DT Netherlands No. 10, 2012

Binnenlands nieuws / “Door slechte nazorg gaan kostbare implantaten verloren” Interview met Gordon van der Avoort - tandarts-parodontoloog/implantoloog / Minimaal invasieve botchirurgie / Markt voor implantaatmaterialen sterk in beweging / Wetenschap/Forum / Industrie / Opleidingen/agenda / Industrie/Media

Open PDF View E-paper Edit Epaper Edit Epaper ads save

Table of contents

Open Link

Open Link

DENTAL TRIBUNE
The World's Dental Newspaper - Netherlands Edition
december 2012

www.dental-tribune.nl

jaargang 2 | nummer 10

Nazorg cruciaal bij
implantologie
Interview met Gordon van
der Avoort

Wildgroei aan copycats
Implantaatmarkt sterk
in beweging

Esthetiek uit de fabriek
Digitaal afdrukken
heeft de toekomst

Pagina 6-7

Pagina 11-14

Pagina 17-18

‘Implantaatkloon’ maakt naam vaak niet waar
VAN DE REDACTIE
UTRECHT – De tijd dat de markt

Het schaap Dolly was een volledig identieke kloon, wat niet gezegd kan worden van veel ‘identieke en volledig compatibele’ implantaatmaterialen die momenteel de markt overspoelen.

“BePerfect Clinics failliet na hoge boete NZa”
TEKST: BEN ADRIAANSE
AMSTELVEEN - BePerfect Clinics

BV heeft door de Nederlandse
Zorgautoriteit (NZa) een boete
opgelegd gekregen, die volgens de
mondzorgketen 324.000 euro bedraagt. De NZa noemt de overtredingen, die verband hielden met
de wijze van declareren en factureren van orthodontische behandelingen met Invisalign-beugels,
“zeer zwaar”. Volgens de zorgautoriteit is de hoogte van de boete
mede bedoeld om andere potentiële overtreders af te schrikken.
Een faillissement en spoedige
sluiting van Perfectsmile Amstelveen is aanstaande, vertelde eigenaar Jesse Bartels aan Dental Tribune.
BePerfect Clinics is de bedrijfsnaam achter Perfectsmile Amstelveen. De andere vestigingen
van de keten, in onder meer Den
Haag, Eindhoven en Maasticht,
zijn franchiseondernemingen en
blijven vooralsnog geopend. Perfectsmile wordt in de mondzorgwereld met argusogen gevolgd
vanwege de commerciële wijze
waarop niet-risicoloze cosmetische ingrepen zoals bleekbehandelingen werden aangeboden.

Het vernietigende rapport van
de NZa laat zien dat de Amstelveense kliniek van 2009 tot 2011
de geldende tariefcodes stelselmatig aan zijn laars lapte. Regelmatig werden tarieven voor prestaties gerekend die boven het
geldende maximumtarief lagen.
Ook bracht Perfectsmile prestaties in rekening die zij volgens
de tariefbeschikkingen van de
NZa niet in rekening had mogen
brengen. De zorgautoriteit concludeert verder dat de berekende
techniekkosten de daadwerkelijk
gemaakte kosten overschrijden
en dat een aantal van deze handelingen bovendien verwerkt behoren te zijn in andere tariefcodes.
FAILLISSEMENT

Jesse Bartels, voor wie de boete
ook een persoonlijk faillissement
betekent, heeft geen goed woord
over voor de handelswijze van de
NZa. Hij kan zich in geen van de
aantijgingen vinden en vindt de
straf, die volgens hem door de
zorgautoriteit eerst op 810.000
euro werd vastgesteld maar door
de rechtbank werd verlaagd, buiten elke proportie. “Het is schandalig dat wij als voorbeeld worden gebruikt. Sinds 2004 heb ik

al mijn geld en tachtig uur per
week in Perfectsmile gestopt.
Misschien vindt de NZa het prettig om op deze manier haar punt
te maken, maar ik zit hierdoor
de rest van mijn leven aan de
grond en onze patiënten komen
op straat te staan,” aldus de aangeslagen eigenaar van moederbedrijf BePerfect Clinics.
Bartels vindt dat hij wel degelijk gerechtigd was om extra techniekkosten te berekenen. De NZa
vraagt zich in het rapport af waar
deze voor diende, aangezien de
leverancier de beugels kant-enklaar aﬂeverde. “Het tandtechnische werk vindt grotendeels
plaats voordat je de beugel binnen
hebt,” legt Bartels uit. “De beugel
is het eindproduct, die komt niet
uit de lucht vallen. De afdrukken
moeten beoordeeld, ingestuurd
en gescand worden, de simulaties moeten beoordeeld worden,
enzovoort. Dat heb ik de NZa al
twintig keer uitgelegd, maar blijkbaar begrijpen ze het niet.”
De NZa deelt de visie van Bartels niet en is van mening dat de
kliniek wel degelijk voordeel verkreeg uit de foute declaraties.
> lees verder op pagina 3

voor implantaatmaterialen bestond uit een paar grote fabrikanten en enkele kleintjes is
voorbij. Anno 2012 zijn er maar
liefst 250 aanbieders die tot buiten de eigen regio opereren. Tot
de nieuwe spelers behoren respectabele leveranciers, maar ook
zogenaamde copycats die op het
klonen van vooraanstaande systemen hun businessmodel baseren.
Voor de eindgebruiker is daar
in principe niets mis mee, maar
het wordt riskant als een ‘kloon’
zijn belofte niet kan waarmaken.
“Veel zogenaamd identieke en
compatibele materialen lijken in
de verste verte niet op het origineel,” waarschuwt Jaco de Ruiter van Thommen Medical Benelux. “Je mag er dan niet zomaar
dezelfde eigenschappen en kenmerken aan toeschrijven als aan
het nagemaakte product.”
Ook prof. dr. Marco Cune constateert een opkomst van vaak
zeer voordelige copycats. “Je kunt
moeilijk vaststellen hoe exact die

kopie daadwerkelijk is. Als je een
product hebt gebruikt waarvan
de kwaliteit niet gegarandeerd
bleek, heb je als tandarts iets uit
te leggen.” De Ruiter vindt zelfs
dat tandartsen die twijfelachtige,
zeer goedkope implantaten uitproberen, hun patiënten als menselijke proefdieren gebruiken.
Over deze en andere ontwikkelingen op de implantaatmarkt
leest u in de uitgebreide reportage op pagina 11-14.
Onbetrouwbare
implantaatmaterialen kunnen de oorzaak
zijn van complicaties, behandelfalen of peri-implantitis. Goede
nazorg na een implantologische
behandeling is echter minstens
zo bepalend, betoogt Gordon van
der Avoort in deze krant. “Helaas ontbreekt het vaak aan kennis over nazorg. Het is een blamage voor de implantologie als
implantaten daardoor verloren
gaan,” aldus de tandarts-parodontoloog/implantoloog. In het
interview (pagina 6-7) noemt hij
een aantal aandachtspunten voor
het PMO, zoals het evalueren van
de occlusie en articulatie van de
prothetische constructie. ■

[2] =>

www.posortho.com

Progressive Orthodontic Seminars

Op 19 - 22 april 2013 start Progressive Orthodontic Seminars
(POS) alweer met de 23e cursus orthodontie onder auspiciën
van Donald B. McGann DDS

Cursus Orthodontie
De complete cursus orthodontie omvat een
trainingsprogramma, waarin naast diepgaande
theoretische kennisoverdracht ook plaats wordt
ingeruimd voor praktijktrainingen.
Gratis introductie seminar!
Na voltooiing van het programma is men in staat een groot
aantal orthodontische afwijkingen bij zowel kinderen als
volwassenen effectief te diagnosticeren en met succes
te behandelen. Tijdens de workshops wordt gewerkt met
uitneembare en vaste apparatuur.
De complete cursus bestaat uit 12 x 4 dagen verdeeld over een
periode van 1,5 tot 2 jaar.

Als u onze cursisten heeft gesproken, dan heeft u ongetwijfeld
gehoord over de hoge kwaliteit van onze seminars.
U bent welkom om dit zelf te ervaren op het GRATIS seminar
dat wij geven op zaterdag 23 maart 2013 in Amstelveen.
U kunt zich hiervoor opgeven bij:
Progressive Holland Inc.
Tel: 020 647 22 72

Inbegrepen in de kosten voor de cursus is een door POS
ontwikkelde software. Deze software wordt tijdens de cursus
gebruikt, maar zal voor u ook daarna een waardevol
programma zijn bij de behandeling van uw patiënten.

Donald B. McGann DDS
De vooraanstaande Amerikaanse
tandarts en zijn ervaren medewerkers zetten zich wereldwijd in voor
de Progressive Orthodontic Seminars. In korte tijd ontdekten ruim 400
Nederlandse tandartsen de nieuwe
en vooral succesvolle methodes van
Donald B. McGann.

Kosten
€ 1.475,00 per seminar inclusief lunch
Cursuslocatie
Amstelveen
Tel. informatie
020 647 22 72
Fax
020 640 14 77
e-mail
posortho@xs4all.nl

Progressive Orthodontic Seminars
Jupiter 129
1188 EE
Amstelveen
www.posortho.com

[3] =>

December 2012

Binnenlands nieuws

dental tribune - netherlands edition

> vervolg van pagina 1
“Ons rapport laat zien dat het om
enkele tonnen gaat,” aldus woordvoerder Hanneke Miedema van
de NZa. “Het is overduidelijk dat
in de administratie van de techniekkosten de voorschriften niet
zijn gevolgd.” Zo was het volgens
de NZa in 2009 in het geheel niet
toegestaan additionele techniekkosten te rekenen, omdat deze
inbegrepen waren in de tarieven
voor behandeling met apparatuur.
VASTE PRIJZEN

Cruciaal in deze zaak is dat BePerfect Clinics haar tarieven
vaststelt op basis van vaste totaalprijzen, die nauwelijks te
herleiden zijn tot tariefcodes. De
kliniek bepaalde een prijs voor
een compleet Invisalign-traject,
waarbij voor een aantal prestaties
volgens de NZa een te hoog tarief
werd berekend. Op de totaalprijs
werden echter ﬂinke kortingen
gegeven, waardoor deze volgens
Bartels lager zijn dan bij andere
Invisalign-aanbieders.
Desondanks laat de NZa weten
dat de keten te hoge of onterechte
tarieven heeft berekend en dat patiënten daarom gecompenseerd
dienen te worden. Bartels: “Dat
is de grootst mogelijke onzin. Wij
zijn de goedkoopste aanbieder
van de Invisalign, dus hoe kan de
NZa ons verwijten dat wij te hoge
tarieven rekenen? Wie weet vonden ze juist dat we te goedkoop
waren, waardoor de concurrentie er last van had. Niemand is de
dupe geweest van onze prijsstelling. Onze patiënten hebben al-

BePerfect Clinics haalde
tonnen voordeel uit
foute declaraties
tijd van tevoren geweten hoeveel
de behandeling ging kosten en
hebben daarmee ingestemd. Hoe
transparant wil je het hebben? En
als onze patiënten tevreden zijn,
wie is dan de NZa om zich daarmee te bemoeien?”
Volgens Miedema is het duide-

lijk dat de situatie bij BePerfect
niet ongestraft kon doorgaan. “Als
je in Nederland een mondzorgpraktijk wilt voeren, dan moet je
je aan de regels houden. Dat heeft
Perfectsmile Amstelveen wat ons
betreft niet gedaan. Het is belangrijk dat de tariefopbouw volgens
een vast stramien gebeurt, zodat
de patiënt kan vergelijken met andere aanbieders. Wat deze kliniek
deed, mag gewoon niet.”

“Regels zijn regels, dat kan ik
wel volgen,” aldus Bartels. “Maar
als ze daar nu gelijk in hebben en
wij hebben ons niet aan de codes
gehouden, ga je dan een boete
opleggen die zo hoog is dat een
bedrijf direct ten onder gaat?”
Bartels is over de huidige codestructuur maar matig te spreken.
De NZa merkt in het rapport echter op dat als een zorgverlener het
niet met de codestructuur eens
is, hij dit bij de verantwoordelijke

“REGELS ZIJN REGELS”

Dat de door de NZa vastgestelde
tarieﬂijsten voor de mondzorg in
Nederland leidend zijn, is welbekend en duidelijk zichtbaar bij
elke andere mondzorgpraktijk.
Had Bartels niet kunnen voorzien
dat de administratieve gang van
zaken bij BePerfect Clinics hem
vroeg of laat in de problemen zou
brengen? “Daar hebben we wel
over nagedacht,” geeft Bartels toe.
“Het lastige is, dat wij behandelaar zijn, maar tegelijkertijd ook
een tandtechnisch laboratorium
(Bartels is zelf tandtechnicus van
beroep, red.). We hebben ons niet
gerealiseerd dat dit problemen

kon opleveren. Dat was een enorme blunder, wat niet wegneemt
dat de straf buitensporig is.”
De aanklacht beperkte zich
niet tot onduidelijke informatie
over het tandtechnische gedeelte. Het werken met een vaste prijs
betekende dat achter de schermen soms geschoven werd met
tariefcodes. Zo signaleerde zorgverzekeraar DSW in 2010 dat BePerfect regelmatig een dubbele aanvangstoeslag declareerde.
Hierop crediteerde de kliniek de
aanvangstoeslag, maar werd hetzelfde bedrag gecompenseerd
met een verhoging van de gedeclareerde techniekkosten. Met
deze boekhoudkundige truc werd
alsnog de met de patiënt overeengekomen, vaste prijs bereikt.

Het is te krankzinnig
voor woorden
instantie aan de kaak moet stellen en de voorschriften niet naast
zich neer moet leggen.
Het is niet voor het eerst dat
de NZa de “zeer zware overtredingen” van de keten aan de kaak
stelt. Eind 2011 haalde een eerder alarm over de tarieven van
BePerfect al de landelijke media.
“Die verdachtmakingen hebben
er voor gezorgd dat onze omzet
sterk is teruggelopen,” constateert Bartels. “We zijn van alle
kanten zwartgemaakt en dat blijft
natuurlijk ook bij patiënten hangen. Voor onze medewerkers was
het een stressvolle tijd. Ik moest
een keer naar Utrecht voor wat
een soort verhoor bleek te zijn
en daar stonden ze tegen me te
schreeuwen. Ze leken te denken
dat ze één of andere misdadiger
voor zich hadden.”
Behalve op de concrete aantijgingen heeft Bartels ook kritiek
op de wijze waarop de NZa haar
bewijs heeft verzameld. “De NZa
heeft voor een belangrijk deel
gevaren op de verklaringen van
twee tandartsen die in het verleden behandelingen in opdracht
van Perfectsmile hebben uitgevoerd. Tegenwoordig runnen
zij echter een concurrerende
praktijk en hebben zij geen kans
nagelaten om ons in de afgrond
te duwen. Zij bieden dezelfde behandeling aan als wij, maar dan
veel duurder. Hoe objectief kun je
hen nog noemen?”

Inspectie voor de Gezondheidszorg moet inkrimpen
AMSTERDAM – De top van de In-

spectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) moet kleiner, de regiokantoren in het land moeten
dicht, maar op de werkvloer moeten er ongeveer vijftig werknemers
bijkomen. Dat zijn de belangrijkste adviezen van oud-minister Winnie Sorgdrager en onderzoeker Koos van der Steenhoven,
die ieder afzonderlijk onderzoek
deden naar de manier waarop de
inspectie klachten afhandelt. Ze
presenteerden hun bevindingen
en adviezen maandag aan minister Edith Schippers van VWS.
Sorgdrager en Van der Steenhoven adviseren inspecteurs minder
tijd te laten besteden aan het uitgebreid rapporteren en vaker onaangekondigde inspectiebezoeken te laten uitvoeren.
Uit de onderzoeken bleek verder dat de IGZ te lang doet over de
afhandeling van klachten. Ook is

De NZa werpt tegen dat zij een
zorgvuldige afweging heeft gemaakt welke verklaringen al dan
niet en in welke mate werden
meegewogen. Volgens Miedema
staat een objectief oordeel daarbij voorop. Bartels heeft hier twijfels bij. “Zij hebben in onze computer ingebroken om te zoeken
naar fouten in onze administratie. En nu worden zij nota bene
beschermd in het NZa-rapport
doordat hun namen onleesbaar
zijn gemaakt. Het is te krankzinnig voor woorden.”
SIGNAAL

De laatste maanden heeft de NZa
regelmatig praktijken op de vingers getikt die niet volgens de
regels declareren. In augustus
ontving de Groningse tandartspraktijk Eurosmile nog een boete
voor het stelselmatig declareren
van een verkeerde prestatiecode. Of er momenteel ook onderzoeken lopen naar andere tand-

er geen speciale aanpak voor zeer
ingewikkelde dossiers en moet
het ICT-systeem van de IGZ ﬂink
verbeterd worden.
Tussen 2005 en 2012 duurde
het gemiddeld 200 dagen om een
dossier af te ronden, maar bij individuele gevallen liep dit vaak op
tot meer dan een jaar. Inmiddels
heeft de inspectie de doorlooptijd
terug weten te brengen naar 125
dagen.
Ten slotte stelt het rapport dat
de verwachtingen van burgers
ten opzichte van de inspectie niet
juist zijn. Mensen gaan ervan
uit dat de inspectie een klacht
in behandeling neemt, terwijl zij
meestal doorverwezen worden
naar een klachtencommissie van
de betrokken zorginstelling. De
IGZ gebruikt de meldingen enkel
als signaal en dat moet beter worden gecommuniceerd aan klagende burgers. (bron: Zorgvisie) ■

artspraktijken, wil de NZa niet
bevestigen. “Met onze boetebesluiten geeft het NZa een signaal
naar andere zorgaanbieders. Wij
laten hiermee zien dat wij onze
taak als toezichthouder serieus
nemen en dat overtreders niet
vrijuit gaan,” aldus Miedema.
Wat er met de overige praktijken van Perfectsmile gaat gebeuren, is onduidelijk. Omdat BePerfect Clinics wederom bezwaar
heeft gemaakt tegen de boete,
zal de NZa wellicht nog een afwijkend boetebedrag vaststellen.
Bartels heeft faillissement aangevraagd voor de hoofdvestiging
in Amstelveen. Hiermee komt
dus hoogstwaarschijnlijk een
einde aan een deel van de ‘hippe’ mondzorgketen die landelijk
bekend raakte door televisieprogramma’s als Extreme Makeover
en 4ME, maar uiteindelijk ten
onder lijkt te gaan aan een voornamelijk administratieve kwestie. ■

Colofon
Dental Tribune verschijnt tienmaal per
jaar en is een uitgave van Albion Press
BV, onder licentie van Dental Tribune
International
Hoofdredacteur/uitgever
drs. Ben Adriaanse
Redactie
drs. Laura van Dee
drs. Joann Hebben
Cartoons
drs. Emily van Someren
Redactieadres
Redactie Dental Tribune
Postbus 545, 3990 GH Houten
E-mail: redactie@dental-tribune.nl.
De Nederlandse editie van Dental
Tribune kent een onafhankelijke
redactie en richt zich op professionals
in de volle breedte van
het tandheelkundige
vakgebied.

Aanmelden
De doelgroep van Dental Tribune
(bestaande uit tandartsen-algemeenpractici, tandartsen-specialisten, mondhygiënisten, orthodontisten, kaakchirurgen, tandtechnici, tandprothetici
en diegenen die werkzaam zijn in de
dentale industrie) komt in aanmerking
voor een kosteloos abonnement.
Behoort u tot de doelgroep en ontvangt
u het maandblad nog niet? Meld u dan
aan via het inschrijfformulier op
www.albionpress.nl.
Advertentieverkoop
Harry Velthuis, accountmanager.
Postbus 545, 3990 GH Houten.
Telefoon: 06-531 55 262.
E-mail: velthuis@dental-tribune.nl.
Linda Schriekenberg, medewerker
mediaorder. Telefoon: 030-63 55 070.
Fax: 030-63 55 069.
E-mail: adverteren@dental-tribune.nl

© 2012 Albion Press BV. Redactioneel materiaal van Dental Tribune International, Duitsland,
dat is vertaald en in dit nummer is opgenomen, is auteursrechtelijk beschermd door Dental
Tribune International GmbH. Alle rechten voorbehouden. Gepubliceerd met toestemming
van Dental Tribune International GmbH, Holbeinstr 29, 04229 Leipzig, Duitsland. Reproductie op welke manier en in welke taal dan ook, gedeeltelijk of volledig, zonder de voorafgaande
schriftelijke toestemming van Dental Tribune International GmbH, is uitdrukkelijk verboden.
Dental Tribune is een handelsmerk van Dental Tribune International GmbH.

[4] =>

Binnenlands nieuws

dental tribune - netherlands edition

December 2012

Tandheelkundige polissen Tuchtcollege berispt Zwolse tandarts
Tuchtnemelijk maken dat hij tijdens
klachten en een slordige afwer2013 vaak niet transparant college voorHetde Regionaal
Gezondheidszorg
king.
de behandeling duidelijk met de
ZWOLLE –

heeft een Zwolse tandarts een
officiële waarschuwing gegeven
omdat hij zijn assistente bij behandeling van een 17-jarige patiente te veel werkzaamheden heeft
laten verrichten. Volgens de patiënte zorgde dit voor veel pijn-

De assistente vulde door de
tandarts uitgeboorde gaatjes
zonder toezicht en bracht drievlaksvullingen aan terwijl ze alleen was opgeleid voor het aanbrengen van eenvlaksvullingen.
Ook kon de tandarts niet aan-

patiënte heeft gecommuniceerd
over de te verrichten handelingen.
De tandarts gaf aan dat hij
dacht dat er sprake was van een
geslaagde behandeling zonder
complicaties. (bron: De Stentor) ■

Mondbeugel effectief bij obstructief slaapapneu
GRONINGEN – Veel mensen zijn
Het is maar de vraag of de gemiddelde consument nog de weg weet in het doolhof van
vergoedingen van de steeds kariger mondzorgpolissen. (Villa Pisani, Venetië; foto: P
Tasso)
HOUTEN – Een aantal zorgverze-

keringen verstrekt geen transparante informatie over hun
tandheelkundige polissen voor
2013. Dat blijkt uit onderzoek van
Vergelijkmondzorg.nl naar de
premie en voorwaarden van aanvullende tandartsverzekeringen
in 2013. Ook blijkt uit het onderzoek dat zorgverzekeraars IZZ
en in mindere mate Menzis hun
tandheelkundige pakket ﬂink
hebben uitgekleed en dat bij enkele andere zorgverzekeringen de
nettovergoeding erg laag is.
Stad Holland en DSW zijn misleidend, stelt Vergelijkmondzorg,
omdat ze alleen de behandelcodes in hun premieoverzicht
hebben opgenomen die vergoed
worden. Patiënten krijgen zo het
idee dat de verzekeraars ruim
vergoeden, terwijl dit niet het geval is. Ook vergoeden DSW en
Stad Holland een aantal reguliere
behandelingen niet, bijvoorbeeld
een viervlaksvulling in het goedkoopste pakket. Ten slotte vergoeden beide verzekeraars tandsteenverwijdering maar tot 13,20
euro. “Hiermee geven deze verzekeraars aan geen prioriteit te
leggen bij onderhoud en preventie van tandvleesproblematiek,”
aldus Vergelijkmondzorg.
Ook Agis is niet transparant.
Bij deze zorgverzekeraar worden
de vergoedingen van behandelingen bij gecontracteerde tandartsen vermeld, terwijl er (nog)
weinig contracten tussen tandartsen en zorgverzekeraars zijn
afgesloten. Consumenten zien
overigens nog steeds geen heil
in contracten: uit onderzoek van
het NIVEL onder 7.082 verzekerden van VGZ blijkt dat 55% van
hen geen prijs stelt op bemoeienis van de zorgverzekeraar bij
de keuze voor een zorgverlener,

bijvoorbeeld in de vorm van contracten of advies. “Zij geven aan
dat zij liever zelf een keuze maken en dat ze twijfelen aan de intenties van de zorgverzekeraar,”
aldus NIVEL. 40% van de ondervraagden staat wel open voor de
invloed van zorgverzekeraars.
De tandheelkundige polissen
van IZZ en Menzis zijn kariger
geworden. IZZ vergoedde voor
het basispakket tandheelkunde
in 2012 nog 750 euro en dat is
nu teruggebracht tot 250 euro.
Menzis vergoedt veel codes niet
en heeft de vergoedingspercentages van veel behandelingen van
het beste tandartspakket, TandVerzorgd 3, van 100% teruggebracht naar 80%. Dit terwijl de
premie van TandVerzorgd 3 met
13,5% is verhoogd. Menzis werkt
als enige verzekeraar niet met
een maximum uit te keren bedrag per jaar, maar limiteert de
vergoeding per behandeling.
Ten slotte vergoeden een aantal tandheelkundige verzekeringen, T@nd 50 van TakeCareNow!
en T Start van Avéro Achmea, zo
beperkt dat de premie nagenoeg
gelijk is aan de uitkering. De
premie voor T@nd 50 bedraagt
per jaar 45 euro en het maximaal uit te keren bedrag 50 euro,
waarmee het nettovergoedingspercentage op 10% (50-45=5 en
5:50=10%) uitkomt. Bij T Start is
het percentage nettovergoeding
15%. “Het zou transparanter zijn
als deze pakketten ‘gespreide betalingsregeling’ zouden heten,”
concludeert Vergelijkmondzorg.
Verzekeraars VGZ, Univé, Salland, OZF, Energiek, OHRA,
FBTO en ONVZ voldoen volgens
Vergelijkmondzorg.nl wel aan
de
transparantievoorwaarden.
(bronnen: Vergelijkmondzorg.nl,
NIVEL) ■

rdv Dental
Donatusstr. 157b
D-50259 Pulheim
(Keulen)
info@rdv-dental.de

+49(0)2234.40640

Dit houdt u niet voor mogelijk!

www.rdvdental.de
Gereviseerde tandheelkundige apparatuur! Van behandelingsunit tot
complete praktijkinrichting. Montage in heel Nederland! In onze showrooms vindt u doorlopend meer dan 250 gebruikte behandelingsunits! Inclusief
garantie! Advisering? Financiering? Leasing? Geen probleem! Wij staan met al
onze kennis en deskundigheid tot uw beschikking!
Passie voor perfectie

chronisch vermoeid omdat zij
slecht slapen door slaapapneu.
Michiel Doff, kaakchirurg in opleiding, onderzocht de effecten
van het ‘s nachts dragen van een
mondbeugel. Hij promoveerde op
28 november aan de Rijksuniversiteit Groningen.
Bij meer dan de helft van de
mensen met milde of matige
slaapapneu verminderden de
klachten aanzienlijk nadat zij
twee jaar met een mondbeugel
hadden geslapen, zo bleek uit
het onderzoek. De mondbeugel
houdt de onderkaak tijdens het
slapen naar voren. Dat voorkomt
dat de onderkaak en tong naar
achteren zakken en de luchttoevoer ter hoogte van de keel geblokkeerd raakt.
Verder concludeert Doff dat
langdurig gebruik van een mondbeugel de stand en positie van de

tanden en kiezen iets kan veranderen. Dit kan een minder gunstige beet tussen de boven- en
onderkaak veroorzaken. “Het is
daarom belangrijk dat de mondbeugel wordt gemaakt door een
tandarts die geschoold is in tandheelkundige slaapgeneeskunde,”
aldus Doff. “Ook is regelmatige
controle nodig van het gebit en van
het effect van de behandeling.”
Ongeveer 5% van de mannen en
een iets lager percentage vrouwen
in Nederland heeft last van slaapapneu. Zij snurken veel en hebben last van afsluiting van de bovenste luchtwegen. Patiënten met
slaapapneu slapen slecht omdat
ze doorgaans meerdere keren per
nacht met een schok wakker worden door ademstilstand. Overdag
zijn ze vaak erg slaperig en prikkelbaar. Bij meer dan vijf ademstilstanden per uur slaap is sprake van obstructief slaapapneu,

dat een verhoogd risico op harten vaatziekten geeft. Mensen met
ernstige slaapapneu krijgen veelal
tijdens het slapen een masker op
dat zorgt voor positieve drukbeademing. Dit is echter belastend
en kan leiden tot verminderde therapietrouw.
Het slapen met een mondbeugel
(mandibulair repositieapparaat,
ofwel MRA) blijkt een effectieve
behandelmogelijkheid voor milde
en matige slaapapneu. Sinds 2010
wordt de mondbeugel vergoed
door de ziektekostenverzekeraar
bij bewezen obstructief slaapapneu. “We hebben nu vastgesteld
dat een mondbeugel ook op langere termijn effectief,” vertelt Doff.
“In het begin kunnen mensen last
krijgen van extra speekselvloed,
droge mond, pijnlijke kauwspieren
en kaakgewrichten. Deze klachten
gaan meestal na verloop van tijd
weer over.” (bron: UMCG) ■

Kritiek op orthodontiekorting door NZa
UTRECHT – De Nederlandse Zorg-

autoriteit (NZa) publiceerde vorige week de deﬁnitieve tarieﬂijst
voor de mondzorg in 2013. Het
bericht liet lang op zich wachten
en dat zorgde voor de nodige verontwaardigde reacties op Twitter: “Omdat de NZa zo laat is met
de tandartstarieven valt er voor
tandarts en patiënt eigenlijk te
adviseren noch te kiezen. “Wanvertoning,” schreef tandarts Raktoe uit Arnhem.
Op de verrichtingenlijst van 2011
is een indexatie van 4,5% toegepast. Zorgverzekeraars Nederland (ZN) en de Nederlandse
Patiënten Consumenten Federatie (NPCF) zijn erg tevreden
met de lijst, maar de Nederlandse Maatschappij tot bevordering
der Tandheelkunde (NMT) en de
Vereniging van Orthodontisten
(VvO) hebben kritiek op de korting op de orthodontietarieven.
ZN en NPCF zijn vooral erg blij
met de invoering van max-maxtarieven, omdat zorgverzekeraars
hierdoor volgens hen de ruimte
krijgen om investeringen in kwaliteit extra te belonen. Dankzij de
max-maxtarieven kunnen mondzorgprofessionals met verzekeraars afspraken maken over 10%
extra vergoeding op het maximumtarief, bijvoorbeeld omdat ze
een kwaliteitskeurmerk willen en
daarvoor kosten moeten maken.
De extra 10% betaalt de zorgverzekeraar.
Ook over de aangekondigde
tweede korting op de orthodontie
van 16% zijn ZN en NPCF te spreken. “Uit kostenonderzoek van de
NZa in 2010 bleek dat de tarieven
te hoog waren. De NZa besloot in
2011 al om de orthodontietarieven

met in totaal 32% te verlagen,”
haalt ZN aan. De NMT reageerde
echter verbolgen. “De korting op
orthodontie van 16% betekent dat
we teruggaan naar de oude werkelijkheid. Wij maken hier bezwaar tegen.”
De VvO vreest dat de prijzen
van sommige beugels onder de
kostprijs komen en daardoor niet
meer aangeboden kunnen worden. Ook denkt de vereniging
dat lage prijzen tot verschraling
van de orthodontische zorg zullen leiden. “Pas afgestudeerde
orthodontisten kunnen geen eigen praktijk meer starten omdat
ze geen ﬁnanciering meer krijgen.
Tegelijkertijd stoppen oudere or-

De korting leidt tot
verschraling in de
orthodontische zorg
thodontisten eerder, omdat investeringen niet meer terugverdiend kunnen worden. Het gevolg
van beide ontwikkelingen is dat
er weer wachtlijsten ontstaan.”
Volgens de VvO is een beugelbehandeling bij de tandarts geen
optie, omdat cijfers van zorgverzekeraars uitwijzen dat die veel
duurder zijn dan bij de orthodontist. Gerard Steenvoorden, voorzitter van de VvO, vertelt aan Het
Parool: “Ik stop met het behandelen van volwassenen. Zij hebben
meestal ingewikkelder behandelingen nodig en die zijn met deze
tarieven te kostbaar. Kinderen
blijf ik nog wel behandelen, want
ik neem aan dat de tarieven volgend jaar snel herzien zullen worden.”

In het besluit van de NZa is
verder opgenomen dat er voor de
nieuwe verrichtingen Preventieve voorlichting en instructie
(M01), Evaluatie preventie (M02)
en Gebitsreiniging (M03) door de
NZa een tijdsgebonden (per 5 minuten) tarief wordt vastgesteld.
De gedachte hierachter is dat
deze verrichtingen min of meer in
elkaar kunnen overlopen en dat
de zorgverlener, ongeacht of het
nu instructie betreft of gebitsreiniging, de benodigde tijd in rekening kan brengen.
Daarnaast worden de bestaande verrichtingen voor de (gecompliceerde) extractie (H10 en H30)
samengevoegd tot één nieuwe
verrichting. Het tarief voor deze
nieuwe prestatie is bepaald op 7,5
punten, wat met de puntwaarde
voor 2013 uitkomt op ongeveer
40 euro. Hiermee is de arbitraire
grens tussen ‘gewoon’ en gecompliceerd weggenomen en is het
tarief voor de extractie meer in
lijn met de onderliggende prestatie. De verrichting H35, gecompliceerde extractie met opklap, blijft
ongewijzigd.
Overigens verloor de NMT
deze week met vijf andere tandartsorganisaties in hoger beroep de zaak die zij had aangespannen tegen de Staat vanwege
‘onbehoorlijk bestuur’ van de minister bij het stopzetten van de
vrije tarieven. Er zou onzorgvuldig gehandeld zijn om het experiment te stoppen en de minister had een vormfout gemaakt,
maar de rechter ging hier niet in
mee. De uitspraak volgt op het
eerder verloren kort geding in
september. (bronnen: NMT, ZN,
VvO, NPCF, NZa, Het Parool) ■

[5] =>

[6] =>

Interview

dental tribune - netherlands edition

December 2012

“Door slechte nazorg gaan
kostbare implantaten
verloren”
Interview met Gordon van der Avoort,
tandarts-parodontoloog/implantoloog

TEKST: LAURA VAN DEE
FOTO: ALBERTJAN DUIN

In interviews en artikelen over
implantologie gaat het vaak over
botstructuren, materialen en
technische instructies. De organisatie en nazorg rond een implantaatbehandeling krijgt daarbij weinig aandacht. Onterecht,
vindt
tandarts-parodontoloog/
implantoloog Gordon van der
Avoort. In de lezing die hij binnenkort geeft op het congres Im-

Er zijn nauwelijks
contra-indicaties meer
voor implantaten

plantologie2013 (1 februari in RAI
Congrescentrum Amsterdam) zal
de docent Orale Implantologie
en Prothetiek (ACTA) onderstrepen dat de kwaliteit van nazorg
het succes van een implantaat
mede bepaalt. Van der Avoort is
gestopt met behandelen, maar is
nog wel eremaat en senior advisor
van de Verwijspraktijk voor Tandheelkunde in Amsterdam. Daarnaast is hij betrokken bij diverse
PAOT-cursussen van ACTA. Tot
2011 was hij Chef de Clinique van
de afdeling Orale Implantologie
en medeopleider tot tandarts-implantoloog. Dental Tribune sprak
met Van der Avoort over de belangrijkste aandachtspunten van
nazorg en complicaties bij implantaten.
Welke klachten kunnen
optreden als een implantaat
wordt geplaatst?
Tegenwoordig houden patiënten
nauwelijks meer gezondheidsbeperkingen over aan het plaatsen
van implantaten. Voorafgaand
aan een implantaatbehandeling
wordt de patiënt zorgvuldig gescreend. Het komt zelden meer
voor dat ernstige nabloedingen of
complicaties optreden. Natuurlijk kan ook nu nog een medisch

probleem ontstaan, als een patient tijdens de anamnese zijn medische geschiedenis niet volledig vertelt. Maar als een tandarts
weet dat zijn patiënt bijvoorbeeld
bloedverdunners gebruikt, neemt
hij gelijk contact op met een specialist.
Er zijn weinig contra-indicaties: alleen mensen met een
hoge ASA-score kunnen geen
implantaten krijgen. Zelfs een
hoge leeftijd is geen probleem:
bij mijn oudste patiënt, zij is 83,
heb ik een brug op implantaten
geplaatst. Ouderen moeten uiteraard wel in goede gezondheid
verkeren en hun motoriek moet
goed genoeg zijn om de mondhygiëne op peil te houden.
Welke complicaties komen
het meest voor?
Direct na plaatsing kunnen chirurgische complicaties voorkomen als nabloedingen, infecties,
wondcomplicaties en problemen met osseointegratie. Bij een
wondinfectie bestaat het risico
dat het implantaat niet goed vastgroeit. Complicaties rond osseointegratie kunnen vlak na de
operatie ontdekt worden of soms
maanden later. Ze komen niet
vaak meer voor, omdat implantaten heel goed zijn. Zelfs in relatief
zacht bot is implanteren mogelijk.
Een paar maanden later kan
blijken dat een implantaat niet
goed gepakt heeft, terwijl er nauwelijks ontsteking is geweest.
Soms voelen patiënten zelf dat er
iets niet goed zit, maar lang niet
altijd. Tijdens de controle kan de
tandarts erachter komen dat een
implantaat los zit door de plek
waar geïmplanteerd is aan te raken. Vaak is het weefsel daar gevoelig en een slecht zittend implantaat kun je zo uit de kaak
draaien. Gelukkig is bij een mislukte osseointegratie herimplantatie bijna altijd een optie.
Op langere termijn kunnen
aandoeningen aan het zachte
weefsel voorkomen, zoals mucositis, peri-implantitis en problemen met suprastructuren. Muco-

sitis wordt veroorzaakt door een
slechte mondhygiëne, te wijten
aan slechte reiniging door de patiënt en soms ook slechte voorlichting. Peri-implantitis ontstaat
uit niet of onvoldoende behandelde mucositis. Peri-implantitis
is in de internationale mondzorg
een ‘hot topic’ omdat het voor botafbraak zorgt bij implantaten.
Bovendien komt het vaak voor:
de percentages lopen, afhankelijk
van de publicatie, uiteen van 15%
tot 40%. Bij ACTA hebben we
daarom een apart spreekuur voor
patiënten met peri-implantitis.

implantaat niet overbelast wordt.
Overbelasting kan worden tegengegaan door de suprastructuren
(bijvoorbeeld kronen) volgens de
juiste richtlijnen in occlusie te
maken. Bij sterke overbelasting,
bijvoorbeeld door bruxisme, kunnen preventieve maatregelen genomen worden door de patiënt
’s nachts een spalk te laten dragen en advies te geven over zijn
kauwgedrag. Soms breekt een
implantaat door overbelasting. Er
kan dan opnieuw geïmplanteerd
worden, maar met een herzien
behandelplan.

Wat zijn risicofactoren voor
het ontstaan van infectieuze
complicaties?
De belangrijkste risicofactoren
zijn een slechte mondhygiëne en
de bacteriële samenstelling van de
bioﬁlm. Er zijn aanwijzingen dat
bij het ontstaan van peri-implantitis de bioﬁlm een belangrijke
rol speelt. Een medische geschiedenis van parodontale aandoeningen, roken, stress, een slech-

Besteedt de tandarts
voldoende tijd aan screening
en nazorg?
De laatste jaren gebeurt de
screening in Nederland redelijk
zorgvuldig, maar hoewel implantologie wereldwijd booming is,
wordt internationaal onvoldoende aan nazorg gedaan. Het is uit
den boze om bij slechte poetsers,
die altijd ontstoken tandvlees
hebben, implantaten te plaatsen.
Toch gebeurt dat wel. Op veel
continenten zijn geen mondhygienisten en wordt weinig aan parodontologie gedaan.
Waar het bij Nederlandse tandartsen vaak aan ontbreekt is een
goed behandelplan waarin alle
risicofactoren zijn verwerkt. In
het behandelplan moeten ook
alle aspecten van het gebit verwerkt worden. Bij gebrek hieraan
verwijzen algemeen practici niet
altijd nauwkeurig door naar implantologen en kaakchirurgen.
Soms bestaat de verwijzing uit
een briefje met de tekst “implantaat op deze plek plaatsen s.v.p.”
Voor één implantaat is dat geen
probleem, maar vaak gaat het om
gecompliceerde behandelingen
met meerdere implantaten en uitgebreide suprastructuren. Ik pleit
ervoor dat de algemeen practicus
die zelf geen implantologie beoefent, beter leert doorverwijzen
naar de implantoloog.

Peri-implantitis is
een hot topic

te mondhygiëne, alcoholgebruik,
een slechte conditie en ongecontroleerde diabetes mellitus zijn
aanvullende risicofactoren.
De behandeling van periimplantitis is vrij complex en
hangt onder meer af van de mate
van botafbraak. De behandeling
kan bestaan uit submucosale reiniging, chirurgisch ingrijpen en
soms antibiotica.
Is overbelasting ook een
risicofactor?
Zeker, maar als goede voorzorgsmaatregelen genomen worden,
hoeft het geen belemmering te
zijn voor gunstige resultaten met
implantaten. De tandarts of implantoloog moet zorgen dat het

Hoe komt het dat de algemeen
practicus moeite heeft be-

handelplannen op te stellen?
In de opleiding is pas de laatste
jaren aandacht gekomen voor diagnostiek en behandelplanning.
De meeste tandartsen zullen hier
dus niet veel onderwijs over hebben gehad. Studenten van ACTA
moeten tegenwoordig leren hoe
je een behandelplan opstelt.
Hoeveel implantaten zijn nodig?
Welke suprastructuren maak ik
erop? Ga ik de suprastructuren
zelf plaatsen?
Ik vind dat het maken van suprastructuren tot het takenpakket
van de tandarts behoort, omdat
die verantwoordelijk is voor zijn
patiënten. Op dit moment maken
de meeste tandartsen niet zelf de
suprastructuren, omdat ze er geen
opleiding in hebben gehad. Gelukkig wordt het studenten bij ACTA
nu wel geleerd en is het een steeds
populairder onderdeel. Voor moeilijke suprastructuren is eigenlijk
een prosthodontist nodig. In de
Verenigde Staten bestaat daarvoor een driejarige specialisatie.
Het zou goed zijn als die specialisatie ook in Nederland komt. Ik
denk echter dat dat voorlopig niet
gaat gebeuren, want er is weinig
belangstelling voor.
Zouden meer tandartsen
ervoor moeten kiezen om
implantologie te beoefenen?
Niet per se, dat verschilt per
praktijk. Het is alleen nuttig om
je als algemeen practicus toe te
leggen op implantologie als je
regelmatig implantaten plaatst.
Bij slechts een paar behandelingen per jaar zou ik het afraden,
omdat je dan niet genoeg ervaring opdoet. Mijn ervaring is
dat tandartsen die implanteren
vroeg of laat tegen complexe situaties aanlopen. Het is daarom
belangrijk dat ze een collega hebben, bijvoorbeeld een implantoloog, die hen desgewenst kan
helpen. De complicaties zijn niet
altijd eenvoudig te behandelen.
Tijdens het congres
Implantologie2013 gaat u het
hebben over nazorg bij

[7] =>

December 2012

implantaten. Waarom is dit
een belangrijk onderwerp?
Door slechte nazorg kunnen implantaten verloren gaan. Vorig
jaar hebben wij bij de herziening
van het boek Professionele gebitsreiniging een hoofdstuk over
de reiniging van implantaten
toegevoegd. Ik kwam er toen
namelijk achter dat er weinig is
vastgelegd over de nazorg van
implantaten en besloot me erin te
verdiepen. Tegenwoordig hebben
wij nazorg en complicaties toegevoegd aan het onderwijsprogramma van ACTA.
Steeds meer tandartsen krijgen
te maken met patiënten met implantaten. Het ontbreekt echter
vaak aan kennis over nazorg. Ge-

retische kennis over nazorg
heerst onder algemeen practici
onbekendheid met de praktische
uitvoering van de controle. Dat
moet dringend veranderen. Hoe
diep en met welke kracht moet
gesondeerd worden? Moeten implantaten gereinigd worden?
Welke instrumenten moeten er
gebruikt worden en wat is hun
effectiviteit? Reiniging van implantaten moet gebeuren met
plastic of keramische instrumenten, want metaal zorgt voor krassen op implantaten.

Interview

dental tribune - netherlands edition

Hoe zijn mucositis en periimplantitis te behandelen?
Mucositis is door de algemeen
practicus goed te behandelen. De
patiënt moet worden voorgelicht
over het reinigen van de implantaten. Daarnaast moet de plaque
mechanisch verwijderd worden
en kan gedurende een beperkte
periode een ondersteuning met
chloorhexidine een aanvulling
zijn. Mucositis is compleet reversibel.
Peri-implantitis is een ander
verhaal. Bij lichte, beginnende

peri-implantitis kan de algemeen
practicus met een goed protocol
de behandeling zelf uitvoeren.
Als er veel bot verloren is gegaan,
zijn er complexere behandelingen nodig en zou ik patiënten
verwijzen naar de implantoloog.
Binnen ACTA en elders in de wereld wordt veel onderzoek gedaan
naar de behandeling van peri-implantitis, maar een ideale methode is nog niet gevonden.
Welke handvatten zijn er om
een nazorgplan op te stellen?

Afgelopen zomer kwam de Nederlandse Vereniging voor Orale
Implantologie (NVOI) met de Algemene Richtlijn Implantologie.
Daarin wordt ook de nazorg behandeld. Op basis daarvan kan
de algemeen practicus of implantoloog een protocol voor nazorg
opstellen. Ik betwijfel echter of
veel tandartsen die richtlijnen
kennen. Bovendien is de richtlijn
naar mijn mening niet volledig en
uitgebreid genoeg en bevat deze
te weinig informatie over de dagelijkse uitvoering van nazorg. ■

®
Het is uit den boze om
bij slechte poetsers
implantaten te plaatsen
Orthodontics and Implantology
lukkig zijn steeds meer tandartsen zich ervan bewust dat deze
het falen van implantaten kan
voorkomen. Het is een blamage
voor de implantologie als kostbare implantaten verloren gaan
door slechte nazorg.
Op het congres Implantologie 2013 worden de behandeltrajecten van een drietal casussen
– een frontkroon bij een meisje,
een brugconstructie bij een man
en een prothese bij een bejaarde
vrouw – besproken. Ter afsluiting
van het behandeltraject ga ik in op
de diagnostiek en uitvoering van
nazorg bij deze drie patiënten.

Since 1934

dental implant system

The Exacone implant is included in the
libraries of the most common implant
planning software (SimPlant® Materialise,
Implant3D Medialab, Sicat-Galileos Sirona)
to permit an accurate treatment plan and offer
the possibility of fabricating surgical guides for
a computer-assisted surgery.

Waaruit bestaat de nazorg bij
implantaten?
Tijdens het Periodiek Mondonderzoek (PMO) bij mensen met
implantaten dient de tandarts
een aantal zaken speciﬁek te controleren. Het beste zou zijn om na
plaatsing van implantaten een individueel nazorgprogramma op
te stellen. Tijdens het PMO moeten zowel het peri-implantaire
weefsel als de prothetische constructie worden gecontroleerd.
Ten eerste moeten klinische
parameters als de plaquescore,
het meten van de pockets, de
bloedingen na sonderen en pusvorming geëvalueerd worden.
Ook röntgenfoto‘s zijn een belangrijk onderdeel, omdat daarmee het botniveau en eventuele
botafbraak gecontroleerd kunnen

MultiTech is the new abutment speci¿cally
created for CAD/CAM technology used in
restorative implantology. Its distinctive
design favours its capturing through dental
laboratory or intra-oral scanners and
customizing of its emergence pro¿le and
angulation. Thanks to the absence of oral
screw hole and its consequently high
mechanical strength, the geometry and
speci¿c surface of its bonding portion,
MultiTech allows the realization of a fully
patient-customized abutment. MultiTech offers
the option to choose without any restriction
among the several CAD/CAM methods using
aesthetic materials like zirconium oxide and
lithium disilicate.

Het ontbreekt vaak aan
een goed behandelplan
worden. Ten slotte moet de tandarts de occlusie en articulatie
van de prothetische constructie evalueren. De suprastructuren mogen niet te dicht op elkaar
staan, want dan zijn ze moeilijk
schoon te maken. Als de suprastructuur gebroken of beschadigd
is, hoe komt dat dan? Controle
van de occlusie is een wezenlijk
onderdeel van het PMO, omdat
de krachten op een implantaat
kunnen veranderen: als later een
buurelement wordt getrokken,
krijgt het implantaat veel grotere
krachten te verwerken.
Naast een gebrek aan theo-

patented

The Digital ready implant system

For further information:
ORTHOCOM BV
Zeisterweg 81 G
3984 ZG Odijk
Leaflet Multitech.indd 1

tel. 030-6571 666
fax 030-6572 009
info@orthocom.nl
22-11-12 15:19

[8] =>

ORIGINEEL-OP-ORIGINEEL
VOOR BETROUWBAARHEID EN KWALITEIT

Neem contact op met Straumann (030) 600 89 00 s verkoop@straumann.com s¬www.straumann.nl

[9] =>

December 2012

Implantologie

dental tribune - netherlands edition

Minimaal invasieve botchirurgie
TEKST EN FOTO’S: DR. E. EMAMI

Osteotomen in de boven- en onderkaak vereisen een invasieve
ingreep en gaan daarom vaak
gepaard met veel botverlies.
Vaak worden grote defecten
veroorzaakt die niet volledig
regenereren. Hierdoor wordt de
aanstaande operatie bemoeilijkt en de uiteindelijke esthetiek
beïnvloed. Niet zelden worden
zulke defecten als relatieve contra-indicaties voor een implantologische behandeling beschouwd.
Dergelijke defecten kunnen
met behulp van augmentatieve
handelingen
gereconstrueerd
worden. Dit gaat echter gepaard
met een lange behandelduur en
een verhoogd risico op complicaties. Om deze redenen is het
raadzaam speciale technieken
toe te passen om zulke defecten
te vermijden.
BONY LID-TECHNIEK

De bony lid-techniek wordt in de
literatuur omschreven als een
‘bone-preserving’-methode. Het
kaakbot blijft hierbij zo goed mogelijk behouden. Het oorspronkelijke idee achter deze methode
was om de opening in het bot bij
een apexresectie te versluiten.
Hierdoor kunnen de volgende ingrepen zo uitgevoerd worden, dat
de buccale lamel behouden blijft
en tegelijkertijd de regeneratie
bevorderd wordt:
- Apexresectie
- Cystectomie met behoud van de
buccale wand
- Verwijderen van een diep geïmpacteerde verstandskies
- Verwijderen van een vreemd
lichaam in de kaakholte
- Verwijderen van een gefractueerd implantaat
CHIRURGISCH VERLOOP

Met behulp van een diamanten zaagschijf (ø 8 mm, dikte
0,25 mm) werd de ‘bone lid’ uitgezaagd. De ﬁrma Dentsply Friadent levert het gehele instrumentarium voor deze techniek in één
set, genaamd FRIOS Microsaw.
Dankzij de Microsaw Protector
wordt het omringende weefsel
beschermd en kan de Microsaw
in alle gebieden gebruikt worden,
in het bijzonder in de onderkaak.
De horizontale incisies zijn met
een hoekstuk uitgevoerd, de verticale met een handstuk.
De maximale incisiediepte met
de diamanten zaagschijf ligt bij
ca. 3,2 mm, zodat er geen gevaar
bestaat van zenuwbeschadiging
in het retromolaarbereik van de
onderkaak wanneer het bot verwijderd wordt.
De incisiehoeken moeten convergent zijn, zodat luxatie van de
bone lid en de adaptatie bij de reimplantatie ervan vergemakkelijkt wordt.
Aan de hand van een aantal klinische afbeeldingen van diverse
behandelingen wordt de ‘Bony
Lid-techniek’ gepresenteerd.

> lees verder op pagina 10

APEXRESECTIE

1. Zichtbaarheid van het bot in regio 46
2. Horizontale botincisie met behulp van
Micro Saw
3. Verticale botincisie met behulp van
Micro Saw
4. Zichtbaarheid van het botvenster in
de apicale regio
5. Verwijderen van het botvenster met
behulp van een chirurgische beitel
6. Verwijderen van het botvenster
7. Verwijderen van het
granulatieweefsel in de apicale regio
8. Zichtbaarheid van de mesiale wortel
van element 46
9. Terugplaatsen van het botvenster na
de resectie
10. Opvullen van het botdefect met
autoloog bot voor hechting

HET BIOCOMP® IMPLANTAATSYSTEEM

The Natural Fit
Het unieke Nederlandse BioComp® implantaatsysteem is bewezen veilig,
compleet, betrouwbaar en zeer gebruiksvriendelijk. Uitstekend geschikt
voor zowel de ervaren als de startende implantoloog. Met inmiddels 20
jaar ervaring kunnen wij u persoonlijk adviseren én de producten bieden
die u zoekt; wij staan voor een voorspelbaar en zeker resultaat!

> Systeem

> Implantaat

- Eén uniek, gepatenteerd borensysteem
voor alle implantaten
- Eén platform voor
alle implantaten

- H.A. oppervlakte;
1,2 micron
- Interne hex; eenvoud
en flexibiliteit
- Glad middenstuk;
snellere osseointegratie

biocomp.eu

> Synthetisch bot
- Resorbeerbaar; Cerasorb®
en Poresorb®-TCP
- Niet resorbeerbaar;
IngeniOs™ HA en
OssaBase®-HA
- Uniek membraan; Epiguide®

[10] =>

10 Implantologie

dental tribune - netherlands edition

December 2012

EXPLANTATIE VAN EEN GEFRACTUEERD IMPLANTAAT

1. OPG van de uitgangssituatie
van de patiënt met een
implantaatvoorziening
uit het buitenland
2. Zichtbaarheid van een gefractueerd
implantaat
3. Verticale botincisie distaal, met
behulp van Micro Saw
4. Mesiale botincisie

5. Horizontale botincisie
6. Verwijdering van het botvenster met
behulp van een chirurgische beitel
7. Verwijderen van het botvenster
8. Verwijderen van het gefractueerde
implantaat
9. Terugplaatsen van het botvenster
10. Fixatie van het bot met behulp van
osteosyntheseplaatjes

OVER DE AUTEUR
EXTRACTIE VAN EEN DIEP GEÏMPACTEERDE VERSTANDSKIES

1. Uitgangssituatie regio 48
2. Zichtbaarheid van de geïmpacteerde verstandskies
3. Botvenster, gemaakt met behulp van de Micro Saw
4. Verwijderen van het botvenster

5. Zichtbaarheid van het element 48
6. Vrijmaken van het element met behulp van Piezo
7. Reeds geëxtraheerde verstandskies
8. Fixatie van het botvenster met osteosyntheseschroeven

Dr. E. Emami heeft zich in 1999
gespecialiseerd tot tandartsimplantoloog. In 2007 opende hij
een praktijk in Brummen. Zijn
specialiteiten binnen de implantologie zijn botopbouw, botchirurgie en prothetische telescoopvoorzieningen op implantaten. ■

NATUURLIJK ICX
4

...k e g e l d i c h t h e i d d o o r p r e c i s i e ...

9 optimale
genezing
itstekende
9 u
testresultaten
abutments
9 universele
in gebruik
9 eenvoudig
aantrekkelijke startaanbieding
9
ICX Implants · 1796 BE De Koog · Boodtlaan 10
Tel.: 0222 - 76 90 11 · www.icx-implants.nl · info@icx-implants.nl

[11] =>

December 2012

Implantologie

dental tribune - netherlands edition

Markt voor implantaatmaterialen sterk in beweging
“We zien een wildgroei aan copycats”
TEKST: BEN ADRIAANSE

Nu bijna iedereen de gevolgen van de recessie voelt, is
het niet vreemd dat op allerlei
terreinen prijsbewust wordt
gehandeld. Zo ook op de
markt voor implantaatmaterialen. Vertrouwde marktleiders krijgen tegenwoordig te
maken met scherp geprijsde
concurrentie uit soms onverwachte hoek. Tot de nieuwe
aanbieders behoren respectabele leveranciers, maar ook
zogenaamde copycats met
producten die vaak onbetrouwbaar zijn in kwaliteit en
nauwkeurigheid. Bovendien
weten veel tandartsen niet dat
het combineren van verschillende merken in één behandeling juridische risico’s oplevert. Dental Tribune vroeg
enkele deskundigen om orde
aan te brengen in de chaos
van materiaalopties. “Je moet
je keuzes altijd aan je patiënt
kunnen verantwoorden.”
Lange tijd kende de markt voor
implantaatmaterialen vertrouwde marktleiders als Straumann,
Astra Tech en Nobel Biocare en
een paar andere gevestigde merken. Daarnaast waren er een aantal kleine leveranciers, die soms
even snel van de markt verdwenen als ze verschenen waren. De
laatste jaren is het aanbod echter
razendsnel gestegen: er zijn momenteel zo’n 250 aanbieders van
implantaatmaterialen die buiten
hun eigen regio opereren. Wie
zijn al die nieuwe bedrijven?
COPYCAT

Jaco de Ruiter, algemeen directeur van Thommen Medical Benelux (distributeur van het Zwitserse Thommen, een fabrikant
van orale implantaatsystemen en
toebehoren) en voorheen general
manager bij Straumann, houdt de
markt voor implantaten goed in
de gaten. Hij ziet een aantal gevestigde spelers, maar ook een
aantal partijen waar hij vraagtekens bij zet. “Bij Thommen staat
innovatie van en gedegen klinisch
onderzoek naar het eigen product centraal, dat in ons geval al
vele jaren bestaat en steeds verder
geperfectioneerd is. Veel van de
nieuwe leveranciers hebben hun
businessmodel echter gebaseerd
op het namaken van bestaande modellen en de claim dat hun
materiaal volledig compatibel is

met het origineel.” Dat lijkt geen
probleem als die materialen ook
daadwerkelijk identiek zijn. Maar
dat is vaak niet het geval, aldus
De Ruiter. “Ik heb zogenaamd
compatibele materialen bekeken
die in de verste verte niet op het
origineel leken. Het kan zijn dat
de implantaat-abutmentverbinding overeenkomt, maar over de
verdere prestaties van zo’n geheel
is weinig te zeggen.”
Ook prof. dr. Marco Cune constateert een opkomst van copycats. “Zij kopiëren de materialen,

Veel ‘compatibele’
materialen lijken in de verste
verte niet op het origineel

Fabrikanten die gekopieerde implantaten aanbieden zonder veel
verantwoording, zijn in de eerste plaats te herkennen aan hun
prijsstelling, die vaak opvallend
lager is dan die van reguliere aanbieders. Daarnaast moet de consument wantrouwig zijn bij al
te gretige claims dat producten
‘identiek aan merk X’ of ‘volledig
compatibel met merk Y’ zijn. De
herkomst van het implantaat kan
ook een reden zijn om twijfels te
hebben, maar dat gaat niet altijd
op. Zo bevinden zich ook in Europa fabrikanten die scherp op prijs
concurreren met ‘gekloonde’ systemen. Overigens opereren veel
kleinere aanbieders van implantaten alleen op lokaal niveau. De
Ruiter: “Italië heeft een traditie
van tandartsen die in een schuur
achter in de tuin zelf implantaten vervaardigen. Die worden dan
alleen in de eigen praktijk en die
van andere tandartsen in het dorp
gebruikt.” Cune heeft de indruk
dat goede en twijfelachtige aanbieders uit alle hoeken komen.
Een relatief nieuwe speler op
de Europese implantaatmarkt is
het Zuid-Koreaanse MegaGen,
dat onder meer het short and wide

De mens wordt als
proefdier gebruikt

Prof. dr. Marco Cune, tandarts-implantoloog en hoogleraar aan het UMCG.

populair gebleken dat het voor de
hand lag ons ook op andere continenten te richten,” verklaart
Eduard Verschuuren, algemeen
directeur van MegaGen Benelux.
In het assortiment van MegaGen bevindt zich onder andere
ook het relatief goedkope ExFeelimplantaatsysteem, dat lijkt op
het ITI-implantaatsysteem van
Straumann en daarmee compatibel zou zijn. Verschuuren neemt
echter stellig afstand van de suggestie dat MegaGen geld zou verdienen aan het kopiëren van de
concurrentie. “Ons ExFeel-systeem lijkt weliswaar op het ITIsysteem, het wordt immers voor
dezelfde indicatie gebruikt, namelijk
overkappingsprothesen
in de onderkaak. Maar het is zeker niet hetzelfde en de eventuele
compatibiliteit komt ook niet in
onze marketing voor. Bovendien
is het niet zo verwonderlijk dat
implantaatsystemen soms op elkaar lijken, aangezien we ons allemaal op de grondslagen van het
Brånemark-implantaat baseren.”
Dat neemt niet weg dat uit de
hoek van de gevestigde partijen
soms weerstand klinkt tegen het
goedkoper aanbieden van ‘vergelijkbaar’ materiaal. De pijlen
zijn daarbij vooral gericht op fabrikanten die alleen ‘klonen’ en/
of losse en goedkope abutments
aanbieden. Daarvan is bij MegaGen geen sprake, vindt Verschuuren. “MegaGen is tien jaar
> lees verder op pagina 12

Implantaatmarkten

Marktaandelen

Overige
5-10%

Azië-Paciﬁc
15-20%

Straumann
15%

Europa
45-50%

Noord-Amerika
25-30%

De belangrijkste wereldwijde implantaatmarkten (Millennium Research
Group, cijfers over 2011).

Nobel Biocare
14%

Overige 46%

D
As ent
tra sp
11 ly/
%

gen dat de mens hier als proefdier
wordt gebruikt.”
Volgens De Ruiter komt het bij
een minder nauwkeurig en hygienisch geproduceerd implantaat
vaker voor dat er geen osseointegratie plaatsvindt, waardoor de
constructie faalt. “Hier zijn geen
harde bewijzen voor, maar je
hoort vanuit het veld dat dit soort
mislukkingen bij gerenommeerde
systemen, waaronder het Thommen-implantaatsysteem, minder
vaak voorkomt.” Als een implantaat dat stadium doorstaat, volgt
het prothetische gedeelte. “Dan
blijkt de nauwkeurigheid vaak
onvoldoende: de ene keer past het
net, de andere keer is het iets te
groot, en dan weer te klein,” aldus De Ruiter. “Maar de grootste

body-systeem Rescue Implant en
het Anyridge-implantaatsysteem
aanbiedt. De laatste jaren maakt
het Europese marktaandeel van
MegaGen, net als dat van landgenoot Osstem, een geleidelijke
groei door. “Onze systemen zijn
in Zuid-Korea, waar samen met
Duitsland en Israël de meeste implantaten per hoofd van de bevolking worden geplaatst, dermate

Jaco de Ruiter, algemeen directeur van
Thommen Medical Benelux.

t8
me

De kosten van het reguliere traject waarin het product ontwikkeld, klinisch getest en
gevalideerd wordt, worden door-

OUDE EN NIEUWE WERELD

Bio

PRIJSVECHTEN

bedreiging vormt peri-implantitis. Bij ontstekingsreacties krijgt
de patiënt vaak de zwarte piet,
maar behalve een slechte mondhygiëne kan ook de samenstelling van het implantaatmateriaal
de oorzaak zijn.”

Zimmer
Dental 6%

oppervlakken en abutments van
bedrijven met een lange historie
van ontwikkeling en onderzoek
op implantaatgebied. De vraag is:
in hoeverre laat een goed doordacht product zich kopiëren? Je
kunt moeilijk vaststellen hoe
exact die kopie daadwerkelijk is,”
waarschuwt de hoogleraar aan
het UMC Groningen.
Volgens De Ruiter is het een cruciale tekortkoming bij de meeste
leveranciers van ‘kopieën’ dat zij
hun producten niet kunnen onderbouwen met wetenschappelijk
onderzoek. Vaak wordt volstaan
met een verwijzing naar literatuur waarin het originele product
wordt getest. “Mag je dan zomaar
dezelfde eigenschappen en kenmerken aan je kopie toekennen?”
vraagt de Ruiter zich af. “Of moet
je erkennen dat dit unieke (!) product met wetenschappelijk onderzoek zijn effectiviteit moet aantonen?” Zo kan een iets anders
afgewerkte schroef de prestaties
van de constructie aanzienlijk beinvloeden. Cune: “Je kunt in elk
geval niet zeggen ‘mijn systeem
lijkt erg op dat van de één, mijn
oppervlaktestructuur lijkt op dat
van de ander, de connectie tussen
mijn implantaat en mijn opbouw
op weer een ander merk, dus alles bij elkaar heb ik een superimplantaat’. Je zult moeten aantonen
dat het systeem als geheel bij een
patiënt deugdelijk kan functioneren. Als je een product hebt gebruikt waarvan de kwaliteit niet
gegarandeerd bleek, dan heb je als
tandarts iets uit te leggen.”
Het enige (kleine) onderzoek
waarin een vergelijking is gemaakt tussen implantaatklonen
en het origineel, is dat van Yunghoon Yoo (2010). Hieruit bleek dat
in de zogenaamde ‘klonen’ van
een Straumann-implantaat signiﬁcante verschillen waarneembaar waren in ontwerp en faalpercentage, met alle mogelijke
gevolgen van dien.

berekend in de prijs van het product. Mede daarom kunnen ‘copycats’ hun waar voor scherpe(re)
prijzen aanbieden. De besparingen kunnen echter ook op andere posten worden gedaan. “Er
kan op de grondstoffen worden bespaard, maar ook op de
nauwkeurigheid, de hygiëne en
de nacontrole,” legt De Ruiter
uit. Cune wijst erop dat de implantologie anno 2012 een concurrerende markt is, waarbij de
tandarts volledige keuzevrijheid
heeft in de materialen die hij gebruikt. “Als je moet concurreren,
ben je geneigd te denken: het kan
wel een tikje goedkoper. Zo gaat
het bijvoorbeeld in de bouw: het
kan ook wel met een wat dunner
schroefje. Maar de vraag is wanneer je de grens van het verantwoorde hebt opgezocht.”
De Ruiter deelt deze zorgen.
“Als niet is onderzocht welke
consequenties de besparingen
hebben voor de prestaties voor
het product, heb je als tandarts
geen idee wat je je patiënt aandoet. Het lijkt geregeld voor te
komen dat tandartsen setjes implantaten van een goedkoop merk
uitproberen om te kijken of het
bevalt. Treden er veel complicaties op, dan stopt hij er gewoon
weer mee. Je hebt het hier echter niet over een blok hout, maar
over de mond van een levende patiënt. Je zou haast kunnen zeg-

Marktaandelen van implantaatfabrikanten wereldwijd (Millennium Research
Group, cijfers over 2011). Uit het grote
aandeel van 'overige' blijkt dat de markt
tamelijk versnipperd is.

[12] =>

12 Implantologie
> vervolg van pagina 11
geleden opgericht door een aantal internationaal actieve mondzorgprofessionals, juist uit onvrede over de mogelijkheden,
service en ontwikkeling van bestaande implantaatsystemen.”
Het verbaast Verschuuren niet
dat MegaGen en andere aanbieders uit de ‘nieuwe wereld’ niet
met open armen worden ontvangen. “De traditionele aanbieders krijgen ineens concurrentie van nieuwe kanten, en dat in

dental tribune - netherlands edition

een tijd waarin de omzet toch al
onder druk staat,” legt hij uit.
“Door onze prijsstelling worden

PIP-protheses en DePuykunstheupen maken de
zorg niet goedkoper

wij door de gevestigde merken
weleens aangeduid als B-merken.
Wij maken daar met een kwink-

slag ‘van A naar Beter’ van.”
Dat de traditionele aanbieders
de nieuwe fabrikanten uit onder
andere Zuid-Korea en Brazilië
serieus nemen, blijkt uit recent
overnamenieuws. Zo verwierf
Straumann 49% van het Braziliaanse Neodent en kocht Dentsply
aandelen van het Zuid-Koreaanse
Dio. Onduidelijk is of deze acties
zijn bedoeld om het eigen marktaandeel in Westerse landen te
beschermen, of juist om de grote
afzetmarkten in de ‘nieuwe wereld’ te betreden.

December 2012

Verschuuren: “Ondanks dat we
misschien voordeliger zijn, doen
we geen enkele concessie aan
welke variabele dan ook. Op de
lange termijn zullen de duurste
systemen zich daarom moeten
afvragen hoe zij hun prijzen nog
kunnen rechtvaardigen, ook naar
Nederlandse
zorgverzekeraars
toe.”
ZORGVERZEKERAARS

Daarmee raakt Verschuuren
een gevoelig punt. Nu in de zorg
steeds meer wordt gezocht naar

Eduard Verschuuren, algemeen directeur
van MegaGen Benelux.

Dare to be different
Old thinking

New thinking

kostenbesparende alternatieven
en de macht van zorgverzekeraars groeit, zou de factor ‘prijs’
zwaarder kunnen gaan wegen.
Prof. dr. Marco Cune verwacht
dat verzekeraars een belangrijke rol gaan spelen. “Als die erop
blijven aandringen dat de prijzen
van de totale behandeling omlaag moeten, zal er toch iets aan
de kostenkant moeten gebeuren.”
Jaco de Ruiter (Thommen Medical) wijst op de zorgplicht van
zorgverzekeraars. “Er wordt op
dit moment nauwelijks ‘gepusht’
door zorgverzekeraars: dure implantaten worden gewoon vergoed. Als een vergoeding al wordt
geweigerd, dan is dat omdat de
geboden zorg ondoelmatig is en
daar gaat het ook om.” Hij constateert wel dat de ene zorgverzekeraar meer op de prijs drukt dan de
ander. “Als dit meer gaat gebeuren
en de markt beweegt mee, dan lopen we het risico dat we onszelf in
de voet schieten. Denk maar aan
de PIP-protheses en de DePuykunstheupen, die hebben de zorg
echt niet goedkoper gemaakt.”
De Ruiter verwacht dat zorgverzekeraars ook een positieve
invloed kunnen hebben op de
kwaliteit van zorg. “Prestaties
en kwaliteitsindicatoren moeten
zorgen voor een degelijk fundament onder de te verlenen zorg,”
vindt hij. De komende jaren zal
duidelijk worden op welke manier zorgverzekeraars hieraan invulling zullen geven. Ook is het
afwachten hoe sterk de drang
naar kostenbesparing zal zijn en
welke consequenties dit voor de
materiaalkeuze zal hebben.
KNUTSELEN IN DE MOND

Een ander gevolg van de wildgroei aan leveranciers, waarvan
een deel schermt met ‘compatibele’ producten, is dat tandartsen
wellicht geneigd zijn om materialen van verschillende fabrikanten
te gaan combineren. Het is Cune

professional
implant care

Keuzes worden te vaak
op goed geluk gemaakt
oral gel

www.bluemcare.com

niet geheel duidelijk of dit in de
praktijk ook veel gebeurt, maar
hij is er niet enthousiast over.
“Je doet dan afbreuk aan de biomechanica van een systeem waar
de fabrikant al jaren nauwkeurig
naar kijkt,” waarschuwt hij. “Er
worden momenteel in de praktijk
en het tandtechnisch laboratorium ﬂinke stappen gezet in de zin

[13] =>

December 2012

Implantologie

dental tribune - netherlands edition

van ‘zo zou het ook wel kunnen’.
Dat lijkt me niet verstandig.” Volgens Cune wordt de keuze van
wat nog werkbaar is te vaak op
goed geluk en op basis van gezond verstand gemaakt.
Behalve deze risico’s kleven er
ook juridische consequenties aan
een dergelijke werkwijze vast.
Medical directive 93/42 suggereert dat de tandarts in zo’n geval juridisch gezien ‘fabrikant’
wordt en dus als enige aansprakelijk is als er iets misgaat. Omdat dit bij velen niet bekend is,
heeft De Ruiter de NVOI en andere partijen ertoe opgeroepen

veau aan te scherpen,” vervolgt
De Ruiter. “Hiermee zullen in de
nabije toekomst meer eisen aan
medische hulpmiddelen worden
gesteld, zodat het minder vanzelfsprekend wordt om op de
Europese markt te worden toegelaten. Hoewel we wat de regulering betreft nog niet zo ver zijn
als bijvoorbeeld bij geneesmiddelen, zetten we wel een stap in
die richting. Overigens kunnen
de huidige medical directives
tandartsen nog op het verkeerde
been zetten. Producten kunnen

onafhankelijk van elkaar gecertiﬁceerd zijn, terwijl zij ook als
geheel een risicoanalyse zouden
moeten ondergaan.”
Eduard Verschuuren (MegaGen): “Het is goed om te kijken
of er waar nodig verbetering mogelijk is ten opzichte van het huidige CE-keurmerk. Daarbij is het
belangrijk om te waken voor al te
protectionistische wetgeving. Die
is dan zogenaamd bedoeld om de
kwaliteit te bewaken, maar dient
vooral om de eigen bedrijven te
beschermen.”

KIEZEN

Er is kortom een overweldigend
aanbod aan implantaatmaterialen op de markt. Duur en goedkoop, origineel en ‘compatibel’,
uit Europese landen en daarbuiten. Waarop moet de mondzorgprofessional die zijn patiënten
doelmatige zorg wil bieden nu
zijn keuze baseren? “Je zou bijvoorbeeld kunnen nagaan of er
van een product klinische vijfjaarsresultaten beschikbaar zijn,”
oppert Cune. “Dat is toch het
minimale wat je zou mogen ver-

wachten. Typ op Pubmed de
naam van het implantaat in combinatie met de term ‘implant’ en
je ziet het zo. Onderzoek en ervaring zijn cruciaal bij het nemen
van een verantwoorde koopbeslissing.”
De Ruiter adviseert om niet te
kijken wat ‘een implantaat kost’,
maar in plaats daarvan naar alle
materialen die je nodig hebt om
een bepaalde indicatie te behandelen. “Bij sommige fabrikanten
> lees verder op pagina 14

om de beroepsgroep hierover te
informeren. “Het is verleidelijk
als één of andere nieuwe aanbieder zegt: ‘Kijk, ik heb dezelfde
opbouwtjes als die van topmerk
X, maar dan veel goedkoper.’
Maar de tandarts moet zich realiseren dat hij ver buiten de wet
treedt als hij voor allerlei onderdelen van een implantaatconstructie rond shopt en daarmee
gaat knutselen in de mond van de
patiënt. De patiënt verliest daardoor uiteindelijk alle aanspraak
op wereldwijde garantie,” aldus
De Ruiter.

Onderzoek en ervaring
zijn cruciaal

DENTSPLY Implants – the new
powerhouse in implant dentistry
DENTSPLY Implants is ontstaan uit de fusie van twee succesvolle en
innovatieve bedrijven op het gebied van de orale implantologie:
DENTSPLY Friadent en Astra Tech Dental.

KEURMERK

In Europa is al vele jaren een
speciﬁek instrument in werking
dat ondeugdelijke en/of onveilige producten van de markt moet
weren: het CE-keurmerk. Kunnen tandartsen hierop hun keuze
voor een implantaatmateriaal baseren? De Ruiter vindt van niet.
“Het CE-keurmerk geeft onvoldoende garantie voor het klinisch
functioneren van een medisch
hulpmiddel. Soms blijkt pas jaren
ná de introductie dat er iets mis
is. Denk maar aan de PIP-protheses, die hadden gewoon een CEkeurmerk.” Saillant detail is dat
zowel de PIP-protheses als de beruchte DePuy-kunstheupen van
Europese makelij waren.
Prof. dr. Marco Cune is iets beter te spreken over het CE-keurmerk en wijst erop dat voor het
verkrijgen ervan ook een notiﬁed
body nodig is: een ander bedrijf
dat de processen bewaakt. Verder
hangen er volgens hem ISO-achtige normeringen aan, zodat wel
degelijk aangetoond moet worden dat het schroefje sterk is, de
juiste materialen gebruikt worden en het productieproces repliceerbaar is.
Naar aanleiding van een VWSrapport over vervalste medische
hulpmiddelen heeft een commissie, waarvan De Ruiter onderdeel
uitmaakte, onderzocht of ook in
de tandheelkunde vervalsingen
werden aangetroffen. Dat bleek
het geval te zijn. In het VWS-rapport valt onder meer te lezen dat er
een “enorme toename is aan vervalste medische producten buiten
het reguliere circuit.” In het rapport waarschuwt het ministerie
dat dergelijke waar vooral via het
internet aangeboden wordt.
“In september van dit jaar is
een voorstel gedaan om de medical directives op Europees ni-

DENTSPLY Implants biedt een
allesomvattend assortiment orale
implantaten, zoals Ankylos®, het
ASTRA TECH Implant System™
en XiVE®. Daarnaast bieden wij
digitale technologieën zoals
Atlantis™ patiëntspeciﬁeke
abutments, regeneratieve
botproducten en professionele
ontwikkelingsprogramma’s.
DENTSPLY Implants is gebouwd
op de fundamentele waarden
van een open blik, een grondige
wetenschappelijke aanpak,
toewijding aan klinische resultaten
op de lange termijn en een sterke

klantgerichtheid. De huidige klanten
van zowel DENTSPLY Friadent als
Astra Tech Dental kunnen dus gerust
zijn: onze producten en
ondersteuning van wereldklasse
staan zoals altijd geheel tot hun
beschikking.
Wij zijn ervan overtuigd dat
tandartsen en kaakchirurgen overal
ter wereld DENTSPLY Implants
zullen leren kennen als hun nieuwe
voorkeurspartner voor integrale
implantaatzorg, toegewijde
ondersteuning en betere zorg voor
de patiënt.

Wij nodigen u graag uit met ons samen de orale implantologie tot
nieuwe hoogten te brengen.

Facilitate™
www.dentsplyimplants.nl

[14] =>

14 Implantologie
> vervolg van pagina 13
betaal je misschien minder voor
een implantaat, maar wel veel
voor het schroefje, afdrukkapje
enzovoort. Daar moet je als tandarts rekening mee houden, want je
zult moeten doorwerken met producten van dezelfde aanbieder.”
Volgens Verschuuren is het
aan de zorgaanbieder om te kiezen wat voor product hij wil gebruiken. “Dubieuze prijsvechters
zijn waarschijnlijk geen goede
keuze, maar het duurste implantaat, waarvan de meerwaarde on-

“Implantaatfalen aan tandarts te wijten”
LOMA LINDA, VS – De indicaties

en veelzijdigheid van dentale implantaten zijn toegenomen en
daarmee ook de complicaties.
Onderzoekers van de Loma Linda
Universiteit in Californië suggereren dat, afgezien van individuele risicofactoren als bruxisme,

12% van de implantaten faalt als een tandarts
< 5 jaar ervaring met
implantologie heeft
succesvolle
langetermijnresultaten signiﬁcant afhankelijk zijn
van de ervaring van de clinicus
die de behandeling uitvoert.
Voor het onderzoek werden de
gegevens van vijftig patiënten behandeld met 297 implantaten bekeken. 12% van de implantaten
faalt als tandartsen minder dan
vijf jaar ervaring met implantologie hebben. Dat blijkt uit de
analyse van medische gegevens
van patiënten bij wie volledige
implantaatgedragen prothesen op
de tandboog werden geplaatst gedurende een periode van tien jaar.
Implantaten faalden twee keer
vaker als de chirurg in zijn carrière minder dan vijftig implantaatbehandeling had uitgevoerd.

De overige factoren die bijdragen
aan implantaatfalen hebben voornamelijk te maken met de patiënt.
Bijna een derde van de patiënten
met diabetes of een verleden met
bruxisme kreeg te maken met implantaatfalen.
Andere risicofactoren, zoals het
type prothese, roken en de plek
waar het implantaat geplaatst
wordt, bleken minder effect te hebben op het langetermijnsucces.
Het absolute succespercentage
van implantaten is volgens de onderzoekers 90%. (bron: Dental
Tribune International) ■

dental tribune - netherlands edition

duidelijk is ten opzichte van een
zogenaamd B-merk, is dat waarschijnlijk ook niet.”
TOEKOMST

Sinds 2009 is de omzet van implantaten teruggelopen, blijkt uit
een recent rapport van de Millennium Research Group over de situatie in de VS. Volgens het rapport heeft de crisis ertoe geleid
dat dure tandheelkundige behandelingen – waaronder implantaten – minder in trek zijn en dat
pas rond 2016 weer een ﬂinke toename van de vraag te verwachten

is. In de tussentijd zullen er waarschijnlijk weer veel aanbieders
komen en gaan. De Ruiter:
“Ik ken geen bedrijven die een
langdurig bestaan hebben gehad
door het namaken van producten. Op den duur moet je toch investeren in productontwikkeling,
waardoor de prijs naar die van de
concurrentie toe groeit.”
Over de hele breedte van de
markt zullen de prijzen van implantaten dalen, denkt Verschuuren. “Ik voorzie een trend waarin zorgverzekeraars meer zullen
verlangen voor eenzelfde prijs,

zodat behandelaars verantwoorde keuzes moeten maken die
goed bij de wensen van hun verzekerden passen. Bovendien wil
de patiënt steeds minder betalen en zullen nieuwe technieken
de productiekosten beïnvloeden.
Met een iets voordeliger implantaatsysteem blijft er meer ruimte
over voor het optimaliseren van
het behandelconcept. Dit komt
alleen maar ten goede van de
kwaliteit, omdat er dan minder
gezocht hoeft te worden naar besparingen en andere concessies.”
Ook Cune denkt dat de kostprijs

December 2012

van implantaten gaat zakken, zeker als blijkt dat goedkopere implantaten (bijna) even goed functioneren. Verder vermoedt hij dat
er steeds meer allianties zullen
ontstaan tussen implantaatbedrijven en bedrijven die op hun
systemen onder licentie superstructuren gaan frezen. “Die lopen nu tegen allerlei patenten
aan: ze mogen niet de originele
binnenkant van het implantaat
frezen, maar alleen iets wat erop
lijkt. Ik vermoed dat hier in toenemende mate afspraken over zullen komen.” ■

-.+0+5%*'567&+'5* $'9+,<'0&'
572'4+14+6'+68#0&'14+)+0'.'

#+4(.19 2'4+1/'6*1&'_
$'*17&0#6774.+,-''.'/'06'0
'00#<14)+/2.#06#6'0
*

Ga naar www.air-f low-perio.com voor onze f lyer EMS Clinical Evidence

> PERIO-FLOW® handstuk
met PERIO-FLOW® nozzle voor
subgingivale toepassing
> AIR-FLOW® PERIO poeder
op basis van glycine voor de subtiele
verwijdering van biofilm

'/559+5537#.+6;%1/
AIR-FLOW® is a trademark of EMS Electro Medical Systems SA, Switzerland

[15] =>

Klanten Service &
technische
ondersteuning
POMJOF UFMFGPOJTDI 
PGCJKVJOEF
praktijk

Designed for Succes,

Osseointegratie
Garantie*

Packaged for Value

Interne Hex

Tri-Lobe

Interne Hex

Octagon

ScrewPlus®

RePlant® Implant System

Legacy™ Implant System

SwishPlus™ Implant

Interne Hex connectie
GBTFJNQMBOUBBU

NobelReplace** compatibel

;JNNFS547 DPNQBUJCFM

4USBVNBOO 5JTTVFMFWFMDPNQBUJCFM

€1

15

ex
cl.

ScrewPlus®

RePlant®

Scan de QR code
voor meer info

t
t
t
t

RePlus

Legacy™1

Legacy™2

Legacy™3

BT
W

SwishPlus™

Reality Check

Reality Check

Reality Check

Nobel gebruikers

Zimmer gebruikers

Straumann gebruikers

Amerikaanse fabrikant met meer dan 30 jaar ervaring in de orale implantologie
Implant Direct is al 5 jaarTVDDFTWPMBDUJFGJONederland, zonder prijsverhoging
Wanneer ontdekt u deze game changer in uw implantologie praktijk?
Krijg 2 gratis implantaten om vrijblijvend kennis te maken met onze producten
Cases Implant Direct

Implant Direct

100% Fair Price 100% High Quality
100% Service 100% Value

* 5 jaar garantie, hierbij gelden de algemene voorwaarden
* *Alle merken zijn eigendom van hun respectievelijke eigenaren

Innovation

Quality

Service

Value

*NQMBOU%JSFDU#FOFMVYt+BO.VTDIMBBO"t(7t6USFDIUt5   tJOGP!JNQMBOUEJSFDUOVtXXXJNQMBOUEJSFDUOV

[16] =>

Nieuw

VERTROUWDE POETSERVARING,
*1
BETERE VERWIJDERING VAN PLAQUE
Ideaal voor trouwe gebruikers
van een handtandenborstel die
hun vertrouwde poetstechniek
willen behouden
• Vertrouwde borstelkopvorm
• Niet nodig om anders te poetsen
• 89% van de gebruikers van een
handtandenborstel zegt liever TriZone te
gebruiken dan zijn gebruikelijke borstel †1

100% MEER
PLAQUEVERWIJDERING *1
• 8800 richtingsveranderingen per minuut
voor een uitstekende plaqueverwijdering
• Drie-Zone reiniging met pulserende, heen–
en weer bewegende en vaste borstelharen
• Dynamische schuin aﬂopende Power Tip

DE GESCHIKTE BORSTEL AANBEVELEN
Assortiment oscillerende/roterende
opzetborstels voor poetsers die een
stap verder willen gaan op het vlak
van hun mondhygiëne

TriZone, voor poetsers die
hun vertrouwde poetstechniek
verkiezen

*in vergelijking met een standaard handtandenborstel. †Based on 67 subjects in 2 clinical trials. Reference: 1. Data on ﬁle, P&G.

de verzorging voortzeen die begint in uw praktijk

[17] =>

December 2012

dental tribune - netherlands edition

Wetenschap/Forum

Duitse organisatie betwijfelt effectiviteit scalen
Vegetarische
se tandheelkundige vereniging
ESSEN, DUITSLAND – Sommige
delen van scalen bij volwassenen
dinosauriërs
weten dat een groot aantal betandartsen raden aan elke drie
zonder parodontitis. Ze vonden
hadden indruk- maanden professioneel tandsteen daarbij geen signiﬁcant bewijs langrijke onderzoeken het nut
van scalen wel degelijk bewezen
te laten verwijderen in aanvulling
dat professioneel scalen de orale
hebben. De vereniging refereert
op
reguliere
periodieke
mondgezondheid
positief
beïnvloedt.
wekkend gebit
TALLAHASSEE, FLORIDA – Plan-

tenetende dinosauriërs genaamd
Hadrosauriërs hadden een complex gebit dat tot 1.400 tanden
kon bevatten die continu werden vervangen. De tanden hadden vlakke, afgeslepen oppervlakken, net als die van paarden
en bizons. Waarschijnlijk is hun
uitstekend ontwikkelde gebit één
van de redenen waarom de Hadrosauriërs zo’n zeventig miljoen jaar geleden de vlakten van
Europa, Azië en Noord-Amerika
domineerden tijdens het laatste
dinosauriërtijdperk. Dat concludeert een team van wetenschappers in Science.
De dinosauriërs aten taaie
planten met scherpe uitsteeksels
en hadden daarvoor goed ontwikkelde kiezen nodig. “Het le-

Het leken wel wandelende
vermalingsfabrieken
ken wel wandelende vermalingsfabrieken, ik denk dat ze elke
plant die ze tegenkwamen konden verwerken,” aldus onderzoeker Gregory Erickson, paleobioloog aan de Florida State
University.
Hoewel dinosauriërs tot de reptielen behoren, waren de tanden
van de hadrosauriërs een stuk
complexer dan die van andere
reptielen. Het gebit van reptielen
bestaat uit slechts twee typen
weefsel, terwijl dat van de hadrosauriërs maar liefst zes weefselsoorten bevatte. Hun kiezen
lijken daarmee meer op die van
zoogdieren, die uit vier verschillende weefsels bestaan.
Na de analyse van fossiele tanden van hadrosauriërs met microscopie en röntgenfoto’s en na
diverse tests ontdekten de wetenschappers dat de weefselopbouw
per tand verschilde. Hierdoor kon
een individuele tand verschillende vormen en functies aannemen.
De oppervlakte van de tanden
veranderde naarmate ze eeuwenlang binnen de mond van dinosauriërs verschoven.
Erickson en zijn team willen
de gebruikte onderzoeksmethoden ook toepassen om de tanden
van zowel uitgestorven als levende reptiel- en zoogdierensoorten
te onderzoeken. Zo kunnen zij
nagaan hoe de groepen zich diversiﬁeerden als gevolg van hun
eetpatroon. “We zijn er nog niet
helemaal achter hoe het gebit van
paarden werkt,” besluit Erickson.
(bron: livescience.com) ■

Een maiasaura, behorende tot de herbivore Hadrosauridae, in het Museum
voor Natuurwetenschappen in Brussel,
België. (Foto: Paul Hermans)

onderzoeken. Een literatuuronderzoek heeft echter uitgewezen
dat er geen bewijs is dat scalen
medische voordelen voor de patient oplevert.
Wetenschappers van IGelMonitor, een website om particuliere gezondheidsdiensten in
Duitsland te monitoren, screenden recente wetenschappelijke
onderzoeken op medische voor-

De onderzochte personen bij
wie tandsteen verwijderd werd
in aanvulling op hun dagelijkse
mondhygiëne en reguliere controles hadden geen betere mondgezondheid. Bovendien is mogelijke schade veroorzaakt door
scalen onvoldoende geëvalueerd
in klinisch onderzoek.
In reactie op de uitspraken
van IGel-Monitor liet de Duit-

onder andere aan een onderzoek
met bijna 22.000 participanten in
Taiwan dat een verband aantoonde tussen scalen en een signiﬁcant gereduceerd risico op cardiovasculaire aandoeningen. Dit
onderzoek is gepubliceerd in het
American Journal of Medicine.
Volgens de organisatie is professioneel scalen essentieel om
op de lange termijn de dentale

gezondheid te behouden. “Het
is een onmisbaar onderdeel van
preventieve tandheelkunde.”
In Duitsland worden de kosten voor scalen maar gedeeltelijk vergoed door de statutaire
zorg verzekering. Per jaar wordt
slechts één tandsteenbehandeling vergoed. Additionele behandelingen komen voor rekening
van de patiënt.
De medische afdeling van de
Duitse centrale organisatie van
zorgverzekeringen heeft opgedragen de bewering dat professioneel
scalen geen medische voordelen
oplevert te onderzoeken. (bron:
Dental Tribune International) ■

Esthetiek uit de fabriek
Digitaal afdrukken heeft de toekomst
TEKST EN FOTO’S:
PROF. DR. IR. J.M. VAN DER ZEL

De digitaliseringsgolf heeft in de
laatste tien jaar geen enkel aspect van de tandheelkunde ongemoeid gelaten. De gevolgen zijn
een nieuwe manier van werken
en een andere invulling van de
stappen in de waardeketen van
de tandzorg. Onze wereld wordt
beheerst door een hoge snelheid
en onbeperkte mogelijk heden van
digitaal werken. Voor de tandheelkundige praktijk betekent dit
niet alleen snellere en efficiëntere, maar ook betere patiëntenzorg. De vraag is hoe de nieuwe
technologie wordt ingezet voor
verbetering van de mondzorg
voor behandelaars en patiënten.
De meeste laboratoria die een
regelmatige stroom van orders
van hun tandarts hebben, ervaren nu een minder voorspelbare
portefeuille, als gevolg van toegenomen offshore-aanbod en verwarring onder tandartsen over
intraorale scantechnieken, nieuwe materialen en kostenbewuste
consumenten, patiënten en verzekeraars. Het effect van digitalisering vinden we terug in de
stappen in de behandeling van de
patiënt: van de start via intraoraal
scannen of met een scanbare traditionele afdrukmethode en het
soft warematige ontwerp van de
restauraties tot de uiteindelijke
productie langs industriële weg.
METHODE 1: INTRAORALE SCAN

Het intraoraal scannen van de
preparatie wordt meestal direct
na het prepareren uitgevoerd, om
de behandelaar de mogelijkheid
te geven de preparatie direct te
corrigeren indien de visuele feedback daartoe aanleiding geeft. Bij
de keuze van een intraorale scanner kan de tandarts zich laten leiden door het wel of niet poederen
van de preparatie, de snelheid,
het gebruiksgemak, eventuele
clickfees en of er een uitwisselbaar openSTL-format wordt geleverd dat men verder vrij kan gebruiken. Ook kan een rol spelen
of de scanner mobiel is (afb. 1).
Voor het scannen is men dan niet
gebonden aan de vaste opstelling
rond de stoel.
Ook in een setting met meerdere stoelen is de inzetbaarheid
maximaal. Door distributie, productietechniek en scantechno-

logie te integreren in één proces
kan de tandarts met een digitaal
ordersysteem de juiste restauratie voor de patiënt kiezen om de
complete afwikkeling van de restauratie in gang zetten. Om restauraties digitaal te produceren
worden als eerste stap de preparatie, de omgeving en de antagonisten aan de tandartsstoel gescand. Tevens wordt een buccale
scan van de kaken in maximale
occlusie gemaakt. De opnamen
van de boven- en onderkaak worden vervolgens gematcht in hun
wederzijdse occlusale relatie. Met
digitale ordersoft ware kan een
restauratievorm worden gekozen
en de digitale processtroom in
gang worden gezet.1
METHODE 2: LABSCAN VAN DE
AFDRUK

Een andere manier om digitaal
werken mogelijk te maken is de
inzet van scanbaar afdrukmateriaal (afb. 3). In een gecontroleerd klinisch onderzoek werden 150 patiënten behandeld
met een afdruktechniek met
Multi-Tray-lepels met scangeoptimeerde bare afdrukmassa
(Identium®Scan, Kettenbach, DEschenburg). Klinisch werd met
de restauraties, gemaakt op basis
van scans van deze afdrukken, in
99% van de gevallen een excellente pasvorm en randaansluiting bereikt.2 Het bleek de meest
geschikte manier om de digitale processtroom te starten. Eén
van de factoren die hierbij een rol
spelen is het vermijden van onnauwkeurigheden door werken
met gips. Het digitaliseren van
zo’n beetafdruk in een laboratoriumscanner met een omkeerinrichting maakt de registratie
van de contactpunten in maximale occlusie zeer eenvoudig en
betrouwbaar (afb. 4). De belasting voor de patiënt wordt met

Afb. 1. Een mobiele Intra-Oral Scanner.

deze 3-in-1 dubbelbeettechniek
aanzienlijk verlicht en er wordt
kostbare stoeltijd en materiaal
bespaard. Voor bepaalde patiënten kan het de doorslag geven om
hun angst voor een bezoek aan de
tandarts te overwinnen. De digitale order van de gekozen restauratie kan per internet worden verstuurd, de afdruk opgehaald en
de digitale processtroom in gang
gezet (afb. 5).
ANDERE MANIER VAN WERKEN

Hoewel niet alles digitaal is en
conventionele technieken nog
steeds worden toegepast, verdwijnt veel van het handwerk in
een snel tempo. Veel innovaties
manifesteren zich in de industriële productie van onder meer
kronen, bruggen (afb. 13), abutments (afb. 17a, b, c), implantaatgedragen constructies (afb. 16
en 19), boormallen, modellen (afb.
6,7), attachments (afb. 20) en volledige prothesen. De tandtechniek beweegt daardoor steeds
meer van het traditionele laboratorium naar de patiënt en draagt
prothetische oplossingen voor de
tandarts aan. Tandtechnici kunnen proﬁjt trekken van de innovaties door het bereik van hun
diensten uit te breiden. CAD/
CAM-technologie kan het dagelijkse werk in de tandartspraktijk optimaliseren, ongeacht of
de praktijk al geïntegreerde digitale processen gebruikt of daar
plannen toe heeft. Planning en

Prof. dr. ir. Jef van der Zel.

voorbereidingsprocessen worden
steeds gedetailleerder en doelgerichter. Met deze tools is een
virtuele preview van de geplande tandheelkundige prothetische
mogelijk. Het zien van beelden
op het scherm geeft patiënten een
goed begrip van hun mondsituatie en wat nodig is. Met andere
woorden, een belangrijke besluitvormingshulp is nu in handen
van de patiënt. Immers, het is
makkelijker iemand te overtuigen
van de voordelen van een bepaalde behandeling als de gewenste resultaten zichtbaar gemaakt
kunnen worden.
De juiste soft ware kan dus
waardevolle hulp bieden tijdens
het overleg, wat een voordeel is
voor zowel de tandarts als de
technicus. Met deze krachtige
tools kan elk geval in verbazingwekkend detail bekeken en ter
plaatse beoordeeld worden en
kunnen eventuele afwijkingen in
een vroeg stadium worden on> lees verder op pagina 18

Afb. 2. Boven- en onderkaak in occlusie
na het matchen van de scans.

Afb. 4. Omkeerinrichting voor een afdruklepel in een laboratoriumscanner.

Afb. 3. Een Multi-Tray afdruk met
Identium®Scan (Kettenbach, D-Eschenburg).

Afb. 5. Eenvoudige digitale processtroom.

[18] =>

18 Forum

dental tribune - netherlands edition

December 2012

> vervolg van pagina 17
dervangen. Verder zorgen digitale
bestanden voor een betere communicatie voor betere klinische
resultaten. Digitale processen
hebben een diepgaande invloed
op de manier van werken van de
behandelaar en de medewerkers:
minder stress, minder procedurele stappen, minder gedoe, snellere
doorlooptijden, minder zittingen en remakes en nauwkeuriger
werken. De virtuele procesketen
begint eigenlijk al in de tandartsstoel, met intraoraal scannen of met een scanbare afdruk.

Afb. 6. Geconstrueerde modellen.

Afb. 7. Brug op een geprint model in de
iTero occludator.

Afb. 8. Geoptimaliseerde meerpuntscontacten met de antagonisten op kroon 46.

Afb. 10. Het licht wordt gereﬂecteerd, gebroken en verstrooid, net als bij natuurlijke tanden.

Afb. 11. PRIMERO molaar
(foto: Hans-Jürgen Joit).

Afb. 12. PRIMERO-frontkronen (12-22)
met een totale dikte onder 0,7 mm
(foto: Hans-Jürgen Joit).

MONOLITISCHE RESTAURATIES

Al in de eerste dagen van dental CAD/CAM in de jaren tachtig werd door pioniers als François Duret en Werner Mörmann
het intraoraal scannen gekoppeld aan de productie van tandkleurige restauraties uit een
massief blokje materiaal aan de
stoel in één zitting. Juist nu de
trend van CAD/CAM-vervaardigde restauraties doorzet, zijn industriële restauraties de andere
oplossingen ver vooruit. Het is
natuurlijk al mogelijk om volledig anatomisch gevormde kronen en bruggen te vaardigen uit
één materiaal. Denk hierbij aan
glaskeramiek, lithiumdisilicaat
of hoogtranslucente zirkoonoxide, die al langer beschikbaar
zijn. Geen van de hiermee vervaardigde oplossingen hebben de
esthetische gelaagdheid van een
natuurlijk element.
MODELVRIJE TANDHEELKUNDE?

Afb. 16. CAD-ontwerp op
vier implantaten.

Afb. 13. Drie verschroefde PRIMEROkronen.

Afb. 14. Twee scanmarkers op implantaten.

Afb. 15. CAD-ontwerp
voor dezelfde casus.

Afb. 17a. Abutment op implantaat.

Afb. 17b. PRIMERO-kroon op abutment
op model.

Afb. 17c. PRIMERO-kroon op abutment
gecementeerd.

Afb. 18. Verschroefde zirkoonoxide basisstructuren.

ben, is het scannen eenvoudiger
dan bij geprepareerde elementen.
Uiteraard dient het plaatsen van
de nauwkeurige scanmarkers in
de mond zorgvuldig uitgevoerd
te worden, omdat daarmee het
succes van de volgende stappen
wordt bepaald. Dit geldt nog sterker bij constructies op meerdere
implantaten dan bij enkele suprakronen. Bij grotere constructies op meerdere implantaten is
het scannen van scanmarkers op
analogen in een model met een
nauwkeurige industriële scanner
(< 5 micron) voorlopig de beste
oplossing (afb. 16, 19).

mogelijkheden vereist steeds het
maken van nieuwe keuzes. Wie
openstaat voor de nieuwe technologie en niet vastzit aan oude
gewoonten, zal zeker proﬁteren
van de mogelijkheden van digitale tandheelkunde, zonder daarbij concessies te doen aan de
kwaliteit.

In principe is een model niet
nodig in het geval van volcontourrestauraties. Voor met de
hand op te bakken basisstructuPrimero:
een Nederlandse vinding
Eén van de opmerkelijkste resultaten van de digitalisering zijn
langs geautomatiseerde weg geproduceerde esthetische restauraties, die optisch en functioneel
nauwelijks te onderscheiden zijn
van natuurlijke elementen. De
individuele
kleurschakeringen
worden hierbij niet meer door
met de hand aangebrachte laagjes aan de buitenkant bereikt,
maar door de tandbeenkleur van
de zirkoonoxidekern en de diktevariatie van de glaskeramieklaag.
De hoge sterkte wordt bereikt
door een anatomisch gereduceerde
zirkoonoxidestructuur.
Hierover wordt met een industrieel verdichtingsprocedé de
translucente buitenlaag van een
op glazuur lijkend glaskeramiek
aangebracht en exact op maat
teruggeslepen. Deze zogenaamde PRIMERO-kronen. Zij benaderen door hun binaire opbouw,
van alle huidige volkeramische
restauraties, het dichtst de natuurlijke tand. Tot de vele indicaties behoren bruggen tot vijf
elementen (afb. 7), frontfkronen
(afb. 12) en verschroefde implantaatkronen (afb. 13) en -bruggen. De natuurlijke kleur van
een tand is het resultaat van de
lichtreﬂectie van de dentine, die
wordt gemodiﬁceerd door de absorptie, verstrooiing en dikte van
de glazuurlaag. Door hun efficiente opbouw zijn de restauraties
zeer geschikt voor minimaal invasieve preparaties.

Afb. 9. Kroon met de instelling van de
glaskeramiekdikte. De dikte van de
transparante buitenlaag, die vervaardigd
wordt uit glaskeramiek word hierbij buccaal ingesteld op 0,6 mm, linguaal op
0,4 mm, occlusaal op 1,0 mm en mesiaal
en distaal op 0,4 mm. Deze waarden
zijn voor de stabiliteit van deze glaskeramieklaag ideaal; zo wordt het risico van
‘chippen’ geëlimineerd.

Afb. 19. Steg op geprint model.

Afb. 20. Zirkoonoxidelocators op kroonkappen voor protheseretentie.

ren (afb. 18) blijven ze uiteraard
noodzakelijk. Het werken zonder
modellen gaat uit van een perfecte virtuele positionering van
de beide kaakhelften in maximale intercuspidatie en contactrelatie. Bij een intraorale scan
van beide kaken en een beetscan
van de buccale zijde met beide
kaken in gesloten toestand is de
nauwkeurigheid van de occlusiecontact afhankelijk van de mate
waarin het matchen van de beide kaken met de beetscan correct verloopt. Dit is alleen het
geval indien er voldoende buccaal oppervlak van de beide kaken is meegescand, bij voorkeur
ook een deel van het tandvlees.
Uit klinisch onderzoek2 is gebleken dat bij het scannen van een
dubbelzijdige beetafdruk met
scanbare afdrukmassa de minste
problemen optreden bij het vinden van de correcte occlusiecontacten. Bij de dubbelzijdige beetafdruk zijn de contacten door het
matchen van de ene kaak met de
gehele buitenkant van de afdruk
gegarandeerd. In het algemeen
echter is het printen van modellen voor controle en eventuele
correctie van de contacten aan te
raden. Vooral monolithische volcontourrestauraties laten zich in

de mond moeilijk corrigeren en
polijsten.
MONDSCAN EN IMPLANTOLOGIE

Het hele proces van implanteren laat zich kenmerken door de
woorden invasief en tijdrovend,
gezien de chirurgische procedure die hiermee gepaard gaat.
Doorgaans worden implantaten
geplaatst op de plek waarvan gedacht wordt dat deze het meest
geacht worden te passen. Niet
zelden wordt hierbij weinig aandacht geschonken aan toekomstige functionele duurzame prothetische oplossingen. Met de
voordelen van printen van een
model inclusief analoog van het
implantaat en de expertise van de
betrokken tandtechnicus is het
mogelijk implantaten te plaatsen
met een zeer hoge nauwkeurigheid, minimaal ongemak voor de
patiënt en uitstekende esthetische resultaten. Vooral intraoraal
scannen van scanmarkers op implantaten en de daaropvolgende
plaatsing van CAD/CAM-geproduceerde suprastructuren maakt
een intraorale scanner interessant voor de implantoloog (afb.
14, 15). Omdat de scanmarkers
boven het tandvlees uitsteken en
een optimaal scanoppervlak heb-

CONCLUSIE

Als alternatief voor intraoraal
scannen blijft het gebruik van
scanbare afdrukmassa een goede oplossing om de digitale processtroom te starten. Industriële
productie van esthetische keramiekrestauraties leidt tot een
verlaging van de kosten bij een
constante kwaliteit, een kortere levertijd en digitaal bestelgemak voor de tandarts. Bij de
keuze van een intraorale scanner moet gekeken worden of deze
een ‘open format’ hanteert met
het oog op combinaties met bijvoorbeeld 3D-röntgen. De keuze
met wie een behandelaar samenwerkt bepaalt aan wie het beoordelen van de (digitale) afdruk en
het ontwerpen van de restauratie
toevertrouwd wordt. De digitale
processtroom, met zijn vele nieuwe mogelijkheden, vraagt zowel
van behandelaar, laboratorium
en medewerkers een andere manier van denken. De waaier van

OVER DE AUTEUR

Prof. dr. ir. Jef van der Zel (1947)
werkte van 1977-2006 als technisch directeur bij Elephant Dental (nu Dentsply). In die hoedanigheid was hij verantwoordelijk
voor de ontwikkeling van talrijke
prothetische materialen en CAD/
CAM-systemen. In 2004 werd hij
benoemd als bijzonder hoogleraar aan de UvA met als opdracht
computerondersteunde tandheelkunde. Momenteel is hij als technisch directeur verbonden aan
Oratio BV.
LITERATUUR
1. Ter Velde MPJ, van der Beek WG,
van der Zel JM. PRIMERO: Intraoraal scannen bij de productie van
een binaire PRIMERO-kroon. Tandtechnisch Magazine 20;110:10-4.
2. Dekker JWJM, Balfoort PW, van der
Zel JM. Klinische evaluatie van industrieel geproduceerde volkeramiek restauraties. Tandartspraktijk
2012;10:20-5.
3. Vlaar ST, Verhelst A, Compter M,
Van der Zel JM. Digital verblendet und getestet. Dental Dialogue
2011;12:2-6.
4. Vlaar ST, De Ruiter WJ, Van der Zel
SJJ, Van der Zel JM. Farbkontrolle
in digitale Verblendung. DIGITAL_
DENTAL.NEWS 2011;5:36-42. ■

[19] =>

2YHUWXLJMH]HOIă
ZLWWHUHWDQGHQ
LQVOHFKWV
PLQXXW
/DDWHHQEHHWMHWDQGSDVWDPLQXXWRSGH
WDQGHQ]LWWHQYRRUGDWMHPHWSRHWVHQEHJLQW

Wij zijn ervan overtuigd dat
de tandpasta van Beverly Hills Formula
u goed zal bevallen. Bent u niet tevreden,
dan krijgt u uw geld terug.
Op de verpakking vindt u informatie over de geldteruggarantie.

Beverly Hills Formula is trots op het feit dat haar Total Protection Whitening tandpasta een minder
schurende werking heeft dan sommige whitening- en gewone tandpasta's van bekende merken.

Ga voor meer informatie naar
www.beverlyhillsformula.com

[20] =>

20 Industrie

dental tribune - netherlands edition

December 2012

Fusie Astra Tech Dental Bluem: innovatie in implantaaten Dentsply Friadent
verzorging
Astra Tech Dental en DENTSPLY
Friadent, toonaangevende leveranciers in de orale implantologie,
zijn per 1 oktober 2012 verdergegaan onder de naam DENTSPLY
Implants. Dit is een gevolg van de
overname van Astra Tech AB door
DENTSPLY International in september 2011.
DENTSPLY Implants biedt een
allesomvattend assortiment orale
implantaten, digitale technologieën en een professioneel bijen nascholingsprogramma. Het
assortiment bevat ANKYLOS®,
ASTRA TECH Implant System,
XiVE®, ATLANTIS™ patiëntspeciﬁeke CAD/CAM-abutments, ISUS
CAD/CAM-structuren en 3D-software voor het plannen en uitvoeren van chirurgische ingrepen. De
ontwikkeling en onderbouwing
van deze kwalitatief hoogwaardige producten zijn gecontinueerd
en zelfs geïntensiveerd. Het uitgebreide sales-, marketing- en customer supportteam staat garant
voor een hoge mate van service en
ondersteuning.
Kijk voor meer informatie

over DENTSPLY Implants of over
de naamswijziging op
www.dentsplyimplants.nl. ■

DENTSPLY Implants biedt een allesomvattend assortiment orale implantaten,
digitale technologieën en een professioneel bij- en nascholingsprogramma.

BioComp-implantaatboren nu ook
geschikt voor externe koeling

De implantaatboren hebben een slank ontwerp, waardoor boren tussen
twee naburige elementen gemakkelijk is.

Sinds kort heeft BioComp – naast
de implantaatboren geschikt voor
interne koeling – ook boren die
geschikt zijn voor externe koeling
in haar assortiment opgenomen.
Een groot voordeel voor de specialist is dat deze boren eenvoudiger te reinigen zijn.
BioComp biedt één uniek, gepatenteerd borensysteem voor
alle implantaten. De implantaatboren hebben een slank ontwerp, waardoor boren tussen
twee dicht bij elkaar staande elementen gemakkelijk is. De eerste
4 mm van elke boor heeft dezelfde diameter als de voorgaande
boor. Hierdoor boort de specialist zonder weerstand in de juiste
richting een mooi cilindrisch gat.
Het puntje boort slechts 0,35 mm
dieper dan de lengte van het implantaat. Een kostenbesparende
bijkomstigheid is dat de implantaatboren 200 tot 300 keer gebruikt kunnen worden.
De implantaatboren zijn direct
leverbaar in diverse diameters
(∅ 3,4 mm, ∅ 4,0 mm, ∅ 4,6
mm en ∅ 5,2 mm) en lengten (14
mm en 22 mm). Ze zijn gemaakt
uit roestvrij en gehard staal.
Het chirurgisch instrumentarium van BioComp is speciaal
ontwikkeld voor haar implantaten en toebehoren. Alle implantaatboren zijn los verkrijgbaar,
maar ook leverbaar als totaalpakket in een solide instrumentdoos. Daarnaast heeft BioComp
boorstoppers in het assortiment.
Vooral bij het plaatsen in de bovenkaak is dit een veilige optie.

Meer informatie is te vinden op
www.biocomp.eu. ■

Dat zuurstof in een gel, spray of
vloeistof kan worden opgeslagen,
is een betrekkelijk nieuw concept
voor de geneeskunde, maar wordt
in de tandheelkunde al steeds
meer gebruikt. De werking van
de Bluemproducten is gebaseerd
op een natriumperboraat in combinatie met honing (“Honey Versus Chlorhexidine”. J Periodontol,
september 2012) waarbij zuurstof
vrijkomt. De hoeveelheid zuurstof die ontstaat is een lage concentratie die therapeutisch is
voor het lichaam. Er komt steeds
meer weerstand tegen de huidige
agressieve middelen zoals chloorhexidine. Recentelijk is een onderzoek verschenen waarin wordt
gewaarschuwd voor verandering
van de DNA-structuur door het
gebruik van chloorhexidine.
De minder agressieve Bluemproducten zorgen voor de aanmaak van nieuwe bloedvaten en
herstel van de beschadigde cellen
rondom de implantaten. Daarnaast zorgt Bluem dat de toxinen worden opgeruimd, er meer
nieuwe stamcellen worden aangemaakt en dat kwaadaardige bacteriën (met name de anaerobe)
worden gedood. Hierdoor blijft de
mondﬂora gezond.
De
Bluemproducten
zijn
verkrijgbaar in verschillende concentraties van zuurstofafgifte.
De zuurstof dringt diep door in
de weefsels en komt op plaatsen
waar het echt nodig is.
Bluemproducten kunnen worden toegepast bij implantologische, parodontale en algemene
chirurgie, bij endodontische behandelingen (gebruik van vloeistof in plaats van natriumhypochloriet) en bij behandeling van

peri-implantitis en parodontitis.
Bluem is ontwikkeld door
een team van implantologen,
kaakchirurgen en tandartsen onder leiding van dr. Peter Blijdorp.
Hij heeft meer dan vijftig wetenschappelijke publicaties op zijn
naam staan over onder andere
implantologie en sinus lifting.
Blijdorp ontdekte dat het gebruik
van natuurlijke, actieve zuurstof
een positieve werking heeft op het

herstel en onderhoud van zowel
tandvlees en gebitselementen als
implantaten. Als aanvulling op de
tandpasta kan ook Bluemmondspoeling en Bluem oral spray met
dezelfde werking worden aanbevolen. Bij peri-implantaire wonden en andere grotere paradontale
problemen is de Bluem oral gel
het geschikte middel.
Meer informatie kunt u vinden
op www.bluemcare.com. ■

Bluemproducten zorgen voor de aanmaak van nieuwe bloedvaten en herstel van beschadigde cellen.

RAI CONGRESCENTRUM AMSTERDAM VRIJDAG 1 FEBRUARI 2013

G O R D O N VA N D E R AV O O R T | PAT R I C K O O S T E R W I J K | M A R C O C U N E | D A N I Ë L W I S M E Y E R | H E N N Y M E I J E R

CONGRESDAG VOOR DE ALGEMENE PRAKTIJK
Wat iedere tandarts over implantologie moet weten.
CONGRES ONDERWERPEN

3 CONGRES C ASUSSEN
Implantaat gedragen:

• FRONTKROON
• BRUGCONSTRUCTIE
• PROTHESE

• DIAGNOSTIEK
• VERWIJZEN
• MATERIAALKEUZE

• INDICATIESTELLING
• AFDRUKKEN
• VASTZETTEN

• BEHANDELPLANNING
• OCCLUSIE/ARTICULATIE
• NAZORG

Hoe implantologie ook voor uw praktijk en voor uw patiënten interessant is.
Kijk voor de congresonderwerpen op www.implantologie2013.nl en schrijf u in!
2advertentiea5.indd 1

04-10-12 10:14

[21] =>

December 2012

Industrie

dental tribune - netherlands edition

Beverly Hills Formula heeft de beste
whiteningtandpasta

Duits ICX-Templant®implantaat steeds populairder

Recent uitgevoerd (2012) onderzoek van de British Dental School
wijst uit dat Beverly Hills Formula
Natural Whitening Expert tandpasta in vergelijking met andere
bekende whiteningtandpasta’s het
meest effectief aanslag en verkleuringen verwijdert.
Doordat meer dan 91% van de
aanslag binnen vijf minuten verwijderd werd, bevestigen deze resultaten dat Beverly Hills Formula
op een snelle en effectieve manier
de natuurlijke witte kleur van de
tanden herstelt.
Ook andere Beverly Hills Formula tandpasta’s scoorden uitzonderlijk goed in het onderzoek.
Beverly Hills Formula Perfect
White tandpasta (gecodeerd als
“PLMO/1x1158 Stain Removal” in
het onderzoek) verwijdert bijna
91% van de aanslag en Beverly
Hills Formula Dentist’s Choice
Gum & Whitening Expert tandpasta meer dan 88%. Andere bekende merken whiteningtandpasta’s verwijderden slechts 41% van
de aanslag. Dit is een opmerkelijk
laag percentage, aangezien water
alleen al 48% van de vlekken verwijdert.
De whiteningtandpastamarkt is
een van de snelst groeiende binnen de tandheelkunde. Dit is terug te zien in de verkoop van whiteningtandpasta’s. Consumenten

Het Duitse ICX-Templant®-implantaat van Medentis Medical
GmbH is nieuw op de Nederlandse
implantaatmarkt. In Duitsland en
vele andere landen heeft ICX zich
al bewezen en groeit het marktaandeel van ICX gestaag. Het bewijs hiervan zijn de goede beoordelingen van de investeringsbank
Morgan Stanley waar ICX wordt
aangemerkt als het snelst groeiende implantaatmerk ter wereld.
Ruim vierduizend implantologen
werken inmiddels met ICX-Templant en willen niet meer terug.
De eenvoud van het systeem en
natuurlijk de optimale prijs-kwaliteitverhouding zijn daar de oorzaak van.
ICX-Templant heeft uitstekende
klinische testresultaten, universele abutments, geneesgarantie en is
eenvoudig in gebruik. Bovendien
heeft het implantaat twintig jaar
nakoopgarantie, een no-touchsysteem, een aantrekkelijke startaanbieding en kost het slechts 59
euro per stuk. Amedico Implants
heeft sinds april 2011 de vertegenwoordiging van het ICX-Templantimplantaat van Medentis Medical
GmbH voor heel Nederland overgenomen.
De ICX-implantaten en onderdelen worden in Duitsland geproduceerd en zijn geen kopie
van bestaande implantaten. In
onze wetenschappelijke brochure
kunt u de uitstekende klinische
testresultaten bestuderen en is
alle relevante wetenschappelijke
informatie overzichtelijk bijeengebracht.
ICX-Templant implantaten worden vanaf 2,9 mm tot 4,8 mm diameter in verschillende lengten
geproduceerd en bestaan uit 4KVtitaan. De universele abutments,
healing abutments en andere onderdelen bestaan uit titaan 5. De
oppervlakte van de implantaten
is gestraald en geëtst volgens een
speciale procedure en daardoor
extreem hydroﬁel, wat optimale genezing en hechting garandeert. De ICX-abutments hebben
de hoogst mogelijke kegeldichtheid en passen op elk implantaat.
Het ICX-Templant-systeem wordt
gecompleteerd door Aesthetik-Li-

Nummer één
verwijderaar van aanslag en verkleuring
verkleuring.

zijn zich er in toenemende mate
van bewust dat voor het verwijderen van aanslag en verkleuringen veroorzaakt door onder andere thee, koffie, tabak, rode wijn
en pittig eten, niet langer kostbare
bleekbehandelingen, agressieve
zuren of thuisbleekmethoden no-

dig zijn. In plaats daarvan kunnen vlekken ook verholpen worden
met betaalbare whiteningtandpasta’s.
Kijk voor meer informatie over
het onderzoek of het Beverly Hills
Formula-assortiment op
www.beverlyhillsformula.com. ■

Resultaten onderzoek naar verwijdering aanslag en verkleuring
(UK, 2012)

Product

Percentage
verwijdering
vlekken binnen
behandeling van
5 minuten

Z: Beverly Hills Formula Natural Whitening Expert

91.8

W: PLMO/1-x-1158 Stain Removal
(Beverly Hills Formula Perfect White)

90.8

Y: Beverly Hills Formula Dentist’s Choice Gum &
Whitening Expert

88.9

V: Beverly Hills Formula Dentist’s Choice Gum &
Whitening Expert

87.9

I: Colgate Max White One

74.9

P: Beverly Hills Formula Natural White

72.5

U: Colgate Total Advanced Whitening

60.3

Q: Beverly Hills Formula Sensitive Whitening Expert

59.6

S: Colgate Max White with Micro Crystals (Crystal Mint)

54.0

L: Oral B Pro-Expert

53.9

O: Arm & Hammer Advanced Whitening

52.3

R: Colgate Sensitive Whitening

51.7

G: Pearl Drops Daily Whitening

48.7

X: Water

48.2

K: Oral B Pro-Sensitive

47.0

N: Sensodyne Rapid Relief (Mint)

46.8

M: Sensodyne Repair & Protect

46.6

T: Colgate Sensitive Pro-Relief & Whitening

44.1

J: Pearl Drops Hollywood Smile Whitening

42.9

H: Sensodyne ProNamel Gentle Whitening

41.2

MegaGen International Symposium
groot succes
Met meer dan 650 bezoekers en
een twintigtal internationale gerenommeerde sprekers was het
negende jaarlijkse MegaGen International Symposium een groot
succes. Op Jeju Island (Zuid–
Korea) werd gesproken over de
stand van zaken in de orale implantologie.
De
behandelde onderwerpen benadrukten het hoge niveau van ontwikkeling en innovatie waar MegaGen voor staat.
Zo gaven onder andere dr. Filiep
Raes en dr. Tommie van de Velde een duopresentatie over ‘The
challenge for predictable implant aesthetics in the anterior
region’. Tevens kwam het unieke
en vooruitstrevende concept van
AnyRidge® in de verschillende
presentaties naar voren.
Met een groot aantal voordrachten toonde MegaGen Implant aan zich te onderscheiden
van vele andere gerenommeerde
merken. Het MIR Dental Network
en de samenwerking met diverse
internationale universiteiten en
onderzoeksinstellingen, waaronder UCLA, Harvard University en
andere universiteiten in Europa,

zorgen ervoor dat MegaGen implantaten ontwikkelt die perfect
op de wensen en behoeften van
tandheelkundige professionals
aansluiten. Hierdoor is MegaGen
in staat een volledige oplossing
aan te bieden voor de behandelaar, het tandtechnische laboratorium en de patiënt. Zo werd onder andere Digital Dental eXpress
(DDX) geïntroduceerd. Via DDX
is het mogelijk om individuele

abutments te vervaardigen.
Bezoekers van het symposium
hadden regelmatig een ‘eurekamoment’ door de vernieuwende
‘state of the art’-technologie waar
Zuid-Korea bekend om staat. Het
is daarom meer dan de moeite
waard om 8 juni in uw agenda vrij
te houden voor de MegaGen European Scientiﬁc Meeting 2013 in
Maastricht. (bron: MegaGen Benelux) ■

Bezoekers hadden regelmatig een ‘eurekamoment’ door de vernieuwende ‘state of the
art’ technologie.

Het Duitse ICX-Templant ®-implantaat
heeft uitstekende klinische testresultaten,
universele abutments en geneesgarantie
en is eenvoudig in gebruik.

ne producten, keramische abutments, een OCC-serie, Locators™
en alle benodigde onderdelen voor
bijna iedere kroon- of brugconstructie.
Onze startersaanbieding bestaat uit 84 implantaten inclusief
chirurgische set voor 4956,- euro.
De chirurgische set is voor iedere
implantoloog in combinatie met
de duidelijke handleiding eenvoudig direct te gebruiken. Een
kosteloze implantologische testbehandeling behoort tot de mogelijkheden. Een andere gratis extra
service (niet standaard) is het opnemen van een professionele OPﬁlm in de eigen praktijk.
ICX-implantogen kunnen op
de ICX-website vermeld worden wanneer voldaan wordt aan
de voorwaarden voor de ‘fairprijsgarantie’: een standaard implantaatbehandeling (implantaat
plus toebehoren, behandeling
en kroon) wordt onder de 1500
euro aangeboden. Ook gezamenlijk adverteren in de regionale en
landelijke media is een optie. We
hopen daarmee het implanteren
dichter bij de mensen te brengen
en extra service en mogelijkheden te creëren voor ICX- implantologen.
Meer informatie kunt u vinden
op www.icx-implants.nl en
www.medentis.de. ■

[22] =>

22 Opleidingen/agenda

De geschiedenis van mijn tanden

Trees Roose

De beroemde auteur Franz Kafka gaf als
ervaringsdeskundige een unieke en stijlvolle inkijk in de
belevingswereld van mensen die aan depressies lijden.
Vele jaren later doet schrijfster Trees Roose hetzelfde
voor de tandheelkundige patiënt. Het komische en
soms schokkende relaas over de geschiedenis van haar
dramatisch slechte gebit verschijnt als feuilleton in Dental
Tribune. Inmiddels is de brug af en kan onze vertelster
weer met een fatsoenlijk gebit over straat. Het begin van
het stokertijdperk…

Stokeren en rageren
De weken daarna zou dat de regie
worden: ik moest er constant op
bedacht zijn dat die noodkronen
er zo af konden glijden. Hoewel ik
al een paar keer terug was gegaan
naar de tandarts, lukte het hem
niet ze vaster te lijmen. De hechtstof mocht namelijk niet te strak
zitten, omdat ze er na een paar
weken weer af moesten. Op het
laatst had ik er een zekere behendigheid in gekregen en deed ik tijdens het eten bijna gedachteloos
de kronen die er af schoven weer
om de tandjes.
Maar de dag was daar. De brug
was af.
Toch een beetje feestelijk lag ik
in de stoel. De tandarts haalde
het frame eruit (nooit meer rare
gebitjes! Halleluja!) en peuterde
de kronen los. Hij deed weer even
de paardenbek via zijn duimen en

kijken.’ Nog een keer de duimen
om de lippen en goedkeurend
vouwde hij ze behoedzaam om
de tanden heen. ‘Doe ze eens stevig op elkaar,’ commandeerde hij.
Ik deed het en toen ik een zogenaamde kauwbeweging met mijn
kiezen maakte, voelde ik een
beetje speling in de brug. Alsof
hij niet helemaal recht zat. Ik vertelde het hem. Hij voelde.
‘Onzin,’ zei hij gebelgd, ‘dat
ding zit perfect.’ Ik zei niets meer,
want ik was eigenlijk heel blij met
mijn nieuwe tanden, ook al kostten ze een vermogen. Voortaan
ging ik als een normaal mens
door het leven, ik zou mijn mond
kunnen opengooien als ik lachte,
en hoefde niet meer bang te zijn
dat iemand dan per ongeluk achterin zou kunnen kijken. Tanden poetsen op een camping,

We konden wel een
liefdeskoppel in een soap wezen

begon toen de boel grondig te reinigen. Toen hij de stompjes droog
blies met koude lucht trok er een
onwillekeurig spasme door me
heen. Alsof iemand met duizenden bevroren naaldjes op open
zenuwen aan het prikken was.
‘Nu open houden en tong stil,
anders moet ik weer van voor af
aan beginnen,’ beval hij streng.
Doodstil zat ik toen hij de lege
hulzen in de brug vulde met
hechtmateriaal, en nog stiller zat
ik toen hij de brug voorzichtig,
maar stevig met zijn duimen op
mijn bovengebit duwde. Hij bleef
een minuut staan met zijn duimen op mijn tanden en zijn handen op mijn wang voor het houvast, en ik keek hem ondertussen
aan. We konden wel een liefdeskoppel in een soap wezen, bedacht ik me, zoals we hier samen
zijn. Hij wil nu een antwoord van
mij op een prangende gewetensvraag. Hou je nog van me? Is dit
kind wel van mij?
Het was heel stil.
‘Zo,’ zei hij ten slotte, ‘laat eens

ha! Geen probleem. Conversaties
over tanden? Gewoon losjes laten
vallen: och, ik heb nu een brug,
hè. Er zat wel veel goud aan de
achterkant, maar dat gaf niet. Dat
kon van alles betekenen.
Wat ik me niet had gerealiseerd, was dat nu het grote stokertijdperk begon. Eerst moest
ik drie keer naar een mondhygiëniste om me de kunst te laten uitleggen van het schoonmaken van een brug. Het scheen dat
het behoud van de brug stond of
viel met stokeren, stokeren en
nog eens stokeren. Met een klein,
scherp houtje moest ik dagelijks
tussen tandhalzen en brug raggen. ‘Gymnastiek voor de tanden,’ zei Patricia, de deskundige hygiëniste. Ik sportte me een
ongeluk in mijn mond, maar het
bleek niet genoeg. Ondanks alle
gedoe met oranje, naar pepermunt smakende tandenstokers
moest ik meteen door naar het
hoogste stadium, en werd ik gepromoveerd tot de groep van ragers. ■

dental tribune - netherlands edition

December 2012

Mondzorgkalender
AZBCT Nieuwjaarslezing
18 Januari 2013
Tijdens deze middag worden
verschillende thema’s kort behandeld. Na de inleidende lezing ‘verwijzingen MKA’ gaan
Kaakchirurg W.M. Muijen en
KNO-arts F.J.A. Burgersdijk
in hun lezing over mondbodemabcessen aan de hand van
casuïstiek in op de etiologie,
symptomen, multidisciplinaire diagnostiek en het beleid bij
mondbodemabcessen. Kaakchirurg E. de Jong en KNO-arts V.
de Vries bespreken de diagnostische en therapeutische
mogelijkheden van atrumcysten en de multidisciplinaire
raakvlakken. Dr. J.R. Hesse,
fysiotherapeut en manueel
therapeut, geven een overzicht
van de diagnostische en therapeutische mogelijkheden bij
TMD. Tandarts-gnatholoog A.T.
Klitsie en KNO-arts M. Gönültas gaan in op de behandeling
van snurk- en apneuklachten
met een Mandibulair Repositie Apparaat (MRA). De middag
wordt afgesloten met het thema
‘ultra short implants’ waarbij
kaakchirurg W.M. Muijen en
tandarts-MFP T.Y. Tjiook aan
de hand van verschillende casus
de toepassing, het indicatiegebied en de restauratieve fase
van korte implantaten (5-8 mm)
bespreken. De lezingen leveren
2 KRT-punten op.
Soft tissue management
in Periodontology &
Implantology
Dyna Dental Engineering organiseert deze cursus samen
met Aesculap Akademie Berlijn.
Implantologen, parodontologen
en kaakchirurgen ontwikkelen daarin extra vaardigheden
op het gebied van soft tissue
management. Door de eisen die
patiënten tegenwoordig stellen
aan de esthetiek, moet de professie op zoek naar mogelijkheden om een zo goed mogelijk
resultaat te behalen. Soft tissue
management speelt daarin een
belangrijke rol. De diverse technieken worden tijdens de cursus
door de cursisten in praktijk
gebracht op varkenskaken. De
cursuskosten bedragen 1945
euro en de reis- en accommodatiekosten 650 euro. Deelname
levert 16 KRT-punten op.
Congres Pijn en pijnbestrijding in de tandheelkunde
Dit congres geeft een update van
de huidige stand van zaken in
pijn en pijnbestrijding. Na afloop kan de cursist de oorzaak
van pijnklachten herkennen en
behandelen, heeft hij inzicht
in de mogelijkheden van algehele anesthesie in de praktijk
en weet hij hoe hij napijn bij
kanaalbehandeling kan voorkomen. Sprekers zijn Jacques
Baart, Johan Aps, Arie Riem en
Thomas Brans, Jules Hesse en
Michiel de Cleen. Deelnemers
kunnen zich oriënteren op de
verschillende producten op het
gebied van pijnbestrijding door
verschillende productdemonstraties. Deelname kost 395
euro per persoon en levert 4
KRT- en KRM-punten op.

Januari
Restauratieve tandheelkunde
2.3 - de nieuwste materialen
en technieken
18 januari 2013, NH Grand Hotel
Krasnapolsky, Amsterdam
www.restauratievetandheelkunde2punt3.nl
AZBCT Nieuwjaarslezing
18 Januari 2013
18 januari 2013, Amsterdams
zelfstandig behandelcentrum
chirurgie en tandheelkunde/Slotervaartziekenhuis, Amsterdam
www.azbct.nl <
Effectief beheren van materialen en sterilisatie
24 januari 2013, Implacademy,
Garderen
www.implacademy.nl
Periodiek mondonderzoek en
risicomanagement: luxe of
noodzaak?
25 januari 2013, Post Academisch
Bureau Tandheelkunde,
Nijmegen
www.paotumcn.nl

Prothetiek bepaalt
de chirurgie
15-16 februari 2013, Tandheelkundig Centrum Kerkrade
www.iti-educatieprogramma.nl
Noodset acute medische
situaties
15 februari 2013, ACTA,
Amsterdam
www.acta-de.nl
Soft tissue management in
Periodontology &
Implantology
18-23 februari 2013, Dyna Dental
Engineering, Berlijn
www.dynadental.com <
ITI Thema-avond:
Orthodontie en implantologie
26 februari 2013, Amsterdam
www.iti-educatieprogramma.nl

Maart
De Vakbeurs Mondhygiëne
2 maart 2013, Congrescentrum
1931, ‘s-Hertogenbosch
www.vakbeursmondhygiëne.nl

Motivational interviewing
25 januari 2013, ACTA,
Amsterdam
www.acta-de.nl

Instapcursus Praktijkcoördinator
8 maart 2013, (1e van vier
cursusdagen), Zwolle
www.dentalbestpractice.nl

Composiet en vezels: inferieur
bij kroon- en brugwerk?
25 januari 2013, Post Academisch
Bureau Tandheelkunde,
Nijmegen
www.paotumcn.nl

Congres Bijzondere tandheelkunde: een lust én een last
22-23 maart 2013, Hotel- en
Conferentiecentrum Zonheuvel,
Doorn
www.nvvk.org, www.vbtgg.nl

Februari

Congres Pijn en pijnbestrijding in de tandheelkunde
28 maart 2013, Spant!, Bussum
www.pijnbeheersing.nl <

Implantologie2013
1 februari 2013, RAI, Amsterdam
www.implantologie2013.nl

Nieuw verschenen bij Geneeskundeboek

Plastic-ethetic
Periodontal and
Implant Surgery
Auteurs: Otto Zuhr, Marc Hürzeler
Verschenen: juni 2012
Omvang: 858 pagina’s
Onze prijs: € 374,Actieprijs: € 335,In this book, the authors provide the ﬁrst comprehensive
overview of the basic principles, indications and clinical
techniques of plastic-esthetic periodontal and implant microsurgery. It is an exemplary blend of scientiﬁc knowledge
and practical experience. All salient issues are analyzed on
the basis of the available scientiﬁc literature and the current
clinical evidence. The microsurgical procedures presented
in the book are explained step-by-step in meticulously illustrated case examples. Checklists for the necessary materials, instruments and work steps are added to facilitate practical implementation of the microsurgical
procedures. Last but not least, the authors provide
instructions on how to manage all major complications of each procedure. This book is without
doubt one of the foremost oral surgery publications
in recent years and is a must for every implantologist and periodontist.
Met actiecode DT2012 betaalt u tot en met
31 december geen verzendkosten bij al uw
bestellingen!

[23] =>

December 2012

Tandartsapotheek.nl: een
veelbelovende nieuwkomer

Nieuwsﬂits
Infectie-inspecteurs hebben een
Engelse tandarts aangeraden
de tijdschriften in haar wachtkamer na een week weg te gooien of te recyclen. Als ze dit niet
doet, voldoet haar praktijk niet
aan de kwaliteitseisen. Volgens de hygiëne-experts kleven
er honderden bacteriën aan de
bladen die ziekten kunnen verspreiden.
WWW.DAILYMAIL.CO.UK, 21-10-‘12

De vergunning van een Amerikaanse tandarts is ingetrokken
omdat ze zichzelf lachgas toediende voordat ze behandelde.
Dat meldt de website Click Orlando. Sharon O’Steen sloot in
juni 2012 al tijdelijk de deuren
van haar praktijk om zich te laten behandelen voor een drugsverslaving. In augustus ging
ze weer aan het werk, maar de
staat Florida greep in omdat de
verslaving nog niet over was en
de vrouw een gevaar voor haar
patiënten vormde.

Een 49-jarige Amerikaanse automobiliste is betrapt met drie zakjes crack onder haar gebitsprothese. Een politieagent vond dat de
vrouw en haar medepassagier zich
verdacht gedroegen en beval hen
de auto te stoppen. Na inspectie
werd bij de vrouw een crackpijp
aangetroffen in haar portemonnee
en crack onder haar kunstgebit.
WWW.DENTAL-TRIBUNE.COM,
09-11-‘12

De kennis van Nederlanders over
het basispakket van de zorgverzekering is gebrekkig. Dat blijkt uit
onderzoek van Verzekeringssite.nl
onder 500 Nederlanders. Net als
vorig jaar denkt ruim de helft van
de Nederlanders dat tandartscontrole boven de 18 jaar onder de
basisverzekering valt. “Een opvallend percentage, want de basisverzekering heeft nog nooit de
tandartscontrole voor volwassenen vergoed,” aldus Erik Hordijk
van Verzekeringssite.nl.

WWW.NU.NL, 02-11-’12

WWW.VERZEKERINGSSITE.NL,
15-11-‘12

In het kader van de Britse mondkankermaand reisde in november een sieraad met daarin een
stukje van John Lennons tand
door Groot-Brittannië. Dat
schrijft het Britse muziekblad
NME. De reizende tand van
Lennon werd vorig jaar bij een
veiling gekocht door de Canadese tandarts Michael Zuk. Hij
liet van een deel van de tand een
sieraad maken. Tijdens de reis
deed de tand zestien tandartspraktijken aan. Lennon gaf de
‘geelbruine tand met een holte
erin’ in de jaren zestig aan zijn
huishoudster. Zij gaf hem door
aan haar dochter, die een groot
fan van The Beatles was.

In Hollywood is een man gearresteerd die zich onterecht uitgaf voor
tandarts en de blote billen van een
patiënte gekust zou hebben. John
Collazos (47) had een appartement ingericht als tandartsprakijk en vroeg vooraf 50 euro voor
de ‘behandeling’. Hij vroeg de
vrouw haar achterwerk te ontbloten zodat hij haar een spuitje kon
geven. De patiënt stemde ermee
in en Collazos zoende haar billen en betaste haar intieme delen. Collazos was twee jaar geleden ook al aangehouden voor het
oneigenlijk uitoefenen van het beroep van tandarts. Hij werd toen
vrijgelaten na het betalen van 770
euro borg.

WWW.RTL.NL, 31-10-‘12

WWW.AD.NL, 23-11-‘12

Vierdejaars tandheelkundestudenten van de University of
North Carolina krijgen een speciaal lesprogramma voor de behandeling van zwangere vrouwen. Dat schrijft de Herald Sun.
“Zwangere patiënten hebben
speciﬁeke aandacht nodig voor
comfort en veiligheid tijdens
tandheelkundige
behandelingen, maar de meeste studenten
komen niet met zwangere vrouwen in contact,” zegt Rocio Quinonez, professor aan de School
of Dentistry and Medicine.

Industrie/Media

dental tribune - netherlands edition

Recentelijk is Tandartsapotheek.
nl gelanceerd, een nieuwe dentale webshop. Deze overzichtelijke webshop biedt verscheidene

Producten voor 16.30 uur
besteld, worden de
volgende dag geleverd
producten aan op het gebied van
anesthesie, medicamenten en chirurgie.
Door de toepassing van verscheidene ﬁlters zijn de gewenste producten snel en eenvoudig
te vinden. Van de meeste pro-

ducten zijn zelfs bijsluiters,
veiligheidsinformatiebladen of
handleidingen te bekijken en te
downloaden. Daarnaast laten
de alternatieven zien dat sommige producten ook tegen lagere
prijzen kunnen worden aangeschaft.
Het bestelproces is zeer eenvoudig. U registreert zich en
Tandartsapotheek.nl
controleert uw gegevens (waaronder
het BIG-nummer). Vervolgens
ontvangt u een bevestigingsmail waarna u meteen kunt inloggen en bestellen. Producten
die u voor 16.30 uur bestelt, worden de volgende dag geleverd. ■

Lactona Clear Breath twaalf uur effectief
Slechte adem of halitose is een
veel voorkomend probleem. Halitose is meestal het gevolg van micro-organismen en plaqueaccumulatie achter op de tong. Hierbij
worden eiwitten opgesplitst in
aminozuren en vluchtige zwavelverbindingen, zoals Mercaptaan,
die een onaangename adem veroorzaken. Lactona Clear Breath
dringt door de bioﬁlm heen en
neutraliseert de vluchtige zwavelverbindingen.
Lactona heeft in samenwerking met specialisten een mondspoelmiddel met een unieke formule ontwikkeld, gebaseerd op
chloorhexidine (0,025%), allantoine, lactoferrine en aloë vera.
Al deze bestanddelen staan bekend als antiseptisch, omdat ze
samen antimicrobische activiteiten vertonen. Tevens bevat Aloë
Vera drie ontstekingsremmende
stoffen. Door deze samenstelling
is Lactona Clear Breath niet al-

leen één van de beste alternatieve
mondspoelmiddelen tegen halitose, maar ook tegen tandvleesontstekingen en tandbederf. Lactona Clear Breath bevat 0,05%
Natriumﬂuoride en heeft een PHwaarde van 6,1.
De unieke formule bevat een
speciaal ontwikkelde polymeer,
die door de samenstelling de
unieke eigenschap heeft om zich
langer te hechten aan tanden,
tandvlees en tong. Hierdoor kunnen de actieve bestanddelen hun
werking doen om ziekteverwekkers (bacteriën) en slechte adem
te elimineren. Lactona Clear Breath zorgt voor twaalf uur lang
een frisse adem en neutraliseert
zowel een slechte mondgeur als
slechte bacteriën. Tevens verkrijgbaar in een sprayvariant
met een effectieve werktijd van
vier uur.
Ga voor meer informatie naar
www.lactona.nl. ■

Lactona Clear Breath 12.

THEMAPROJECT 2013

PATIENTEN EN
HUN PILLEN

data / locaties
11 februari / Leeuwarden
18 februari / Maastricht

The big four

20 februari / Breda
4 maart / Goes

WWW.HERALDSUN.COM, 20-10-‘12

6 maart / Groningen

De tandheelkundige afdeling
van de Universiteit van Hong
Kong heeft patiënten behandeld met onvoldoende gesteriliseerde instrumenten. Het ging
om behandelingen bij meer dan
254 mensen tussen 30 oktober
en 2 november. De universiteit
heeft haar excuses aangeboden
en heeft patiënten opgeroepen
bloedtests te laten afnemen om
infecties met bacteriën of virussen als Hepatitis B en C en hiv
uit te sluiten. De blunder kwam
aan het licht toen een verpleegster ontdekte dat sommige instrumenten niet het volledige sterilisatieprotocol hadden
doorlopen.
WWW.DENTAL-TRIBUNE.COM,
06-11-‘12

18 maart / Zwolle
20 maart / Utrecht
25 maart / Enschede
27 maart / Nijmegen
2 april / Eindhoven
8 april / Rotterdam
15 april / Alkmaar
17 april / Den Haag
24 april / Amsterdam

w.t
hem

aproj
e ct

.nl - info@the

.nl
t
c
roje
map

www.nvmka.nl - www.nvt.nu - www.vmti.nl

[24] =>

) [page_count] => 24 [pdf_ping_data] => Array ( [page_count] => 24 [format] => PDF [width] => 899 [height] => 1247 [colorspace] => COLORSPACE_UNDEFINED ) [linked_companies] => Array ( [ids] => Array ( ) ) [cover_url] => [cover_three] =>

[cover] => DT Netherlands No. 10, 2012

[toc] => Array ( [0] => Array ( [title] => Binnenlands nieuws [page] => 01 ) [1] => Array ( [title] => “Door slechte nazorg gaan kostbare implantaten verloren” Interview met Gordon van der Avoort - tandarts-parodontoloog/implantoloog [page] => 06 ) [2] => Array ( [title] => Minimaal invasieve botchirurgie [page] => 09 ) [3] => Array ( [title] => Markt voor implantaatmaterialen sterk in beweging [page] => 11 ) [4] => Array ( [title] => Wetenschap/Forum [page] => 17 ) [5] => Array ( [title] => Industrie [page] => 20 ) [6] => Array ( [title] => Opleidingen/agenda [page] => 22 ) [7] => Array ( [title] => Industrie/Media [page] => 23 ) ) [toc_html] =>

Table of contents

[toc_titles] =>

[cached] => true )