaat tussen fluoride
en de indicatoren voor de nier- en
leverfunctie. De resultaten, indien
bevestigd in andere onderzoeken,
suggereren dat het belangrijk is om
de nier- en leverfunctie van kinderen te overwegen bij het opstellen
van richtlijnen en aanbevelingen
voor de volksgezondheid.
Het onderzoek, getiteld ‘Fluoride exposure and kidney and liver
function among adolescents in the
United States: NHANES, 2013-2016’,
werd op 8 augustus 2019 online
gepubliceerd in Environment International.
DISCOVER XO FLEX
In lijn met de legendarische Flex Integral unit, presenteren we
u de XO FLEX. Deze unit is gebaseerd op meer dan 65 jaar
ervaring, constante verbetering en oog voor detail.
Bezoek xo-care.com en ontdek meer.
EXTRAORDINARY DENTISTRY
[16] =>
16 buitenlands nieuws
DENTAL TRIBUNE NETHERLANDS EDITION SEPTEMBER 2019
Verband ongediagnosticeerde
glucosestoornissen en parodontitis
TEKST: DENTAL TRIBUNE INTERNATIONAL
STOCKHOLM, ZWEDEN Interdisciplinaire communicatie tussen zorgverleners is van steeds groter belang. Recent onderzoek heeft aangetoond
dat patiënten met glucosestoornissen een hoger risico hebben op zowel
hartinfarcten als parodontitis. Volgens onderzoekers moet deze bevinding
diabetesspecialisten aanmoedigen om de mondgezondheid van hun patiën
ten te laten controleren en nauwer samen te werken met tandartsen.
“Onze bevindingen wijzen erop dat
dysglycemie een belangrijke risicofactor is bij zowel ernstige parodontitis als een hartinfarct en dat de
combinatie van ernstige parodontitis
en onontdekte diabetes het risico op
een hartinfarct vergroot,” vertelt dr.
Anna Norhammar, hoofdauteur en
tevens cardioloog en universitair adjunct-hoogleraar aan het Karolinska
Institutet’s Department of Medicine.
Het onderzoek betreft een samenwerking tussen cardiologen en
tandartsen. Er werd gebruik gemaakt van gegevens uit het PAROKRANK-onderzoek (parodontitis en
de relatie daarvan met coronaire
hartziekten). Deze gegevens hadden betrekking op 805 patiënten
met hartinfarcten uit 17 Zweedse
cardiologiecentra, die gezamenlijk
805 controles ondergingen. De patiënten werden ingedeeld op leeftijd, geslacht en postcode. De parodontale status van de patiënten
werd beoordeeld aan de hand van
röntgenfoto’s en hun dysglycemische status met een glucosetolerantietest.
Deelnemers met een eerdere diabetesdiagnose werden uitgesloten
van het onderzoek. In totaal bleven
er 712 patiënten met 731 controles
over. De glucosestatus werd verdeeld in drie categorieën: normaal,
verlaagde glucosetolerantie en onlangs gediagnosticeerde diabetes.
Er werden vergelijkingen gemaakt
na correctie van leeftijd, geslacht,
rookgewoonten, opleiding en burgerlijke staat. De resultaten toonden aan dat ongediagnosticeerde
glucosestoornissen, waaronder diabetes en verminderde glucosetolerantie, verband hielden met een
myocardiaal infarct en ernstige
parodontitis. Ook kwam het ongeveer twee keer zo vaak voor dat
patiënten met een myocardinfarct
kampten met ongediagnosticeerde
dysglycemie.
“Veel mensen bezoeken regelmatig de tandarts en misschien is het
de moeite waard om routinematig
bloedsuikertesten uit te voeren bij
patiënten met ernstige parodontitis
om zo diabetespatiënten te ondervangen,” merkt Norhammar op.
Het onderzoek, getiteld ‘Undetected
dysglycemia an important risk factor for two common diseases myocardial infarction and periodontitis: A report from the PAROKRANK
study’, werd op 10 juni 2019 online
gepubliceerd in Diabetes Care.
ADVERTENTIE
Happy
SEOUL, ZUID-KOREA Onderzoekers hebben ontdekt dat de orale functie
bij ouderen verbeterd kan worden door een eenvoudige orale rek- en oefenmethode. Ouderen kampen vaak met verminderde speekselvloed en
xerostomie, wat vervolgens kan leiden tot aandoeningen van de orale
wekedelen, cariës, parodontitis en orale candidiasis. Hoewel kauw- en slikfuncties nauw verband houden met de algehele gezondheid, voedingsstatus en kwaliteit van leven, kunnen chemische middelen, die gebruikt
worden om een droge mond te behandelen, bijwerkingen veroorzaken.
Volgens de onderzoekers waren de
conventionele mondoefeningen
die in eerdere onderzoeken werden
uitgevoerd onpraktisch. Ouderen
moesten de oefeningen gedurende
een langere periode uitvoeren om
tot positieve behandelresultaten te
komen. In het huidige onderzoek
werd een eenvoudige mondoefening gebruikt, waarbij onder andere lipstrekking, tonguitrekking,
wanguitrekking, kauwspieroefeningen en slikbewegingen aan bod
kwamen om de oefentijd te verkorten en de kortetermijneffecten van
de mondoefening te bepalen.
In het onderzoek voerden 84 deelnemers van 65 jaar en ouder gedurende twee weken, tweemaal
per dag, de mondoefening uit
na instructies van een opgeleide
mondhygiënist. De onderzoekers
evalueerden de kauwprestaties van
de deelnemers met behulp van de
Mixing Ability Index (MAI). Bovendien
werden het ongestimuleerde speeksel en de vochtgehaltes van de tong
en mondslijmvliezen beoordeeld
en voerden deelnemers de repetitieve sliktest uit. Op basis van deze
metingen werden de deelnemers
in twee groepen verdeeld, met een
goede of slechte mondgezondheidsconditie.
Uit de resultaten bleek dat de gemiddelde MAI na de mondoefeningen met 6% toenam in de groep
met een goede mondgezondheid
en met 16% in de groep met een
slechte mondgezondheidsconditie.
Ook nam de hoeveelheid ongestimuleerd speeksel na de eenvoudige
mondoefeningen onmiddellijk toe.
De hoeveelheid tongvocht steeg
met 3% en werd volgens de onderzoekers gehandhaafd. In de groep
met een slechte mondgezondheid
en slikproblemen, werd 25% van
de deelnemers onmiddellijk na de
interventie overgeplaatst naar de
groep zonder problemen. 40% van
de deelnemers werd binnen één
week overgeplaatst. Ten slotte ervoeren de deelnemers minder ongemak, omdat hun orale functie
verbeterde.
Het onderzoek, getiteld ‘Improvements in oral functions of elderly
after simple oral exercise’, werd op
16 mei 2019 online gepubliceerd in
Clinical Interventions in Aging.
TEKST: DENTAL TRIBUNE INTERNATIONAL
BOSTON, VS Onderzoekers hebben onlangs het verband onderzocht tussen
licht-gepolymeriseerde, op hars gebaseerde en fluoride-afgevende afdichtingsmiddelen en de ontwikkeling van put- en fissuurcariës in primaire molaren. De bevindingen suggereren dat gesealde primaire molaren minder
snel cariës in de put en fissuur ontwikkelen. Daarom bevelen onderzoekers
aan om tanddichtingsproducten aan te brengen op primaire molaren van
kinderen met een hoog cariësrisico.
#MYSMILEISPOWERFUL
Kam,
van de Bahama’s is verslavingshulpverlener, sporter en vader en
glimlacht als hij zijn dochter ziet. Voorgevulde Opalescence GoTM-bleeklepels
voor thuisbehandeling met 6% waterstofperoxide zijn voor hem de perfecte
manier om zijn tanden snel witter te maken terwijl zijn dochter een uurtje
slaapt. Ze zijn comfortabel en direct vanuit de verpakking te gebruiken.
Een wittere glimlach kan al uw patiënten helpen om hun leven zo prettig
mogelijk te leven. That’s the power of a smile. Lees meer over cosmetische
bleekbehandelingen op opalescence.com/nl.
www.ultradent.com/nl
20191029_DT_NL_7-2019_Opalescence Go_Kam.indd 1
TEKST: DENTAL TRIBUNE INTERNATIONAL
Primaire molaren sealen
vermindert risico op cariës
MY SMILE IS
Ultradent Products Nederland
Mondoefeningen blijken
effectief bij verminderde
speekselvloed
© 2019 Ultradent Products, Inc. All rights reserved.
23.08.2019 10:05:11
Als onderdeel van het driejaarlijks retrospectieve onderzoek bestudeerden onderzoekers van het
Boston Children ‘s Hospital de dentale gegevens van 297 kinderen jonger dan zes jaar met een hoog risico
op cariës. De onderzoekers registreerden de plaatsing of niet-plaatsing van de afdichtingsmiddelen op
primaire molaren in zowel de polikliniek als operatiekamer.
Uit de resultaten bleek dat de kans
op ontwikkeling van put-en-fissuur
cariëslaesies in verzegelde primaire
molaren 0,055 was en 0,013 keer de
kans om deze laesies te ontwikkelen
in niet-afgedichte primaire kiezen,
wanneer afdichtingsmiddelen werden geplaatst in respectievelijk de
polikliniek en de operatiekamer.
Carieuze molaren, die zowel in de
polikliniek als in de operatiekamer waren verzegeld, werden in
verband gebracht met vertraagde
cariësontwikkeling.
“Ons onderzoek levert wetenschap-
pelijk bewijs dat de belangrijke rol
van afdichtingsmiddelen bij de
preventie van cariës bij primaire
molaren benadrukt,” vertelde senior auteur dr. Rosalyn Sulyanto,
instructeur aan de Harvard School
of Dental Medicine en kindertandarts in het Boston Children’s Hospital. “Deze bevindingen zullen in
het Boston Children’s Hospital de
leidraad zijn voor toekomstige behandelingsbeslissingen van onze
pediatrische patiënten, met name
patiënten met cariës in de vroege
kinderjaren. We hopen dat onze
bevindingen ook zullen dienen als
fundamenteel onderzoek voor de
ontwikkeling van behandelingsstandaarden in de kindertandheelkunde,” concludeerde ze.
Het onderzoek, getiteld ‘Sealed primary molars are less likely to develop caries’, werd in augustus 2019
online gepubliceerd in Journal of the
American Dental Association.
[17] =>
wetenschap 17
DENTAL TRIBUNE NETHERLANDS EDITION SEPTEMBER 2019
Droge mond heeft grote impact op kwaliteit van leven
TEKST: DENTAL TRIBUNE INTERNATIONAL
LONDEN, VERENIGD KONINKRIJK Het exacte aantal mensen dat aan
xerostomie (droge mond als gevolg van verminderde speekselproductie)
lijdt, is onbekend. Desondanks schatten sommige onderzoekers dat een
op de vijf mensen aan een bepaalde vorm van de aandoening zou kunnen
lijden. Nieuw kwalitatief onderzoek heeft de fysieke, emotionele en sociale effecten van een droge mond onderzocht en vastgesteld dat dit type
klachten kan leiden tot sociale angst en een verminderd vermogen om te
eten en spreken. Bovendien gaat een droge mond gepaard met een hoger
risico op psychische aandoeningen.
een negatieve invloed hebben op iemands kwaliteit van leven, vertrouwen en zelfrespect.”
“Een ongezonde spiraal van angst
en depressie kan bij drogemondklachten op verschillende manieren tot problemen in de toekomst
leiden, waaronder een gebrek aan
enthousiasme om een goede mondgezondheid te behouden. Er is een
reële en dringende behoefte om de
Het kan een
negatieve invloed
hebben op
kwaliteit van leven,
vertrouwen en
zelfrespect
impact van een droge mond te onderzoeken en te achterhalen wat
we kunnen doen om patiënten een
betere levensstandaard te laten bereiken,” concludeert Carter.
Het onderzoek, getiteld ‘Measuring
the symptomatic, physical, emotional and social impacts of dry
mouth: A qualitative study’, werd
op 26 juli 2019 online gepubliceerd
in Gerodontology.
ADVERTENTIE
Onderzoekers aan de University of
Sheffield’s School of Clinical Dentistry voerden het onderzoek uit in
opdracht van de Britse farmaceut
GlaxoSmithKline. Er werden semigestructureerde interviews met 17
proefpersonen gehouden om de gevolgen van een droge mond vast te
stellen. Tijdens de daaropvolgende
analyse, gebaseerd op een raamwerkbenadering, werd de mondgezondheid in relatie tot de kwaliteit
van leven gemeten.
Uit de resultaten bleek dat er een
breed scala aan symptomen bestaat,
geassocieerd met een droge mond,
die een uitgebreide impact kunnen
hebben op het fysiek, emotioneel
en sociaal functioneren. Zo bleek
dat een droge mond kan leiden tot
beperkte sociale participatie, wat
onder bepaalde omstandigheden
zelfs arbeidsongeschiktheid tot gevolg kan hebben.
We waren geschokt
door de enorme
impact van een
droge mond op
het dagelijks
functioneren
“Toen we door GlaxoSmithKline
werden benaderd om dit onderzoek uit te voeren, waren we niet
voorbereid op de enorm diepgaande
effecten van een droge mond op het
dagelijks leven,” vertelde dr. Barry
Gibson, hoofdauteur en hoogleraar
Medische Sociologie aan de universiteit, in een interview met de Oral
Health Foundation. “We waren allemaal ontroerd door de ervaringen
van de deelnemers en geschokt door
de enorme impact die een droge
mond op het dagelijks functioneren
heeft. Wanneer je de verschillende
effecten van een droge mond op
het dagelijks leven in ogenschouw
neemt, begin je je af te vragen waarom niemand hier iets aan gedaan
heeft.”
“Omstandigheden zoals een droge
mond gaan onder de radar, omdat
ze met het blote oog niet direct
zichtbaar zijn. Ondanks het gebrek
aan bewustzijn, is een droge mond
heel gebruikelijk. Dit verschijnsel
kan echter verwoestende gevolgen hebben voor de kwaliteit van
leven,” stelt dr. Nigel Carter, OBE,
Chief Executive van de Oral Health
Foundation. “Een droge mond is
een veel voorkomende bijwerking
van verschillende geneesmiddelen en wordt ook veroorzaakt door
oncologische behandelingen, zoals
radiotherapie en chemotherapie.
De fysieke symptomen van een
droge mond maken relatief eenvoudige taken, zoals eten of praten,
buitengewoon moeilijk. Dit kan ook
In-Ovation® C en SureSmile® IDB
Wat u óók niet ziet, is de tijdswinst.
Esthetiek zonder compromis
Wilt u meer weten over indirect bonding (IDB) met SureSmile? Bel uw area manager
of onze customer service medewerkers via tel: +31 88 024 52 00 (kies 3 voor Ortho) of
per e-mail: benelux-Ortho-Order@dentsplysirona.com
HOL-ad.indd 6
17/08/2019 11:52
[18] =>
18 wetenschap
DENTAL TRIBUNE NETHERLANDS EDITION SEPTEMBER 2019
81% van antibiotica voorgeschreven door tandartsen blijkt onnodig
CORVALLIS, VS 81% van de antibiotica die tandartsen preventief voorschrijven tegen infecties, is onnodig. Dat blijkt uit onderzoek van de
Oregon State University in Corvallis en University of Illinois in Chicago.
Het voorschrijven van medicatie in de tandartspraktijk werd al langer ter
discussie gesteld. De meeste vragen gingen over opioïden en het effect
dat ze op patiënten hebben.
In het onderzoek werden 170.000
antibioticavoorschriften van tandartsen tussen 2011 en 2015 bestudeerd. De onderzoekers conclu-
deerden dat 90% van de patiënten
een behandeling had ondergaan
waarbij het gebruik van een antibioticum voorafgaand aan de behande-
ling mogelijk gerechtvaardigd werd.
Minder dan 21% van die patiënten
kampte echter met een hartaandoening, waarbij een antibioticum
volgens medische richtlijnen daadwerkelijk werd aanbevolen.
“Mondzorgverleners zijn erg voorzichtig wanneer ze behandelplannen voor hun patiënten ontwikkelen en er zijn veel factoren van
invloed op de aanbevelingen van
tandartsen, maar dit onderzoek
toont aan dat tandartsen, indien
nodig, een mogelijkheid hebben
om de noodzaak voor antibiotica
opnieuw te evalueren,” vertelt dr.
Susan Rowan van de University of
Illinois.
In de Verenigde Staten zijn tandartsen verantwoordelijk voor 10% van
alle antibioticavoorschriften. De
onderzoekers hopen dat hun beADVERTENTIE
de
Do
hu e u
id w
ig vo
e
aa ord
nb ee
ie l m
di
ng et
en
!*
vindingen worden opgevat als een
krachtige oproep tot actie en niet
als een verwijt.
Het onderzoek, getiteld ‘Assessment
of the appropriateness of antibiotic
prescriptions for infection prophylaxis before dental procedures, 2011
to 2015’, werd in mei 2019 gepubliceerd in JAMA Network Open.
Kleurstof in
tandpasta
blijkt schadelijk voor
gezondheid
TEKST: DENTAL TRIBUNE
INTERNATIONAL
SYDNEY, AUSTRALIË Nanodeeltjes
in de kleurstof titaniumdioxide
(E171) kunnen volgens een recent
onderzoek van de Universiteit van
Sydney een negatief effect hebben
op de gezondheid. E171 wordt in
meer dan negenhonderd voedingsmiddelen aangetroffen, waaronder
kauwgom, sommige geneesmiddelen en tandpasta’s. De onderzoekers roepen op tot betere regelgeving en meer discussie over de
kleurstof.
WERELD`S EERSTE GECLUSTERDE
ENDODONTISCHE STIFT
• Geclusterde endodontische stift van een aantal fijne individuele
glasvezel draden
• Optimale aanpassing voor elke wortel kanaal morfologie
• Uitermate geschikt voor wortel kanalen, geprepareerd met de
grotere taper technologie
• Versterking van de stompopbouw en bevestigingcomposiet
• Alle materialen in de set passen bij elkaar
* Alle actuele aanbiedingen vindt u onder www.voco.dental
of neem contact op met uw lokale VOCO dental Consultant.
VOCO GmbH · Anton-Flettner-Straße 1-3 · 27472 Cuxhaven · Duitsland · Tel. +49 4721 719-0 · www.voco.dental
Het onderzoek toonde aan dat E171
effect heeft op de darmflora en een
aantal van haar functies schaadt.
Dit kan darmontstekingen of dikkedarmkanker tot gevolg hebben. “Er is
toenemend bewijs dat voortdurende
blootstelling aan de nanodeeltjes invloed heeft op de samenstelling van
de darmflora. Aangezien de darmflora de poortwachter van onze gezondheid is, heeft elke verandering
in functie invloed op de algehele
gezondheid,” verklaart dr. Wojciech
Chrzanowski, mede-hoofdauteur en
hoogleraar aan de Universiteit van
Sydney Nano Instituut.
In 2017 bestudeerde de Franse milieuvereniging Agir pour l’Environnement de samenstelling van 408
tandpasta’s. 271 tandpasta’s, 25 bio
tandpasta’s en 29 tandpasta’s voor
kinderen bevatten E171. ANSES, het
Franse agentschap voor voedsel,
milieu, gezondheid en veiligheid,
analyseerde onlangs 25 nieuwe onderzoeken op de schadelijkheid van
E171. Hieruit werd geconcludeerd
dat er een gebrek was aan wetenschappelijke gegevens over de schadelijkheid, maar dat het gebruik van
bekende alternatieven werd aanbevolen. De Franse regering heeft
plannen om het gebruik van titaniumdioxide vanaf 2020 te verbieden.
Volgens de auteurs van het Australische onderzoek staan de stijgende percentages van dementie,
auto-immuunziekten, metastasen
van kanker, eczeem, astma en autisme in verband met een stijgende
blootstelling aan E171-nanodeeltjes.
De onderzoekers vinden daarom dat
het E171-verbruik beter gereguleerd
moet worden door de voedselautoriteiten.
Het onderzoek, getiteld ‘Impact of
the food addictive titanium dioxide
(E171) on gut microbiota – host interaction’, werd op 14 mei 2019 gepubliceerd in Frontiers in Nutrition.
[19] =>
reportage/industrie 19
DENTAL TRIBUNE NETHERLANDS EDITION SEPTEMBER 2019
Tijdvreters in jouw praktijk - en hoe je deze
kunt aanpakken door ‘lean’ te leren denken
TEKST: ALEXANDER TOLMEIJER, TANDARTS EN MEDEOPRICHTER DENTIVA
In de praktijk wordt hard gewerkt. De dagelijkse stroom van patiënten,
telefoontjes en spoedgevallen vraagt veel energie. Langzaamaan kunnen
er dan onhandige systemen of werkwijzen insluipen die veel onnodige
tijd kosten. Een tandarts geeft zijn vakanties bijvoorbeeld te laat door
en veroorzaakt zo veel werk en stress aan de receptie. Een assistent die
een serie afspraken niet goed in de agenda zet, draagt bij aan veel stress
in de behandelkamer, bij de patiënt en de receptie. Zelf heb je niet altijd
door hoeveel tijd die dingen eigenlijk kosten, of je hebt niet de energie
en tools om het op een andere manier te doen. Wat zijn de verborgen
factoren die zoveel onnodige tijd kosten in de tandartspraktijk en wat
kun je hieraan doen?
Lean is een management-denkwijze met verschillende principes
en beproefde methodes om te zorgen dat je alles wat je doet zo slim
mogelijk aanpakt. Het besteedt
veel aandacht aan de workflow en
tools om foutloos te kunnen werken. Lean toepassen op de tandartspraktijk, betekent heel basaal
kijken naar wat van waarde is voor
de patiënt en hoe je dat zo efficiënt
en eenvoudig mogelijk voor elkaar
kunt krijgen. Om verbeterpunten
inzichtelijk te maken, bekijk je met
de lean-denkwijze eerst waar tijd
verspild wordt. Er worden zeven
verspillingssoorten gedefinieerd:
fouten, overproductie, wachten,
talenten niet gebruiken, transport,
voorraad, beweging en te veel bewerken. Voor de tandheelkunde
zijn ‘beweging’, ‘voorraad’ en ‘fouten maken’ meestal de belangrijkste
verspillingsfactoren.
De verborgen fabriek
De fouten die in de praktijk worden
gemaakt, vormen vaak een ‘verborgen fabriek’. Er gaat daarbij veel
tijd verloren aan het herstellen van
eigen fouten of aan die van anderen. Vaak wordt dit werk gedaan
door receptionisten en administratief medewerkers. Een praktijkvoorbeeld. In één tandartspraktijk
bleek opgeteld 23 dagen per jaar te
worden besteed aan het verplaatsen
van afspraken van patiënten, omdat
de behandelaar verhinderd was. Patiënten verplaatsen, zeker op korte
termijn, is werk dat de receptiemedewerker irriteert. Bovendien lokt
het verplaatsgedrag van de patiënt
uit. Het principe ‘als jij een keer afbelt, dan mag ik dat ook’, zit stevig
verankerd in ons brein.
Waarom noemen we dit een ‘verborgen fabriek’? Deze werkzaamheden kunnen in stilte enorme
energie- en tijdvreters zijn, omdat
we het werk normaal gaan vinden.
‘Het hoort erbij’. Vaak wordt het
niet bijgehouden en is er geen besef dat het zoveel tijd of geld kost.
Het zichtbaar en voelbaar maken
van de werkzaamheden kan flink
helpen. Een eenvoudig turflijstje
waarbij de receptie bijhoudt welke
tandarts of mondhygiënist verhindering doorgeeft, wat de reden
Betaalbaar ontzorgen met
Best Dental support
TEKST: IMELDA VAN DE WARDT
WOERDEN De afgelopen periode is er veel veranderd binnen de mondzorg.
Ketens schieten als paddenstoelen uit de grond, fabrikanten willen vaker
zelfstandig de markt in en de hoeveelheid wetten en regels neemt als bij
toverslag toe. Tandartsen worden inmiddels geacht om zowel zorgverlener
als ondernemer te zijn. Best Dental support maakt mogelijk dat tandartsen
zich weer volledig kunnen richten op hun primaire taak: het verlenen van
uitstekende patiëntenzorg.
Vijf jaar geleden richtte deskundige
in de dentale groothandel Paul Kooij
samen met tandarts en praktijkhouder Erik Tak de inkoopcoöperatie Best Dental buy op. De coöperatie – bestaande uit intussen ruim 75
praktijken – koopt gezamenlijk verbruiksmaterialen en instrumenten
van A-merken in tegen de laagste
prijzen. Ook kunnen praktijken er
terecht voor support en delen ze
mee in de behaalde winst.
Met adviseur Patrick Leurs toegevoegd aan het team is het tijd voor
de volgende stap: Best Dental support. “De tandarts krijgt veel op zijn
bord en ziet door de bomen vaak
het bos niet meer,” vertelt Kooij.
“Daarom hebben we een platform
gecreëerd dat de zelfstandige tandarts ontzorgt.” Met slechts één
aanspreekpunt functioneert de coöperatie als ‘one stop shop’ voor alle
dentale wensen en vragen. Denk
bijvoorbeeld aan ondersteuning op
het gebied van cursussen, opleidin-
gen, inkoopbemiddeling, marketing,
praktijkinrichting en -onderhoud,
werving en selectie, wet- en regelgeving en financiële zaken. “Maar ook
voor werkkleding op maat met eigen
logo’s of kleuren kunnen zorgverleners bij ons terecht,” vult Kooij aan.
“Ik vind het belangrijk dat de gewone tandarts in de straat kan blijven
bestaan. Ik merk dat de patiënt dat
ook graag wil.”
Door verschillende professionele
partners bij elkaar te brengen, kan
Paul Kooij.
ten. Als je met de lean-methode het
werk eenvoudiger wilt maken, dan
is het natuurlijk het handigst om
eerst te kijken naar activiteiten die
eigenlijk onnodig zijn. Soms is daar
wat dieper onderzoek voor nodig.
Als je bijvoorbeeld meer dan 30 minuten spoedtijd nodig hebt per dag,
dan is het goed om te kijken wat de
urgente afspraken precies inhouden.
Gaat het om een patiënt die zich na
een dag zorgen maakt over de napijn,
te hoge restauraties of los gekomen
tijdelijke kronen? Zulke afspraken
kosten relatief veel tijd en kunnen
vaak met een simpele controle of
informatiebrief voorkomen worden.
Verbeterkansen voor de praktijk
FOTO: CAN STOCK PHOTO/MONKEYBUSINESS
daarvan is en hoeveel patiënten zij
daarvoor moeten verplaatsen, kost
niet zoveel tijd. Het geeft wel heel
veel inzicht.
Doe dit ook met afspraken die afgezegd worden door patiënten. Na
drie maanden monitoren kan je
redelijk betrouwbaar zien hoe vaak
dit voorkomt, hoe ver van tevoren
en om welke reden. In het eerder
genoemde voorbeeld, waarbij medewerkers veel tijd kwijt waren aan
het verplaatsen van afspraken, werden wijzigingen voor afspraken van
drie maanden en verder vooruit niet
meegeteld in het lijstje. Verrassend
genoeg bleek dat de hoofdreden
voor het verplaatsen van patiënten
het ‘nemen’ van vakantie door de
behandelaar was. Tandartsen en
mondhygiënisten hebben een vrij
beroep. Toch moet je je in teamverband als behandelaar op zijn minst
realiseren hoeveel werk je genereert
door je vakantie laat door te geven.
Een ander voorbeeld, waarvan de
Best Dental support kwalitatief
hooggewaardeerde producten en
diensten leveren tegen een lage
prijs. “Veel praktijken benaderen
ons voor inkoop, ondersteuning
bij financiële zaken zoals de boekhouding en het werven van goed
getraind personeel.” Zo heeft Best
Dental support een uniek wervingsen selectieconcept ontwikkeld. “We
zien een wildgroei op het gebied van
recruitment, waarbij veel bedrijven
op dezelfde manier te werk gaan. Wij
doen dit anders. De tandarts levert
aan wat hij zoekt en wij schrijven
een goede advertentie, die we door
middel van onze unieke zoekmachine verspreiden. Daarnaast is het mogelijk om een potentiële sollicitant
een gratis basistest tandheelkunde
af te laten leggen, om het kaf van het
koren te scheiden.”
Naast praktische zaken wil Best
Dental support ook leuke mogelijkheden bieden aan kleinere praktijken. “We gaan de optie creëren
om een eigen glossy te maken met
relevante en interessante dentale
artikelen als gepersonaliseerde informatie.”
“Best Dental support is de partner
in de markt voor de zelfstandige
praktijk die geen keten is, maar
van dezelfde voordelen gebruik wil
maken als een keten. Samen bereik
je voordelen, maar je blijft wel zelfstandig in de markt staan.”
Wilt u meer informatie of
heeft u een vraag? Kijk op
www.bestdentalsupport.nl.
oplossing wat hardnekkiger kan
zijn, is het opnieuw indienen van
nota’s. Dentiva, dat onder andere
praktijkmanagementtrainingen
verzorgt, ziet dat het aantal retrocessies – de gevallen waarin een oninbare vordering terug wordt geleverd - in praktijken enorm verschilt.
Dit heeft onder meer te maken met
de relatie van de patiënt met de
praktijk, de grootte van de praktijk
en de locatie. In veel gevallen blijkt
de oorzaak van retrocessies echter
te liggen bij onjuiste codes. Het kost
veel tijd en moeite om dit te corrigeren. Per retrocessie kun je zomaar
15 minuten bezig zijn.
Dieper onderzoek
Mensen hebben van nature moeite
om goed in te schatten wat veel of
weinig tijd kost. Soms maken we
ons grote zorgen over dingen die
weinig of niet voorkomen en weinig
impact hebben. Daarentegen worden we door de alledaagse drukte in
de praktijk soms misleid en hebben
we niet door dat we onnodig veel
tijd besteden aan taken of activitei-
Lean is een handige, beproefde methode om bedrijfsprocessen eenvoudiger en efficiënter te organiseren.
Door gestructureerd en op verschillende manieren de processen in
jouw praktijk inzichtelijk te maken,
kun je tijd- en energievreters uit het
systeem halen. Een veel voorkomende, niet direct zichtbare, tijdvreter is
de verborgen administratiefabriek
waar de receptiemedewerker mee
te maken heeft. Deze bestaat vaak
uit het herstellen van fouten. ‘Voorraadbeheer’ en ‘beweging’, waarin
bijvoorbeeld onnodig wordt gelopen
of gezocht naar documenten, zijn
andere bekende ‘verspillingsfactoren’ in de tandartspraktijk. Ook kan
gekeken worden of spoedbehandelingen relatief veel tijd kosten. Dit
kan teruggedrongen worden met
het inplannen van controles en informatiebrieven. Door tijdverspillers
inzichtelijk te maken kom je op een
spoor van grote verbeterkansen voor
de praktijk.
In het volgende nummer van Dental Tribune
gaan we verder in op nog meer manieren
om met lean-denken de tijdvreters in jouw
praktijk de baas te worden.
Meer weten over lean-trainingen voor jouw
praktijk? Neem contact op met Dentiva
voor de mogelijkheden.
ADVERTENTIE
ICX, het FAIRE Duitse Premium Implantaatsysteem
MAXIMALE KWALITEIT,
FAIRE PRIJZEN,
TRANSPARANTIE!
OSSEOÏNTEGRATIE
METEN IN
ÉÉN SECONDE
DECLAR ATIECO
DE J34
www.penguinrfa.nl
WIJ OVERTUIGEN AL 15 JAAR MET STABIELE PRIJZEN VOOR
EEN ORIGINEEL DUITS/ZWITSERS IMPLANTAATSYSTEEM
Boodtlaan 10 · 1796 BE De Koog · Tel.: 0222 - 76 90 11
E-mail: info@icx-implants.nl · Web: www.icx-implants.nl
[20] =>
20 industrie
DENTAL TRIBUNE NETHERLANDS EDITION SEPTEMBER 2019
Dental QuietOn Gehoorbescherming
Dental professionals worden constant blootgesteld aan onregel
matig tandheelkundig geluid, zowel hoorbaar als niet hoorbaar. En
toch wordt dit vaak ontkend omdat
we wennen aan deze geluiden. Dit
kan schadelijke gevolgen hebben
op langere termijn. QuietOn dental
active noise cancelling earplugs zijn
slimme, gecertificeerde gehoorbeschermers uit Finland.
De unieke Dental QuietOn earplugs
beschermen uw gehoor door actieve
ruisonderdrukking en akoestische
geluidsdemping. Hierdoor is Dental
QuietOn bij uitstek geschikt voor de
tandheelkunde: alle schadelijke en
hinderlijke dentale geluiden worden gedempt, maar spraak blijft
intact, dus u kunt ‘gewoon’ met uw
patiënten en collega’s praten/communiceren alsof u geen gehoorbescherming draagt. Bescherm uw
gehoor op comfortabele wijze met
Dental QuietOn!
De voordelen van Dental QuietOn:
• Gecertificeerd gehoorbeschermingsapparaat (EN 352)
• Binnen 1 uur volledig opgeladen
• Klein en gemakkelijk in gebruik,
geen draden, geen instellingen
• Extra lang batterijvermogen van
50 uur
ADVERTENTIE
• Uiterst efficiënt in hoge en lage
geluidsfrequenties
• Hygiënisch en veilig, geen elektromagnetische storingen
• Gemakkelijke, gelijkblijvende
communicatie tussen patiënt en
behandelaars
• Patiëntvriendelijk: vermindert
hinderlijk geluid in uw praktijk
• Reduceert sterk de storende
tandheelkundige geluiden en
dagelijkse stress
• Verhoogt uw welbevinden door
het verminderen van geluid in
de praktijk
Meer informatie en bestellen:
www.matrix-dental.com.
Gecertificeerde
gehoorbescherming
voor dentale
professionals
Dental professionals en tandtechniekers worden constant blootgesteld
aan tandheelkundige geluiden van verschillende bronnen, welke op
langere termijn uiteindelijk gehoorbeschadiging kan veroorzaken.
QuietOn actieve geluids reducerende earplugs zijn slimme gecertificeerde
gehoorbeschermers uit Finland. Door de sterke vermindering van het
geluidsniveau van schadelijke geluiden en de communicatie te behouden is
het dental QuietOn systeem uitermate geschikt voor gebruik in de praktijk.
Ga voor meer informatie of bestellen
naar www.matrix-dental.com
Mail direct naar info@matrix-dental.com
Designed in finland
Made in EU
Oud Goud Inkoop,
specialist in
edelmetaal
Oud Goud Inkoop is een Nederlandse
eenmanszaak met meer dan 19 jaar
ervaring in de edelmetaalbranche.
Het bedrijf is actief door heel het
land en koopt diverse goudhoudende
afvalstromen op, zoals sieraden- en
goudsmidsatelier-afval, gouden en
zilveren munten, maar ook gebruikte kronen en bruggen, en diverse afvalstromen van dentale laboratoria
zoals slijpsel en gietresten.
Door de vele verschillende dentale
legeringen die er zijn blijft het goed
op waarde schatten van dentaal afval een pittige klus. Oud Goud Inkoop heeft genoeg kennis in huis
zodat het een uiterst reële en eerlijke prijs kan bieden voor uw kronen,
bruggen en ander dentaal afval.
Dat eerlijkheid het langst duurt, is
een waarheid als een koe en kan als
bedrijfsmotto van Oud Goud Inkoop
gezien worden. Veel bedrijven die
goud opkopen kunnen een beetje
de schijn tegen hebben opportunistisch te zijn. Met veel eenmalige
klanten is het voor te stellen dat in
de edelmetaalbranche de verschillen in vergoeding aanzienlijk kunnen zijn.
Oud Goud Inkoop streeft juist naar
langdurige en harmonieuze zakenrelaties. Gewoon omdat het prettiger zaken doen is wanneer beide
partijen goed behandeld én tevreden zijn. Daarnaast mikt Oud Goud
Inkoop op veel vaste klanten als juweliers, goudsmeden, tandartsen
en dentale laboratoria. Bovendien
is dit vak gewoon het leukste vak is
dat er is; mensen blij maken door ze
royaal te vergoeden voor het mogen
opruimen van hun afval.
Transparantie, goede service, eerlijke behandeling, discretie en vertrouwen zijn de bouwstenen voor
een goede relatie, dat geldt zeker
óók voor de handel in edelmetaal.
Meer informatie:
www.oud-goud-inkoop.nl.
[21] =>
industrie 21
DENTAL TRIBUNE NETHERLANDS EDITION SEPTEMBER 2019
ADVERTENTIE
QuickSleeper Introductieavonden bij u in de buurt
De meeste tandartsen gebruiken
voor hun verdovingen de klassieke technieken: mandibulair blok,
infiltratieanesthesie of intraligamentaire anesthesie. Deze technieken hebben hun specifieke voor- en
nadelen. Naast de traditionele spuit
zijn er verschillende apparaten, die
zorgen voor een elektronisch gestuurde injectiesnelheid, zodat men
geen druk opbouwt.
De QuickSleeper is een apparaat
dat de elektronisch gestuurde injectiesnelheid combineert met het
gebruik van de intra-ossale verdovingstechniek. Dit leidt tot een pijnloze verdoving die nagenoeg altijd
zit. Ondertussen werken ongeveer
300 innovatieve tandartspraktijken
in Nederland met een QuickSleeper.
Ervaar nu zelf de kwaliteit van
Mr. Dental Supplies en vraag
een gratis proefpakket aan
t.w.v. circa € 50,-
Als u nieuwsgierig bent naar hoe dit
apparaat in de praktijk werkt, dan
zijn de QuickSleeper introductieavonden zeker interessant. Ervaren
tandartsen gaan in op de volgende
onderwerpen:
• Anesthesie in de tandheelkunde:
problemen in de praktijk
• Klassieke methoden
• Voor- en nadelen computergestuurde anesthesie
• Intra-ossale anesthesie
• In de praktijk
De introductieavonden worden van
september tot en met december in
heel Nederland gehouden:
• Middelburg, 17 september
• Roermond, 18 September
• Assen, 19 september
• Rotterdam, 24 september
• Enschede, 3 oktober
• Eindhoven, 8 oktober
• Zwolle, 29 oktober
• IJsselstein, 7 november
• Nijmegen, 14 november
• Amsterdam, 19 november
• Sneek, 3 december
• Apeldoorn, 10 december
U kunt zich inschrijven via e-mail
(info@straightdental.com) of via het
online inschrijfformulier (straightdental.com/qs-introductie).
www.Mr-Dentalsupplies.nl
Gebruik maken van deze actie? Ga direct naar:
www.Mr-Dentalsupplies.nl/service/proefpakket-aanvraag
Nieuw: Ultradent Products BLOG
Nog geen paar jaar geleden waren
blogs een onbekend fenomeen. Nu
zijn online blogs niet meer weg te
denken uit ons dagelijks leven, zowel thuis als op het werk. Ook Ultradent Products presenteerde onlangs zijn eigen bedrijfsblog.
Het blog verschijnt regelmatig en
is bedoeld voor geïnteresseerde ge-
bruikers, praktijkteams en dental
depots. In de posts komen bekende
producten voorbij en ook nieuwe,
innovatieve producten en ontwikkelingen van Ultradent Products.
Daarnaast verschijnen er informatieve artikelen voor alle gebruikers
waarin praktische kennis voor alle
praktijksituaties wordt besproken.
Denk bijvoorbeeld aan handige tips
rondom moderne behandelmethoden en -protocollen, diepgaande
vakartikelen van opinieleiders en
klinische casussen en situaties. Met
Ultradent Products bent u altijd op
de hoogte!
De blogs zijn te lezen op
www.ultradentproductsnl.blog.
ADVERTENTIE
VERENIGING MEDISCH
TANDHEELKUNDIGE INTERACTIE
PRESENTEERT VRIJDAG 04.10.2019
IN DE APENHEUL APELDOORN HET CONGRES
SOMS GAAT HET MIS…
ACUUT HANDELEN!
112 IN JE PRAKTIJK; ELKE SECONDE TELT DR. BRAM HEIJNEN & DR. ERIC VAN DONGEN
ANESTHESISTEN ACUTE TANDHEELKUNDIGE ZORG VOOR KWETSBARE OUDEREN MET
DEMENTIE PROF.DR. ANITA VISSER GERODONTOLOOG ONVERWACHT EEN GEVAARLIJKE
INFECTIE PROF.DR. FRED SPIJKERVET MKA-CHIRURG SPOED IS (NIET) TE
PLANNEN MR. ALEXANDER TOLMEIJER TANDARTS EN MEDE-OPRICHTER DENTIVA
TRAUMATISCHE SPOED DR. LEANDER DUBOIS MKA-CHIRURG INFO EN INSCHRIJVEN
VIA WWW.VMTI.NL INZENDINGEN WETENSCHAPSPRIJS VOOR 01.09.2019
advVMTI_acuut2019_210x148_DT.indd 1
18-05-19 09:49
Septodont
lanceert
injectiespuit
Dentapen
Septodont, ‘s werelds grootste producent van dentale anesthetica, staat
bekend om zijn uitgebreide gamma
producten en services voor tandartsen. Septodont innoveert nu met
Dentapen, de volgende generatie van
elektronische injectiespuiten.
Anesthesie is een eerste en cruciale
stap voor de meeste tandheelkundige ingrepen. Maar tandartsen
worden geconfronteerd met verschillende uitdagingen wanneer
ze een traditionele injectiespuit
gebruiken, zoals de aanbevolen
injectietijd naleven (1 milliliter in
1 minuut), variaties in druk, die het
weefsel kunnen beschadigen en ongemak kunnen veroorzaken bij de
patiënt, de kwaliteit van de injecties
de hele dag consistent houden. Met
de Dentapen worden deze uitdagingen een heel stuk gemakkelijker.
Zoals bij de meeste elektronische
injectiespuiten verloopt de injectie
met Dentapen met een constant
debiet, aan de juiste snelheid en
met de mogelijkheid tot aspireren.
Dit zorgt ervoor dat de tandarts zich
meer kan concentreren op het inbrengen van de naald, wat leidt tot
een betere controle van de injectie
en minder pijn voor de patiënt. Tijdens een studie uitgevoerd onder 50
tandartsen die een palatale injectie
kregen, verkoos 96% injecties van
een elektronische injectiespuit ten
opzichte van een manuele injectiespuit, en hun pijnperceptie verlaagde met factor twee.
Wat Dentapen anders maakt, is dat
het een autonoom, draadloos en
intuïtief apparaat is dat past bij de
gewoonten van de tandarts. Dentapen heeft geen console, geen bediening met de voeten, geen snoeren
of dure verbruiksproducten. Het
kan op twee manieren vastgehouden worden – als een manuele injectiespuit, of als een pen, voor een
precieze injectie tijdens specifieke
ingrepen. En tandartsen kunnen
eender welke cartridge met lokale
verdovingsmiddelen en hun favoriete dentale naald gebruiken. Patiënten vinden het kleine, moderne
design minder bedreigend en meer
geruststellend, wat hen helpt om te
ontspannen.
Meer weten?
Kijk op www.septodont.nl.
[22] =>
22 varia/industrie
DENTAL TRIBUNE NETHERLANDS EDITION SEPTEMBER 2019
Column
Compacte behandeleenheid
Stern Weber S380 TRC
Erik Ranzijn
Lorre
Op mijn boodschappenlijstje stond een ons
Earl Grey. Ik moest nu noodgedwongen
naar Het Theewinkeltje. Het bezichtigen
van deze winkel in een 18e-eeuws pand is
op zich de moeite waard. De vloer bestaat
uit brede kale planken, langs de wanden
staan kasten waarin vele gehavende theeen koffiebussen staan. Op de mahoniehouten toonbank staan naast elkaar een
antieke weegschaal en een kassa die met
een slinger aan de zijkant bediend moet
worden. De tijd heeft hier stilgestaan.
De uitbaatster van Het Theewinkeltje is een blije grote vrouw met een
stevige bos iets te lang grijs haar.
Ook bij haar heeft de tijd stilgestaan. Door haar blijdschap en enthousiasme knoopt ze altijd lange
doch oppervlakkige praatjes met
haar clientèle aan. Als je de pech
hebt dat er twee of drie klanten vóór
je zijn, moet je het allemaal aanhoren. En dat terwijl er meestal nog
méér op je lijstje staat.
Ook dit keer kon ik de dans niet ontspringen. Er stonden drie stevige
Amerikaanse toeristen. Ik schatte
ze rond de zeventig. Speciaal voor
hun reis naar Europa hadden ze
zich in nieuwe vrijetijdskleding gestoken. Hun blinkend witte nieuwe
Nikes vormden een schril contrast
met de versleten vloer waarop ze
stonden. Een van de vrouwen had
in een poging de effecten van het
verouderingsproces te bestrijden,
haar gezicht vol laten spuiten met
botox en haar tanden laten bleken.
Ze was er niet jonger op geworden,
maar zag er nu uit als de oma van
Barbie. Ze stonden met z’n drieën
voor de toonbank ‘how amazing!’ te
kirren. De theevrouw had op haar
schouder een grote grijze papegaai
zitten. In luidkeels steenkolenengels vertelde ze de Amerikanen allerlei wetenswaardigheden over de
vogel. Hoewel mijn bezoekjes aan
deze winkel over het algemeen een
oefening in geduld zijn, raakte ik nu
wel geboeid door het schouwspel.
De theevrouw heeft twee enorme
voortanden die elke keer stevig in
beeld komen als ze luidkeels lacht.
Dit doet ze telkens als ze iets heeft
gezegd. De gelijkenis tussen haar
frontelementen en de snavel van
haar huisdier sprong behoorlijk in
het oog.
Een van de toeristen vroeg of de papegaai de hele dag op haar schouder
zat. ‘Oh no, hoor!’ riep ze schaterend
uit, terwijl ik verschrikt en de vogel
verstoord keek. ‘Dat holds ie not vol!
After a time hie hes to ko.’ Lichtelijk
verward over de precieze betekenis
van deze toelichting, verlieten de
dames vriendelijk groetend de winkel. ‘Hef a nais day’ riep de winkelier
hen nog na.
Ze richtte zich nu tot mij en zei ‘say
it but’ om vervolgens proestend te
roepen dat ze nog ‘helemáááál in
het Engels dacht, hahahaha.’ Om
haar vooral niet aan te moedigen
met mij een praatje van minstens
tien minuten aan te knopen, meed
ik elke vorm van oogcontact en las
mijn bestelling van mijn lijstje voor.
Toen ze zich omdraaide om van een
van de planken achter haar de bus
Earl Grey te pakken, zag ik aan de
witte vlek op haar rug dat het voor
de arme vogel ook allemaal te veel
was geworden.
De Stern Weber S380 TRC kenmerkt zich door de compacte
vorm van de behandeleenheid
met een geïntegreerde zwevende
multifunctionele patiëntenstoel.
Hierdoor ontstaat veel ruimte
voor het behandelteam waardoor de behandelingen gemakkelijker verlopen en uw talenten
volledig benut kunnen worden.
De Stern Weber S380 TRC combineert een reeks van praktische
aspecten met een diversiteit aan
ergonomische oplossingen en
innovatieve technologieën.
mische houding handhaven en is er
veel ruimte rondom de stoel.
De verticale beensteun maakt het
in- en uitstappen voor de patiënt
zeer eenvoudig. Doordat de patiëntenstoel daarnaast motorisch 90°
kan draaien vergemakkelijkt dit
de communicatie met de patiënt.
Daarnaast is de patiëntenstoel van
deze S380TRC uitgerust met een
trendelenburg-positie, maar ook
met een speciale chirurgiestand,
waardoor een operatietafel ontstaat voor zowel staand als zittend
werk.
Natuurlijke zithouding
Solide en stabiele basis
De patiëntenstoel van de S380
TRC kan de onderbenen automatisch in een verticale positie
brengen waardoor een natuurlijke zithouding voor de patiënt
wordt gecreëerd. Dit is ideaal
voor behandelingen zoals prothetiek, orthodontie, of zelfs
extracties. De zittende positie
kan ingesteld worden op elke gewenste hoogte, waarbij een natuurlijke occlusie van de kaken
wordt gerealiseerd. Met de patiënt in een zittende positie voor
bovenstaande behandelingen
kan de behandelaar een ergono-
De S380 TRC-lijn is zeer stabiel
doordat de watereenheid op de
vloer gemonteerd wordt. Zowel de
basisstructuur als de losse componenten waarmee deze behandeleenheden zijn opgebouwd zijn
zorgvuldig gekozen op basis van
hun degelijkheid en duurzaamheid.
Hoe beter een behandeleenheid
afgestemd is op uw wensen en uw
operationale stijl van werken, hoe
groter de voordelen zijn in het creëren van een vloeiende workflow.
Een mooi voorbeeld hiervan is
onder meer de nieuw ontworpen
DENTAL TRIBUNE
interface, welke een perfecte instelling van de diverse parameters
van de dynamische instrumenten
en van de behandeleenheid mogelijk maakt. Zo is er keuze uit het
standaard Smart Touch bedieningspaneel of als alternatief het
nieuwe Full Touchscreen bedieningspaneel. Deze nieuwste generatie Full Touchscreen bestaat uit
een 5,7” eenvoudig te reinigen glazen capacitive touchscreen, wat
ook terug te vinden is op tablets.
Daarnaast biedt de Stern Weber
S380 TRC een brede selectie accessoires om de behandeleenheid nog
verder aan te passen aan uw specifieke wensen. Daarnaast is de
Stern Weber S380 TRC leverbaar in
een behandelunit met hangende
slangen en als zweep.
Voor meer informatie kunt u
terecht op www.arseusdental.nl.
Erik Ranzijn is psycholoog en oprichter
van Roovos Organisatieontwikkeling. Hij
traint en begeleidt tandartsen en tandarts
praktijken op het gebied van organisatie en
professionalisering. Ook is hij directeur van
ACTA Dental Education.
Contact: erik@roovos.nl.
Colofon
Quiz
Antwoorden
Antwoorden quiz pagina 4
1. Het juiste antwoord is a.
Uit verschillende onderzoeken blijkt dat het risico van ernstige napijn het
grootst is als de patiënt vooraf al pijn had. Een mogelijke verklaring is dat
het pijnsysteem reeds gesensitiseerd is op het moment van de endodontische behandeling en dat daardoor ook het gevaar voor napijn groter is dan
bij een endodontische behandeling zonder voorafgaande pijn.
2. Het juiste antwoord is b.
Het voorschrijven van antibioticum is in dit geval niet geïndiceerd. Het betreft een lokaal abces, waarbij geen hoge koorts aanwezig is. Een abcesincisie en endodontische behandeling zijn noodzakelijk om afname van de pijn
en het abces te bewerkstelligen.
Deze quizvragen zijn afkomstig uit het naslagwerk Kiespijn, dentogeen of
niet-dentogeen? (AccreDidact, 2016).
Dental Tribune verschijnt elfmaal per jaar en is
een uitgave van Albion Press BV, onder licentie
van Dental Tribune International
Hoofdredacteur/uitgever
Ben Adriaanse, MSc
Redactie
Imelda van de Wardt, MA
Oglaya Doua, MSc
Vaste medewerkers
Anne Doeleman, Reinier van de Vrie, Erik Ranzijn
Redactieadres
Redactie Dental Tribune
Postbus 545, 3990 GH Houten
E-mail: redactie@dental-tribune.nl.
De Nederlandse editie van Dental T
ribune kent
een onafhankelijke redactie en richt zich op
professionals in de volle breedte van het mondzorgvak.
Aanmelden
De doelgroep van Dental T
ribune ( bestaande uit
tandartsen-algemeen-practici, MKA-chirurgen,
orthodontisten, gedifferentieerde tandartsen,
mondhygiënisten, tandtechnici, tandprothetici,
assisterenden en diegenen die werkzaam zijn in
de dentale industrie) komt in aanmerking voor
een kosteloos abonnement. Behoort u tot de
doelgroep en ontvangt u het maandblad nog
niet? Meld u dan aan via het inschrijfformulier
op w ww.albionpress.nl.
Advertentieverkoop
Harry Velthuis, accountmanager. Postbus 545,
3990 GH Houten. T
elefoon: 06-531 55 262.
E-mail: velthuis@dental-tribune.nl.
Stephanie van Elmpt, medewerker m ediaorder.
Telefoon: 030-63 55 070.
Fax: 030-63 55 069.
E-mail: adverteren@dental-tribune.nl
Dental Tribune International Office/Headquarters
Publisher/Chief Executive Officer
Torsten R. Oemus
Chief Financial Officer
Dan Wunderlich
Director of Content
Claudia Duschek
Business Development & Marketing Manager
Alyson Buchenau
Sales & Production Support
Puja Daya, Madleen Zoch, Hajir Shubbar
Excecutive Producer
Gernot Meyer
©2019, Dental Tribune International GmbH.
All rights reserved. Dental Tribune International makes
every effort to report clinical information and manufacturer’s product news accurately, but cannot assume
responsibility for the validity of product claims, or for
typographical errors. The publishers also do not assume
responsibility for product names, claims, or statements
made by advertisers. Opinions expressed by authors
are their own and may not reflect those of Dental
Tribune International.
Advertising Disposition
Marius Mezger
Dental Tribune International GmbH
Holbeinstr. 29, 04229 Leipzig, Germany
Tel.: +49 341 48 474 302
Fax: +49 341 48 474 173
info@dental-tribune.com
www.dental-tribune.com
[23] =>
media 23
DENTAL TRIBUNE NETHERLANDS EDITION SEPTEMBER 2019
Nieuwsflits
Vastzittende prothese
Een 72-jarige man uit Groot-Brittannië die naar het ziekenhuis ging
toen hij bloed ophoestte, bleek
een deel van zijn tandprothese
te hebben ingeslikt. De man liet
een paar dagen eerder een gezwel
uit zijn maag verwijderen. Al snel
hoestte hij bloed op, had hij last
van zijn stem en kampte hij met
ademhalingsproblemen. Röntgenfoto’s, een bloedtest en onderzoek aan
zijn keel gaven geen uitsluitsel. De
man werd naar huis gestuurd met
antibiotica, omdat hij een luchtweginfectie zou hebben. De klachten
verminderden niet. Tijdens een
bezoek aan de kno-arts werd een
longontsteking vermoed. De arts
constateerde op nieuwe röntgenfoto’s dat er een stukje metaal op
de stembanden zat: de man bleek
tijdens de operatie drie neptanden
te hebben ingeslikt. Pas na deze
ontdekking vertelde de man dat hij
inderdaad enkele tanden kwijt was.
De tandprothese is met een pincet
uit de keel van de man verwijderd,
die zich daarna overigens niet beter
voelde. Door de keelproblemen en
bijkomende verwondingen had de
man zoveel bloed verloren, dat hij
nog twee extra operaties en een
bloedtransfusie nodig had.
BOEK
VAN DE
MAAND
Ultiem naslagwerk op het
gebied van parodontologie
en implantologie
Atlas of
Periodontology and
Implant Therapy
Deze compleet nieuwe titel, Atlas of Periodontology
and Implant Therapy, is in samenwerking met de meest
gewaardeerde leden van
de Italian Society of Periodontology and Implantology (SIdP) ontwikkeld.
De atlas bestaat uit 2 volumes en met maar liefst
4.900 hoogwaardig geïllustreerde afbeeldingen
voorziet dit boek in concrete aanbevelingen aan
iedere tandarts die graag
de meest belangrijke nieu-
we ontwikkelingen snel
en effectief wil implementeren in zijn of haar tandheelkundige praktijk. Een
onmisbare titel voor elke
tandarts die in aanraking
komt met parodontologie
en implantologie.
Shanné Francisca, Boekverkoper tandheelkunde
bij Geneeskundeboek.nl
lustreerd met 4.900 illustraties
U kunt dit boek gemakkelijk
bestellen via Geneeskundeboek.
nl. Door de actiecode DT2019-9
te gebruiken ontvangt u 5% extra korting bovenop de actuele
actieprijs.
Prijs: van € 397,67 nu voor
€ 374,00
Carrassi | Hardcover | ISBN
9788874920556 | 1.356 pagina’s | Engels | Rijk geïlADVERTENTIE
(BRON: WWW.RTL.NL, 13-08-2019)
Gedichte spleet
Fans van Dakota Johnson waren
geschokt toen de actrice onlangs
op de rode loper verscheen zonder
haar kenmerkende spleetje tussen
de tanden. “Ik had sinds mijn
dertiende een permanent draadje
achter mijn tanden,” vertelt de Fifty
Shades-actrice in The Tonight Show
Starring Jimmy Fallon. “Omdat ik
veel last had van mijn nek, besloot
mijn orthodontist het te verwijderen
om te kijken of mijn kaak groter
was geworden.” De ingreep bleek
uiteindelijk het diasteem te dichten.
“Het heeft me geholpen, maar het
spleetje verdween ook, waar ik verdrietig over ben.” Johnsons ‘nieuwe
look’ leverde talloze reacties op social media op. Zo luidde een reactie
op Twitter: “Ik ben best verdrietig,
want het spleetje was haar signature. Maar als zij zich er beter bij
voelt, vind ik het helemaal prima.”
De actrice kan moeilijk begrijpen
dat er zoveel ophef over haar gebit
is. “Het feit dat dit in onze wereld
tegenwoordig een nieuwswaardige
gebeurtenis is, is sha-ka-khan voor
mij,” zei ze tegen Fallon.
(BRON: WWW.TELEGRAAF.NL,
13-08-2019)
DENTAPEN
Dakota Johnson.
FOTO: WIKIMEDIA COMMONS/
MTV INTERNATIONAL
Politieke tandarts
De Limburgse tandarts Otto Hermans
vervangt tijdelijk senator Nicki
Pouw-Verweij in de Eerste Kamer.
Pouw-Verweij, lid van Forum voor
Democratie, gaat tot medio november met zwangerschapsverlof. De
tijdelijke vervanging door Hermans
is opvallend, omdat hij bij de Provinciale Statenverkiezingen eerder
dit jaar aanvankelijk met voorkeursstemmen gekozen werd als Eerste
Kamerlid. De 69-jarige tandarts
aanvaardde het lidmaatschap
toen niet. In het dagelijks leven is
Hermans freelance tandarts. Van
1978 tot 2008 runde hij zijn eigen
tandartspraktijk in Valkenburg.
Voldoet aan de wensen van uw praktijk:
kwalitatief en veelvuldig injecteren de hele dag
door.
Voldoet aan de wensen van uw patiënten:
minder pijn en angst dankzij de geruststellende
presentatie.
Beantwoordt aan uw gewoontes: eenvoudige
en comfortabele bediening (zonder training),
compatibel met elke naald, zowel standaard
injectiegreep als pengreep.
Voor meer informatie: www.septodont.nl
(BRON: WWW.LIMBURGER.NL,
09-08-2019)
DENATPEN_ad 210x297.indd 3
7/08/19 15:28
[24] =>
haal je graag
het beste uit
jezelf?
wil je jezelf blijven ontwikkelen?
ga je voor je pati ë nten?
is alleen het beste goed genoeg?
dan is de QuickSleeper Introductie iets voor jou
Meer dan 300 collega’s in Nederland gebruiken
de QuickSleeper voor hun verdovingen. Op de
introductieavond gaan we door het volgende programma:
• Anesthesie: problemen in de praktijk
• Klassieke methoden
• Voor- en nadelen computergestuurde anesthesie
• Intraossale anesthesie
• In de praktijk
• Vragen
Na deze avond weet je wat alle moderne, innovatieve
technieken zijn, zodat je kunt kiezen wat het beste bij
jouw praktijk past.
Wij organiseren de volgende introductieavonden:
• Middelburg, 17 sep. met R. Arratoon
• Roermond, 18 sep. met R. Steffanie
• Assen, 19 sep. met A. Keur
• Rotterdam, 24 sep. met M. Smulders
• Enschede, 3 okt. met tandarts M. Hobbelink
• Eindhoven, 8 okt.
• Zwolle, 29 okt. met G. Veldhuis
• IJsselstein, 7 nov. met B. de Wissel
• Nijmegen, 14 nov. met J. Peijs
• Amsterdam, 19 nov. met H. Hamann
• Roosendaal, 27 nov. met R. Flapper
• Sneek, 3 dec. met R. van der Meer
• Apeldoorn, 10 dec. met J. Slot
Neem contact op om je aan te melden:
020 22 99 0 99 info@straightdental.com straightdental.com/qs-introductie
)
[page_count] => 24
[pdf_ping_data] => Array
(
[page_count] => 24
[format] => PDF
[width] => 842
[height] => 1191
[colorspace] => COLORSPACE_UNDEFINED
)
[linked_companies] => Array
(
[ids] => Array
(
)
)
[cover_url] =>
[cover_three] =>
[cover] =>
[toc] => Array
(
[0] => Array
(
[title] => Binnenlands Nieuws
[page] => 01
)
[1] => Array
(
[title] => Interview: “De restauratieve prognose van een element is bepalend”
[page] => 06
)
[2] => Array
(
[title] => Interview: “Verkeerde start kan vervolgprocedure bemoeilijken”
[page] => 09
)
[3] => Array
(
[title] => Vier jaar later: case report endodontische behandeling 46
[page] => 10
)
[4] => Array
(
[title] => Trucs van de meester/ Binnenlands Nieuws
[page] => 11
)
[5] => Array
(
[title] => Ministerie: mondzorg op goede weg, maar kan beter
[page] => 12
)
[6] => Array
(
[title] => De Stemming: is de ‘endo’ echt zo lastig?
[page] => 14
)
[7] => Array
(
[title] => Buitenlands Nieuws
[page] => 15
)
[8] => Array
(
[title] => Wetenschap
[page] => 17
)
[9] => Array
(
[title] => Reportage/ Industrie
[page] => 19
)
[10] => Array
(
[title] => Industrie
[page] => 20
)
[11] => Array
(
[title] => Varia/ Industrie
[page] => 22
)
[12] => Array
(
[title] => Media
[page] => 23
)
)
[toc_html] =>
[toc_titles] => Binnenlands Nieuws
/ Interview: “De restauratieve prognose van een element is bepalend”
/ Interview: “Verkeerde start kan vervolgprocedure bemoeilijken”
/ Vier jaar later: case report endodontische behandeling 46
/ Trucs van de meester/ Binnenlands Nieuws
/ Ministerie: mondzorg op goede weg, maar kan beter
/ De Stemming: is de ‘endo’ echt zo lastig?
/ Buitenlands Nieuws
/ Wetenschap
/ Reportage/ Industrie
/ Industrie
/ Varia/ Industrie
/ Media
[cached] => true
)