DT Netherlands No. 6, 2013DT Netherlands No. 6, 2013DT Netherlands No. 6, 2013

DT Netherlands No. 6, 2013

Binnenlands nieuws / “Mondzorg onbetaalbaar zonder preventie”; Interview met James Huddleston Slater sr. en em. prof. dr. Wim van Palenstein Helderman / Het gezicht – Atlas van de klinische / Preventie / Buitenlands nieuws / Wetenschap / “De mond moet weer terug in het lichaam”; Gesprek met Joris Muris - voorzitter VMTI / Industrie / Opleidingen/agenda / Media

Array
(
    [post_data] => WP_Post Object
        (
            [ID] => 60300
            [post_author] => 0
            [post_date] => 2013-07-19 09:21:47
            [post_date_gmt] => 2013-07-19 09:21:47
            [post_content] => 
            [post_title] => DT Netherlands No. 6, 2013
            [post_excerpt] => 
            [post_status] => publish
            [comment_status] => closed
            [ping_status] => closed
            [post_password] => 
            [post_name] => dt-netherlands-no-6-2013-0613
            [to_ping] => 
            [pinged] => 
            [post_modified] => 2024-10-22 03:43:08
            [post_modified_gmt] => 2024-10-22 03:43:08
            [post_content_filtered] => 
            [post_parent] => 0
            [guid] => https://e.dental-tribune.com/epaper/dtnl0613/
            [menu_order] => 0
            [post_type] => epaper
            [post_mime_type] => 
            [comment_count] => 0
            [filter] => raw
        )

    [id] => 60300
    [id_hash] => ac93b4b1ca6d547ae15312e2566bb950c5cf1ef5e7b373b14995066686a0dc78
    [post_type] => epaper
    [post_date] => 2013-07-19 09:21:47
    [fields] => Array
        (
            [pdf] => Array
                (
                    [ID] => 60301
                    [id] => 60301
                    [title] => DTNL0613.pdf
                    [filename] => DTNL0613.pdf
                    [filesize] => 0
                    [url] => https://e.dental-tribune.com/wp-content/uploads/DTNL0613.pdf
                    [link] => https://e.dental-tribune.com/epaper/dt-netherlands-no-6-2013-0613/dtnl0613-pdf-2/
                    [alt] => 
                    [author] => 0
                    [description] => 
                    [caption] => 
                    [name] => dtnl0613-pdf-2
                    [status] => inherit
                    [uploaded_to] => 60300
                    [date] => 2024-10-22 03:43:02
                    [modified] => 2024-10-22 03:43:02
                    [menu_order] => 0
                    [mime_type] => application/pdf
                    [type] => application
                    [subtype] => pdf
                    [icon] => https://e.dental-tribune.com/wp-includes/images/media/document.png
                )

            [cf_issue_name] => DT Netherlands No. 6, 2013
            [contents] => Array
                (
                    [0] => Array
                        (
                            [from] => 01
                            [to] => 03
                            [title] => Binnenlands nieuws

                            [description] => Binnenlands nieuws

                        )

                    [1] => Array
                        (
                            [from] => 04
                            [to] => 07
                            [title] => “Mondzorg onbetaalbaar zonder preventie”; Interview met James Huddleston Slater sr. en em. prof. dr. Wim van Palenstein Helderman

                            [description] => “Mondzorg onbetaalbaar zonder preventie”; Interview met James Huddleston Slater sr. en em. prof. dr. Wim van Palenstein Helderman

                        )

                    [2] => Array
                        (
                            [from] => 08
                            [to] => 09
                            [title] => Het gezicht – Atlas van de klinische

                            [description] => Het gezicht – Atlas van de klinische

                        )

                    [3] => Array
                        (
                            [from] => 11
                            [to] => 11
                            [title] => Preventie

                            [description] => Preventie

                        )

                    [4] => Array
                        (
                            [from] => 12
                            [to] => 13
                            [title] => Buitenlands nieuws

                            [description] => Buitenlands nieuws

                        )

                    [5] => Array
                        (
                            [from] => 14
                            [to] => 14
                            [title] => Wetenschap

                            [description] => Wetenschap

                        )

                    [6] => Array
                        (
                            [from] => 16
                            [to] => 16
                            [title] => “De mond moet weer terug in het lichaam”; Gesprek met Joris Muris - voorzitter VMTI

                            [description] => “De mond moet weer terug in het lichaam”; Gesprek met Joris Muris - voorzitter VMTI

                        )

                    [7] => Array
                        (
                            [from] => 17
                            [to] => 21
                            [title] => Industrie

                            [description] => Industrie

                        )

                    [8] => Array
                        (
                            [from] => 22
                            [to] => 22
                            [title] => Opleidingen/agenda

                            [description] => Opleidingen/agenda

                        )

                    [9] => Array
                        (
                            [from] => 23
                            [to] => 23
                            [title] => Media

                            [description] => Media

                        )

                )

        )

    [permalink] => https://e.dental-tribune.com/epaper/dt-netherlands-no-6-2013-0613/
    [post_title] => DT Netherlands No. 6, 2013
    [client] => 
    [client_slug] => 
    [pages_generated] => 
    [pages] => Array
        (
            [1] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/60300-bfe91df9/2000/page-0.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/60300-bfe91df9/1000/page-0.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/60300-bfe91df9/200/page-0.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 60300-bfe91df9/2000/page-0.jpg
                            [1000] => 60300-bfe91df9/1000/page-0.jpg
                            [200] => 60300-bfe91df9/200/page-0.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [2] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/60300-bfe91df9/2000/page-1.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/60300-bfe91df9/1000/page-1.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/60300-bfe91df9/200/page-1.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 60300-bfe91df9/2000/page-1.jpg
                            [1000] => 60300-bfe91df9/1000/page-1.jpg
                            [200] => 60300-bfe91df9/200/page-1.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [3] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/60300-bfe91df9/2000/page-2.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/60300-bfe91df9/1000/page-2.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/60300-bfe91df9/200/page-2.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 60300-bfe91df9/2000/page-2.jpg
                            [1000] => 60300-bfe91df9/1000/page-2.jpg
                            [200] => 60300-bfe91df9/200/page-2.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [4] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/60300-bfe91df9/2000/page-3.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/60300-bfe91df9/1000/page-3.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/60300-bfe91df9/200/page-3.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 60300-bfe91df9/2000/page-3.jpg
                            [1000] => 60300-bfe91df9/1000/page-3.jpg
                            [200] => 60300-bfe91df9/200/page-3.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [5] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/60300-bfe91df9/2000/page-4.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/60300-bfe91df9/1000/page-4.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/60300-bfe91df9/200/page-4.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 60300-bfe91df9/2000/page-4.jpg
                            [1000] => 60300-bfe91df9/1000/page-4.jpg
                            [200] => 60300-bfe91df9/200/page-4.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [6] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/60300-bfe91df9/2000/page-5.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/60300-bfe91df9/1000/page-5.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/60300-bfe91df9/200/page-5.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 60300-bfe91df9/2000/page-5.jpg
                            [1000] => 60300-bfe91df9/1000/page-5.jpg
                            [200] => 60300-bfe91df9/200/page-5.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [7] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/60300-bfe91df9/2000/page-6.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/60300-bfe91df9/1000/page-6.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/60300-bfe91df9/200/page-6.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 60300-bfe91df9/2000/page-6.jpg
                            [1000] => 60300-bfe91df9/1000/page-6.jpg
                            [200] => 60300-bfe91df9/200/page-6.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [8] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/60300-bfe91df9/2000/page-7.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/60300-bfe91df9/1000/page-7.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/60300-bfe91df9/200/page-7.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 60300-bfe91df9/2000/page-7.jpg
                            [1000] => 60300-bfe91df9/1000/page-7.jpg
                            [200] => 60300-bfe91df9/200/page-7.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [9] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/60300-bfe91df9/2000/page-8.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/60300-bfe91df9/1000/page-8.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/60300-bfe91df9/200/page-8.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 60300-bfe91df9/2000/page-8.jpg
                            [1000] => 60300-bfe91df9/1000/page-8.jpg
                            [200] => 60300-bfe91df9/200/page-8.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [10] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/60300-bfe91df9/2000/page-9.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/60300-bfe91df9/1000/page-9.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/60300-bfe91df9/200/page-9.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 60300-bfe91df9/2000/page-9.jpg
                            [1000] => 60300-bfe91df9/1000/page-9.jpg
                            [200] => 60300-bfe91df9/200/page-9.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [11] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/60300-bfe91df9/2000/page-10.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/60300-bfe91df9/1000/page-10.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/60300-bfe91df9/200/page-10.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 60300-bfe91df9/2000/page-10.jpg
                            [1000] => 60300-bfe91df9/1000/page-10.jpg
                            [200] => 60300-bfe91df9/200/page-10.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [12] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/60300-bfe91df9/2000/page-11.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/60300-bfe91df9/1000/page-11.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/60300-bfe91df9/200/page-11.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 60300-bfe91df9/2000/page-11.jpg
                            [1000] => 60300-bfe91df9/1000/page-11.jpg
                            [200] => 60300-bfe91df9/200/page-11.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                            [0] => Array
                                (
                                    [post_data] => WP_Post Object
                                        (
                                            [ID] => 60302
                                            [post_author] => 0
                                            [post_date] => 2024-10-22 03:43:02
                                            [post_date_gmt] => 2024-10-22 03:43:02
                                            [post_content] => 
                                            [post_title] => epaper-60300-page-12-ad-60302
                                            [post_excerpt] => 
                                            [post_status] => publish
                                            [comment_status] => closed
                                            [ping_status] => closed
                                            [post_password] => 
                                            [post_name] => epaper-60300-page-12-ad-60302
                                            [to_ping] => 
                                            [pinged] => 
                                            [post_modified] => 2024-10-22 03:43:02
                                            [post_modified_gmt] => 2024-10-22 03:43:02
                                            [post_content_filtered] => 
                                            [post_parent] => 0
                                            [guid] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-60300-page-12-ad/
                                            [menu_order] => 0
                                            [post_type] => ad
                                            [post_mime_type] => 
                                            [comment_count] => 0
                                            [filter] => raw
                                        )

                                    [id] => 60302
                                    [id_hash] => cbe7f0494d63b6121ef35c2a137de4fb062e8f8c643f0f82853bc367e5e07c85
                                    [post_type] => ad
                                    [post_date] => 2024-10-22 03:43:02
                                    [fields] => Array
                                        (
                                            [url] => http://www.tribunecme.com/
                                            [link] => URL
                                        )

                                    [permalink] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-60300-page-12-ad-60302/
                                    [post_title] => epaper-60300-page-12-ad-60302
                                    [post_status] => publish
                                    [position] => 5.76,25.96,69.56,69.12
                                    [belongs_to_epaper] => 60300
                                    [page] => 12
                                    [cached] => false
                                )

                        )

                    [html_content] => 
                )

            [13] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/60300-bfe91df9/2000/page-12.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/60300-bfe91df9/1000/page-12.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/60300-bfe91df9/200/page-12.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 60300-bfe91df9/2000/page-12.jpg
                            [1000] => 60300-bfe91df9/1000/page-12.jpg
                            [200] => 60300-bfe91df9/200/page-12.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [14] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/60300-bfe91df9/2000/page-13.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/60300-bfe91df9/1000/page-13.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/60300-bfe91df9/200/page-13.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 60300-bfe91df9/2000/page-13.jpg
                            [1000] => 60300-bfe91df9/1000/page-13.jpg
                            [200] => 60300-bfe91df9/200/page-13.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [15] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/60300-bfe91df9/2000/page-14.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/60300-bfe91df9/1000/page-14.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/60300-bfe91df9/200/page-14.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 60300-bfe91df9/2000/page-14.jpg
                            [1000] => 60300-bfe91df9/1000/page-14.jpg
                            [200] => 60300-bfe91df9/200/page-14.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [16] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/60300-bfe91df9/2000/page-15.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/60300-bfe91df9/1000/page-15.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/60300-bfe91df9/200/page-15.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 60300-bfe91df9/2000/page-15.jpg
                            [1000] => 60300-bfe91df9/1000/page-15.jpg
                            [200] => 60300-bfe91df9/200/page-15.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [17] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/60300-bfe91df9/2000/page-16.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/60300-bfe91df9/1000/page-16.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/60300-bfe91df9/200/page-16.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 60300-bfe91df9/2000/page-16.jpg
                            [1000] => 60300-bfe91df9/1000/page-16.jpg
                            [200] => 60300-bfe91df9/200/page-16.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [18] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/60300-bfe91df9/2000/page-17.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/60300-bfe91df9/1000/page-17.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/60300-bfe91df9/200/page-17.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 60300-bfe91df9/2000/page-17.jpg
                            [1000] => 60300-bfe91df9/1000/page-17.jpg
                            [200] => 60300-bfe91df9/200/page-17.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [19] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/60300-bfe91df9/2000/page-18.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/60300-bfe91df9/1000/page-18.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/60300-bfe91df9/200/page-18.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 60300-bfe91df9/2000/page-18.jpg
                            [1000] => 60300-bfe91df9/1000/page-18.jpg
                            [200] => 60300-bfe91df9/200/page-18.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [20] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/60300-bfe91df9/2000/page-19.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/60300-bfe91df9/1000/page-19.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/60300-bfe91df9/200/page-19.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 60300-bfe91df9/2000/page-19.jpg
                            [1000] => 60300-bfe91df9/1000/page-19.jpg
                            [200] => 60300-bfe91df9/200/page-19.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [21] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/60300-bfe91df9/2000/page-20.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/60300-bfe91df9/1000/page-20.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/60300-bfe91df9/200/page-20.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 60300-bfe91df9/2000/page-20.jpg
                            [1000] => 60300-bfe91df9/1000/page-20.jpg
                            [200] => 60300-bfe91df9/200/page-20.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [22] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/60300-bfe91df9/2000/page-21.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/60300-bfe91df9/1000/page-21.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/60300-bfe91df9/200/page-21.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 60300-bfe91df9/2000/page-21.jpg
                            [1000] => 60300-bfe91df9/1000/page-21.jpg
                            [200] => 60300-bfe91df9/200/page-21.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [23] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/60300-bfe91df9/2000/page-22.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/60300-bfe91df9/1000/page-22.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/60300-bfe91df9/200/page-22.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 60300-bfe91df9/2000/page-22.jpg
                            [1000] => 60300-bfe91df9/1000/page-22.jpg
                            [200] => 60300-bfe91df9/200/page-22.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                            [0] => Array
                                (
                                    [post_data] => WP_Post Object
                                        (
                                            [ID] => 60303
                                            [post_author] => 0
                                            [post_date] => 2024-10-22 03:43:02
                                            [post_date_gmt] => 2024-10-22 03:43:02
                                            [post_content] => 
                                            [post_title] => epaper-60300-page-23-ad-60303
                                            [post_excerpt] => 
                                            [post_status] => publish
                                            [comment_status] => closed
                                            [ping_status] => closed
                                            [post_password] => 
                                            [post_name] => epaper-60300-page-23-ad-60303
                                            [to_ping] => 
                                            [pinged] => 
                                            [post_modified] => 2024-10-22 03:43:02
                                            [post_modified_gmt] => 2024-10-22 03:43:02
                                            [post_content_filtered] => 
                                            [post_parent] => 0
                                            [guid] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-60300-page-23-ad/
                                            [menu_order] => 0
                                            [post_type] => ad
                                            [post_mime_type] => 
                                            [comment_count] => 0
                                            [filter] => raw
                                        )

                                    [id] => 60303
                                    [id_hash] => 7f34a63e92437ab500fb0d7bf54d4bf4783bc4a4e4a2144445914487317d7f22
                                    [post_type] => ad
                                    [post_date] => 2024-10-22 03:43:02
                                    [fields] => Array
                                        (
                                            [url] => http://www.dental-tribune.com/companies_994_greater_new_york_dental_meeting.html
                                            [link] => URL
                                        )

                                    [permalink] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-60300-page-23-ad-60303/
                                    [post_title] => epaper-60300-page-23-ad-60303
                                    [post_status] => publish
                                    [position] => 23.15,24.86,70.31,69.68
                                    [belongs_to_epaper] => 60300
                                    [page] => 23
                                    [cached] => false
                                )

                        )

                    [html_content] => 
                )

            [24] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/60300-bfe91df9/2000/page-23.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/60300-bfe91df9/1000/page-23.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/60300-bfe91df9/200/page-23.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 60300-bfe91df9/2000/page-23.jpg
                            [1000] => 60300-bfe91df9/1000/page-23.jpg
                            [200] => 60300-bfe91df9/200/page-23.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

        )

    [pdf_filetime] => 1729568582
    [s3_key] => 60300-bfe91df9
    [pdf] => DTNL0613.pdf
    [pdf_location_url] => https://e.dental-tribune.com/tmp/dental-tribune-com/60300/DTNL0613.pdf
    [pdf_location_local] => /var/www/vhosts/e.dental-tribune.com/httpdocs/tmp/dental-tribune-com/60300/DTNL0613.pdf
    [should_regen_pages] => 1
    [pdf_url] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/60300-bfe91df9/epaper.pdf
    [pages_text] => Array
        (
            [1] => 







DENTAL TRIBUNE
The World's Dental Newspaper - Netherlands Edition

Mond

M. zygomaticus
minor

juli 2013

M. levator
labii superioris

M. levator
labii superioris
alaeque nasi

Cartilago
alaris major

Cartilago
nasi lateralis

www.dental-tribune.nl

Lobulair
bindweefsel

Ductus
parotideus

M. zygomaticus
major

M. levator
anguli oris

M. risorius

M. buccinator

M. levator
anguli oris

Het gezicht
Atlas van de klinische
anatomie

European Society for
Cosmetic Dentistry
Platform voor
intercollegiaal contact

“De mond moet weer
terug in het lichaam”
Interview met Joris Muris,
voorzitter VMTI

Pagina 8-9

Pagina 13

Pagina 16

Ramus
mandibulae

M. orbicularis
oris

Corpus
mandibulae

Platysma

jaargang 3 | nummer 6

M. depressor
anguli oris

M. depressor
anguli oris

M. depressor
labii inferioris

M. depressor
labii inferioris

M. mentalis

“Mondzorg onbetaalbaar zonder preventie”

Afb. 4.4 Spieren in het gebied rondom de mond. Op de rechterhelft
van het gezicht zijn diepere lagen en aanhechtingsplaatsen blootgelegd.

266

James Huddleston Slater sr. (links) en em. prof. dr. Wim van Palenstein Helderman. “Een individuele aanpak is cruciaal voor
effectieve preventie.” (foto: Ben Adriaanse)

aantal mensen met volledige
prothesen en veeleisender pati­
ënten. Deze kostenstijging blijft
niet zonder gevolgen. Als er niet
dringend actie wordt onderno­
men, wordt de mondzorg on­

betaalbaar en voor veel mensen
zelfs ontoegankelijk, waarschu­
wen James Huddleston Slater sr.
en em. prof. dr. Wim van Palen­
stein Helderman in deze editie
van Dental Tribune (pagina 4-7).

80% Nederlanders
bezoekt jaarlijks tandarts

Tandarts verliest
vinger na ‘overval’

VAN DE REDACTIE
UTRECHT – De totale kosten van

de mondzorg nemen al jaren toe,
als gevolg van de vergrijzing van
de bevolking, de daling van het

DEN HAAG – Bijna acht op de tien

Nederlanders bezoekt minstens
eenmaal per jaar de tandarts.
Dat blijkt uit recente gegevens
van het Centraal Bureau voor
de Statistiek (CBS). De huisarts
is net iets minder populair: die
wordt door ruim zeven op de
tien ­
Nederlanders jaarlijks be­
zocht.
Hoewel – rekening houdend
met de vergrijzing – het aantal
Nederlanders dat jaarlijks een
bezoek brengt aan de huisarts
brengt sinds 2002 licht gedaald
is, bleef het aantal Nederlanders
dat jaarlijks de tandarts bezoekt
min of meer stabiel. In totaal
werd de tandarts in 2012 ruim ­38
miljoen keer geconsulteerd. In
twee derde van de bezoeken ging
het om een periodieke controle.
De overige bezoeken bestonden
uit uitgebreidere behandelingen
als het vullen van gaatjes, ex­

tracties en kroon- of brugwerk.
Meer vrouwen brengen een be­
zoek aan de tandarts dan man­
nen. Dit geldt vooral voor de leef­
tijdsgroep 30-50 jaar. Kinderen
gaan doorgaans vanaf vierjarige
leeftijd regelmatig naar de tand­
arts. Vanaf 55-jarige leeftijd loopt
het tandartsbezoek terug en van
de 75-plussers gaat slechts 45%
nog naar de tandarts. Deze af­
name komt doordat zij vaker pro­
thesen hebben.
Aan de huisarts brengen juist
80-plussers en kinderen ónder de
vier jaar het frequentst een be­
zoek. Jongeren van 4 tot 16 jaar
hebben het minst vaak contact
met de huisarts. Vrouwen (77%)
komen meer bij de huisarts dan
mannen (66%). De Nederlan­
der bezoekt de huisarts gemid­
deld iets meer dan vier keer per
jaar (vrouwen 4,9 en mannen 3,4
maal per jaar). (bron: CBS) ■

BRANDENBURG - Een Duitse

tandarts heeft beweerd in maart
vorig jaar slachtoffer te zijn ge­
worden van een overval. Vol­
gens de tandarts pakte een van
de overvallers een tuinschaar
waarmee zijn vinger werd af­
gesneden. In de tandartsprak­
tijk werden echter geen sporen
van het incident aangetroffen
en de dieven zijn nooit gevon­
den. Toen bleek dat de tandarts
enkele weken voor de ‘overval’
een ongevallenverzekering had
afgesloten, werd hij zelf hoofd­
verdachte.
Het Duitse Ministerie van Jus­
titie oordeelde dat de 43-jarige
tandarts uit Brandenburg zijn
eigen linker wijsvinger heeft af­
gesneden en 24.000 euro boete
moet betalen wegens fraude. De
man zou door zijn vinger af te
snijden verzekeringsgeld wegens
arbeidsongeschiktheid hebben
willen incasseren. (bron: NOS) ■

Beide nestors hielden de laatste
jaren vurige pleidooien voor een
betere cariëspreventie.
Inmiddels zijn diverse maat­
regelen om de kosten te beperken
aan de horizon verschenen. Elk
van deze maatregelen is zeer on­
wenselijk. “Als we zelf niet probe­
ren de kosten omlaag te brengen,
snijden we in eigen vlees,” be­
nadrukt Van Palenstein Helder­
man. Vooral een verlaging van de
tarieven wordt door veel mond­
zorgprofessionals gevreesd, maar
ook de kwalijke gevolgen van het
verlagen van de basisverzekerde
mondzorg van achttien naar bij­
voorbeeld vijftien jaar zijn niet te
onderschatten. Juist bij pubers en
adolescenten krijgt het gebit met
verwaarlozing en/of zoetaanval­
len te maken. Bovendien kan ca­
riës op jonge leeftijd leiden tot
ernstige gebitsproblemen in de
toekomst.
De sleutel tot een efficiënte én
betaalbare mondzorg ligt bij een
betere preventie, is de stellige
overtuiging van de twee geïnter­
viewden. Daarmee doelen zij niet

op algemene adviezen als ‘je moet
beter poetsen’, maar op een indi­
viduele benadering waarbij elke
patiënt voorlichting krijgt op ba­
sis van zijn eigen mond­situatie.
“Alleen als de patiënt zich écht
aangesproken voelt, kun je voor
gedragsverandering zorgen,” ver­
klaart Huddleston Slater.
De hogere effectiviteit van indi­
viduele preventie is bij veel tand­
artsen bekend. Toch vindt de toe­
passing ervan in de praktijk te
weinig plaats. “Als je als tand­
arts individuele preventie aan­
biedt, maakt dat je werk veel leu­
ker. Maar je moet wel de dialoog
durven en willen aangaan. Daar­
voor moet je enig psychologisch
inzicht hebben.” Bovendien zijn
tandartsen terughoudend hun
dagelijkse handelen aan te pas­
sen als dit op het oog prima lijkt
te voldoen. “Gedragsverandering
bij de patiënt is lastig, maar bij
de zorgverlener ook. De tran­sitie
naar meer effectieve preventie
wordt helaas een langdurig pro­
ces,” aldus Van Palenstein Hel­
derman. ■


[2] =>
2

Binnenlands nieuws

dental tribune - netherlands edition

Emotionele problemen spelen
rol bij tandartsangst

“Internationale zwarte lijst
voor tandartsen na zaak-Thiel”

AMSTERDAM - Emotionele proble­
men en coping-gedrag kunnen een
rol spelen bij tandartsangst bij
kinderen. Dit blijkt uit het proef­
schrift van ACTA-­onderzoeker
Janneke Krikken. Zij promoveer­
de 14 juni aan de Universiteit van
Amster­dam.
Krikken onderzocht de relatie
tussen de opvoedstijl van ouders,
tandartsangst bij kinderen en het
gedrag van kinderen tijdens de
tandheelkundige
behandeling.
Hoe­
wel tandartsen vaak aan­
geven dat de opvoeding van ou­
ders invloed heeft op de behandel­
baarheid van kinderen, kon
Krikken deze relatie in haar on­
derzoek niet aantonen.
Wel kunnen emotionele pro­
blemen en coping-gedrag van
kinderen een rol spelen bij tand­
artsangst. Kinderen met slaappro­
blemen, concentratieproblemen
en agressief gedrag vertoonden
meer oncoöperatief gedrag bij de
tandarts; emotioneel reactieve
kinderen en kinderen met con­
centratieproblemen waren ang­
stiger voor de tandarts.
Voortdurende blootstelling aan
neutrale tandheelkundige hande­
lingen, zoals een controle, zorgt
voor minder tandartsangst bij
kinderen met een schisis (spleet
of groef in bovenlip, kaak of ge­

DEN HAAG – De wanpraktijken

hemelte). In drie jaar tijd daalde
de tandartsangst van deze kin­
deren van gemiddeld boven het
landelijk gemiddelde tot een
gemiddeld niveau. Het aantal
copings­
trategieën dat de kinde­
ren gebruikten tijdens een tand­
heelkundige behandeling ver­
minderde in deze tijd.
Krikken onderzocht ook of de
aanwezigheid van ouders in­
vloed had op de angst of het ge­
drag van hun kinderen tijdens de
behandeling. Tandartsen wisten
op voorhand goed de ouders van
bange kinderen te identificeren,
evenals de ouders die weinig ver­
trouwen hadden in de behande­
ling. In geval van vrije keuze zou­
den de tandartsen er de voorkeur
aan geven deze ouders niet bij de
behandeling van hun kinderen te
betrekken. Echter, de aanwezig­
heid van ouders bleek niet van
invloed op de angst of het gedrag
van hun kinderen tijdens de be­
handeling.
Janneke Krikken verdedigde
haar proefschrift op vrijdag
14 juni. Het heeft als titel ­Dental
Anxiety and Behaviour Mana­
ge­
ment Problems: The Role of Pa­
rents. Promotor was prof. dr. J.M.
ten Cate. Co-promotoren waren
dr. A.J. van Wijk en dr. J.S.J. Veer­
kamp. (bron: ACTA) ■

van tandarts Klaus Peter Thiel
hebben ook politiek Den Haag
bereikt. CDA-kamerlid Hanke
Bruins Slot en SP-kamerlid Henk
van Gerven pleiten voor een in­
ternationale zwarte lijst die moet
voorkomen dat slecht presteren­
de tandartsen over de grens een
nieuwe carrière beginnen. Dat
meldt Omroep West. Aan een
dergelijke lijst wordt al gewerkt,
maar CDA wil dat er haast ge­
maakt wordt.
De van oorsprong Duitse Thiel
liet begin mei van dit jaar zijn
tandartspraktijken in Kijkduin
en Alphen aan de Rijn abrupt in
de steek en liet tientallen slecht

Hij was in 1996
al in Duitsland
veroordeeld

behandelde patiënten achter. Na
zijn verdwijning bleek uit be­
richtgeving in de Duitse media
dat Thiel in Duitsland al in 1996
was veroordeeld voor mishande­
ling: sommige patiënten konden
niet meer bijten en kauwen en
kampten met pijn en onherstel­
bare schade. Hierop volgde een
veroordeling tot negen maan­
den cel en een verbod om het be­
roep van tandarts nog langer uit
te oefenen. Thiel runde van 1991
tot 1994 de Maximiliankliniek in
Bad Godesberg, vlakbij Bonn.
De Inspectie voor de Gezond­
heidszorg (IGZ) heeft Peter Thiel
inmiddels uit het BIG-register
geschrapt na vele klachten over
het functioneren van de tandarts
te hebben ontvangen. CDA en SP
vinden dat de IGZ al eerder had

moeten ingrijpen. De IGZ heeft
aan het Algemeen Dagblad laten
weten dat er eerder wel degelijk
inspecties hebben plaatsgevon­
den en dat Thiel mogelijk van­
wege de controles is vertrokken.
In 2012 stond de praktijk van
Thiel onder toezicht van de in­
spectie; in januari werd hij geat­
tendeerd op ernstige tekortko­
mingen in zijn praktijken, maar
dit heeft nauwelijks tot verbete­
ring geleid.
Ook de Centrale Klachten­
commissie van de Nederland­
se Maatschappij tot bevordering
der Tandheelkunde (NMT) heeft
veel klachten ontvangen. In het
bevel van de inspectie aan Thiel
om geen tandheelkundige zorg
meer te verlenen schrijft zij: “Al
deze ernstige signalen zijn voor
de inspectie reden geweest voor
een intensivering van haar on­
derzoek naar het functioneren
van dhr. Thiel. Op herhaalde ver­
zoeken om informatie is door
de tandarts niet inhoudelijk ge­
reageerd. Indien tandarts Thiel
geen gehoor geeft aan het bevel,
dan kan een last onder bestuurs­
dwang, dan wel een last onder
dwangsom worden opgelegd.” De
inspectie onderzoekt of er vol­
doende aanleiding is om aanvul­
lend een tuchtrechtprocedure te
starten.
Thiel zou op dit moment in
Duitsland verblijven en Bruins
Slot wil dat de Nederlandse in­
spectie de Duitse inspectie daar­
over informeert. De inspectie wil
niet bevestigen of ontkennen dat
zij ook geïnformeerd is door de
Duitse inspectie toen Thiel naar
Nederland kwam. Volgens zijn
woordvoerder verblijft Thiel in
Duitsland vanwege een ernsti­
ge ziekte, maar aan dat verhaal
wordt getwijfeld. (bronnen: Om­
roep West, AD) ■

Tijdelijke introductieaanbieding! (t/m 16 september)

MKA-chirurgie

Colofon
Dental Tribune verschijnt tienmaal per
jaar en is een uitgave van Albion Press
BV, onder licentie van Dental Tribune
International
Hoofdredacteur/uitgever
drs. Ben Adriaanse
Redactie
drs. Laura van Dee
drs. Joann Hebben
Cartoons
drs. Emily van Someren
Redactieadres
Redactie Dental Tribune
Postbus 545, 3990 GH Houten
E-mail: redactie@dental-tribune.nl.
De Nederlandse editie van Dental
Tribune kent een onafhankelijke
redactie en richt zich op professionals
in de volle breedte van
het tandheelkundige
vakgebied.

Aanmelden
De doelgroep van Dental Tribune
(bestaande uit tandartsen-algemeenpractici, tandartsen-specialisten, mond­
hygiënisten, orthodontisten, kaak­
chirurgen, tandtechnici, tandprothetici
en diegenen die werkzaam zijn in de
dentale industrie) komt in aanmerking
voor een kosteloos abonnement.
Behoort u tot de doelgroep en ontvangt
u het maandblad nog niet? Meld u dan
aan via het inschrijfformulier op
www.albionpress.nl.
Advertentieverkoop
Harry Velthuis, accountmanager.
Postbus 545, 3990 GH Houten.
Telefoon: 06-531 55 262.
E-mail: velthuis@dental-tribune.nl.
Linda Schriekenberg, medewerker
mediaorder. Telefoon: 030-63 55 070.
Fax: 030-63 55 069.
E-mail: adverteren@dental-tribune.nl

© 2013 Albion Press BV. Redactioneel materiaal van Dental Tribune International, Duitsland,
dat is vertaald en in dit nummer is opgenomen, is auteursrechtelijk beschermd door Dental
Tribune International GmbH. Alle rechten voorbehouden. Gepubliceerd met toestemming
van Dental Tribune International GmbH, Holbeinstr 29, 04229 Leipzig, Duitsland. Reproductie op welke manier en in welke taal dan ook, gedeeltelijk of volledig, zonder de voorafgaande
schriftelijke toestemming van Dental Tribune International GmbH, is uitdrukkelijk verboden.
Dental Tribune is een handelsmerk van Dental Tribune International GmbH.

Handboek voor Mondziekten,
Kaak- en Aangezichtschirurgie
Auteurs:

B. Stegenga, A. Vissink,
F.K.L. Spijkervet
Verwacht: 11 september 2013
Omvang: 720 pagina’s

Actieprijs: € 219,50

€ 194,50

Opvolger van
Mondziekten en
kaakchirurgie (2000)

Dit complete en rijk geïllustreerde boekwerk bundelt alle
basisvaardigheden en fundamentele kennis over Mondziekten,
Kaak- en Aangezichtchirurgie en daaraan verwante vakgebieden.
Met MKA-chirurgie krijgt de lezer noodzakelijke ‘bagage’ geboden
voor het analyseren en oplossen van eenvoudige en complexe
klinische problemen, voor het adequaat handelen in acute en
bedreigende situaties en voor een adequate communicatie met
collega-zorgverleners. Het up-to-date houden van kennis en
vaardigheden is daarbij een vereiste. De theorie is aangepast
aan de nieuwste kennis en inzichten en het illustratiemateriaal is
vernieuwd. Een onmisbare uitgave voor tandartsen, kaakchirurgen,
mondhygiënisten en zij die daarvoor in opleiding zijn.

Bestel deze en andere tandheelkundige
titels op www.geneeskundeboek.nl
Met actiecode DT2013 betaalt u tot en met 31 augustus geen verzendkosten bij al uw bestellingen!

juli 2013

Meldcode
huiselijk geweld
en kindermis­
handeling van
kracht
NIEUWEGEIN – Op 1 juli 2013 is

de ‘Wet verplichte meldcode
huiselijk geweld en kindermis­
handeling’ in werking getreden.
Organi­saties en professionals in
zes sectoren, waaronder tandart­
sen, zijn nu verplicht een meld­
code te gebruiken bij een vermoe­
den van kindermishandeling of
huiselijk geweld. De verplichting
geldt voor alle beroepskrachten
binnen de mondzorgpraktijk.
Staatssecretaris Martin van
Rijn (Volksgezondheid, Welzijn
en Sport) noemt de wet een be­
langrijke mijlpaal in de strijd te­
gen kindermishandeling en hui­
selijk geweld. Van Rijn: “De wet
is geen startpunt, maar een sluit­
stuk, want de meldcode wordt
al jaren ingezet op allerlei plek­
ken met veel goede resultaten.
We weten dat de meldcode in de
praktijk werkt om mishandeling
en geweld sneller en beter te kun­
nen stoppen.”
De meldcode is een overzichte­
lijk vijfstappenplan waarin staat
wat een professional het beste
kan doen bij een vermoeden van
huiselijk geweld of kindermis­
handeling. De code leidt de pro­
fessional door het proces vanaf
het eerste vermoeden tot aan het
moment dat hij of zij moet beslis­
sen over het doen van een mel­
ding.
In Rotterdam is vijf jaar gele­
den al met succes een verplich­
te meldcode huiselijk geweld en
kindermishandeling ingevoerd.
Het aantal meldingen door zorg­
professionals bij het Advies- en
Steunpunt Huiselijk geweld is
daar verviervoudigd en bij het
Advies- en Meldpunt Kindermis­
handeling is het aantal advies­
aanvragen van 1952 naar 2723
toegenomen.
Zorgprofessionals kunnen voor
toepassing van de meldcode hulp
krijgen van de gratis Meldcode
App, die helpt om in te grijpen bij
vermoedens van huiselijk geweld
en kindermishandeling. De app
doorloopt de vijf stappen van de
meldcode en verbindt de professi­
onal direct met de juiste instan­
ties. Er is daarnaast een gevari­
eerd aanbod aan scholing over de
meldcode en het herkennen van
signalen van kindermishandeling
of huiselijk geweld. Op de web­
site van het ministerie van Volks­
gezondheid, Welzijn en Sport is
een overzicht te vinden.
Voorafgaand aan de verplich­
te meldcode was er sinds 2012
voor de mondzorg al de Meld­
code Tandheelkunde betreffende
Kindermishandeling en Huise­lijk
Geweld (Meldcode TKHG), opge­
steld door de werkgroep Meld­
code TKHG van de NMT. (bron­
nen: NMT, Rijksoverheid).
Later dit jaar besteedt Dental
Tribune uitgebreid aandacht aan
de meldcode, waarbij experts ver­
bonden aan het veelgelezen boek
Herkenning van letsel door licha­
melijk geweld (2008) adviseren
over het signaleren van kindermis­
handeling en huiselijk geweld. ■


[3] =>
juli 2013

dental tribune - netherlands edition

Aanmeldingen kosten- én schaduw­
onderzoek stromen binnen
NIEUWEGEIN – De Nederlandse

Zorgautoriteit (NZa) startte re­
centelijk het nieuwe kostenon­
derzoek, waarmee de autoriteit
de tarieven onderbouwt van on­
der andere tandartszorg en ortho­
dontie in 2014. Gelijktijdig met het
kostenonderzoek van de NZa heeft
de Nederlandse Maatschappij tot
bevordering der Tandheelkunde
(NMT) een schaduwonderzoek
uitgezet bij accountantsfirma Pri­
cewaterhouse Coopers.
Het overgrote deel van de door
de NZa benaderde praktijken
nam ook deel aan het schaduw­
onderzoek, al hadden bij het ter
perse gaan van deze krant 200
benaderde praktijken zich nog
niet bij de NMT gemeld.
De NZa heeft alle mondzorg­
praktijken die geselecteerd zijn
voor het onderzoek naar de tarie­
ven en prestaties in de mondzorg
een aangetekende brief gestuurd.
Daarop heeft de NMT alle gese­
lecteerde praktijken opgeroepen
zich te melden via het online for­
mulier op hun website, zodat de
uitkomsten en conclusies van het

NZa-onderzoek getoetst kunnen
worden en indien nodig weer­
legd. De verenigingen ANT, ONT,
NVM en NVIJ steunen de NMT
in dit onderzoek.
Op Twitter waren sceptische
reacties te lezen: “De geluiden en
ervaringen over het kostenonder­
zoek van NZa duiden op het be­
kende: slecht voorbereid, dubieus
opgesteld. We zijn te afwach­
tend!” schrijft tandarts Raktoe.
‘De Vogelvrije huisarts’ twittert:
“De conclusie van de NZa zal
nooit zijn dat mondzorgprofessi­
onals te weinig verdienen…”
In april heeft de NZa een pi­
lot uitgezet om de grootte van
de steekproef vast te stellen, te
controleren of voldoende respon­
denten beschikken over de jaar­
rekening over 2012 en de vragen­
lijst te verbeteren. Daaruit bleek
dat bijna de helft van de mond­
zorgpraktijken beschikt over een
jaarrekening uit 2012 en dat een
grote groep deze binnenkort ge­
reed denkt te hebben. Het jaar
2012 wordt daarom betrokken
in de vragenlijst van de NZa. Na

Jeugd heeft minder cariës
DIEMEN – Sinds 2005 is de preva­

lentie van cariës onder alle leef­
tijdsgroepen tot 23 jaar vermin­
derd. Wel namen de kosten voor
tandheelkundige zorg aan jon­
geren toe: van 231 miljoen euro
in 2005 naar 310 miljoen euro in
2011. Dat schrijft het College voor
Zorgverzekeringen (CVZ) in het
Signalement Mondzorg 2013, dat
aan minister Schippers van VWS
is aangeboden.
Van de 5-jarigen had in 2005
slechts 44% een gaaf melkge­
bit, terwijl dit in 2011 (het jaar
van data­
verzameling) 59% was.
Onder de 17-jarigen had in 2005
29% een gebit zonder cariës en in
2011 39%.
De toegenomen kosten aan
mondzorg voor de jeugd vallen
voor een belangrijk deel te verkla­

ren doordat aan (röntgen)diagnos­
tiek, preventie en mondhygiëne
vanuit de Zorgverzekeringswet
meer werd uitgegeven.

Deze verbetering is nog
maar een eerste stap

De hoeveelheid cariës in het
gebit wordt gezien als een van de
belangrijkste indicatoren voor de
mondgezondheid. Hoewel uit het
onderzoek een lichte toename
van de mondgezondheid onder de
jeugd blijkt, komt cariës nog al­
tijd veel voor onder Nederlandse
kinderen.
De Nederlandse Maatschap­

de pilot heeft onderzoeksbureau
Deloitte bepaald dat de totale
steekproef zal bestaan uit 450
reguliere tandartspraktijken, 75
orthodontie-praktijken, 75 tand­
prothetici en 75 praktijken van
mondhygiënisten. Op basis van
de resultaten van het kostenon­
derzoek gaat de NZa de tarieven
van onder andere tandartszorg en
orthodontie in 2014 bepalen.
De Nederlandse Vereniging van
Mondhygiënisten (NVM) meldt
dat enkele door de NZa benader­
de
mondhygiënistenpraktijken
zich nog niet bij de vereniging
hebben gemeld. De NVM bena­
drukt dat de uitkomsten van het
schaduwonderzoek anoniem zijn
en dat ze, bewerkt, aan de mond­
zorgkoepels ter beschikking wor­
den gesteld om ze te vergelijken
met de resultaten van het NZaonderzoek.
De NMT heeft samen met de
ANT, ONT en NVM exclusief
voor deelnemers aan het kosten­
onderzoek vier informatiebijeen­
komsten in juni en juli georgani­
seerd. (bronnen: NZa, NMT) ■

Simply Smarter
Symposium
“Tips & Tricks die u direct in uw
praktijk kunt toepassen“

13 september 2013,
Hotel Houten
Dr. P. Peña
“Managing the aesthetic
area: From extraction to
implant restorations, a
challenging journey“

Drs. J.W. Vaartjes

pij tot bevordering der Tandheel­
kunde (NMT) heeft aangegeven
“verheugd” te zijn dat de mond­
gezondheid van de jeugd de af­
gelopen jaren flink is verbeterd.
De beroepsvereniging heeft haar
bijdrage geleverd door voorlich­
ting op scholen te organiseren
en informatie te verstrekken op
de patiëntenwebsite ­
w ww.alles
overhetgebit.nl. De NMT betreurt
echter dat er nog altijd sprake is
van cariës en dat er grote ver­
schillen bestaan in de preva­
lentie van cariës bij verschillen­
de sociaal-economische klassen.
“Deze verbetering is nog maar
een eerste stap. Professionals in
de mondzorg moeten zich samen
met ouders en jeugd blijven in­
spannen om de mondgezondheid
te verbeteren,” aldus de NMT op
haar website. (bronnen: CVZ,
NMT) ■

“Tips & Tricks voor
voorspelbare
Implantologie“

Dr. P. Fairbairn
“The use of alloplastic
graft material in Bone
regeneration“

Implant Direct

Ook interesse,
waarom wachten?
Registreer nu online!

Deelnameprijs: €275,- excl. BTW
www.implantdirect.nu/triples2013

Innovation

Quality

Service

Value

tel: +31 (0) 30 25 998 25 • info@implantdirect.nu


[4] =>
4

Interview

dental tribune - netherlands edition

juli 2013

“Mondzorg
onbetaalbaar
zonder preventie”

I nterview met James Huddleston
Slater sr. en em. prof. dr. Wim van
Palenstein Helderman

James Huddleston Slater sr. (links) en em. prof. dr. Wim van Palenstein Helderman.

Tekst en foto’s: Ben Adriaanse

Er moet meer aan preventie wor­
den gedaan, klinkt het steeds vaker.
Dat is makkelijk gezegd, maar wat
nu precies (effectieve) preventie is,
of hoe deze meer in de mondzorg­
praktijk kan door­dringen, daarvoor
is veel minder aandacht. James J.W.
Huddleston Slater sr. en em. prof.
dr. Wim van Palenstein Helder­
man vinden dat het anders moet.
Al jaren houden de twee nestors
vurige pleidooien voor een betere
cariëspreventie. In een uitgebreid
interview met Dental Tribune
­vertellen zij wat er moet gebeuren
in de Nederlandse mondzorg, en
hoe de focus op reparatie plaats kan
maken voor een preventief en daar­
mee kosteneffectief beleid. “Effec­
tieve preventie vergt een individu­
ele aanpak.”
U heeft het er regelmatig over
dat de mondzorg “onbetaal­
baar en ontoegankelijk”
dreigt te worden. Moeten we
ons echt zorgen gaan maken?
James Huddleston Slater (JHS):
We hebben momenteel te ma­
ken met een dubbele vergrij­
zing. Mensen worden ouder, en
meer mensen worden oud. Steeds
meer van deze ouderen houden
hun eigen gebit, met alle beno­
digde reparaties van dien. Daar­
naast worden patiënten, maar
ook zorgverleners veeleisender:
de technische mogelijkheden ne­
men toe en behandelingen wor­
den steeds complexer. Daardoor
stijgen de te vergoeden kosten
van mondzorg enorm.
Wim van Palenstein Helderman
(WPH): Onderschat de opkomst
van welvaartsziekten niet. In de

mondzorg is dat erosie door fris­
drank en zoetigheid, bij kinderen
maar ook bij ouderen. De zorg­
budgetten nemen de laatste jaren
alsmaar toe, er is geen sprake van
stabilisatie. Daar moet dringend
een stop op gezet worden.
Maar om dan van ‘onbetaal­
baar’ en ‘ontoegankelijk’ te
spreken, is dat niet over­
trokken?
JHS: Dat hangt van het welvaarts­
niveau af en wat je als zorgcon­
sument aan je gebit wilt beste­
den. Als we zo doorgaan, zullen
de kosten per inwoner aanzien­
lijk zijn. Het probleem zit dan bij
mensen onder de streep die ook
een goed gebit willen. Voor hen
dreigt mondzorg te duur te wor­
den.
WPH: De minister heeft van­
wege de noodzaak tot bezuinigen
aan de mondzorg gevraagd hoe
we de kosten kunnen terugdrin­
gen. Als de professie daar niet in
slaagt, snijden we in eigen vlees,
want dan zal de overheid zelf de
kaasschaaf ter hand nemen. Mis­
schien gaan de tarieven dan om­
laag, of verdwijnt er nog meer uit
het basispakket. De hele gezond­
heidszorg zal zich op termijn
moeten afvragen of een kostbare
ingreep voldoende oplevert, met
het oog op de resultaten ervan en
de levensverwachting van de pa­
tiënt.
Het is van groot belang dat we
het (mond)zorgbudget neutraal
houden, juist in het belang van
zorgverleners. De sleutel hier­
toe ligt bij een betere preventie,
al vanaf jonge leeftijd. Er is een
omslag in het denken nodig, bij
tandartsen en in de opleidingen.

James J.W. Huddleston Slater sr. voerde meer dan veertig jaar
een sterk preventief georiënteerde praktijk in Utrecht. Hij bekleedde diverse functies bij de NMT en was voorzitter van de stichting
­Dental Health International Nederland (DHIN). Momenteel is hij
­adviserend tandarts bij zorgverzekeraar VGZ.
Prof. dr. Wim Van Palenstein Helderman is emeritus hoogleraar Oral Health Development aan de RU Nijmegen. Hij was adviseur van de World Oral Health Organization en vice-voorzitter van
het World Dental Health Promotion committee van de FDI. Daarnaast was hij jarenlang redacteur van het Nederlands Tijdschrift
voor Tand­heelkunde en bestuurslid van DHIN.

Minder nadruk op de restauratie­
cyclus, ten gunste van het voor­
kómen van cariës.
Alleen van cariës?
JHS: Recent heb ik met verzeke­
ringsgegevens aangetoond dat
ruim 60% van de 2,7 miljard aan
totale jaarlijkse kosten van de
mondzorg wordt besteed aan het
behandelen van cariës. Als we het

Je moet de dialoog
durven en
willen aangaan
budget willen remmen, ­
moeten
we daar beginnen. Minister Klink
erkende destijds al dat cariës een
‘vermijdbare ziekte’ is. Het is
toch van de zotte dat we een ver­
mijdbare ziekte blijven repareren,
zonder afdoende stappen te zet­
ten om die te vermijden. Een uni­
verseel verschijnsel, overigens.
Nederland heeft een van de
best functionerende mond­
zorgsystemen ter wereld. Is
het niet paradoxaal dat het
juist in Nederland anders
moet?
JHS: Een goed functionerend
mondzorgsysteem betekent dat
iedereen recht heeft op hoog­
waardige mondzorg. Adel ver­
plicht: we hebben nu eenmaal
een verzekeringssysteem en kun­
nen daarvan profiteren. Daar­
naast laat welvaart de zorgvraag
evenredig toenemen. Door tele­
visieprogramma’s als Make me
beauti­f ul, die we weleens gek­
scherend ‘Bleek me beautiful’
noemen, staan de patiënten in
rijen op de stoep die allemaal
zo’n stralend gebit willen. Juist
een mondzorg die zo ver gevor­
derd is in curatie en overbehan­
deling en waar ­preventie nog zo
in de kinderschoenen staat, dáár
lopen de budgetten uit de hand.
In ontwikkelingslanden is veel
minder geld, maar zijn de proble­
men eigenlijk hetzelfde. Een goed
preventief beleid kan zowel daar
als hier de kosten van mondzorg
beheersbaar houden.

Het woord preventie is een
paar keer gevallen. Het lijkt
in veel recente artikelen een
containerterm: we moeten
aan preventie doen, en dat is
het. Waar staat preventie nu
eigenlijk voor?
WPH: De overkoepelende ge­
dachte achter preventie zou moe­
ten zijn dat we de patiënt betrek­
ken bij de zorg voor zijn eigen
gebit. Gebitsverzorging kun je
niet doen in de twee kwartiertjes
per jaar dat je een patiënt ziet.
Nee, dat moet die patiënt zelf
doen. Je kunt als tandarts kinde­
ren wel met fluoride behandelen,
maar als ze goed poetsen, krijgen
ze elke dag een fluoridenapplica­
tie. Samenwerken om tot goede
zelfzorg te komen, daar zou pre­
ventie voor moeten staan. Een
groot verschil met het verleden,
toen ‘preventie’ nog weinig effect
had. Je moet beter poetsen, zei
men toen, en klaar.
Wat onderscheidt effectieve
van ineffectieve preventie?
JHS: De kern zit in een individu­
ele benadering. Zeggen dat er pla­
que zit en je beter moet poetsen is
niet voldoende. Daarvan weten we
dat het niet werkt. Preventie moet
geen algemeen verhaal zijn, maar
gerichte voor­
lichting, afgestemd
op de patiënt die je in de stoel
hebt. Pas dan voelt die zich écht
aangesproken en kun je voor ge­
dragsverandering zorgen. Al blijft
dat een lastig en geleidelijk proces.
Het zou al veel opleveren als
je het met een patiënt over het
cariës­risico hebt. Je kunt daarbij
kijken naar de hoeveelheid pla­
que, maar dat is een moment­
opname. Het is veel zinniger als
je naar het glazuur kijkt. Als je
de plaque weghaalt, kun je de
verschillende stadia van aantas­
ting monitoren en de patiënt la­
ten zien waar gaatjes dreigen te
ontstaan. Hij weet dan ook aan
welke plekken hij extra aandacht
moet besteden.
WPH: Het is voor een patiënt
een eyeopener als hij hoort dat
bij hem een cariësproces gaan­
de is dat omkeerbaar is. Voor de
pa­tiënt die altijd dacht dat cariës
iets is wat je nu eenmaal over­
komt en wat de tandarts voor je

repareert, is dat een nieuw ver­
haal. De patiënt heeft zelf de sleu­
tel in handen om cariës te voorko­
men, de mondzorgverlener is niet
meer dan de aanjager. Als je als
tandarts nu eens zegt: “dit zijn
de risicoplekken, ga twee maan­
den goed poetsen en dan kan
ik aan het glazuur zien of je het
goed hebt gedaan.” Dat motiveert
enorm, en is voor de patiënt leuk,
want hij voelt zich betrokken bij
de behandeling. De belangrijkste
kwaliteit van zorg is dat de pati­
ënt gedrag gaat vertonen waar­
mee hij zijn eigen ziekten kan sta­
biliseren of voor­komen.
Een algemene en vrijblijvende
toon typeert ineffectieve
preventie. Hoe kunnen we
ineffectieve voor­lichting nog
meer herkennen?
WPH: Sommige ‘voorlichting’
heeft voornamelijk een commer­
cieel doel. Fabrikanten schrijven
voor dat je hun tandenborstels
elke drie maanden moet vervan­
gen. Dat is op niets gebaseerd.
Ik heb er onderzoek naar gedaan
en geconcludeerd dat bij borstels
van 14 maanden oud de poets­
resultaten bijna net zo goed wa­
ren. Zijn die paar procent de re­
den om voortdurend die borstel
te vervangen? Belangrijker is
om niet te hard te duwen bij het
poetsen, maar dat advies hoor je
minder vaak. Goede voorlichting
is gericht op de mondgezondheid
van de patiënt en wetenschappe­
lijk onderbouwd.
De pleidooien voor indivi­
duele preventie zijn veel
tandartsen welbekend.
Waarom wordt in tandarts­
praktijken toch nog vaak het
algemene verhaal verteld?
WPH: Deze benadering komt nu
meer, maar nog steeds te weinig
in de opleidingen aan de orde. Je
moet studenten aanleren hoe te
kijken naar een initiële laesie: is
deze actief of inactief en hoe ga je
daar met de patiënt mee om? Veel
tandartsen zien het wel, maar
constateren dat er geen caviteit is
ontstaan en zeggen of doen daar­
om niets.
> lees verder op pagina 6


[5] =>

[6] =>
6

Interview

> vervolg van pagina 4
JHS: Je moet wel echt de ­moeite
nemen om de patiënt te oefenen.
Bovendien zijn niet alle patiën­
ten van de ‘bemoeienis’ van de
mondzorgverlener gediend. Er
liepen weleens patiënten bij me
weg die het onzin vonden dat ik
de poetsinstructie apart in re­
kening bracht. Je moet het als
tandarts wel kunnen verkopen
en de dialoog durven en willen
aangaan. Daarvoor moet je enig
psycho­logisch inlevingsvermogen
hebben, en ook van de patiënt is
een bijdrage nodig.
WPH: Iedereen in de mond­
zorg, zo hopen we maar, werkt
naar eer en geweten. We wil­
len daarom niet met de vinger
wijzen, al zijn veel mondzorg­
verleners koppig tegen beter we­
ten in. De mens is nu eenmaal
geneigd aan zijn gebruiken vast
te houden en die te blijven verde­
digen. Zeker als je het gevoel hebt
dat je het al goed doet. Als ver­
dedigingsmechanisme om niet
te hoeven veranderen komt men
vaak met extreme voorbeelden
aan: stel nu dat er een moeder
met negen kinderen langskomt,
die kan ik toch niet uitleggen dat
ze elk kind moet napoetsen? Dan
zou ik zeggen, begin eens met die
moeder met één kind.
De opleidingen zouden dus
meer nadruk op preventie
moeten leggen?
WPH: In de opleidingen worden
stapjes gezet, maar niet genoeg.
Een probleem is ook dat de stu­
denten die zich voor de opleiding
aanmelden, dat doen met de tra­
ditionele – curatief georiënteerde
– tandartspraktijk in het achter­
hoofd. Het zijn vaak studenten
die het leuk vinden om ‘met de
handen te werken’, want dat is
het profiel dat aan de tandheel­
kunde kleeft. Bovendien heeft een
opleidingscoördinator die meer
op preventie wil inzetten, te ma­
ken met een staf die ouderwets is
opgeleid. Daarom gaan die veran­
deringen tijd kosten.
Preventie kan de prevalentie
van cariës verminderen en
daarmee de uitgaven aan
mondzorg doen dalen.
Hoe­veel winst valt er
eigenlijk te behalen?
JHS: Eerder heb ik percentages
van 30 tot 40% genoemd waar­
mee de prevalentie van cariës in
Nederland naar beneden kan.
Daarmee was ik nog voorzich­
tig: een recente promotie van Erik
Vermaire liet zien dat meer dan
50% mogelijk is. Om dit te be­

dental tribune - netherlands edition

reiken zijn weinig investeringen
nodig, wat interessant is in tijden
van crisis. Anders gaan denken
kost niet veel geld.
Het terugbrengen van cariës
vermindert niet alleen het budget
voor restauraties en der­
gelijke,
maar ook van ingrepen die indi­
rect door cariës worden veroor­
zaakt, zoals implantaten. Daar­
naast verlaagt preventie niet
alleen de kosten van de mond­
zorg. Zo vergt een implantaatbe­
handeling dat je in het ziekenhuis
enkele zaken laat controleren, zo­
als de bloeddruk en diabetes. Als
deze ingrepen minder nodig zijn,
scheelt dat de algemene gezond­
heidszorg ook. Bovendien heeft
een verbeterde mondgezond­
heid ook positieve gevolgen voor
de algemene gezondheid, zoals
in steeds meer onderzoek wordt
aangetoond.

seert men zich niet dat een sim­
pele restauratie later tot allerlei
problemen kan leiden. De beste
preventie is gericht op het houden
van een gaaf gebit, door persoon­
lijk advies over de cariës­activiteit,
mondhygiëne en voeding.
Als organisaties als de Consu­
mentenbond en de Nederlandse
Patiënten Consumenten Federatie
de kwaliteit van mondzorgprak­
tijken nagaan, gaan ze kijken of
er een rode loper in de praktijk
ligt en of de telefoon snel opgeno­
men wordt. Maar het preventieve
beleid heb ik ze nog nooit onder
de loep zien nemen. Ook in de
tandheelkundige media zie je dat
terug. De cursussen die worden
aangeboden zijn bijna allemaal
curatief en restauratief, bijna
niets preventief. Daar spelen de
belangen van de markt natuurlijk
een rol in.

Stel nu dat elke Nederlander
de – goede – voorlichting van
de tandarts van kinds af aan
perfect zou opvolgen en dat
tot op hoge leeftijd volhoudt.
Kunnen we cariës dan
volledig uitroeien?
WPH: Ja. Gegarandeerd.

Moeten mondzorgverleners
meer gemotiveerd worden om
aan preventie te doen?
JHS: Dat gebeurt eigenlijk al. Het
tarievensysteem en de verzeke­
ringen zijn erop ingericht. Tegen­
woordig is er een tarief voor elke
vijf minuten die een preventief
consult duurt en de verzekering
vergoedt dat. Heb je vier keer vijf
minuten nodig gehad, dan kun je
dat vier keer declareren, al moet
je dat natuurlijk wel kunnen ver­
antwoorden.
Als er 100% preventie wordt
doorgevoerd, is er geen verzeke­
ring meer nodig. Maar er blijven
altijd groepen met risico’s, zoals
gehandicapten en sociaal zwak­
keren. Als je preventie doorvoert,
zou je aan hen meer aandacht
kunnen besteden. In dat opzicht
maakt preventie de zorg socia­
ler. De verzekering was vroeger
een spaarpot, eigenlijk een finan­
cieringssysteem, want iedereen
had gaatjes en dan keerde de ver­
zekering uit. Ik pleit ervoor dat
échte risico’s worden verzekerd,
bijvoorbeeld bij ongevallen.
WPH: Bij een goede preventie

Patiënten die lijden aan cariës
omdat ze naar eigen zeggen
‘nu eenmaal een slecht gebit
hebben’, moeten zich dus
achter de oren krabben.
WPH: Absoluut, tenzij ie­
mand bijvoorbeeld van nature
of door medicijngebruik weinig
­speeksel aanmaakt. In zo’n ge­
val is cariës­v rij blijven problema­
tischer. Maar dan heb je het echt
over uitzonderingen. Als je cariës
krijgt, is dat bijna altijd je eigen
schuld.
Als met eenvoudige middelen
zoveel winst te behalen is,
waarom zien we dan zo
weinig voorlichtingscampag­
nes in de media? En trekt de
bevolking zich zo weinig van
de alarmerende signalen aan?
Er wordt meer suiker en
frisdrank geconsumeerd dan
ooit, cariës is binnen de
gezondheidszorg een van de
grootste kostenposten.
JHS: We kunnen tandartsen ver­
wijten dat zij te weinig aan pre­
ventie doen, maar de patiënten
eisen het ook niet. Veel mensen
zijn blijkbaar tevreden met hoe
het nu gaat. Af en toe heb je een
gaatje en de tandarts repareert
dat, geen probleem. Daar zal een
factor van onwetendheid in zit­
ten: te weinig realiseert men zich
dat je het lot van je gebit in eigen
handen hebt. Daarnaast reali­

Cariësprevalentie bij 18-jarigen in Nexo die effectieve (NOCTP-)preventie kregen versus
18-jarigen elders in Denemarken bij wie geen sprake was van NOCTP. De NOCTP-groep
presteerde duidelijk beter, blijkt uit de tabel.

rieven werken. Het is dus heel
bevorderlijk voor de professie dat
we meer aan preventie doen, juist
uit financieel oogpunt.
Een ander sprookje dat we uit
de wereld willen helpen, is dat je
er niet of nauwelijks voor wordt
betaald als je aan preventie doet.
Je krijgt daar via het tarievensys­
teem een aardig bedrag voor: als
je het per uur uitrekent, dan staat
het gelijk aan vier vullingen. Voor
de inkomsten hoef je het niet te
laten. Vroeger was dat overigens
wel zo, toen leverden curatieve
behandelingen veel meer op. Wat
dat betreft is het tarievensysteem
sterk verbeterd.
JHS: Om je patiënten te behou­
den is een goed preventief beleid
juist heel verstandig. Je houdt je
patiënten niet tevreden door aan
de lopende band vullingen te
plaatsen. Dat doe je door goede
resultaten te boeken en je ­patiënt
daarmee tevreden te stellen.
Door de patiënt te waarschuwen
voordat een caviteit ontstaat, niet
als het kwaad al geschied is.
Helaas blijven sceptici
benadrukken dat de resul­
taten van preventief handelen
wetenschappelijk gezien
moeilijk hard te maken zijn.
WPH: In veel wetenschappelijke
tijdschriften lees je dat over de re­
sultaten van preventie te weinig
bekend is, maar het is al in de ja­

Het is een misverstand dat je weinig
wordt betaald voor preventie
is er uiteindelijk minder mond­
zorg nodig, en dus ook minder
tandartsen. Er zijn alleen maar
voordelen als we de aandacht ver­
schuiven van postcavitaire cariës
naar precavitaire cariës. De uit­
daging is om tandartsen te over­
tuigen die vinden dat het mo­
menteel al goed gaat.
Het sterk terugdringen van de
mondzorgvraag zal in deze
tijden van omzetdalingen niet
voor iedereen een inspireren­
de gedachte zijn.
WPH: Je hoort het weleens tand­
artsen verzuchten: “Ja, maar
straks heb ik geen werk meer.”
De effecten van een goed preven­
tief beleid zie je echter pas op de
zeer lange termijn, over een jaar
of twintig. Je neemt dus niet in de
eerste plaats jezelf, maar je toe­
komstige vakgenoten werk uit
handen. Als er in de toekomst
minder te restaureren is, zijn er
minder tandartsen nodig en is de
kans groter dat we nog met de­
zelfde en niet met verlaagde ta­

ren tachtig aangetoond dat cariës
op jonge leeftijd te voorkomen is.
Met andere woorden, dat effectie­
ve preventie mogelijk is. Helaas is
er een groot gat tussen wat in de
wetenschap gebeurt en wat in de
praktijk toepasbaar is. Niet alles
wat wordt onderzocht is bruik­
baar, en niet alles wat bruik­
baar is wordt onderzocht. Dat
heeft voor een deel met aanzien
en geld te maken: met microbio­
logische onderwerpen heb je als
wetenschapper meer kans om in
wetenschappelijke tijdschriften
met een hoge ‘impact factor’ te
komen. Toegepast onderzoek in
samenwerking met clinici is ge­
compliceerd, tijdrovend en levert
in de academische wereld minder
honneurs op, terwijl we juist daar
in de praktijk behoefte aan heb­
ben.
JHS: Het onderzoek uit de ja­
ren tachtig is de Deense Nexostudie. Daaruit bleek al dat al­
gemene voorlichting niet werkt.
Wie daarover begon, werd altijd
afgeserveerd, want “natuurlijk”

juli 2013

was Denemarken niet te vergelij­
ken met Nederland. Onzin. Ook
in Denemarken heeft het tot een
paar jaar geleden geduurd voor
iets met dat onderzoek gedaan
is. Het probleem was dat de we­
tenschapper achter het onder­
zoek destijds de mondzorg hard
aanviel: hij beweerde dat tand­
artsen ‘vullers’ waren en hun
preventieve taak verwaarloos­
den. Zijn provocatie zette zo­
veel kwaad bloed, dat zijn ver­
haal nauwelijks navolging kreeg.
Daar moeten we in Nederland
dus voor waken.
Sinds kort hebben we hier een
vergelijkbaar onderzoek, uitge­
voerd in Den Bosch door pro­
movendus Erik Vermaire. Ook
daaruit bleek de kracht van de
individuele benadering bij kin­
deren, waarbij een belangrijke
rol is weggelegd voor de ouders.
Bij de jeugd is dus de meeste
winst te behalen. Moet de
tandarts meer fluoride­
behandelingen uitvoeren?
WPH: Nee. Er wordt in publica­
ties onderscheid gemaakt tus­
sen Intensified Professional
Fluoride Application (IPFA) en
­
het Non-Operative Caries Treat­
ment Protocol (NOCTP). De eer­
ste benadering legt de preventie
in handen van de tandarts, door
de nadruk op aanvullende fluor­
behandelingen. De tweede legt
de bal bij de patiënt en in het ge­
val van kinderen bij de ouders.
Uiteraard ligt mijn sympathie bij
NOCTP. Het is logisch dat een
dagelijkse applicatie van fluori­
de veel meer effect heeft dan een
fluorbehandeling eens per half
jaar, en de resultaten van Ver­
maire ondersteunen die hypo­
these.
We hebben het tot nu toe
steeds over tandenpoetsen.
Toch richt de huidige voor­
lichting zich overwegend op
een beter voedingspatroon.
Moeten we dáár niet op
focussen?
WPH: Als je de basisadviezen
voor tandenpoetsen goed volgt,
kun je cariës voorkomen. Bij
kinderen bij wie alsnog cariës­
activiteit optreedt, kun je kijken
of iets aan het voedingspatroon
moet worden veranderd. In die
volg­
orde. In Denemarken werd
destijds alleen op poetsen inge­
zet. Dat leverde al 80% cariës­
reductie op. Als je de patiënt bij
het eerste bezoek voorlicht over
mondhygiëne én voeding, krij­
gen patiënten te veel informatie
over zich heen.
Blijft de cariësactiviteit hoog,
dan kun je adviezen geven als
minder frisdranken drinken en
niet meer dan zeven eetmomen­


[7] =>
juli 2013

Interview

dental tribune - netherlands edition

ten per dag. Ook hierin moet je
beginnen met de jeugd, want
jong geleerd gedrag houd je later
vaak ook wel vast. Instrueer de
ouders over poetsen en voeding,
juist bij het eerste kind, want dan
moeten de ouders zich nog orga­
niseren.
Effectieve preventie kan op
lange termijn de kosten van
de mondzorg verlagen. Zijn er
andere manieren om de
kosten terug te dringen?
JHS: Een verschijnsel dat de kos­
ten flink opschroeft is overbe­

de professie door argumenten te
overtuigen. Dat kun je doen door
in het onderwijs al te hameren
op de zelfzorg van de patiënt en
de bijdrage die de tandarts daar­
in kan leveren. Verder moet het
beroepsbeeld worden aangepast:
de psychologische kant van het
beroep gaat prominenter wor­
den.
Qua personele bezetting kun
je ook met mondhygiënisten en
preventieassistenten veel be­
reiken. Als een mondzorgprak­
tijk een preventief beleid oppakt,
maakt het niet eens zoveel uit

Ik erger me er vreselijk aan als niet in het
patiëntbelang wordt gehandeld

handeling. Je ziet bijvoorbeeld
dat er te veel en herhaaldelijk
geseald wordt, terwijl er te wei­
nig wordt ingezet op mondhygi­
ëne. We hebben als zorgverzeke­
raar (JHS is adviserend tandarts
bij VGZ, red.) een richtlijn opge­
steld waarin staat dat je als pati­
ënt tweemaal gedurende je leven
een element kunt laten sealen.
Sommige tandartsen sealen ech­
ter elk half jaar alle elementen,
ook premolaren en melkmola­
ren. Der­
gelijke overbodige kos­
ten moet je mijden. Helaas zie je
regelmatig dat geld een sturende
factor is.
WPH: Tandartsen leren dat je
ontbrekende elementen moet ver­
vangen. Dat is niet altijd nodig.
Je ziet weleens implantaten op
de plaats van de tweede molaar,
zelfs bij bejaarden. Zonder twee­
de molaar kun je prima functio­
neren. Tandartsen zouden zich
meer moeten afvragen wat de
voor- en nadelen van een ingreep
zijn.
Wat kan de patiënt tegen
overbehandeling doen?
JHS: Als je twijfelt over de bedoe­
lingen van je behandelaar, is het
een goed idee om voor een gro­
te ingreep een second opinion te
vragen, ook al wil de overheid de
vergoeding daarvan schrappen.
In de media zie je veel adverten­
ties van mondzorgpraktijken die
bezig zijn om verrichtingen te
verkopen. Daar weegt het com­
merciële belang zwaar, en volgen
de behandelingen niet altijd op
gezonde indicaties. Ik erger me er
vreselijk aan als in de mondzorg
niet in het patiëntbelang wordt
gehandeld.
In het stelsel van vrije tarieven
werd het ‘shoppen’ door zorgcon­
sumenten aangemoedigd. Het
gevaar is dat je dan gaat shoppen
in het verrichtingsysteem, ter­
wijl juist het individuele zorgplan
cruciaal is. Daarom is het be­
langrijk dat je een relatie met de
­patiënt opbouwt.
Tot nu toe hebben we het
gehad over wat de tandarts
zelf kan verbeteren. Is er van
bovenaf aansturing mogelijk?
Zouden we de mondzorg
anders moeten organiseren?
WPH: Het tarieven- en verzeke­
ringssysteem maken een meer
preventieve mondzorg mogelijk.
Daar ligt echt niet de reden dat
mondzorgverleners onvoldoende
aan preventie doen. Het is zaak

wie het doet, zolang ze de no­
dige vaardigheden hebben. Zo
moet je een actieve en een inac­
tieve laesie kunnen herkennen.
Mondhygiënisten zijn in het alge­
meen iets empathischer ingesteld
dan tandartsen, hoewel zij soms
doorslaan naar een paternalisti­
sche houding. Daar moet je ook
voor oppassen.
JHS: Wat je in elk geval niet
moet doen is mondhygiënisten
curatief opleiden. Hun inbreng is
juist hard nodig voor preventie.
Moet de overheid niet stevig
ingrijpen voor meer preventie
in de mondzorg?
WPH: De overheid zet al sterk in
op preventie. De regering moet
de activiteiten voor een betere
preventie blijven ondersteunen,
maar in het opstellen van allerlei
regels geloof ik niet. De omslag
moet vanuit de professie komen
en vervolgens moeten patiënten
doordrongen raken van hun eigen
verantwoordelijkheid. Het is een
intern probleem van de zorgver­
lener en de patiënt, waarbij de rol
van de overheid beperkt is.
JHS: Het is wel van belang dat
de mondzorg voor jongeren tot
achttien jaar, die nu in het basis­
pakket zit, de bezuinigingen over­
leeft. Het zou erg jammer zijn als

WPH: Dat zou een interessante
oplossing zijn, ja. Een soort bo­
nus voor praktijken die veel aan
preventie doen, als vorm van
pay for performance. In de toe­
komst zullen we misschien toe­
gaan naar dit model, waarbij de
tandarts in wiens praktijk weinig
gaatjes voorkomen daarvoor be­
loond wordt door de verzekering.
Bijvoorbeeld: per procent minder
gaatjes een bepaald bedrag uitke­
ren.
Hoe zal de mondzorg er over
dertig jaar uitzien?
JHS: Ik hoop dat het Deense mo­
del dan ook hier ten volle is in­
gevoerd. Een meer geïndivi­
dualiseerde
gezondheidszorg,
waarin iedereen begeleiding op
maat ontvangt en risicogroepen
extra aandacht krijgen. Waar­
in mondzorgverleners zich con­
centreren op het aanbieden van
hoogwaardige zorg en niet meer
primair gericht zijn op het repa­
reren.
WPH: Ik durf de stelling aan
dat als individuele preventie
vanaf jonge leeftijd gemeengoed
wordt en patiënten zich aan de
voorschriften houden, we over
dertig jaar 70% minder cariës

hebben bij de jeugd. De positieve
consequenties daarvan werken
door in de rest van je leven, dus
zal de situatie voor volwassenen
ook verbeteren.
Het is voor de professie belang­
rijk je een dergelijk doel te stel­
len, want doe je dat niet, dan kun
je naderhand ook nergens op af­
gerekend worden. Overigens is
sinds de jaren zeventig al enor­
me vooruitgang geboekt door
de intro­ductie van fluoridetand­
pasta.
Daarmee zijn de dentale
zorgen over de vergrijzing
opgelost?
JHS: Door het terugdringen van
onnodig repareerwerk zullen we
veel geld overhouden. Dat kun­
nen we gebruiken om het oudere
deel van de bevolking beter te be­
geleiden. Bovendien hebben die­
zelfde ouderen in de toekomst
betere gebitten, doordat zij het
van jongs af aan beter onderhou­
den hebben.
Wat kunnen we tot slot
meegegeven aan de tandarts
die zich maar mondjesmaat
blijft bezighouden met
preventie?

Individuele preventie
maakt je werk leuker

dat bijvoorbeeld wordt beperkt tot
vijftien jaar. De meeste winst is
immers te behalen bij jongeren,
zeker als je de lange termijn in
het oog houdt. Dat geldt ook voor
adolescenten tot 21 jaar, omdat
juist in de jaren dat men op ka­
mers gaat vaak veel misgaat. He­
laas wordt mondzorg voor hen al
een paar jaar niet meer vergoed.
Men zou zich moeten realiseren
dat dit misschien op korte termijn
veel geld kost, maar op lange ter­
mijn is het budgetneutraal. Rege­
ren is vooruitzien.
Als preventie gepromoot
moet worden ten koste van
curatie, zou het dan een idee
zijn het tarievensysteem
daarop aan te passen? De
kaasschaaf over curatie,
terwijl de tarieven voor
preventie omhooggaan?

WPH: Als mondzorgverleners
geïndividualiseerde
preventie
aanbieden, zoals met de NOCTPbenadering, maakt dat hun werk
veel leuker. Omdat de effecten bij
deze aanpak meetbaar zijn, kan
de tandarts zelf evalueren welke
effecten zijn inspanningen voor
preventie hebben, hoeveel voor­
uitgang er wordt geboekt. Boven­
dien doe je de patiënt er een
enorm plezier mee als hij betrok­
ken wordt bij de behandelstrate­
gie. Invoering van NOCTP wordt
een langdurig proces. Gedrags­
verandering bij de patiënt is las­
tig, maar bij de (mond)zorgverle­
ner ook. Het is daarom belangrijk
dat wij ons verhaal blijven vertel­
len, blijven hameren op waar de
mondzorg in onze ogen naartoe
moet. Hopelijk krijgen we daar­
in steeds meer zorgverleners
mee. ■

Reageren op dit artikel?
Stuur een e-mail naar
redactie@dental-tribune.nl
of plaats een reactie bij
de online versie op
www.dental-tribune.nl.

COMING SOON
http://demiultra.kerrdental.nl

Demi Ultra
™

De nieuwe polymerisatielamp...
...ONVERGELIJKBAAR

7


[8] =>
8

Excerpt

dental tribune - netherlands edition

juli 2013

Het gezicht – Atlas van de klinische
Hieronder vindt u enkele pagina’s uit het recent verschenen boek
Het gezicht. Atlas van de klinische anatomie (Prelum Uitgevers, 2013;
ISBN 978 90 8562 121 8). Auteurs: Ralf J. Radlanski, Karl H. Wesker.
Nederlandse redactie: Jan Harm Koolstra, Geerling E.J. Langenbach.
Gepubliceerd met toestemming van Prelum Uit­gevers.

Afb. 4.4 De mondholte wordt
aan de zijkant omgeven door de
m. buccinator, die naar ventraal
overgaat in de m. orbicularis oris.
Aan de zijkant van de neus waai­
eren verschillende spieren uit die
de bovenlip, afhankelijk van de
hoek waarin ze zijn aangehecht,
in verschillende richtingen kun­
nen optillen. Ze komen vanaf
de jukboog en lopen dan schuin
over het gezicht. De m. risorius
en het platysma verlopen hori­
zontaal. Ook naar de onderlip lo­
pen spiergroepen die hem in elke
richting kunnen trekken. Dank­
zij de straalsgewijze ligging van
de spieren kan de mond zich op
heel veel verschillende manieren
bewegen. De kruising van spieren
bij de mondhoeken wordt modio­
lus genoemd. Fibreus bindweef­
sel houdt de betrokken spierve­
zels hier bijeen.

Afb. 4.27 Ieder gebitselement
is met behulp van de anatomi­
sche structuren, die samen pa­
rodontium worden genoemd, ver­
ankerd in het bot en steekt met
zijn kroon boven het tandvlees
uit in de mondholte. Het aan­
hechtingsepitheel van de gingiva
zorgt ervoor dat de spleet tussen
gebitselement en bot afgedicht is.
De tandpulpa bestaat uit een
geleiachtige grondsubstantie met
een vlechtwerk van collagene ve­
zels. Dit vormt het geraamte voor
een goed gestructureerde vaatze­
nuwstreng, die hier door het fo­
ramen apicale en verschillende
accessorische kanalen naar bin­
nen treedt. De binnenzijde van de
pulpaholte is bedekt met odonto­
blasten, die gedurende het hele
leven dentine kunnen vormen,
waardoor de pulpaholte continu
kleiner wordt. Tussen de vaat­

Afb. 4.4 Spieren in het gebied rondom de mond. Op de rechterhelft van het
gezicht zijn diepere lagen en aanhechtingsplaatsen blootgelegd.

Afb. 4.27 Sagittale doorsnede van de linker
centrale onderincisief en zijn omgeving.

zenuwstreng van de pulpa en
die van de periodontale spleet
is bij het ontstaan van de kiem
en vóór de vorming van de wor­
tel een nauwe samenhang. Bij de
vorming van de wortels blijven
er verschillende vaat-zenuwver­
bindingen bestaan waaromheen
het dentine kanalen openhoudt.
Deze accessorische kanalen lo­
pen door het worteldentine en
blijven gedurende het hele leven
open. Hierdoor kunnen ontste­
kingen uit de pulpa zich uitbrei­
den naar de periodontale spleet
en omgekeerd.
Het parodontium wordt door
drie arteriën van bloed voorzien:
ten eerste door de a. dentalis, die
voor ieder gebitselement afzon­
derlijk ontspringt aan de a. alve­
olaris inferior of a. alveolaris su­
perior. Zij geeft namelijk voordat
zij de pulpa binnentreedt, takken
af naar de periodontale spleet.
Ten tweede verenigen zich vaten
die uit de spongiosa van de pro­
cessus en pars alveolaris komen,
met de aa. periodontales longi­
tudinales en ten derde lopen er
supraperiostale vaten tot aan de
gingiva, van waaruit ze zich ver­
enigen met de bloedvaten in de
periodontale spleet.


[9] =>
juli 2013

Excerpt

dental tribune - netherlands edition

9

anatomie
Afb. 4.46 Het achterste uit­
steeksel van de ramus man­
dibulae is de (gepaarde) proc.
condylaris. Hij bestaat uit een ge­
wrichtskop (caput mandibulae,
condylus) en een collum mandi­
bulae. De condylus heeft de vorm
en grootte van een olijf en staat
ongeveer 10° schuin naar binnen.
De bijbehorende gewrichtsgroe­
ve (fossa mandibularis, klinisch
ook: fossa articularis) ligt op het
os temporale tussen de arcus zy­
gomaticus en de porus acusticus.
Dorsaal grenst de fossa mandi­
bularis aan de fissura petrotym­

panica (fissura Glaseri). De ge­
wrichtsbaan loopt in een boog,
eerst concaaf, dan convex, schuin
naar ventraal en caudaal. Hij ein­
digt ventraal tegen het tubercu­
lum articulare (ook wel eminen­
tia articularis genoemd).

Afb. 4.46 Lateraal aanzicht van benige delen van het
rechter kaakgewricht. Arcus zygomaticus doorgesneden
om de proc. coronoideus zichtbaar te maken.

Afb. 4.59 Aangezien de si­
nus maxillaris en de wortels van
de molaren dicht bij elkaar lig­
gen, kunnen dentogene infecties
zich via de kaakholte uitbreiden.
Omgekeerd kan een sinusitis ge­
paard gaan met algehele malaise
en kiespijn. Bij extracties van mo­
laren kan er een pathologische
opening tussen de sinus maxil­
laris en de mondholte ontstaan
(antrumperforatie). Door puru­
lente pulpitis kan de kaakhol­
te geïnfecteerd raken, zich in de
smalle submukeuze ruimte van
het harde gehemelte uitbreiden of
naar buccaal in het corpus adipo­
sum buccae doorbreken.

Afb. 4.60 Als gevolg van com­
plicaties bij de doorbraak van ver­
standskiezen (ernstige, etterende
dentitio difficilis), diepe etteren­
de parodontitis of versneld ver­
loop van ontstekingen met abces­
vorming kan een ontsteking zich
uitbreiden naar naburige spierlo­
ges. Naast de gebruikelijke ken­
merken van een ontsteking valt
hier vooral op dat patiënten moei­
te hebben met het openen van de
mond of zelfs een trismus kun­
nen ontwikkelen. Een uitbreiding
naar de retrofaryngeale ruimte,
naar de gl. parotidea of een ver­
spreiding via de v. facialis kunnen
levensbedreigende complicaties
geven. ■

NU VERSCHENEN!

Het gezicht
Afb. 4.59 Wegen waarlangs dentogene
infecties zich kunnen uitbreiden.

Afb. 4.60 Wegen waarlangs
dentogene infecties zich kunnen
uitbreiden.

Atlas van de klinische
anatomie
Auteurs: R.J. Radlanski, K.H. Wesker
Nederlandse redactie: Jan Harm
Koolstra, Geerling E.J. Langenbach
Illustraties: met 380 beelden in kleur
Omvang: 358 pagina’s
Onze prijs: € 99,50

Het gezicht – atlas van de klinische anatomie is de eerste
Nederlandstalige anatomische atlas die primair voor
de tandheelkunde is ontwikkeld. Nooit eerder werden
de complexe anatomische en topografische structuren
van het gezicht zo duidelijk en laag voor laag getoond.
Het tekenwerk van de atlas is zeer gedetailleerd en
levendig en heeft een driedimensionaal effect. De
lezer kijkt telkens vanuit hetzelfde gezichtspunt als
hij stap voor stap door de anatomische structuren
wordt geleid. Het gezicht bevat meer dan 380 klinisch
relevante tekeningen, ondersteunende teksten en
legenda.
Met actiecode DT2013 betaalt u tot en met 31 augustus
geen verzendkosten bij al uw bestellingen!

Bestel deze en andere tandheelkundige titels op
www.geneeskundeboek.nl


[10] =>
NIEUW

De ideale website

voor uw professionele behoeften
UW WEBSITE IN 1 KLIK

Informatie voor
uw patiënten

Kwalitatieve
opleidingen

Nieuws en
evenementen

Gratis
proefmonsters

www.dentalcare.nl
De verzorging voortzetten die begint in uw praktijk


[11] =>
juli 2013

11

Preventie

dental tribune - netherlands edition

Preventief tandartsbezoek reduceert behandelkosten kinderen niet
BIRMINGHAM, VS – Onderzoek

van de University of Alabama
suggereert dat preventief tand­
artsbezoek niet zorgt voor lage­
re kosten van restauratieve be­
handelingen. Hoewel preventief
tandartsbezoek belangrijk is voor
een goede mondgezondheid, was
er tot nu toe maar weinig bekend
over het effect van preventief
tandartsbezoek op de behandel­
kosten. De tandartskosten voor
kinderen die regelmatig voor een
periodiek mondonderzoek naar

de tandarts gingen waren zelfs
hoger.
De wetenschappers analyseer­
den de medische anamnese van
bijna 15.000 kinderen onder de
acht jaar en van ongeveer 22.000
oudere kinderen op preventief
tandartsbezoek. Een groter aan­
tal preventieve bezoeken leidde
tot een lager aantal niet-preven­
tieve tandartsbezoeken en la­
gere niet-preventieve kosten bij
beide leeftijdsgroepen. In totaal
zorgden de preventieve bezoeken

echter niet voor lagere dentale of
medische kosten, omdat het be­
spaarde bedrag lager was de kos­
ten voor preventieve bezoeken.
Over het algemeen werd er 68
euro meer besteed.
Hoofdonderzoeker dr. Bisak­
ha Sen, universitair hoofddocent
aan de School of Public Health
van de universiteit, vindt dat niet
­alleen aandacht moet zijn voor de
financiële kant van de bevindin­
gen: “Preventief bezoek kan pijn
en ongemak door mondgezond­

heidsproblemen voorkomen,” zegt
ze. Een beperking van het on­
derzoek is dat de consequenties
van meer of minder preventie of
de middellange, maar niet op de
lange termijn zijn meegenomen.
Zo kan een groter aantal geres­
taureerde elementen op latere
leeftijd voor aanvullende proble­
men zorgen.
De onderzochte kinderen na­
men tussen 1998 en 2010 ten
minste drie jaar deel aan het All
Kids-programma, onderdeel van

een verzekering voor kinderen in
Alabama die goedkope gezond­
heidszorgdekking aanbiedt voor
kinderen onder de 19 jaar.
Het onderzoek Effectiveness of
preventive dental visits in redu­
cing nonpreventive dental visits
and expenditures werd uitge­
voerd in samenwerking met het
Alabama Department of Public
Health. Het is in mei online ge­
publiceerd in het Pediatrics jour­
nal. (bron: Dental Tribune Inter­
national) ■

Nieuwe test
voorspelt
risico op cariës
ALBANY, VS – Een New Yorkse

tandarts heeft een screeningsin­
strument voor cariës ontwikkeld
waarmee tandartsen het aantal
cariës veroorzakende bacteriën
in de mond kunnen meten. Het
apparaat, genaamd CariScreen,
is ontwikkeld in samenwerking
met CariFree, een bedrijf dat on­
derzoek doet naar cariës. Cari­
Screen is de enige in-office test
die cariësgevoeligheid meet. De
verwachting is dat de test cariës
kan terugdringen.
Cariës is een van de meest
voorkomende mondziekten ter
wereld en wordt in verband ge­
bracht met onder meer hartaan­
doeningen. Toch is er tot nu toe
geen goede methode ontdekt om
patiënten te screenen op hun ca­
riësrisico, vertelt dr. Michael Kro­
chak, een cosmetisch tandarts en
implantoloog die gespecialiseerd
is in de behandeling van patiën­
ten met tandartsangst.
CariScreen brengt carieuze
bacteriën binnen enkele secon­
den aan het licht. “Met een een­
voudig uitstrijkje van de centrale
en laterale snijtanden in de on­
derkaak kunnen we het indivi­
duele risico op cariës bepalen en
de patiënt op maat behandelen,”
aldus mondhygiënist Martha
Arias, een collega van Krochak.
Tandartsen kunnen hun patiën­
ten vertellen wat de kans is dat zij
de komende jaren nieuwe cariës
zullen ontwikkelen.
“Decennialang was de enige
manier om cariës te behande­
len naar de boor te grijpen en de
caviteit vullen. CariScreen helpt
tandartsen om de ziekte te voor­
komen,” aldus Krochak.
Volgens de Amerikaanse Cen­
ters for Disease Control and
Prevention is cariës de meest
voorkomende ziekte onder Ame­
rikaanse kinderen tussen de 6
en 11 jaar en onder Amerikaanse
adolescenten tussen de 12 en 19
jaar. Van de volwassenen van bo­
ven de 20 jaar lijdt 9 op de 10 aan
enige vorm van tandbederf. De
World Health Organization stelt
dat wereldwijd 60 tot 90% van de
schoolgaande kinderen en bijna
100% van de volwassenen een ca­
viteit heeft. (bron: Dental Tribune
Inter­national) ■

Je lidmaatschap op topklinische nascholing
Programma 2013/2014
Radiologie: straling,
diagnostiek
en verantwoordelijkheden
Moderator: dr. Erwin Berkhout
Datum: zaterdag 2 november 2013 (Amsterdam)

Voeding en mondgezondheid
Moderator: prof. dr. Cor van Loveren
Datum: vrijdag 7 februari 2014 (Utrecht)

TMD-doedag
Moderatoren: prof. dr. Frank Lobbezoo
en dr. Corine Visscher
Datum: zaterdag 12 april 2014 (Amsterdam)

Angstbegeleiding
Moderator: Dyonne Broers
Datum: zaterdag 14 juni 2014 (Amsterdam)

Word nu lid per 1 september aanstaande en
ontvang een compleet nascholingspakket
voor € 520,-, bestaande uit:
Keuze van 2 van de 4 themadagen
4 nascholingstijdschriften
4 kennistoetsen
Totaal: 22 KRM-punten per jaar

Schrijf u in via www.qualitypractice.nl.

Heeft u nog vragen? Bel dan met Floor van Andel
op 020-5980 308 of stuur een e-mail naar qp@acta.nl.
Quality Practice is onderdeel van ACTA Dental Education B.V.,
Gustav Mahlerlaan 3004, 1081 LA Amsterdam. Telefoon: 020-5980 308.

De algemene voorwaarden staan vermeld op www.qualitypractice.nl .

www.qualitypractice.nl.
Advertentie-QPT_QPM.indd 2

05-06-13 10:12


[12] =>
12 Preventie/Buitenlands nieuws

dental tribune - netherlands edition

Trend naar preventieve mondzorg
stimuleert dentale industrie
SAN JOSÉ, VS – Tegen 2018 zal de

wereldwijde dentale markt voor
preventieve middelen 352 miljoen
euro opleveren. Dat blijkt uit het
rapport ‘Dental Preventive Sup­
plies: A Global Strategic Business
Report’ van Global Industry Ana­
lysts, een Amerikaanse uitgever
van markonderzoek.
De groei in de markt van pre­
ventieve artikelen wordt deels
veroorzaakt door de stijgende

vraag naar preventieve tandheel­
kundige producten, zoals fluo­
ridegels, profylactische gels en
dentale sealants. Deze vraag is
een gevolg van het groeiende be­
wustzijn onder de bevolking van
de gevolgen van onbehandelde
dentale aandoeningen. Ander­
zijds zien wereldwijd steeds meer
tandartsen het belang in van pre­
ventieve tandheelkunde om het
aantal tandheelkundige behande­

lingen, zoals extracties of vullin­
gen, terug te brengen.
In het rapport zijn gegevens uit
de Verenigde Staten, Canada, Ja­
pan, Europa, Azië en Latijns-Ame­
rika opgenomen. Het rapport bevat
jaarlijkse schattingen en voorspel­
lingen over de uitgaven aan pre­
ventieve tandheelkundige midde­
len voor de periode 2010-2018. De
Amerikaanse overheid spant zich
wereldwijd het meest in voor pre­

ventieve tandheelkundige zorg bij
kinderen en bij gezinnen uit de la­
gere inkomensgroepen. De Aziati­
sche markt zal naar verwachting
het sterkst groeien tussen 2010 en
2018, jaarlijks met 4%.
In het rapport worden 42 bedrij­
ven besproken, zoals 3M ESPE,
DENTSPLY International, Ivoclar
Vivadent, Kuraray Noritake Den­
tal, Ultradents Products en VOCO.
Het rapport ‘Dental Preven­
tive Supplies: A Global Strate­
gic Business Report’ kan worden
gedownload van de website van
Global Industry Analysts. (bron:
Dental Tribune International) ■

1 Year Clinical Masters Program
in Aesthetic and Restorative Dentistry

juli 2013

Eén gebitsreiniging
per jaar
­voldoende
MICHIGAN, VS – Voor de meeste

mensen volstaat één gebitsreini­
ging door de mondhygiënist per
jaar. Dat blijkt uit onderzoek van
de Universiteit van Michigan.
Wetenschappers onderzoch­
ten het verband tussen het aantal
bezoeken aan de mondhygiënist,
elementverlies en drie risico­
factoren voor tandvleesaandoe­
ningen: roken, diabetes en gene­
tische factoren. Voor mensen met
een of meer risicofactoren voor
tandvleesaandoeningen
wordt
een halfjaarlijkse gebitsreiniging
aanbevolen. Patiënten met twee
of drie risicofactoren hebben mo­
gelijk meer dan twee gebitsreini­
gingen per jaar nodig.
William Giannobile en zijn on­
derzoeksteam analyseerden ge­
gevens van meer dan 5100 vol­
wassenen die gedurende 16 jaar
regelmatig naar de tandarts
gingen. De onderzochte perso­
nen hadden geen tandvleesaan­
doeningen en lieten één of twee
keer per jaar hun gebit reinigen.
De resultaten van het onderzoek
zijn gepubliceerd in het Journal of
Dental Research. (bron: Gezond­
heidsnet.nl) ■

“Onhoudbaar”
tandartstekort
dreigt in
België

13 days of intensive live training with the Masters
in Santorini (GR), Geneva (CH), Pesaro (IT)

Three on location sessions with live patient treatment,
hands on practice plus online learning and online
mentoring under the Masters’ supervision.
Learn from the Masters of Aesthetic and Restorative Dentistry:

GENT – De Belgische tandarts
wordt een schaars goed, waar­
schuwt de Vlaamse Beroepsver­
eniging Tandartsen (VBT) in de
Vlaamse gratis krant De Zondag.
Uit recent onderzoek van de
VBT blijkt dat ongeveer 10%
van de tandartsen geen nieuwe
patiën­ten meer aanneemt omdat
ze ‘vol’ zitten. “Dat percentage
zal de komende jaren alleen maar
toenemen,” citeert Het Laatste
Nieuws VBT-voorzitter Yann Van
Hoecke in De Zondag.
“De vraag naar mondzorg
wordt steeds groter doordat meer

Er zijn nu al
wachtlijsten

Registration information:
13 days of live training with the Masters
in Santorini, Geneva, Pesaro + self study

Curriculum fee: € 9,900

contact us at tel.: +49-341-48474-302 / email: request@tribunecme

(€ 900 when registering, € 3,000 prior to each session)

Collaborate
on your cases

University
of the Pacific

Latest iPad
with courses

and access hours of
premium video training
and live webinars

you will receive a
certificate from the
University of the Pacific

all early birds receive
an iPad preloadedwith
premium dental courses

150

ADA CERP
C.E. CREDITS

Tribune America LLC is the ADA CERP provider. ADA CERP is a service of the American Dental Association to assist dental professionals
in identifying quality providers of continuing dental education. ADA CERP does not approve or endorse individual courses or instructors,
nor does it imply acceptance of credit hours by boards of dentistry.

mensen hun gebit behouden
tot hoge leeftijd,” verklaart Van
Hoecke. Hij voegt daaraan toe dat
de gemiddelde Belgische tandarts
tussen de 52 en de 55 jaar oud is,
waardoor het tekort aan tandart­
sen snel zal toe­
nemen. “Er zijn
nu al wachtlijsten voor dringen­
de en niet-dringende behandelin­
gen en dat gaat voor­lopig niet ver­
anderen. Nieuwe patiënten met
dringende problemen krijgen bij
vier op de tien tandartsen trou­
wens nu al geen voorrang meer.”
(bronnen: De Zondag, Het Laat­
ste Nieuws) ■


[13] =>
juli 2013

dental tribune - netherlands edition

Buitenlands nieuws

13

“Hét platform voor contact op Europees niveau”
Gesprek met vice-voorzitter ESCD
Tekst: Ben Adriaanse

De European Society for Cosmetic
Dentistry (ESCD) timmert al enige
tijd flink aan de weg. Toch is deze
internationale beroepsorganisatie
niet bij alle Nederlandse tandartsen
bekend. Van 3-5 oktober viert de
ESCD haar tiende verjaardag met
een aansprekend congres in Turijn.
Dental Tribune Netherlands Edition
sprak met vice-­voorzitter dr. ­Florin
Lazar­escu over de missie en activi­
teiten van de ESCD. De ­Roemeense
tandarts besluit met een interessant
aanbod aan tandartsen in Neder­
land.
De ESCD bestaat binnenkort
tien jaar. Wat heeft deze
vereniging sinds haar oprich­
ting al bereikt?
Onze vereniging is bij de be­
roepsgroep vooral bekend van
de congressen over esthetische
tandheelkunde die we jaarlijks
organiseren op nationaal en in­
ternationaal niveau. Elk jaar is
een ander land gastheer. Daar­
naast organiseren wij regionale
bijeenkomsten door heel Euro­
pa, die we ‘study clubs’ noemen.
Die zijn bedoeld om leden bin­
nen een bepaald district samen
te brengen, vanwege de educatie­
ve waarde en omdat het prettig is
vakgenoten te ontmoeten.
Verder biedt ESCD de mogelijk­
heid om het gewaardeerde Certi­
ficate in Cosmetic Dentistry te be­
halen. Dit certificaat toont aan dat
de tandarts een aantal klinische
cases op hoog niveau heeft vol­
bracht en voldoende kennis heeft
over cosmetische tandheelkunde.
Alle leden van onze vereniging
zouden de certificatie moeten na­
streven, omdat die voor veel pro­
fessionele voldoening zorgt en de
mondzorg vooruit kan helpen.
Sinds juni 2012 is Cosmetic
Dentistry beauty & science het of­
ficiële tijdschrift van de ESCD.
Onze leden krijgen het gratis
thuisbezorgd en kunnen er arti­
kelen voor inzenden. De missie
van de ESCD is om wetenschap­
pelijke bevindingen naar prak­
tijkkennis te vertalen.
Hoeveel leden heeft de ESCD?
Op dit moment hebben wij 185
actieve leden in heel Europa,
maar helaas zit daar niemand uit
Nederland bij. Daarom willen we
onze vereniging en onze activi­
teiten bij Nederlandse tandartsen
beter onder de aandacht brengen.
Wat zijn de verdere voordelen
van een lidmaatschap?
Behalve de Study Clubs, de cer­
tificatie en het tijdschrift ont­
vangen alle leden regelmatig
een nieuwsbrief met het laatste
nieuws over cosmetische tand­
heelkunde, evenementen, nieuws
van leden en meer. Ook voor de
nieuwsbrief kunnen leden zelf
artikelen insturen of delen. Het
lidmaatschap biedt ook speciale
kortingen bij het bijwonen van
het jaarlijkse ESCD-congres, een
vermelding op onze website en
korting op het lidmaatschap voor
collega’s in de praktijk.

Veel Europese landen hebben
hun eigen tandheelkundige
verenigingen en zelfs speci­
fieke verenigingen voor
cosmetische tandheelkunde.
Wat is de toegevoegde
waarde van een vereniging op
Europees niveau?
Nationale verenigingen spelen
een belangrijke rol in de ont­
wikkeling van lokale dentale ge­
meenschappen. Bij hen ontbreekt
echter de mogelijkheid om tand­
artsen uit het buitenland te ont­
moeten en van elkaars kennis te
profiteren. Dat is de grootste toe­
gevoegde waarde van ESCD: wij
zijn hét platform dat het delen van
passie en visie met vakgenoten uit
allerlei landen mogelijk maakt.
Wat is uw persoonlijke
drijf­­veer om betrokken te zijn
bij de ESCD en andere dentale
organisaties?
Ik zie het als een uitdaging om
betrokken te zijn bij zowel de
ESCD als de Roemeense vereni­
ging voor esthetische tandheel­
kunde (SSER). Het kost veel tijd,
maar het geeft ook veel voldoe­
ning om bij te dragen aan deze
grote organisaties. De SSER heeft
zich de afgelopen tien jaar bezig­
gehouden met de training van
meer dan 5000 tandartsen. Ver­
der heb ik een boek over esthe­
tische tandheelkunde geschre­
ven, dat momenteel vertaald
wordt naar het Engels, en ben ik
hoofdredacteur van het tijdschrift
­Cosmetic Dentistry.
Mijn missie is om mijn pas­
sie en ervaring met cosmetische
tandheelkunde met anderen te
delen. Intercollegiaal contact op
Europees niveau is naar mijn me­
ning van groot belang.
Hoe beoordeelt u de stand
van de cosmetische tandheel­
kunde in Europa?
Deze tak van de tandheelkunde
staat in de spotlights, omdat pa­
tiënten tegenwoordig veel waarde
hechten aan een mooie glimlach.
De nieuwste methoden bieden
verbeteringen in preventieve
mondzorg, behandelingen en la­
boratoriumprocedures. Wat net
zo belangrijk is, is dat wij patiën­
ten nu veel meer mogelijkheden
kunnen bieden om de gewenste
en verwachte behandeluitkomst
te tonen en te bespreken.
De dentale prothetiek en de
cosmetische tandheelkunde heb­
ben momenteel te maken met
twee tegenstrijdige krachten.
Enerzijds is de economische cri­
sis in Europa nog lang niet voor­
bij; anderzijds groeien deze seg­
menten in hoog tempo door de
technologische innovatie in res­
tauratieve materialen, nieuwe di­
gitale mogelijkheden zoals intra­
orale scanners en kleinere, meer
efficiënte freesmachines. Geluk­
kig lijkt de tweede trend de eerste
te overvleugelen.
Welke veranderingen in de
cosmetische tandheelkunde
zou de ESCD graag zien?
Onze vereniging focust momen­
teel sterk op educatie. Dit is een

onderdeel dat in veel landen sterk
verbeterd en gestandaardiseerd
dient te worden.
Is in uw thuisland Roemenië
veel aandacht voor cos­
metische tandheelkunde?
De afgelopen jaren zien we ster­
ke technologische groei in de
den­
tale industrie in Roemenië,
ook wat de cosmetische tand­
heelkunde betreft. Verder is het
Roemeense volk erg op een fraai
uiter­lijk gesteld en daarom is de
vraag naar een mooie glimlach
daar altijd groot.

biedt het nodige vuurwerk. Het
wetenschappelijke programma is
nuttig voor het hele tandheelkun­
dige team: tandartsen, tandtech­
nici, mondhygiënisten en (preven­
tie)assistenten. Voor tandartsen
en tandtechnici organiseren wij
praktische sessies op de donder­
dag, terwijl vrijdag en zaterdag
bekende sprekers hun opwachting
zullen maken. Tot de sprekers be­
horen C. Orr, I. Loi, D. Winkler,
M. Nicastro en vele anderen. Het

Intercollegiaal contact
op Europees niveau is
van groot belang

Heeft u enig zicht op het
niveau van de tandheelkunde
in Nederland ten opzichte van
andere Europese landen?
Mijn kennis over de tandheel­
kunde in Nederland is niet groot,
maar dit land onderscheidt zich
door een zeer goede organisa­
tie, ook in de mondzorg. Wat de
tandheelkunde betreft zal Neder­
land vermoedelijk voorloper blij­
ven. In de rest van Europa zien
we een duidelijke divisie tus­
sen de meer ontwikkelde landen
in West-Europa en de landen in
het Oostblok die zich nog aan het
ontwikkelen zijn.

complete programma is te vinden
op www.escdonline.eu.
Uiteraard wordt alles in het
werk gesteld om het behalve een
vakinhoudelijk interessant ook
een plezierig congres te maken.
De avonden staan in het teken van
ontmoetingen met vakgenoten,
onder het genot van een proeve­
rij van Piedmontwijnen en diverse
truffelgerechten. Ook is er muziek
en kan er gedanst worden.

Van 3-5 oktober 2013 viert de
ESCD met een speciaal
congres in Turijn haar tiende
verjaardag. Wat staat er op
het programma?
Onze Italiaanse delegatie is
hard bezig om dit congres op te
zetten, dat ‘esthetische truffels’
als thema heeft. Het programma

Wat kunnen we van de ESCD
verwachten in 2013 en daarna?
Het komende jaar gaan wij onze
aanwezigheid op internet ver­
sterken. Vorig jaar hebben wij
een nieuwe, gebruiksvriendelij­
ke website gelanceerd die goed
wordt gewaardeerd door onze le­
den en het publiek. We zijn ons

Florin Lazarescu.

ervan bewust dat er taalbarrières
kunnen bestaan en daarom heb­
ben we besloten om lokale web­
sites te creëren in verschillende
talen. Om dezelfde reden zullen
wij tolken inzetten tijdens onze
internationale congressen. De
komende jaren zijn we van plan
in elk Europees land waarin wij
actief zijn ten minste één regio­
nale bijeenkomst van de ESCD
per jaar te organiseren.
Hoe kunnen tandartsen
betrokken raken bij de ESCD?
De positie van Nederlandse ver­
tegenwoordiger van de ESCD is
momenteel vacant. Daarom zijn
wij op zoek naar een Nederland­
se tandarts met een open blik
die een passie heeft voor estheti­
sche tandheelkunde en veel erva­
ring heeft op dit gebied. De ideale
kandidaat heeft een sterke moti­
vatie en gevoel voor leiderschap.
Wie interesse heeft om betrokken
te raken bij de missie en activitei­
ten van de ESCD is van harte wel­
kom ons via www.escdonline.eu
te benaderen. ■

Diabetespatiënt heeft hoger risico
op elementverlies
ALBANY, VS – Diabetes vergroot

de kans op elementverlies. Dat
blijkt uit onderzoek van de New
York State Department of Health.
Deze analyseerde de mondonder­
zoeken en de zelf gerapporteerde
diabetesgegevens van 2508 men­
sen van 50 jaar en ouder. Door
cijfers over de prevalentie van
een edentate kaak en het aantal
ontbrekende elementen bij men­
sen die nog wel tanden hadden,
konden de onderzoekers een ver­
band leggen tussen diabetes en
element­verlies bij de onderzoeks­
populatie.
28% van de participanten met
diabetes en 14% van de mensen
zonder diabetes had edentate ka­
ken. Ook hadden dentate parti­
cipanten met diabetes meer ont­
brekende elementen.
De onderzoekers stellen dat
een op de vijf edentate kaken
terug is te voeren op diabetes.
­
Ze benadrukken daarom dat
­g ezondheidszorgprofessionals
alert moeten zijn op het herken­
nen van elementsverlies en op het
effect daarvan op de levenskwali­
teit van mensen met dia­betes.
Volgens de Diabetes Fact Sheet
2011 van de Amerikaanse Centers
for Disease Control and Preventi­

Diabetici moeten regelmatig hun bloedglucosespiegel meten. Diabetes wordt in verband
gebracht met diverse mondproblemen, onder andere parodontitis en elementverlies.

on lijdt 8,3% van de Amerikanen
aan diabetes. Het Nederlandse
Centraal Bureau voor de Statis­
tiek kwam tussen 2008 en 2011
gemiddeld tot 4,3% van de Ne­
derlandse bevolking.
De onderzoeksgegevens zijn af­
komstig uit het National Health
and Nutrition Examination Sur­

vey, dat elk jaar de gegevens
analyseert van een nationaal re­
presentatieve populatie van on­
geveer 5000 personen. Het on­
derzoek is online gepubliceerd
in het meinummer van Journal of
the American Dental Associat­ion.
(bron: Dental Tribune Internati­
onal) ■


[14] =>
14 Wetenschap

dental tribune - netherlands edition

BPA vergroot kans op obesitas bij meisjes
SJANGHAI/SAN FRANCISCO/NICE
– Bisfenol A (BPA), een chemisch

product dat gebruikt wordt bij
de productie van plastic en den­
taal kunsthars, kan het metabo­
lisme van vooral pubermeisjes
en het risico op obesitas verho­
gen. Dat blijkt uit een onderzoek
onder Chinese schoolkinderen.
Daarnaast blijkt uit ander recent
onderzoek dat BPA tot niet-inge­
daalde teelballen kan leiden, de
meest voorkomende aangeboren

afwijking bij jongens.
Meisjes zijn in het midden van
hun puberteit het meest vat­
baar voor de effecten van BPA
op hun vetverwerking. Dat stelt
Kaiser Permanente, een Ameri­
kaans gezondheidsconsortium
dat de alternatieven voor poten­
tieel gevaarlijke chemicaliën on­
derzoekt. In 2011 onderzocht het
consortium 1326 urinemonsters
van de drie grootste kleuter-,
basis- en middelbare scholen in

het Jiadingdistrict in Sjanghai.
Meisjes met een BPA-gehalte in
hun urine groter dan 2 µg/L had­
den een twee keer zo grote kans
op overgewicht. 36% van alle
meisjes tussen de 9 en 12 jaar met
een verhoogd BPA-niveau had
overgewicht of obesitas, maar
bij de meisjes met lagere BPA-ni­
veaus was dit slechts 21%. Meis­
jes tussen de 9 en 12 jaar met een
extreem hoog BPA-niveau (meer
dan 10 µg/L) hadden zelfs een vijf

keer grotere kans op overgewicht.
Bij oudere meisjes en jongens van
dezelfde leeftijd werd een derge­

Veelvuldige blootstelling
aan BPA kan bijdragen
aan wereldwijde
toename obesitas
lijk verband niet meer gevonden.
Volgens de onderzoekers kan
veelvuldige blootstelling aan BPA
bijdragen aan de wereldwijde toe­
name van obesitas. Hun onder­

10th ANNIVERSARY MEETING
TORINO
CINEMA LUX
Italy, October 3rd - 5th, 2013

zoek ‘Urine Bisphenol-A Level
in Relation to Obesity and Over­
weight in School-Age Children’, is
online gepubliceerd in PLoS ONE.
Een ander onderzoek naar BPA,
onder 180 jongens in een univer­
siteitsziekenhuis in Nice, sugge­
reert dat foetale blootstelling aan
BPA bijdraagt aan cryptorchi­
disme, een aandoening die bij 2
tot 5% van de mannelijke baby’s
voorkomt en die onbehandeld on­
vruchtbaarheid en testiculaire
kanker kan veroorzaken.
52% van de jongens had een of
twee niet-ingedaalde testikels bij
de geboorte. Bij 26 van hen was
dit nog steeds het geval toen ze
drie maanden oud waren. Uit het
onderzoek bleek dat hoge BPAniveaus kunnen leiden tot lagere
waarden peptide 3, een belangrijk
hormoon dat vooral wordt gepro­
duceerd in geslachtsklierweefsel.
De resultaten van dit onder­
zoek zijn gepresenteerd tijdens de
jaarlijkse bijeenkomst van de En­
docrine Society in San Francisco
en komen overeen met eerdere
onderzoeken bij dieren. Daarin
werd foetale BPA-blootstelling
in verband gebracht met een ver­
hoogd risico op reproductiestoor­
nissen. (bron: Dental Tribune
­International) ■

Lightfrisdrank
even slecht
voor gebit als
drugs

INVITED SPEAKERS:
PERAKIS - BONFIGLIOLI

juli 2013

PONGIONE - DELLA NEVE

IAFRATE - LESAGE

CANULLO - MARINOTTI

BUDA - MUTONE

NICASTRO - FERRETTI

LASSERRE

LOI - DI FELICE

MINTRONE

MAGNANENSI

WINKLER

SARACINELLI

CSILLAG

FREEDMAN

HALLEY

QURESHI

TAMIR

MANCA

ORR

ESTHETIC “TRUFFLES”
The Gold Standard in 2013
Info at: Tueor +39 011 0463350; segreteria@tueor.com; www.tueor.it ESCD - info@escd.info; www.escdonline.eu

PHILADELPHIA – Lightfrisdrank

kan het gebit net zo sterk bescha­
digen als de harddrugs metham­
fetamine en crack. Dat blijkt uit
onderzoek van de universiteit van
Philadelphia dat is gepubliceerd
in General Dentistry.
Tijdens het onderzoek werden
de gebitten van drie proefperso­
nen met elkaar vergeleken. De
proefpersonen waren een 30-ja­
rige vrouw die gedurende vijf jaar
bijna elke dag twee liter cola light
dronk, een 29-jarige amfetamine­
verslaafde vrouw en een 51-jarige
vrouw die 20 jaar lang verslaafd
aan crack was geweest. De vrou­
wen hadden een vergelijkbare so­
cio-economische achtergrond en
woonden in gebieden waar het
kraanwater fluoride bevat.
Het glazuur van de proefper­
sonen bleek op een min of meer
gelijkaardige manier aangetast
te zijn: cola light, amfetamine en
crack hebben alle een zeer hoge
pH-waarde. Bij alle drie de vrou­
wen moest het hele gebit getrok­
ken worden.
Critici menen dat de conclu­
sies van het onderzoek niet vali­
de zijn, onder meer omdat de aan
cola light verslaafde vrouw al heel
lang niet meer naar een tandarts
was geweest. (bron: Het Laatste
Nieuws) ■


[15] =>
TANDARTSEN

AccreDidact,
eLearning op inhoud
• praktijkgerichte klinische informatie
• rijk geïllustreerd
• 4 KRT-punten per aflevering
• Q-Keurmerk geaccrediteerd
• schriftelijk naslagwerk beschikbaar
• keuze tussen losse programma’s of abonnement
• voordelig: slechts € 18,45 per KRT-punt

onderwerpen 2013:
Veilig werken in de tandartspraktijk

W.V.A. Morsen

Aandoeningen van het mondslijmvlies 1
I. van der Waal

Aandoeningen van het mondslijmvlies 2
I. van der Waal

www.accredidact.nl
Abonnement 2013: € 295,-

Cementeren

J.V. Laverman


[16] =>
16 Reportage

dental tribune - netherlands edition

juli 2013

“De mond moet weer terug in het lichaam”
Gesprek met Joris Muris, voorzitter VMTI
Tekst: Laura van Dee

De laatste jaren wordt steeds dui­
delijker dat er een wisselwerking
is tussen de mondgezondheid en
de algemene gezondheid. Een be­
kend voorbeeld hiervan is dat di­
abetes en parodontitis elkaar be­
ïnvloeden. Ook kunnen bacteriën
via de bloedbaan in het lichaam
terechtkomen en ontstekingen
veroorzaken. “Maar aan de me­
disch-tandheelkundige interactie
wordt door tandartsen en huis­
artsen nog maar mondjesmaat
aandacht besteed,” aldus Joris
Muris, voorzitter van de Vereni­
ging voor ­Medisch Tandheelkun­
dige Interactie (VMTI). In okto­
ber organiseert de VMTI haar
jaarlijkse wetenschappelijke con­
gres, dat dit­maal de psychologi­
sche kant van het behandelen als
thema heeft.
Missie
De VMTI, in 1991 opgericht door
enkele tandartsen en een inter­
nist, wil de kennis, het onder­
wijs en de wetenschap over
medisch-tandheelkundige inter­
acties bevorderen. Muris, sinds
2012 voorzitter, is bezig met een
promotieonderzoek (ACTA) over
aller­
g ieën voor tandheelkundige
materialen. “Een VMTI-onder­
werp bij uitstek,” licht hij toe.
Naast zijn voorzitterschap en
promotieonderzoek werkt Muris
drie dagen per week als tandarts
in een praktijk in Amsterdam.
De VMTI probeert via verschil­
lende wegen informatie over me­
disch-tandheelkundige inter­actie
te verspreiden: de vereniging
heeft een vernieuwde website,
organiseert jaarlijks een weten­
schappelijk congres – dit jaar vond
in juni ook het allereerste stu­
dentencongres plaats – en reikt
elk jaar een prijs van 2.500 euro
uit aan onder­
zoekers die ver­
nieuwend en kwalitatief hoog­
waardig onderzoek verrichten
naar medisch-tandheelkundige
interacties. Ook onderhoudt de
VMTI contacten met andere we­
tenschappelijke verenigingen en
wordt waar mogelijk samenge­
werkt. Daarnaast is Muris bezig
het huisartsencircuit actief te be­
naderen. In 2013 organiseerde de
VMTI samen met de Nederland­
se Vereniging voor Tandartsen
(NVT) en de Nederlandse Vereni­
ging voor Mondziekten, Kaak- en
Aangezichtschirurgie (NVMKA)
het landelijke themaproject ‘The
big four’. Dit project betrof de be­
handeling van patiënten die anti­
trombotica of bisfosfonaten ge­
bruiken, het voorschrijven van
antibiotica en hun mogelijke in­
teracties met andere medicatie.
Paar uurtjes college
“Zowel tand- als huisartsen heb­
ben in hun dagelijkse praktijk te
weinig aandacht voor medischtandheelkundige interactie, maar
het kennistekort over dit onder­
werp is bij huisartsen aanmer­
kelijk groter dan bij tandartsen,”
constateert Muris. Volgens hem

is de verklaring hiervoor dat in
de opleiding tandheelkunde meer
aandacht is voor medisch-tand­
heelkundige interactie. “Artsen
krijgen tijdens hun gehele oplei­
ding slechts een paar uurtjes col­
lege over de mond. Laatst sprak

stoornissen kunnen van invloed
zijn op mondklachten en een
goede diagnose in de weg staan.
Ook seksueel misbruik kan in­
vloed hebben op de beleving in de
mond. “Soms komt iemand met
niet-zichtbare mondklachten bij
de tandarts. Die kan geen oor­
zaak opsporen en stuurt de pa­
tiënt naar huis. Wanneer vervol­
gens de huisarts de mondklacht
als een puur tandheelkundig pro­
bleem benadert, raakt de patiënt
tussen de wal en het schip.”
Tijdens het VMTI-congres
‘Tussen de Oren’ komt de behan­
deling van patiënten met een ver­
standelijke beperking, psychi­sche
stoornis of onredelijke wensen
aan bod. Volgens Muris zijn tand­
artsen niet alert genoeg op het
herkennen van deze patiënt­
groepen, hoewel hij onderkent

Artsen krijgen slechts een
paar uurtjes college over de mond
ik een afstuderend huisarts die
nog nooit over het verband tus­
sen parodontitis en diabetes had
gehoord. Dat zegt iets over het
belang dat tijdens de opleiding
geneeskunde aan medisch-tand­
heelkundige interactie gehecht
wordt. Het is onontbeerlijk dat
tandartsen en huisartsen iets van
elkaars werk weten.”
Van oorsprong is de VMTI een
‘tandartsenclub’, stelt de voor­
zitter, maar hij hoopt ook meer
huisartsen bij het onderwerp be­
trekken. Dat gaat echter moei­
zaam. “Er is weinig animo en ze
zijn moeilijk te bereiken. De laat­
ste paar jaar lukt het gelukkig iets
beter. Vorig jaar was zo’n 10% van
de deelnemers huisarts”. ­
Muris
vermoedt dat huisartsen wor­
den doodgegooid met nascholing.
“Maar ik denk dat ze zich onvol­
doende realiseren dat medischtandheelkundige interactie een
belangrijk onderwerp is.”
Ook in de opleiding tandheel­
kunde kan meer aandacht wor­
den besteed aan medisch-tand­
heelkundige interactie. “De mond
moet weer terug in het lichaam.
Er is gelukkig wel bewustwor­
ding, dat is een eerste stap. Ook
de benoeming van Fred ­Rozema
tot bijzonder hoogleraar Me­
disch-Tandheelkundige Interactie
(ACTA) en het groeiende vakge­
bied ‘oral medicine’ zijn positieve
signalen.”
Tussen de oren
Muris noemt de bijwerkingen van
medicatie, zoals een droge mond,
allergieën voor tandheelkundi­
ge materialen en de invloed van
psycho­
logie op mondklachten,
als voorbeelden van medischtandheelkundige interactie die
mondzorgprofessionals over het
hoofd zien. Het aankomende con­
gres van de VMTI gaat over de rol
van psychologie bij mondklach­
ten. Een ondergeschoven kindje,
vindt Muris. Persoonlijkheids­

dat die soms moeilijk te herken­
nen zijn. “Als iemand een laag IQ
heeft, kan hij dat soms goed ver­
bloemen. Maar als je die persoon
een ‘traditionele’ poetsinstructie
geeft, wordt die niet opgepikt.”
Muris adviseert tandartsen, als
ze merken dat een instructie niet
aanslaat, uit te zoeken hoe dat
komt. Het congres biedt handvat­
ten om patiënten met een laag IQ,
een psychische aandoening of
een onredelijke cosmetische
wens te herkennen.
Muris ziet regelmatig patiënten
met psychologisch georiënteerde
klachten. Op zijn allergiespreek­
uur komen bijvoorbeeld mensen
die last hebben van een brandend
gevoel. Dat kan een allergische
oorzaak hebben of het gevolg zijn
van een droge mond, maar ook
een psychische oorzaak is niet
uitgesloten.
Als tandarts in een algemene
praktijk en gespecialiseerd in es­
thetische tandheelkunde zijn ook
onredelijke cosmetische wen­
sen hem niet vreemd. “Een sim­
pel voorbeeld is tanden bleken. Ik
krijg regelmatig mensen in mijn
praktijk die denken dat ze gele
tanden hebben, maar als ik hen
hun tandkleur ten opzichte van
de gemiddelde kleur van men­
sen van hun leeftijd laat zien,
blijkt dat vaak erg mee te vallen.”
Door mensen met een verkeerd
zelfbeeld te behandelen, stelt
hij, los je niets op. Die zullen na
de ingreep weer iets nieuws vin­
den dat ze niet mooi vinden aan
zichzelf. Het is daarom zaak hun
zelfbeeld te veranderen.
Muris vindt dat mondzorg­
professionals verstandig met hun
zorgplicht om moeten gaan. “Ik
begrijp dat cosmetische ingrepen
vaak financieel interessante klus­
sen zijn, maar een tandarts is een
zorgverlener en geen leverancier
van mooie tanden.” Hij geeft toe
dat de grens tussen ‘noodzake­
lijke’ en electieve cosmetische

tandheelkunde een dunne is.
“Ieder­een is het erover eens dat
een grijze voortand behandeld
moet worden. De vraag is hoe
ver je moet gaan in het verfraaien
van het gebit en wie je wel en wie
niet behandelt. Dat zijn interes­
sante discussies.”
Het kan volgens Muris ze­
ker geen kwaad als tijdens de
opleiding tandheelkunde meer
aandacht wordt besteed aan
psycho­
logie. Hij erkent dat het
programma van tandheelkunde
vol zit, “maar het is een kwestie
van prioriteiten stellen. Sommi­
ge werkzaamheden van de tand­
arts vereisen vooral handigheid.
Het onderdeel MTI vereist ech­
ter vooral wetenschappelijke pa­
rate kennis. Het is een interes­
sante tijd om het curriculum van
de opleiding tandheelkunde (en
geneeskunde) zorgvuldig onder
de loep te nemen. Ik denk dat ge­
neeskunde en tandheelkunde el­
kaar in veel opzichten kunnen
aanvullen.”
Allergie
De meeste winst in de kennis
over medisch-tandheelkundige
interactie valt volgens de promo­
vendus te behalen in zijn eigen
promotieonderwerp: allergieën
voor tandheelkundige materia­
len. “Dat is een sterk onderbe­
licht onderwerp, onder andere
omdat er nog niet veel kennis
over is. We weten dat metalen als
kwik en palladium schadelijk
zijn, kwik kan auto-immuun­
ziekten veroorzaken, maar niet in
welke mate tandheelkunde daar
verantwoordelijk voor is”. Bloot­
stelling aan kwik kan door het
eten van vis komen, beroepsma­
tig plaatsvinden, of door het ge­
bruik van amalgaam in tandheel­

Palladium hoort niet
thuis in het lichaam
kundige vullingen. Hoewel niet
duidelijk is welk aandeel de tand­
heelkunde levert aan de bloot­
stelling aan kwik, vindt Muris
dat het terugdringen van het ge­
bruik van kwik sowieso geen
kwaad kan. In Nederland is dat
grotendeels al wel gebeurd, zij
het geleidelijk. De keuze tussen
amalgaam en composiet is vol­
gens Muris moeilijk. De voor­
delen van composiet zijn welbe­
kend, maar amalgaam heeft een
langere levensduur en een com­
posietvulling is bovendien moei­
lijker te plaatsen.
Over palladium is Muris stel­
liger: “Dat hoort niet thuis in het
lichaam. Palladium is een uiterst
reactief metaal dat in de chemie
veel gebruikt wordt om reacties te
katalyseren. Net zoals voor nik­
kel is ongeveer 20% van de vrou­
wen allergisch voor palla­
dium.
Het is echter ingewikkelder. Af­
weercellen, meer specifiek T-cel­
len, van patiënten met kronen van

een legering met een hoog palla­
diumgehalte (>20-30%) reageren
significant vaker met specifieke
immuunreacties op blootstelling
aan palladium. Dit geldt ook voor
niet-allergische patiënten. Ook
zijn er aanwijzingen dat algemene
klachten als vermoeidheid en ge­
wrichtsklachten geassocieerd zijn
met blootstelling aan tandheel­
kundige
palladiumlegeringen.
De invloed van (tandheelkundi­
ge) metalen op de (algemene) ge­
zondheid is een belangrijk braak­
liggend wetenschapsgebied.”
Palladium wordt nog veel ge­
bruikt bij kroon- en brugwerk,
maar Muris raadt dat sterk af. Er
bestaan namelijk goede alterna­
tieven voor. “Waarschijnlijk ge­
bruiken tandartsen palladium
omdat ze dat zo geleerd hebben
en het goede resultaten geeft. Zir­
konia is een relatief nieuw mate­
riaal en er zijn in het begin wat
problemen met chipping en hech­
ting geweest. Nu de eigenschap­
pen van het materiaal beter be­
kend zijn, lijken de problemen
achter de rug en is het een perfect
metaalvrij alternatief voor stan­
daard kroon- en brugwerk.”
Levens redden
Terug naar de medisch-tandheel­
kundige interacties: komt het
voor dat een tandarts zijn han­
delen niet aanpast als er moge­
lijke interacties bekend zijn? “Ik
hoop dat dat niet bewust ge­
beurt, maar onbewust zal het
zeker gebeuren.” Muris wijt dit
aan ontoereikende medische
anamneses. Tegenwoordig is er
meer aandacht voor anamne­
se, gezien de standaard vragen­
lijst over de algemene gezond­
heid die de tandarts samen met
de patiënt invult. Deze is mede
door de VMTI tot stand is geko­
men. Muris geeft toe dat het niet
altijd makkelijk is om een goede
anamnese af te nemen, omdat
patiënten dat soms niet toelaten.
“Mondzorgprofessionals moeten
de patiënt de lijst niet zomaar on­
der de neus schuiven, maar het
belang van de anamnese uitleg­
gen en doorvragen,” aldus Muris.
“Een goede anamnese kan levens
redden.”
Hubert Bruins stelde in een
eerder interview met Dental
­Tribune dat er elk jaar tientallen
doden vallen door ontoereikend
handelen van tandartsen met het
oog op medisch-tandheelkundige
interacties. Muris sluit zich daar
niet zonder meer bij aan. “Ik ken
de getallen niet, maar ik ben het
met hem eens dat er zeker slacht­
offers vallen. Bijvoorbeeld door
het ontstaan van endo­
carditis.
Vaak zal het verband tussen de
behandeling bij de tandarts en
het overlijden niet gelegd wor­
den.” Maar ook zonder dat ie­
mand overlijdt, kan een gebrek
aan MTI ernstige volgen hebben
voor patiënten. “Daarom is het
van het grootste belang dat tand­
artsen en (huis)artsen alert zijn
op medisch-tandheelkundige in­
teracties.” ■


[17] =>
juli 2013

Industrie

dental tribune - netherlands edition

Henry Schein Dentalmatic Oasi
Dental
De eigenaren van Eurodent heb­
en betrouwbaarheid. Het ont­
als stand-alone en plafondunit en
hun kennis en passie gebun­
werp van de behandelunit is fris,
is geschikt voor zowel links- als
presenteert ben
deld in een nieuwe slimme, com­
tijdloos en compact, en is geba­
rechtshandig werkende tandart­
pacte en betaalbare behandelunit:
seerd op de best mogelijke ergo­
sen en mondhygiënisten.
Dentalmatic Oasi, de grondlegger
nomische werkhouding voor de
De Dentalmatic Oasi kan op
nieuwe
én opvolger van Eurodent. Het
tandheelkundige, zijn/haar as­
aanvraag worden geleverd met
Italiaanse design en de bewezen
sistent en de patiënt. Ook het rei­
vijf jaar fabrieksgarantie zodat u
CAD/CAMproductkwaliteit zorgen voor ja­
nigen van de unit is zo gemak­
zorgeloos kunt werken. Mocht er
renlang
werkplezier.
kelijk
mogelijk
gemaakt.
Het
onverhoopt iets niet naar wens
producten
Dentalmatic is ontstaan in de
optionele flessensysteem zorgt
zijn, dan staan de dertig collega’s
Tijdens de International Den­
tal Show (IDS) in Keulen zijn een
aantal innovatieve producten op
het gebied van CAD/CAM geïn­
troduceerd.
Met de introductie van de CE­
REC Omnicam luidt Sirona een
nieuw tijdperk in de tandheel­
kunde in. In een vloeiend scan­
proces kunnen boven- en onder­
kaak tot en met de premolaren
worden gefilmd en driedimensi­
onaal worden weergegeven. CE­
REC Omnicam in combinatie met
de eveneens nieuwe CEREC-slijp­
units stellen tandartspraktijken
in staat patiënten uiterst nauw­
keurige tandprothesen in slechts
één consult aan te meten.
De innovaties van de firma Ivo­
clar-Vivadent op het vlak van IPS
e.max CAD zijn precies afgestemd
op het CEREC-systeem en verbre­
den het klinische toepassingsge­
bied van CEREC. Op deze wijze
kunnen ook hybride abutments
en abutmentkronen voor de op­
bouw van front- en zijtanden en
hoogtranslucente bruggen van
IPS e.max CAD-materialen in de
praktijk worden gemaakt. Ook het
nieuwe product Enamic van de
firma VITA vergroot de klinische
toepassingsmogelijkheden
van
het CEREC-systeem in de praktijk.
CEREC Omnicam biedt ook de
mogelijkheid om de digitale ge­
bitsafdruk via Sirona CONNECT
door te sturen naar het gewens­
te tandtechnische laboratorium.
Tevens heeft Sirona de nieuwe
CEREC-software (SW4.2) gepre­
senteerd.
Henry Schein Dental beschikt
over drie CEREC-specialisten en
een landelijk netwerk van erva­
ren referentiegebruikers, waar­
door tandartsen eenvoudig ken­
nis kunnen maken met CEREC.
Wie de IDS en de Openhuisda­
gen heeft gemist, kan altijd in de
Henry Schein Showrooms in Al­
mere of Emmen terecht voor ad­
vies. Bovendien bezoekt Sirona
samen met Henry Schein Dental
geïnteresseerde praktijken met
een bus waarin een CEREC AC
Omnicam en een CEREC MCXLslijpunit zijn gemonteerd.
Meer informatie is te vinden op
www.henryschein.nl. ■

jaren zeventig en biedt een com­
binatie van technologie, design

voor optimale waterhygiëne.
De Oasi kan geleverd worden

van Utrecht Dental te allen tijde
klaar om u te ondersteunen.

17

Meer informatie kunt u vinden
op www.utrechtdental.nl. ■

De wetenschap
van gevoelige
tanden
Er is een belangrijk product om u
te helpen de strijd aan te gaan met
gevoelige tanden
SENSODYNE® Repair & Protect past de mogelijkheden van NovaMin® toe in een fluoridetandpasta
voor dagelijks gebruik. NovaMin® vormt een herstellende hydroxyapatietachtige laag over blootliggende dentine en in de tubuli.1-5 Daardoor zijn uw
patiënten, bij tweemaal daags poetsen, langdurig
beschermd tegen pijn bij gevoelige tanden.6-8

Referenties: 1. Burwell A et al. J Clin Dent 2010; 21(Spec Iss): 66–71. 2. LaTorre G, Greenspan DC. J Clin Dent 2010; in press. 3. Efflant SE et
al. J Mater Sci Mater Med 2002; 26(6): 557−565. 4. Clark AE et al. J Dent Res 2002; 81 (Spec Iss A): 2182. 5. GSK-data on file. 6. Du MQ et
al. Am J Dent 2008; 21(4): 210−214. 7. Pradeep AR et al. J Periodontol 2010; 81(8): 1167−1113. 8. Salian S et al. J Clin Dent 2010; in press.
SENSODYNE® en de ringen zijn geregistreerde handelsmerken van de GlaxoSmithKline groep.

Met de introductie van de CEREC Omni­
cam luidt Sirona een nieuw tijdperk in de
tandheelkunde in.

GlaxoSmithKline Consumer Healthcare B.V. • Postbus 757, 3700 AT Zeist • www.gskdental.nl

CHSENO/0018/13

Specialist bij gevoelige tanden


[18] =>
the new dna
of high strength glass ceramics

CELTRA is the next generation of high-strength glass ceramics.
With this novel fine-grained Zirconia-reinforced Lithium-Silicate (ZLS)
CELTRA provides a high flexural strength for reliable restorations with
extraordinary aesthetics in a short time of processing.
CELTRA: Strong. Fast. Beautiful.
Voor meer informatie www.dentsply.eu of 0229 259 059.


[19] =>
juli 2013

Industrie

dental tribune - netherlands edition

19

iSy brengt implantaatmarkt
in beweging
WOERDEN – Een paar weken na

de introductie in Duitsland ver­
schijnt iSy ® nu ook op de Neder­
landse markt. Het nieuwe
implantaatsysteem van de DuitsZwitserse fabrikant Camlog werd
in maart 2013 gepresenteerd op
de IDS in Keulen en viel direct op
door zijn eenvoud, gebruiksvrien­
delijkheid en een aantrekkelijke
prijs-kwaliteitverhouding.
iSy heeft in korte tijd veel aan­
dacht getrokken van tandartsen
en kaakchirurgen: in de eerste
twee maanden werden duizen­
den iSy-implantaten verkocht.
Vanwege de grote vraag in ande­
re Euro­pese markten heeft heeft
Camlog het nieuwe merk in en­
kele landen vervroegd geïntrodu­
ceerd.
Het nieuwe implantaatsysteem
is gepositioneerd om het gat te
dichten tussen gevestigde im­
plantaatmerken en prijsvechters.
“Camlog geeft met iSy een inno­
vatief antwoord op de verande­
ringen in de markt voor ­dentale
implantaten,” aldus Michael
Ludwig, algemeen directeur van
Camlog GmbH. “Onze focus ligt

geheel bij zelf ontworpen compo­
nenten. Met iSy ontvangen onze
gebruikers bewezen kwaliteit, ge­
produceerd in Wimsheim (Duits­
land) en ontwikkeld in Basel
(Zwitserland). Het implantaatsys­
teem is zo ontworpen dat het de
gebruiker een maximale transpa­
rantie en oriëntatie biedt. Met iSy
hebben we nieuwe wegen in de
orale implantologie bewandeld.”

ponenten is het systeem opmer­
kelijk eenvoudig; het is geschikt
voor de behandeling van de mees­
te conventionele indicaties met
een laag risico. Zelfs esthetisch
uitdagende oplossingen zijn mo­
gelijk door de integratie van CAD/
CAM-prothetiek. Het concept
zorgt ook voor een vereenvoudi­
ging van de werkprocessen in de
dentale praktijk – van het plaatsen

De focus ligt geheel bij
zelf ontworpen componenten
De innovatieve marketingstra­
tegie maakte de iSy-stand één
van de meest besproken van de
IDS. De enorme poster buiten de
beurshallen, de op emoties ge­
richte beelden, het gebruik van
ongebruikelijke, frisse kleuren
en pakkende slagzinnen onder­
scheidden het nieuwe merk van
conventionele marketing in de
tandheelkunde.
iSy staat voor ‘intelligent Sys­
teem’. Met slechts zeventig com­

van het implantaat tot het order­
systeem en voortdurende educa­
tie en training. Online bestellen,
e-learning en de moge­lijkheid tot
multimediale communicatie met
het dentale laboratorium maken
het mogelijk iSy optimaal in de
digitale workflow van de dagelijk­
se praktijk op te nemen.
iSy is de perfecte combinatie
van digitalisatie en conventionele
processen voor mondzorgprak­
tijken die hun processen willen

Symposium MegaGen druk bezocht
Tekst: Ben Adriaanse

Op zaterdag 8 juni jl. werd con­
grescentrum MECC in Maastricht
bevolkt door een internationaal
gezelschap van tandarts-implan­
tologen en andere geïnteresseer­
den. Zij bezochten het tweede
Europese symposium van Mega­
Gen, dat de titel The changing face
of contemporary dentistry droeg.
Het was het eerste evenement in
de Benelux van de Zuid-Koreaan­
se fabrikant van dentale implan­
taten, die ook regelmatig weten­
schappelijke meetings in het
thuisland organiseert.
Eduard Verschuuren, algemeen
directeur van MegaGen Bene­
lux, was vereerd dat het tweede
Europese congres in Nederland
plaatsvond. “We timmeren in Ne­
derland flink aan de weg. Daarom
wilde MegaGen het Neder­landse
publiek de kans bieden om nader

met de fabrikant en het assorti­
ment kennis te maken,” vertelde
hij aan Dental Tribune.
Het symposium werd vooraf­
gegaan door een bijeenkomst van
de internationale study club van
MegaGen op vrijdag. Deze werd
gemodereerd door de prominen­
te implantoloog en parodonto­
loog dr. Thomas Han (UCLA).
Tijdens de bijeenkomst kregen
gebruikers uit allerlei landen,
waaronder een aantal sprekers
en toeschouwers uit Nederland,
de mogelijkheid ervaringen uit te
wisselen en klinische resultaten
te bespreken.
Onder de ruim 300 bezoekers
van het symposium zelf waren
ruim 150 belangstellenden uit
Nederland en België. Zij kregen
een divers arsenaal aan sprekers
voorgeschoteld. Zo werd de dag
geopend door Piet van Abeelen,
oprichter van R&G Global Con­

Prof. dr. Enrico Conserva was een van de sprekers op het 9e internationale symposium
van MegaGen, dat op zaterdag 8 juni plaatsvond in Maastricht.

sultants en voorheen topmana­
ger bij General Electric. Zijn ener­
gieke verhaal over het openstaan
voor verandering en het belang
van innovatie voor een goed lo­
pend bedrijf zette meteen de toon
voor de rest van de dag. Blijf ver­
anderen, benadrukte Van Abee­
len, want ondernemers die ach­
teroverleunen kunnen sneller ten
onder gaan dan ze denken. Hij
gebruikte daarbij de metafoor van
een lichtpuntje aan de horizon:
dat kan een aanleiding zijn om
‘out of the box’ te denken, maar
ook een snelle trein die je als on­
dernemer omver rijdt. Daarnaast
noemde hij een belangrijke fac­
tor in het succes van Toyota ver­
sus het minder presterende Ge­
neral Motors: “Toyota produceert
auto’s die al verkocht zijn, Gene­
ral Motors produceert en gaat dan
pas kijken of het de auto’s kan
verkopen.”
Van Abeelen slaagde erin de
zaal een uur lang stil te krijgen.
Hij was niet toevallig als ope­
ningsspreker gekozen: innovatie
en openstaan voor verandering
zijn speerpunten van MegaGen,
wat in de rest van het program­
ma werd onderstreept. Hoewel
de inhoud van de lezing onaf­
hankelijk van de organisator was
voor­bereid, paste ook het Toyota-­
voorbeeld binnen de filosofie
van het Zuid-Koreaanse bedrijf.
“Mega­Gen staat voor een andere
manier van werken. Geen grote
afname, alleen aanschaffen wat je
nodig hebt,” aldus Verschuuren.
Daarna volgde een serie lezin­
gen over diverse onderwerpen.
Prof. dr. John Jansen (RU Nijme­
gen) vertelde over de stand van
zaken en perspectieven van de
implantologie, kaakchirurg prof.
dr. Mauro Labanca benadruk­
te het belang van onderzoeksre­
sultaten van implantaten en hun

iSy werd gepresenteerd in een kleurrijke stand op de IDS 2013.

digitaliseren. De hoge graad van
standaardisatie van alle systeem­
componenten maken het Camlog
mogelijk om iSy tegen een zeer
aantrekkelijke prijs aan te bieden,
zonder concessies te doen aan de
kwaliteit.
Bij de ontwikkeling van het
nieuwe implantaatsysteem hield
Camlog de internationale mark­
ten scherp in het oog. Net als in

Duitsland speelt de factor prijs
ook internationaal een steeds
belangrijker rol. iSy biedt de ge­
bruiker behalve de aantrekkelij­
ke prijs-kwaliteitverhouding ook
een aantal andere voordelen: de
hoge graad van standaardisa­
tie en de voor eenmalig gebruik
bestemde instrumenten zorgen
voor een veilige en hoogwaardige
implantaatbehandeling. ■

stabiliteit en prof. dr. Enrico Con­
serva besprak de biologische cel­
activiteit rond een implantaat.
Dr. Jong Cheol Kim, werkzaam
aan de ChunNam Universiteit in
Zuid-Korea, liet zien hoe ver Me­
gaGen met de ontwikkeling van
het softwareprogramma R2­GATE
is gevorderd op het terrein van
guided surgery en CAD/CAM in­
novatie. Hierdoor is digitale topdown planning mogelijk: eerst be­
palen wat het eindresultaat moet
worden, dan pas beginnen met
het implantaat plaatsen. Het on­
derscheidende van R2GATE daar­
bij is dat het de implantoloog in
staat stelt zijn patiënt aan het
einde van de dag met een volledi­
ge (vaste) constructie naar huis te
laten gaan.
Verder besprak dr. Dennis G.
Smiler de voortgang en moge­
lijkheden van stamcelonderzoek
en belichtten dr. Tommie van de
Velde en dr. Filiep Raes in een in­
teressante duopresentatie enkele
technieken die de esthetische re­

zullen topsprekers als dr. ­Myron
Nevins, dr. Thomas Han en dr.
David Garber hun opwachting
maken. Daarna verplaatste het
gezelschap zich naar het café bij
het Bonnefantenmuseum, alwaar
280 genodigden in een ontspan­
nen sfeer de dag op een feestelij­
ke manier konden afsluiten.
In de publiciteit vooraf beloofde
MegaGen de bezoeker een ‘eure­

We blijven stappen
voorwaarts zetten
sultaten van implantaatbehande­
lingen verder kunnen verbeteren.
Dr. Kwang Bum Park, direc­
teur en oprichter van MegaGen
Implant, sloot het inhoudelijke
programma af. Hij liet zien waar
de implantologie nu staat, wel­
ke ideeën MegaGen voor de toe­
komst heeft en welke produc­
ten het bedrijf aanbiedt om het
leven voor de tandarts-implan­
toloog, kaakchirurg en pro­­
the­
tisch/­reconstructief tandarts ge­
makkelijker te maken.
Na afloop werd het 10e interna­
tionale symposium van Mega­Gen
aangekondigd, dat op 7-8 no­
vember 2013 zal plaatsvinden in
Bangkok. In deze jubileumeditie

Bezoekers waren
onder de indruk van
wat er mogelijk is
kamoment’ te laten ervaren. Dat
is gelukt, denkt Verschuuren. “Op
het symposium hebben we laten
zien hoe je met minder meer kunt
bereiken. Niet alleen met het im­
plantaat zelf, maar ook met de
producten die de behandeling
makkelijker maken. Zo blijven we
stappen voorwaarts zetten in de
implantologie.”
De directeur van MegaGen
­Benelux zag tijdens de dag veel
enthousiaste gezichten. “Wij
pleiten ervoor dat je open moet
staan voor verandering, en het is
mooi om te zien dat die filoso­
fie op een dag als deze aanslaat.
Een aantal bezoekers vertelde me
dat MegaGen een veel grotere en
professionelere speler is dan ze
dachten. Ze hadden niet verwacht
dat we op innovatief gebied een
voorloper zijn en waren onder de
indruk van wat er al mogelijk is.”
MegaGen Implant werd tien jaar
geleden opgericht door een groep
internationaal actieve mondzorg­
professionals uit Zuid-Korea. Het
relatief nieuwe AnyRidge-implan­
taatsysteem is het vlaggenschip
van het bedrijf. Ook andere syste­
men van MegaGen, zoals het Ex­
Feel- en Rescue-implantaat, heb­
ben zich goed bewezen en hebben
wereldwijd veel enthousiaste ge­
bruikers, aldus Verschuuren. ■


[20] =>
20 Industrie

dental tribune - netherlands edition

G-CEM LinkAce van GC
GC G-CEM LinkAce is een uni­
verseel, zelfhechtend, duaal uit­
hardend composietcement ge­
leverd in automixcartridges.
Het is ontwikkeld voor het be­
vestigen van alle soorten res­
tauraties van keramiek, metaal
en composiet. De uitzonder­
lijk hoge polymerisatiegraad na
chemische uitharding is uniek.
Dit nieuwe product zorgt voor
perfecte resultaten, onafhanke­

lijk van het type restauratie dat
wordt gecementeerd. De eigen­
schappen van de adhesieve mo­
nomeren van G-CEM LinkAce
garanderen een duurzame hech­
ting. De hoge slijtageweerstand
en kleurstabiliteit geven vertrou­
wen bij het cementeren van CADCAM en metaalvrije restauraties.
G-CEM LinkAce heeft een
hoogefficiënte chemische uithar­
ding, uitstekende hechtwaarden

aan alle moderne restauratieve
materialen en een hoge hecht­
sterkte aan dentine en glazuur,
zowel bij chemische uitharding
als bij duale uitharding. Het is
niet nodig de tandstructuur voor­
af te conditioneren. Andere voor­
delen van G-CEM LinkAce zijn de
fluorideafgifte voor aanvullende
veiligheid, uitstekende kleursta­
biliteit, zeer geringe lineaire ex­
pansie, adequate röntgenzicht­
baarheid en geen postoperatieve
gevoeligheid. Gekoelde opslag is
niet noodzakelijk.

juli 2013

G-CEM LinkAce zorgt voor perfecte resultaten.

G-CEM LinkAce is geïndiceerd
bij het cementeren van alle typen
keramische, composieten en me­
talen inlays, onlays, kronen en
bruggen en bij het cementeren
van metalen en keramische stif­
ten, glasvezelstiften en gegoten
stiften en stiftopbouw.

Een hoogefficiënte
chemische uitharding
GC CEM LinkAce bevat per ver­
pakking twee spuitjes inclusief
mengnaalden en endotips in de
kleuren A2, A03, B01 en trans­
lucent. Ga voor meer informa­
tie naar www.benelux.gceurope.
com. ■

Van donderdag 20 t/m zaterdag 22 maart 2014,
is Amsterdam RAI hét zakelijke platform voor
aanbieders en afnemers van dentale producten en
diensten binnen de mondzorg.

VAKBEURS VOOR DE
TOTALE MONDZORG

20 TOT EN MET 22 MAART 2014 AMSTERDAM RAI
Dental Expo
@dentalexpo2014

Organisatie Dental Expo:
Protex B.V.
Postbus 61 • 1430 AB Aalsmeer • T: +31(0)297-382 175 • F: +31(0)297-348 019
E: info@dentalexpo.nl • I : www.dentalexpo.nl

Nieuw:
Kuraraycementeer­
wijzer

Dankzij de cementeerwijzer heeft de
tandarts altijd de juiste procedure bij
de hand.

Vanaf nu is cementeren weer
transparant, want dankzij de
handige cementeerwijzer heeft
de tandarts altijd de juiste pro­
cedure bij de hand. Cementeer­
wijzer.nl (cementeerwijzer.be) is
bijzonder eenvoudig in gebruik.
Via het inzichtelijke keuzemenu
doorloopt de gebruiker stap voor
stap alle mogelijkheden. Van de
verschillende indicaties, type res­
tauraties en beschikbare Kura­
ray-producten tot de juiste pro­
cedure. Op die manier worden de
cementeerprocedures in de tand­
artspraktijk gewaarborgd en kan
constante kwaliteit geleverd wor­
den.
Cementeerwijzer.nl (.be) zet
alle cementeermogelijkheden op
een rij, biedt een handige combi­
natie van indicaties en materia­
len en is eenvoudig in gebruik. De
juiste cementeerprocedure is ge­
waarborgd.
Ga voor meer informatie naar
www.cementeerwijzer.nl. ■


[21] =>
juli 2013

21

Industrie

dental tribune - netherlands edition

O7 active, de ideale vervanger van ACT
Mondspoelmiddelen met een
hoog fluoridegehalte worden
veelvuldig door tandartsen voor­
geschreven. Een hoog fluoride­
gehalte zorgt immers voor goede
anti-cariëswerking. Het onlangs
van de markt gehaalde mond­
spoelmiddel ACT ontleende zijn
succes aan het hoge fluoridege­
halte. Het mondspoelmiddel O7
active® heeft hetzelfde natrium­
fluoridegehalte als ACT, heeft een
lage pH-waarde en ontleent zijn

overige werking aan de actieve
zuurstof. Het is de ideale vervan­
ger van ACT.
O7 active met actieve zuurstof
is een nieuwe generatie produc­
ten die gebaseerd is op een inno­
vatieve anorganisch-chemische
technologie. Deze technologie is
in staat op gecontroleerde wijze
actieve zuurstof vrij te geven.
Vele mondziektes worden in
verband gebracht met de aanwe­
zigheid van anaerobe bacteriën.

Deze bacteriën leven in een zuur­
stofarm of zuurstofloos milieu.
Het kenmerk van deze micro-or­
ganismen is dat zuurstof een be­
dreiging voor hen vormt. De ac­
tieve zuurstof in O7 active helpt
gericht bij de bestrijding van
deze schadelijke anaerobe bac­
teriën.
O7 active werkt snel en helpt
nieuwe bacteriegroei tegen te
gaan. De conditie van het tand­
vlees wordt verbeterd. Actieve

zuurstof wordt door veel tand­
artsen en mondhygiënisten aan­
bevolen bij de behandeling van
gingivitis, parodontitis en pe­
ri-implantitis, maar ook zeker
als dagelijks mondspoelmiddel
om de gingiva in goede condi­
tie te houden en gaatjes helpen
te voorkomen. O7 active is ver­
krijgbaar als mondspoelmiddel
en tandgel.
Ga voor meer informatie naar
www.O7active.com. ■

O7 active® werkt snel en helpt nieuwe
bacteriegroei tegen te gaan.

Nieuw:
Power Floss
Mond­douche
Tanden poetsen alleen is soms
niet genoeg. Met de nieuwe Po­
wer Floss Monddouche kunnen
nu ook de moeilijk te reinigen
plaatsen bereikt worden en wor­
den achtergebleven resten moei­
teloos weggespoeld. Effectief en
toch vriendelijk voor tanden en
tandvlees.
Zowel met water als met een
mondspoelmiddel, zoals Cu­
rasept, is Power Floss een mo­
tiverend hulpmiddel. Het is te
gebruiken bij de dagelijkse poets­
beurt.
Power Floss is krachtig en ef­
fectief in het verwijderen van
achtergebleven resten, gemakke­
lijk en direct in gebruik en ideaal
voor op reis. Het is een perfect
hulpmiddel bij interdentaal reini­
gen, implantaten, kroon-en brug­
werk, orthodontie en furcatiede­
fecten (gevuld met Curasept).
De Power Floss Monddouche
kost u 18,15 euro incl. btw. en de
patiënt 25,- euro incl. btw. De Po­
wer Floss is verkrijgbaar bij Me­
diq-apotheken en www.tandarts
plein.nl.
Adviesbriefjes om mee te geven
aan uw patiënten kunt u aanvra­
gen via info@farmadent.nl. ■

De zekerheid van topklinische nascholing
Programma 2013/2014
Tandletsel in de praktijk
Moderator: em. prof. dr. Paul Wesselink
Data: zaterdag 28 september 2013 & zaterdag 12 oktober 2013

Modern cariësmanagement in
restauratief perspectief
Moderator: dr. Guus van Strijp
Data: zaterdag 30 november 2013 & zaterdag 7 december 2013

Veilig werken in de tandheelkunde:
Risicomanagement t.b.v. mens,
materialen en communicatie
Moderator: prof. dr. Fred Rozema
Data: zaterdag 25 januari 2014 & vrijdag 31 januari 2014

Toepassing van richtlijnen:
‘To do, or not to do’ is not the question
Moderator: dr. Irene Aartman
Data: zaterdag 29 maart 2014 & vrijdag 4 april 2014

Ongelijke behandeling; de
tandheelkundige zorg van de
toekomst? Een thema rondom
erfelijkheid
Moderator: dr. Corine Visscher
Data: zaterdag 17 mei 2014 & vrijdag 23 mei 2014

Up-to-date 2014

Word nu lid per 1 september aanstaande en
ontvang een compleet nascholingspakket
voor € 1.120,-, bestaande uit:
Keuze van 3 van de 6 themadagen
6 nascholingstijdschriften
6 kennistoetsen
2 webtv-uitzendingen
Totaal: 35 KRT-punten per jaar

Schrijf u in via www.qualitypractice.nl.

Heeft u nog vragen? Bel dan met Floor van Andel
op 020-5980 308 of stuur een e-mail naar qp@acta.nl.
Quality Practice is onderdeel van ACTA Dental Education B.V.,
Gustav Mahlerlaan 3004, 1081 LA Amsterdam. Telefoon: 020-5980 308.

Moderator: Joris Muris
Data: zaterdag 21 juni 2014 & zaterdag 28 juni 2014

De algemene voorwaarden staan vermeld op www.qualitypractice.nl .

Met de Power Floss Monddouche kunnen
ook de moeilijk te reinigen plaatsen
bereikt worden en worden achtergebleven
resten moeiteloos weggespoeld.

www.qualitypractice.nl.
Advertentie-QPT_QPM.indd 1

30-05-13 09:48


[22] =>
22 Opleidingen/agenda

De geschiedenis van mijn tanden

Trees Roose

De beroemde auteur Franz Kafka gaf als ervarings­
deskundige een unieke en stijlvolle inkijk in de belevings­
wereld van mensen die aan depressies lijden. Vele
jaren later doet schrijfster Trees Roose hetzelfde voor
de tandheelkundige patiënt. Het komische en soms
schokkende relaas over de geschiedenis van haar drama­
tisch slechte gebit verschijnt als feuilleton in Dental
Tribune. In deze aflevering is onze vertelster ervan
overtuigd dat na het plaatsen van de definitieve brug de
extreme gevoeligheid verleden tijd is. Er wacht haar een
pijnlijke verrassing…

25

Alweer nieuwe tanden
Een vlammende, scheurende pijn
trok door mijn bovenkaak, alsof
alle zenuwen gewoon bloot aan
het oppervlak lagen. Ik schrok zo,
dat ik me enorm verslikte en even
later met een rood, warm hoofd
en mijn handen om beide wangen
gevouwen op de bank zat. Tjezus,
wat deed dat zeer. Het had me
zo overvallen, dat ik me niet had
kunnen verweren. De twee we­
ken dat ik het dunne en poreuze
proefbrugje had, sliep ik met wa­
ter en aspirines naast mijn bed.
Kennelijk tandenknars ik enigs­
zins, want als ik zwetend wak­
ker werd, stond mijn bovenkaak
in brand.

houdgreep. Hij zat. Er werd nog
wat schoongespoeld en geharkt,
en toen bekeek ik het resultaat.
Prachtig. Niks op aan te merken.
Ik spoelde mijn mond met lauw
water en wat ik toen voelde, werd
een bron van maandenlange ru­
zies tussen mij en mijn tandarts.
De snerpende steekpijn op alle ze­
nuwen was niet verdwenen, maar
in alle hevigheid aanwezig. En dat
terwijl de noodbrug nu was ver­
vangen door een definitieve.
‘Is die vulling wel goed? Het
voelt nog steeds aan alsof die
tanden los op de zenuwen zitten.
Koud, warm, ik kan geen appel of
aardbei eten. Ik ga door de grond.’

In mijn mond zaten wel
een stuk of wat tweedehands
auto’s en nieuwe bankstellen
’s Nachts installeerde ik me met
mijn pillen en telde de dagen af
dat mijn nieuwe tanden kwamen.
De proefbrug ging inmiddels al
knap los zitten. Ook dat nog.
Op mijn werk vroeg iemand:
‘Heb je een nieuw gebit? Het lijkt
alsof je ineens veel meer tand in
je mond hebt. Tenminste, jij had
toch een kunstgebit?’ Ik werd
rood en lachte geforceerd: ‘Gebit,
ha, ha. Nee hoor, ik probeer een
paar nieuwe kronen. Dat is alles.’
En daar was een nieuwe gedenk­
waardige dag, met opnieuw defi­
nitief nieuwe tanden. Ik was het
nu gewend, dus de roze wolk van
de eerste keer was er niet. Het ri­
tueel begon weer. De tandarts
pakte mijn nieuwe tanden, dit­
maal een flinke constructie van
porselein, goud en metaal. ‘Ik
had net zo goed een kunstgebit
kunnen nemen,’ sprak ik somber
tegen de tandarts, terwijl ik aan
mijn slinkende financiën dacht.
Deze brug kostte duizenden
­euro’s, die ik ook dringend nodig
had gehad voor een nieuwe auto.
Inmiddels zitten er in mijn mond
wel een stuk of wat tweedehands
auto’s en nieuwe bankstellen.
‘Ach welnee,’ sprak de tandarts
opgewekt. ‘Dit is toch veel mooi­
er!’ Hij dacht daarbij waarschijn­
lijk meer aan de wonderbaarlijke
techniek die hij had toegepast dan
aan de esthetiek van mijn mond.
Hij vulde de brugdelen met een
soort lijmpasta, maakte de vuist­
bijltjes schoon en droog en druk­
te toen voorzichtig de brug op
zijn plaats met de bekende duim­

‘Dat is gewoon even wennen. Je
hebt nu eenmaal mensen die je
nooit meer hoort en je hebt men­
sen die, nou ja, wat langer nodig
hebben om te wennen.’ Hij vond
me eigenlijk een beetje een zei­
kerd en ik voelde me verraden.
We hadden zo’n mooie band,
mijn tandarts en ik. We waren
uniek, we waren een team, ik was
zijn speciale patiënt, en nu liet hij
me zo vallen.
‘Ik krijg zo bijna spijt van die
nieuwe brug. Alles blijft pijnlijk.
Kun je hem er niet opnieuw op­
zetten met andere vulstof? Iets
dat isoleert ofzo, en geen warmte
of kou doorlaat?’
‘Ik heb prima spul gebruikt,’
was het onverbiddelijke antwoord.
‘Het ligt echt aan jou.’
En zo ging het getob onvermin­
derd door. Bij zoetigheden kwam
weer het grote schoonmaak­
probleem. Als ik niet tweemaal
daags ragerde en stokerde, zou de
tweedehands auto in mijn mond
er vanzelf uitvallen door tand­
steen en ontstekingen. Er lag een
zware wissel op de toekomst van
mijn tanden. Maar ja, het zag er
wél mooi uit.
Het is ook een bijzondere erva­
ring om zwanger te zijn. En dan
bedoel ik niet vanwege het zoge­
naamde wonder van het moeder­
schap, maar om wat er dan met
het gebit gebeurt. De tanden zit­
ten na enkele maanden draagtijd
namelijk knap los in de mond, en
de tandarts zei: ‘Dat is je kind.
Alle voedingsstoffen gaan naar
hem.’ ■

dental tribune - netherlands edition

juli 2013

Mondzorgkalender
Masterclass orale implan­
tologie
Tijdens deze masterclass wor­
den 16 volledige dagen besteed
aan theoretische en weten­
schappelijke aspecten van de
implantologie en prothetiek.
De masterclass biedt een tand­
arts de theoretische basis­
bekwaamheden en kennis die
nodig zijn om verantwoord bij
patiënten te kunnen implan­
teren. Na de masterclass kun­
nen cursisten onder andere de
mogelijkheden en risico’s van
implantaten en implantologi­
sche technieken inschatten,
een evidence based oordeel
over implantologische onder­
werpen vellen en hebben zij
praktische vaardigheid opge­
daan in hechttechnieken, pie­
zo-chirurgie en implantolo­
gie. Deelnamekosten bedragen
8.950 euro.
De tand in al zijn facetten
NVT, NVvE, NVVRT, NVvK,
VvO, NVMK, RTV en NVM
organiseren samen een twee­
daags congres over tandheel­
kundige zorg voor de jeugd
tot 18 jaar en ouderen vanaf
55 jaar. Het programma op
donder­
dagavond 14 novem­
ber is voor tandartsen, kaak­
chirurgen en orthodontisten
en bestaat uit het bespreken
van het thema aan de hand
van twee casussen. Op vrij­
dag 15 november vinden vier
parallelsessies plaats met on­
geveer 25 sprekers uit binnenen buitenland. Deze dag richt
zich op het volledige tandheel­
kundige behandelteam. De
deelnamekosten bedragen op
14 november voor tand­
artsen
150 euro. Op 15 november zijn
de kosten voor tandartsen
365 euro en voor mondhygië­
nisten 260 euro. Tandartsen
ontvangen voor deelname op
14 no­vember 2 KRT-punten en
1 Q-punt en voor 15 november
6 KRT-punten en 2 Q-punten.
Mondhygiënisten kunnen 6
KRM-punten en 2 Q-punten
verdienen.
Congres Frontrestauraties
Tijdens dit congres staat het
maken van goede, duurzame
en fraaie restauraties in het
front centraal. Hoe verkrijg ik
de beste hechting aan glazuur
en dentine? Waarmee maak
ik het oppervlak glad en glan­
zend? Hoe gebruik ik de rub­
berdam bij het restaureren
van een heel bovenfront? Wat
zijn kenmerken van een mooi,
harmonieus front? Deze en
nog veel meer kwesties zul­
len gedurende de dag aan bod
komen. Vijf sprekers zullen
zowel de theoretische achter­
gronden als de praktische toe­
passingen van het werken met
composiet in het front behan­
delen. Ook facings van porse­
lein worden besproken. Deel­
name aan het congres kost
395 euro en levert 7 Q-KRT
punten op.

September

Oktober

Lachgassedatie
3-7 september, ACTA,
Amsterdam
www.acta-de.nl

Masterclass orale
implanto­logie
2 oktober 2013–11 juni 2014,
ACTA, Amsterdam
www.acta-de.nl <

De oudere patiënt in de
praktijk
12 september, Henry Schein,
Almere
www.mondhygiënisten.nl
Dynamisch Keramisch 2.0:
waar liggen de grenzen?
13 september, Miele Inspirience
Centre, Vianen
www.dentalbestpractice.nl
Diagnostiek en behandeling
van gebitsslijtage in al zijn
facetten
13 september, Post Academisch
Onderwijs Tandheelkunde,
Nijmegen
www.paotumcn.nl
Highlights 2013 Nobel Biocare
Najaarssymposium
20 september, DeFabrique,
Utrecht
www.nobelbiocare.com

Oncologie en de mond­
hygiënist
4 oktober, Henry Schein, Almere
www.mondhygiënisten.nl
Tussen de oren
4 oktober, De Rode Hoed,
Amsterdam
www.vmti.nl
WTA najaarscongres 2013
Weefselbesparende tandheel­
kunde
4 oktober, ACTA, Amsterdam
www.nvt.nl
Effectief documenteren in de
praktijk
24 oktober, Garderen
www.implacademy.nl
De volledige prothese
30 oktober, Ede
www.collegedoorcollegas.nl

De cosmetische composiet­
restauratie
20 september, Post Academisch
Onderwijs Tandheelkunde,
Nijmegen
www.paotumcn.nl

November

Jubileumsymposium ‘Een
gezonde mond in een gezond
lichaam’
27 september, theater Diligentia,
Den Haag
www.paro-denhaag.nl

De tand in al zijn facetten
14 en 15 november, De Doelen,
Rotterdam
www.detandinalzijnfacetten.nl <

NVM-najaarscongres 2013
9 november, World Forum,
Den Haag
www.mondhygiënisten.nl

Congres Frontrestauraties
29 november, RAI, Amsterdam
www.frontrestauraties.nl <

NATUURLIJK ICX
...k e g e l d i c h t h e i d d o o r p r e c i s i e ...

 uitstekende
testresultaten
product,
 eigen
eigen ontwikkeling
abutments
 universele
eenvoudig in gebruik
 fair geprijsde onderdelen

Made in

OVERTUIG UZELF VAN ONZE KWALITEIT,
VRAAG NAAR DE MOGELIJKHEDEN!
ICX Implants · 1796 BE De Koog · Boodtlaan 10
Tel.: 0222 - 76 90 11 · www.icx-implants.nl · info@icx-implants.nl

AZ_icx_implants_102x148_2013_Overtuig.indd 1

27.05.13 18:55


[23] =>
juli 2013

Media

dental tribune - netherlands edition

Nieuwsflits
Een dronken Poolse tandarts
heeft alle voortanden uit de
mond van een patiënt getrokken.
De 28-jarige man had een af­
spraak met de tandarts voor een
voorbereidende ingreep voor een
kroon. De tandarts polijstte de
voortanden van de man, diende
hem vijf verdovingsspuiten toe en
trok, tot grote schrik van de pa­
tiënt, al zijn voortanden. De pa­
tiënt werd boos op de tandarts,
maar die stuurde de patiënt weg
en sloot zichzelf op in zijn prak­
tijk. Toen de politie ter plekke
kwam, werd al snel duidelijk dat
de tandarts dronken was. Inmid­
dels is een onderzoek ingesteld.
www.ad.nl, 21-06-13

De Duitse snoepfabrikant Ha­
ribo moet een man 2000 euro
schadevergoeding betalen omdat
die zijn tanden beschadigde door
het eten van een Haribosnoepje.
Volgens de Duitse website www.
N24.de beet de man tijdens het
eten van een colaflesje op iets
hards. Later bleek dat er zich
plastic deeltjes van een muur of
plafond in het snoepje bevonden.
Haribo ontkende dat de plastic
stukjes tijdens het productiepro­
ces in het snoep terecht waren
gekomen en suggereerde dat dit
tijdens het feestje was gebeurd
waar de man het snoepje at. Vol­
gens een deskundige waren de
plastic deeltjes volledig omringd
door gelatine, wat aangeeft dat
het plastic tijdens het produc­
tieproces in het snoep is beland.
Tijdens de rechtzaak ontkende
Haribo zelfs dat het snoep uit de
eigen fabriek kwam.
www.dental-tribune.com, 04-06-’13

Een Duitse tandarts eist 15.000
euro schadevergoeding van een
haarverfproducent. Nadat de
63-jarige man zijn haar zwartbruin had geverfd, kreeg hij last
van haarverlies, een gezwol­
len gezicht en pustels op armen
en benen. De tandarts kon zijn
werk nauwelijks nog uitoefenen.
Dit leidde volgens de advocaat
tot een inkomstenderving van
75.000 euro. De Westdeutsche
Zeitung meldt dat de man de
haarverf twee keer eerder zonder
problemen had gebruikt. Volgens
de tandarts zijn de bijwerkingen
ontstaan door een productiefout
en wordt in de gebruiksaanwij­
zing onvoldoende gewezen op
potentiële bijwerkingen. De pro­
ducent ontkent elke vorm van
schuld en ziet geen bewijs voor
een productiefout. De restanten
van de verf worden onderzocht
door een onafhankelijk expert.
www.dental-tribune.com, 14-06-’13

Een Duitse tandarts heeft in
twee jaar tijd meer dan 137.000
euro verdiend door bewoners van
verpleeghuizen overmatig te be­
handelen. De man zag in 2010
en 2011 tot wel zeventig patiën­
ten per dag, voornamelijk voor
kleine ingrepen. Sommige pati­
ënten werden wel 19 keer per fac­
tuurperiode bezocht. De Duitse
rechtbank betwijfelde of alle be­
handelingen noodzakelijk waren.
“De vaak demente patiënten zijn
waarschijnlijk gebruikt als lu­

cratieve bron van inkomsten.” De
advocaat van de tandarts bracht
in dat de mondzorg in verpleeg­
huizen ondermaats is en zijn
cliënt daadwerkelijk gaf om de
­
gezondheid van de patiënten. Dit
mocht niet baten. De tandarts is
veroordeeld tot 18 maanden voor­
waardelijke celstraf, het terug­
betalen van de verdiende 137.000
euro en 160 uur werkstraf.
www.dental-tribune.com, 27-06-‘13

23

Nieuwe website over
Kernenergiewet
De Kernenergiewet bestaat al eni­
ge tijd in Nederland. De controle
hierop bij tandartsen is echter pas
de laatste jaren op gang gekomen.
Zowel bij tandartsen als diverse
dental depots is er veel onwetend­
heid over dit onderwerp, terwijl
de regelgeving niet eenvoudig is.
Daarom is speciaal voor tandart­
sen de informatiesite www.kewdossier.nl in het leven geroepen.

Deze website biedt de benodigde
informatie om de tandartsprak­
tijk in te richten conform de re­
gels van de Kernenergiewet.
De nieuwe website beant­
woordt de belangrijkste vragen
over het KEW-dossier. Daarbij
wordt verwezen naar de betref­
fende regelgeving. Op de website
is bijvoorbeeld te lezen hoe vaak
een intra-orale buis moet worden

gecontroleerd, wat een KEW-dos­
sier kost en hoe je stralingsdes­
kundige wordt. KEW-dossier.nl
wordt ondersteund door diverse
dental depots. ■


[24] =>

) [page_count] => 24 [pdf_ping_data] => Array ( [page_count] => 24 [format] => PDF [width] => 842 [height] => 1191 [colorspace] => COLORSPACE_UNDEFINED ) [linked_companies] => Array ( [ids] => Array ( ) ) [cover_url] => [cover_three] =>
DT Netherlands No. 6, 2013DT Netherlands No. 6, 2013DT Netherlands No. 6, 2013
[cover] => DT Netherlands No. 6, 2013 [toc] => Array ( [0] => Array ( [title] => Binnenlands nieuws [page] => 01 ) [1] => Array ( [title] => “Mondzorg onbetaalbaar zonder preventie”; Interview met James Huddleston Slater sr. en em. prof. dr. Wim van Palenstein Helderman [page] => 04 ) [2] => Array ( [title] => Het gezicht – Atlas van de klinische [page] => 08 ) [3] => Array ( [title] => Preventie [page] => 11 ) [4] => Array ( [title] => Buitenlands nieuws [page] => 12 ) [5] => Array ( [title] => Wetenschap [page] => 14 ) [6] => Array ( [title] => “De mond moet weer terug in het lichaam”; Gesprek met Joris Muris - voorzitter VMTI [page] => 16 ) [7] => Array ( [title] => Industrie [page] => 17 ) [8] => Array ( [title] => Opleidingen/agenda [page] => 22 ) [9] => Array ( [title] => Media [page] => 23 ) ) [toc_html] => [toc_titles] =>

Binnenlands nieuws / “Mondzorg onbetaalbaar zonder preventie”; Interview met James Huddleston Slater sr. en em. prof. dr. Wim van Palenstein Helderman / Het gezicht – Atlas van de klinische / Preventie / Buitenlands nieuws / Wetenschap / “De mond moet weer terug in het lichaam”; Gesprek met Joris Muris - voorzitter VMTI / Industrie / Opleidingen/agenda / Media

[cached] => true )


Footer Time: 0.124
Queries: 22
Memory: 11.549697875977 MB