DT Netherlands No. 2, 2011

Cone Beam CT: een revolutionaire innovatie / Binnenlands nieuws / “Je moet niet de eerste zijn om een nieuwe techniek te omarmen - maar ook niet de laatste”; Interview met tandarts-endodontoloog Michiel de Cleen / Hiv en aids / “Het inzicht in de anatomie van de individuele patiënt wordt naar een hoger plan getild” - Interview met kaakchirurg Roy Horsthuis over de Cone Beam CT / Buitenlands nieuws / Financieel / Tandartsen voor de klas / Wetenschap / Industrie / Opleidingen/agenda / Media

Open PDF View E-paper Edit Epaper Edit Epaper ads save

Table of contents

) [24] => Array ( [image_url] => Array ( [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/55347-fb317315/2000/page-23.jpg [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/55347-fb317315/1000/page-23.jpg [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/55347-fb317315/200/page-23.jpg ) [key] => Array ( [2000] => 55347-fb317315/2000/page-23.jpg [1000] => 55347-fb317315/1000/page-23.jpg [200] => 55347-fb317315/200/page-23.jpg ) [ads] => Array ( ) [html_content] => ) ) [pdf_filetime] => 1729534092 [s3_key] => 55347-fb317315 [pdf] => DTNL0211.pdf [pdf_location_url] => https://e.dental-tribune.com/tmp/dental-tribune-com/55347/DTNL0211.pdf [pdf_location_local] => /var/www/vhosts/e.dental-tribune.com/httpdocs/tmp/dental-tribune-com/55347/DTNL0211.pdf [should_regen_pages] => 1 [pdf_url] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/55347-fb317315/epaper.pdf [pages_text] => Array ( [1] => untitled

DENTAL TRIBUNE
The World's Dental Newspaper - Netherlands Edition

april 2011

www.dental-tribune.nl

jaargang 1 | nummer 2

Michiel de Cleen
Interview over de
stand van zaken in de
endodontologie

Aardbeving Japan
Dentale industrie niet
gespaard

Voor de klas
Mondzorgprofessionals
onderwijzen kinderen over
mondgezondheid

> Pagina 4

> Pagina 12

> Pagina 16

Steeds meer
mensen bezoeken
de mondhygiënist

Cone Beam CT: een revolutionaire innovatie

NIEUWEGEIN - Uit onderzoek van

de Nederlandse Vereniging van
Mondhygiënisten (NVM) tijdens
de Nationale Gezondheidsbeurs
in januari blijkt dat steeds meer
mensen de mondhygiënist bezoeken. De helft van de beursbezoekers die plaatsnamen in de
behandelstoel om hun mondgezondheid te laten controleren,
bleek ten minste eens per jaar
een mondhygiënist te bezoeken.
Vergeleken met resultaten van
de beurs in 2010 is dit een stijging van 15%. “Een forse stijging, waarmee wij als beroepsgroep heel blij zijn,” aldus Corrie
Jongbloed-Zoet, voorzitter van de
beroepsvereniging.
De stijging is deels te verklaren doordat tandartsen en mondhygiënisten steeds vaker in één
praktijk te vinden zijn. Uit onderzoek van het Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg (NIVEL) blijkt dat
tandartsen en mondhygiënisten
die in één praktijk werken, vaker
patiënten naar elkaar doorverwijzen. De mondhygiënist neemt
de tandarts werk uit handen en
kan vroeg problemen signaleren, waardoor de tandarts sneller kan ingrijpen. Op dit moment
heeft het merendeel (74%) van de
ruim 8.800 Nederlandse tandartsen een eigen praktijk. Recentelijk lijkt hierin een lichte verschuiving op te treden. Jongere
tandartsen werken vaker op omzetbasis bij een praktijkhouder of
tandheelkundig centrum. Hierbinnen werken zij gemiddeld vaker samen met mondhygiënisten.
Onder de ruim 2.400 mondhygiënisten in Nederland bestaat
eenzelfde ontwikkeling. Oudere
mondhygiënisten – die voor het
merendeel de tweejarige opleiding
volgden – werken overwegend in
een eigen praktijk, terwijl de jongeren – die voor het merendeel de
drie- of vierjarige opleiding hebben gevolgd – vaker in loondienst
werken bij een tandartspraktijk.
De toenemende gezamenlijke
vestiging bevestigt wat al eerder
bleek uit een onderzoek onder
consumenten, verklaart NIVELprogrammaleider Ronald Batenburg. “Nederlanders gaan vaker
naar de mondhygiënist als deze
in een tandartspraktijk werkt, en
blijven dan ook onder controle en
behandeling. Beginnende mondhygiënisten kunnen hier rekening
mee houden bij de keuze voor
zelfstandige vestiging of voor werken in een tandartspraktijk.” ■

AMSTERDAM - Steeds vaker wordt

binnen de tandheelkundige wereld gesproken over het gebruik
van een revolutionaire innovatie op het gebied van röntgenfotograﬁe: de Cone Beam Computer Tomograaf, in het kort CBCT.
Deze toepassing maakt met een
tweedimensionale detector één
rotatie om het hoofd. De gegenereerde röntgenbeelden worden
overgezet naar een computerprogramma. Er ontstaat dan een
driedimensionaal beeld waarmee
speciale beeldbewerkingen uitgevoerd kunnen worden.
Een belangrijk voordeel van
CBCT is dat met driedimensionale röntgenbeelden veel meer
tandheelkundige informatie be-

schikbaar komt. Een nadeel is de
stralingsdosis, die hoger is dan
bij reguliere tandheelkundige
röntgenopnamen. De dosis blijft
wel lager dan de stralingsdosis
die vrijkomt bij het maken van
een conventionele CT-scan. Vanwege de risico’s voor patiënten
en behandelaars is in Nederland,
net als in veel andere landen, een
officiële richtlijn opgesteld bij het
gebruik van CBCT. ■
Emerald lakes, New Zealand

In het interview met tandarts-endodontoloog Michiel de Cleen (pagina 4-7) en het vraaggesprek met
Roy Horsthuis, kaakchirurg (pagina
10-11), wordt nader ingegaan op de
mogelijkheden van CBCT binnen verschillende dentale beroepsgroepen.

Patiëntveiligheid hot
item voor mondarts
Het thema patiëntveiligheid
staat momenteel bijzonder in de
belangstelling. Niet alleen patienten, maar ook de IGZ, tuchtrechters en beroepsverenigingen verwachten – eisen – dat
vermijdbare schade zo veel mogelijk wordt voorkomen. Ook
in situaties waarin de kans op
schade in de dagelijkse praktijk

Inspired by:

Wedgeguard

NIEUW

Twee-in-één beschermer
Beschermt het naastliggende element
tijdens prepareren caviteit.
De verwijderbare beschermer is uniek!
Na het verwijderen van de beschermer blijft
eding
de wig op zijn plaats, dus minder kans op bloeding.
De matrixband kan daarna direct
geplaatst worden en dat scheelt tijd!
Wedgeguard is er in drie maten:
Probeerset? V- Ring en V-3 Ring
small, medium en large.
zorgeloos proberen zonder verplichting!

niet groot is. Daarom wordt de
mondarts van nu geacht over de
nodige medische basiskennis te
beschikken.
Op pagina 9 van deze editie
geeft dr. Hubert Bruins, auteur
van het recent verschenen Vademecum mondarts, een fraai gestructureerd overzicht van hiv
en aids.

V3-RING

V3-RING N

V-RING

V3-MATRIX

WEDGES

info@matrix-dental.com

www.matrix-dental.com

Matrix-Dental
klanten service.
+31 10 4163193

MD adv 102x148.indd 2

04-04-11 12:43

[2] => untitled

Binnenlands nieuws

dental tribune - netherlands edition

Specialisten in speekselsteen

Speekselsteenvergruizer

Speekselstenen
(sialolithiasis) komen geregeld
voor, maar slechts een klein percentage heeft er daadwerkelijk
last van. In deze gevallen kunnen de klachten zelden worden
weggenomen door huisartsen of
tandartsen. Daarom werken sinds
2008 keel, neus- en oorartsen en
kaakchirurgen samen in een speciaal centrum van het Erasmus
MC in Rotterdam om patiënten
met aandoeningen aan de speekselklieren te behandelen.
De kno-artsen van het team
houden zich voornamelijk bezig
met hoofd-halschirurgie. Vergeleken met kwaadaardige tumoren
zijn speekselstenen min of meer
een luxeprobleem, al kunnen ze
pittige pijnaanvallen veroorzaROTTERDAM

“

Speekselstenen zijn ophopingen van kalkzouten in de speekselafvoerbuis of speekselklier.
De tot nu toe gebruikelijke behandelmethoden voor speekselstenen waren chirurgisch, door
middel van een snee in de afvoergang om de steen weg te halen. In
bepaalde gevallen moest de gehele klier worden verwijderd. Deze
ingrepen kunnen echter gepaard
gaan met zenuwschade en postoperatieve infecties.
Bij kleinere stenen kan een
minder ingrijpende operatie aan
de hand van sialoendoscopie worden ingezet. Daarbij gaat de specialist met een 0,6 millimeter
dunne scoop via de mondbodem
de afvoergang van de speekselklier binnen. Na het opsporen van

waarmee de speekselsteen gefragmenteerd wordt, waarna deze
er uiteindelijk door het speeksel
zelf uitgespoeld wordt. Deze optie bestaat voor bepaalde stenen
tussen de 2 en 7 mm. Met de extracorporele vergruizing is ruim
90% van de patiënten na één of
meerdere behandelingen klachtenvrij.
Een nieuwe mogelijkheid om
speekselstenen te vergruizen is
de intracorporele techniek met
de laser. Met deze endoscopische
techniek kunnen stenen in het
speekselafvoerkanaal vergruisd
worden. Een nadeel is dat deze
procedure vrij tijdrovend is.
Ook buiten Europa zijn er ontwikkelingen op het gebied van
sialolithiasisbehandelingen. In
het Louisiana State University’s
Health Center is eind vorig jaar
voor het eerst een volledig gerobotiseerde speekselsteenoperatie
verricht. Hierdoor kon de chirurg een 20 mm grote steen zeer
nauwkeurig verwijderen en de
speekselklier van de 31-jarige patiënt sparen. Deze nieuwe procedure leidde tot minder bloedverlies en littekenweefsel en een
korter verblijf in het ziekenhuis. ■

april 2011

Calcium in vruchtensappen leidt niet tot
demineralisatie
AMERSFOORT - Een gezondheidsclaim van FrieslandCampina,
waarin gesteld wordt dat toevoeging van calcium aan zure vruchtensappen het risico op tanderosie verkleint, is door de European
Food and Safety Association (EFSA)
afgekeurd. De claim had betrekking op sappen van appel, mandarijn, bosvruchten en multifruit
met een pH tussen de 3,6 en 3,9,
een calciumgehalte van meer dan
200 milligram per liter, en een
suikergehalte tussen de 9,2 en
11,4 gram per 100 milliliter.
FrieslandCampina had 37 onderzoeken
aangeleverd
over
zure dranken met en zonder
toegevoegd calcium. Het dietetic products, nutrition and allergies (NDA)-panel van EFSA
beschouwt reductie van de demineralisatie van tanden als een
gunstig gezondheidseffect. Voorwaarde is wel dat er geen demineralisatie van de tanden plaatsvindt door de zuurproductie in
tandplak of door fermentatie van
koolhydraten. Uit de aangele-

verde onderzoeken blijkt niet dat
aan die voorwaarde wordt voldaan, zo stelt het panel van EFSA.
De afwijzing van de gezondheidsclaim van FrieslandCampina past in een lange reeks. Eerder werd een claim van Yakult
afgewezen. Daarnaast kon Unilever volgens de organisatie niet
hard maken dat zwarte Liptonthee tot mentale scherpte leidt en
kon Danone de EFSA er niet van
overtuigen dat het drinken van
Actimel de kans op diarree verkleint. FrieslandCampina beraadt
zich op vervolgstappen. (bron:
Evmi) ■

Deze nieuwe procedure leidde tot minder bloedverlies en
littekenweefsel en een korter verblijf in het ziekenhuis

ken. Omdat een reguliere knoarts patiënten vaak niet van hun
speekselklierproblemen kan afhelpen, verwijst deze hen steeds
vaker door naar het Rotterdamse speekselkliercentrum. De toeloop is inmiddels zo groot dat er
plannen zijn voor uitbreiding van
het spreekuur.

”

de steen verwijdert hij deze met
een basket of paktang. Met deze
techniek is een slagingspercentage van rond 90% beschreven.
Een alternatieve behandeling
van sialolithiasis bestaat sinds
1989 in de vorm van de extracorporele speekselsteenvergruizer.
Dit is een non-invasieve techniek

Colofon
Dental Tribune verschijnt tienmaal
per jaar en is een uitgave van Albion
Press BV, onder licentie van Dental
Tribune International
Hoofdredacteur/uitgever
drs. Ben Adriaanse
Redactie
Willianne Kamerbeek
drs. Jan Franke
Redactieadres
Redactie Dental Tribune
Postbus 545
3990 GA Houten
E-mail: redactie@dental-tribune.nl.
De Nederlandse editie van Dental
Tribune kent een onafhankelijke redactie
en richt zich op professionals in de
volle breedte van het tandheelkundige
vakgebied.

Aanmelden
De doelgroep van Dental Tribune
(bestaande uit tandartsen-algemeenpractici, tandartsen-specialisten,
mondhygiënisten, orthodontisten,
kaakchirurgen, tandtechnici,
tandprothetici en diegenen die
werkzaam zijn in de dentale industrie)
komt in aanmerking voor een kosteloos
abonnement. Behoort u tot de
doelgroep en ontvangt u het
maandblad nog niet? Meld u dan aan
via het inschrijfformulier op
www.albionpress.nl.
Advertentieverkoop
Harry Velthuis, accountmanager.
Postbus 545, 3990 GH Houten.
Telefoon: 06-531 55 262.
E-mail: velthuis@dental-tribune.nl.
Linda Schriekenberg, medewerker
mediaorder. Telefoon: 030-63 55 070.
Fax: 030-63 55 069.
E-mail: adverteren@dental-tribune.nl

© 2011 Albion Press BV. Redactioneel materiaal van Dental Tribune International, Duitsland,
dat is vertaald en in dit nummer is opgenomen, is auteursrechtelijk beschermd door Dental
Tribune International GmbH. Alle rechten voorbehouden. Gepubliceerd met toestemming
van Dental Tribune International GmbH, Holbeinstr 29, 04229 Leipzig, Duitsland. Reproductie op welke manier en in welke taal dan ook, gedeeltelijk of volledig, zonder de voorafgaande
schriftelijke toestemming van Dental Tribune International GmbH, is uitdrukkelijk verboden.
Dental Tribune is een handelsmerk van Dental Tribune International GmbH.

LIVEN UP YOUR PRACTICE

PIERRE ROLLAND • 17 av. Gustave Eiffel • BP 30216 • 33708 MERIGNAC cedex • France
Tel +33 (0)556 34 06 07 • Fax +33 (0) 556 34 92 92
E-mail : pierre-rolland.int@acteongroup.com • www.acteongroup.com

[3] => untitled

april 2011

dental tribune - netherlands edition

Binnenlands nieuws

Botox tegen bruxisme Ook tandartsen gaan kwaliteit
verbeteren
AMSTERDAM - Botulinetoxine-A

(Botox) is een uitstekende behandeloptie bij bruxisme. Dat schrijft
David Castillo in Grinza International Journal of Wrinkles. “Botox
verslapt de kaakspieren, waardoor overmatige spierspanning
op de kaakspieren wordt voorkomen. Tandenknarsen kan, indien
onbehandeld, zeer schadelijk zijn
voor de algehele mondgezondheid en kan in extreme gevallen
uiteindelijk leiden tot tandverlies.” In navolging van bijvoorbeeld Groot-Brittannië zijn ook
in Nederland enkele cosmetische
klinieken begonnen met het aanbieden van Botoxbehandelingen
tegen bruxisme.
De medische toepassing van
Botox is niet nieuw. Het gebruik
van botulinetoxine-A bij masseterhypertroﬁe is in 1994 geïntroduceerd door Smyth. Daarvoor
werd het al sinds 1980 in toenemende mate gebruikt voor diverse andere spieraandoeningen.
Ook als behandeling van de nadelige gevolgen van bruxisme is
Botox met succes toegepast.
In 2009 heeft Transform, de
grootste aanbieder van cosmetische behandelingen in Engeland,
geconcludeerd dat steeds meer
Britten lijden onder bruxisme en
Botox gebruiken om hiervan af
te komen. Volgens Gwen Davis,

Botulinetoxine

hoofd van de niet-chirurgische
afdeling van Transform, zijn injecties met Botox bijzonder effectief om bruxisme te verhelpen:
“Brutox – zoals wij het noemen
– is snel, eenvoudig en doeltreffend. Doordat het direct de spanning in de kaak vermindert, voelen veruit de meeste patiënten het
verschil al binnen een paar dagen
na de eerste behandeling.”
Hoewel Botox nuttig kan zijn
bij bruxisme adviseren experts
een gezonder dieet, vermindering van stress en vitaminesupplementen met vitamine B5 en
calcium. De meest voorkomende
behandeling is bescherming van
de tanden door een bitje of spalk.
Volgens de Engelse Bruxisme
Vereniging lijdt één op de tien
mensen aan extreem bruxisme. ■

Eerste onderhandelingsronde over nieuwe cao
Tandtechniek

Deelnemers van tien tandartspraktijken uit de omgeving van Enschede en Groningen

UTRECHT - Begin maart startten

twintig tandartspraktijken met
het traject Door Cliënten Bekeken (DCB) van de Nederlandse
Patiënten Consumenten Federatie (NPCF). Doel is om de kwaliteit van hun dienstverlening verder te verbeteren. Daarmee zijn
tandartsen de vijfde sector zorgverleners die op basis van patiëntervaringen
verbeteringen
doorvoeren in communicatie en
bejegening, hygiëne in de praktijk
en behandelkwaliteit.
Deelnemers afkomstig van tien
tandartspraktijken uit de omge-

“

waarde van verbeteringen in evaluaties door patiënten. Dit biedt
hen straks belangrijke input om
zo patiëntgericht mogelijk te werken.”
De pilot heeft als doel het DCBtraject te verﬁjnen en toe te spitsen op tandartsen, zodat het eind
2011 in alle Nederlandse tandartspraktijken kan worden ingevoerd. Om de pilot mogelijk te
maken hebben NPCF en zorgverzekeraar Menzis de handen ineen
geslagen. Anda Geerdink, contractmanager bij Menzis: “Ook
Menzis vindt het belangrijk dat

”

Door Cliënten Bekeken is een ideaal traject om de
dialoog tussen tandarts en cliënt te faciliteren

ving van Enschede en Groningen
zijn deze week de pilotfase van
het traject gestart met een eerste
bijeenkomst. “De motivatie en belangstelling om met Door Cliënten Bekeken aan de slag te gaan
was goed merkbaar,” zegt NPCFdirecteur Wilna Wind. “De tandartsen die met ons traject aan de
slag gaan, zien duidelijk de meer-

de wensen van patiënten gehoord
worden als het gaat om verbetering van de kwaliteit. Door Cliënten Bekeken is een ideaal traject
om de dialoog tussen tandarts en
cliënt te faciliteren.” Het project
wordt mede mogelijk gemaakt
door een ﬁnanciële bijdrage van
het ministerie van Volksgezondheid.

Botox tegen bruxisme

ZEIST - FNV Bondgenoten en de

Branchevereniging Tandtechniek
(BVT) hebben onlangs een eerste overleg gehad over de nieuwe cao Tandtechniek. In dit gesprek kwam volgens FNV een
aantal onduidelijkheden aan de
orde, waaronder de loonruimtekwestie. Werkgevers gaven uitleg
over nieuwe technieken die over
enkele jaren gemeengoed zullen
worden binnen de tandtechniek.
De verwachting is dat door de
toenemende automatisering aan
verschillende functies binnen de
bedrijfstak andere eisen gesteld
zullen worden.
Daarnaast zal de concurrentie
uit lagelonenlanden en het vrijgeven van de tandartstarieven ervoor zorgen dat de arbeidsmarkt

onder druk komt te staan en dat
er andere manieren van werken
gevonden moeten worden.
Pensioenen zijn ook onderdeel
van de cao-onderhandelingen. In
eerste instantie werden de opties
premieverhoging en opbouwverlaging besproken. Reden hiervoor is dat aan het begin van dit
jaar de dekkingsgraad van het
pensioenfonds met 103,7% onder de ondergrens van 105% lag.
De dekkingsgraad is afhankelijk
van het beleggingsresultaat en de
dagrente en is niet beïnvloedbaar
door werknemers en werkgevers.
Tijdens het volgende overleg komen de ontwikkelingen in de
pensioenen uitgebreid aan bod.
(bron: FNV Bondgenoten) ■

Tandarts Astrid Stijger van
Dentolive in Leek was meteen enthousiast toen zij benaderd werd
voor de pilot. “We meten jaarlijks
al de klanttevredenheid, maar
nu we de eerste bijeenkomst van
Door Cliënten Bekeken hebben
meegemaakt, denken we dat het
traject verder gaat. Het zal ons
meer en betere informatie opleveren over het patiëntenperspectief,
zodat we onze dienstverlening samen verder kunnen verbeteren.”
Sinds de eerste pilot acht jaar geleden is DCB uitgegroeid tot hét
traject voor kwaliteitsverbetering
vanuit het perspectief van de patiënt. Ruim duizend apotheken
en meer dan honderd gezondheidscentra hebben inmiddels het
DCB-certiﬁcaat behaald.
Ook oefentherapeuten en huisartsen volgen het traject. Aan de
hand van een vragenlijst, groepsgesprekken met patiënten en
workshops komen zij erachter
hoe patiënten hen waarderen en
waar verbeterpunten liggen. De
pilot wordt uitgevoerd door onderzoeksinstituut ARGO Rijksuniversiteit Groningen BV. (bron:
NPCF) ■

[4] => untitled

Interview

dental tribune - netherlands edition

april 2011

“Je moet niet de eerste zijn om een nieuwe
techniek te omarmen, maar ook niet de laatste”
Interview met tandarts-endodontoloog Michiel de Cleen

Michiel de Cleen in zijn
praktijk in Amsterdam

TEKST EN FOTO’S: BEN ADRIAANSE

Michiel de Cleen studeerde in 1988
af aan de UvA, waarna hij 16 jaar
werkte in een groepspraktijk, waarvan 9 jaar als algemeen practicus.
Daarnaast was hij tot 1995 als docent verbonden aan ACTA. De Cleen
is (mede-)auteur van diverse boeken
over endodontologie en tandletsels,
was hoofdredacteur van Tandartspraktijk en gaf talloze lezingen en
cursussen in binnen- en buitenland.
Hij behoorde tot de eerste groep erkende endodontologen in Nederland.
In 2004 opende hij een eigen praktijk op een fraaie locatie in hartje
Amsterdam. Dental Tribune bezocht
de Cleen in zijn praktijk en liet hem
in een boeiend vraaggesprek aan het
woord over zijn werk als endodontoloog en over een aantal actuele ontwikkelingen in zijn vakgebied.
Van de endodontologie wordt
vaak gezegd dat het één van de
tandheelkundige disciplines is
waarin de technieken bijna jaarlijks veranderen. Deelt u deze
opvatting?
“Als je de toekomstbeelden van
vroeger zou geloven, dan vlogen
we nu met straalmotoren boven
het wegdek. Maar een auto is nog
steeds een koetsje met vier wielen. Zo is het ook met de wor-

“

len de zenuw en viezigheid eruit
en stoppen het geheel weer dicht.
Dat blijft de essentie. Het schoonmaken doen we met metalen instrumentjes en of die van roestvrijstaal zijn of van een andere
legering, dat is geen wezenlijk
verschil. Spoelen en vullen doen
we met materiaal dat we al jaren
gebruiken. Van een jaarlijks veranderende techniek kan dus geen
sprake zijn.”
Toch staat u bekend als een endodontoloog die op innovatief
gebied voorop loopt.
“De apparaten en materialen die
ik hier gebruik, hebben andere
endodontologen in principe ook.
Je moet niet de eerste zijn om
een nieuwe techniek te omarmen, maar ook niet de laatste. Je
kunt niet wachten tot alle anderen de fouten maken met nieuwe technieken en materialen, je
moet soms ook zelf je neus stoten. Dat is me in het verleden
ook weleens overkomen. Maar
de ontwikkelingen zijn prima bij
te houden.
Aan de andere kant, als je 15
jaar geen endodontoloog bent geweest en het vak weer gaat oppakken, dan heb je veel gemist.
Het gebruik van de behandelmicroscoop, de toepassingen van

Er zijn veel minder mensen die alles als zoete
koek slikken. Ik juich dat alleen maar toe

telkanaalbehandeling. We kunnen de zenuw niet genezen en
dus maken we de kies open, ha-

”

ultrageluid en materiaal als MTA
hebben de behandeling beter en
makkelijker gemaakt.

Mijn praktijk is geheel op de kanaalbehandeling ingericht. Voor
een algemeen practicus is het
weinig zinvol deze apparaten, die
hier dagelijks gebruikt worden, in
huis te hebben. Dat heeft als gevolg dat een kanaalbehandeling
bij een endodontisch specialist
wat anders in zijn werk gaat. De
voordelen verschillen per indicatie: je hoeft niet voor elke wortelpuntontsteking de hulp van een
endodontoloog in te roepen.”
Is het daarom logisch dat steeds
meer patiënten zich naar een
specialist laten verwijzen?
“Je hebt mensen die internetten
en zeggen: ‘Hé, die naam kom ik
veel tegen.’ Patiënten vragen er
dan naar bij hun tandarts, of komen zelf bij een endodontoloog.
Dat zie je de laatste jaren steeds
vaker en zal te maken hebben met
de grotere mondigheid van patiënten, maar ook omdat er veel
meer informatie beschikbaar is.
In Amsterdam ben je gewend
aan kritische patiënten. Ik heb
van collega’s gehoord dat zij het
buiten de Randstad makkelijker hebben. Ze hoeven daar minder uit te leggen, de behandeling wordt sneller geaccepteerd.
In de grote steden moet je meer
tekst en uitleg geven. Dat is geen
straf, dat hoort erbij. Ten opzichte van een aantal jaren geleden is
de gemiddelde mondigheid wel
toegenomen. Er zijn veel minder
mensen die alles als zoete koek
slikken. Ik juich dat alleen maar
toe. Tandartsen van nu zijn prima in staat om hun werkwijze
te motiveren. Het zou me dan
ook niets verbazen als het aantal klachten over tandartsen toeneemt, maar dat het aantal gehonoreerde klachten daalt.”

Enkele jaren geleden
werd in Nederland een
classiﬁcatiesysteem ingevoerd
om onderscheid te maken
tussen een gecompliceerde
en een ongecompliceerde
wortelkanaalbehandeling: DETI
en CEB. De verwachting was
dat dit tot betere organisatie en
behandelingen zou leiden. Een
succesvol systeem?
“Als je de formulieren voorafgaand aan de behandeling rustig
doorloopt, kun je tijdig te weten
komen of de ingreep ingewikkeld
zal zijn of niet. Vervolgens kun je
de behandeltijd, verrichtingencodes en tarieven daarop afstemmen. Het zijn een soort checklists die de behandelaar dwingen
zich vooraf te verdiepen in de patiënt en de röntgenfoto, zodat
men beter beslagen ten ijs komt.
Voor de patiënt bieden de formulieren meer transparantie en duidelijkheid; ze creëren de mogelijkheid om vooraf in gesprek te
gaan over de vooruitzichten en
tarieven, en aan de hand daarvan wellicht te besluiten dat een
alternatieve methode zinvoller is.
Helaas krijg ik de indruk dat
niet alle tandartsen de formulieren naar waarde schatten. Het
zou mooi zijn als de NVvE of de
NMT initiatieven zou ontplooien
om het gebruik van DETI en CEB
te evalueren, nu het systeem een
paar jaar in gebruik is.”
In de voorgaande Dental Tribune
werd aandacht besteed aan de
discussie rond de single ﬁletechniek in de endodontologie:
het gebruik van één enkele
vijl, die initiële instrumenten
of een glijtraject overbodig
maakt. Voorstanders noemen
het een logische ontwikkeling,

tegenstanders vinden het
ongehoord dat één enkele vijl zou
voldoen. Waar staat u in deze
discussie?
“Het kan zijn dat fabrikanten
zich met deze speciﬁeke innovatie vooral richten op bijvoorbeeld
landen in Oost-Europa, waar het
aantal uitgevoerde kanaalbehandelingen sterk stijgt. De wortelkanaalbehandeling kent veel te
doorlopen stappen. Ik juich het
daarom toe dat fabrikanten naar
een methode, instrument of materiaal zoeken om de reguliere
wortelkanaalbehandeling
voor
de algemeen practicus, maar ook
voor de endodontoloog, te vereenvoudigen. En dat is wat bij de
single ﬁle-techniek gebeurt: het
gaat niet om betere resultaten,
maar om een eenvoudiger behandeling.
Het grootste nadeel van systemen die claimen de oplossing te
zijn voor endodontische problemen, is dat het een soort kookboek wordt. Dat kan niet: elke behandeling is anders. Het is onzin
te denken dat één instrument of
één behandeling een verschil in
resultaat bewerkstelligt. Bovendien, ik kan me niet voorstellen
dat één enkele vijl voldoet. Als
je een beter resultaat wilt behalen, zou je dezelfde materialen
kunnen gebruiken en de behandeling simpelweg wat langer laten duren. Iets meer, iets beter,
iets nauwkeuriger. Maar zoiets is
natuurlijk moeilijk te verkopen.
Wat de single ﬁle-techniek betreft moet gekeken worden welke
resultaten ermee bereikt worden.
Vooralsnog zijn de beste, in onderzoek aangetoonde resultaten
nog steeds die van de behandeling met gewone roestvrijstalen
handvijltjes, spoelen met een

[5] => untitled

Betrouwbaar
De ochtend vangt aan. Uw assistente verzorgt de
opstartprocedure. Op uw monitor is het dossier
van de volgende patiënt zichtbaar. U neemt plaats
aan de behandelstoel. Met één druk op de knop
positioneert u deze in de in-/uitstap-stand. In die
ene actie zit:
- de activering van het soft start/soft stop-systeem
- de hydraulische werking van de pomp
- de flexibiliteit van een 2,5cm. dunne rugleuning
- Pressure Mapping
- ergonomie voor de behandelaar
- comfort voor de patiënt

Maar dat doet er nu niet toe. Wat er wel toedoet, is
dat A-dec altijd werkt! U bent klaar om de eerste
patiënt van de dag te verwelkomen.

Behandelstoelen
Instrumentenbruggen
Tandartslampen
Monitors
Kasten
Handstukken
Onderhoud

Contacteer Arseus Dental Nederland via 0416-650010 info@arseus-dental.nl of kijk op www.a-dec.com voor meer informatie..
©2011 A-dec® Inc.
Al rights reserved..

[6] => untitled

Interview

dental tribune - netherlands edition

spuitje en vullen met lateraal gecondenseerde guttaperchastiften.
Een heel simpele techniek.”

penbolletje in. Na een paar weken of maanden groeit daar een
gezonde kies uit.”

In een recente voordracht met als
titel ‘Regeneratie van de pulpa:
leven na de dood’ schetste u de
toekomst van de endodontologie (zie NTvT 2010;8:479). De
endodontoloog opent een gebitselement waarvan de pulpa is
afgestorven en spoelt het wortelkanaal schoon. Vervolgens spuit
hij er een gel in met een aantal
stamcellen, groeifactoren, strips
die dienen als hechtmateriaal en
mogelijk antibiotica. Hij sluit het
gebitselement goed af en de patient kan naar huis zonder verdere
behandeling. Uit de stamcellen
zal nieuw pulpaweefsel ontstaan,
zodat het gebitselement er weer
(min of meer) uit komt te zien
alsof er nooit problemen zijn geweest. Toekomstmuziek, of staat

Hoe ver ligt dit scenario van ons
af?
“Eerst dacht ik voor tandheelkundige toepassingen aan een
jaar of vijftig, toen dertig, en recentelijk vertelde een Amerikaanse onderzoeker mij dat binnen nu en twintig jaar de eerste
tandheelkundige toepassingen
van stamcelgeleide regeneratie
plaats zullen vinden. De vraag
is in welke vorm en hoe breed
het kan worden toegepast, maar
van een verbetering is absoluut
sprake.
Het zal er in de endodontologie anders aan toe gaan, maar dat
geldt voor de hele medische wetenschap. Zo zullen huidtransplantaties niet meer nodig zijn,
omdat met stamcellen eigen huid

“

Of over een jaar of twintig wortelkanaalbehandelingen in
de huidige vorm achterhaald zijn, dat zal de tijd leren

”

onze carrière gaan we dit waarschijnlijk niet meer meemaken.
Ik geloof niet dat het als een
bedreiging wordt gezien van het
vak, maar spannend is het wel.
Als tandarts wil je aan tanden
knutselen en dat doen we in de
toekomst ook nog, maar misschien op een andere manier.
Stamcellen of niet, het blijft de
tandarts die de behandelingen
doet.
Je moet het ook ruimer zien.
Voor ons gaat er wat veranderen,
maar wat betekent dit alles voor
een tandarts in Zuid-Amerika of
Afrika? Kunnen meer tanden of

Amalgaam is tegenwoordig voor
apexresecties geen toepassing
meer: het is volkomen obsoleet
geworden. MTA is nu het middel
van eerste keus. Bij de behandeling van jonge elementen met een
wijd open wortel kan de wortel
sneller gesloten worden, waardoor de behandeling veel korter
duurt. Voor kinderen is dat heel
prettig. MTA vervangt oude materialen die nadelen hadden en
het maakt lastige behandelingen
eenvoudiger. Bovendien kunnen
we problemen oplossen waar we
dat vroeger niet konden, zoals bij
perforaties van wortels. Die kun-

kiezen worden gered? Een wortelkanaalbehandeling blijft natuurlijk een tweede kans. De eerste kans zit in goede preventie en
restauratie.”

nen we met MTA succesvol sluiten.”

april 2011

waarschijnlijk aangescherpt; het
is de vraag hoe dit het gebruik
ervan in de tandheelkunde beinvloedt. Maar zeker in de endodontologie zijn er gevallen waarin CBCT duidelijk meerwaarde
biedt. Het maakt een betere
behandeling mogelijk.”
Zou de endodontologie meer de
vruchten plukken van CBCT-opnamen dan andere tandheelkundige specialismen?
“Ik hoor dat ook kaakchirurgen
en pathologen er veel proﬁjt van
hebben. Je moet je wel telkens afvragen of je de behandeling met
conventionele middelen óók goed
af kunt. De stralingsbelasting
voor de patiënt is nu eenmaal hoger met CBCT en daarom moet
wel sprake zijn van een duidelijke
meerwaarde. Als je, zoals ik, alleen kanaalbehandelingen uitvoert, zie je regelmatig zeldzame

De behandelmicroscoop: een belangrijke innovatie in de endodontologie

de endodontologie voor een naderende revolutie?
“Het zou natuurlijk een fantastische omwenteling zijn als we
een kanaalbehandeling niet meer
hoeven te zien als het openmaken en uithollen van een kies en
het opvullen van de holte. Wat nu
als we het zieke of dode deel eruit
kunnen halen en genezing kunnen bewerkstelligen: teruggroei
van levend weefsel. Onderzoek
met stamcellen is veelbelovend.
Dat is niet nieuw natuurlijk, op
veel gebieden in de medische wetenschap is het nut van stamcellen bewezen. De tandheelkunde
is daar niet anders in: hier gaat
het om het vervangen of repareren van verloren gegane weefsels,
tanden of kiezen.
Stel: je mist een kies. Dan ga
je naar de tandarts, die haalt een
blisterverpakking uit de koelkast,
maakt een sneetje in het tandvlees en stopt er een soort tul-

gekweekt wordt. Elke discipline
zal met nieuwe mogelijkheden
te maken krijgen. Wij horen daar
zeker ook bij. Of dat betekent dat
over een jaar of twintig wortelkanaalbehandelingen in de huidige
vorm achterhaald zijn, dat zal de
tijd leren. Misschien voor sommige tanden en kiezen wel, voor andere niet. Of het een luxe, prijzige toepassing wordt of juist niet,
ook dat is moeilijk in te schatten.”
Hoe waren de reacties van vakgenoten op de voordracht?
“Het was komisch dat de lezing
werd aangekondigd in de congresfolder en dat ik prompt werd
gebeld door een tandarts, die een
patiëntje had waarvan ze dacht
dat dit misschien een goede toepassing was. Ze wilde graag de
leverancier weten waar ze de
middelen kon kopen. Die heb
ik toch moeten teleurstellen: in

In dezelfde voordracht ging u
in op de voordelen van MTA als
bruikbaar materiaal bij apexresecties. Wat is zo goed aan dit
materiaal?
“Het mooie ervan is dat het zo
ontzettend
weefselvriendelijk
blijkt te zijn. Dat geldt voor bot,
zenuwen, pulpa of andere weefsels. Daardoor biedt het goede
resultaten. Eigenlijk verrassend,
want het is heel simpel materiaal:
Portland metselcement. Ik denk
dat veel elementen die vroeger
verloren waren gegaan omdat er
niet-restaureerbare defecten waren, met MTA behouden kunnen
blijven. MTA is nu een jaar of tien
op de markt en het is een fantastische aanvulling.

In de medische wereld is de laatste jaren veel aandacht voor Cone
Beam Computed Tomography:
driedimensionale röntgenafbeeldingen. Ook in de tandheelkunde
wordt CBCT steeds meer toegepast. Biedt deze innovatie ook
voor de endodontoloog mogelijkheden?
“Ik verwijs patiënten weleens om
zo’n opname te laten maken en ik
overweeg zelfs om er zelf één aan
te schaffen. De regelgeving wordt

“

afwijkingen zoals resorpties of
anatomische variaties. Een algemeen tandarts krijgt daar bijna
nooit mee te maken. Juist in die
gevallen zou je eerder kiezen voor
een driedimensionale scan.”
Als u een CBCT-apparaat in huis
heeft, wordt dan voorafgaand aan
elke wortelkanaalbehandeling
een driedimensionale opname
gemaakt?
“Dat zou ik zeker niet voor elke
behandeling doen. Een reguliere kanaalbehandeling kan prima
zonder CBCT. Maar als de moge-

Het grootste nadeel van systemen die claimen de
oplossing te zijn voor endodontische problemen,
is dat het een soort kookboek wordt

”

[7] => untitled

april 2011

Fragment uit een CBCT-scan (met dank aan Michiel de Cleen)

lijkheid er is, kom je al snel in de
verleiding méér te willen zien. De
vraag is alleen of de behandeling
of het resultaat er ook mee verbeteren. Als ik zelf turf bij hoeveel patiënten een CBCT-opname van toegevoegde waarde zou
zijn, dan kom ik aan één of twee

Zullen de meeste endodontologen de komende jaren een CBCTapparaat aanschaffen?
“Sommige endodontologen hebben er al één staan. Het is dure
apparatuur, dus een ieder kan
zich afvragen of hij de investering wil doen. Maar de techniek

Interview

dental tribune - netherlands edition

Tijdens het voorjaarscongres van
de NVvE op hield u een lezing
met de titel ‘De verslaglegging
van de endodontische spoedbehandeling’. Wat waren belangrijke inhoudelijke punten uit die
lezing?
“Wat bijvoorbeeld tijdens een
avond- of weekenddienst erg belangrijk is, is om de eigen tandarts van de patiënt goed op de
hoogte te stellen van wat je gedaan hebt. De informatie die
momenteel wordt overgebracht,
schiet vaak tekort: wat er staat is
onvoldoende duidelijk, de woordkeus is verkeerd of zaken zijn in
het geheel niet genoteerd.
Als de eigen tandarts de behandeling voortzet, blijkt soms
dat hij achteraf graag (beter) had
geweten hoe bepaalde zaken bij
diens afwezigheid zijn verlopen. Het kan om heel kleine zaken gaan, zoals niet noteren tot

gegeven niet helemaal content te
zijn met de manier waarop ze die
behandelingen doen: er lijkt een
omslag nodig.
Gelukkig hebben wij een kaakchirurg uit Zwitserland, Thomas
von Arx, bereid gevonden om te
komen vertellen hoe hij die behandelingen in zijn ziekenhuis
in Bern uitvoert. Von Arx is een
echte autoriteit op dit gebied en
heeft veel onderzoek gedaan. Verder vertelt Marga Ree over alternatieve behandelmogelijkheden
en ga ik het hebben over het wanneer en waarom van een apexresectie. Er wordt wel beweerd dat
apexresecties niet meer nodig
zijn: alles kan niet-chirurgisch
opgelost worden. Anderen zeggen dat er nog steeds een chirurgische indicatie bestaat. De
waarheid ligt niet helemaal in het
midden, maar een beetje de kant
van het niet-chirurgische op. Er
zijn in de meeste gevallen veel
voordelen aan een niet-chirurgische behandeling, maar in een
duidelijk aanwijsbaar percentage
gevallen is deze zinloos en moet
je wel chirurgisch ingrijpen. Hoe
je dat efficiënt, snel en succesvol
doet, dat zal Thomas von Arx laten zien.

“

een nieuwe kanaalbehandeling
te doen. Vroeger werd dan meer
voor de chirurgische weg gekozen. Ik denk dat dit een goede
ontwikkeling is. Als je de oorzaak
onderkent en besluit dat er een
goede niet-chirurgische oplossing is, dan laat je de tand meer
intact. Een apexresectie heeft zijn
nadelen, en je moet deze ingreep
daarom reserveren voor die gevallen waarin de voordelen ertegen opwegen.”
Welke innovatie kunnen we de
komende tijd verwachten in de
endodontologie?
“De komende jaren verwacht ik
meer instrumenten en hulpmiddelen om het laatste deel van
het wortelkanaal goed en veilig
te reinigen. Het bovenste deel is
geen enkel probleem: dat kun je
goed zien. Maar het onderste deel
is een delicate kwestie. Je wilt het
niet veel wijder maken, maar je
wilt het ook niet te smal laten.
Denk aan spoelinstrumenten en
–apparaten. Een aantal dingen
kan machinaal veel sneller en beter dan handmatig. Dat geldt zeker ook voor de reiniging van het
wortelkanaal.
De laatste jaren is veel aan-

”

Het is de vraag of je een CBCT-apparaat zelf in huis moet
halen, maar je bent gek als je de mogelijkheden ervan negeert

Het gaat uiteindelijk om een goed
afgewogen keuze. Stel, je hebt
een kozijn met afgebladderde
verf. Ga je er overheen lakken, of
ga je het hout eerst schuren en
in de grondverf zetten, met een
duurzamer resultaat? In de meeste gevallen is de laatste aanpak
beter. Er worden de laatste tijd
minder apexresecties uitgevoerd,
omdat er vaker wordt besloten

dacht besteed aan het ultrasoon
activeren van irrigatievloeistoffen en er zijn systemen ontwikkeld om met druk en tegendruk
het kanaal te reinigen. Ik denk
dat we op het gebied van het controleren van vloeistofstromen in
het wortelkanaal en het verversen van spoelmiddel onder in het
kanaal interessante ontwikkelingen gaan zien.” ■

Inspired by:

De Cleen analyseert een CBCT-scan

per dag, hoewel ik het misschien
ook bij een derde zou doen. Met
die gegevens zou het kunnen dat
je voor een andere behandeling
kiest dan met een conventionele
afdruk. Je ziet de doorsnede van
het geheel: je ziet de kanalen, de
wortelgroeven, waar de ontsteking zit, fracturen. Bij een apexresectie zie je precies hoe je de
ontsteking moet bereiken.
We zijn in de loop der jaren
getraind in het visualiseren van
2D-informatie, maar soms is de
meerwaarde heel duidelijk. Vergeleken met een tweedimensionale afdruk zie je sommige dingen beter, en je ziet dingen die
je anders helemaal niet zou zien.
Een voorbeeld van dat laatste is
een insnoering in de tand. Precies zien hoever die insnoering
reikt en waar die naartoe gaat,
kan met gewone tandﬁlms niet.
In zo’n geval heb je veel aan een
CBCT-scan.”

is zeker essentieel om in de toekomst een goede endodontologische praktijk te runnen. Het is
de vraag of je zo’n apparaat zelf
in huis moet halen, maar je bent
gek als je de mogelijkheden ervan
negeert.
Hoe het voor de algemeen tandarts zit, kan ik moeilijk bepalen.
Ik kan goed voor mezelf uitmaken in hoeveel gevallen per dag
CBCT wenselijk is, maar voor hen
kan de balans anders uitslaan.
Bovendien: als het enige apparaat
in Groningen staat, is dat wat anders dan dat er hier om de hoek
eentje is. Dat laatste verlaagt wel
de drempel. Het moet niet zo zijn
dat opnames niet plaatsvinden
omdat het lastig te realiseren is.
Aan de andere kant moeten ze alleen worden gemaakt als ze strikt
noodzakelijk zijn: de straling
blijft een factor.”

welke lengte het wortelkanaal is
schoongemaakt. Als de tandarts
blind vaart op onvolledige of onjuiste informatie, dan kan het
zijn dat de behandeling onnodig
pijnlijk of gecompliceerd wordt.
Vaart hij er niet blind op, dan
moet hij alles opnieuw doen. Beide situaties zijn natuurlijk heel
onwenselijk.”
Op het congres ‘De apexresectie’
van 27 mei a.s. houdt u een lezing
met als titel ‘Chirurgische endodontie: de indicatie voor de apexresectie’. Kunt u een tipje van de
sluier oplichten wat tijdens die
lezing aan de orde zal komen?
“Doel van die dag is om tandheelkundige professionals op de
hoogte te stellen van de moderne
gedachtegang over de apexresectie: wanneer, hoe en wat zijn de
alternatieven? De meeste apexresecties worden nu door kaakchirurgen gedaan. Zij hebben aan-

Emerald lakes, New Zealand

V3-Ring Sectioneel Matrix Systeem
Klasse II restauratie eenvoudig gemaakt!
Met behulp van de V-Ring/V3-ring is het creëren van een goed approximaal contactpunt
bij bijv. Klasse II restauraties, weer een stuk eenvoudiger én het resultaat nog beter.
De V3-Ring is er in twee maten: Universal, voor gebruik bij molaren en premolaren, Narrow
voor gebruik bij premolaren en het kindergebit. Zowel de V-Ring als de V3-Ring zijn van
nikkeltitanium, een superelastisch metaal dat zijn oorspronkelijke vorm weer aanneemt.
De ring dient verschillende doeleinden:
- hij houdt de wig op zijn plaats,
- klemt krachtig tegen de matrixband,
- en scheidt de gebitselementen
V- Ring en V-3 Ring
met als resultaat: perfecte contactpunten!

MD adv 102x148.indd 1

Probeerset?

zorgeloos proberen zonder verplichting!

NIEUW

WEDGEGUARD

V3-RING

V3-RING N

V-RING

V3-MATRIX

WEDGES

info@matrix-dental.com

www.matrix-dental.com

Matrix-Dental
klanten service.
+31 10 4163193

04-04-11 12:42

[8] => untitled

WAT UW PATIËNTEN NODIG HEBBEN

Straumann® Roxolid materiaal
Straumann® Dental Implant System
Straumann® CARES® Digital Solutions

Straumann® SLA & SLActive oppervlak

Straumann® Emdogain

Straumann® BoneCeramic

CHIRURGISCHE, RESTAURATIEVE EN REGENERATIEVE OPLOSSINGEN VAN STRAUMANN®
Welke behandeling ook nodig is, Straumann biedt de juiste oplossing om tot optimale resultaten te komen. Straumann richt zich in het
ontwerp van haar kwalitatief hoogstaande producten op het evenaren van de biologische principes. Ons brede scala van innoverende
producten omvat chirurgische, restauratieve en regeneratieve oplossingen, alsook de meest recente CADCAM-technologie.
Neem contact op met Straumann 030 - 600 8900 / verkoop@straumann.com / www.straumann.nl

[9] => untitled

april 2011

Excerpt

dental tribune - netherlands edition

9

Hiv en aids
Dit is een excerpt uit het recent
verschenen boek Vademecum
mondarts (Prelum, 2011), geschreven door dr. Hubert Bruins.
OMSCHRIJVING

Chronische infectie die, als behandeling uitblijft, de immuniteit aantast en andere infecties
mogelijk maakt. Infectie met het
humaan immunodeﬁciëntievirus
(hiv) kan een griepachtig ziektebeeld veroorzaken (primaire, acute of recente hiv-infectie) met algemene verschijnselen zoals:
• koorts
• moeheid
• spier- en gewrichtsklachten
• faryngitis en lymfadenopathie
(alternatieve diagnose)
In wisselende frequenties treden
mucocutane verschijnselen op
zoals:
• maculopapuleus exantheem op
de romp
• exantheem en vervelling van
handen/voeten
• orale/genitale ulcera
• gastro-intestinale verschijnselen: diarree, misselijkheid, braken
• neurologische verschijnselen:
meningitis, encefalitis
De symptomen van de primaire infectie beginnen meestal 2-6
weken na expositie en houden
1-2 weken aan. In enkele gevallen
persisteert het klachtenpatroon
langer dan 10 weken. De primaire
infectie kan ook subklinisch verlopen.
PATHOFYSIOLOGIE

Van hiv zijn 2 typen (1 en 2) en
verscheidene subtypen bekend.
Het meest voorkomend is hiv-1.
Het virus begint zich 4-11 dagen
na de infectie te verspreiden (viremie). Door een virusspeciﬁeke immuunrespons (cellulair en
humoraal) zal na de initiële stijging van de ‘viral load’ een reductie optreden. De klinische
verschijnselen van de primaire
infectie hangen samen met deze
immuunrespons tegen de snelle

verspreiding van hiv; de symptomen verdwijnen als de viral load
afneemt.
Antistofvorming tegen hiv-eiwitten (seroconversie) treedt in
het algemeen op binnen 1-8 weken na de infectie. De periode
waarbij wel het virus aanwezig
is, maar nog geen speciﬁeke antistoffen, wordt de windowperiode
genoemd.
Na de primaire infectie volgt
een latente periode van enkele
maanden tot vele jaren waarin
al wel een geleidelijke daling van
het aantal cd4+-T-lymfocyten optreedt, maar dit kan in wisselend
tempo geschieden.
De overgang naar aids (acquired
immune deﬁciency syndrome):
• via een algemeen ziektebeeld
met moeheid, nachtzweten en
eczeem
• het optreden van infecties of
met hiv verbonden tumoren
• verdere verlaging aantal cd4+T-lymfocyten
OVERDRACHT VAN HIV

• toediening van onveilige bloedproducten
• intraveneus druggebruik
• homoseksueel (onbeschermd)
promiscue
geslachtsverkeer,
overdracht kan ook plaatsvinden bij (onbeschermd) promiscue heteroseksueel geslachtsverkeer
• verticale transmissie vindt
meestal plaats laat in de zwangerschap of tijdens de partus;
via borstvoeding kan eveneens
overdracht plaatsvinden
De stijging van het aantal heteroseksuele besmettingen in Nederland komt vooral voor bij mensen
afkomstig uit Afrika ten zuiden
van de Sahara.
Bij 84-94% van de patiënten verloopt de primaire infectie symptomatisch, waarbij meer dan
60% hulp zoekt. Slechts bij minder dan 2% van de symptomatische patiënten wordt de diagnose
hiv-infectie in de fase van de primaire infectie gesteld.
Tijdens de eerste weken van de
hiv-infectie is de algehele cellulaire immuunrespons verminderd, waardoor opportunistische
infecties als Candida-oesofagitis
en Pneumocystis jiroveci-pneumonie.
Tijdens de primaire infectie is
de besmettelijkheid hoog:
• in > 80% van de gevallen treedt
een atypische lymfocytose op
• in 38-45% een leuko- of trombopenie
De kans op overdracht van hiv
van moeder naar kind tijdens of
rond de geboorte bedraagt 2535%.
Personen die geïnfecteerd zijn
met zowel hiv als Mycobacterium
tuberculosis hebben een buitengewoon hoog risico om actieve tuberculose te ontwikkelen.
ALTERNATIEVE DIAGNOSES

Kaposisarcoom

Andere virale infecties: mononucleosis infectiosa, cytomegalie,
hepatitis A/B, herpes simplex,
mazelen, rubella, inﬂuenza, se-

cundaire syﬁlis, toxoplasmose,
lymfoproliferatieve maligniteit,
malaria.
KLINISCHE VERSCHIJNSELEN

Afhankelijk van het stadium o.a.:
– harige leukoplakie (op
tongrand)
– lineaire gingiva-erytheem
– necrotiserende ulceratieve
gingivitis (nug)
– necrotiserende ulceratieve
parodontitis (nup)
– stomatitis veroorzaakt door:
• bacteriën, o.a. atypische
mycobacteriën
• gisten/fungi (Candida
albicans, Aspergillus,
Blastomyces, Cryptococcus,
Histoplasma, (para-)
Coccidioides)
• protozoa (Cryptosporidium
spp.)
• virussen, bijvoorbeeld
cytomegalovirus (cmv),
herpes-simplexvirus (hsv)
– condyloma acuminatum
– slijmvliesulceratie
– slijmvliespigmentatie
– droge mond
– perifere neuritis/paresthesieën
– maligniteiten:
• kaposisarcoom
• non-hodgkinlymfoom
• burkittlymfoom (maligne
B-lymfocytenlymfoom)

• stavudine (d4t)
• tenofovir df (tdf of bis(poc)
pmpa)
• zalcitabine (ddc)
• zidovudine (azt of zdv)
• zidovudine + lamivudine
(azt + 3tc)
– non-nucleoside reverse transcriptaseremmers (nnrti’s)
• efavirenz (efv)
• nevirapine (nvp)
• etravirine (etv)

– proteaseremmers (pi’s)
• atazanavir (atz)
• fosamprenavir (fpv)
• indinavir (idv)
• lopinavir + ritonavir (lpv)
• nelfmavir (nfv)
• ritonavir (rtv)
• saquinavir (sqv)
• tipranavir (tpv)
• darunavir (drv)
– fusieremmers (fi’s)
• enfuvirtide (T-20) ■

Hiv-mechanismen
De aandoeningen en afwijkingen die door de hiv-infectie worden
veroorzaakt, kunnen worden verklaard op basis van:
• immunodeﬁciëntie als direct gevolg van het effect van het virus
op lymfocyten
• auto-immuunreactie t.g.v. gestoorde B-lymfocytenfunctie
• neurologische verschijnselen veroorzaakt door directe effecten
van het virus of door de uitscheiding van cytokinen en neurotoxinen door geïnfecteerde macrofagen; hierdoor verspreidt het virus
zich in meerdere orgaansystemen
• toxiciteit en bijwerkingen van anti-aidsmedicatie

Hiv/aids-pandemie
In 2006, wereldwijd:
• 40 miljoen mensen hadden een hiv-infectie
• 4 miljoen mensen liepen de infectie op
• 3 miljoen mensen stierven aan de infectie
In Nederland zijn 16.000 tot 24.000 mensen besmet met hiv.
In 2008 overleden er in Nederland 58 mensen aan aids.

BEHANDELINGSDOELEN

Hiv-medicijnen, of antiretrovirale (arv) medicijnen die ter bestrijding van het hiv-virus worden gebruikt, kunnen de ziekte
niet genezen, maar ze kunnen de
vermenigvuldiging van het virus
remmen. Hiv-medicijnen hebben
vier hoofddoelen:
– verlengen van de levensverwachting en de levenskwaliteit
– voorkomen van progressie van
het virus
• zo lang mogelijk terugbrengen van de viral load (de hoeveelheid hivdeeltjes in het
bloed) naar niet-detecteerbare niveaus (minder dan vijftig
kopieën per milliliter)
• beperken van het optreden
van resistentie (wanneer het
virus niet langer reageert) tegen arv-medicijnen
– herstellen van een normaal afweersysteem en dit handhaven
• zorgen dat het aantal cd4cellen normaal blijft of dat
een te laag aantal wordt verhoogd
• andere infecties voorkomen
– verminderen van hiv-overdracht naar anderen
SOORTEN MEDICIJNEN

Er zijn vier soorten medicijnen tegen hiv. Ze zijn ingedeeld naar de
manier waarop ze het virus bestrijden.
– nucleoside reverse transcriptaseremmers (nrti’s), ook wel
nrt-remmers genoemd
• abacavir (abc)
• abacavir + lamivudine
(abc + 3tc)
• abacavir + lamivudine +
zidovudine (abc + azt + 3tc)
• didanosine (ddl)
• emtricitabine (ftc)
• tenofovir df + emtricitabine
(tdf + ftc)
• lamivudine (3tc)

OVER DE AUTEUR

Dr. Hubert Bruins (1953) specialiseerde zich op het gebied van
de bijzondere tandheelkunde en ziekenhuistandheelkunde (UMC
Utrecht). In 2001 promoveerde hij op een klinisch-besliskundig
onderwerp. Hij was nauw betrokken bij de oprichting van
ACTA Quality Practice in 2005 en is auteur van het Medisch
Tandheelkundig Memo 2001 en 2003. Sinds 2010 is hij werkzaam
in de verwijspraktijk voor bijzondere mondzorg ‘Gooimond’ te
Bussum.

Vademecum
mondarts
Auteur: dr. Hubert Bruins
Uitvoering: gebonden met
leeslinten
Afbeeldingen: vele klinische
(röntgen)foto’s en tekeningen
ISBN: 978 90 8562 090 7
Omvang: 528 pagina’s
Prijs: € 69,50
Vademecum mondarts bevat een schat aan kennis en informatie om veilig te kunnen werken. Deel A (dat ook het
voorbeeldhoofdstuk in deze krant bevat) handelt over de
mens als geheel. Deel B richt zich op klachten en aandoeningen in het orofaciale gebied. In deel C worden acute en
preventieve maatregelen in de mondgeneeskunde besproken en deel D biedt een repertorium dat steun geeft bij het
foutloos voorschrijven van geneesmiddelen en signaleren
van interacties.
Dit unieke boek zou met het oog op patiëntveiligheid te allen tijde in de dagelijkse praktijk beschikbaar moeten zijn.

[10] => untitled

10 Reportage

dental tribune - netherlands edition

april 2011

“Het inzicht in de anatomie
wordt naar een hoger plan
Kaakchirurg Roy Horsthuis over de toepassing van Cone Beam CT
de Kernenergiewet (Kew), de
Arbeidsomstandighedenwet en
de Wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg (wet
BIG). Onderdeel van de Kernenergiewet is het Besluit Stralingsbescherming. Dit besluit regelt onder andere de basisprincipes voor
bescherming, de algemene regels
voor deskundigheid en instructie,
de speciﬁeke regels voor bevolkings-, werknemers- en patiëntenblootstelling aan straling en
nadere uitwerking van het vergunningstelsel.”
Is er een speciale opleiding of
training nodig voordat men met
CBCT aan de slag kan?
“Voor het gebruik en het geven
van opdrachten voor het diagnostisch inzetten van röntgenapparatuur in het ziekenhuis is een
bepaald deskundigheidsniveau
vereist. Dit wordt geregeld in het
Besluit
stralingsbescherming
en de Kernenergiewet. Hierbij
gaat het om deskundigheidsniveau 4A/M. Tandartsen die na
1990 zijn afgestudeerd beschikken over deskundigheidsniveau
5. Daarom hebben de kaakchirurgen van het Medisch Spectrum
Roy Horsthuis (foto: Rob Elsjan)

TEKST: WILLIANNE KAMERBEEK

De voor de medische wereld revolutionaire Cone Beam Computer Tomograaf lijkt ook voor de mondzorg
een innovatie van formaat. Dental Tribune interviewde drs. Roy
Horsthuis, kaakchirurg in het Medisch Spectrum Twente. De afdeling mondziekten, kaak- en aangezichtschirurgie van dit ziekenhuis
beschikt sinds november 2010 als
eerste Overijsselse ziekenhuis over
een CBCT-scan.
Jullie maken per november 2010
gebruik van deze nieuwe scanmethode. Welke voordelen brengt
CBCT met zich mee?
“De grootste voordelen van CBCT
zijn de verminderde stralingsbelasting voor de patiënt ten opzichte van een reguliere CT-scan
en de eenvoudige toepasbaarheid
in de dagelijkse praktijk. De opnamen kunnen zittend worden
gemaakt en de procedure vraagt
niet veel meer tijd dan de vervaardiging van een orthopantomogram (OPG). De röntgenbeelden zijn direct in drie dimensies
beschikbaar voor beoordeling en
uitleg aan de patiënt.
Daarnaast levert CBCT meer
diagnostische informatie op. Het
inzicht in de anatomie van de individuele patiënt wordt naar een
hoger plan getild. Dit is belangrijk, omdat we in het bijzonder
geïnteresseerd zijn in gebits- en

“

Juist gebits- en botstructuren kunnen we met
een CBCT uitstekend in beeld brengen

”

botstructuren en juist deze kunnen we met een CBCT uitstekend
in beeld brengen. Het ruimtelijke inzicht leidt tot een betere behandelplanning en een efficiëntere manier van werken.
Door integratie van de gegenereerde röntgenbeelden in
toepassingssoft ware
kunnen
diagnostische planning en behandeluitvoering worden vereenvoudigd. Dit gebeurt bijvoorbeeld
in de implantologie.“

het niveau haalt van conventionele röntgenbeelden zoals het orthopantomogram of tandﬁlms.
De veiligheidsmarge die geldt ten
opzichte van vitale structuren,
zoals de canalis mandibularis,
is nog steeds 2 mm. Dit geldt ook
voor het OPG. Wat de risico’s betreft is de stralingsbelasting wat
hoger dan bij het orthopantomogram, maar aan de andere kant
weer minder dan bij de conventionele CT-scan.”

Wat zijn de nadelen en risico’s
van het gebruik?
“Een nadeel van CBCT is dat de
detailscherpte nog steeds niet

Welke wetgeving is van toepassing voor het gebruik van CBCT?
“Bij het gebruik van röntgenstraling hebben we te maken met

De ruimtelijke verhoudingen tussen de canalis mandibularis en de geïmpacteerde derde
molaar kunnen in drie dimensies nauwkeurig worden beoordeeld.

Cone Beam Computer Tomograaf (foto: Rob Elsjan)

[11] => untitled

april 2011

Reportage

dental tribune - netherlands edition

van de individuele patiënt
getild”
Twente een opleiding gevolgd om
het vereiste deskundigheidsniveau 4A/M als medisch specialist te behalen.
Volgens de wet BIG geldt het
beginsel ‘bekwaam maakt bevoegd’. Alle kaakchirurgen zijn
getraind in het beoordelen van
CT-beelden. Daarom wordt in het
kader van de wet BIG geen nadere
scholing voor kaakchirurgen vereist. In het geval van tandartsen
is het beoordelen van CT-beelden
geen vanzelfsprekendheid. Om
bekwaamheid te kunnen aantonen, moet het volgen van speciale nascholing dus een vereiste
zijn. Om deze reden wordt iedere CBCT-scan die is vervaardigd
op verwijzing van een tandarts
voorzien van een radiologisch
verslag.
De ondersteuning vanuit het
ziekenhuis voorziet in de eisen
van het Kernenergiewetdossier
(Kew-dossier). Het toezicht op
de eisen volgens het Kew-dossier wordt uitgevoerd door de Arbeidsinspectie en de Inspectie
voor de Gezondheidszorg.
Ten aanzien van de toepassing
van röntgenstraling ten behoeve
van diagnostiek en interventie
bij patiënten gelden de principes van Rechtvaardiging en het
As Low As Reasonably Achievable-principe (ALARA). Het ALARA-principe vloeit voort uit het
Besluit
stralingsbescherming.
Volgens dit principe moet het
onnodig toepassen van röntgenstraling zo veel mogelijk worden
voorkomen. Individuele dosislimieten, zoals die gelden voor gezondheidsmedewerkers, gelden
in het geval van een patiënt niet,
omdat dit eventueel noodzake-

“

De vraag moet telkens
zijn: is het gerechtvaardigd
om bij deze individuele
patiënt met zijn eigen
speciﬁeke zorgvraag een
CBCT-scan toe te passen?

”

lijke medische röntgenonderzoeken zou kunnen belemmeren.
De vraag moet telkens zijn: is
het gerechtvaardigd om bij deze
individuele patiënt met zijn eigen
speciﬁeke zorgvraag een CBCTscan toe te passen? Deze vraag is
ter beoordeling aan de (tand)arts
die het onderzoek uitvoert of laat
uitvoeren. Volgens het ALARAprincipe gaat het erom onnodig
onderzoek te voorkomen en in
principe te kiezen voor dat onderzoek dat de minste stralingsbelasting geeft.” ■

HARS-GEÏMPREGNEERDE GLASVEZELSTRENGEN – SYNERGIE VAN GLASVEZEL
EN COMPOSIET

GrandTEC

• Vormbaar, flexibel en metaal vrij
• Splinten, stabiliseren en vervangen van elementen direct aan de stoel
• Versterkt de buigsterkte van composieten ongeveer 5 keer

VOCO GmbH · P.O. Box 767 · 27457 Cuxhaven · Duitsland · Tel. +49 (0) 4721 719-0 · Fax +49 (0) 4721 719-140 · www.voco.com

[12] => untitled

12 Buitenlands nieuws

dental tribune - netherlands edition

april 2011

Snelste groei dentale implantaten in
opkomende markten
Volgens
het Canadese marktonderzoekbureau iData Research beheersen A-fabrikanten de markt voor
dentale implantaten en botvervangende materialen in landen
als China en India. Het bureau
voorspelt in het rapport dat het
marktvolume van dentale implantaten in beide landen in 2017
de 400 miljoen dollar zal overschrijden.
De snelle groei van de dentale
implantatenmarkt zal de markt
voor dentale biomaterialen en
botvervangende materialen aandrijven. Het aantal behandelin-

PEKING/SAO PAOLO -

“

Hoofdkwartier van het Braziliaanse
bedrijf FGM DentsCare

jaar in beide landen naar verwachting bijna 400.000.
De markten in India en China
worden momenteel gedomineerd
door een paar buitenlandse fabri-

Experts uit de industrie verwachten dat de vraag naar
dentale procedures ondanks de hoge kosten zal toenemen

gen waarbij deze materialen gebruikt worden, bedraagt over zes

”

kanten, zoals Dentsply Friadent,
Nobel Biocare en Straumann.

Met name het Zwitserse Straumann breidde haar marktaandeel
in China en Zuid-Oost Azië onlangs fors uit met de introductie
van innovatieve producten, zoals
het Bone Level Implantaat en de
SLActive-oppervlaktechnologie.
Experts uit de industrie verwachten dat de vraag naar dentale procedures ondanks de hoge
kosten zal toenemen. Dit is te
danken aan de verbeterde voorlichting over mondgezondheid en
de stijging van de inkomens van
de middenklasse. “De deregulatie
van de tandheelkundige zorg in
China en India heeft gezorgd voor
een groei van private tandheelkundige klinieken in grote stedelijke centra,” aldus dr. Kamran
Zamanian,
bestuursvoorzitter
van iData. “Daarnaast hebben de
lage arbeidskosten de procedurele
kosten voor implantaten relatief
laag gehouden. Dit bevordert het
dentale toerisme uit landen als
Japan, Zuid-Korea en Australië.”

Ook voor Brazilië, eveneens
een krachtig opkomende markt,
zijn sterke groeicijfers voorspeld.
Zo heeft het Braziliaanse bedrijf
FGM DentsCare onlangs een omvangrijke reclamecampagne gelanceerd via Dental Tribune International (DTI), waarmee het
wereldwijd 600.000 tandartsen
bereikt. Het bedrijf bezit inmid-

“

bedrijven. Met de extra impuls
van het gastheerschap voor zowel
het WK 2014 als de Olympische
Spelen van 2016 - resulterend in
onder andere de bouw van nieuwe luchthavens en snelwegen kan Brazilië op korte termijn uitgroeien tot één van de belangrijkste economische spelers in de
wereld.

Europa heeft nog steeds het grootste
aandeel van de wereldwijde dentale markt
met een totaal van 3,2 miljard dollar

dels een groot deel van de nationale markt, heeft met behulp van
promotionele tours het dekkingsgebied uitgebreid naar LatijnsAmerika en richt zich nu ook op
Europa.
De wereldwijde campagne is
een voorbode van de snelle internationale groei van Braziliaanse

”

Europa heeft nog steeds het
grootste aandeel van de wereldwijde dentale markt met een totaal van 3,2 miljard dollar. Daarna volgen de VS, Korea en Japan.
De markt zelf zal naar verwachting de komende vijf jaar met
meer dan 20% groeien. ■

Ramp Japan spaart deel
dentale industrie niet
TOKIO - De verwoestende aard-

beving en de daarop volgende
tsunami die op elf maart jl.
grote vernielingen aanrichtte in het noorden van Japan,
heeft ook de dentale industrie
in het land niet gespaard. In
diverse fabrieken van tandheelkundige producten verspreid over het hele land werd
wegens stroomuitval de productie tijdelijk stilgelegd.
De productie in het zuiden van
Japan ondervond nauwelijks hin-

“ ”
Ons personeel heeft
veel moeite de draad
weer op te pikken

TEMPORARY GINGIVAL RETRACTION

der van het natuurgeweld. De fabrieken, kantoren en ﬁlialen van
Shofu, één van ’s werelds grootste fabrikanten van dentaal materiaal, bleven operationeel. Volgens Wolfgang van Hall, CEO van
Shofu Europe, had het bedrijf, gevestigd in het zuidelijke Kyoto,
weinig last van de stroomrantsoenering in andere delen van
het land. De dagelijkse productie bij Shofu was spoedig weer op
het normale peil, maar van routine was geenszins sprake. “Ons
personeel heeft veel moeite om
de draad weer op te pikken. Het
hele land is diep geschokt door de
verschrikkelijke ramp die ons is
overkomen”, aldus Van Hall.
De rampspoed in het thuisland heeft de overzeese plannen
van de dentale bedrijven niet gedwarsboomd. Zo waren Shofu en
NSK, beide marktleiders in hun

segment, ‘gewoon’ aanwezig op
de IDS in Keulen.
Acteon, de Duitse tak van de
Franse tandheelkundige fabrikant Satelec, heeft aangekondigd
dat het 2% van de eigen omzet
tijdens de IDS zal doneren aan
een Duitse hulporganisatie. “Met
deze eerste stap willen wij onze
solidariteit en sympathie met de
bevolking van Japan tonen,” zegt
Hans-Joachim Hoof, uitvoerend
directeur van Acteon. “Hulp kent
geen grenzen. Deze catastrofe,
waarvan de gevolgen voor mens
en milieu nog niet te voorspellen zijn, heeft wereldwijde impact. Het minste dat wij in deze
situatie kunnen doen, is ﬁnanciele steun verlenen aan de hulpverleners in Japan, Zo kunnen zij
de mensen helpen wier leven in
enkele minuten volledig is verwoest.” ■

[13] => untitled

april 2011

Buitenlands nieuws

dental tribune - netherlands edition

Infecties teisteren
ontwikkelingslanden
GENÈVE - Patiënten in ontwikke-

lingslanden lopen meer risico op
een infectie in de gezondheidszorg dan patiënten in Europa en
de VS. Volgens recent onderzoek
van de Wereld Gezondheid Organisatie (WHO) is het aantal
besmettingen tijdens een ziekenhuisopname of operatie aanzienlijk hoger in zorginstellingen
met beperkte middelen. De onderzoekers roepen op tot beter
toezicht en verbetering van infectiebestrijding in deze landen.
Zwitserse en Engelse onderzoekers vergeleken wereldwijde
ziekenhuisgegevens uit de periode 1995 tot 2008. Ze ontdekten dat in ontwikkelingslanden
gemiddeld 5% van de patiënten
geïnfecteerd raakt tijdens een
ziekenhuisverblijf en een vergelijkbaar aantal tijdens een operatie. In sommige gebieden loopt
zelfs één op de drie patiënten gedurende een chirurgische ingreep
een infectie op.
“Deze infecties zijn heel lang
de grootste oorzaak geweest van
vermijdbaar letsel en onnodige
sterfte in de gezondheidszorg van
ontwikkelde landen. We weten
nu dat de situatie in ontwikkelingslanden nog erger is: daar is
het aantal zorggerelateerde infecties minstens twee keer zo hoog,”
aldus dr. Benedetta Allegranzi,
technisch leider van het ‘Clean
Care is Safer Care’-programma
van de WHO en onderzoeker.
Allegranzi laat weten dat het

verbeteren van toezicht, training
en educatie voor medewerkers
in de gezondheidszorg het aantal infecties kan doen afnemen.
Een probleem blijft het gebrek
aan middelen om de omvang van
de risico’s in deze landen vast te
stellen. ■

Gehoorbeschadiging risico voor tandartsen
NEW YORK - Experts van de Ame-

rikaanse Arbodienst (OSHA)
waarschuwen
dat
tandartsen tijdens hun werk een verhoogd risico lopen op gehoorbeschadiging. Omdat tandartsen
langdurig blootstaan aan de hoge
frequenties van de tandartsenboor, worden zij aangeraden gehoorbescherming te dragen.
Erg wenselijk is die ‘oplossing’

echter niet: tandartsen moeten
continu communiceren met hun
patiënten. Voor gehoorbescherming van personen die in dergelijke beroepen werkzaam zijn,
raadt de OSHA de diensten aan
van bijvoorbeeld TacticalHearing.
com, een bedrijf dat verﬁjnde digitale gehoorbescherming voor
professionals levert. ■

Gouden tand
stopt kogel

NEW ORLEANS - Een jonge man

uit New Orleans dankt zijn leven
aan zijn gouden tand. Een kogel,
afgevuurd door zijn broer, kaatste af op de edelmetalen tandprothese. Dat schrijft The TimesPicayune.
Waltdell Davis (20) gebruikte
een .22 Smith and Wesson-revolver om zijn broer Walter (22) neer
te schieten. De twee hadden ruzie
omdat Walter de marihuana van
zijn jongere broer had opgerookt.
De man werd geraakt in zijn bovenlip. In het ziekenhuis vonden
de artsen slechts een fragment
van de kogel in het linkerneusgat van het slachtoffer. Volgens
de artsen was het projectiel afgeketst via de gouden tand. Hoewel
Walter geen aangifte tegen zijn
broer wilde doen, werd deze toch
gearresteerd. De broer had met
het schietincident de regels van
zijn voorwaardelijke hechtenis,
die hem wegens een drugsdelict
was opgelegd, overtreden.
Robert Kelly, professor Reconstructieve Tandheelkunde aan
de University of Connecticut, liet
weten dat een dunne, gouden
kroon als een soort beschermkap kan dienen als de hoek en
baan van de kogel precies goed is.
“Goud is best sterk,” vertelt Kelly. “Het is zacht genoeg om schade op te lopen, maar het hoeft
niet per se te breken.” (bron: Het
Laatste Nieuws) ■

In 2011 vieren wij feest – samen met u!

125 jaar Dentaurum - 10 jaar Dentaurum Benelux

Dentaurum Benelux bvba.sprl · Britselei 28 · 2000 Antwerpen · België · Belgique · Tel.: + 32.(0)3 / 707.23.20 · Fax: + 32.(0)3 / 707.23.21
Internet: www.dentaurum.be / www.dentaurum.nl · E-mail: info@dentaurum.be

[14] => untitled

14 Buitenlands nieuws

dental tribune - netherlands edition

april 2011

GPS brengt vleermuizengebit in kaart

”

NEW!

seren. Hierdoor is te zien hoe bij
verschillende vleermuizensoorten de vorming van het occlusale vlak zo is geëvolueerd dat ze
zowel harde insecten als bloed
en nectar kunnen eten. Geconcludeerd werd dat de kiezen van
insecteneters en omnivoren eenvoudig van vorm zijn vergeleken
met de complexe molaren van
fruiteters.
De onderzoekers bestudeerden de molaarstructuur van 17
verschillende soorten bladneusvleermuizen met gevarieerde dieten (insecten, vruchten of een

Work faster
and safer
Protects & Separates

Now also available for larger preparations.
BOSTON - Zoals geografen ber-

gen in kaart brengen, zo hebben
biologen van de Universiteit van

Massachusetts
GPS-technologie ingezet om de topograﬁe van
vleermuizenkiezen te karakteri-

combinatie). Bekend is dat de
gebitsstructuur en functie van
zoogdieren sterk gerelateerd
zijn aan voeding. Het onderzoek
toont aan dat er ook relaties zijn
tussen voeding, tandstructuur,
voederprestaties en eetgedrag. ■

Vraag naar dentaal goud daalt sterk
LONDEN - De vraag naar goud voor

”

NEW!

dentale toepassingen bereikte in
het laatste kwartaal van 2010 een
dieptepunt. Volgens een recent
rapport van het Britse World Gold
Council was de vraag in de laatste drie maanden van 2010 8% lager dan in diezelfde maanden een
jaar eerder. De mondiale vraag
over het hele jaar daalde met 5%
tot 49,8 ton (goed voor een waar-

Fast,
Safe and
Predictable
Matrix

3323-1103 © Directa AB

Now also available for preparation and
restoration of primary teeth.

FenderWedge
g ® (registered design)
g and
d FenderMate
FenderMa
Fende
rMa ® (registered design
g and patent pending)
ing) a
are trademarks registered
g
by
y Directa AB.

“ ”
De daling in de vraag
naar dentaal goud
is onomkeerbaar

de van twee miljard dollar).
Experts van het World Gold
Council schrijven in het jaarlijkse
trendrapport dat de daling voornamelijk wordt veroorzaakt door
de sterke stijging van de goudprijs (24%). Dit segment daalt al
enkele jaren gestaag door de sterk
gestegen goudprijs en de toegenomen belangstelling voor en beschikbaarheid van goedkopere alternatieven. Dalingen werden in
vrijwel alle markten waargenomen. De sterkste schommelingen
vonden plaats in Duitsland en de
Verenigde Staten.

De Duitse fabrikant Goldquadtrat onderschrijft de bevindingen. “De vraag naar goud voor
dentale toepassingen daalt sinds
2005 signiﬁcant. Door de hoge
prijs wordt goud aantrekkelijk
voor investeerders, maar onaantrekkelijk voor patiënten. Hoewel
er nog steeds vraag is naar goud
als betrouwbaar dentaal materiaal, is de trend onomkeerbaar.”
Volgens het World Gold Council steeg de mondiale industriële
vraag naar goud in 2010 met 9%
ten opzichte van een jaar eerder.
De totale vraag was 3812,2 ton,
de grootste hoeveelheid in tien
jaar. De stijging in de vraag naar
goud voor sieraden (17%) was
de belangrijkste oorzaak van de
stijging. ■

Japanse wetenschappers ontwikkelen
alternatief voor dentaal metaal
KYOTO - Wetenschappers van de

Universiteit van Kyoto in Japan
hebben een nieuwe legering ontwikkeld. Het element is een
mengsel van zilver- en rhodiummoleculen, twee elementen die
chemisch vergelijkbaar zijn met
palladium, een zeldzaam metaal
dat wordt gebruikt bij tandheelkundige restauraties. Deze ontwikkeling is volgens de wetenschappers een eerste stap in de
richting van synthetische alternatieven voor andere zeldzame
metalen.
Palladium komt van nature alleen voor in delen van Rusland,
Zuid-Afrika, Canada en de VS.
Naast tandheelkundig gebruik
wordt palladium ook verwerkt
in autokatalysatoren, sieraden
en essentiële componenten voor
consumentenelektronica. In een
verslag uit 2010 van het Amerikaanse chemische bedrijf Johnson Matthey wordt gesteld dat
naar schatting 5 tot 6% van de
jaarlijkse vraag afkomstig is uit

de tandheelkunde en wordt gebruikt voor kronen of bruggen.
Hetzelfde rapport meldt dat Japan
nog altijd de grootste hoeveelheid
tandheelkundige palladium gebruikt, ondanks alternatieve behandelmethoden als keramische
kronen.
De onderzoekers hebben samen met de Japanse industrie onderzoeksprojecten opgestart. De

Laboratorium van de Universiteit van Kyoto

nieuwe legering zal echter niet
makkelijk commercieel te produceren zijn. Japanse deskundigen
gaven aan dat het ontwikkelen
van synthetische vervangers voor
zeldzame metalen Japan onafhankelijker kan maken van landen als China. Dat land produceert momenteel meer dan 90%
van alle zeldzame metalen in de
wereld. ■

[15] => untitled

april 2011

Financieel

dental tribune - netherlands edition

Brug in
UVIT spoort in 2010 meer zorgfraude op
gebit is
hulpmiddel
ARNHEM - Verzekeraarscombina-

tie Univé-VGZ-IZA-Trias (UVIT)
heeft in 2010 voor 1,8 miljoen
euro bespaard op zorgfraude.
In 2009 voorkwam UVIT nog
slechts 488.000 euro zorgfraude.
De extra besparing heeft grotendeels te maken met een frauderende tandartsassistente, legt
UVIT-woordvoerder Mark van
der Wolf uit. “De tandartsassistente wist over een periode van
tien jaar voor 880.000 euro te
frauderen.” Bij een aanscherping

Een gebitsbrug
vervult een elementaire lichaamsfunctie en moet gezien
worden als een hulpmiddel. Volgens het Amsterdams gerechtshof heeft een man daarom terecht
de opgevoerde 113%-verhoging
van buitengewone uitgaven en de
forfaitaire aftrek wegens chronische ziekte geclaimd in zijn aangifte inkomstenbelasting.
De man en zijn echtgenote hebben in 2006 enkele kronen en
een brug laten plaatsen. Een belastinginspecteur bepaalde echter dat een brug en kronen geen
hulpmiddelen zijn en ging niet
akkoord met de aangifte. Het hof

van de controles in 2010 liep zij
uiteindelijk tegen de lamp.
Een zelfstandig behandelcentrum dacht een manier gevonden
te hebben om dubbel te declareren. Het behandelcentrum diende
nota’s in voor diagnosebehandelingcombinaties (dbc’s) waarin
laboratoriumkosten waren opgenomen, maar declareerde deze
kosten nogmaals apart. Zo wist
de instelling voor duizenden euro’s te frauderen. Fraudeurs maken verder gebruik van facturen

AMSTERDAM -

“

Een gebitsbrug vervult een
elementaire lichaamsfunctie
en moet gezien worden
als een hulpmiddel

”

daarentegen besliste dat de brug
een elementaire lichaamsfunctie
vervult omdat de vrouw hierdoor
in voedsel kan bijten en kauwen,
wat zij anders, als gevolg van het
verlies van haar hoek- en snijtanden van het ondergebit, niet zou
kunnen. De brug hoeft volgens
het hof niet speciaal te zijn ontwikkeld voor zieke en/of invalide personen om voor de aftrek in
aanmerking te komen.
De Belastingdienst blijft van
mening dat een kroon weliswaar
tot de aftrekbare zorgkosten is te
rekenen, maar dat het geen hulpmiddel is en de kosten niet in
aanmerking komen voor de verhogingsfactor. Dat de functie van
kauwen moet worden overgenomen door een hulpmiddel, zoals
met een kunstgebit, is volgens de
ﬁscus bij een kroon niet aan de
orde. Hieruit blijkt dat de discussie nog niet ten einde is.

“

uit het buitenland. “Het komt
voor dat we facturen krijgen van
ziekenhuizen of zorginstellingen
in het buitenland die bij controle niet of niet meer blijken te bestaan. Dat moeten we allemaal
handmatig controleren,” zegt
UVIT.
De totale verzekeringsfraude
die in 2010 is voorkomen, komt

neer op bijna 6,3 miljoen euro. In
2009 was dit nog 7,1 miljoen. Het
verschil komt vooral op het conto van brandverzekeringen, stelt
UVIT. “Bij brandschades gaat het
vaak om relatief grote bedragen,
waardoor je een afname direct terugziet in de cijfers.” (bron: Zorgvisie) ■

“

De tandartsassistente wist over een periode van
tien jaar voor 880.000 euro te frauderen

”

!
U
R
O
O
V
US

L
P
N
E
E

s
u
l
P
w
o
l
F
L
I
F
I
T
BEAU
t
e
i
s
o
p
m
o
ar c
a
b
r
e
e
t
r
c
o
i
r
e
Inje
t
s
o
p
r en
o
i
r
e
t
n
a
r
voo

sklassen
t
i
e
t
i
v
a
c
voor alle
t
k
i
h
c
s
e
happen
c
s
n
e
g
sG
i
e
fysische
e
d
n
e
k
e
t
s Uits
erken en
w
r
e
v
e
t
ijk
s Maeklkteelpolijsten
sn
ntwerp
o
e
g
n
i
r
y
s
ef
s Innovati e esthetiek door
uurlijk
t
a
N
s meleoneffect
ka
citeit
a
p
o
i
d
a
r
s Hoge gifte
af
s Fluoride

F00
Zero Flow

F03
Low Flow

De Belastingdienst blijft
van mening dat de kosten
niet in aanmerking komen
voor de verhogingsfactor

”

Gevolg voor de praktijk is dat bij
facturatie een onderscheid wenselijk is tussen de kosten van de
medische behandeling (geen verhogingsfactor) en die van aangebrachte hulpmiddelen (wel verhogingsfactor). (bron: PleinPlus) ■

SHOFU DENTAL GMBH
Am Brüll 17 · 40878 Ratingen/Duitsland
Phone: +49 (0) 21 02 / 86 64-0 · Fax: +49 (0) 21 02 / 86 64-64
E-Mail: info@shofu.de · www.shofu.de

[16] => untitled

dental tribune - netherlands edition

april 2011

Tandartsen voor de klas
ENTHOUSIASTE TANDHEELKUNDIG
ZORGVERLENERS GEZOCHT

Poetsles in de klas
TEKST: IVOREN KRUIS

Voor alle kinderen een gezonde
mond. Dat is de doelstelling van
het landelijke educatieve lesproject Hou je mond gezond! Inmiddels hebben meer dan 5.000
groepen van basisscholen en peuterspeelzalen zich aangemeld.
Centraal onderdeel van het project is het bezoek van een tandheelkundig zorgverlener aan de
groep of een kennismakingsbe-

Om de poetslessen te kunnen
geven, zijn veel tandheelkundig
zorgverleners nodig. “Er doen al
veel zorgverleners mee, maar we
hopen dat nog veel meer enthousiaste collega’s zich inzetten om
deze klus te klaren,” zegt Teun
Rietmeijer, voorzitter van het Ivoren Kruis. Voor de uitvoering van
Hou je mond gezond! worden alle
tandarts- en (preventie)assistenten,
jeudtandverzorgenden,
mondhygiënisten,
tandartsen,
studenten van de opleidingen
mondzorg, tandheelkunde of assistentenopleiding en GGD-medewerkers opgeroepen vrijwillig
hun steentje bij te dragen. Professionals (in opleiding) die het
leuk vinden kinderen kennis bij
te brengen over mondgezondheid
worden van harte uitgenodigd
aan dit project mee te werken.
Zij kunnen zich aanmelden via
www.houjemondgezond.nl. “Als
iedere tandheelkundig zorgverlener één lesje op een school zou
geven, hebben we het hele onderwijs te pakken,” aldus Rietmeijer.
Het ontwikkelde lesmateriaal is
niet alleen voor leerkrachten bedoeld. Ook tandheelkundig zorgverleners kunnen het gebruiken
als ze op een school een poetsles
willen geven. Niet om daarmee
taken van de GGD over te nemen,
maar als een blijk van gevoel voor
maatschappelijk verantwoord ondernemen. Met dit project wil het
Ivoren Kruis zijn leden nog intensiever betrekken bij de uitvoering
van de doelstellingen van de vereniging: het bevorderen van de
mondgezondheid.

“

Als iedere tandheelkundig zorgverlener één lesje op een
school zou geven, hebben we het hele onderwijs te pakken

ANYTHING IS POSSIBLE

A Company of ACTEON Group • 17 av. Gustave Eiffel • BP 30216 • 33708 MERIGNAC cedex • FRANCE
Tel + 33 (0) 556 34 06 07 • Fax + 33 (0) 556 34 92 92
E-mail: satelec@acteongroup.com • www.acteongroup.com

zoek van de groep aan een tandheelkundige praktijk. Maar liefst
90% van de leerkrachten wil de
‘poetsles’ graag laten verzorgen
door een tandheelkundig zorgverlener. De andere 10% kiest ervoor zelfstandig met het project
aan de slag te gaan. Door het project verwacht het Ivoren Kruis,
initiatiefnemer, ontwikkelaar en
producent van het lesproject, dat
het poetsgedrag verbetert, caries en tanderosie kunnen worden
teruggedrongen en dat kinderen
al voor het tweede levensjaar de
tandarts of mondhygiënist bezoeken.
Mondgezondheid is ‘hot’ in
het onderwijs. Dat ondervonden
de mondhygiënisten op de stand
van het Ivoren Kruis op de Nationale Onderwijs Tentoonstelling
(NOT). Het lesproject vond hier
gretig aftrek bij basisschoolleerkrachten. Veel onderwijzers gaven aan belangstelling te hebben
voor het bezoek van een tandarts
of mondhygiënist in de klas. Ook
viel het poetspakket met gratis
tandenborstels en tubetjes tandpasta van partner Aquafresh
(GSK) en de informatiefolders
voor ouders in de smaak.

MAATSCHAPPELIJKE
BETROKKENHEID

”

“Wie meewerkt aan dit onderwijsproject, toont zijn of haar
maatschappelijke
betrokkenheid,” vindt Rietmeijer. “Bovendien is meedoen goed voor het
imago van onze beroepsgroep.”
Tandheelkundig
zorgverleners
die een les hebben gegeven, zorgden al voor de nodige publiciteit.
“Je bereikt niet alleen de kinderen aan wie je de les geeft. Ook
hun ouders, opa’s en oma’s zijn

“ ”
Bovendien is meedoen
goed voor het imago van
onze beroepsgroep

geïnteresseerd in de activiteiten
waarmee hun (klein)kinderen bezig zijn.”
Voor meer informatie en de
mogelijkheid tot aanmelden als
vrijwilliger kunt u een bezoek
brengen aan de website www.
houjemondgezond.nl. ■

[17] => untitled

april 2011

Wetenschap

dental tribune - netherlands edition

Voorzichtigheid bij
gebruik nanomateriaal
in botvervangers
Ook ging zij in op de vraag of het
zinvol is een botgroeistimulerende factor toe te voegen. De resultaten van haar onderzoek wijzen
uit dat grote voorzichtigheid is
geboden bij gebruik van nanomaterialen, en nader onderzoek is
vereist. ■

Voorkomen van cavaties in kauwvlak
van kies
NIJMEGEN - Het ontstaan of groter worden van (kleine) cavaties in
de ﬁssuren van kauwvlakken van
kiezen kan voorkomen worden
door een ﬁssuurlakverzegeling
aan te brengen. Uit het promotieonderzoek “Management of occlusal caries” van Miluska Hevinga
(RU Nijmegen) blijkt dat gezonde
ﬁssuren beter te verzegelen zijn
dan ﬁssuren met kleine cavaties,

ongeacht de procedure die wordt
toegepast. Tevens raken veel gezonde ﬁssuren op langere termijn
verkleurd, zonder dat dit tot cavaties leidt.
Als een cavatie in het kauwvlak
te groot wordt, dient de kies te
worden behandeld met een boor.
In dat geval kan men ervoor kiezen om niet al het aangetaste
tandweefsel te verwijderen, maar

een deel van het zachte tandweefsel richting de zenuw achter
te laten. Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat de
cavatie dan niet groter wordt. Het
achterlaten van zacht tandweefsel onder de vulling brengt echter ook risico’s met zich mee. Op
langere termijn kan het leiden tot
een breuk van de vulling of kies,
schrijft Hevinga. ■

DENTINE CARE
INNOVATION
Koolstof nanobuis
NIJMEGEN - Het gebruik van na-

“

Met nanotechnologie
kunnen de eigenschappen
van synthetische
botvervangers verbeteren

”

stroom kan geleiden en ijzer dat
niet roest in de nabije toekomst
gemeengoed zullen worden.
Met nanotechnologie kunnen
de eigenschappen van synthetische botvervangers verbeteren.
Over de mogelijke schadelijke gevolgen van nanomaterialen voor
cellen en weefsel is echter nog
weinig bekend. De deeltjes zijn
moeilijk waar te nemen in het lichaam wanneer deze vrijkomen
uit het botvervangende materiaal.
Promovendus Meike van der
Zande deed onderzoek naar de
mogelijke gevolgen van koolstof
nanobuizen (carbon nanotubes)
bij het gebruik van botvervangers. Ze onderzocht een nieuwe
techniek, waarbij gelabelde nanodeeltjes zichtbaar worden met
behulp van MRI, en zodoende
gevolgd kunnen worden. Verder
onderzocht Van der Zande de invloed van deze deeltjes op het gedrag van botvoorlopercellen: cellen die nog kunnen uitgroeien tot
verschillende soorten cellen, bijvoorbeeld botvormende cellen.

Biodentine

™

... is het eerste alles-in-een, biocompatibel en bioactief materiaal
dat overal gebruikt kan worden waar dentine is beschadigd.

Pulpa-expositie
Pulpotomie

Dentinecariës

Perforaties

Int./ext.
resorpties
Apexificatie
Apicale chirurgie

Geïndiceerd voor kroon- en wortelkanaalbehandelingen
Bevordert remineralisatie van dentine
Houdt vitaliteit van de pulpa in stand en bevordert genezing ervan
Vervangt natuurlijke dentine met dezelfde mechanische eigenschappen

SEPTODONT NV-SA ● Grondwetlaan 87 ● B-1083 Brussel ● België
Universeel GRATIS nummer 00800 2425 6037 ● Fax +32 (0)2 425 36 82 ● order@septodont.nl ● www.septodont.nl
W I T H OV E R 7 8 -Y E A R E X P E R I E N C E D E D I CAT E D TO D E V E LO P I N G A N D M A N U FAC T U R I N G I N N OVAT I V E P R O D U C T S FO R D E N TA L P R O F E S S I O N A L S . S I N C E 1 9 3 2 .

Biodentine CE 0459 - 13/01/2011

nomateriaal in botvervangers
kan risico’s opleveren voor cellen
en weefsel. Daarom is grote voorzichtigheid geboden bij het ontwikkelen van nanotoepassingen
in de medische wereld, waaronder de tandheelkunde, als botvervanger. Dat schrijft Meike van der
Zande in het proefschrift “Nanomaterials in synthetic bone
grafts: growth factor release, MR
imaging and toxicity aspects”
dat zij recentelijk indiende voor
haar promotie aan de Radboud
Universiteit Nijmegen.
Nanotechnologie behelst het
manipuleren van materialen op
nanoniveau, waardoor de eigenschappen van deze materialen
veranderen. De schaal waarop dit
gebeurt is moeilijk voor te stellen. Deze komma’s, bijvoorbeeld,
hebben een diameter van ongeveer een half miljoen nanometer.
Manipulatie van de eigenschappen van veel stoffen en materialen vindt plaats als de materialen
tot stukjes van 20 tot 30 nanometer zijn gereduceerd. De eigenschappen van materialen kunnen radicaal veranderen, omdat
op nanoniveau de eigenschappen worden bepaald. Veel onderzoekers menen dat plastic dat

[18] => untitled

18 Industrie

dental tribune - netherlands edition

april 2011

Infomedics lanceert Easyfactoring
Het risico van de incasso van
nota’s bij niet-verzekerde zorg is
nog steeds aanzienlijk. Voor menig tandarts is het elke keer weer
onduidelijk of patiënten hun nota
wel kunnen of willen betalen. Om
van dat debiteurenrisico af te komen, heeft Infomedics een nieuw
product ontwikkeld dat maximale zekerheid voor zorgaanbieders
verschaft: EasyFactoring.

Praktijken van tandheelkundigen lopen aanzienlijke ﬁnanciële risico’s wanneer nota’s niet
(of niet tijdig) worden betaald.
Weliswaar is het mogelijk om
het debiteurenrisico laag te houden door de nota’s van verzekerde
zorg rechtstreeks bij zorgverzekeraars te incasseren en zo nodig
een deurwaarder in te schakelen
voor niet-inbare nota’s, maar ook

dat biedt vaak te weinig ﬁnanciële zekerheid. EasyFactoring
lost dit probleem op door aan de
hand van nauwkeurige, individuele praktijkbeoordeling tegen
een daarop gebaseerd percentage
het totale debiteurenrisico over
te nemen. EasyFactoring is vanaf
1 april 2011 beschikbaar. Het biedt
rust binnen de ﬁnanciële huishouding van een zorgpraktijk.

Infomedics heeft een prominente positie verworven in de
markt van de administratieve
verwerking van declaraties van
verzekerde en onverzekerde zorg.
Infomedics biedt zorgaanbieders
gemak en rust binnen de ﬁnan-

“

ciële huishouding van de praktijk. Inmiddels maken ruim 3500
zorgaanbieders in Nederland direct of indirect gebruik van de
diensten van Infomedics.
Zie voor meer informatie
www.infomedics.nl. ■

EasyFactoring biedt rust binnen de ﬁnanciële
huishouding van een zorgpraktijk

”

Horen
met de
tanden

Sonitus Medical Inc, een Amerikaans bedrijf in medische hulpmiddelen, heeft van de Food and
Drugs Administration (FDA) goedkeuring gekregen voor het commercieel introduceren van het
SoundBite hoorsysteem: ’s werelds eerste niet-chirurgische en
uitneembare gehoorapparaat dat
geluid doorgeeft via de tanden.

SoundBite hoorsysteem

Het apparaatje gebruikt het gebit als klankkast. Geluid wordt
opgevangen met een klein onderdeel dat achter het oor gedragen wordt, net als traditionele
gehoorapparaten. Dit gedeelte
stuurt de audio door naar het apparaatje in de mond. De trillingen komen via het gebit in beide
oren terecht. Volgens de maker,
Sonitus Medical, is de SoundBite vooral interessant voor mensen die aan één oor doof zijn. Een
voordeel van het apparaat is dat
er geen operatie voor nodig is:
beide gedeelten kunnen eenvoudig aangebracht worden.
De goedkeuring door de FDA
werd gebaseerd op twee klinische onderzoeken. De eerste beoordeelde de veiligheid en
werkzaamheid van het SoundBite-systeem gedurende een
maand bij 28 patiënten. De tweede analyseerde de langetermijnveiligheid van het apparaat over
een periode van zes maanden bij
22 patiënten. De conclusies waren dat het systeem zowel veilig
als efficiënt is op het gebied van
auditieve prestaties, verbetering
van de verstaanbaarheid, mondgezondheid en het algehele comfort. Het SoundBite-hoorsysteem
is nog niet verkrijgbaar op de Nederlandse markt. (bron: www.
doof.nl) ■

[19] => untitled

april 2011

dental tribune - netherlands edition

Industrie

Goed voor de patiënt, goed voor de tandarts
Naar een ‘Vedische’ benadering in de tandheelkunde
JAVIER M. DE PISÓN, DT LATIN
AMERICA

De Nepalese tandarts Sushil Koirala vertelde in de vorige editie van
Dental Tribune over het door hem
opgestelde Minimally Invasive Cosmetic Dentistry (MiCD)-behandelprotocol. Dit protocol is gebaseerd
op bewustzijn, natuur en evidencebased technologie die de gezondheid en behoeften van de patiënt op
de lange termijn respecteert.
In het tweede deel van het interview gaat Koirala onder andere in
op zijn vruchtbare samenwerking
met de dentale fabrikant Shofu.

is van ‘glass ionomer’ en ‘composite’ (zie kader). Koirala doet
momenteel onderzoek naar de
langetermijneffecten van verschillende dentale materialen,
met een focus op het MiCD-protocol en de acceptatie daarvan
als een manier om klinische resultaten te boeken. Koirala is ervan overtuigd dat hij een concept
heeft ontwikkeld dat goed is voor
de patiënt, voor de tandarts en
voor de maatschappij. Het MiCDprotocol bevindt zich wereldwijd
in een preliminair stadium, maar
de conferenties die hij organiseerde in Zuidoost- en Zuid-Azië
leidden tot positieve reacties.
NON-INVASIEVE GEZONDHEID

Omslag van het boek van Koirala over
Giomers.

SHOFU

Toen Koirala in 2009 zijn protocol publiceerde, leverde hem dat
niet alleen navolgers op onder
tandartsen. Ook een aantal dentale fabrikanten prezen zijn werk.
“Ik ontmoette Patrick Loke,
hoofd marketing van de Aziatische tak van fabrikant Shofu,”

“

De medische wetenschap beweegt zich momenteel in de
richting van non-invasieve procedures en zoekt naar geschikte manieren om mondziekten te
voorkomen met preventieve campagnes. In de tandheelkunde zijn
minimaal invasieve procedures
echter alleen bij de behandeling
van cariës gangbaar. “In de medische wereld is het gebruikelijk
om zo min mogelijk te snijden in
weefsel. Als patiënten wisten hoe
sterk hun natuurlijke dentitie en
weefsel voor sommige behandelingen wordt aangetast, zouden
ze deze misschien niet accepteren.”
“Of tandartsen MiCD nu gebruiken of niet,” gaat Koirala verder, “ze zijn het er allen over eens
dat het een juiste benadering is.
Ik moedig iedereen aan zich bij

Hij vertelde me dat hij het concept van MiCD kon
waarderen, omdat zijn bedrijf zich focust op de gezondheid
van de patiënt en zich inzet voor de ontwikkeling van
bio-esthetische producten in de tandheelkunde
herinnert Koirala zich. “Hij vertelde me dat hij het concept van
MiCD kon waarderen, omdat zijn
bedrijf zich focust op de gezondheid van de patiënt en zich inzet
voor de ontwikkeling van bio-esthetische producten in de tandheelkunde.”
Koirala en Shofu bleken een
goede combinatie. “Ik ben zo
tevreden met Giomers (een bioesthetisch restauratief materiaal, red.) dat ik er een boek over
heb geschreven.” Koirala refereert hier aan een nieuw type
restauratief materiaal waarvan de naam een samenvoeging

Logo van MiCD

”

de missie van MiCD aan te sluiten. Het MiCD Global Network is
een organisatie van toegewijde
professionals die de kennis van
clinicus en patiënt willen vergroten. Informatietechnologie kan
deze ideeën helpen promoten via
de netwerken van tandartsen,
andere mensen en bedrijven. Het
is de mentaliteit die veranderd
moet worden.”
Koirala is van plan om de mentaliteitsverandering te bewerkstelligen door het geven van internationale lezingen, waarbij hij
samenwerkt met gelijkgestemde
clinici en academici, het creëren
van studiegroepen om kennis uit
te wisselen en het aanbieden van
educatieve seminars op internet.
“Uiteindelijk zullen ook tandartsen hiervan proﬁteren. Zij besparen tijd bij hun behandelingen
en bereiken een beter esthetisch
en functioneel resultaat. Het type
materiaal dat wordt gebruikt, is
in mijn ogen ondergeschikt. Wij
promoten niet een bepaald bedrijf, wij promoten een goede
(mond)gezondheid.” ■

Goede gezondheid, stralende lach
Patiënten zijn tegenwoordig hoger opgeleid en stellen hogere eisen aan de tandheelkundige behandeling.
Amalgaam is hiervan een goed voorbeeld. Een hoog percentage patiënten wil geen amalgaamvullingen bij
caviteiten, maar tandkleurig materiaal. In het verleden betekende een restauratie met amalgaam dat veel
weefsel moest worden verwijderd. De nieuwe tandkleurige restauratieve materialen brengen minder schade toe aan de tanden en geven een beter esthetisch resultaat.
“Veel patiënten kiezen nu voor esthetische restauraties, onbewerkte facings, indirecte restauraties met
minimale tandpreparatie en mini-implantaten. Deze zijn minder invasief,” aldus Patrick Loke van Shofu.
“Deze trend zet door. Doel is nu om voor goede esthetiek te zorgen met minimaal invasieve behandelingen, met behulp van MiCD-instrumenten en bio-esthetisch materiaal.”
“Wij zijn de officiële partner van de MiCD-beweging,” gaat Loke verder, “met als motto: ‘goede gezondheid, stralende lach.’ Wij ondersteunen de activiteiten van MiCD waar we kunnen.”
De restauratieve materialen van Shofu maken gebruik van S-PRG Technologie (Surface Pre-Reacted
Glass Ionomer), dat zorgt voor voorspelbare esthetiek en een betere functionaliteit. Dit zijn bio-esthetische materialen die het ﬂuoride doet loslaten en heropbouwen. Een kleine caviteit kan hersteld worden
door alleen het aangedane gebied te verwijderen; de S-PRG-vullers laten de dentale structuur remineraliseren. S-PGR Technology is effectief en gebaseerd op acht jaar klinisch onderzoek. Nieuw onderzoek hanteert de MiCD-protocollen en nieuw ontwikkelde materialen. Deze werden in 2010 geïntroduceerd op het
congres van de Internationals Association for Dental Research in Barcelona.

De Giomer-familie
Hieronder volgen de tweede-generatie giomers (glasionomeren; geavanceerde bio-esthetische restauratieve materialen) met S-PRG technologie, die de tandstructuur helpen remineraliseren.

Beautiﬁl Flow, beschikbaar in verschillende adhesieve sterkten, verbetert de toepassingen van Beautiﬁl II.

Beautiﬁl II is bij uitstek geschikt voor het restaureren van elk element door de speciﬁeke fysieke eigenschappen en gebruikskenmerken, het anti-plakeffect en het loslaten en heropbouwen van ﬂuoride. Met
een ‘kameleoneffect’ wordt de natuurlijke kleur nauwkeurig gereproduceerd, zodat de restauratie onzichtbaar wordt.
Beautiﬁl Flow Plus is goedgekeurd voor alle indicaties, inclusief Class II. Het is een nieuwe manier om
restauraties snel en eenvoudig te completeren met behulp van een soort materiaal, gevuld tot aan het occlusale oppervlak.
FL-Bond II is een zelfetsend, radio-opaak, ﬂuoride-vrijlatend adhesief systeem dat beschikt over een middel voor voorbehandeling en adhesie. Hiermee is dit product een geschikt kleefmiddel voor tandglazuur en
dentine. Het voorbehandelmateriaal is acetonvrij en is zodanig samengesteld dat de geur en sensitiviteit
na de behandeling minimaal is. Het adhesieve materiaal bevat 40% S-PRG-vuller, dat ervoor zorgt dat de
hybride laag wordt versterkt. De kleverigheid maakt het mogelijk om het gehele caviteitsoppervlak uniform te bedekken met een enkele toepassing.
Ceramage is een Zirconium Silicate Indirect Restauratief Systeem en combineert esthetiek met sterk keramiek en met de voordelen van composiet, dat minder op de tegenoverliggende dentitie rust. De kleurstabiliteit en eenvoudige fabricatie zijn ideaal voor minimaalinvasieve indirecte restauraties, zoals facings,
inlays/onlays en adhesieve bruggen.

[20] => untitled

Compromisloze
zorg voor de
patiënt

Als we verder
kijken…

“Your Focus - Our Solution” Dat is de
belofte van XO aan u. XO ontwikkelt en
levert de oplossing waarmee u zich kunt
richten op: efficiëntie, de behandeling,
technieken, ergonomie en de beleving
van patiënten. De XO producten voldoen
aan de hoogste normen van kwaliteit,
functionaliteit en design. Kiest u voor
XO, dan kiest u voor focus.

Arseus Dental
Tel. 0416 - 650010
www.arseus-dental.nl
info@arseus-dental.nl

XO 4

Als we verder kijken… Bij Arseus Dental zijn we er voor uw praktijk. U kunt rekenen op persoonlijke service die verder gaat dan het leveren van producten
alleen: wij laten u uw mogelijkheden optimaal benutten. Daarvoor betreden we nieuwe wegen, met grensverleggende initiatieven, creatieve invalshoeken
en verrassende oplossingen. Zo verbreden we onze horizon. En die van u!
Arseus Dental is een totaalaanbieder van tandheelkundige verbruiksmaterialen, equipment, praktijkinrichting, financiering, opleidingen, service en advies.

advies

|

praktijkinrichting

|

dental equipment

|

consumables

|

financiering

|

service

[21] => untitled

april 2011

Industrie

dental tribune - netherlands edition

Twee producten van FenderWedge Prep
Sirona winnen WOW!
Award 2010

Poresorb-TCP
botregeneratie

Beschadiging van aangrenzende tanden tijdens het boren is
een veelvoorkomend probleem
in de dagelijkse tandheelkundige praktijk. Onderzoek toont aan
dat tandbeschadiging optreedt
tijdens ruim tweederde van alle
preparaties. Een beschadigd
tandoppervlak loopt drie keer zo
veel risico cariës te ontwikkelen
als een onbeschadigd oppervlak.
In samenwerking met de gerenommeerde Italiaanse tandarts Domenico Massironi heeft
de Zweeds fabrikant Directa AB
daarom de FenderWedge Prep geintroduceerd, een nieuwe FenderWedge voor grotere preparaten.
De FenderWedge Prep heeft een
smalle voorzijde en een afgeronde punt die gemakkelijk, zowel

buccaal als linguaal, in smalle,
proximale ruimtes kan komen
en de gingiva niet beschadigt.
Het kan worden toegepast bij alle
grotere preparaten zoals kronen,
facings en inlays.
De eerste FenderWedge is in
2006 geïntroduceerd. Het is een
combinatie van een wig en een
plaat, die zo is geperforeerd dat
het mogelijk is deze vóór inbreng
te buigen, zodat het goed tegen
de aangrenzende tanden aan ligt.
Volgens Directa AB zorgt dit voor
een snellere en veiligere preparatie met optimale zicht en ruimte.
De FenderWedge is geschikt voor
de bescherming van aangrenzende tanden en tandvlees tijdens
alle proximale preparaties. ■

GC presenteert
G-ænial Bond

G-ænial Bond is een zevendegeneratie zelfetsend adhesief van
GC. De selectieve etsmethode
biedt het gebruiksgemak en de
verminderde napijn van een zelfetsend adhesief en een hechtsterkte aan glazuur die voorheen
alleen was voorbehouden aan
adhesieven waarbij geëtst en gespoeld moet worden.
De zelfetsende hechtsterkte van G-ænial Bond aan zowel
glazuur als dentine is te danken aan de unieke samenstelling van het product. Het dimethacrylaat monomeer verhoogt
de doordringbaarheid in glazuur
en dentine, terwijl het hogere gehalte aan fosfaatester monomeer
de etsende kwaliteiten optimaliseert. Het daaruit voortkomende
dentine/adhesief raakvlak - het
nano-interactiegebied – en de
HEMA-vrije samenstelling zijn
sleutelfactoren voor de kwaliteit
en duurzame hechtsterkte van
G-ænial Bond. De klinische betrouwbaarheid is aangetoond in
onafhankelijke tests.
Meer informatie: www.benelux.
gceurope.com. ■

Biofunctionaliteit keuzecriterium
voor Geistlich Bio-Oss
Bimodal pore structure: the basis for excellent Hydrophilicity
Volume of all pores at the particular size indicated (ml/g)

De inEOS Blue desktop scanner
en de CEREC- en inLAB Biogeneric soft ware, twee nieuwe producten van Sirona Dental Systems, zijn bekroond met een
WOW! Award door het Journal
of Dental Technology (JDT). Het
tijdschrift stelde een onafhankelijk panel van laboratoriumtechnici samen om de meest baanbrekende producten en services van
2010 te selecteren. De voornaamste criteria waarop de jury beoordeelde waren kwaliteit en tijdsen kostenbesparing. Uit veertig
genomineerde producten werden
twaalf winnaars gekozen.
De Biogeneric soft ware werd geprezen vanwege de restauratievoorstellen die de soft ware doet.
Deze kunnen vrijwel zonder aanpassingen toegepast worden in
de behandeling. Hierdoor vermindert het aantal correctie-ingrepen substantieel. Daarnaast
oordeelde het panel dat de Biogeneric soft ware voordelig is voor
de algehele kwaliteit van tandrestauraties, omdat de soft ware
het mogelijk maakt de subjectieve vormgeving van de occlusale anatomie te vervangen door
objectieve, wetenschappelijk bewezen designmethodes. De doorslaggevende ‘WOW!-factor’ was
volgens het panel het vermogen
van de soft ware om op een efficiente manier klinisch en functio-

neel maatwerk voor geïndividualiseerde, restauratieve, occlusale
oppervlakteanatomie te leveren.
De inEOS Blue desktop scanner viel in de prijzen vanwege de
tijdsbesparing die de hogere productiecapaciteit oplevert, en de
accurate scans die betere restauraties met minder mankracht
mogelijk maken. “Door de inEOS
Blue kunnen tandartsen met
kwalitatief hoogstaande restauraties in slechts de helft van de productietijd tegemoetkomen aan de
stijgende vraag naar CAD/CAMrestauraties,” aldus het panel. Bij
de aanvankelijke nominatie van
de toepassing meldde een lid van
het panel: “Ik heb van meer dan
600 eenheden scans gemaakt
met de nieuwe inEos Blue, en heb
slechts in twee gevallen problemen met de marges gehad.”
“Sirona is zeer vereerd dat twee
van onze nieuwste producten
voor de tandheelkundige markt
door het JDT en de dentale industrie zijn omarmd,” zegt Roddy Macleod, vicedirecteur CAD/
CAM. “Sirona heeft sinds 2005
vijf WOW! Awards gewonnen. We
blijven doorgaan met het ontwikkelen van nieuwe producten en
services die de verwachtingen van
de markt zullen overtreffen. Sirona won eerder WOW! Awards
met de inEos Dental Digitilizer
(2005), de inifDent service (2006)
en deelde een award in 2008 met
Ivoclar Vivadent voor IPS e-max
CAD-restauraties met een CEREC
Connect. ■

2.0

The unique micro- and macropore structure of
Geistlich Bio-Oss® is an important factor contributing
to high Hydrophilicity:

1.5

1 The micropores ensure the high capillary action, and

1.0

consequently the fast liquid uptake in Geistlich Bio-Oss®.

2 The interconnected macropores allow blood cells

0.5

and proteins to enter into the Geistlich Bio-Oss® particles
enabling eﬀective osseointegration of Geistlich Bio-Oss®
particles.

0.0

0.01

0.1

Pore Diameter (μm)

100

1000

Tissue ﬂuids
Blood cells
Osteoblast (15 μm–20 μm)
Osteoclast (40 μm–100 μm)

Poresorb 4: Poresorb-TCP

Poresorb-TCP is een synthetisch,
bioactief en resorbeerbaar botregeneratiemateriaal. Dankzij de
vorm van het granulaat vormt
het een stabiel geheel met het bestaande bot. Het is een fasezuiver ß-tricalciumfosfaat dat, mede
door zijn poreusheid, volledig resorbeert en omgezet wordt naar
eigen bot. De korrel heeft een poreusheid van 30 tot 40%. Zowel
de osteoconductieve als de inductieve eigenschappen van Poresorb-TCP verhogen het succes
van de behandeling. Daarnaast
heeft Poresorb-TCP een gunstige

prijs-/kwaliteitsverhouding en is
het in verschillende doses leverbaar.
Poresorb-TCP kan toegepast
worden bij het opvullen van botdefecten na extractie, het behandelen van botdefecten rond implantaten, sinusbodemelevaties
en het behandelen van botdefecten na een chirurgische ingreep.
Meer informatie over PoresorbTCP en andere botregeneratiematerialen van BioComp Dental
kunt u vinden op www.biocomp.
eu.■

De combinatie van producteigenschappen in de biofunctionaliteit van Geistlich Bio Oss kan de
basis voor het klinisch succes in
uw praktijk vormen. Eén van de
belangrijkste biofunctionele eigenschappen is Hydrophilicity.
De interconnectieve, bimodale
poriënstructuur van Geistlich
Bio-Oss zorgt voor speciﬁeke hydroﬁele eigenschappen.
De microporiën zijn verantwoordelijk voor de sterke capillaire werking. Vervolgens staan
de macroporiën de penetratie van
bloedcellen en proteïnen in Geist-

lich Bio-Oss partikels toe. Wetenschappelijk onderzoek heeft
aangetoond dat dit een veel snellere en betere opname van bloed
veroorzaakt dan bij andere botsubstituten mogelijk is. Hierdoor
wordt een effectieve en duurzame
osseointegratie verkregen.
Door de sterke capillaire werking van het systeem van microporiën van Geistlich Bio-Oss kan
het bloed binnen enkele seconden worden opgenomen. Dankzij
deze snelle absorptie zijn de partikels tot in het diepste deel van
de augmentatie volledig door-

drongen met bloed, nog vóórdat het stollingsproces begint.
De vroegtijdige blokkering van
de poriën aan de randen van de
augmentatie, die de opname van
bloed en toevoer van botopbouwende cellen in de weg staat, is
hierdoor verleden tijd. Onderzoek toont aan dat de capillaire
werking van Geistlich Bio-Oss
vijf maal sterker is dan bij keramische materialen.
Voor meer informatie kunt u
contact opnemen met Dent-Med
Materials: info@dent-medmaterials.nl. ■

[22] => untitled

22 Opleidingen/agenda

dental tribune - netherlands edition

De geschiedenis van mijn tanden

Trees Roose

De beroemde auteur Franz Kafka gaf als ervaringsdeskundige een unieke en stijlvolle inkijk in de
belevingswereld van mensen die aan depressies lijden. Vele
jaren later doet schrijfster Trees Roose hetzelfde voor de
tandheelkundige patiënt. Het komische en soms schokkende
relaas over de geschiedenis van haar dramatisch slechte
gebit verschijnt als feuilleton in Dental Tribune. In deze
editie kunt u de tweede aﬂevering lezen.

Kluiven op de pen

msterdam-Noord. Ik zit in
een klas, in een hoog lokaal in een loodzwaar en
donker jarendertiggebouw met
veel baksteen. Het is een katholieke nonnenschool in een volksbuurt, en langs de hoge witte
wanden van de klas hangen grote
zwart-witfoto’s van de heilige sacramenten (zoals Het Huwelijk,
het Heilig Oliesel, de Wijding der
Priesters) met daarop vooroorlogse, ouderwetse mensen met
serene, gelukkige gezichten, die
glimlachend met witte tanden in
de lens kijken. Zelfs de stervende
die de laatste zalvingen ontvangt
heeft een montere uitdrukking op
zijn gelaat. Alles is wit en schoon
in die prenten, en ook ik verlang

“

‘Moet je ’s ruiken,’ zeg ik tegen
Wally, die naast me zit. ‘Die pen
stinkt, zeg!’ Ik houd hem onder
haar neus. Wally trekt een gezicht vol walging. ‘Dat is je eigen
bek, man,’ zegt ze lomp, ‘je stinkt
gewoon uit je bek.’
Haar eigen kunstgebit is waarschijnlijk ook de reden dat mijn
moeder zich niet bekommert om
de tanden van haar dochtertje.
Waarom immers al die moeite
als je op je achttiende een schitterend wit stel tanden gewoon
gratis en voor niks van het ziekenfonds krijgt?
Ze vertelde het verhaal vaak.
Dat ze bruine stompjes had en altijd kiespijn. Dat de tandarts zulke (ze wees met duim en wijsvin-

Waarom al die moeite als je op je achttiende
een schitterend wit stel tanden gewoon gratis
en voor niks van het ziekenfonds krijgt?

hevig naar die wondere, stille wereld van rust, reinheid en regelmaat. Thuis is het waslijnen in de
keuken en muizenkeutels in de
keukenkastjes. Aan de tafel plakt
mijn moeder dan met kokend
hete stinklijm kartonnen hoedjes
voor een grote feestartikelenzaak
in de stad. Ze moet bijverdienen.
Mijn taak is om de elastiekjes en
de rozetjes erop te lijmen. Op zaterdag komt er een kartonnen
leesmap met de scabreuze cartoons van weekblad De Lach.
In de klas staat de zuster voor
de klas in zwart habijt, een groot
kruis aan een dikke ketting op de
platte borst. Zijn het vrouwen?
We weten het niet, we smiespelen daar vaak over. De kinderen
zitten in kale houten bankjes,
en de ramen zijn aan de onderzijde afgeplakt, zodat we niet op
straat kunnen kijken. We moeten sommen maken, en ik kluif
nadenkend op mijn pen. Ik kan
slecht rekenen, beroerd getallen
onthouden, en bij elke nieuwe
mathematische bewerking heb
ik weken nodig om te begrijpen
wat er bijvoorbeeld wordt bedoeld
met teller en noemer of wat het
geheim van de staartdeling is.
Dan ruik ik aan de pen en
schrik van de zompige geur.

”

ger polsdikte aan) naalden had,
en dat ze zich nog als de dag van
gisteren herinnerde hoe al haar
tanden in een bloederig stapeltje op het koude metaal plokten.
‘Dat trekken,’ zei ze dan afwezig,
‘je voelde het helemaal tot achter je neus. Tenminste, dat leek
zo, en het kraakte zo vreemd in je
hoofd.’ Maar ze hadden elf kinderen thuis en een vader die wagenwielen maakte voor de kost, het
was 1935, dus naar de tandarts
gaan was er daar al helemaal niet
bij.
Later, als we met de bus naar
opa gaan, wijst ze vaak naar een
grote, groene deur op het plein
waar ze vlakbij woonde. ‘Kijk
daar. Daar woonde die beul.’ ■

Schrijfster Trees Roose verzorgt
trainingen in zakelijk, creatief en
klantvriendelijk schrijven. U bent
van harte welkom een bezoek te
brengen aan haar website,
www.schrijftraining.nl.

Mondzorgkalender
voorjaar 2011
Mei
“10th European Oral
Microbiology Workshop”
Tijdens
deze
tweedaagse
workshop staan diverse thema’s rondom orale microbiologie centraal. Onderwerpen die
aan bod zullen komen: huidige
microbiologie in endodontologie, periodontologie, cariologie, halitose en peri-implantitis, moleculaire detectie van
soorten en phylotypes, interactie tussen gastpathogenen
en orale bioﬁlm en ecosystemen.
De interactieve workshop laat
u kennismaken met de nieuwste ontwikkelingen in orale
microbiologie op het gebied
van diagnostiek van orale infectieziekten, en behandeling
daarvan met antimicrobiële
middelen. Uiteraard is er voldoende gelegenheid om kennis uit te wisselen en te netwerken.

Congres ITI2011
“Speeding up procedures,
but what if things go wrong”
Het tweede ITI Congress Benelux, één van de belangrijkste evenementen in de orale
implantologie, heeft een imposante groep sprekers vastgelegd. Prof. dr. Daniel Buser
verzorgt de key note rondom
“Speeding up procedures, but
what if things go wrong?”, een
actueel thema binnen de orale implantologie. Vanwege het
grote aandeel internationale
sprekers is het congres geheel
in het Engels. Uitzondering is
de Nederlandstalige Limited
Attendance Session tijdens de
eerste dag. Naast het wetenschappelijke programma vindt
op vrijdagavond de Congress
Party plaats. Deze wordt traditiegetrouw door Straumann
georganiseerd en aangeboden
aan iedere deelnemer.

Splintercursus “E-marketing
en tandheelkunde”,
Nederlandse Vereniging voor
Gnathologie en Prothetische
Tandheelkunde (NVGPT)
Donderdag 12 mei, UMC Utrecht.
www.nvgpt.nl
“Dynamisch Keramisch,
Keramiek gehuld in nevelen?”,
Tenel Trainingen en
Congressen
Vrijdag 13 mei, Beatrix Theater,
Utrecht.
www.dynamischkeramisch.nl
“De uitdaging”, Symposium
tandtechniek
Vrijdag 13 mei, Dutch HealthTec
Academy te Utrecht.
www.bvtandtechniek.nl
Cursus “Implantologie,
het vervolg”, Nederlandse
Vereniging voor Orale
Implantologie (NVOI)
Vrijdag 20 mei, kasteel de
Vanenburg, Putten.
www.implantologiehetvervolg.nl
Cursus “iCademy”,
Nederlandse Vereniging voor
Orale Implantologie (NVOI)
Dinsdag 24 mei, Kasteel de
Wittenburg, Wassenaar.
icademy2011.nl
10th European Oral
Microbiology Workshop
19-22 mei, Conferentiecentrum
Woudschoten, Zeist
admin.tcman.nl/congresses <
“9th Symposium on Saliva”,
ACTA
Zondag 22 – woensdag 25 mei,
Hotel Zuiderduin, Egmond aan
Zee. admin.tcman.nl/congresses

april 2011

64th Annual session American
Academy of Pediatric
Dentistry (AAPD)
25-29 mei, New York, VS
www.aapd.org/annual
Congres “De Apexresectie”,
Bureau Kalker (5
geaccrediteerde Q-KRT
punten)
Vrijdag 27 mei De Flint,
Amersfoort.
www.apexresectie2011.nl

Juni

ITI2011 “Speeding up
procedures, but what if things
go wrong”
10-11 juni, Amsterdam
www.iti2011.com <
Master Course in GBR and
Sinus Grafting Procedures
15-17 juni 2011, Universiteit van
Bern, Zwitserland
www.iti.org/congressbenelux
NMT Jaarcongres 2011:
“De kwetsbare patiënt”
17 juni, Regardz hotel de
Heerlickheijd, Ermelo
www.nmtjaarcongres.nl/2011 <
Symposium “Esthetiek
rondom de tandheelkunde”
18 juni, Bilderberg hotel
’t Speulderbos, Garderen
www.implacademie.nl
Interdisciplinary Approach
to Pediatric Dentistry (IAPD)
2011
15-18 juni, Athene, Griekenland
www.iapd2011.org
Cursus “infectiepreventie
en patiëntveiligheid in de
tandartspraktijk”
24 juni, Miele Inspirience Center,
Vianen
www.dentalinfo.nl

CONGRES DE FLINT AMERSFOORT VRIJDAG 27 MEI 2011

PERIAPICALE CHIRURGIE OF HERBEHANDELING?
NIEUWE INZICHTEN & MODERNE BEHANDELMETHODEN

Chirurgische endodontie:
De indicatie voor de apexresectie

NMT Jaarcongres 2011:
‘De kwetsbare patiënt’
Deskundigen uit binnen- en
buitenland belichten dit jaar
het thema ‘De kwetsbare patiënt’ vanuit diverse invalshoeken. Ze bieden het hele
tandheelkundig team hiermee
vakinhoudelijke en praktische
kennis waarmee men direct
aan de slag kan. Naast het bijwonen van de lezingen is er
ruimschoots de gelegenheid
voor het onderhouden van sociale contacten en netwerken.
Tevens presenteren sponsoren hun organisatie, product of
dienstverlening exclusief aan
de bezoeker. Tot de sprekers
behoren Teun Rietmeijer, Denise van Diermen, dr. Yvonne
Buunk-Werkhoven en Gert-Jan
van der Putten.

.JDIJFMEF$MFFOr5BOEBSUT FOEPEPOUPMPPH

De apexresectie:
Deel I - Periapicale chirurgie: van incisie tot hechting
Deel II - De retrograde afsluiting: hoe en waarom?
5IPNBTWPO"SYr,BBLDIJSVSH

Dilemma’s in endodontische
behandelplanning:
Herbehandeling, chirurgie of extractie?
.BSHB3FFr5BOEBSUTFOEPEPOUPMPPH

Schrijf u nu in voor deze bijzondere congresdag
Het inschrijfformulier en het volledige congresprogramma

mmm$Wf[nh[i[Yj_[(&''$db
Info: Bureau Kalker - info@bureaukalker.nl - 020 - 615 99 36
HET CONGRES DE APEXRESECTIE IS BIJ HET QUAT GEACCREDITEERD MET HET Q-KEURMERK VOOR 5 GEACCREDITEERDE Q-KRT PUNTEN.

[23] => untitled

april 2011

Media

dental tribune - netherlands edition

CBCT-apps voor de
iPhone

Nieuwsﬂits
“Hij had er zelf geen last van,
maar het management van Liam
Gallagher, voormalig zanger van
de populaire Britse band Oasis,
wilde dat hij er voor zijn muzikale comeback op zijn best uit zou
zien. Kosten van zijn Hollywoodlach: 7.000 euro.”
EXCITE.NL, 15-03-2011

De politie heeft in een supermarkt in Leeuwarden een 20-jarige Oekraïner aangehouden op
verdenking van winkeldiefstal.
Het winkelpersoneel betrapte
twee mannen die voor honderden
euro’s aan tandpasta probeerden
te stelen. Eén van hen verliet snel
de winkel; de ander werd gearresteerd.”
FLITSNIEUWS.NL, 18-3-2011

Het Amerikaanse bedrijf Marcilan heeft twee apps voor de
iPhone ontwikkeld waarmee
Cone Beam Computed Tomography-beelden gebruikt kunnen worden: iCBCT Anatomy en iPanoramic.
CBCT-beelden worden meestal multiplanair gereformatteerd
(MPR) weergegeven. Bij de iCBCT
Anatomy illustreren de beelden
verschillende anatomische oriëntatiepunten van de osseostructuren, de maxillofaciale regio en de
schedel. De beelden worden hier
zowel axiaal, coronaal en sagitaal
weergegeven. De nieuwste versie
van deze app heeft ook een quizmodule, waarmee gebruikers op
luchtige wijze hun kennis kunnen testen. De iCBCT-app kost
vijf dollar.
De iPanoramic-app is geschikt
voor beelden die zijn verkregen
met een CBCT-scan van het merk
Planmeca. Met de iPanoramic
kunnen verschillende punten op
radiograﬁsche beelden worden
gemarkeerd met een pin. De app
kost twee dollar.
De bedrijfsnaam Marcilan staat
voor maxillofacial radiology coneBeam CT interactive learning
and navigation. Naast apps voor
de praktijk biedt Marcilan online
scholing aan voor CBCT. Het idee

Volg het laatste nieuws
Wilt u op de hoogte blijven van het
laatste nationale en internationale
nieuws in de mondzorg? Meld u
kosteloos aan voor onze nieuwsbrief
op www.albionpress.nl. U ontvangt
dan wekelijks een overzichtelijke
selectie van actuele ontwikkelingen in
uw vakgebied.

voor de online opleiding is ontstaan uit een proefschrift over
medische beeldvorming. Marcilan wil geen website en opleiding
met alleen maar tekst en beelden.
“Dat is naar onze mening niets
anders dan een studieboek,” aldus het bedrijf. Voor de training
maakt Marcilan zodoende veelvuldig gebruik van multimedia,
onder andere animaties en videobeelden.
ACTA, de Katholieke Universiteit Leuven en de Universiteit van North Caroline te Chapell Hill maken gebruik van het
scholingsprogramma van Marcilan. Zie www.marcilan.com voor
meer informatie. ■

“De populaire schrijfster Susan
Smit schreef speciaal voor Paradontax een 28-delig ‘poetsverhaal’ om Nederlanders te laten
wennen aan de aparte smaak van
een nieuwe tandpasta. Het eerste
hoofdstuk is tot eind mei gratis
verkrijgbaar bij een 45 ml probeertube. De overige 27 hoofd-

stukken leest Susan Smit persoonlijk voor, gratis te beluisteren
via 0800-2828141. Winnaars van
de prijsvraag krijgen een persoonlijke badkamerlezing.”

prioriteit. Het is geen onwil, ze
denken er gewoon niet aan.”
AT5, 24-02-2011

“Wetenschappers hebben voor
het eerst het stralingsniveau van
een röntgenapparaat uit 1896,
één van de oudste ter wereld, onderzocht. Het apparaat blijkt patiënten aan een 1500 keer hogere
dosis straling bloot te stellen dan
de machines die tegenwoordig
worden gebruikt.“

“De modewereld is wild van het
spleetje tussen de tanden van
Vanessa Paradis. De Franse
zangeres, actrice én vrouw van
Johnny Depp scoorde in de jaren
’90 haar grootste internationale hit met ‘Be my Baby’. De clip
bij dit nummer maakte haar opvallende tanden wereldberoemd.
Tegenwoordig kunnen fans op internet een exclusieve broche met
een afdruk van haar gebit kopen.”

NOS.NL, 17-03-2011

DE STANDAARD, 04-03-2011

“Cijfers van zorgverzekeraar
Agis wijzen uit dat in het multiculturele
Amsterdam-Zuidoost ten minste 3100 kinderen
nooit naar de tandarts gaan, ondanks dat zij hiervoor wel verzekerd zijn. “En wel liters Red
Bull wegdrinken. Echt, dat spul
is nog dodelijker voor het gebit
dan cola,” aldus Onno Kouwenberg van Stichting Jeugdtandverzorging in De Telegraaf. Volgens Kouwenberg gaat het vaak
om allochtone jongeren uit achterstandsgezinnen. “Voor hun
ouders heeft gebitscontrole geen

“De Italiaanse premier Silvio Berlusconi moest onlangs een zware
tandheelkundige operatie ondergaan. Dit was nodig nadat hij
anderhalf jaar geleden door een
psychiatrisch patiënt met een
miniatuurbeeldje werd aangevallen. Berlusconi kreeg een bottransplantatie in zijn kaak en een
tandimplantaat. In de beste Berlusconi-traditie is Nicole Minette,
de mondhygiëniste die hem meteen na de aanval verzorgde, nu regionaal raadslid voor zijn partij.”

MEDICALFACTS.NL , 16-03-2011

HET BELANG VAN LIMBURG,
07-03-2011

“ ”
De beelden worden
axiaal, coronaal en
sagitaal weergegeven

Ontvangt u Dental Tribune
nog niet?

ONE - YOU SHOOT
TWO - YOU SCAN

Meld u geheel kosteloos bij ons aan
door het online inschrijfformulier op
www.albionpress.nl in te vullen.
Een adres afmelden, bijvoorbeeld
omdat u de krant zowel thuis als op
uw praktijkadres ontvangt, is eveneens
mogelijk op www.albionpress.nl.
Voor adreswijzigingen en andere
vragen kunt u e-mailen naar
klantenservice@dental-tribune.nl.
Of bel ons op 030-63 55 070.

A company of ACTEON Group • ZAC Athélia IV • Avenue des Genévriers • 13705 LA CIOTAT cedex • FRANCE
Tel +33 (0) 442 98 01 01 • Fax +33 (0) 442 71 76 90
E-mail: info@sopro.acteongroup.com • www.acteongroup.com

[24] => untitled

KaVo Primus® 1058

Betrouwbaarheid
die overtuigt.

1909 – 2009

Er is vrijwel geen andere behandelunit
die in de praktijktest nog beter scoort dan
de KaVo Primus 1058.
Ook u kunt proﬁteren van de voordelen
van ons succesmodel door kennis te maken
met de KaVo wereld van Dental Excellence:
J^iZghiZWZigdjlWVVg]Z^Y!gj^b'*#%%%
maal bewezen
7ZegdZ[YZ@VKd`lVa^iZ^iZciZX]c^Z`
KddgYZa^\^cVVchX]V[ZcdcYZg]djY
Betrouwbaarheid die overtuigt –
de KaVo Primus 1058.

/E:S
4VMQYW


29
º


:IPY[I^SSQ
%+%PQIVI
XIP
JE\

,SIRHIVOEQT
:>)QQIR
XIP
JE\

MRJS$LIRV]WGLIMRRP

[[[LIRV]WGLIMRRP

) [page_count] => 24 [pdf_ping_data] => Array ( [page_count] => 24 [format] => PDF [width] => 842 [height] => 1191 [colorspace] => COLORSPACE_UNDEFINED ) [linked_companies] => Array ( [ids] => Array ( ) ) [cover_url] => [cover_three] =>

[cover] => DT Netherlands No. 2, 2011

[toc] => Array ( [0] => Array ( [title] => Cone Beam CT: een revolutionaire innovatie [page] => 01 ) [1] => Array ( [title] => Binnenlands nieuws [page] => 02 ) [2] => Array ( [title] => “Je moet niet de eerste zijn om een nieuwe techniek te omarmen - maar ook niet de laatste”; Interview met tandarts-endodontoloog Michiel de Cleen [page] => 04 ) [3] => Array ( [title] => Hiv en aids [page] => 09 ) [4] => Array ( [title] => “Het inzicht in de anatomie van de individuele patiënt wordt naar een hoger plan getild” - Interview met kaakchirurg Roy Horsthuis over de Cone Beam CT [page] => 10 ) [5] => Array ( [title] => Buitenlands nieuws [page] => 12 ) [6] => Array ( [title] => Financieel [page] => 15 ) [7] => Array ( [title] => Tandartsen voor de klas [page] => 16 ) [8] => Array ( [title] => Wetenschap [page] => 17 ) [9] => Array ( [title] => Industrie [page] => 18 ) [10] => Array ( [title] => Opleidingen/agenda [page] => 22 ) [11] => Array ( [title] => Media [page] => 23 ) ) [toc_html] =>

Table of contents

[toc_titles] =>

[cached] => true )