DT Netherlands No. 1, 2014

Binnenlands nieuws / “Als je voelt dat je het niet meer redt - ben je te laat” Interview met Marc Visser - tandarts gespecialiseerd in ergonomie / Structuur en volume bij uitgestelde directe implantatie / Buitenlands nieuws / Wetenschap / “Goed gebit is geen luxe - maar een eerste levensbehoefte” / Industrie / Evenementen / Media

Open PDF View E-paper Edit Epaper Edit Epaper ads save

Table of contents

Open Link

) [24] => Array ( [image_url] => Array ( [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/61720-fb41518f/2000/page-23.jpg [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/61720-fb41518f/1000/page-23.jpg [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/61720-fb41518f/200/page-23.jpg ) [key] => Array ( [2000] => 61720-fb41518f/2000/page-23.jpg [1000] => 61720-fb41518f/1000/page-23.jpg [200] => 61720-fb41518f/200/page-23.jpg ) [ads] => Array ( ) [html_content] => ) ) [pdf_filetime] => 1729578182 [s3_key] => 61720-fb41518f [pdf] => DTNL0114.pdf [pdf_location_url] => https://e.dental-tribune.com/tmp/dental-tribune-com/61720/DTNL0114.pdf [pdf_location_local] => /var/www/vhosts/e.dental-tribune.com/httpdocs/tmp/dental-tribune-com/61720/DTNL0114.pdf [should_regen_pages] => 1 [pdf_url] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/61720-fb41518f/epaper.pdf [pages_text] => Array ( [1] =>

DENTAL TRIBUNE
The World's Dental Newspaper - Netherlands Edition

februari 2014

www.dental-tribune.nl
Verplicht nascholen
NMT, ANT en NVT
praten over voorwaarden
herregistratie
Pagina 2-3

[beeld: zie nageleverd;
deze hoeft dus NIET bij het
artikel zelf]

jaargang 4 | nummer 1

Casus
Voor- en nadelen
uitgestelde directe
implantatie

Goed gebit geen luxe
Nog veel werk te doen
in derde wereld

Pagina 8-9

Pagina 17

“Veel tandartsen riskeren blijvende arbeidsongeschiktheid”
VAN DE REDACTIE
UTRECHT – Is uw werkhouding

Tandarts Marc Visser, gespecialiseerd in ergonomie. “Als je voelt dat je het niet meer redt, ben je te laat.”

wel in orde? Is de belichting in
uw praktijk comfortabel genoeg?
Zitten uw patiënten niet te ver
rechtop?
Het zijn vragen die in deze tijden
van dreigende tariefdalingen, veeleisende verzekeraars en onzekerheid over het hygiëneprotocol niet
iedereen zullen interesseren. Dat
is zeer onterecht, betoogt de Nijmeegse tandarts Marc Visser in
deze editie van Dental Tribune (pagina 4-6). Tandartsen werken statisch en onder hoge concentratie,
wat hun werkhouding niet ten goede komt. Door het veronachtzamen
van ergonomie riskeert 42% van
de tandartsen blijvende arbeidsongeschiktheid, bleek onlangs uit
onderzoek van Movir. De problemen beginnen vaak al tijdens de
opleiding: “Tweederde van de derdejaars studenten tandheelkunde
kampt met rug-, nek- en schouderklachten,” constateert Visser.
De in ergonomie gespecialiseerde tandarts bespreekt een

aantal aandachtspunten in de
dagelijkse praktijk. Zo zijn de behandelunit en de positionering
van de patiënt vaak voor verbetering vatbaar. Maar ook de indeling en belichting van de praktijkruimte kunnen een probleem
vormen. Architecten leggen in
veel gevallen de focus op design,
waarbij aan de lichamelijke belasting van de mondzorgverlener
nauwelijks gedacht wordt.
Visser denkt dat ergonomische
kwesties, waaronder ook het intomen van de werkdruk en een
prettige dagindeling, juist nu een
plaats op de agenda verdienen.
“Onder de huidige tariefstructuur
moet je snel en efficiënt werken.
Als je jezelf geen tijd gunt om behandelingen uit te voeren, pleeg
je roofbouw op je fysieke gesteldheid. Het verraderlijke is dat je
daarvoor pas op lange termijn de
rekening gepresenteerd krijgt.”
Al met al een editie om eens op
uw gemak achterover zittend in
de luie stoel te lezen. Maar niet te
ver achterover – dat is slecht voor
uw rug. ■

Schippers: conclusies NZa-markt
scan waren juist
DEN HAAG – De marktscan van

de Nederlandse Zorgautoriteit
(NZa) waaruit bleek dat de behandelprijzen tijdens het experiment met vrije tandartstarieven met meer dan 10% stegen, is
correct uitgevoerd. Dat heeft minister Edith Schippers (VWS) geantwoord na vragen van Kamer
lid Pia Dijkstra (D66). Ook is het
kostenonderzoek van de NZa
voor de herijking van de tarieven
voor 2014 nog niet voltooid, laat
de minister weten.
Aanleiding voor de Kamer
vragen van Dijkstra was het onderzoek dat onderzoeksbureau
Milliman in opdracht van de ANT
uitvoerde. Daarin werd in november 2013 aangetoond dat na de invoering van het experiment met
vrije tandartstarieven slechts een
prijsstijging plaatsvond die overeenkwam met de inflatiecorrectie. Volgens Schippers komt dit
door een verschil in onderzoeksmethoden.
“De NZa heeft de prijsverschillen
bij 26 verschillende behandelingen onderzocht, terwijl Milliman
naar slechts vijf behandelingen

heeft gekeken,” aldus de minister.
“Daarnaast heeft Milliman gegevens van één factoringmaatschappij onderzocht, de NZa die van alle
maatschappijen én de verzekeraars. Dit verschil in methodische
aanpak heeft geleid tot de afwij-

Vrije prijzen zijn
van de baan

kende bevindingen van Milliman.”
Met deze uitleg keert de minister
zich tegen de stellige overtuiging
van beroepsverenigingen ANT en
NMT, die in het rapport van Milli
man hun scepsis tegenover de
NZa-marktscan nadrukkelijk bevestigd zagen.
De minister ziet al met al geen
reden om de NZa haar rapport te
laten herzien. Ook lijkt zij definitief afstand genomen te hebben
van vrije tarieven in de mondzorgsector. “Gelet op de spanningen die zich rondom het ex-

periment met de vrije tarieven
hebben voorgedaan, zowel politiek en maatschappelijk als bij
de betrokken beroepsgroepen,
kies ik nu voor het creëren van
rust in de sector. Daarom ben ik
in gesprek met de sector om een
meerjarenagenda op te stellen.
Een nieuw experiment met vrije
prijzen maakt daarvan geen onderdeel uit.”
Op dit moment laat de NZa een
onderzoek uitvoeren door Deloitte naar de kosten, opbrengsten en
structuurkenmerken in de sector.
Op basis van dit onderzoek moesten de tarieven voor 2014 herijkt
worden, maar Deloitte heeft het
onderzoek nog niet afgerond. “Deloitte heeft veel mondzorgaanbieders gevraagd om een toelichting
op de ingediende gegevens,” zegt
Schippers. “Dit proces kost veel
tijd, waardoor het onderzoek meer
tijd in beslag neemt. Een eventuele tariefherijking kan daarom pas
in de loop van 2014 worden doorgevoerd,” aldus Schippers. Wanneer het NZa-rapport over de kosten definitief zal verschijnen, is
nog niet bekend. ■

kwaliteit ≠ duur

vanaf
€ 7.495

Meet us @ Dental Expo 2014
dental units | thermodesinfectoren | autoclaven
www.straightdental.com

[2] =>

Binnenlands nieuws

Aanvullende tandartsverzekering
populairder

HILVERSUM – Een groeiend aantal

consumenten verzekert zich voor
de tandarts. 54% kiest dit jaar
voor een tandartsverzekering.
Vorig jaar was dit nog 48%. Andere aanvullende verzekeringen
dalen juist in populariteit. Dat
blijkt uit cijfers van vergelijkingswebsite Independer.nl.
De toenemende vraag naar
aanvullende tandartsverzekeringen wijkt opvallend af van het
algemene beeld van een dalend
aantal afgesloten verzekeringen.
Vooral naar fysiotherapie en medische zorg in het buitenland is
veel minder vraag. Een ander opvallend verschil is dat veel meer
consumenten dit jaar kiezen voor
een naturapolis in plaats van een

restitutiepolis. Bij een natura
polis declareert de zorgverlener
de nota direct bij de verzekeraar,
waarna deze ongedekte kosten
nog bij de patiënt in rekening
brengt. Bij een restitutiepolis betaalt de patiënt de nota van de
zorgverlener eerst zelf en declareert deze daarna bij de verzekeraar. Meer dan de helft van de via
Independer afgesloten zorgverzekeringen betrof een naturapolis,
tegen 28% restitutiepolissen. De
overige afgesloten verzekeringen
waren een combinatiepolis, of de
vaak goedkopere selectiefpolis,
een naturaverzekering waarbij
de verzekerde bij slechts een paar
ziekenhuizen terecht kan.
Independer analyseerde de bijna 2,5 miljoen vergelijkingen die
bezoekers maakten in de laatste zes weken van het jaar en de
ruim 85 duizend verzekeringen
die via de website werden afgesloten. De afgelopen jaren bleken
de door Independer gesignaleerde trends een goede voorspeller
van de marktbeweging zoals de
NZa die elk jaar publiceert. (bron:
Independer) ■

dental tribune - netherlands edition

Beroepsverenigingen praten over
verplichte nascholing tandarts
Tekst: Ben Adriaanse
UTRECHT – NMT, ANT en NVT

zijn momenteel in gesprek over
organisatorische
wijzigingen
voor de komende herregistratie
van tandartsen in het kader van
de Wet BIG (2017). De NVT en
beroepsverenigingen proberen de
komende tijd onderling tot een
standpunt te komen. Dat meldt
de NVT. In de gesprekken lijkt
ook het adviseren van het verplicht stellen van geaccrediteerde bij- en nascholing voor tandartsen op de agenda te staan.
Verder wordt vergaderd over de
mogelijkheden om tot één breed
gedragen registratieorgaan te komen.
De discussie over al dan niet
verplichte nascholing werd eind
vorig jaar aangezwengeld door het
advies van een ‘commissie van
wijze heren’, bestaande uit de heren Rijksen en Bittermann. Deze
waren door respectievelijk NMT
en NVT aangesteld om een oplossing te bedenken voor het slepen-

Achmea vordert d
eclaraties duizend
tandartsen terug
ZEIST – Achmea heeft ontdekt

dat duizend tandartsen sinds
2010 bepaalde behandelingen
onterecht declareren. De zorgverzekeraar gaat deze declaraties terugvorderen. Volgens een
woordvoerder kan het totale bedrag oplopen tot zo’n vier miljoen euro, schrijft NRC Handelsblad.
De tandartsen declareerden
volgens Achmea soms behandelingen die al eerder waren gedeclareerd. Zij declareerden bijvoorbeeld apart het aanbrengen van
een sealing, terwijl deze al is inbegrepen bij een reparatie aan
een tand of kies. Ook werden er

declaraties ingediend voor nooit
geleverde zorg: zo declareerde
iemand honderd sealings bij één
patiënt.
De onterechte declaraties kwamen aan het licht door een dataanalyse, waarbij gelet werd op
tandartsen die sterk van het gemiddelde afweken. Soms was de
variatie verklaarbaar, bijvoorbeeld door de vestigingsplaats
van de tandarts: in een achterstandswijk komt meer cariës
voor dan het landelijk gemiddelde. “Wanneer de variatie niet te
verklaren was, gingen we vragen
stellen,” aldus de woordvoerder
van Achmea.

Colofon
Dental Tribune verschijnt tienmaal per
jaar en is een uitgave van Albion Press
BV, onder licentie van Dental Tribune
International
Hoofdredacteur/uitgever
drs. Ben Adriaanse
Redactie
drs. Laura van Dee, drs. Joann Hebben,
drs. Marieke Epping
Cartoons
drs. Emily van Someren
Redactieadres
Redactie Dental Tribune
Postbus 545, 3990 GH Houten
E-mail: redactie@dental-tribune.nl.
De Nederlandse editie van Dental
Tribune kent een onafhankelijke redactie
en richt zich op professionals in de
volle breedte van het
mondzorgvak.

Aanmelden
De doelgroep van Dental Tribune
(bestaande uit tandartsen-algemeenpractici, tandartsen-specialisten, mond
hygiënisten, orthodontisten, kaak
chirurgen, tandtechnici, tandprothetici
en diegenen die werkzaam zijn in de
dentale industrie) komt in aanmerking
voor een kosteloos abonnement.
Behoort u tot de doelgroep en ontvangt
u het maandblad nog niet? Meld u dan
aan via het inschrijfformulier op
www.albionpress.nl.
Advertentieverkoop
Harry Velthuis, accountmanager.
Postbus 545, 3990 GH Houten.
Telefoon: 06-531 55 262.
E-mail: velthuis@dental-tribune.nl.
Laura Bogaers, medewerker mediaorder.
Telefoon: 030-63 55 070.
Fax: 030-63 55 069.
E-mail: adverteren@dental-tribune.nl

© 2014 Albion Press BV. Redactioneel materiaal van Dental Tribune International, Duitsland,
dat is vertaald en in dit nummer is opgenomen, is auteursrechtelijk beschermd door Dental
Tribune International GmbH. Alle rechten voorbehouden. Gepubliceerd met toestemming
van Dental Tribune International GmbH, Holbeinstr 29, 04229 Leipzig, Duitsland. Reproductie op welke manier en in welke taal dan ook, gedeeltelijk of volledig, zonder de voorafgaande
schriftelijke toestemming van Dental Tribune International GmbH, is uitdrukkelijk verboden.
Dental Tribune is een handelsmerk van Dental Tribune International GmbH.

februari 2014

De woordvoerder benadrukt
dat Achmea er niet van uitgaat
dat bij alle gevallen sprake is
van opzet. “Zorgverzekeraars
en tandartsen werken met een
achterhaald
declaratiesysteem
dat dateert uit de jaren tachtig.
Dat maakt het er niet makkelijker op.” De Nederlandse Maatschappij ter bevordering van de
Tandheelkunde (NMT) sluit zich
hierbij aan, maar steunt de terugvorderactie niet. “Er is veel discussie hoe je moderne behandelingen moet declareren volgens
de verouderde codes,” zegt bestuurslid Alexander Tolmeijer.
“Ik begrijp niet dat Achmea in
dit soort complexe discussies
ook nog eens met terugwerkende
kracht declaraties terugvordert.”
(bronnen: NRC, Novum) ■

de conflict tussen het Kwaliteitsregister Tandartsen (KRT) en de
Stichting QuAT (Q-Keurmerk).
Kort samengevat kwam het conflict erop neer dat QuAT zich niet
wenste te laten erkennen door het
KRT, omdat de accrediterende instantie het onterecht vindt dat een
registrerend orgaan zich met het
al dan niet erkennen van geaccrediteerde nascholing bezighoudt.
In reactie beëindigde het KRT de
erkenning van Q-Keurmerk-geaccrediteerde cursussen. De NVT
besloot daarop het Mondzorgregister te starten, om ervoor te zorgen dat Q-geaccrediteerde cursussen toch geregistreerd worden.
De commissie adviseerde in
oktober ingrijpende bestuurlijke
en organisatorische wijzigingen
binnen KRT en QuAT. Het KRT
diende volgens Rijksen en Bittermann omgevormd te worden tot
een instantie die zich alleen met

We hopen dat er snel
één overkoepelend
register komt
registreren bezighoudt. Accrediterende instanties zouden zich
op het accrediteren van specifieke cursussen moeten richten en
niet op het aanbod van cursusaanbieders in het algemeen. Verder kwam in het advies naar voren dat het verplicht behalen van
geaccrediteerde scholingspunten
onvermijdelijk is.
Daarna verdween de discussie voor de buitenwereld uit het
zicht, maar intussen werd door
Rijksen en Bittermann in opdracht van NMT en NVT achter
de schermen hard doorgewerkt
aan een conceptdocument ‘herregistratie tandartsen’. Inmiddels
ligt dit document, dat de strekking van het eerdere advies volgt,
ter beoordeling bij de diverse betrokken verenigingen.
De NVT, een van deze verenigingen, is tevreden met het conceptdocument. “Het volgt in grote

lijnen ons eigen standpunt,” vertelt voorzitter Willeke Sanderink
aan Dental Tribune. Zij is ook blij
dat met het wederzijds gerespecteerde advies de angel vooralsnog
uit de discussie is. Enkele maanden geleden zaten NMT en NVT
nog getroubleerd om de tafel,
“maar inmiddels kunnen we weer
constructief naar buiten komen.”
De enige zorg die de NVT nog
heeft, betreft het tijdspad. Sanderink zou de voorstellen “liever
morgen dan volgend jaar” geïmplementeerd zien, maar realiseert
zich dat het doorhakken van de
nodige knopen en het omvormen
en inrichten van instanties enige
tijd kan vergen. In de tussentijd
zal de voor tandartsen chaotische
situatie met verschillende los van
elkaar opererende registratieorganen blijven bestaan.
De huidige normen in het BIGregister zullen sowieso nog gelden tot de herregistratie op 1 januari 2017. Het wettelijk verplicht
stellen van nascholing kan daardoor niet eerder dan die datum
ingaan, al is een politiek besluit
al eerder nodig. “Dat wil niet zeggen dat we tot die tijd achterover
moeten leunen,” aldus Sanderink. “Wij kunnen als beroepsgroep en verenigingen onze
voorkeur voor verplichte geaccrediteerde nascholing nadrukkelijk
kenbaar maken. Daarbij kunnen
wij als geen ander inschatten wat
haalbaar is. Het is altijd beter om
zelf een besluit te nemen dan om
over je te laten beslissen.”
Dat er per 2017 iets gaat veranderen, staat inmiddels wel vast.
“Er zal nu echt een scholingsnorm in het BIG-register komen,”
verwacht Sanderink. Of dat nu
door congressen, cursussen of
e-learnings is, de tandarts zal
zich moeten bij- en nascholen.
Daarbij is het voor de NVT een
must dat alleen geaccrediteerde
nascholing geregistreerd wordt.

> lees verder op pagina 3

[3] =>

februari 2014

dental tribune - netherlands edition

Kamer wil interventieteam
voor mondzorg ouderen
DEN HAAG – De Tweede Kamer

heeft een motie aangenomen om
een specialistisch interventieteam
op te zetten voor de mondzorg voor
ouderen in instellingen. De Kamer
wil niet het rapport van de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ)
hierover afwachten, maar nu al
starten met een pilot. Het team
moet op een vergelijk
bare wijze
gaan werken als de interventieteams voor jeugdtandzorg.
De motie, ingediend door SP
en D66, kwam voort uit een debat tussen de Tweede Kamer en
staatssecretaris Van Rijn (VWS)
over de gebitsverzorging van
ouderen in instellingen. In eerste instantie draaide het debat
om de vraag van PVV-Kamerlid Fleur Agema om de huidige
richtlijn Mondzorg voor zorgafhankelijke cliënten in verpleeghuizen op te nemen in de nieuwe
Wet op langdurige zorg. De PvdA-staatssecretaris benadrukte echter dat het recht op tandheelkundige zorg voor ouderen
in een instelling al wettelijk is

verankerd, en daarmee is het de
plicht van instellingen om hierin
te voorzien.
Nog voor de zomer verwacht
Van Rijn een rapport van de IGZ
over de staat van de mondzorg
voor ouderen in instellingen. De
Kamer drong erop aan dat de
IGZ ook kijkt naar onderliggende
oorzaken als de mondzorg on-

voldoende is. Op basis daarvan
wil de staatssecretaris eventueel
nieuwe praktische maatregelen
treffen, bijvoorbeeld in opleiding
of toezicht.
Renske Leijten (SP) wilde niet
wachten op het rapport en vroeg
de staatssecretaris een team in
te stellen van tandartsen gespecialiseerd in de mondzorg voor
ouderen, die als ‘vliegende brigades’ optreden. Wanneer de IGZ
bij een instelling een probleem
in de mondzorg constateert, kan
dit team direct worden ingezet

Binnenlands nieuws
om de bewoners waar nodig te
behandelen, zonder te hoeven
wachten tot de instelling de aanbevelingen tot verbetering van de
IGZ heeft opgevolgd. Leijten ontleende haar idee aan het succesvolle initiatief met specialistische teams in de jeugdtandzorg.
De staatssecretaris zag niet
veel in het plan. Hij wilde liever
het rapport van de IGZ afwachten voordat er maatregelen genomen worden. Een kamermeerderheid stemde echter voor de motie.
Wanneer de proef met het inter-

ventieteam van start gaat, is niet
bekend.
De afgelopen jaren is groeiende aandacht voor de soms schrijnende misstanden in instellingen voor ouderen op het gebied
van mondzorg. Gecombineerd
met het toch al kwetsbare gebit van ouderen kunnen ernstige
mondaandoeningen het gevolg
zijn. Zo kwam in een recent artikel in Dental Tribune naar voren
dat 30% van de ouderen lijdt aan
een milde of ernstige vorm van
parodontitis. ■

NVvE voorjaarscongres 22 maart 2014

> vervolg van pagina 2
“Gezellige gespreksavonden behoren in onze ogen niet tot het
bijhouden van je vak.”
Bij het vaststellen van de normen hoeven tandartsen geenszins het wiel uit te vinden: voor
huisartsen, medisch specialisten en veel paramedici, waaronder ook mondhygiënisten, is het
volgen van nascholing al verplicht. Vermoedelijk zullen de regelingen bij deze andere beroepsgroepen richtinggevend zijn voor
de definities die voor tandartsen
gaan gelden.
Sanderink juicht het toe dat de
discussie breder wordt getrokken
door de inmenging van de ANT.
“Hoe meer draagvlak, hoe beter.”
De ANT was destijds betrokken bij de oprichting van de KRT,
maar nam al snel afstand toen
de eisen aan geaccrediteerde nascholing naar de mening van de
beroepsvereniging niet streng genoeg werden geformuleerd. Mede
daarom verwacht Sanderink niet
dat de ANT, of een andere partij,
het verplicht stellen van nascholing zal blokkeren. “Je kunt je alleen afvragen of elke tandarts ervóór is. Ik hoop van harte dat ook
de beroepsgroep de verplichting
steunt. Die steun vind je al terug
in de bereidheid van een groeiende meerderheid om regelmatig
geaccrediteerde bij- en nascholing te volgen.”
Voorlopig zal het Mondzorg
register nog in de lucht blijven,
omdat het KRT de Q-geaccrediteerde cursussen niet erkent. “We
hopen dat er snel één overkoepelend register komt,” benadrukt
Sanderink. “Een register dat omgevormd is tot een echt register:
met normen en regels die van
buiten zijn vastgesteld, zoals ook
het advies van oktober 2013 luidt
en gebruikelijk is bij bijvoorbeeld
huisartsen.” Tot die tijd is het
voor tandartsen raadzaam zich
bij beide registers in te schrijven,
of zelf goed bij te houden welke
cursussen gevolgd zijn. ■

Schr
ij

f je i
n
via
www
.nvv
e.com

DE ENDODONTISCHE MISSER
Experience is simply the name we give our mistakes. (Oscar Wilde, 1893)
Tijdens een tandheelkundige behandeling kan
er heel wat mis gaan, dit geldt zeker ook voor
een endodontische behandeling. Van de officiële
klachten die in Nederland bij de klachtencommissie
worden ingediend, heeft 10 tot 20 % een relatie tot
endodontologie.

Uiteraard wordt er ook aandacht besteed aan tijdige
herkenning van complicaties. Als leidraad worden CEBen DETI-scores besproken, zodat u een betere inschatting
leert maken welk risico een bepaalde behandeling met
zich meebrengt. Dit om de uiteindelijke slagingskans te
kunnen vergroten.

Wat kan er allemaal misgaan? En wat zijn
de complicaties?
Perforaties, afgebroken instrumenten, ledging en
irrigatieproblemen zullen zeker bij een ieder van u
bekend zijn.

Wat zijn eigenlijk de juridische consequenties wanneer
een gecompliceerde behandeling een negatief
behandelresultaat tot gevolg heeft? Wat kunt en moet
u vooraf doen? En wat kunt u het beste doen bij een
onverhoopt ontstane complicatie?

Het NVvE voorjaarscongres 2014 staat dan ook in het
teken van endodontische complicaties en de invloed
hiervan op de prognose van een element. Iedere
tandarts heeft tijdens een endodontische behandeling
weleens te maken gehad met complicaties.
De casuïstiek die we met u zullen bespreken,
is herkenbaar en leerzaam.

Tevens zal er een spectaculaire live demonstratie worden
gegeven door Walter van Driel, die behandelingen zal
uitvoeren op 3D-geprinte transparante elementen.
Kortom, een praktisch en leerzaam programma
toegespitst op de praktijk van alledag.
Jenneke de Jong, voorzitter NVvE

Meer info en inschrijven zie:
www.nvve.com

Hotel Okura Amsterdam
NVVE advert A4_2014.indd 1

28-11-13 10:12

[4] =>

Interview

dental tribune - netherlands edition

februari 2014

“Als je voelt dat je het niet
meer redt, ben je te laat”
I nterview met Marc Visser, tandarts
gespecialiseerd in ergonomie

TEKST: LAURA VAN DEE
FOTO’S: JOB SCHLINGEMANN

Marc Visser wijst naar boven. “Zie
je het strootjesplafond en die enorme deuren? Dat is niet meer van
deze tijd.” Volgend jaar wordt het
gebouw van de afdeling Tandheelkunde van het UMC St Radboud,
daterend uit 1968, gerenoveerd. Al
wandelend wordt duidelijk waarom.
Visser, tandarts algemeen practicus
en universitair docent, geeft geregeld
cursussen over ergonomie in tandartspraktijken en zet zijn expertise
onder andere in om bij de verbouwing te adviseren. Zo heeft hij de
lichtvisie geëvalueerd en over looproutes geadviseerd. Maar het meest
weet Visser uiteraard van tandheelkundige ergonomie. Dental Tribune
sprak met hem over de belangrijkste
do’s en don’ts in de praktijkruimte.
Vanwaar uw interesse in de
ergonomie?
Tijdens de opleiding tandheelkunde kreeg ik van docenten
regelmatig commentaar op mijn
houding. Ik heb een vergroeide
rug, dus ik kon aan mijn houding
weinig veranderen, maar daarmee was wel mijn belangstelling voor de ergonomie gewekt.
Mijn vader was architect en mijn
moeder modeontwerpster, dus
ik was altijd al geïnteresseerd in
ontwerpen en inrichting, ook een
belangrijk deel van de ergonomie.
In de jaren negentig begon ik
college te geven aan het huidige
ACTA en zag ik dat er nog steeds
weinig aandacht voor ergonomie was. Welke werkhouding
heeft de voorkeur, hoe kun je het
best met apparatuur omgaan?
Veel studenten rommelden maar
wat aan. Toen ik dat opmerkte, stelde mijn toenmalige baas
voor dat ik onderwijs ging geven

over ergonomie. Oene Hokwerda, emeritus hoogleraar tandheelkundige ergo
nomie (UMC
Groningen), heeft mij op weg
geholpen. Later ben ik de postdoctorale opleiding Ergonomie
bij arbeid gaan volgen en ben ik
bij verschillende universi
teiten
en bedrijven op bezoek geweest
om de ergonomische situatie te
bekijken. Ik ben de enige tandarts in Nederland met die opleiding.
Hoe brengt u uw kennis van
ergonomie in de praktijk?
Ik geef momenteel geen college in
ergonomie bij de opleiding Tandheelkunde, maar als ik zie dat iemand een slechte werkhouding
heeft, zeg ik daar wat van en geef
ik tips hoe hij zijn houding kan
verbeteren. Daarnaast bemoei ik
me waar mogelijk met de ergonomische aspecten van de verbouwing, zoals de verlichting. In
het verbouwplan is gekozen om
in de nieuwe vide licht met een
opbrengst van 100 lux te laten

stralen, maar dat vind ik te weinig. In een kantoor is minimaal
400 lux vereist, eigenlijk zelfs
800 lux, om te kunnen werken.
Juist in zo’n ruimte als de vide,
de entree van het gebouw waar
iedereen passeert, is goed licht
belangrijk om een prettige sfeer
te creëren.
Laten we eens inzoomen op
de tandartspraktijk. Hoe is
het daar met de belichting
gesteld?
Ook in tandartspraktijken gaat
het op lichtgebied vaak mis. Mij
valt op dat de meeste praktijken
veel aandacht voor design hebben, maar dat het licht doorgaans een ondergeschoven kindje is. Vaak is in behandelkamers
sprake van indirect licht, terwijl

juist de werkplek goed verlicht
moet worden: een tandarts werkt
immers in de mond, niet op het
plafond.
Het licht moet van lichtbakken komen. Ook de sterkte ervan is belangrijk. Een operatielamp heeft een lichtopbrengst
van 20.000 lux en het licht uit de
lichtbakken moet daarom een opbrengst van 2000 lux hebben. Als
het contrast tussen het licht van
de operatielamp en het omringende licht te groot is, raken je
ogen vermoeid en kun je hoofdpijn krijgen. De operatielamp zelf
dient goed instelbaar te zijn en de
tandarts moet de lamp telkens
opnieuw instellen, want geen enkele patiënt is hetzelfde.
Wat is een slechte werk
houding?
Ten eerste positioneren tandartsen hun patiënt soms slecht.
De patiënt zit half, terwijl hij
zou moeten liggen. Als de patiënt helemaal gestrekt ligt, is het
hoofd beter te bewegen en hoeft
de tandarts zich niet in allerlei
bochten te wringen.
Zelfs tandartsen die ik heb onderwezen over ergonomie, maken
de fout de stoelleuning niet volledig horizontaal te zetten. Dat
komt voor een groot deel door de
patiënten: als je de rugleuning
‘s ochtends naar beneden klapt,
klagen patiënten vaak dat ze dat
niet prettig vinden. Onze biologische klok is erop ingesteld dat
we ons ’s ochtends in een actieve houding bevinden. ‘s Middags
hoor je veel minder klachten. Je
kunt bij de patiënt die liever niet
horizontaal wil liggen erkennen
dat liggen misschien vervelend
aanvoelt, maar vervolgens uitleggen dat het noodzakelijk is. Alleen bij gebitsreiniging kan het
handiger zijn om de patiënt half-

zittend te behandelen, maar zelfs
dan is het niet altijd nodig.
Spelen fabrikanten van
behandelstoelen genoeg op
ergonomische overwegingen
in?
De doorgaans beperkte verstelbaarheid van de hoofdsteun
van de behandelunit is een probleempunt. De meeste fabrikanten hebben de instelbaarheid
van de hoofdsteun de afgelopen
twintig jaar nauwelijks verbeterd, omdat ze voor winstmaximalisatie kiezen. Een goed instelbare hoofdsteun is duurder
om te maken en over het alge-

Voor iedereen is een
stoel, maar er is niet één
stoel voor iedereen

meen kiezen tandartsen voor de
goedkopere hoofdsteunen. Zij
weten vaak niet dat een goed verstelbare hoofdsteun van groot
belang is voor een gezonde werkhouding. Omdat tandartsen de
duurdere hoofdsteunen niet kopen, maken fabrikanten ze ook
nauwelijks.
Een keurmerk voor behandel
units zou zeer welkom zijn. Oene
Hokwerda en Rolf de
Ruijter,
tandarts-ergonoom, zijn al een
tijd bezig met een dergelijk keurmerk. Het is moeilijk om zoiets
van de grond te krijgen, want als
iemand toch een klacht krijgt
door gebruik van een stoel met
een keurmerk, wie is er dan aansprakelijk?

Ten slotte hebben tandartsen
te weinig aandacht voor hun eigen behandelstoel. Vaak is de
eigen stoel een sluitpost, die

tandartsen bijvoorbeeld gratis
bij een behandelunit ontvangen.
Voor iedereen is een stoel, maar
er is niet één stoel voor iedereen. Je moet letten op de instelbaarheid en de afmetingen, want
een stoel moet passen bij je eigen
bouw. Goede fabrikanten hebben bedrijfsfysiotherapeuten in
dienst die je kunnen adviseren
bij de aanschaf en instelling van
een stoel. Alvorens over te gaan
tot aankoop, raad ik aan de stoel
twee tot vier weken te testen.
Kampt u zelf met aan het
werk gerelateerde klachten?
Een paar jaar na het begin van
mijn carrière kreeg ik last van
rugpijn doordat ik weinig gebruik maakte van de spiegel. Ik
vond het moeilijk ermee te werken en dacht dat ik het wel met
direct zicht afkon. Ik was jong,
had net een praktijk overgenomen en had het gevoel dat ik
eeuwig door kon werken. Een
tandarts moet bij behandelingen
in de bovenkaak altijd een spiegel
gebruiken voor een prettige houding. Er is dan uiteraard wel een
assistent(e) nodig om de nevel af
te zuigen, maar de meeste Nederlandse tandartsen hebben die
tegenwoordig wel. Het is nu zaak
dat studenten tijdens praktijklessen ook in duo’s gaan werken zodat ze kunnen oefenen met een
spiegel. In Groningen gebeurt dat
al, hier in Nijmegen wordt daar
nog discussie over gevoerd.

> lees verder op pagina 6

[5] =>

www.posortho.com

Progressive Orthodontic Seminars

Op 4 - 7 april 2014 start Progressive Orthodontic Seminars
(POS) alweer met de 24e cursus orthodontie onder auspiciën
van Donald B. McGann DDS

Cursus Orthodontie
De complete cursus orthodontie omvat een
trainingsprogramma, waarin naast diepgaande
theoretische kennisoverdracht ook plaats wordt
ingeruimd voor praktijktrainingen.
Na voltooiing van het programma is men in staat een groot
aantal orthodontische afwijkingen bij zowel kinderen als
volwassenen effectief te diagnosticeren en met succes
te behandelen. Tijdens de workshops wordt gewerkt met
uitneembare en vaste apparatuur.
De complete cursus bestaat uit 12 x 4 dagen verdeeld over een
periode van 1,5 tot 2 jaar.

Gratis introductie seminar!
Als u onze cursisten heeft gesproken, dan heeft u ongetwijfeld
gehoord over de hoge kwaliteit van onze seminars.
U bent welkom om dit zelf te ervaren op het GRATIS seminar
dat wij geven op zaterdag 22 maart 2014 in Amstelveen.
U kunt zich hiervoor opgeven bij:
Progressive Holland Inc.
Tel: 020 647 22 72

Inbegrepen in de kosten voor de cursus is een door POS
ontwikkelde software. Deze software wordt tijdens de cursus
gebruikt, maar zal voor u ook daarna een waardevol
programma zijn bij de behandeling van uw patiënten.

Donald B. McGann DDS

Kosten
€ 1.475,00 per seminar inclusief lunch

De vooraanstaande Amerikaanse
tandarts en zijn ervaren medewerkers zetten zich wereldwijd in voor

Cursuslocatie
Amstelveen

de Progressive Orthodontic Seminars. In korte tijd ontdekten ruim 400
Nederlandse tandartsen de nieuwe
en vooral succesvolle methodes van
Donald B. McGann.

Tel. informatie
020 647 22 72
Fax
020 640 14 77
e-mail
posortho@xs4all.nl

Progressive Orthodontic Seminars
Jupiter 129
1188 EE
Amstelveen
www.posortho.com

[6] =>

Interview

> vervolg van pagina 4

Bij het allernieuwste type spiegel, de Mirro-plus®, is geen assistente meer nodig, want deze
spiegel
wordt
automatisch
schoongeblazen. Ik heb mee
gedacht over het ontwerp, de ergonomische
randvoorwaarden
gegeven en de prototypes geëvalueerd. Dat was leuk om te doen.
Hoeveel tandartsen werken in
een verkeerde houding?
Tweederde van de derdejaars studenten tandheelkunde kampt
met studiegerelateerde rug-, neken schouderklachten. Dat is belachelijk veel. Onder tandartsen
zal dit percentage waarschijnlijk nog hoger zijn. Een tandarts
werkt statisch en onder hoge con-

dental tribune - netherlands edition

tandarts de röntgenfoto’s niet
goed bekijken. Als je voorschakelapparatuur tijdens de verbouwing in je praktijkruimte
verwerkt, kost dat slechts veertig euro. Doe je dit achteraf, dan
kunnen de kosten oplopen tot
maar liefst 1500 euro! Ook is het
belangrijk om te letten op de
plaats en een goede instelbaarheid van de monitor. Als je veel
behandel
plannen maakt, is het
verstandig een aparte computerkamer te creëren met een goede
stoel en tafel.
Heeft de Nederlandse mond
zorgprofessional genoeg
aandacht voor ergonomie?
Tandartsen vergeten in de praktijk
vaak toch erop te letten. Uit onderzoek van een arts bij arbeids
ongeschiktheidsverzekering Movir
is gebleken dat 42% van de tand-

Tweederde van de derdejaars studenten
tandheelkunde kampt met pijnklachten

centratie, wat zijn werkhouding
niet ten goede komt. Het verkeerd
instellen van een hoofdsteun
maakt dat de patiënt niet prettig
ligt en moeilijk te behandelen is,
waardoor je rare houdingen moet
aannemen.
De computer speelt tegen
woordig een belangrijke rol
bij het werk van de tandarts.
Waar moet de mondzorg
professional bij computer
werk op letten?
Het hoofdlicht in de behandel
kamer moet gedimd kunnen worden, want bij te fel licht kan een

artsen kans loopt op blijvende arbeidsongeschiktheid door
het werk. Dat percentage is vele
malen hoger dan bij andere beroepsgroepen, ik meen zelfs hoger dan bij metselaars. Hierdoor
is de arbeidsongeschiktheids
premie voor tandartsen opvallend hoog.
Ook het huidige UPT-systeem
is debet aan de slechte werkhouding van de tandarts. Om onder
de huidige tariefstructuur een
goed salaris te verdienen, moet je
snel en efficiënt werken. Hoe lang
je ook over een behandeling doet,
je ontvangt hetzelfde bedrag. Als

je jezelf geen tijd gunt om behandelingen uit te voeren, pleeg je
roofbouw op je fysieke gezondheid. Op jeugdige leeftijd heb je
dat niet door, maar op de lange
termijn wel.
Tot nu toe hebben we het
voornamelijk over fysieke
ergonomie gehad. Ook de
cognitieve ergonomie is een
heikel punt. Hoe kan een
mondzorgprofessional het
best omgaan met stress?
Het is belangrijk dat een mondzorgprofessional nagaat waar de
oorzaak van stress ligt: in het
werk of in de privésfeer? Ook een
relatie, verhuizing of verbouwing
kan voor spanning zorgen. Verzekerden bij Reaal of Movir kunnen
kosteloos terecht bij bureaus die
coaching en counseling bieden.
Ik adviseer tandartsen om bij
problemen tijdig contact met hen
op te nemen.
De meeste mondzorgprofessionals werken te lang door als ze
zich niet goed voelen. Als je voelt
dat je het niet meer redt, ben je
te laat. De bureaus geven advies
op zowel medisch als mentaal
gebied. Overspannenheid komt
nooit alleen: iemand met lichamelijke klachten ontwikkelt ook
mentale problemen en iemand
met een burn-out heeft ook lichamelijke klachten. Het is cruciaal
om naar je lichaam te luisteren;
misschien kun je anders nooit
meer werken.
Ook bij de organisatie op de
werkvloer kan volgens u het
nodige fout gaan. Heeft u tips
op dat gebied?
De verdeling stoeluren en administratietijd moet in balans zijn.
Tegenover zes stoeluren zouden
een à twee administratie-uren

moeten staan. Daarnaast is een
juiste verdeling van het type afspraken over de dag van belang.
Een mondzorgprofessional doet
er goed aan moeilijke behandelingen net na het begin van

“Bij Scandinavische units zit je qua ergonomie het beste”
Wat noemen leveranciers als
aandachtspunten om de tandartspraktijk ergonomisch in te
richten? Dental Tribune vroeg
directeur Herm Slagmoolen van All Dent, deskundige
in dentale behandelstoelen en
praktijkinrichting, om tips voor
de aanschaf van een behandel
unit voor de eigen praktijk.
“Het begint allemaal met de
werkstoel: waar zit je op, en hoe
zit je precies? Wees je bewust

De positionering van de patiënt én de
eigen behandelstoel zijn cruciaal voor
een goede werkhouding.

van je houding: je bent geneigd om
‘op je gemak’ te zitten, terwijl het
voor je lichaam beter is om vanuit
een gecorrigeerde ichaamshouding
te werken. Werk je op een ‘11 uur’
of ‘12 uur’-positie? Dat zijn allemaal
zaken die meespelen in de keuze voor de juiste behandelstoel en
-unit. Qua unit is de algemene stelregel: Scandinavische units hebben de beste ergonomische eigenschappen. Bij Duitse of Italiaanse
producten is dat veel minder, Itali-

februari 2014

anen zijn bijvoorbeeld meer gericht
op design.”
Een handig hulpmiddel bij de
keuze van een ergonomische behandelstoel is volgens Slagmoolen
het ‘Requirements’-document, opgesteld door onder andere professor Oene Hokwerda van de Rijksuniversiteit Groningen. Deze is
gratis te downloaden van de website van het Kenniscentrum Tandheelkundige Ergonomie van de
universiteit. Hierin staan praktische aanwijzingen zoals de gewenste minimale en maximale
hoogte van de stoel en hoe de operatielamp moet worden afgesteld.
Een goede, ergonomische stoel
is pas het begin. “Minstens zo belangrijk is het juiste gebruik van
die stoel. Je moet je opnieuw bewust zijn van je houding en bereid
zijn je houding aan de stoel aan te
passen,” aldus Slagmoolen. “Denk
ook aan de fysieke belasting: hoe
zwaar is je unit? Als je die steeds
moet verplaatsen, kan dat een flinke belasting worden. Dat is niet
handig als je wat ouder bent.”
Dan de verdere inrichting van de
behandelruimte. Slagmoolen: “Waar
plaats je de wasbak en je ladekastje, neem je een kastje op wieltjes?
Wees ervan bewust dat de belasting van werken met een unit met
hangend instrumentarium veel

groter is dan bij een zweepunit. De nadruk moet liggen op
zo dynamisch mogelijk werken:
geregeld opstaan en micropauzes inbouwen en het feitelijk
statische werk vanuit de eerder genoemde gecorrigeerde lichaamshouding te doen.”
Daarmee komt Slagmoolen
bij misschien wel de belangrijkste factor in ergonomisch
werken: de werkdruk. “Ergonomie is veel meer dan welke
stoel je koopt en hoe je zit, het
is ook hoe je de praktijk indeelt
en voert. In het buitenland zien
tandartsen over het algemeen
minder patiënten en werken
vaker zonder stoel-assistente.
Zij zijn dus gedwongen om vaker actief te bewegen, met als
resultaat een lagere werkdruk.
Ergonomie is daardoor bij hen
veel minder een issue.”
Wat Slagmoolen vooral wil
meegeven is om van tevoren
na te denken over ergonomie,
niet als er al klachten zijn. “Het
is met de aanschaf van apparatuur zoals met zoveel dingen: je
kiest ze op hun ontwerp, hun
uitstraling en niet op hun ergo
nomie. Maar ik kan hier wel een
prachtig bureau neerzetten, als
het tien centimeter te laag is,
heb ik er elke dag last van!”

de ochtend te plannen, als hij
op zijn scherpst is, en elke dag
’s ochtends ook tijd te reserveren
voor pijnklachten. Als een tandarts zijn agenda van het afgelopen jaar doorneemt, kan hij makkelijk inschatten hoeveel mensen
met pijnklachten hij gemiddeld
per dag ontvangt. Als er een keer
niemand met een pijnklacht is,
kun je je tijd altijd wel benutten
met
administratiewerkzaam
heden.
Ik was vroeger ook geen plan
talent. Toen ik een paar jaar
werkte als tandarts, evalueerde
een ergonoom de werksituatie
in mijn praktijk en constateerde
dat ik mijn hele agenda volplande. Door mijn agenda beter in te
delen – de moeilijke monden en
pijnklachten ’s ochtends – heb ik
met 15% minder werkuren 20%
meer omzet weten te behalen.
Is er een ergonomische
innovatie waar u met smart
op wacht?
Een op afstand bestuurbaar
apparaatje dat handelingen in de
mond uitvoert! De tandarts kan
op zijn beeldscherm de mond
duizendmaal vergroten en het
apparaat aansturen via de computer. Hij kan de tremor van het
instrument compenseren en de
beweging verkleinen, zodat het
mogelijk wordt zeer nauwkeurig
te werken. Een dergelijk apparaatje zou een afgeleide zijn van
de Da Vinci Robot, een op afstand bestuurbare operatierobot
die nu al wordt ingezet bij kijkoperaties. Een tandarts kan meer
ontspannen werken met een op
afstand bestuurbaar apparaat en
zal minder fysieke en vermoeidheidsklachten hebben aan het
eind van de dag. ■

[7] =>

Wat doet u om te besparen
op uw kosten...

Meldt u aan op www.dentalliance.nl
en begin direct met besparen.
Bezoek onze stand op de Dental Expo van 22 - 24 maart.

[8] =>

Excerpt

dental tribune - netherlands edition

februari 2014

Structuur en volume bij uitgestelde
directe implantatie
Dit artikel is oorspronkelijk
verschenen in het internationale
tijdschrift Cosmetic Dentistry,
editie 2013-03 (uitgever: Oemus
Media AG).
TEKST EN FOTO’S: DR. GEORG BACH
& CHRISTIAN MÜLLER, DUITSLAND
Inleiding

Uitgestelde directe implantatie
is een geschikt alternatief voor
directe implantatie, waarover
duidelijke
onderzoeksresultaten ontbreken, en een ‘gangbare’
implantatie na volledige osseo
integratie van het extractiegebied
die vaak geassocieerd wordt met
volumeverlies.
Het verlies van botvolume na
extractie van een element kan
een beperkende factor zijn bij
latere implantatie. Om dit probleem te voorkomen, adviseren
veel auteurs direct implanteren.
Hierbij wordt een implantaat onmiddellijk geplaatst na een zorgvuldige en soepele extractie. In
sommige gevallen is directe implantatie niet gewenst of mogelijk. Uitgestelde directe implantatie na reconstructie van het

geëxtraheerde gebied is dan een
geschikt alternatief. Als de alveole (nog) grotendeels intact is na
de extractie, kan de uitgangssituatie geoptimaliseerd worden door
een collageenmembraan en een
cone unit.
De procedure die wordt gepresenteerd in de volgende drie casus maakt ook gebruik van deze
eenvoudige chirurgische werkwijze. De nadruk ligt hierbij op
procedures voor het behouden
van botvolume na de extractie.
Veel auteurs benadrukken de toegevoegde waarde van het sluiten
van een wond met behulp van een
‘punch’, die aanzienlijke voordelen zou bieden in de bescherming
tegen resorptie. Onbelemmerde
groei van botvormende cellen in
de vroegere tandkas wordt bevorderd door te voorkomen dat
bindweefsel de alveole ingroeit.
Deze procedure vormt echter een
grotere uitdaging voor de kaak
chirurg of tandarts-implantoloog
wat productie in insertie betreft,
en is veeleisender voor de patiënt,
zowel chirurgisch als financieel
gezien.
Het plaatsen van zogenaamd

collageenmembraan en cone
units kan het afsluiten van de
alveole aanzienlijk vereenvoudigen. Ook wordt het later moeten
verwijderen van de punch voor
komen. Een tweede behandel
zitting is niet noodzakelijk door
de opneembaarheid van het materiaal, aangezien collageenmembraan en cone unit niet verwijderd hoeven te worden.
Werkwijze

De fabrikant adviseert de volgende werkwijze bij het plaatsen
van collageenmembraan en cone
unit:

1. Preparatie voor een nauwe
passing
Na het voorzichtig en niet-chirurgisch extraheren van het onhoudbare element wordt de marginale
gingiva lichtjes losgemaakt, zodat
de vrije membraanzijde van het
collegeenmembraan en de cone
unit geplaatst kunnen worden.
2. Op maat maken van
collageenmembraan en cone unit
Bevochtiging moet worden vermeden, omdat het hierdoor moeilijker wordt om een goede fitting
met de alveole te bereiken. Beter
is om de collageencone met de

3. Insertie van collageenmembraan
en cone unit
Met behulp van droge, anatomische, wijde pincetten worden collegeenmembraan en cone
units ingebracht in de alveole,

2d
1a

scalpel aan de alveole aan te passen. Het membraan wordt dan bewerkt met schaartjes om insertie
onder de marginale randen mogelijk te maken, waarbij ook een
ideale defect-congruente dekking
wordt bereikt. Hiertoe zouden dimensies van het membraan ongeveer 1-2 mm wijder moeten zijn
dan de diameter van de alveole.

Casus 1
Vanwege een uitgebreide dentale geschiedenis is geen van de frontelementen in
de maxilla houdbaar (fig. 1a). Daarom werden ze voorzichtig verwijderd (fig. 1b).
Onmiddellijk na de extractie werden collageen- en membraancones ingebracht
(fig. 1c) voor preservatie van de tandkas en integratie van de eerder geproduceerde
(fig. 1d) tijdelijke prothese.
Figuur 1e en 1f tonen de klinische situatie één en vier weken na de ingreep;
figuur 1g laat de situatie zien na uitgestelde directe implantatie. Het intraossale
hechtmateriaal werd zeven dagen na implantatie verwijderd (fig. 1h).

Casus 2
In de rechterhelft van de maxilla bevatten de twee resterende posterieure elementen fracturen en ernstige beschadigingen door cariës (fig. 2a), waardoor ze onhoudbaar waren. De twee alveoli waren grotendeels intact (fig. 2b) na voorzichtig verwijderen van de
wortels. Een op maat gemaakt collageenmembraan en cone unit werd ingebracht (fig. 2c). Het hechtmateriaal werd een week na de
ingreep verwijderd (fig. 2d). Na vier weken liet de botstructuur geen irritatie zien en een grote mate van primaire reconstructie. We
waren in staat om twee implantaten te plaatsen na deze korte wachtperiode. Figuur 2e laat de toestand zien na boren in het implantaatbed; figuur 2f toont de twee ingebrachte implantaten. Let ook op de bijbehorende panoramische scan (fig. 2g). Na afloop
van de osseointegratiefase lieten de implantaten geen irritatie zien (fig. 2h), zodat een afdruk (fig. 2i) en de voorziening in het dentale laboratorium (fig. 2j-k) konden worden gemaakt.
Figuur 2l laat de ingebrachte abutments zien en figuur 2m de uiteindelijke voorziening in de mond van de patiënt. Figuur 2n toont
een sagittaal gezichtspunt.

[9] =>

februari 2014

Excerpt

dental tribune - netherlands edition

van de 12-22 niet geïrriteerd geraakt en was de structuur en het
volume intact gebleven. ITI-implantaten werden geplaatst in de
regio’s 12-22 met een vaste brug
na een heelperiode van twaalf
weken.
1i

Vervolg van casus 1
Na afronden van de osseointegratiefase werd een afdruk gemaakt (fig. 1i), gevolgd door insertie van de abutments door
gebruik te maken van geprepareerd insertiehulpmiddel (fig. 1j-l). Figuur 1m laat de exacte conformiteit zien tussen
planning en eindresultaat.

en er vervolgens diep ingeduwd
met een vochtige wattenrol. Het
membraandeel zou precies op het
niveau van de marginale gingiva
terecht moeten komen. Het vrije
en lichtelijk te grote deel van het
membraan wordt voorzichtig onder de randen van de marginale
gingiva geduwd.
4. Beschermende maatregelen
Een heen-en-weer-hechting met
niet-absorbeerbaar hechtmateriaal zal de positie van collageenmembraan en cone unit in de alveole verzekeren. Ook zal deze de
vrije gingivaranden op het membraan aanpassen.
Casus

De volgende drie patiëntcasus
illustreren en evalueren de proce-

dure van uitgestelde directe implantatie met behulp van absorberende collageenmembraan en
een cone unit.
Casus 1: vier onhoudbare elementen
in de anterieure maxilla
Door letsel aan de anterieure elementen tijdens de adolescentie
onderging de patiënt endodontische behandeling en werden kronen geplaatst op de vier front
elementen, die – na aanhoudende
problemen – resulteerden in apexresecties. De tweede set van kronen, tien jaar na de eerste prothetische behandeling, werd direct
gevolgd door een tweede resectie
door aanhoudend ongemak. De
patiënte is nu achter in de dertig
en de vier frontelementen 12, 11,
21 en 22 zijn niet langer houdbaar.

Ze vertoonden een mobiliteitsgraad I-II, hoge circulaire sondediepte en bloedden bij inspectie.
Nadat een verwijderbare tijdelijke prothese 12-22 was geproduceerd, werden de vier tanden in
de anterieure maxilla voorzichtig verwijderd. Ook het periradiculaire granulatieweefsel werd
minimaal invasief verwijderd. De
wond werd gedicht met vier collageenmembranen en cone units;
ze werden aan de alveole aangepast door de grootte van het collageengedeelte bij te stellen. Het
membraangedeelte aan de zijde
van de caviteit werd aangepast
aan de randen van de wond om
een strakke fitting met het hechtmateriaal mogelijk te maken. Vier
weken na de extractie van de elementen was het vroegere gebied

Casus 3
De elementen waren aangedaan door ernstige vroegere parodontitis. De twee bovenste centrale incisieven waren zo
zwaar beschadigd (fig. 3a) dat ze als verloren werd beschouwd. Na minimaal invasieve verwijderen van de twee bovenste
centrale incisieven (fig. 3b) bleken de alveoli van de incisieven intact (fig. 3c), zodat voor het behoud van de tandkas
collageencone en membraanunits werden ingebracht (fig. 3d) en gefixeerd (fig. 3e) Twee implantaten (fig. 3f) werden
ingebracht na primaire heling van het zachte weefsel. Figuur 3g toont de situatie direct na de ingreep; figuur 3h laat de
status na een week.
De twee implantaten werd afgemaakt met kronen na nog eens acht weken heeltijd. Figuur 3i toont de klinische
bevinding na zes maanden in een controleafspraak.

Casus 2: vrij-eindigende situatie in
de rechterhelft van de maxilla
De vrij-eindigende situatie in de
rechterhelft van de maxilla die 31
jaar geleden was ontstaan, werd
hersteld met een distaal vrij-eindigende brug 14-15-16 BM-KMKM. Op een later tijdstip kregen
beide premolaren (stomptanden)
een parodontale behandeling en
een wortelvulling. Beide tanden
vertoonden dermate onwenselijke fracturen, dat conserveren
niet mogelijk was. De patiënt
verzocht “dezelfde behandeling,
maar met implantaten in plaats
van tanden”.
Om verdere fracturen te voorkomen van de tanden die subgingivaal fracturen vertoonden,
werden de twee overgebleven
worteldelen voorzichtig geëxtraheerd. Twee collageen-cone
units werden op maat gemaakt
met een scalpel (het collageen)
en een schaar (het membraan)
zodat ze gelijk waren met de
voormalige alveole en deze tevens vulden en voor afwerking
zorgden. De definitieve sluiting
werd bereikt met intraossale
hechtingen. Na ongeveer vier
weken werd ook een uitgestelde
directe implantatie uitgevoerd;
twee implantaten in de gebieden
14 en 15, die opnieuw gecorrigeerd werden met een vrij-eindigende brug (16 als een premolaar
tussenelement) na enkele weken
van osseointegratie.
Casus 3: Vervanging van parodontaal zeer beschadigde elementen 11
en 21
De patiënt – vrouw, midden-
dertig – had al verschillende elementen verloren in de lateraaldentale regio van de maxilla. Het
feit dat zij een zware roker is, is
zeker een belangrijke co-factor in deze ongewenste situatie.
Een trauma aan de voortanden
(een val thuis) van vele jaren geleden maakte spalken van de bovenste twee centrale incisieven
noodzakelijk die nu, tien jaar na
de procedure, een hoge mate van
mobiliteit vertonen. De patiënt
klaagde daarnaast over pijn bij
het bijten.
Nadat een clipvrije tijdelijke
deelprothese was vervaardigd,

werden de bovenste twee centrale
incisieven geëxtraheerd, waarbij
verder trauma voorkomen werd.
Een collageenmembraan en cone
unit werden ook gebruikt voor de
behandeling van de twee alveoli.
Aangezien de patiënt niet bereid
was te stoppen met roken, was
het behoud van structuur en volume net zo van belang als het
bereiken van een snelle en stevige sluiting door het gebruik van
de collageenmembraan en cone
unit. Na vier weken van primaire
heling werden twee implantaten
in de gebieden 11 en 12 geplaatst,
waarop vervolgens na acht weken
twee kronen geplaatst werden als
een supraconstructie.
Evaluatie

De hier gepresenteerde procedure is absoluut geen vervanging
voor een bewezen behandelings
schema, maar kan dienen om
deze te versimpelen. Als de alveolus grotendeels intact is, een
voorwaarde om de bovenstaande
behandelstappen te kunnen uitvoeren, kan een GBR-procedure
snel en zonder verdere weefselschade worden doorlopen. Het
doel is om zo veel mogelijk volume van de voormalige tandkas te
behouden, om daarmee gunstige
voorwaarden te creëren voor uitgestelde directe implantatie. De
procedure heeft duidelijke beperkingen wanneer de tandkas
grotendeels vernietigd is (door
een gecompliceerde extractie of
eerdere procedures waarbij een
groot deel van de buccale botlamella verloren zijn gegaan), wanneer de niet-herstelbare tand een
diepe infectie vertoont en wanneer de patiënt geen materialen
van dierlijke oorsprong wenst.
Informatie over het gebruikte
collageenproduct: Oplosbaar collageen membraan-cone – PARASORB-Sombrero® – Oplosbaar
lokaal hemostatisch middel met
een membraan voor geleide botregeneratie van equine herkomst.
Producent: RESORBA (Duitsland).
Over de auteurs
Dr. Georg Bach is kaakchirurg
te Freiburg/Breisgau, Duitsland. Christian Müller is tandtechnicus in dezelfde vestigingsplaats.
Correspondentie:
doc.bach@t-online.de.
De auteurs verklaren dat er geen
sprake is van mogelijke belangen
conflicten. ■

standnr.: 8.614

PAIN CONTROL LEADERSHIP
THAT SHAPES THE DENTAL WORLD
www.septodont.nl

SEPTODONT_ad Dental Expo.indd 3

22/01/14 17:29

[10] =>

TRIUMPH�MET�SMARTGUIDE

DE�MEEST�TECHNOLOGISCH�GEAVANCEERDE�
TANDENBORSTEL�VAN�ORAL-B®

ORAL-B®�TRIUMPH������MET�SMARTGUIDE��
DE�BESTE�REINIGINGSTECHNOLOGIE�VAN�
ORAL-B®�VOOR�DE�ULTIEME�VERWIJDERING�
VAN�PLAQUE

De verzorging voortzetten die begint in uw praktijk

[11] =>

februari 2014

dental tribune - netherlands edition

Buitenlands nieuws

Ook de directie van Arseus reHenry Schein neemt vijf bedrijven Arseus over ageert
verheugd op het nieuws.
WAREGEM, BELGIË/MELVILLE, VS –

Henry Schein Inc., ’s wereldsgrootste leverancier van gezondheidsproducten en diensten aan
tandheelkundige,
diergeneeskundige en medische praktijken,
neemt vijf bedrijfsonderdelen
over van het in België gevestigde Arseus NV. Henry Schein betaalde 50 miljoen euro voor de
overname van de bedrijven, die
jaarlijks samen goed zijn voor
70 miljoen aan verkopen.
De vijf bedrijfsonderdelen zijn
Logiciel Julie, een Frans bedrijf dat
software voor de tandartspraktijk
ontwikkelt; Arcade Dentaire, een

Peuter (3)
overlijdt na
tandarts
bezoek
HAWAII – Een driejarig meisje is

begin januari overleden als gevolg van een tandartsbehandeling. De Hawaiiaanse Finley
Boyle kreeg in de behandelstoel
een hartstilstand en raakte in
een coma. Na 32 dagen in vegetatieve toestand besloten de ouders vrijdag haar voedingssonde te verwijderen, omdat er door
ernstige hersenschade geen hoop
meer was op herstel.
In november 2013 ging Finley
met haar moeder naar de tandarts,
die vertelde dat Finley zes vullingen en vier wortelkanaalbehandelingen nodig had. Op 3 december werd Finley behandeld onder
algehele narcose. Kort nadat de
sedatieve middelen waren ingespoten, kreeg het meisje een hartstilstand. Finley overleefde het incident, maar raakte in een coma
waaruit ze niet meer ontwaakte.
Volgens de ouders van Finley
heeft de tandarts fouten gemaakt
bij het toedienen van de narcose: de doses van de verschillende
middelen waren te hoog en sommige middelen waren niet nodig
geweest. “We zijn geschokt dat
deze geneesmiddelen, in deze dosis, in deze combinatie, konden
worden toegediend aan een 3-jarig
kind,” verklaarde hun advocaat.
Daarnaast werd het meisje niet
goed gemonitord toen de narcose
werd toegediend. Ook verwijten
de ouders de tandarts dat deze
niet wist hoe te handelen bij hartfalen. Er moest een kinderarts
van de gang geroepen worden om
Finley te reanimeren. De ouders
hebben de tandarts aangeklaagd,
wiens praktijk is gesloten in afwachting van de rechtszaak.
In Nederland wordt bij jonge
kinderen soms ook gebruik gemaakt van algehele narcose, zo
schreef het NTvT in augustus
2013. Meestal wordt echter gekozen voor relatief veilige lichte
sedatie met lachgas of oraal midalozam. Dit in tegenstelling tot
de Verenigde Staten, waar ook bij
jonge patiënten vaak intraveneuze sedatie met een cocktail van
meerdere middelen wordt toegepast. De soms akelige gevolgen
van deze aanpak, zoals in het geval van Finley Boyle, zijn nauwelijks in kaart gebracht. (bronnen:
Het Laatste Nieuws, CNN) ■

distributeur van tandheelkundig
materiaal, consumables en IT-voorzieningen, met het hoofdkwartier
in Frankrijk; Arseus Dental Solutions Netherlands/Belgium, beide
distributeurs van tandheelk undig
materiaal, consumables en ITvoorzieningen voor tandartspraktijken en universiteiten; en Arseus
Lab, een distributeur van gespecialiseerde producten voor tandheelkundige laboratoria.
“Arseus opereert op diverse
aantrekkelijke markten met goe-

de groeimogelijkheden, neemt een
sterke positie in en geniet een uitstekende merkbekendheid. Alle
bedrijven doen het binnen hun eigen zakelijke mogelijkheden voortreffelijk en passen qua cultuur
perfect bij Henry Schein. Door
deze uitbreiding op de Europese
tandheelkundige markt verwachten wij wereldwijd een weder
zijdse versterking van de efficiency,” aldus Stanley M. Bergman,
voorzitter van de Raad van Bestuur en CEO van Henry Schein.

“We zijn ervan overtuigd dat de
distributie-, lab- en software
activiteiten van Arseus bij zullen
dragen aan de toekomstige groei
van Henry Schein op de Europese
markt,” reageert Ger van Jeveren,
CEO van Arseus. “Voor Arseus
betekent deze verkoop de mogelijkheid om verder te investeren
in onze andere divisies en nieuwe
concepten te ontwikkelen.”
Arseus NV is in meer dan dertig
landen leverancier van producten,
diensten en concepten voor de ge-

zondheidszorg. Naast de tandheelkundige divisie, die nu is
overgenomen door Henry Schein,
is het bedrijf ook actief in medische en chirurgische producten,
farmaceutische bereidingen voor
apotheken en medische ICT-voorzieningen. Klanten in Nederland
zullen vooralsnog weinig merken
van de overname: Arseus Dental
blijft onder haar eigen naam opereren en verwacht op korte termijn geen noemenswaardige wijzigingen in haar dienstverlening.
(bronnen: Henry Schein, Arseus,
Dental Tribune International) ■

DE NIEUWE XO 4
Bij XO Care zijn wij trots op het creëren van betekenisvolle en buitengewone dentale oplossingen.
Deze oplossingen ontstaan door onze expertise en
innovatieve ideeën te combineren met de nieuwste
technologie.
Het is onze missie om u perfecte behandelingen uit
te laten voeren, terwijl uw patiënten de beste zorg
ervaren. We willen bijdragen aan de economische
successen van uw praktijk en zorgdragen voor uw
goede gezondheid.
Tijdens Dental Expo, van 20 t/m 22 maart 2014,
begroeten wij u graag tijdens onze XO VIP SHOW.
Reserveer uw tickets via info@arseus-dental.nl

Cartografenweg 18 | 5141 MT Waalwijk
Tel: 0416-675000 | Fax: 0416-675005
info@arseus-dental.nl | www.arseus-dental.nl

xo-care.com

[12] =>

[13] =>

februari 2014

Wetenschap

dental tribune - netherlands edition

Geheugen
Obesitas beïnvloedt effect
profiteert van parodontale therapie
De Body Mass Index
gische parodontale behandeling.
goed kauwen (BMI) en obesitas
staan in ver260 volwassenen ondergingen
LONDEN –

AMSTERDAM – Een oudere met

een beperkte kauwfunctie en
kauwactiviteit heeft een slechter geheugen. Dat blijkt uit het
promotieonderzoek van neuropsycholoog Roxane Weijenberg.
Zij onderzocht het effect van een
toegenomen kauwactiviteit op de
cognitie en kwaliteit van leven
van ouderen met dementie.
Van lichamelijke activiteit is
bekend dat deze een positief effect kan hebben op cognitie en
kwaliteit van leven. Matig tot intensief bewegen verlaagt stress
en bloeddruk. Nu blijkt dat kauwen voor vergelijkbare effecten
zorgt en dus kan worden gezien
als een vorm van bewegen. Om
goed te kunnen kauwen is een
gezonde, pijnvrije mond vereist
en voedsel van normale tot harde
consistentie. Uit het onderzoek
komt echter naar voren dat pijn bij
ouderen vaak niet herkend wordt.
De mondgezondheid bij ouderen
met dementie is niet altijd optimaal; vaak wordt onnodig zacht
of gemalen voedsel gegeten.
Aan het onderzoek van Weijenberg namen meer dan honderd ouderen met dementie deel (met een
gemiddelde leeftijd van 85 jaar)
die een ouderenzorgcentrum bezochten of bewoonden. De interventiegroep kreeg geïntensiveerde
mondzorg en een dieet van vast
voedsel. De controlegroep bleef de
gangbare zorg ontvangen.
Gedurende een half jaar werden
de twee groepen vier keer onderzocht, onder andere door het afnemen van neuropsychologische
tests en vragenlijsten. Het kauwvermogen werd gemeten met
tweekleurenkauwgom, dat gedurende twintig seconden gekauwd
moest worden. Vervolgens werd
de mate van menging digitaal gemeten. Uit dit klinische onderzoek blijkt dat er bij ouderen met
dementie een positief verband is
tussen het kauwvermogen en bepaalde cognitieve functies; wie
beter kan kauwen, presteert ook
beter. Deze bevindingen zijn in
lijn met de uitspraken die prof. dr.
Erik Scherder recent deed in een
interview met Dental Tribune.
Het intensiveren van mondzorg en het aanpassen van het
dieet bleek lastiger te realiseren
dan van tevoren voorzien was.
Daarom lukte het Weijenberg
niet om het effect van de interventie te onderzoeken. Ondanks
de inzet van de onderzoekers en
het verzorgende personeel was er
vaak niet genoeg tijd, kennis en
vaardigheid in huis om bij iedereen elke dag tweemaal daags de
mond te verzorgen. Naast tijdgebrek was afweergedrag, zoals
slaan of bijten, een grote beperkende factor. De dieetaanpassingen werden bemoeilijkt door
organisatorische problemen. De
conclusie is dat er geïnvesteerd
zal moeten worden om mondzorg
en kauwen te stimuleren. Verzorgend personeel heeft specifieke training nodig en uitgebreide
begeleiding, onder andere in het
omgaan met probleemgedrag.
(bron: Vrije Universiteit Amsterdam) ■

band met de prevalentie, omvang en ernst van parodontitis.
Dat blijkt uit meerdere onderzoeken. Britse wetenschappers van
het University College London’s
East
man Dental Institute hebben nu aanvullend ontdekt dat
een hoge BMI en overgewicht van
negatieve invloed zijn op de reactie van een patiënt op non-chirur

tijdens het onderzoek een intensieve non-chirurgische behandeling. Hun parodontale status
werd aan de hand van de Probing
Pocket Depth (PPD) gemeten aan
het begin van de behandeling en
na twee maanden.
Uit de onderzoeksresultaten
bleek dat een hoge BMI (continue
variabele) en obesitas leiden tot

een slechtere gemiddelde PPD –
onafhankelijk van leeftijd, rookgedrag en dentale plaqueniveaus.
Het negatieve effect van obesitas
op non-chirurgische parodontale therapie is even sterk als dat
van roken. De wetenschappers
concluderen dat BMI en obesitas
onafhankelijke voorspellers zijn
van een slechte respons op nonchirurgische parodontale therapie
bij patiënten met ernstige paro
dontitis.
Het onderzoek ‘Body mass index as a predictive factor of perio
dontal therapy outcomes’ is on-

In het Verenigd Koninkrijk lijdt 10 tot
15% van de volwassenen aan ernstige
parodontitis. Obesitas kan bijdragen aan
de ontwikkeling en omvang van de ziekte.

line gepubliceerd in het Journal
of Dental Research. (bron: Dental
Tribune International) ■

VAKBEURS VOOR DE
TOTALE MONDZORG

20 TOT EN MET 22 MAART 2014 AMSTERDAM RAI
Van donderdag 20 t/m zaterdag 22 maart 2014, is Amsterdam RAI
hét ontmoetingspunt voor toonaangevende aanbieders en afnemers
van dentale producten en diensten.
Dental Expo 2014 is de enige nationale en professionele dentale vakbeurs in Nederland, om op de hoogte te blijven van alle actuele en
snelle ontwikkelingen op het gebied van mondzorg.
Aansluitend aan de beurs kunt u vrijdagavond 21 maart deelnemen
aan het Benefietgala Dental Runners. (www.dentalrunners.nl)

www.hetrendement.nl

www.dentalrunners.nl

Dental Expo
@dentalexpo2014
Organisatie Dental Expo:
Protex B.V.
Postbus 61 • 1430 AB Aalsmeer
t: +31(0)297-382 175 • f: +31(0)297-348 019
e: info@dentalexpo.nl • i: www.dentalexpo.nl

Data en openingstijden beurs:
Don. 20 maart 2014 13.00 – 20.00 uur
Vrij. 21 maart 2014

10.00 – 20.00 uur

Zat. 22 maart 2014

10.00 – 17.00 uur

[14] =>

Een streling voor
tanden en kiezen

• Gouden standaard in
parodontitis behandeling
= SRP + chloorhexidine
• 36 % chloorhexidine
• Geen antibiotica
resistentie
• Eenvoudig en snel
geappliceerd

Voor uitgebreide informatie:
Free Call: 0800 - 022 73 21

theadora.vanmunster@dexcel.com

Free Fax: 0800 - 022 74 68

marjolein.stam@dexcel.com

Dexcel® Pharma GmbH • Carl-Zeiss-Strasse 2 • D-63755 Alzenau
PerioChip 2,5 mg dentaal insert voor parodontale pockets
2,5 mg chloorhexidine digluconaat (CHX), CHX is een breed spectrum antimicrobiële stof. Indicatie: samen met tandsteen verwijderen en tandwortel
schoonmaken, geïndiceerd voor een aanvullende, antimicrobiële behandeling van matig ernstige tot ernstige chronische periodontaal ziekten
bij volwassenen met pocket-vorming. PerioChip kan gebruikt worden als onderdeel v.e. periodontaal behandelprogramma. Contra-indicaties:
Overgevoeligheid voor CHX of één v.d. hulpstoffen. Waarschuwingen: Gelijktijdig gebruik van geneesmiddelen die nystatine bevatten moet vermeden
worden. Gebruik tijdens zwangerschap en borstvoeding: zie vak- en gebruikersinformatie. Bijwerkingen: circa één derde v.d. patiënten ondervindt
bijwerkingen, meestal voorbijgaand, tijdens de eerste paar dagen na inbrengen v.d. chip. Dit kan ook een gevolg zijn v.d. mechanische plaatsing
v.h. dentaal insert in de periodentaal pocket of een gevolg van het verwijderen van tandsteen. De meest frequent
gerapporteerde bijwerkingen zijn aandoeningen v.h. gastro-intestinaal stelsel: dentaal, gingival of orale zachte weefsel
reacties die ook worden beschreven als toepassingsnevenreacties. Verdere informatie: zie vak- en gebruikersinformatie
UR-geneesmiddel. Stand: 21 December 2011
Vergunningshouder:
Dexcel® Pharma GmbH, Carl-Zeiss-Strasse 2, 63755 Alzenau, Duitsland, Tel.: +49/6023/9480-0, Fax: +49/6023/9480-50

[15] =>

februari 2014

Wetenschap

dental tribune - netherlands edition

Biospons zorgt
voor bot
regeneratie
IOWA CITY, VS – Onderzoekers
van de Universiteit van Iowa hebben een biospons ontwikkeld die
kan bijdragen aan het herstel van
ontbrekend of beschadigd bot. Ze
zien mogelijke gebruiksmogelijkheden voor de tandheelkunde.
Bijvoorbeeld voor het construeren van bot in het tandvleesgebied, zodat een basis voor dentale implantaten gevormd wordt,
of voor het herstellen van cranio
faciale geboortedefecten.
De
onderzoekers
gebruikten een collageenplatform met
DNA-deeltjes met de groeifactor
PDGF-B, dat botproducerende instructies direct naar cellen in bestaande botten brengt. Daardoor
kunnen die cellen proteïnen produceren die botregeneratie doen
vermeerderen.
Voorbereidende laboratorium
experimenten met ontbrekend
schedelbot lieten vier weken na
implantatie een significant hoger nieuw botvolume zien bij
schedeldefecten (5 mm x 2 mm)
die waren behandeld met een
platform met DNA-deeltjes. De
met een leeg platform behandelde schedeldefecten bleven daarbij ruim achter. Bij het bewerkte
platform groeide 44 keer zo veel
bot en zacht weefsel in het aangetaste gebied. Confocale microscopie toonde een significante
proliferatie van menselijke beenmergcellen bij collageenplatforms in verhouding tot lege
platforms.
De wetenschappers benadrukken dat het distributiesysteem
non-viraal is. Dat betekent dat
het niet snel een ongewenste immuunreactie zal veroorzaken en
gemakkelijk in grote hoeveel
heden te produceren is, waardoor
de kostprijs meevalt.
Conventioneel gebeurt het afleveren van groeistimulerende
proteïnen door het herhaaldelijk
injecteren van bot: een kostbare
en invasieve procedure. De uitkomsten van dit onderzoek suggereren dat platforms bewerkt
met het PDGF-B-gen een aantrekkelijk gendistributiesysteem
vormen voor het lokaal afleveren
van proteïnen gedurende een lange periode. De onderzoekers denken dat de resultaten waarschijnlijk goed naar de praktijk vertaald
kunnen worden.
Het onderzoek ‘The enhancement of bone regeneration by
gene activated matrix encoding
for platelet derived growth factor’
is gepubliceerd in het Biomaterials journal. (bron: Dental Tribune
International) ■

Snoep tegen cariës
BERLIJN – Cariësbacteriën nemen

in aantal af door met bepaalde melkzuurbacteriën verrijkt
snoep. Dat blijkt uit recent onderzoek van Organobalance, een
Duits biotechnologisch bedrijf.
Speeksel op snoep met Lacto
bacillus paracasei bevatte significant lagere waarden van Strepto
coccus mutans, de voornaamste
veroorzaker van cariës.
Tijdens het onderzoek ontvingen zestig participanten ofwel

suikervrij snoep met Lactobacillus paracasei ofwel placebosnoep.
De participanten werd gevraagd
anderhalve dag lang na elke
maaltijd vier keer snoep te nuttigen. Gedurende het experiment
mochten de participanten zich
niet bezighouden met hun orale
hygiëne en geen koffie, thee, wijn
of probiotisch voedsel als yoghurt
of kaas consumeren.
De L. paracasei kan de sleutel
zijn tot een methode voor selec

tieve reductie van cariësbacteriën. De bacterie beïnvloedt de orale microbiota positief, zonder dat
hij nieuwe of additionele risico
factoren met zich meebrengt,
stellen de onderzoekers.
Naast parodontale ziekten is
dentale cariës wereldwijd de belangrijkste
mondaandoening.
Hoewel de verspreiding en ernst
van de ziekte wereldwijd verschillen, schat de Worlth Health
Organization (WHO) dat 60 tot
90% van de schoolkinderen en
de overgrote meerderheid van de
volwassenen lijdt aan cariës.

Het onderzoek ‘Lactobacillus
paracasei DSMZ16671 reduces
mutans streptococci: a short-term
pilot study’ is online gepubliceerd
in het blad Probiotics and Anti
microbial Proteins. (bron: Dental
Tribune International) ■

SCANDEFA
Welcome
to the 47th SCANDEFA

- the leading annual
dental
fair in Scandinavia
2-4 APRIL
2014

SCANDEFA invites you to exclusively meet the Scandinavian dental market and
sales partners from all over the world in springtime in wonderful Copenhagen
SCANDEFA 2014
Is organised by Bella Center
and held in collaboration
with the Annual Scientific
Meeting, organised by the
Danish Dental Association
(www.tandlaegeforeningen.dk).
191 exhibitors and 10.283
visitors participated at
SCANDEFA 2013.

Exhibit at Scandefa

Book online at www.scandefa.dk
Account Manager Mia Rosenvinge
mia.rosenvinge@bellacenter.dk, tel. +45 32 47 21 33

Close to the airport
Bella Center is located just a 10 minute taxi drive from Copenhagen Airport. The Metro line M2 runs from the airport to Bella
Center Station (change at Christianshavn Station to line M1), in
20 minutes or you can use regional trains to Ørestad Station
and change to Metro line M1 towards Bella Center Station in
just 11 minutes.

Check in at Bella Center’s design hotel
Bella Sky Comwell is Scandinavia’s largest design hotel. The
hotel is an integral part of Bella Center and has direct access
to Scandefa. Book your stay at www.bellasky.dk

www.scandefa.dk
Het platform kan worden gemodelleerd
naar de afmetingen en vorm van het
defect om de regeneratie van botcellen
op gang te brengen.
(foto: University of Iowa)

[16] =>

[17] =>

februari 2014

Reportage

dental tribune - netherlands edition

“Goed gebit is geen luxe, maar
een eerste levensbehoefte”
Naar een betere mondzorg in ontwikkelingslanden
TEKST EN FOTO: BEN ADRIAANSE

‘De wereldwijde verwaarlozing van
mondgezondheid’ is de verontrustende titel van het proefschrift van
Habib Benzian. Is het, ondanks alle
medische vooruitgang, nog steeds
zo slecht gesteld op dentaal gebied?
Benzian vindt van wel, net als Bella
Monse, die gelijktijdig promoveerde
op initiatieven voor een betere
mondgezondheid op de Filipijnen.
Dental Tribune sloeg de twee proefschriften erop na en voerde een interessant gesprek met de auteurs
aan de vooravond van hun promotie. “Met kleine middelen is veel te
winnen.”
Ontluisterend

De interesse voor de mond
gezondheid in ontwikkelings
landen gaat bij beide promovendi
ver terug. Bella Monse (1959, Innsbrück, Oostenrijk) werkte begin
jaren negentig als vrijwilliger op
de Filipijnen. “Wat ik daar aantrof was ontluisterend, veel erger
dan ik had gedacht,” kijkt Monse
terug. Dentale abcessen en compleet geruïneerde kindergebitten
waren in het ontwikkelingsland
aan de orde van de dag. Die indrukwekkende ervaring is lange
tijd in haar hoofd blijven hangen,
tot zij tien jaar geleden besloot om
full time als adviseur in de schooltandverzorging op de Filipijnen te
gaan werken. Daar kwam ze tot
het inzicht dat de gehele gezondheid van schoolkinderen verbetering behoefde.
Habib Benzian (1963, Bonn,
Duitsland) werkte als vrijwilliger in Gabon. Aldaar kwam hij
een “overweldigende ziektelast”
tegen: hij was de enige tandarts
voor 450.000 mensen. “Ik had er
dag en nacht kunnen doorwerken, maar gaandeweg realiseerde ik me dat ik als eenling weinig kon uitrichten. Alleen op een
ander niveau zou ik de middelen
hebben om werkelijk iets te verbeteren.” Benzian bekleedde na zijn
vervolgstudie Public Health beleidsfuncties bij onder andere de
World Dental Organization (FDI).
Hoe kwamen deze twee internationale onderzoekers aan
Neder
landse universiteiten terecht? De bepalende factor hierin was em. prof. dr. Wim van Palenstein Helderman, die op het
FDI-congres in 2000 een presentatie gaf. “Toevallig zat ik naast
Bella in het publiek,” herinnert
Benzian zich. “We bleken een
overeenkomstige visie te hebben
en zo begon het.” Na jarenlang
nauw samenwerken promoveerden Monse en Benzian uiteindelijk aan respectievelijk de RU Nijmegen en de UvA.
Levenskwaliteit

De titel van Benzians proefschrift
is sterk negatief geladen. Is de
mondzorg en daarmee de mondgezondheid wereldwijd niet sterk
verbeterd? “Niet voor iedereen,”
benadrukt Benzian. “In de westerse landen zijn grote stappen ge-

zet, maar in de rest van de wereld
functioneert de gezondheidszorg
nog onvoldoende. Daar komt bij
dat veel overheden chronische en
infectieziekten hoger op hun prioriteitenlijst hebben. Sterker nog,
mondgezondheid komt op die
lijstjes vaak helemaal niet voor.”
Benzian kreeg meermalen van
ministers van Volksgezondheid te
horen dat mondzorg voor hen “nu
eenmaal niet te betalen is.”
Een op het eerste gezicht begrijpelijke gedachte: mondzorg
is duur en de bevolking sterft er
niet aan, in tegenstelling tot hiv/
aids en diabetes. Toch is het een
misvatting de mondgezondheid
als secundair aandachtspunt te
zien, vindt Monse. De impact ervan op de levenskwaliteit is namelijk zeer groot. Tandcariës is
in lagelonenlanden een groot
probleem, omdat deze meestal
onbehandeld blijft. Het gevolg is
chronische
mondontstekingen
met pijn die het schoolbezoek
en de ontwikkeling van het kind
negatief beïnvloeden. “Dit alles

Ik was de enige tandarts
voor 450.000 mensen
drukt een zware stempel op het
gevoel van welbevinden. Iedereen die weleens heftige kiespijn
heeft gehad, zal dat kunnen beamen,” aldus Monse.
Gezond gebit, slapen, groeien

Beide promovendi benadrukken
dat onbehandelde gebitsklachten allerlei medische complicaties kunnen veroorzaken. “Onze
zorgen richten zich niet zozeer
op de caviteiten zelf, maar op de
consequenties van die caviteiten
als ze onbehandeld blijven,” legt
Benzian uit.
Veel beleidsmakers weten onvoldoende van deze consequenties, omdat er te weinig gegevens
over zijn. Monse en Benzian ontwikkelden voor het kwantificeren
van de cariësstatus de PUFA-index, een geheel nieuwe graadmeter die de omvang van de gevolgen
van onbehandelde cariës vastlegt.
Monse: “Voorheen telde je de caviteiten, maar feitelijk zegt dat
niet zoveel. Pas toen ik de Filipijnse overheid kon vertellen dat
85% van de schoolkinderen infecties in de mond hadden, zoals
pulpitis en abcessen, zag men de
ernst van de situatie in”.
Door een epidemiologisch
mondonderzoek op nationaal niveau vonden Monse en Benzian
een significant verband tussen
ernstige cariës en een (te) lage
body mass index (BMI). Een belangrijke vinding, omdat juist
voor politici in ontwikkelings
landen de (groei)ontwikkeling
van kinderen en het bestrijden
van ondergewicht een belangrijk
thema is.
Is er geen sprake van een
schijnverband, waarbij bijvoor-

beeld een lage sociaal-economische status voor zowel cariës als
een laag BMI zorgt? Monse erkent
dat de verbanden complex zijn. Zo
is er een verband tussen een lage
sociaal-economische status en
cariës, maar ook tussen die lage
status en een laag BMI. Kinderen
met een zeer laag BMI die ernstige
onbehandelde cariës hadden, ontwikkelden direct na een extractie
een groeispurt. “Zonder kiespijn
slaapt een kind beter en slaap bevordert de groei. Maar ook goed
voedsel en schoon water zijn voor
groei van belang. Daaruit blijkt
dat je kinder(mond)ziekten geïntegreerd moet aanpakken. Een
pijnvrij gebit is geen luxe, maar
een eerste levensbehoefte.”
Zelfzorg

Als overheden in ontwikkelingslanden het belang van een goede
mondgezondheid inzien, dient
het volgende probleem zich aan:
er is nauwelijks geld beschikbaar.
Ook dit ‘probleem’ berust op
een gebrek aan kennis. Benzian:
“Veel landen hebben geen traditie
in de mondzorg. Daarom kijken
ze naar ons systeem, hoewel dat
voor hen niet haalbaar is.”
Wat kunnen beleidsmakers
met een lege portemonnee in bijvoorbeeld Afrikaanse landen dan
wél doen? “De sleutel ligt niet in
de mondzorg zelf. Voor wie geen
toegang heeft tot een tandarts,
is zelfzorg van groot belang. Qua
voorlichting en preventie is met
relatief kleine middelen veel te
winnen,” stelt Benzian. Te denken valt aan het Fit for Schoolprogramma dat Monse op de
Filipijnen heeft opgezet. Dit programma behelst simpele preventieve activiteiten die op school
onder toezicht plaatsvinden, zoals handen wassen met zeep en
tandenpoetsen met fluoridetandpasta.
Ook in de wetgeving kan de eigen gebitsverzorging worden gestimuleerd. “De overheid moet
een omgeving creëren waar
binnen de bevolking wordt aangemoedigd gezond te blijven,”
vindt Benzian. Zo zou men zelfzorgproducten zo goedkoop mogelijk moeten maken en risicofactoren als tabak en alcohol
duur. Verder is juist in de derde
wereld het toezien op de kwaliteit van fluoridetandpasta’s van
belang. “In Nederland sta je daar
niet bij stil, maar in bijvoorbeeld
Afrika bevatten veel tandpasta’s
weinig of geen fluoride. Daarom
zijn ze ineffectief tegen cariës,”
verklaart Benzian.
Tyfoon

Begin november 2013 raasde een
tyfoon over het Filipijnse vasteland die omstreeks 6000 slachtoffers eiste. Is Monses pleidooi
voor een betere mondgezondheid misschien ongelukkig getimed? De promovendus ziet dat
anders. “Fit for School bevordert
een goede gezondheid in het algemeen. Juist in de rampgebie-

Bella Monse (links) en Habib Benzian aan de vooravond van hun promotie.

den plukken bewoners daar nu de
vruchten van.” Monse wijst op de
rol van toevluchtsoord die scholen gespeeld hebben als bron van
schoon water en sanitair.
Volgens Wim van Palenstein
Helder
man, promotor van Benzian en Monse, moet het leveren
van dit soort primaire levensbehoeften voorafgaan aan voorlichting over mondverzorging. “Het
heeft geen zin kinderen voor te
lichten over gezond gedrag als de
omgeving niet ondersteunend is.”
Wereldwijd is op tweederde van
de scholen geen water en geen
goed sanitair.
Langetermijnoplossingen

De Nederlandse mondzorgprofessional krijgt veel voorbeelden mee
van vakgenoten die goed werk
doen in ontwikkelingslanden.
Wat kan de tandarts die ook een
nobele bijdrage wil leveren, het
beste ondernemen? Monse wijst
erop dat waardevolle initiatieven
niet per se ver weg hoeven plaats
te vinden. “Elk land heeft zijn eigen ‘derde wereld’. Houd in de gaten waar de kwetsbare groepen
zich in je directe omgeving bevinden. Daar ken je het systeem goed
en kun je veel betekenen.”
Wie zich over de grens wil inzetten, moet dat op een verantwoorde manier doen. Van Palenstein Helderman beschrijft alvast
hoe het niet moet. “Er waren nog
weleens tandartsen die hun gehele praktijk in de bush uitlaadden en op hun vertrouwde manier gingen behandelen. Op die
manier maak je de mensen afhankelijk, en je frustreert de aanwezige rudimentaire zorg, want
als je eenmaal weg bent, kan niemand het traject vervolgen dat je
bent begonnen.” Voor een gedegen filosofie verwijst de emeritus
hoogleraar naar een organisatie

als Dental Health International
Nederland (DHIN), die plaatselijke organisaties in ontwikkelingslanden bijstaat in mondgezondheidsprojecten. DHIN is voor
Nederlandse mondzorgprofessionals vaak het startpunt voor hun
activiteiten als vrijwilliger.
Benzian vindt dat hulpverleners in elk geval geen inferieure tandheelkunde moeten aan
bieden. “De derde wereld is geen
speeltuin om behandelingen
uit te proberen of nonchalant
te handelen. Je hebt de verantwoordelijkheid om elke patiënt
goed te helpen, anders richt je
alleen maar schade aan.” Daarnaast waarschuwt de promovendus voor goedbedoeld actionisme. “Het is begrijpelijk dat er
gedacht wordt: dit is zo erg, ik
moet meer doen, non-stop behandelen! Maar ook op die manier verbeter je het systeem niet.
Je moet je realiseren dat je slechts
een passant bent en je op langetermijnoplossingen richten, zoals
training en onderwijs aan hulpverleners aldaar. Zo zorg je voor
blijvende lokale expertise.”
Als je als tandarts de kans
krijgt om beleidsmakers in
kwetsbare landen te spreken, pak
die dan met beide handen aan.
Benzian: “Wijs daarbij vooral niet
met het vingertje, maar benoem
de problemen op een ontspannen
manier en draag oplossingen aan.
Op die manier plant je subtiel een
zaadje in iemands hoofd. Verder
kan een positief ‘triggermoment’
een belangrijke rol spelen. Ik ken
gevallen van bestuurders die plotseling veel investeerden in mondzorg doordat bijvoorbeeld hun
dochter door een tandarts verlost
was van haar chronische kiespijn.
Zo is het met veel dingen: als iets
dichtbij komt, maakt de urgentie
van het probleem meer indruk.” ■

[18] =>

[19] =>

februari 2014

Industrie

dental tribune - netherlands edition

Slechts één roterende CAD/CAM-prothese in slechts twee zittingen
“glide path”-vijl nodig
TEKST: LAURA VAN DEE

Een belangrijke stap tijdens de
endodontische behandeling is
het creëren van een geleide baan
(“Glide path”), met als doel een
veilig wortelkanaaltraject te creëren vóór het gebruik van een vijlsysteem voor het vormgeven.
Traditioneel werd deze stap
gerealiseerd met manuele vijlen. De nieuwe innovatieve PRO
GLIDER™ van Dentsply Maillefer
biedt echter meerdere voordelen.
Allereerst is slechts één roterende PROGLIDER-vijl nodig voor
het creëren van een geleide baan,
waardoor de tandarts sneller kan
werken dan met manuele vijlen of
zelfs in vergelijking met alternatieve roterende systemen, inclusief het succesvolle PATHFILE™.
In vergelijking met roestvrijstalen
manuele vijlen is er ten minste
40% minder tijd nodig voor het
creëren van een geleide baan met
PROGLIDER. Bovendien is dit
product geschikt voor het merendeel van de wortelkanalen, inclusief de sterk gekromde, met meer
respect voor het oorspronkelijke anatomische verloop van het
wortelkanaal dan manuele vijlen.
PROGLIDER is vervaardigd uit
de Dentsply M-WIRE™ NiTi legering, die zorgt voor meer flexibiliteit en hogere resistentie biedt

tegen metaalmoeheid. De vijl
heeft een vierkante dwarsdoorsnede en een diameter aan de
punt van 016. De coniciteit van
het instrument start met een .02
taper vanaf de tip en loopt progressief op tot een taper van .085
door het actieve deel om de daaropvolgende vormgevingsprocedure te vereenvoudigen, zowel
apicaal als coronaal. PROGLIDER
wordt gebruikt op alle standaard
endomotoren in continu rotatie
in 300 t.p.m. en een torsie-instelling van 2 à 5,2 N.cm. Het wordt
geleverd in een vooraf gesteriliseerde blisterverpakking en is,
om veilig
heidsreden, bedoeld
voor eenmalig gebruik.
Het nieuwe product wordt aanbevolen voor het creëren van
een geleide baan in combinatie met alle gangbare endodontische vormgevingssystemen op de
markt. Het is een ideale aanvulling van het PROTAPER NEXT™,
WAVEONE® en PROTAPER®
UNIVERSAL-systeem.
PROGLIDER is verkrijgbaar in
een vooraf gesteriliseerde blister
à 6 vijlen en 3 lengten, 21 mm,
25 mm en 31 mm voor een adviesprijs van € 84,- excl. btw.
Meer informatie is te vinden op
www.dentsply.com. ■

KaVo verbreedt
distributie
kanaal in Benelux

Nieuw:
Xeno Select

Als toonaangevend tandheelkundig bedrijf levert KaVo al
meer dan honderd jaar kwalitatief hoogwaardige producten en
dienstverlening voor de gehele
mondzorgmarkt. Met een compleet assortiment van producten,
diensten en technologieën, heeft
KaVo als doel het gevarieerde en
complexe werk van tandartsen,
tandtechnici en andere mondzorgprofessionals efficiënter en
gemakkelijker te maken.
Voor haar behandel- en
röntgen
eenheden en toebehoren
heeft KaVo Nederland haar krachten gebundeld met verschillende
dealers om de tandheelkundige
markt in de Benelux hoogwaardige service te blijven verlenen.
Deze producten zijn in Nederland
vanaf heden verkrijgbaar via All
Dent, Dental Bauer Nederland,
Dental Partners Rotterdam en
Henry Schein Nederland.

Zo bouwen we aan
onze leidende positie
De directeur van KaVo Nederland, Mathieu Deijns, ziet de
samenwerkingsverbanden
met
enthousiasme tegemoet: “Met
deze partners bouwen we verder
aan onze leidende positie in de
tandheelkundige markt. We kijken met veel vertrouwen naar de
toekomst.”
Ga voor meer informatie naar
kavo.nl of naar de websites van
bovenstaande dealers. ■

Vanaf nu kunt u gebruikmaken
van nog meer veelzijdigheid in
de adhesieve tandheelkunde. Het
nieuwe Xeno Select is in te zetten voor alle gangbare adhesieve
technieken: self-etch, etch & rinse of selective enamel etch.
Xeno Select biedt veel meer dan
alleen (keuze)vrijheid. Met de
unieke eigenschappen is het een
sterke en betrouwbare partner in
uw dagelijkse praktijk. Het innovatieve adhesief met een patiëntvriendelijke geur biedt maximale
zekerheid in gebruik. Het penetreert zelfs in te droog dentine,
waardoor het een zeer betrouwbare bonding is. Daarbij veroorzaakt Xeno Select nauwelijks
postoperatieve gevoeligheid, hetgeen bevestigd werd in een klinische studie (129 tandartsen, 6288
vullingen). Postoperatieve gevoeligheid werd in minder dan 0,4%
van alle gevallen waargenomen.
Een ander groot voordeel is de
lange verwerkingstijd. Anders
dan adhesieven op basis van aceton of ethanol hoeft Xeno Select
niet direct verwerkt te worden. In
een gesloten Clixdish blijft Xeno
Select tot dertig minuten te gebruiken.
Ontdek waarom Xeno Select
meer dan alleen veelzijdigheid
biedt en vraag uw vertegenwoordiger naar een risk free testverpakking. Ga voor meer informatie
naar www.dentsply.eu. ■

HOUTEN – Een volledig CAD/

CAM-vervaardigde prothese in
slechts twee zittingen? Het lijkt
toekomstmuziek, maar is nu al
mogelijk met het recentelijk gelanceerde FlitZ® protheseconcept van Excent Tandtechniek.
Eerder kwam het bedrijf al met
de innovatieve en volledig CAD/
CAM-vervaardigde
FullZir ®restauratie.
De vooruitstrevende producten
komen voort uit de samenwerking
tussen diverse laboratoria die in
verschillende deelgebieden gespecialiseerd zijn en partnerschap met innovatieve industriële bedrijven. Excent beschikt over
een uniek netwerk van 28 Nederlandse en Belgische tandtechnische laboratoria.
Snel en simpel

De snelle en eenvoudige productie van de prothese volgens het
FlitZ protheseconcept is een uitkomst voor vaak minder mobiele
ouderen, die in aantal toenemen
door de vergrijzing, vertelt Rob
Markus, kwaliteits- en productmanager bij Excent Tandtechniek. Tijdens de eerste afspraak

De prothese zit vanaf
dag één goed
verzamelt de tandarts de gebitsgegevens van de patiënt. Vervolgens stuurt hij de data naar het
Excent-laboratorium. Na controle van de ingestuurde data wordt
de file doorgestuurd naar Global
Dental Science, alwaar de prothese digitaal wordt ontworpen
en vervolgens computergestuurd
geproduceerd met behulp van de
AvaDent Digital Dentures technologie. Het resultaat wordt afgeleverd bij het Excent-laboratorium. Tijdens de tweede afspraak
kan de prothese dan bij de patiënt
geplaatst worden.
Andere pluspunten van het
FlitZ protheseconcept zijn de biocompatibiliteit van het gebruikte materiaal en de geurloosheid
van de prothese, omdat die bio
hygiënisch is. “Ook is de prothese makkelijk te onderhouden,”
voegt Markus toe.
Tevreden

Het afgelopen halfjaar hebben
verschillende Excent Klinisch
Prothese Technici en tandartsen
het protheseconcept uitgeprobeerd om de kinderziektes eruit
te halen. De ervaringen zijn positief, aldus Markus.
Een van de tandartsen die patiënten heeft behandeld met het
FlitZ protheseconcept is Jort Pels.
Hij is uitermate tevreden over het
nieuwe concept. ‘De prothese zit
vanaf dag één goed en functioneert prima. De aansluiting is
door het gebruikte materiaal en
de vervaardiging middels CAD/
CAM veel beter dan bij de conventionele methode. Daarom zag
ik patiënten nauwelijks nog terug
met drukplekjes of een loszittende prothese.”
De prothese volgens het FlitZ
protheseconcept wordt gefreesd

uit een uitgepolymeriseerd stuk
kunststof. Daardoor speelt poly
merisatiekrimp geen rol meer
en is er meer houvast dan bij de
traditionele prothese. Er hoeft
geen A-zone meer gecreëerd te
worden in de prothesebasis. Het
product is geschikt voor iedereen met een volledige prothese
en is even duur als een traditionele prothese. Vanaf
februari
2014 zullen ook prothesen op
implantaten vervaardigd kunnen worden en later ook partiële
prothesen.
Om bekendheid te geven aan
en uitleg te geven over het FlitZ
protheseconcept heeft Excent
Tandtechniek in januari en februari Roadshows gegeven in Nederland en België.
Keuzeconcept

Excent werkt als enige tandtechnische aanbieder met een keuze
concept, vertaald in de Excellent-, de Classic- en de Selectlijn.
“Naast de Excellentlijn, het topsegment uit de tandtechniek, zijn
er de Classiclijn, goede materialen voor een gunstige prijs, en de
Selectlijn, goedkopere producten
met een basiskwaliteit,” vertelt
Markus. De prothese volgens het
FlitZ protheseconcept valt onder
de Classiclijn van het drielijnenconcept. Na certificering door Excent Tandtechniek kan de tandarts de FlitZ-behandeling zelf
uitvoeren. Ook een lokale Excent
Klinisch Prothese Technicus kan
de behandeling onder supervisie
van een tandarts uitvoeren. De
tandarts stelt in dat geval de anamnese, geeft de indicatie en verzorgt de eindcontrole.
Ondanks dat je misschien
zou verwachten dat de Selectlijn
het populairst is, is dat volgens
Markus niet het geval. “De producten voor onze Selectlijn wor-

Rob Markus (links) en Jort Pels.

den wel via Excent-laboratoria
geleverd, maar zijn in Azië gefabriceerd. Veel tandartsen werken
toch liever samen met een tandtechnisch laboratorium in de
buurt, zodat ze kunnen overleggen met de tandtechnicus en hun
patiënt indien nodig even langs
kunnen sturen.”
Toekomst

Wat verwachten Pels en Markus
van de toekomst van de tandheelkunde? Daarover zijn ze het unaniem eens: verdere digitalisering.
Pels: “Digitalisering biedt zoveel
mogelijkheden: 3D-opnamen in
de mond, CAD/CAM-technologie. Een tijdlang bleven de digitale ontwikkelingen op prothese
gebied achter, maar gelukkig is
daar een eind aan gekomen. Digitalisering komt de nauwkeurigheid, voorspelbaarheid en snelheid van de tandheelkunde ten
goede.” Markus vult aan dat hij
veel verwacht van rapid proto
typing: 3D-printen waarmee op
een eenvoudige manier fysieke
prototypen kunnen worden vervaardigd.
Voor meer informatie over Excent Tandtechniek en het FlitZ
protheseconcept kunt u terecht
op www.excent.eu. ■

[20] =>

20 Industrie

dental tribune - netherlands edition

Eenvoud en precisie met AvaDent™ Immediate Dentures
AvaDent biedt voor behandelaars
een vereenvoudigde procedure
voor het maken van een immediaatprothese. AvaDent maakt
het bovendien mogelijk een immediaatprothese naar een definitieve prothese om te zetten in een
efficiënte, digitale omgeving.
Zoals bij alle immediaatprothesen begint het proces met het
nemen van afdrukken en het registreren van interocclusale gegevens. Met AvaDent kan dit allemaal in de eerste afspraak. De
afdrukken en meetgegevens worden in het AvaDent-laboratorium
omgezet in een virtueel model,
zonder restdentitie. Dat vormt de
AvaDent Immediate Denture.
De Denture wordt met precisie gefreesd. Het resultaat is een
groter en dieper ingesneden op-

HPV 16 erkend als hoogrisico
factor mondkanker

pervlak, waardoor de basis van de
tand en het overige acrylaat van
binnenuit worden verwijderd. Dat
betekent behoud van een optimale occlusie. Het resultaat? Een
dunnere en lichtere prothese die
tegemoetkomt aan de hogere en
onregelmatige processus, zoals
die vaak voorkomt bij immediaat
patiënten.
Bij alveoloplastiek en weefselcontourering kan de AvaDent
Veri
ficatie/Reductie Guide helpen met eenvoudige botreductie.
Dat is een transparante, gefreesde basisplaat die helpt om een
betere pasvorm te geven aan de
AvaDent Immediate Denture.
De AvaDent Immediate Denture staat kortom voor een kortere stoel- en productietijd, digitaal en nauwkeurig frezen

AvaDent™ Immediate Dentures.

en optimale occlusie in enkele stappen. Verder is botreductie mogelijk bij alveoloplastiek
en weefselcontourering en wordt
een voorlopige prothese gemakkelijk omgezet in een definitieve
prothese.
AvaDent Digital Dentures is
een nieuwe, van oorsprong Amerikaanse digitale methode voor
het vervaardigen van gebitsprotheses. AvaDent combineert normale klinische procedures met
digitale precisie. Dat zorgt voor
tijdswinst voor u als professional.
De patiënt ervaart meer draagcomfort door de goede pasvorm
en gebruik van biohygiënisch
materiaal. Op
w ww.avadent.nl
vindt u meer informatie. ■

XO VIP SHOW op Dental Expo 2014
Tijdens Dental Expo van donderdag 20 maart 2014 tot en
met zaterdag 22 maart 2014 zal
XO CARE haar nieuwe XO VIP
SHOW aan u tonen. XO CARE
heeft als missie om u perfecte
behandelingen uit te laten voeren, terwijl uw patiënten de beste
zorg ervaren. Wij willen bijdra-

gen aan de economische successen van uw praktijk en zorg dragen voor uw goede gezondheid.
Vanaf heden kunt u tickets
voor deze show reserveren via
info@arseus-dental.nl.
XO PHILOSOPHY BOOK

XO CARE is al vele jaren bekend
in de Nederlandse markt. Met het
merk Flex is XO CARE sinds de
jaren zeventig pionier geweest in
het ontwikkelen van ergonomische concepten. Uw gezondheid
en comfort zijn dan ook belangrijke onderwerpen geweest voor
het ontwikkelen van de XO 4 behandeleenheid.
Er bestaat geen belangrijkere
beslissing voor uw praktijk dan
de keuze voor een behandel
eenheid. Daarom heeft XO CARE

het XO PHILOSOPHY BOOK
voor u samengesteld. In 112 pagina’s verschaffen wij u inzicht
in de geschiedenis van XO CARE,
de huidige bedrijfsvoering en de
filosofie achter de XO 4 behandeleenheid. Wij hopen ook u te motiveren om ‘Extraordinary Dentistry’ uit te voeren.
Het XO PHILOSOPHY BOOK
is verkrijgbaar via info@arseusdental.nl. ■

De Duitse richtlijn Oncologie
geeft aanbevelingen en stellingen
voor diagnostiek en therapie van
het mondholtecarcinoom. Hierbij wordt behalve tabak en alcohol ook de aanwezigheid van het
humaan papillomavirus type 16
(HPV 16) in het serum als risicofactor erkend.
In de richtlijnen worden voor
tandartsen enkele aanbevelingen
gedaan voor screening en preventie van dit type kanker. Ten eerste moeten tandartsen hun patiënt adviseren te stoppen met roken
en de inname van alcohol sterk te
verminderen. Ten tweede dient de
tandarts bij iedere patiënt een in-

Ongeveer 10-15% van de Nederlanders lijdt aan een milde of ernstige vorm van parodontitis. Bij
de 50-plussers is dit reeds 30%.
Bij 55-plussers is parodontitis de
hoofdoorzaak van verloren elementen.
Om parodontitis te verhinderen
en de situatie snel te verbeteren,
moeten pockets van 5 mm en dieper naast de basisverzorging ook
medisch worden verzorgd. Een
nieuwe therapievorm kan diepe
pockets en zelfs peri-implantaire
pockets zonder chirurgische ingrepen of antibiotica snel en succesvol verbeteren. Dat bewees een
Israëlisch wetenschapsteam onder leiding van Prof. Eli Machtei
(Universiteit van Haifa). Bij zestig PA-patiënten werden gedurende twee maanden wekelijks PerioChips® ingebracht en daarmee
werd de gemiddelde diepte van

De nieuwe sterilisator van Miele
 Snel. Zeer korte programma’s.
 Zeker. Ingebouwde waterbehandeling, voor snelle en
veilige sterilisatieprocessen.
 Betrouwbaar. Betrouwbare resultaten en lange levensduur.

Unieke
CashBa
ck actie
Ontvang
€
retour v 750,an Miele
Profess
ional

www.miele-professional.nl/
dentaalsterilisatie

spectie van het gehele mondslijmvlies uit te voeren. Ten derde moet
de voorlichting aan patiënten over
voortekenen, symptomen en risicofactoren met betrekking tot mondholtecarcinoom worden verbeterd.
In het maartnummer van Dental Tribune wordt een HPV 16-indicator geïntroduceerd die door de
tandarts kan worden uitgevoerd.
Voor dit baanbrekende product,
dat in Duitsland al in de handel
is, wordt binnenkort een vergunning aangevraagd bij het ministerie van VWS. Na goedkeuring zal
het product op de Nederlandse
markt verschijnen en verkrijgbaar
zijn bij Maxdent BV. ■

Succesvolle intensieve
therapie bij diepe pockets

Je nieuwe beste collega

Reinigen/Desinfecteren
Steriliseren
Documenteren
Garanderen

februari 2014

de pockets met meer dan 2 mm
verminderd. Een vergelijkbaar
protocol werd bij een peri-implantitisstudie gebruikt. Met het
intensieve PerioChip®-protocol
werd gemiddeld meer dan 2 mm
vermindering van de pocketdieptes bereikt en daarmee konden de
implantaten worden behouden.
Wij nodigen u uit tijdens de Dental Expo 2014 op zaterdagmorgen 22
maart in zaal G102 een lezing van
prof. dr. Eli. E. Machtei getiteld LDS
to enhance non-surgical intervention in deep periodontal and periimplant pockets bij te wonen.
PerioChip is een lokaal antisepticum dat bij de PA-behandeling
wordt ingezet. Een chip bevat 36%
chloorhexidine in een gelatinematrix en wordt eenvoudig na de
gebitsreiniging met een pincet in
de pocket aangebracht. Het slowrelease-systeem zorgt ervoor dat
de concentratie CHX in de pocket
minstens zeven dagen meer dan
de minimale Hemconcentratie
(MHC) van 125 μg/ml bevat en elimineert zelfs hardnekkige paropathogene bacteriën. Na zeven dagen
is de chip opgelost; de pocket blijft
echter tot elf weken bacterievrij.
PerioChip is een zuiver antisepticum en zorgt in tegenstelling tot
antibiotica niet voor resistentie.
Meer informatie over deze innovatieve behandeling vindt u hier:
Peri-implantitis: http://onlinelibrar y.w iley.com /doi/10.1111/
jcpe.12006/full
Parodontitis: http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/j.1600051X.2011.01779.x/abstract
Neem voor meer informatie over de lezing en PerioChip
contact op met Dexcel Pharma
GmbH, FreeCall: 0800-022 7321,
FreeFax: 0800-022 7468. ■

Voor meer informatie:
www.miele-professional.nl
Telefoon: (0347) 37 88 84

Prof. dr. Eli Machtei (Universiteit van
Haifa, Israël).

[21] =>

De slimste keuze!

Onze webshop is vernieuwd!
Het grootste assortiment voor de beste prijs.

Bestel nu en ontvang €100,- gratis Orbis producten!*

dentalunion.nl/webshop

De juiste leverancierskeuze is van groot belang voor uw rendement en efficiency.
Daarom kiezen zo veel dental professionals al jaren voor Dental Union. Apparatuur
van ‘s werelds beste fabrikanten, de Service Overeenkomst voor continuïteit in de
praktijkvoering en het grootste assortiment verbruiksmaterialen, eventueel in combinatie
met de zorgeloosheid van Dental Union’s voorraadbeheersysteem, verzekeren u dat
Dental Union ook voor u de slimste is!
Bij Dental Union bent u verzekerd van:

de hoogste
de beste

prijs

service

elwagen:
k
in
w
w
u
an
Voeg toe a

11
0
T
D
S
I
B
OR

oducten!
r
p
is
b
r
O
,- gratis
0
0
1
€
g
n
a
v
En ont

het grootste

assortiment

Kijk voor alle informatie op dentalunion.nl/webshop, bel of bezoek onze Dental Experience
in Nieuwegein of Groningen. Vanzelfsprekend komen wij ook graag bij u langs!
* Actieperiode: 11/02/2014 t/m 10/03/2014. Kijk voor de actievoorwaarden in de nieuwe webshop.

Nieuwegein 030 - 288 88 88

Groningen 050 - 313 33 33

4

www.dentalunion.nl

[22] =>

22 Evenementen

dental tribune - netherlands edition

februari 2014

Congres Het Rendement: bouwMondzorgkalender
stenen voor een gezonde praktijk
TEKST: LAURA VAN DEE

Nederlanders mijden de tandarts,
blijkt uit recente gegevens. Hoe kan
de mondzorgondernemer het hoofd
boven water houden in deze tijden
van economische teruggang en mogelijke tariefdalingen? Edin Dental
Academy organiseert binnen
kort
een congres over dit vraagstuk, met
de veelzeggende titel Het Rendement. Het evenement vindt van 2022 maart plaats in de Amsterdam
RAI, tegelijk met de beurs Dental
Expo 2014. Sprekers als Ben Tiggelaar en Jos Burgers zullen tandartsen en praktijkmanagers bedrijfskundig advies aan de hand
doen. Hoe moeten tandartsen omgaan met alle huidige veranderingen zonder in paniek te raken?
Hoe kunnen ze sturen op direct
resultaat?
Het Rendement is een volledig nieuw concept, vertelt
Anne-Peter van Riet, directeur

van Edin Dental Academy. “Er
worden hier en daar wel cursussen gegeven over management
voor
mondzorgprofessionals,
maar een breed opgezet congres
bestond nog niet.” Veel tandartsen kampen tegenwoordig met
rendementsproblemen en kunnen
baat hebben bij tips van ‘managementgoeroes’. Bezoekers van het
congres ontvangen automatisch
een toegangskaartje voor de Dental Expo. “De twee evenementen
kunnen elkaar versterken,” hoopt
Van Riet.
Omdenken en klantenbinding

De eerste bijeenkomst van Het
Rendement vormt het openingscongres van Dental Expo. Op

donderdag 20 maart maken diverse prominente sprekers hun
opwachting. Loek Hermans,
fractie
voorzitter van de VVD in
de Eerste Kamer en adviseur van
de Nederlandse Maatschappij tot
bevordering der Tandheelkunde (NMT), zal het waarschijnlijk
hebben over de veranderende rol
van de tandarts: niet meer alleen bezig met de mond, maar
poortwachter binnen de gezondheidszorg. Bedrijfskundige
Ben Tiggelaar, bestsellerauteur
van verschillende management
boeken, zal tandartsen adviseren
bij het doorvoeren van veranderingen in hun praktijkmanagement. Hoe kunnen tandartsen
hun praktijk en zichzelf gezond
houden? Collega-bedrijfskundige
Alex Klein neemt de financiële
kant van het rendement voor zijn
rekening. Hij benadert dit niet alleen vanuit de boekhoudkundige
kant, maar ook vanuit andere aspecten van de bedrijfsvoering zoals humanresourcemanagement
en marketing.
Donderdagavond vindt in de
loungeruimte van de Dental Expo
een informeler evenement plaats.
Alexander Tolmeijer (NMT),
Jan-Willem Vaartjes (Associatie
Nederlandse Tandartsen) en Pieter Schram (directeur van Vertimart) zullen hier lezingen geven en discussies leiden. Daarbij
staan actuele thema’s centraal,
onder andere de stand van zaken
met de tarieven. Op zaterdag geven Jos Burgers, gespecialiseerd
in marketing en klantgerichtheid,
en wederom Alex Klein acte de
présence. Burgers zal tandartsen
tips geven hoe ze patiënten aan
zich kunnen binden en hoe ze

WIJ ZIJN AANWEZIG OP DE
DENTAL EXPO 2014 STAND 8.600

Symposium TMD-doedag
13 februari, ACTA, Amsterdam
www.acta-de.nl
Efficiënt administreren
rondom het implanteren
28 februari, Implacademy,
Garderen
www.implacademy.nl

 uitstekende
testresultaten
product,
 eigen
eigen ontwikkeling
universele abutments
 CAD/CAM
 rendementtip Dental Expo

Made in

Nieuw: SINOSS serie, hoogwaardige dentale
botopbouwmaterialen van NOVADENTO
ICX Implants · 1796 BE De Koog · Boodtlaan 10
Tel.: 0222 - 76 90 11 · www.icx-implants.nl · info@icx-implants.nl

Splinttherapie in de
algemene praktijk *
26 maart, Goedegebuure
tandtechniek, Ede
www.collegedoorcollegas.nl
Behandelplanning bij
kinderen *
27 maart, ACTA, Amsterdam
www.acta-de.nl
April

Maart

Anne-Peter van Riet, directeur van Edin
Dental Academy.

hen kunnen overtuigen van de
noodzaak van een behandeling.
“Cruciaal is dat tandartsen de patiënt als klant gaan zien,” aldus
Van Riet.
Praktijkmanagement

Het is de eerste keer dat Edin
Dental Academy een dergelijk
grootschalig congres organiseert.
De kernactiviteit van het instituut is het geven van vaardigheidstrainingen aan met name
tandartsassistenten, maar in de
loop der jaren is steeds meer nascholing over praktijkmanagement toegevoegd. Het onderwerp van het congres komt dus
niet helemaal uit de lucht vallen.
Tandartsen komen voor uitdagingen te staan waar ze geen onderwijs in hebben gehad en hebben
daar hulp bij nodig, redeneert
Van Riet. Edin biedt zowel basisopleidingen als opleidingen hoger
praktijkmanagement aan, omdat er tussen praktijken veel verschil is in de inhoud van de functie praktijkmanager. Van Riet:
“Soms runt de praktijkmanager
de hele praktijk en bemoeit de
tandarts zich nauwelijks nog met
management. In andere praktijken voert de praktijkmanager alleen zaken in opdracht van de
praktijkeigenaar uit.”
Anticiperen

...k e g e l d i c h t h e i d d o o r p r e c i s i e ...

AZ_icx_implants_102x148_2014_druck_dentalexpo.indd 1

Februari

Van Riet heeft 25 jaar ervaring in
de tandheelkundige wereld, onder andere als commercieel directeur bij Fa-med. Daardoor
heeft hij een goed beeld van wat
er in de loop der jaren is veranderd. “Vroeger waren tandartsen gewend om ’s ochtends om
8.00 uur de patiënten binnen
te laten en om 17.00 uur de deuren te sluiten. Hun agenda was
een half jaar vooruit volgepland.
Tegenwoordig is het niet meer zo
eenvoudig.”
Bij het vinden van een oplossing gaat het volgens Van Riet
vaak mis. Als tandartsen willen
besparen, staren ze zich volgens
hem soms blind op een minus
cule korting bij een leverancier,
terwijl er op andere vlakken, zoals het personeel, veel meer te
winnen valt. Wat betaal je je medewerkers? Ben je in staat om een
beleid te voeren waar je zelf achter staat, of ben je volledig van ze
afhankelijk? Van Riet merkt dat
sommige mondzorgprofessionals
zich in een positie hebben gemanoeuvreerd waarin ze geen kant

06.01.14 09:27

Microbiologie
De implantologieassistente
14 april, Van der Valk Hotel
interactief
Breukelen
4 maart, Implacademy, Garderen www.mondhygienisten.nl
www.implacademy.nl
Orthodontie: wanneer en
waarom?
8 maart, ACTA, Amsterdam
www.acta-de.nl
Parodontologie: masterclass
14 maart, Van der Valk Hotel
Breukelen
www.mondhygiënisten.nl
Dental Expo 2014
20-22 maart, RAI, Amsterdam
www.dentalexpo.nl
De esthetische composiet
fineerrestauratie in het front
21 maart, Post Academisch
Onderwijs Tandheelkunde,
Nijmegen
www.paotumcn.nl

Mei

Tandartsassistentie anno 2020
9 mei, Reehorst, Ede
www.healthinvestment.nl
Taakdelegatie en het kwali
teitsjaarverslag
14 mei, op een centrale locatie in
het land
www.ant-online.nl
Moderne conserverende
tandheelkunde
16 mei, Post Academisch Onderwijs Tandheelkunde, Nijmegen
www.paotumcn.nl
NMT-jaarcongres
16 en 17 mei, Beurs van Berlage,
Amsterdam, www.nmt.nl

Splinttherapie in de algemene praktijk
James J.R. Huddleston Slater leert u tijdens deze cursus hoe u een
goed passende splint kunt vervaardigen die comfortabel aanvoelt
voor de patiënt. Een groot deel van de cursus is praktijkgericht,
maar er wordt ook ingegaan op de wetenschappelijke achtergrond
van splinttherapie. Naar de cursus moet u een set recente gebitsmodellen van uzelf, vervaardigd in stonegips, meenemen. Na afloop krijgt u uw eigen splint thuis opgestuurd, zodat u zelf kunt
ervaren hoe een goede splint aanvoelt. De cursus zal door het gemaximeerde aantal cursisten (acht) een zeer interactief en praktisch karakter hebben. De cursuskosten bedragen 345 euro incl.
btw. De cursus is geaccrediteerd en uw deelname wordt geregistreerd bij het KRT.
Behandelplanning bij kinderen
In een lezing wordt eerst ingegaan op een goede behandelplanning en het daartoe efficiënt verzamelen van informatie. Vervolgens wordt aan de hand van een aantal casus samen een behandelplanning opgesteld. Het is ook mogelijk van tevoren zelf een casus
aan te leveren. In het tweede deel van de cursus wordt geoefend met
tips en trucs om de behandeling voor kinderen en de tandarts zelf
makkelijker te maken. Na het volgen van de cursus kan de tandarts
voorafgaand aan de behandeling een inschatting maken of een kind
makkelijk of moeilijk te behandelen zal zijn en een planning maken
voor een voorspelbare en weinig stressvolle behandeling. Cursuskosten bedragen 295 euro.

meer op kunnen. “Ondernemen
is anticiperen. Degenen die het
best met veranderingen om kunnen gaan, zullen het redden.”
Niet te missen

Een lezing die tandartsen volgens Van Riet zeker moeten bezoeken, is die van Ben Tiggelaar.
“Hij heeft het talent om complexe
informatie begrijpelijk en beknopt over te dragen. Tegenwoordig heeft iedereen een oplossing
voor de tandarts. Tiggelaar helpt
tandartsen om in die wirwar de
oplossing te kiezen die bij hen

past,” aldus Van Riet. Ook de lezing van Jos Burgers is zeker de
moeite waard. “Alle mensen die
een lezing van hem hebben bijgewoond, komen daar met een
goed gevoel vandaan.”
Inschrijven voor Het Rendement is mogelijk via de website van Edin Dental Academy
(www.edin.nl). “Dit congres is
voor ons een uitdaging. We hebben er veel tijd, energie en geld
in gestoken, maar ik geloof dat
het uitermate interessant is voor
tandartsen. Daarom wil ik mijn
nek uitsteken,” besluit Van Riet. ■

[23] =>

februari 2014

Media

dental tribune - netherlands edition

Bluetooth-tandenborstel
houdt poetsgedrag bij
PARIJS – Zien hoe lang, hoe vaak

en hoe goed je je tanden gepoetst
hebt op je smartphone: binnenkort kan het. Een Frans bedrijf
ontwikkelt ’s werelds eerste tandenborstel uitgerust met Blue
tooth, die gegevens over het
poetsgedrag bijhoudt en synchroniseert met een speciale app op je
smartphone.

Nieuwsflits
Een Zweedse gevangene is ontsnapt voor een bezoekje aan de
tandarts. De 51-jarige man had
regelmatig om medische zorg gevraagd vanwege kiespijn. Zijn
verzoeken kregen echter geen gehoor, waarop hij de gevangenis
‘verliet’. Bij de dichtstbijzijnde
tandarts liet hij zijn kies trekken
en daarna meldde hij zich bij
de politie, die hem terugbracht
naar de gevangenis. De ontsnappingspoging kwam hem op één
dag extra detentie te staan.
www.nu.nl, 30-11-‘13

Tandarts Van Wijngaarden uit
Dordrecht heeft een boorverbod
opgelegd gekregen van de IGZ.
Hij kan volgens de Inspectie wegens gezondheidsproblemen niet
meer veilig werken met roterende en scherpe instrumenten. De
tandarts moet nu voor bijvoorbeeld wortelkanaalbehandelingen, kronen en brugwerk doorverwijzen naar een collega. Van
Wijngaarden zou eerst aan de
inspectie hebben laten weten dat
hij een nekhernia had en later
dat hij aan de ziekte van Parkinson lijdt.

De Kolibree-tandenborstel werd
begin januari gepresenteerd op
het jaarlijkse Consumer Electronics Symposium in Las Vegas. Volgens de makers is met de
Kolibree makkelijk en snel bij te
houden of iemand goed poetst.
Met simpele gegevens over elke
poetsbeurt kan het poetsgedrag
verbeterd worden en kunnen ge-

bruikers hun tandarts te slim af
zijn, aldus de ontwikkelaars.
Gebruikers verbinden hun telefoon via Bluetooth met de bij
de tandenborstel horende gratis
app, beschikbaar voor Android en
iOS. De tandenborstel registreert
hoe vaak en hoe lang er gepoetst
wordt en of ook de lastig bereikbare gebieden gepoetst worden.
De gegevens worden automatisch
gesynchroniseerd met de smartphone. De app moedigt zelfs aan
om het poetsgedrag te verbeteren, door punten en beloningen

te geven. Dit spelelement kan
gebruikt worden om kinderen te
motiveren goed te poetsen.
Er kunnen vijf gebruikers aan
de app gekoppeld worden om
data te verzamelen van verschillende tandenborstels. Ook is het
mogelijk de poetsgegevens te delen met het hele gezin of de tandarts. De makers raden af de tandenborstel zelf door meerdere
mensen te laten gebruiken, omdat die alles registreert onder één
gebruiker.
Vanaf deze zomer is de app be-

schikbaar en kunnen de tandenborstels worden besteld via een
Kickstartercampagne. Zo hopen
de makers genoeg geld te verzamelen om de tandenborstel daadwerkelijk in productie te nemen. ■

FDI 2014 · New Delhi · India
Greater Noida (UP)

Annual World Dental Congress

11-14 September 2014
Deadline for
early bird registration
31 May 2014

www.rijnmond.nl, 04-12-‘13

Bijna duizend patiënten van een
tandarts in Sydney zijn mogelijk
blootgesteld aan hiv, hepatitis en
andere besmettelijke ziekten door
onvoldoende gesteriliseerde apparatuur. De inspectie ontdekte
in twee klinieken van de tandarts onder meer problemen met
het reinigen en steriliseren van
herbruikbare
tandartsinstrumenten. Ruim 980 patiënten die
de afgelopen jaren behandelingen hebben ondergaan, werden in
een brief gewezen op het besmettingsrisico. Tot nu toe hebben
twaalf mensen zich gemeld. Of er
daadwerkelijk patiënten besmet
zijn, wordt nog onderzocht.
www.smh.com, 16-01-‘14

Een Belgische tandarts heeft
een voorwaardelijke celstraf van
vijftien maanden gekregen voor
het verstrekken van valse me
dische attesten, die gebruikt
werden om verblijfsvergunningen te verkrijgen. De tandarts
was één van de veroordeelden
in een gigantisch proces rondom
fraude met zogenaamde regularisatieaanvragen. Maar liefst
117 mensen werden gedagvaard.
De tandarts leverde de valse attesten aan kopstukken in het
proces, die ze vervolgens doorverkochten aan de aanvragers
van verblijfsvergunningen.
www.nieuwsblad.be, 21-01-‘14

A billion smiles welcome the world of dentistry
www.fdi2014.org.in
www.fdiworldental.org

[24] =>

) [page_count] => 24 [pdf_ping_data] => Array ( [page_count] => 24 [format] => PDF [width] => 842 [height] => 1191 [colorspace] => COLORSPACE_UNDEFINED ) [linked_companies] => Array ( [ids] => Array ( ) ) [cover_url] => [cover_three] =>

[cover] => DT Netherlands No. 1, 2014

[toc] => Array ( [0] => Array ( [title] => Binnenlands nieuws [page] => 01 ) [1] => Array ( [title] => “Als je voelt dat je het niet meer redt - ben je te laat” Interview met Marc Visser - tandarts gespecialiseerd in ergonomie [page] => 04 ) [2] => Array ( [title] => Structuur en volume bij uitgestelde directe implantatie [page] => 08 ) [3] => Array ( [title] => Buitenlands nieuws [page] => 11 ) [4] => Array ( [title] => Wetenschap [page] => 13 ) [5] => Array ( [title] => “Goed gebit is geen luxe - maar een eerste levensbehoefte” [page] => 17 ) [6] => Array ( [title] => Industrie [page] => 19 ) [7] => Array ( [title] => Evenementen [page] => 22 ) [8] => Array ( [title] => Media [page] => 23 ) ) [toc_html] =>

Table of contents

[toc_titles] =>

[cached] => true )