DT Belgium (Flemish) No. 2, 2019DT Belgium (Flemish) No. 2, 2019DT Belgium (Flemish) No. 2, 2019

DT Belgium (Flemish) No. 2, 2019

Door de hersenen geleide implantaire reconstructie: wie neemt de beslissingen? / Chirurgische kroonverlenging / Zirkonium implantaten: de toekomst in implantologie? / 14th CAD/CAM & Digital Dentistry Conference in Dubai / Nieuwe, innovatieve verpakking voor thuisbleeksysteem Opalescence Go

Array
(
    [post_data] => WP_Post Object
        (
            [ID] => 76737
            [post_author] => 0
            [post_date] => 2019-04-03 10:22:19
            [post_date_gmt] => 2019-04-03 10:22:19
            [post_content] => 
            [post_title] => DT Belgium (Flemish) No. 2, 2019
            [post_excerpt] => 
            [post_status] => publish
            [comment_status] => closed
            [ping_status] => closed
            [post_password] => 
            [post_name] => dt-belgium-flemish-no-2-2019
            [to_ping] => 
            [pinged] => 
            [post_modified] => 2024-10-23 18:02:08
            [post_modified_gmt] => 2024-10-23 18:02:08
            [post_content_filtered] => 
            [post_parent] => 0
            [guid] => https://e.dental-tribune.com/epaper/dtbelfl0219/
            [menu_order] => 0
            [post_type] => epaper
            [post_mime_type] => 
            [comment_count] => 0
            [filter] => raw
        )

    [id] => 76737
    [id_hash] => cccd33bf35c0a91056fb58d9f5dd92c4343534200b6372a9e88bf114efdc12e5
    [post_type] => epaper
    [post_date] => 2019-04-03 10:22:19
    [fields] => Array
        (
            [pdf] => Array
                (
                    [ID] => 76738
                    [id] => 76738
                    [title] => DTBELFL0219.pdf
                    [filename] => DTBELFL0219.pdf
                    [filesize] => 0
                    [url] => https://e.dental-tribune.com/wp-content/uploads/DTBELFL0219.pdf
                    [link] => https://e.dental-tribune.com/epaper/dt-belgium-flemish-no-2-2019/dtbelfl0219-pdf-2/
                    [alt] => 
                    [author] => 0
                    [description] => 
                    [caption] => 
                    [name] => dtbelfl0219-pdf-2
                    [status] => inherit
                    [uploaded_to] => 76737
                    [date] => 2024-10-23 18:02:02
                    [modified] => 2024-10-23 18:02:02
                    [menu_order] => 0
                    [mime_type] => application/pdf
                    [type] => application
                    [subtype] => pdf
                    [icon] => https://e.dental-tribune.com/wp-includes/images/media/document.png
                )

            [cf_issue_name] => DT Belgium (Flemish) No. 2, 2019
            [cf_edition_number] => 0219
            [contents] => Array
                (
                    [0] => Array
                        (
                            [from] => 01
                            [to] => 09
                            [title] => Door de hersenen geleide implantaire reconstructie: wie neemt de beslissingen?

                            [description] => Door de hersenen geleide implantaire reconstructie: wie neemt de beslissingen?

                        )

                    [1] => Array
                        (
                            [from] => 02
                            [to] => 02
                            [title] => Chirurgische kroonverlenging

                            [description] => Chirurgische kroonverlenging

                        )

                    [2] => Array
                        (
                            [from] => 04
                            [to] => 05
                            [title] => Zirkonium implantaten: de toekomst in implantologie?

                            [description] => Zirkonium implantaten: de toekomst in implantologie?

                        )

                    [3] => Array
                        (
                            [from] => 10
                            [to] => 10
                            [title] => 14th CAD/CAM & Digital Dentistry Conference in Dubai

                            [description] => 14th CAD/CAM & Digital Dentistry Conference in Dubai

                        )

                    [4] => Array
                        (
                            [from] => 11
                            [to] => 11
                            [title] => Nieuwe, innovatieve verpakking voor thuisbleeksysteem Opalescence Go

                            [description] => Nieuwe, innovatieve verpakking voor thuisbleeksysteem Opalescence Go

                        )

                )

        )

    [permalink] => https://e.dental-tribune.com/epaper/dt-belgium-flemish-no-2-2019/
    [post_title] => DT Belgium (Flemish) No. 2, 2019
    [client] => 
    [client_slug] => 
    [pages_generated] => 
    [pages] => Array
        (
            [1] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/76737-874c83e6/2000/page-0.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/76737-874c83e6/1000/page-0.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/76737-874c83e6/200/page-0.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 76737-874c83e6/2000/page-0.jpg
                            [1000] => 76737-874c83e6/1000/page-0.jpg
                            [200] => 76737-874c83e6/200/page-0.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [2] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/76737-874c83e6/2000/page-1.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/76737-874c83e6/1000/page-1.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/76737-874c83e6/200/page-1.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 76737-874c83e6/2000/page-1.jpg
                            [1000] => 76737-874c83e6/1000/page-1.jpg
                            [200] => 76737-874c83e6/200/page-1.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [3] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/76737-874c83e6/2000/page-2.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/76737-874c83e6/1000/page-2.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/76737-874c83e6/200/page-2.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 76737-874c83e6/2000/page-2.jpg
                            [1000] => 76737-874c83e6/1000/page-2.jpg
                            [200] => 76737-874c83e6/200/page-2.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [4] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/76737-874c83e6/2000/page-3.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/76737-874c83e6/1000/page-3.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/76737-874c83e6/200/page-3.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 76737-874c83e6/2000/page-3.jpg
                            [1000] => 76737-874c83e6/1000/page-3.jpg
                            [200] => 76737-874c83e6/200/page-3.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [5] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/76737-874c83e6/2000/page-4.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/76737-874c83e6/1000/page-4.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/76737-874c83e6/200/page-4.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 76737-874c83e6/2000/page-4.jpg
                            [1000] => 76737-874c83e6/1000/page-4.jpg
                            [200] => 76737-874c83e6/200/page-4.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [6] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/76737-874c83e6/2000/page-5.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/76737-874c83e6/1000/page-5.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/76737-874c83e6/200/page-5.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 76737-874c83e6/2000/page-5.jpg
                            [1000] => 76737-874c83e6/1000/page-5.jpg
                            [200] => 76737-874c83e6/200/page-5.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [7] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/76737-874c83e6/2000/page-6.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/76737-874c83e6/1000/page-6.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/76737-874c83e6/200/page-6.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 76737-874c83e6/2000/page-6.jpg
                            [1000] => 76737-874c83e6/1000/page-6.jpg
                            [200] => 76737-874c83e6/200/page-6.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [8] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/76737-874c83e6/2000/page-7.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/76737-874c83e6/1000/page-7.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/76737-874c83e6/200/page-7.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 76737-874c83e6/2000/page-7.jpg
                            [1000] => 76737-874c83e6/1000/page-7.jpg
                            [200] => 76737-874c83e6/200/page-7.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [9] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/76737-874c83e6/2000/page-8.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/76737-874c83e6/1000/page-8.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/76737-874c83e6/200/page-8.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 76737-874c83e6/2000/page-8.jpg
                            [1000] => 76737-874c83e6/1000/page-8.jpg
                            [200] => 76737-874c83e6/200/page-8.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [10] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/76737-874c83e6/2000/page-9.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/76737-874c83e6/1000/page-9.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/76737-874c83e6/200/page-9.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 76737-874c83e6/2000/page-9.jpg
                            [1000] => 76737-874c83e6/1000/page-9.jpg
                            [200] => 76737-874c83e6/200/page-9.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [11] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/76737-874c83e6/2000/page-10.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/76737-874c83e6/1000/page-10.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/76737-874c83e6/200/page-10.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 76737-874c83e6/2000/page-10.jpg
                            [1000] => 76737-874c83e6/1000/page-10.jpg
                            [200] => 76737-874c83e6/200/page-10.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [12] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/76737-874c83e6/2000/page-11.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/76737-874c83e6/1000/page-11.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/76737-874c83e6/200/page-11.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 76737-874c83e6/2000/page-11.jpg
                            [1000] => 76737-874c83e6/1000/page-11.jpg
                            [200] => 76737-874c83e6/200/page-11.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

        )

    [pdf_filetime] => 1729706522
    [s3_key] => 76737-874c83e6
    [pdf] => DTBELFL0219.pdf
    [pdf_location_url] => https://e.dental-tribune.com/tmp/dental-tribune-com/76737/DTBELFL0219.pdf
    [pdf_location_local] => /var/www/vhosts/e.dental-tribune.com/httpdocs/tmp/dental-tribune-com/76737/DTBELFL0219.pdf
    [should_regen_pages] => 1
    [pdf_url] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/76737-874c83e6/epaper.pdf
    [pages_text] => Array
        (
            [1] => 

DTBE22nl.indd





DENTAL TRIBUNE
The World’s Dental Newspaper . Belgische editie

Tweemaandelijks, 6de jaargang, 2019 – P919141 - afgiftekantoor Brussel X - verschijnt niet in juli. – Verantwoordelijke uitgever: P.C. Maters, Alsembergsesteenweg 842, 1180 Brussel

Maart-april 2019

www.dental-tribune.com
Zirkonium implantaten:
de toekomst in implantologie?

... pagina 4

Chirurgische
kroonverlenging

En gebruik van botuline toxine bij het corrigeren van
een gingivale glimlach bij een orthodontische patiënt.
Dr. Irineu Gregnanin Pedron, Brazilië
Inleiding
De vraag naar esthetische behandelingen kent een exponentiële groei.
Naast het principiële aspect van de bevordering van de gezondheid is ook de
esthetiek van de glimlach een doelstelling voor zowel tandartsen als artsen,
omdat de glimlach in onze samenle1

daaraan verbonden behandeling conservatiever, efficiënter, sneller en veiliger is dan chirurgische protocollen.5, 10
Botuline toxine wordt gesynthetiseerd
door de anaerobe grampositieve bacterie Clostridium botulinum. Het remt
de afgifte van acetylcholine ter hoogte
van de neuromusculaire overgang en
voorkomt spiercontracties. 3, 6, 8, 9 Er zijn
zeven toxine serotypes (A, B, C1, D, E,
F en G), maar in de klinische praktijk
wordt subtype A.3 het vaakst gebruikt,
en is ook het meest effectief.6 Botuline
toxine is effectief gebleken bij de behandeling van een gingivale glimlach
bij patiënten met een hyperfunctie van
de spieren die bij de glimlach betrokken zijn, en bij patiënten met andere
aandoeningen, zoals stoornissen van
het temporomandibulair gewricht (hypertrofie van de kauwspieren,
p2»

6de jaargang - nr 22

14th CAD/CAM &
Digital Dentistry
Conference in Dubai

... pagina 10

Dit nummer wordt u aangeboden
in samenwerking met de volgende bedrijven:

Carestream, GC Europe, Conseuro,
Johnson & Johnson, Ultradent

Door de hersenen geleide
implantaire reconstructie:
wie neemt de beslissingen?
Dr. Scott D. Ganz, Verenigde Staten
Het lijkt erop dat er nog steeds een
grote kloof gaapt tussen degenen die
gebruik maken van 3D-technologie
voor de planning en het plaatsen van
tandimplantaten, en degenen die die
technologie niet gebruiken. Het is duidelijk dat beslissingen over de diagnose en het behandelingsplan van onze
patiënten het verschil kunnen maken
tussen een geslaagd en een mislukt resultaat. Onlangs werd in een online advertentie voor een educatief programma geopperd dat "implantaatchirurgie
helemaal niet ingewikkeld is; het is
zelfs eenvoudiger dan de meeste andere tandheelkundige disciplines, en elke
tandarts beschikt over de knowhow
om implantaten chirurgisch te plaatsen. Als je tanden kunt trekken, kun je
ook een tandimplantaat plaatsen! Een
tandarts die door de hersenen geleide
chirurgie uitoefent, heeft geen dure
apparatuur nodig; iedereen kan het

zonder zware initiële investeringen leren!" De implantologie is vanaf nu één
van de meest voorspelbare en efficiënte
behandelingsmethodes in de tandheelkunde. Maar wanneer een panoramische of periapicale röntgenfoto in twee
dimensies de enige gebruikte beeldvormingstechniek is, hoe kan een tandarts
dan echt weten of een ingreep al dan
niet gecompliceerd zal zijn?
In af beelding 1 wordt een haarscherp
3D-beeld weergegeven van een bovenen onderkaak, evenals het transversale beeld van de tanden en wortels in
beide tandbogen, na behandeling met
een planningssoftware (NobelClinician, Nobel Biocare). Deze cruciale
informatie toont aan in welke mate
de anatomie van elke patiënt uniek en
bijzonder is, en hoe de botanatomie, de
positie van de wortels in het bot en het
traject van de tanden van elke patiënt

mogelijk niet samenvallen met het alveolaire proces. Zonder deze informatie kan het plaatsen van implantaten
worden bemoeilijkt, en kunnen complicaties het gevolg zijn. Dat is de reden
waarom tandartsen absoluut de meest
recente 3D CBCT beeldvorming en
interactieve planningssoftware moeten
gebruiken, om optimaal rekening te
kunnen houden met de unieke anatomie van elke patiënt.
Bij het evalueren van locaties waar
potentieel een implantaat kan worden
geplaatst, is het niet enkel de aanwezige hoeveelheid botmateriaal die van
belang is. Immers, onze patiënten hebben tanden nodig en geen implantaten. Tandartsen moeten leren om een
"implantaire reconstructie geleid door
restauratie" toe te passen - en weten
waar de positie van de tanden bepaald
wordt door botweefsel of door p6»
AD

Charming
MY SMILE IS

Afb. 1: De patiënte heeft een gingivale glimlach.

ving een manier is om te communiceren en onze gevoelens te uiten.1-3 De
esthetische harmonie van het gelaat is
direct verbonden met de glimlach, die
op zijn beurt samengesteld is uit drie
componenten: de tanden, het tandvlees
en de lippen.1-4 Een glimlach wordt als
esthetisch aangenaam ervaren wanneer
de verhoudingen tussen deze elementen perfect zijn, en wanneer niet meer
dan 3 mm van het tandvlees zichtbaar
is. Wanneer meer dan 3 mm van het
tandvlees zichtbaar is, wordt dit als
een onesthetische "gingivale glimlach"
beschouwd, wat voor sommige patiënten psychologische gevolgen met zich
meebrengt.1, 3, 5-8 Verschillende therapeutische modaliteiten zijn voorgesteld
voor het corrigeren van een gingivale
glimlach, zoals gingivectomie of gingivoplastie, 1-3, 5, 6, 8, myectomie 6, 8 en
orthognatische chirurgie.6, 8, 9 Die laatste twee interventies hebben een meer
invasief karakter en er is een hoger
percentage morbiditeit aan verbonden.7
Om een chirurgische ingreep te vermijden, kan het gebruik van botuline
toxine overwogen worden, omdat de

#MYSMILEISPOWERFUL

Ecem,

uit Duitsland is marketingspecialist en thuiskok en glimlacht als ze
weer op avontuur gaat, naar een plek waar ze nog nooit is geweest. Opalescence®
PF-bleeksysteem kan flexibel worden gedragen, zodat ze haar tanden stralend wit kan
houden op een manier die bij haar levensstijl past:
• op maat gemaakte bleeklepels voor thuisbehandeling
• 10% of 16% carbamideperoxide
Lees meer over cosmetische bleekbehandelingen op opalescence.com/nl.

www.ultradent.com/nl
© 2019 Ultradent Products, Inc. All rights reserved.

20190405_DT_BE_22-2019_Opalescence PF_NL.indd 1

20.03.2019 17:30:47


[2] => DTBE22nl.indd
Dental Tribune Belgische editie

2

Chirurgische kroonverlenging
p1»

bruxisme, abnormaal klemmen
van de tanden) en myofasciale pijn. 3,
6, 9
In dit artikel wordt een geval van
een gingivale glimlach beschreven, die
werd behandeld met een combinatie
van een chirurgische kroonverlenging
(gingivoplastie) en een injectie met botuline toxine.

Case study
De patiënte was een 27-jarige vrouw
van Afrikaanse afkomst die zich bekloeg over de zichtbaarheid van haar
tandvlees wanneer ze lachte (af b. 1).
Klinisch gezien was er een anatomische disharmonie tussen de lengte van
de voortanden en het gingivale weefsel, waarvan meer dan 3 mm zichtbaar
was, dat de oorzaak was van de gingivale glimlach (af b. 2a). Met behulp van
een Chu-sonde (Hu-Friedy, Chicago,
USA) werd de lengte van de tanden
(af b. 2b) gemeten. De voorgestelde behandeling bestond uit een chirurgische
kroonverlenging (gingivoplastie), die
na voorstelling van de resultaten zou
worden gevolgd door een injectie met
botuline toxine om de gingivale glimlach te corrigeren. De patiënte werd
ervan op de hoogte gebracht dat de
gingivale glimlach zes maanden na de
behandeling zou terugkeren, als gevolg
van het tijdelijke effect van het product.
Na lokale infiltratieve anesthesie werden met behulp van een sonde met millimetermarkeringen de penetratiepunten gedefinieerd, en werd de lijn die die
punten verbindt, door middel van elektrocauterisatie gemarkeerd. 2 De lengte
van de tanden werd vergroot om de zenit te karakteriseren. Vervolgens werd
een curettage uitgevoerd, vergelijkbaar
met een externe afkanting, teneinde
de weefselgenezing te bevorderen. Er
is geen enkele noodzaak om chirurgisch cement te gebruiken, aangezien
wondgenezing een tweedelijns proces
is. De patiënte meldde geen klachten
of postoperatieve complicaties.
Tijdens de raadpleging 30 dagen
later werd het orthodontisch apparaat
verwijderd, en werd voldoende weefselgenezing vastgesteld (af b. 3). De
patiënte meldde geen veranderingen
of klachten, maar was nog steeds ongelukkig met haar gingivale glimlach
(af b. 4). Tijdens dezelfde raadpleging
werd botuline toxine geïnjecteerd nadat de huid was gedesinfecteerd met
70% ethanol en het sebum in de desbetreffende zone was verwijderd om lokale infecties te voorkomen. De injectiepunten werden gemarkeerd naast elk
neusgat. Vervolgens werd een lokaal
4

anestheticum (EMLA, AstraZeneca)
gebruikt om de patiënte voldoende
comfort te geven tijdens de procedure. Botuline toxine van type A (Botox
200, Allergan) werd verdund in een 2
ml zoutoplossing, volgens de instructies van de fabrikant, en twee eenheden werden geïnjecteerd op de vooraf
bepaalde plaatsen, lateraal ten opzichte
van elk neusgat. Na de injectie werd de
patiënte aangeraden om gedurende 4
uur het hoofd niet naar voren te buigen
en zich te onthouden van fysieke activiteiten gedurende de eerste 24 uur na de
ingreep. Na tien dagen toonde onderzoek van de patiënte een evenwichtige
openingsbeweging van de bovenlip aan
(af b. 5). Er werden geen bijwerkingen
of klachten gemeld.

Discussie
Een gingivale glimlach wordt gekenmerkt door een zichtbaarheid van
meer dan 3 mm van de bovenste gingiva tijdens de glimlach,1, 3, 5, 7 en wordt
vaak vastgesteld bij vrouwen.10 De hogere frequentie bij vrouwen kan worden
verklaard door een lagere glimlachlijn
bij mannen.4, 5 Er zijn verschillende
etiologieën gesuggereerd voor een gingivale glimlach, waaronder een overmatige verticale ontwikkeling van de
bovenkaak,4–6, 8, 9 een zogenaamde altered passive eruption (APE),4, 6, 7, 9 een
hyperfunctie van de spieren die bij de
glimlach betrokken zijn6, 7, 9 en een kortere lengte van het klinisch kroongedeelte van de tanden.1, 2, 7 Deze pathologieën treden afzonderlijk of gelijktijdig
op, en bepalen het type behandeling dat
moet worden toegepast.
Wanneer een gingivale glimlach
wordt veroorzaakt door musculaire hyperactiviteit is een injectie met botuline
toxine aangewezen. In de eerste plaats
is deze behandeling conservatiever dan
chirurgische protocollen (myectomie
of Le Fort 1 osteotomie). Daarnaast is
het gebruik van toxine veel eenvoudiger en veiliger, en werkt het veel sneller. 3-11 Klinische resultaten verschijnen
binnen 2-10 dagen na de injectie, en
het meest zichtbare effect wordt 14 dagen na de injectie waargenomen. 3, 5 Dit
houdt ongeveer 3-6 maanden aan. 3, 5,
6, 9
De glimlach houdt verband met de
werking van verschillende gelaatsspieren, zoals de levator labii superioris, de
levator labii superioris alaeque nasis,
de zygomaticus major, de zygomaticus
minor, de levator en depressor anguli
oris, de orbicularis oris en de risorius. 3-6 8-10 De eerste drie van deze spieren

5

Afb. 4: De patiënte was nog steeds ongelukkig met haar gingivale glimlach. | Afb. 5: Tien dagen na de
injectie met botuline toxine heeft de patiënte een harmonieuze openingsbeweging van de bovenlip.

2



Maart - april 2019

3

Afb. 2a en b: Anatomische disharmonie van de lengte van de anterieure elementen (a). De lengte van de tanden wordt gemeten met behulp van een Chu-sonde (b). |
Afb. 3a en b: Dertig dagen na de ingreep: voldoende weefselgenezing (a); toegenomen lengte van de tanden, gemeten met een Chu-sonde (b).

hebben een grotere invloed en bepalen
de mate van verhoging van de bovenlip. Het zijn voornamelijk die spieren
die door de injectie met toxine moeten
worden behandeld. De vezels van die
spieren convergeren naar dezelfde zone
en vormen een driehoek, waardoor het
mogelijk is om het toxine gelijktijdig in
één enkele injectie toe te dienen aan de
drie spieren. Na injectie verspreidt het
toxine zich in een zone van 10 tot 30
mm waar de efficiëntie maximaal is. 35
De geplande injectiezone voor het
toxine bevindt zich lateraal ten opzichte van de neusvleugel. 3, 4, 8-10 Na injectie
vermindert het toxine spiercontracties die verantwoordelijk zijn voor de
verhoging van de bovenlip, waardoor
minder gingivaal weefsel zichtbaar
wordt.3-11
Elke spier die betrokken is bij de verhoging van de bovenlip heeft zijn eigen
functie voor de glimlach. De injectiepunten worden bepaald door de contractie van bepaalde spiergroepen die
verschillende zones controleren waar
de bovenste gingiva zichtbaar is. Er
zijn verschillende classificaties voor de
gingivale glimlach mogelijk: anterieur,
posterieur, gemengd en asymmetrisch,
afhankelijk van de betrokken spiergroepen.4, 10 Een gingivale glimlach
van het anterieure type moet met een
conventionele techniek worden behandeld, waarbij de injecties lateriaal
ten opzichte van de neus worden uitgevoerd. Bij patiënten met een gingivale glimlach van het posterieure type,
moeten de injecties met toxine worden
uitgevoerd ter hoogte van de zygomaticus major en de zygomaticus minor, op
twee verschillende plaatsen: het eerste
punt ter hoogte van de locatie met de
grootste contractie van de nasolabiale plooien tijdens de glimlach, en het
tweede punt 2 cm verwijderd van het
eerste, lateraal en ter hoogte van de lijn
die van de neusvleugel naar de tragus
van de oorschelp loopt. Bij patiënten
met een gingivale glimlach van het gemengde type moet het toxine worden
geïnjecteerd op alle bovenvermelde
plaatsen. De dosis moet echter worden
gehalveerd ter hoogte van de locatie
lateraal ten opzichte van de neusvleugel.5 Bij een labiale asymmetrie die het
gevolg is van verschillen in spieractiviteit4 verschilt de geïnjecteerde dosis aan
weerszijden van het gelaat.5, 10 Botuline
toxine van het type A is een hydrofiel,
steriel en stabiel poeder dat vacuüm
wordt bewaard. 3, 6, 8 De reconstitutie
gebeurt door toevoeging van een oplosmiddel (0,9% natriumchloride) in
de fles. De oplossing moet vervolgens
worden bewaard bij een temperatuur
tussen 2 °C en 8 °C en moet binnen

4-8 uur worden gebruikt om een optimale efficiëntie te garanderen. 3, 9 Bij
het begin van de behandeling werden
extra-orale foto's genomen, waaronder
een close-up van de glimlach. Verschillende auteurs benadrukken het
belang van het maken van een foto van
de glimlach vóór en na injectie van het
toxine.6, 10, 11 Er is wel gesuggereerd
dat voor het maken van de foto van de
glimlach elke spier individueel moet
worden gestimuleerd met behulp van
elektrische stroom, om te garanderen
dat de spiercontracties gecontroleerd,
nauwkeurig en herhaalbaar zijn, aangezien het extreem moeilijk is om een
spontane glimlach te herhalen. Daarenboven beseffen patiënten dat de behandeling wordt uitgevoerd om een
andere glimlach te creëren, en vanuit
dat perspectief is er een onbewuste neiging om anders te glimlachen wanneer
foto's worden genomen na de behandeling.11
Ondanks het feit dat een injectie
met botuline toxine een eenvoudige en
veilige techniek is, kan het worden geassocieerd met bepaalde bijwerkingen
zoals pijn op de injectieplaats, bloeduitstorting, infectie, oedeem, dysfonie,
dysfagie, ptosis of een verlenging van
de bovenlip en een asymmetrische
glimlach. De tandarts moet bijzondere aandacht besteden aan de dosering,
de nauwkeurigheid van de techniek en
de locatie van de injectiepunten. 3, 5, 6, 9,
11
In het hier behandelde geval werden
geen klachten of veranderingen als gevolg van de injectie gemeld. Bij de volgende contra-indicaties is het gebruik
van botuline toxine niet aangewezen:
zwangerschap, borstvoeding, overgevoeligheid (allergie) aan botuline toxine, lactose en albumine, spierziekten
en neurodegeneratieve aandoeningen
(myasthenia gravis en de ziekte van
Charcot-Marie-Tooth), en gelijktijdig
gebruik van aminoglycoside antibiotica
die de effecten van toxine versterken.3, 9
In dit geval resulteerde de gecombineerde behandeling (gingivectomie
en injectie van botuline toxine van
type A) in een symmetrische glimlach
van de patiënte. In geval van één enkele behandeling zou dit bijna perfect
resultaat nooit zijn bereikt. De eerste
stap, het vormen van een nieuwe zenit
tijdens de gingivectomie, vergemakkelijkt de creatie van een nieuwe tandheelkundige architectuur, en zorgt
voor een optimale harmonie tussen de
gingiva, de tanden en het gelaat van de
patiënte. Een daaropvolgende injectie
met botuline toxine van type A verzachtte de gingivale glimlach dankzij
een evenwichtige openingsbeweging
van de bovenlip, terwijl de zachte ge-

laatslijnen van de glimlach behouden
blijven, zoals te zien is aan de nasolabiale plooien naast de neusvleugels, door
af beeldingen 1 en 5 te vergelijken.

Conclusie
Samenvattend kunnen we stellen dat
een injectie met botuline toxine een
minder invasieve, snellere, veiligere
en efficiëntere behandeling is, die leidt
tot harmonieuze en aangename resultaten wanneer die doelbewust wordt
toegepast op de desbetreffende spieren,
waarbij zowel de geschikte dosis als het
type glimlach worden gerespecteerd.
Deze techniek is dus een efficiënte extra behandeling om het esthetisch resultaat van de glimlach te verbeteren in
combinatie met een gingivectomie.
Noot van de redactie: Een volledige lijst
met referenties is verkrijgbaar bij de
uitgever. Dit artikel is eerder verschenen
in het tijdschrift Ortho, vol. 3, nummer
1/2018.

Dr. Irineu Gregnanin Pedron
is gespecialiseerd in parodontologie en implantologie. Hij bekleedt
een positie als onafhankelijk wetenschapper aan de faculteit tandheelkunde van de Universiteit van
Sao Paulo, Brazilië, en is hoogleraar
parodontologie en multidisciplinair
klinisch onderzoek, ook aan de faculteit tandheelkunde van de Universiteit van Sao Paulo. Hij geeft
cursussen over het gebruik van botuline toxine in de tandheelkunde
aan het Bottoxindent instituut, Sao
Paulo. Hij is auteur van het boek
Toxina Botulínica – Aplicações em
Odontologia (Editora Ponto, 2016
; gepubliceerd in het Portugees).
Dr. Pedron heeft een eigen tandartspraktijk in Sao Paulo. Hij kan worden gecontacteerd op het volgende
adres: igpedron@alumni.usp.br


[3] => DTBE22nl.indd
KAN LISTERINE
DE MONDHYGIËNE
HELPEN VERBETEREN?
®

Ja, significant. Een meta-analyse met meer dan 5.000
1
proefpersonen levert het bewijs.

Zo werkt LISTERINE :
®

TOT

MEER

j&j

TANDPLAKVRIJE
TANDOPPER*
VLAKKEN
1

* bij 2.325 proefpersonen die naast de mechanische tandreiniging met LISTERINE® spoelden.

Tandenpoetsen, interdentaal reinigen en
spoelen. Omdat 3-maal beter werkt.

1 Meer over de resultaten van de baanbrekende meta-analyse vindt u bij Araujo MWB

et al., JADA 2015; 146 (8): 610-622. 2 Geldt voor Listerine met 4 essentiële oliën.

2

®
LISTERINE
met 4 essentiële oliën helpt
·
biofilmvormende bacteriën die achterblijven na het mechanisch reinigen van
de mondholte te bestrijden.
· De essentiële oliën dringen diep in
de biofilm door en helpen de structuur
ervan te vernietigen.
· Daardoor wordt de biofilm losgemaakt,
ook op plaatsen waar de tandenborstel
en tandzijde maar moeilijk kunnen geraken.


[4] => DTBE22nl.indd
4

Dental Tribune Belgische editie



Maart - april 2019

Zirkonium implantaten:
de toekomst in implantologie?
Waarom vragen meer en meer patiënten zirkonium implantaten?
Dr. Pascal EPPE, Kaakchirurg
Bij afwezigheid van vrije elektronen
is keramisch materiaal van zirkoniumoxide elektrisch isolerend en dus volledig vrij van metaal. Aangezien zirkonium niet warmtegeleidend is, kunnen
implantaten in de mond worden geslepen zonder het risico om osteonecrose
te veroorzaken. De witte kleur bevordert esthetische restauraties.

Afb. 1: Zirkonium implantaat

Tandheelkundige implantaten in
zirkonium worden alsmaar populairder. Steeds meer bedrijven bieden in
hun catalogus zirkonium implantaten
aan. De hoge esthetiek, de toename
van gevallen van gevoeligheid voor titanium en de overduidelijke voordelen
voor de gezondheid geven aan dat zirkonium het materiaal bij uitstek wordt
voor tandheelkundige implantaten.
De belangrijkste redenen om te kiezen
voor zirkonium zijn de volgende:

Een lage affiniteit voor tandplak
en de afwezigheid van periimplantitis
Het epitheelweefsel past zich beter
aan zirkonium dan aan metaal aan, en
het risico op peri-implantitis is bijna
nul. De bacteriële kolonisatie van zirkonium is inderdaad uiterst laag 1. Op die
manier wordt botverlies rond een zirkonium implantaat beperkt. Recent wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat het bot en de gingiva rond een
zirkonium implantaat sneller genezen.

Zirkonium implantaten hebben een
lage affiniteit voor tandplak 2. Het creëren van een gezonde microbiota resulteert in gezond slijmvlies met weinig
ontstekingen. Het risico op peri-implantaire aandoeningen is aanzienlijk
lager. De bloedcirculatie in het weefsel
rond het zirkonium implantaat is vergelijkbaar met die van weefsel rond een
natuurlijke tand 3.

Deze mechanische eigenschappen
zorgen ervoor dat de nieuwe generatie
zirkonium implantaten kauwkrachten
kunnen weerstaan.

Afb. 3: Case study van Dr. Roche JL: plaatsen
van "monobloc" implantaten.

Na het behalen van zijn diploma
als tandarts aan de Universiteit van
Leuven in 1983, voltooide Pascal
EPPE zijn opleiding in de homeopathie met een Europees diploma
in de homeopathie in 1994. Daarna behaalde hij een universitaire
graad in orale implantologie en
biomaterialen aan de Universiteit
van Bordeaux met een doctoraalscriptie getiteld "Allergieën in implantologie". Hij is gepassioneerd
door micronutritie en behaalde een
professionele en universitaire graad
in micronutritie aan de universiteit
van Poitiers in Frankrijk. Hij geeft
veel internationale lezingen over
biocompatibiliteit en micronutritie.
Hij beoefent uitsluitend keramische
implantologie. Hij is één van de
oprichters van EACim (European
Academy of Ceramic Implantology).

Sommige patiënten kunnen allergisch zijn voor metalen 4. Keramisch
materiaal van zirkoniumoxide daarentegen is uitermate biocompatibel en
heeft geen invloed op het immuunsysteem. Verschillende studies hebben
aangetoond dat er geen incompatibiliteit en geen allergische reacties met
betrekking tot dit materiaal zijn.

Afb.6: Schematische weergave van tweedelige
implantaten met recht of schuin abutment, met
weergave van de laser-oppervlaktebehandeling
van de schroefdraad.

Er zijn verschillende oppervlaktebehandelingen mogelijk. Een met laser
bewerkt oppervlak bijvoorbeeld resulteert in een oppervlaktevergroting door
een verhoogde micro- en macro-ruwheid. Deze techniek bevordert de osseointegratie aanzienlijk. Het overlevingspercentage ligt momenteel boven
98% en is vergelijkbaar met dat van de
beste titanium implantaten.
Het belangrijkste kenmerk van zirkoniumoxide is de uitstekende weefselverenigbaarheid. Het crestale bot
blijft uiterst stabiel tot aan de laatste
wikkelingen van de schroefdraad. In
sommige gevallen wordt zelfs secundaire botvorming op het zirkonium
vastgesteld 6.

Nieuwe zirkonium implantaten:
breukvast en betrouwbaar.

Bewijs van osseointegratie van
zirkonium?

De nieuwe generatie zirkonium implantaten biedt een resistentie die veel
hoger is dan wat we tot nu toe gewend
waren. Zirkonium is veerkrachtiger
en dus minder bros; bovendien zijn de
breukweerstand en de buigsterkte drie
keer hoger dan die van titanium.

Een reeks onderzoeken7 heeft aangetoond dat zirkonium stevig in het
bot wordt geïntegreerd. Hiervoor is
de oppervlakteafwerking van de implantaten van belang. Studies8 hebben
aangetoond dat, bij een vergelijkbare
oppervlakteafwerking, de botappositie
absoluut identiek is bij titanium en zirkonium implantaten.

Deze breukweerstand is voorna-

De resultaten van talrijke klinische
studies9 hebben aangetoond dat de osseointegratie van zirkonium implantaten vergelijkbaar is met of zelfs hoger
dan die van titanium implantaten.

Vervangen zirkonium
implantaten titanium
implantaten?
Afb. 5: buigsterkte van zirkonium in vergelijking
met titanium.

Afb. 7 en afb. 8 : Case study van Dr. Giancarlo
Bianca. Monobloc implantaat met perfecte
integratie van zacht weefsel. Net vóór het maken
van de afdruk.

perfect hypoallergeen en voldoet daarmee aan de dringende vraag van patiënten die voornamelijk bekommerd
zijn om de problemen van gevoeligheid
en biocompatibiliteit 10.

Allergieën en hypergevoeligheid

Zirkonium voor een optimale
biocompatibiliteit
Zirkonium is een inert biokeramisch
materiaal met uitstekende biomechanische eigenschappen. Het is niet warmtegeleidend, veroorzaakt geen galvanische reacties en is, in tegenstelling tot
titanium, niet gevoelig voor corrosie in
de orale flora.

Dr. Pascal Eppe, kaakchirurg

Sommige keramische implantaten
kunnen, net als natuurlijke tanden, in
de mond worden geslepen.

Afb. 4: "Two-piece solution" implantaat, gemonteerd op de implantaathouder.
Afb. 2: Case study van Dr. Pascal EPPE:
Genezing van zacht weefsel rond een monoblocimplantaat. Vóór het maken van de afdruk.

melijk te danken aan het HIP-proces
(Hot Isostatic Post compaction). In dit
stadium wordt het materiaal gecomprimeerd door het gedurende drie dagen
op 2000 bar te sinteren in een tunneloven. Op die manier worden de fysische
eigenschappen van het basismateriaal
aanzienlijk verbeterd. Opgelet: niet
alle zirkonium implantaten die op de
markt beschikbaar zijn, ondergaan dit
HIP-proces dat zorgt voor een uiterst
hoge breukweerstand 5.

Het zirkonium dat vandaag de dag
in de implantologie wordt gebruikt, is

Bij gebruik van zirkonium implantaten wordt bacteriële tandplak bovendien niet afgezet en wordt het risico van
peri-implantitis voorkomen. Dit bevordert de hygiëne en staat garant voor een
lange levensduur van de implantaatgedragen restauratie. Rekening houdend
met de voordelen van het materiaal
(esthetiek, biocompatibiliteit), zullen
zirkonium implantaten op termijn een
oplossing bieden voor peri-implantitis
en een waardevol alternatief vormen
voor titanium implantaten.

Patiënten zijn zich alsmaar meer
bewust van hun gezondheid.
Vandaag de dag zijn patiënten zich
meer bewust van hun gezondheid dan
ooit tevoren. Zirkonium implantaten
voldoen aan deze groeiende verwachtingen: ze zijn wit, hebben de kleur
van natuurlijke tanden en hebben een
uiterst esthetische uitstraling.

www.biodenth.be,
pascal.eppe@gmail.com

Bibliografie
1.

• Höllander J, Lorenz J, Stübinger S Hölscher
W, Heidemann D, Ghanaati S, Sader R. Zir-

conia dental implants : investigation of clinical
parameters, pateint satisfaction and microbial
contamination. Int J Oral Maxillofac Implants.
2016 Jul-Aug;31(4):855-64.

• Scarano A, Piattelli M, Caputi S, Favero GA, Piattelli A. Bacterial adhesion on commercially pure

titanium and zirconium oxide disks : an in vivo
human study. J Periodontol 2004 ; 75(2) : 292-296

• Yu P, Wang C, Zhou J, Jiang L, Xue J, Li W.
Influence of Surface Properties on Adhesi-

on Forces and Attachment of Streptococcus
mutans to Zirconia In Vitro. Biomed Res Int.
2016;2016:8901253.

• Rimondini L, Cerroni L, Carrassi A, et al.
Bacterial colonization of zirconia ceramic surfaces: an in vitro and in vivo study. Int J Oral
2.

Maxillofac Implants 2002; 17:793–798.

• Roehling S, Astasov-Frauenhoffer M, Hauser-Gerspach I, Braissant O, Woelfler H, Wal-

timo T, Kniha H, Gahlert M. In Vitro Biofilm
Formation on Titanium and Zirconia Implant
Surfaces. .J Periodontol. 2017 Mar;88(3):298-307.

• Olivia J et al. : Five years success rate of 831

consecutively placed zirconia dental implants
in humans : a comparison of three different

rough surfaces. Int J Oral Maxillofac Implants
2010,25(2) : 336-344.

• Hoffmann O, Angelov N, Zafiropoulos GG,
Andreana S. Osseointegration of zirconia im-

Afb.9 : Case study van Dr. Giancarlo Bianca:
Volledig keramische kroon geplaatst op het
implantaat in positie 11.

plants with different surface characteristics : an

evaluation in rabbits ; Inr J Oral Maxillofacail
Implants 2012 ; 27(2) : 352-358.

Alle parameters geven aan dat zirkonium implantaten de toekomst zijn
in de implantologie. Onlangs werd een
nieuwe Europese Academie - EACim
- opgericht om de praktijk van keramische implantologie in Europa en in alle
onafhankelijkheid te verspreiden en te
bevorderen.

• Noumbissi S, Piconi C. Stability assesment of

www.eacim-ceramic-implantology.com

mized controlled clinical study. Clin Oral Im-

85 standblasted and laser-etched surface zirconia implant using the periotest method over 4

months of bone integration time. Key Enginee3.

ring materials 2016, vol. 720 : 65-68.

• Cosgarea R, Gasparik C, Dudea D, et al. Peri-implant soft tissue colour around titanium

and zirconia abutments: a prospective rando-


[5] => DTBE22nl.indd
Dental Tribune Belgische editie

Maart - april 2019

plants Res 2015; 26(5):537–544.

gration of one-piece zirconia implants compa-

plant by a removal torque comparison with a

tissue biological response to zirconia and me-

a histomorphometric study in the dog. Clin

res. 2012;23:1210–6

• Kajiwara N, Masaki C, Mukaibo T, et al. Soft

tal implant abutments compared with natural

tooth: microcirculation monitoring as a novel
4.

bioindicator. Implant Dent 2015; 24(1):37–41.

• Gittens RA, Olivares-Navarrete R, Tannen-

baum R, Boyan BD, Schwartz Z . Electrical
implications of corrosion for osseointegration

of titanium implants . J Dent Res 2011; 90(12):
1389–1397. 35

• Jacobi-Gresser E, Huesker K, Schütt S. Ge-

netic and immunological markers predict tita-

nium implant failure: a retrospective study. Int
J Oral Maxillofac Surg 2013; 42(4): 537–543.

• von Baehr V. Titanium immunology: Titanium

tolerance – myth or reality ? Institut für Medizinische Diagnostik, Berlin.

• Stejskal V, Reynolds T, Bjørklund G . Incre-

ased frequency of delayed type hypersensitivity to metals in patients with connective tissue

disease. J Trace Elem Med Biol. 2015; 31:
230–236.

• Siddiqi A, Payne AG, De Silva RK, Duncan
WJ. Titanium allergy: could it affect dental

implant integration ? Clin Oral Implants Res.
5.

2011; 22(7): 673–680. 39.

• Sanon C, Chevalier J, Douillard T, Cattani-Lorente M, Scherrer SS, Gremillard L. A

new testing protocol for zirconia dental im6.

plants. Dent Mater. 2015 Jan;31(1):15-25.

• Rottmar M, Müller E, Guimond-Lischer S,
Stephan M, Berner S, Maniura-Weber K.

Assessing the osteogenic potential of zirconia

and titanium surfaces with an advanced in vitro
7.

model. Dent Mater. 2019 Jan;35(1):74-86.

• Sennerby L, Dasmah A, Larsson B, Iverhed M.

• Bone tissue responses to surface-modified zir-

conia implants: A histomorphometric and re-

moval torque study in the rabbit. Clin Implant
8.

Dent Relat Res. 2005;7

• Jank S, Hochgatterer G. Success rate of
two-piece zirconia implants: a retrospective

statistical analysis, Implant Dentistry: April
2016; 25(2):193–198.

• Wenz HJ, Bartsch J, Wolfart S, Kern M. Os-

seointegration and clinical success of zirconia
dental implants: a systematic review. Int j prosthodont. 2008;21:27–36.

• Andreiotelli M, Wenz HJ, Kohal R-J. Are ceramic implants a viable alternative to titanium
implants? A systematic literature review. Clin
oral implants res. 2009;20 Suppl 4:32–47

• Stadlinger B, Hennig M, Eckelt U, Kuhlisch
E, Mai R. Comparison of zirconia and titanium

implants after a short healing period. A pilot
study in minipigs. Int j oral maxillofac surg.
2010;39:585–92

• Gahlert M, Burtscher D, Pfundstein G, Gru-

nert I, Kniha H, Roehling S. Dental zirconia

implants up to 3 years in function: a retrospective clinical study and evaluation of prosthetic

restorations and failures. Int j oral maxillofac
implants. 2013;28:896–904

• Gahlert M, Kniha H, Weingart D, Schild S,

Gellrich N-C, Bormann K-H. A prospective clinical study to evaluate the performance of zirconi-

um dioxide dental implants in single-tooth gaps.
Clin oral implants res. 1 de abril de 2015

• Gahlert M, Roehling S, Sprecher CM, Kniha
H, Milz S, Bormann K. In vivo performance
of zirconia and titanium implants: a histomorphometric study in mini pig maxillae. Clin
oral implants res. 2012;23:281–6

• Ali Hafezeqoran and Roodabeh Koodaryan.
Effect of Zirconia Dental Implant Surfaces on

Bone Integration: A Systematic Review and
Meta-Analysis. Biomed Res Int. 2017; 2017:
9.

9246721.

• Stadlinger B, Hennig M, Eckelt U, Kuhlisch
E, Mai R.

• Comparison of zirconia and titanium implants

after a short healing period. A pilot study in

minipigs. Int J Oral Maxillofac Surg. 2010
Jun;39(6):585-92.

• Koch FP, Weng D, Krämer S, Biesterfeld S,
Jahn-Eimermacher A, Wagner W.Osseointe-

red with a titanium implant of identical design:
Oral Implants Res. 2010 Mar;21(3):350-6.

• Manzano G, Herrero LR, Montero J. Comparison of clinical performance of zirconia im-

plants and titanium implants in animal models:
a systematic review. Int J Oral Maxillofac Implants. 2014 Mar-Apr;29(2):311-20.

• Bormann K-H, Gellrich N-C, Kniha H, Dard
M, Wieland M, Gahlert M. Biomechanical

evaluation of a microstructured zirconia im-

standard Ti-SLA implant. Clin oral implants
• Oliva J, Oliva X, Oliva JD. One-year follow-up

• Mellingoff J, Cacaci C, Detsch F : One piece
ceramic implants : a longitudinal study over

two-year period. Implantologie 2015 ; 23(1) :
89-100

of fi rst consecutive 100 zirconia dental implants

• Hashim D, Cionca N, Courvoisier DS, Mom-

surfaces. Int J Oral Maxillofac Implants. 2007

survival of zirconia implants. Clin Oral Invest

in humans: a comparison of 2 different rough
May-Jun;22(3):430-5.

belli A : A systematic review of the clinical
2016 ; 20(7) : 1403-1417

• Brüll F. Zirconia dental implants : a clinical,

• Rottmar M, Müller E, Guimond-Lischer S,

to 3 years. Int J Oral Maxillofac implants 2104 ;

Assessing the osteogenic potential of zirconia

radiographic, and microbiologic evaluation up
29(4) : 914-920

Stephan M, Berner S, Maniura-Weber K.

and titanium surfaces with an advanced in vitro

5

model. Dent Mater. 2019 Jan;35(1):74-86.

• Kubasiewicz-Ross P, Hadzik J, Dominiak M.
Osseointegration of zirconia implants with
3 varying surface textures and a titanium implant: A histological and micro-CT study. Adv
Clin Exp Med. 2018 Sep;27(9):1173-1179.

10.

• Holländer J, Lorenz J, Stübinger S, Hölscher
W. Zirconia Dental Implants: Investigation of

Clinical Parameters, Patient Satisfaction, and

Microbial Contamination. Int J Oral Maxillofac Implants. 2016 Jul-Aug;31(4):855-64.

AD


[6] => DTBE22nl.indd
6

Dental Tribune Belgische editie

Door de hersenen geleide implantaire reconstructie:
wie neemt de beslissingen?
p1» het eventuele implantaat. Deze
aanpak kan met een hogere nauwkeurigheid in de praktijk worden gebracht
dankzij het gebruik van driedimensionale (3D) beeldvorming en softwaretoepassingen met tools die tandartsen
die waardevolle diagnostische informatie bieden.

In de pers verschijnen advertenties
die concepten bevorderen als "door de
hersenen geleide chirurgie tegenover
door de cone beam geleide chirurgie welke is het meest efficiënt? ", en die
tandartsen doet geloven dat beslissingen worden genomen door de computer en niet door de tandarts zelf, die
op de juiste manier gebruik maakt van
de technologie om zijn diagnostische
vaardigheden te verbeteren.
Dankzij de diagnose- en planningsmethodes van een behandeling op basis
van CBCT hebben tandartsen de beschikking over een groot aantal beelden, met name axiale, transversale en
panoramische doorsnedes, 3D volumetrische reconstructies (af b. 2), en nog
meer door het gebruik van interactieve
software, die de tandarts in staat stelt
om de dikte van de vestibulaire cortex en de botdichtheid te bepalen, en
het traject van de tanden ten opzichte
van het bot te visualiseren. Eens een
geschikte locatie is gevonden, kan de
tandarts het implantaat plaatsen, teneinde de geplande restauratie optimaal
te ondersteunen (af b. 3).
Op die manier is de behandelende
arts in staat om een beslissing te nemen
over de mogelijke behandelingen, op
basis van hoogkwalitatieve diagnostische informatie die door de technologie wordt geleverd. De 3D-beeldvormingstechnologie helpt tandartsen om
meer accurate en systematische diagnoses te stellen dan enige andere tweedimensionale methode - er is eigenlijk
geen enkele vergelijking mogelijk. De
diagnose is de sleutel tot het succes van
de implantaire behandeling en mag in



Maart - april 2019

1

2

geen enkel geval worden geminimaliseerd. Om een juiste diagnose te stellen, moeten tandartsen hun hersenen
gebruiken - de computer is niet degene
die beslist.

Case study
Een 74-jarige man komt op consultatie vanwege pijn aan zijn edentate onderkaak bij het kauwen met
zijn volledige, uitneembare prothese,
voornamelijk aan de rechterzijde (af b.
4). De prothese had weinig of geen
retentie, omwille van de resorptie van
de mandibulaire boog, en kon in de
praktijk enkel worden gedragen door
verschillende keren per dag een hechtmiddel aan te brengen. De patiënt werd
onderzocht door zijn tandarts die het
plaatsen van implantaten voorstelde
om het probleem van de onderkaak aan
te pakken.

3

4

6

5

In eerste instantie konden de volgende behandelingsopties voor deze patiënt overwogen worden:
•
•

•
•
•
•

Een vaste hybride prothese op
vier/vijf implantaten met een
standaard diameter.
Een vaste implantaatgedragen
prothese met onmiddellijke
functionaliteit van de implantaten.
Een volledige, uitneembare prothese op twee implantaten met
een standaard diameter.
Een volledige, uitneembare prothese op vier implantaten met
een standaard diameter.
Een volledige, uitneembare prothese op implantaten met een
kleine diameter.
Een chirurgische aanpak, flapless of met flap, om het onderliggende bot bloot te leggen.

Om bepaalde, voornamelijk financiële redenen had de behandelende
tandarts een eerste behandelingsplan
uitgewerkt, dat erin bestond om vier

7

Afb. 1: 3D volumetrische weergave van de relatie bovenkaak/onderkaak (links) en sagittale doorsnede (rechts) van de desbetreffende zone. | Afb. 2: Vooraanzicht van
de volumetrische reconstructie op basis van de CBCT-gegevens, waardoor een volledig onderzoek van de anatomie van de patiënt mogelijk wordt. | Afb. 3: Transversale doorsnede met weergave van het traject van de maxillaire alveolus ten opzichte van het traject van de wortel, tijdens de planning van een implantaat. | Afb. 4:
Edentate en geresorbeerde mandibulaire botrand. | Afb. 5: Panoramische reconstructie op basis van een reeks CBCT-gegevens. | Afb. 6: De "in het bot" afgebroken
boor.

implantaten met een kleine diameter te plaatsen in de anterieure sector
van de onderkaak, om de aanwezige
volledige prothese te stabiliseren met
behulp van bevestigingen. De geplande behandeling bestond uit een flapless
chirurgisch protocol met positionering
van de implantaire sites met behulp van
een panoramische röntgenfoto.
De panoramische reconstructie van
de edentate onderkaak kan informatie
opleveren over de botanatomie, maar in
de meeste gevallen is het beeld niet voldoende voor de planning van implantaten. Het is essentieel om nauwkeurig
en bilateraal de anatomische sites te
lokaliseren waar de nervus alveolaris

8

inferior (NAI) uit de onderkaak komt,
en een panoramische röntgenfoto kan
deze informatie niet met hoge nauwkeurigheid bieden. Om het plaatsen
van implantaten te kunnen plannen,
zou het erg nuttig zijn om een duidelijk
beeld van de aanwezige botanatomie te
hebben, zodat het aantal, de diameter
en de lengte van de implantaten kan
worden bepaald. Op een 2D panoramische röntgenfoto is het onmogelijk om
de breedte, het traject, de dichtheid van
het bot of zelfs de dikte van het bovenliggende zachte weefsel in te schatten.
Voor een tandarts kan het daarom erg
moeilijk zijn om echt weloverwogen
beslissingen te nemen op basis van een
tweedimensionaal beeld.

Tijdens het boren voor de initiële
voorbereiding van de piloot-osteotomie rechtstreeks doorheen het zachte weefsel is de boor onmiddellijk "in
het bot" gebroken. Een periapicale
röntgenfoto bevestigde de breuk van
de boor en de positie "in het bot". In
af beelding 6 wordt het papieren exemplaar weergegeven dat op basis van de
digitale röntgenfoto werd gemaakt. De
tandarts had de situatie aan de patiënt
uitgelegd en had besloten om de behandeling te staken.
Hij verwees de patiënt door naar een
maxillofaciaal chirurg die, na een onderzoek, ervoor koos om de bewuste
zone te laten genezen vóór een volgend

9

10

11a

11b

12

Afb. 7: 3D volumetrische reconstructie op basis van
CBCT-gegevens. Afb. 8: Noodzaak van botreductie
om de botrand af te vlakken voor het plaatsen van de
implantaten (rode pijlen). | Afb. 9: Axiaal aanzicht
en 3D-reconstructies met weergave van de NAI en
de vier voorziene implantaten in de symphysis. | Afb.
10: Transversale doorsnedes met weergave van de
"holle" zones in de symphysis. | Afb. 11a en b: Op
het "doorgesneden" aanzicht van de gesimuleerde
implantaten zijn de "holle" zones in de symphysis te
zien. | Afb. 12: 3D volumetrische reconstructies van
de onderkaak met weergave van de "holle" zones en de
zones waar mogelijk de implantaten geplaatst kunnen
worden.


[7] => DTBE22nl.indd
Dental Tribune Belgische editie

Maart - april 2019

opvolgbezoek, dat bedoeld was om een
nieuw behandelingsplan uit te werken.
Tijdens dat bezoek had de chirurg een
CBCT-onderzoek uitgevoerd om de
situatie beter te kunnen beoordelen.
De patiënt was daar niet gelukkig mee,
had alle vertrouwen in de behandelende arts verloren en raadpleegde een andere arts voor een second opinion.
Bij de eerste evaluatie van de
CBCT-gegevens werd een opmerkelijk
beeld van de dunne alveolaire botrand
vastgesteld, die een geprononceerde
scherpe hoek vertoonde (af b. 7). Tijdens de 3D volumetrische reconstructie kon ook de positie van de foramen
mentale en de linker en rechter nervus
alveolaris inferior worden vastgesteld
(in oranje weergegeven).

de linguale cortex over het algemeen
breed was. Er stond ons een onaangename verrassing te wachten in de
symphysis: een zone vol caviteiten in
de voorste centrale zone, precies op
de plaats waar de implantaten moesten worden geplaatst! Bovendien waren andere caviteiten en intraossale
vaten aanwezig (aangegeven door
de pijlen in af b. 10). "Holle" zones
in de voorste zone van de symphysis
zijn zichtbaar in 3D volumetrische
reconstructies met een simulatie van
de vier implantaten (occlusaal aanzicht).

De holtes in de voorste zone van de
mandibulaire symphysis en de gesimuleerde implantaten worden weergegeven in een "doorgesneden" af beelding
van de 3D volumetrische reconstructies (af b. 11a en b). Deze anatomische
variant had nooit kunnen worden vastgesteld met een 2D-beeldvormingstechnologie. Eens dit probleem was
gedetecteerd, kon de planning van de
implantaten worden voortgezet, nu de
individuele anatomie van de patiënt
volledig was gekend. De patiënt werd
op de hoogte gebracht van het probleem
dat verbonden was aan zijn anatomie,

zoals weergegeven in de 3D-simulatie die was gemaakt op basis van de
CBCT-beeldvorming. Die foto's zijn
van onschatbare waarde om de patiënt
te sensibiliseren en hem in staat te stellen om de behandeling te aanvaarden.
Dit is ook het geval in het diagnostisch
proces, dat ons in staat stelt om de beste chirurgische aanpak te bepalen. Uit
de diagnose en het nauwkeurige behandelingsplan die werden verkregen
dankzij de 3D-beeldvorming en de
simulatiesoftware bleek dat de smalle
botrand een belangrijk obstakel zou
zijn geweest bij flapless chirurgie, en

dat de holtes in het bot aanzienlijke
problemen hadden kunnen veroorzaken tijdens het plaatsen en stabiliseren
van de 4 implantaten.
Op basis van de CBCT-gegevens
en de interactieve simulaties van het
behandelingsplan hebben we gekozen
voor het chirurgisch plaatsen van de
vier implantaten in de voorste zone van
de symphysis in een geest van "vrijheid
van diagnostische actie". De anatomische oriëntatiepunten waren duidelijk
herkenbaar en maakten een nauwkeurige positionering van de imp8»
AD

In tegenstelling tot de 2D-weergave van een panoramische röntgenfoto
krijgen tandartsen bij de 3D-beeldvorming en een interactieve planningssoftware een duidelijk beeld van de
aanwezige anatomie van de patiënt.
In het geval van deze volledig edentate onderkaak waren op de CBCT-foto
de scherpe hoek van de onderliggende botrand en de onregelmatigheden
van de rand duidelijk zichtbaar. Deze
morfologie zou beslist niet bevorderlijk
zijn voor het plaatsen van implantaten
door middel van flapless chirurgie.
Om het plaatsen van implantaten te
vergemakkelijken en de restauratiefase
te bevorderen, zou het in feite gunstig
zijn om de onregelmatige botrand af
te vlakken, teneinde een geschikte en
gewenste breedte te krijgen ter hoogte
van de alveolaire rand (af b. 8).
De CBCT-data geven ons veel meer
informatie en tandartsen moeten rekening houden met ALLE elementen
die door de CBCT-data en foto's worden onthuld. Zij moeten ook gebruik
maken van de tools van de planningssoftware, meer bepaald axiale en transversale doorsnedes, om de positie van
de implantaten te simuleren. De rechter en linker nervus alveolaris inferior
(NAI) werden getraceerd om te bepalen hoeveel breedte we ter beschikking
hebben om de implantaten in de anterieure zone van de symphysis te plaatsen.
Daaruit bleek dat vier implantaten met
een standaardafmeting konden worden
geplaatst om als steun te dienen voor
een uitneembare prothese, volgens de
wens van de patiënt (af b. 9).
In de planningsfase moeten tandartsen zichzelf zien als de ingenieurs
en architecten van de mondholte, een
"model voor succes" creëren op basis
van de informatie die wordt verkregen
door de 3D-beeldvorming, en in staat
zijn om de positie van het implantaat te
simuleren, om de aangrenzende vitale
anatomie te vermijden. CBCT-gegevens onthullen vaak grote verrassingen
die we met 2D-beeldvorming nooit
hadden kunnen zien. Uit de initiële evaluatie van de CBCT-gegevens
bleek dat de patiënt niet correct was
gepositioneerd tijdens het maken van
de digitale beelden. De onderste rand
van de onderkaak was op de foto's niet
te zien. Het is heel belangrijk om patiënten correct te positioneren om te
garanderen dat alle relevante diagnostische informatie tijdens het onderzoek
beschikbaar zal zijn. Gelukkig had dit
geen enkele invloed op de diagnostische fase voor het plaatsen van de implantaten.
De transversale doorsnedes toonden aan dat de vestibulaire cortex in
sommige zones breed, en in andere
zones iets minder breed was, en dat

7

NAADLOOS SAMENVOEGEN

digitale scans en conventionele afdrukken
Software dat oud en nieuw samenvoegt. Dat is pas indrukwekkend! Dat kan met de CS 3600
intraorale scanner met de laatste acquisitie software. Met de nieuwe gepatenteerde Hybrid Scan Workflow
is het mogelijk om de meest lastige outlines digitaal vast te leggen. De CS 3600 legt meer vast om zo een beter
passende prothese te verkrijgen. Van verbetering in scan snelheid tot de mogelijkheid om je eigen
geluid toe te voegen, kijk wat nieuw is op carestreamdental.com/CS3600, of bel +33 1 78 90 27 11
voor een Carestream Dental vertegenwoordiger.

scan in vivo de preparatie

markeer de outline

scan de afdruk

bekijk de samengevoegde data

WORKFLOW INTEGRATION I HUMANIZED TECHNOLOGY I DIAGNOSTIC EXCELLENCE
© 2019 Carestream Dental LLC.


[8] => DTBE22nl.indd
8

Dental Tribune Belgische editie

Door de hersenen geleide implantaire reconstructie:
wie neemt de beslissingen?
p7» plantaten mogelijk. Omwille van
de scherpe hoek van de botrand was
een chirurgische ingreep met flap van
volledige dikte noodzakelijk (af b. 13).

uitgebreid onderzoek van de gegevens
van de CBCT- beeldvorming werd verwacht in de voorste zone van de symphysis, werd blootgelegd (afb. 15).

De gebroken boor werd onmiddellijk
gelokaliseerd in een linguale positie ten
opzichte van de alveolaire rand, ingebed in het zachte weefsel. Blijkbaar
was de boor van de smalle botrand
afgeweken naar de mondvloer, en was
door het koppel afgebroken. Gelukkig
had de boor geen directe complicaties
veroorzaakt. Aangezien de mondvloer
veel bloedvaten bevat, had een perforatie inderdaad tot een sublinguaal hematoom kunnen leiden. Het resterende
deel van de gebroken boor, zichtbaar in
af beelding 14, kon eenvoudig worden
verwijderd.

Vóór het plaatsen van de implantaten
werd het zachte weefsel van de voorste zone van de symphysis zorgvuldig
verwijderd met geribbelde curettes en
met ronde frezen, ook geribbeld. Nadat
het simulatieplan was voltooid, werden
de osteotomieën voorbereid voor het
plaatsen van de vier implantaten die
zijn bedoeld als steun voor de volledige,
uitneembare prothese. De twee mesiale
implantaten hadden een diameter van
4,0 mm en een lengte van 13 mm, de
twee distale implantaten hadden een
diameter van 3,5 mm en een lengte van
13 mm. Ze werden ongeveer 1-2 mm
onder de botrand geplaatst, volgens het
protocol dat wordt aanbevolen door de
fabrikant (AnyRidge, MegaGen Implants). Drie factoren hebben gezorgd
voor de perfecte fixatie van elk implantaat: (1) de voorziene breedte van de
vestibulaire en linguale cortex; (2) de
apicale lengte van de implantaten, die
in het natieve botweefsel penetreren;
en (3) het ontwerp van de schroefdraad
van het gebruikte implantaattype (af b.
16a en b).

Na verwijdering van de afgebroken
boor bestond het plan erin om de scherpe hoek van de botrand af te vlakken,
om de geschikte breedte te verkrijgen
voor het plaatsen van de implantaten.
We hebben de botrand vlakker gemaakt, met behoud van een vrijheid van
handelen in functie van de positie en
de locatie van de foramen mentale aan
beide zijden van de symphysis. De ossale zone met talrijke caviteiten, die na
13

14



Elk implantaat werd getest door analyse van de resonantiefrequentie (Resonance Frequency Analysis, RFA), om de
stabiliteit te meten. Die werd bepaald op
de ISQ-schaal (Implant Stability Quotient [stabiliteitsquotiënt van het implantaat]) door middel van een SmartPeg-stift die speciaal is aangepast voor
implantaten, en een Osstell IDx-instrument. Tandartsen zouden zich beter
bewust moeten zijn van het belang van
het beoordelen van de stabiliteit van elk
implantaat dat is geplaatst met behulp
van een niet-invasief en objectief protocol, en dat goed gedocumenteerd is
in de wetenschappelijke literatuur. Een
ander belangrijk aspect van de ISQschaal, die het verschil maakt door het
aandraaimoment tijdens het plaatsen
van de implantaten, is de mogelijkheid
om de waarden in de tijd te volgen, wat
vooral belangrijk is wanneer een chirurgische ingreep in twee fasen is gepland,
zoals voor dit geval. De peri-implantaire ruimtes en de bovenkant van de
alveolaire botrand werden gevuld met
een synthetisch resorbeerbaar transplantaatmateriaal, bestaande uit fijne
calciumapatiet-partikels
(OsteoGen,
Impladent Ltd. ; afb. 18a). De implantaten werden vervolgens bedekt met lagen
bloedplaatjesrijk fibrine (PRF) en het
dichterbij gehaalde zachte weefsel, om
de plaats van de ingreep zonder spanning te sluiten (afb. 18b). De postoperatieve genezing verliep normaal.

Nadat de plaats van de ingreep gedurende drie maanden kon regenereren, werd een mediane incisie gemaakt
om de smalle strook gekeratiniseerd
weefsel voorzichtig te openen en de
getransplanteerde zone met de vier
onderliggende implantaten bloot te
leggen, die waren bedekt met een dunne laag immatuur bot. Aangezien elke
implantaat volledig was ingebed, werd
opnieuw een Smart-Peg bevestigd om
de ISQ-waarden te meten. Die werden
vergeleken met de vorige meetwaarden
om de voortgang van de osseointegratie te evalueren en de stabiliteit van de
implantaten te controleren (af b. 19a en
b). De mogelijkheid om de stabiliteit in
de tijd te meten biedt de tandarts waardevolle informatie over de gezondheid van elk implantaat. Een gunstige
ISQ-waarde verhoogt het vertrouwen
en helpt bij het bepalen van het moment waarop het implantaat en de
restauratie functioneel worden. Op de
implantaten werden genezingskappen
geplaatst om genezing van het zachte weefsel en de hechting mogelijk te
maken.
De primaire bekommernis van de
patiënt was een verlichting van de pijn
die enerzijds te wijten was aan het feit
dat de retentie van zijn prothese sterk
gereduceerd was door de morfologie
van de tandboog, en anderzijds aan de
geringe onderlinge afstand tussen de

15

16a

16b

17

18a

18b

19a

19b

19c

20

Maart - april 2019

Dr. Scott D. Ganz
Dr. Scott D. Ganz heeft een eigen
praktijk in prothetische, maxillofaciale en implantaire tandheelkunde
in Fort Lee, New Jersey, Verenigde
Staten. Hij is co-directeur van AIE
(Advanced Implant Education). Hij
was voorzitter van de New Jersey
Section of the American College of
Prothodontists en van de Computer
Aided Implantology Academy.
Dr. Ganz geeft internationale
lezingen over de chirurgische en
restauratieve fase van de implantologie, en heeft talrijke artikels
over dit onderwerp gepubliceerd.
Hij wordt beschouwd als één van
de meest prominente Amerikaanse experten in de evolutie van het
gebruik van de computer en interactieve software die gebruik maakt
van CT-scanning en de nieuwe generatie CBCT-beeldvorming voor
diagnose en planning van de behandeling.

mentale zenuw en het crestale bot. De
restauratiefase werd gevolgd door de
fase van de afdrukken en het plaatsen
van de abutments waarop de volledige,
uitneembare prothese wordt bevestigd, en die bedoeld zijn om druk op
de zenuw te voorkomen. De beperking
van het beschikbare, gekeratiniseerde
weefsel werd eerst behandeld om een
eenvoudige reiniging mogelijk te maken en het comfort van de patiënt te
garanderen.
De conclusies van de RFA en de
ISQ-waarden werden geregistreerd op
het moment van het plaatsen van de
implantaten. Omwille van de uitstekende stabiliteit als gevolg van het concept
van de schroefdraad van de implantaten
die in de vestibulaire en linguale cortex
werden geplaatst, en de apicale lengte in
het natief botweefsel, waren de initiële
waarden aanvaardbaar wanneer een onmiddellijke functionaliteit gewenst was
(meer dan 70). De grote zone met caviteiten in de symphysis, waar een transplantaat was geplaatst en die was bedekt
met bloedplaatjesrijk fibrine, leidde
echter tot de keuze van een protocol in
twee fasen. Na drie maanden waren de
implantaten bedekt met een dunne laag
immatuur bot, en de intramedullaire
zone leek solide. Een tweede reeks metingen werd uitgevoerd om de staat van
osseointegratie te evalueren. Alle waarden waren aanzienlijk verhoogd, wat
een bevestiging was van het gunstige
verloop van het osseointegratieproces,
en van de mogelijkheid van het functioneel maken van de implantaten. De
abutments van de uitneembare prothese
(Meg-Rhein) werden op elk implantaat
bevestigd, en roestvrij stalen bevestigingen met retentiecaps werden in de prothese geplaatst.

Bespreking

Afb. 13: Een (mucoperiostale) flap van volledige dikte legt de scherpe hoek van de mandibulaire symphysis bloot. | Afb. 14: De afgebroken boor bevond zich in linguale positie ten opzichte van de botrand van de onderkaak.
| Afb. 15: De voorste zone van de symphysis, waarin duidelijk de "holle" zones te zien zijn. | Afb. 16a en b: Het schroefdraadconcept van het AnyRidge implantaat (a); vier implantaten stevig vastgezet in de mandibulaire
symphysis (b). | Afb. 17: Elk van de vier implantaten werd gemeten, om de stabiliteit te bepalen met behulp van een SmartPeg-stift. | Afb. 18a en b: Gebruik van resorbeerbaar calciumapatiet-bottransplantaatmateriaal, om
de holtes te vullen en het implantaat te bedekken - gevolgd door het aanbrengen van bloedplaatjesrijk fibrine (PRF). | Afb. 19a-c: Wondgenezing na drie maanden (a). Inkapseling van de geïntegreerde implantaten, genezingskappen en SmartPeg voor het meten van de ISQ-waarden na de ingreep (b). SmartPeg voor het meten van de ISQ-waarden tijdens inkapseling (c). | Afb. 20: De vier bevestigingen die zijn bedoeld voor het bevestigen
van de volledige, uitneembare mandibulaire prothese.

Naarmate de technologie steeds
meer toegankelijk wordt voor tandartsen over de hele wereld, kan het feit
dat we in staat zijn om nauwkeuriger
en systematischer te diagnosticeren en
te plannen, enkel beschouwd worden
als een enorm voordeel. Het gebruik
van additive manufacturing, beter bekend als 3D-printen, is vandaag de dag
een economisch verantwoorde keuze
voor zowel tandheelkundige klinieken als voor zelfstandige tandartsen.
Met behulp van die methode zijn we
in staat om nauwkeurige biomedische


[9] => DTBE22nl.indd
Dental Tribune Belgische editie

Maart - april 2019

RFA / ISQ-waarden in de tijd
Implantaatsite

1

2

3

4

Plaatsing van het implantaat

78

74

74

71

Drie maanden

85

80

80

84

Zes maanden

85

82

80

84

Tabel 1: Analyse van de resonantie frequentie(RFA)/ stabiliteitsquotiënt van het implantaat(ISQ ).

modellen op te stellen, die de diagnose en de planning van de behandeling
aanzienlijk verbeteren. DICOM-gegevens kunnen worden geëxporteerd
naar standaard bestanden, die kunnen
worden bewerkt met software voor
het aansturen van 3D-printers, en die
het mogelijk maakt om mandibulaire
of maxillaire modellen te produceren.
Alle CBCT-gegevens voor de case study in dit artikel werden onder de vorm
van een STL-bestand (Standard Triangulation Language) geëxporteerd,
en in de 3D-printersoftware geïmporteerd (Préform Formlabs; af b. 21).
Het belang van toegang te hebben
tot een reëel model kan niet worden
onderschat. Voor deze specifieke casus
werd de 3D-afdruk van het model gemaakt met behulp van een 3D-printer
(Form 2 - Formlabs) die gebruik maakt
van een technologie die stereolithografie wordt genoemd. De oppervlaktedetails zijn uitzonderlijk, en zijn
niet enkel een waardevol diagnostisch
hulpmiddel, maar ook een manier om
onze patiënten te informeren over het
aanbevolen behandelingsplan, omdat
ze een fysisch model kunnen bekijken en aanraken. Het is aangetoond
dat deze modellen met succes kunnen
worden gebruikt voor toepassingen van
geleide chirurgie en voor andere sjablonen voor bottransplantaten, zoals een
richtplaat voor het verhogen van de sinusbodem of een extractiesjabloon. De
virtuele reconstructie van het 3D-oppervlakteprofiel wordt weergegeven in
af beelding 22a, en de 3D-afdruk van
het model in af beelding 22b. De positie van beide foramen mentale is duidelijk zichtbaar, evenals het intramedullaire bot in de ramus en de voorste
zone van de symphysis, waar de caviteiten duidelijk waarneembaar zijn. Deze
modellen kunnen ook worden gebruikt
om de feitelijke chirurgische ingreep te
simuleren, teneinde de techniek te valideren en het chirurgisch sjabloon te
kunnen maken.
Deze unieke casus illustreert vele
belangrijke aspecten van een implan-

tair behandelingsplan. Minimaliseren
van de diagnostische fase en suggereren dat tandartsen geen behoefte hebben aan "dure" apparatuur om hen te
assisteren bij het plannen van een implantaire behandeling: deze argumenten zijn in de moderne wereld van de
digitale workflow niet langer op hun
plaats. Integendeel, we moeten elke
complicatie vermijden om onze patiënten een ideale behandeling te kunnen
garanderen. Sommige auteurs hebben
wel beweerd dat de technologie een
beredeneerde argumentatie vervangt,
of dat het de computer is die de positie
van implantaten bepaalt. Beweren dat
we onze hersenen niet gebruiken wanneer we computers gebruiken als hulp
bij de planning van de behandeling, of
dat computers beslissen waar implantaten geplaatst moeten worden, is een
onjuiste beoordeling van de kennis die
we vandaag de dag verworven hebben.
De technologie, wanneer die correct
gebruikt wordt, vergroot het vermogen
van onze hersenen, door ons de informatie te geven die nodig is om weloverwogen beslissingen te nemen over
de behandeling onze patiënten. Het
gebruik van technologie verwerpen
omwille van de schijnbaar "hoge kosten", of beweren dat 2D-röntgenfoto's
voldoende zijn voor de planning van
een implantaatbehandeling, is een potentieel gevaarlijke visie - vertrouwen
op 2D-beeldvorming staat gelijk aan
nattevingerwerk, en daar is geen plaats
voor wanneer in het bot wordt geboord.
Of tandartsen nu gebruik maken van
"geleide" chirurgie, chirurgische sjablonen of van een "vrijheid van handelen" om implantaten te plaatsen, van
belang is dat de minimale norm het
gebruik van 3D-beeldvorming en interactieve planningtools moet zijn voor
het creëren van een "model voor succes", het voorkomen van complicaties
en het verminderen van de morbiditeit;
allemaal met het uiteindelijke doel om
de restauratiefase te vergemakkelijken
die patiënten geeft wat ze verwachten:
tanden. Vergeet niet: "Het gaat niet om
de scan, maar om het plan! "

21

22a

22b

Afb. 21: De PreForm software ontwerpt de steunen op basis waarvan twee verschillende modellen van
de onderkaak kunnen worden gemaakt. | Afb. 22a en b: Het virtuele oppervlakmodel (a) en de reële 3Dafdruk van het model (b).

Producten

MAC DENTAL nieuwe
exclusieve verdeler van
AquaCare in België en
Luxemburg
ZELLIK - Sinds begin 2019 is
MAC DENTAL de exclusieve
verdeler van AquaCare
in België en Luxemburg.
AquaCare is een revolutionair,
gepatenteerd concept voor
reiniging en minimaal invasieve
behandelingen.
AquaCare werkt op perslucht die
gespoten wordt op bijvoorbeeld de
verkleuring of plaque. Zelfs op de lastig toegankelijke plekken kan dit air
abrasion systeem zijn werk doen. Het
instrument komt niet in direct contact
met de tandstructuur en verwijdert
alleen het minimum aan gaaf tandmateriaal. Hierdoor wordt het risico
van afsplintering en stressfracturen
voorkomen. Daarnaast verhoogt het de
sterkte van de bonding aan het oppervlak van de caviteit. Een gemakkelijk
en eenvoudig te gebruiken kleur-gecodeerd cassettesysteem maakt het
wisselen tussen diverse behandelingen
mogelijk. Routinecontroles en tandheelkundige procedures worden pijnloos voor uw patiënten door het gebruik van NoviMim. Groot voordeel
is dat u bijna geen stof meer heeft in
uw praktijk t.o.v. andere air abrasion
apparaten.
De AquaCare kan gebruikt worden
in preventieve mondzorg, restauratieve tandheelkunde, endodontologie,
implantologie, orthodontie en parodontologie.
Voor meer informatie of demonstratie in
de praktijk kunt u contact opnemen met
de zaakvoerder van MAC DENTAL,
Alex Michils via alex@macdental.be of
0498 51 40 90

GC Corporation and GC
America (GC) prevail in
patent dispute with Ivoclar
Vivadent in the U.S.
International Trade Commission
rejected Ivoclar Vivadent’s
request for exclusion of GC’s
Initial LiSi Press from U.S.
market
18 December 2018 – GC is happy
to announce that the U.S. International Trade Commission (ITC) has
ruled in its favour in Inv. No. 337TA-1050, finding that the importation and sale of GC’s Initial LiSi
Press lithium disilicate ingots does
not violate Section 337 of the Tariff
Act of 1930. This significant ruling
by the full Commission affirms the
result of an earlier decision by the
ITC’s Chief Administrative Law
Judge (ALJ). The ITC decision is
now final and legally binding. The
parallel patent infringement lawsuit
against GC in the U.S. Federal District Court for the Northern District
of Illinois has also ended.
In March 2017, only some days
before the IDS 2017, the Liechtenstein based company Ivoclar Vivadent AG (Ivoclar) requested an ITC
investigation and exclusion order in
the USA against GC Corporation
and GC America, Inc. for alleged
patent infringement. This procedu-

re is a sharp sword to quickly prevent the import of patent infringing
products and therefore is sometimes
misused for unfounded attacks to exclude competitors’ products from the
U.S. market. Ivoclar originally based
its request on various claims of four
different U.S. patents. Even before a
full hearing in March, Ivoclar voluntarily withdrew all claims regarding
two of those patents.
The Chief ALJ concluded that all
remaining outstanding patent claims
were either invalid or not infringed
by GC and thus, Ivoclar’s allegation
of a violation of section 337 of the
Tariff Act of 1930 was unfounded.
Following extensive briefing by the
parties, the Commission has upheld
the Chief ALJ’s determination of no
violation. Ivoclar has not appealed
against the ITC decision and Ivoclar also withdrew its patent infringement law suit against GC in the
U.S. Federal District Court for the
Northern District of Illinois as consequence of the clear ITC ruling in
favour of GC.
“We consider this ruling to be a
complete vindication for GC and its
development team,” said Mr. Makoto
Nakao, Chairman and CEO of GC.
“This is good news for dentists and
dental labs, and for their patients,
who will now continue to have access to GC’s high-quality restoration
materials. We have never wavered
from our position that these allegations were without merit, and we are
deeply gratified that the Commission has agreed. We respect the intellectual property rights of our competitors, as we expect our competitors
to respect ours, but we will aggressively defend GC against unfounded
allegations of infringement.”
The High Density Micronisation
(HDM), used for Initial LiSi Press,
is a proprietary technology of GC
that renders a refined microstructure
different from the classic lithium disilicate structure. Due to this technology, the crystals in LiSi Press are
smaller and more equally and densely
dispersed throughout the entire glass
matrix.
In an independent study, Hallmann et al. pointed out that the
microstructure has a fundamental
effect on the mechanical properties
of lithium disilicate glass ceramics1. The authors stated that microstructure plays an important role in
determining the f lexural strength,
f lexural toughness, elastic modulus
and optical properties. In another independent study by Ohashi et al., it
was concluded that Initial LiSi Press
had better mechanical properties and
chemical stability than the other tested materials 2 .
Initial LiSi Press is enormously
stable, even after several firing cycles, and has a high f lexural strength
of 500 MPa. The physical properties
of Initial LiSi Press make the restoration highly antagonist-friendly and
resistant to abrasion. Its high colour
stability and f luorescence also ensure
the natural aesthetics of the pressable ceramic material.
The Initial LiSi family will soon
be expanded with a new CAD/CAM
block, Initial LiSi Block. This block
will be based on advanced HDM
technology.

9

More information about Initial LiSi
Press can be found at https://www.
gceurope.com/ .
1. Hallmann L, Ulmer P and Kern M. Effect of
microstructure on the mechanical properties of
lithium disilicate glass-ceramics. J. Mech. Behav.
Biomed. Mater. 82, 355–370 (2018).
2. Ohashi K, Kameyama Y, Wada Y, Midono T,
Miyake K, Kunzelmann K-H, and Nihei T. Evaluation and comparison of the characteristics of three
pressable lithium disilicate glass ceramic materials.
Int. J. Dev. Res. 07, 16711–16716 (2017).

Nieuw - everX Flow
van GC
Glasvezelversterkt vloeibaar
composiet voor vervangen
dentine - Sterk tot in de kern

Verpakking everX Flow Refill Bulk shade - image GC

•

Het sterkste dentine vervangingsmateriaal om grote restauraties te versterken
• Uitstekende
breuksterkte dichtbij die van dentine, dankzij een grote hoeveelheid korte vezels die
sterk gebonden zijn aan de
harsmatrix.
• Efficiënte versterking van
grote posterieure restauraties in combinatie met een
conventionele composiet als
glazuurlaag.
• Geïndiceerd voor alle directe composietrestauraties,
inclusief grote posterieure
caviteiten, diepe caviteiten
en endodontisch behandelde
elementen.
• Ook aanbevolen voor stompopbouw preparaties.

•

Maak uw keuze uit een snelle
bulklevering of een meer esthetische optie
• Bulk kleur (uithardingsdiepte 5,5 mm) optimaal voor
diepe posterieure caviteiten
en voor snelle plaatsing.
• Dentine kleur (uithardingsdiepte 2,0 mm) optimaal
voor stompopbouw en voor
meer esthetische resultaten.

•

Combinatie van een optimale thixotropie en ergonomische
voordelen
• Eenvoudige aanpassing aan
elke preparatieve.
• Gecontroleerde vloei voor
gemakkelijk appliceren in
de bovenste molaren zonder
uitzakken.
• Ergonomische spuit voor een
comfortabele toepassing.

Raadpleeg de onderstaande tabel
voor artikelcodes en prijzen. Prijzen in
EURO – exclusief BTW :
• Artikel code WEP : 012898
Omschrijving : everX Flow Syringe 2ml (3.7g) Bulk shade + 20
x Dispensing Tip III Plastic +
light-protective cap / Prijs : € 59,• Artikel code WEP : 012899
Omschrijving : everX Flow Syringe 2ml (3.7g) Dentin shade +
20 x Dispensing Tip III Plastic +
light-protective cap /Prijs : € 59,p11»


[10] => DTBE22nl.indd
10

Dental Tribune Belgische editie

Maart - april 2019

14th CAD/CAM & Digital Dentistry
Conference in Dubai
In mid-April, for the 14th time,
the focus will once again will
be on the digital versatility of
dentistry.

Dubai, UAE: On April 12 and 13,
2019, the Centre for Advanced Professional Practices (CAPP) invites dental
professionals for the fourteenth time to

the congress “14th CAD/CAM & Digital Dentistry Conference & Exhibition”. The congress will cover a multitude of topics in a wide range of CAD/
CAM and digital dentistry.
The congress will cover topics like e.g.
digital workflow for implant restorations, advanced in CAD/CAM techno-

logy, implant dentistry, chair-side CAD/
CAM, digital crowns/veneers, laser dentistry, digital impressions, 3D-virtual patient, intraoral scanning and many more.
The event will once again be one
step further in 2019 that board spectrum and versatility that digitalization
holds for dentistry and dental techno-

Conference in Dubai (UAE) - Beeld DTI

logy. Numerous workshop and lectures
by well-known speakers on Friday and
Saturday will once again be accompanied by a comprehensive presentation of
the industry.

Further information is available online
at https://www.cappmea.com/digitaldentistry-2019-conference/

AD

Dental Tribune Belgische uitgave
verschijnt zes maal per jaar en is
een uitgave van MediaXel bvba,
onder licentie van Dental Tribune
International.
Verantwoordelijke uitgever
Philippe C. Maters
philippe.maters@media-xel.com
Redactie
Tandarts Fabienne Thumas LTH
fabienne.thumas@media-xel.com
T :+32(0)47832 74 66
Advertenties
Tandarts Fabienne Thumas LTH
fabienne.thumas@media-xel.com
T :+32(0)47832 74 66
Hélène Carpentier
h.carpentier@dental-tribune.com
T: +33(0)6 09 76 70 74
Secretariaat:
Pascale Cloots
pascale.cloots@media-xel.com
T: +32(0)2 772 40 47
© 2019 MediaXel, Tel: +32(0)2-772.40.47
Alsembergsesteenweg 842, 1180 Brussel.
Redactioneel materiaal van Dental Tribune
International, Duitsland, dat is vertaald en in
dit nummer is opgenomen, is auteursrechtelijk
beschermd door Dental Tribune International
GmbH. Alle rechten voorbehouden.
Gepubliceerd met toestemming van Dental
Tribune International GmbH, Holbeinstr
29, 04229 Leipzig, Duitsland. Reproductie
op welke manier en in welke taal dan ook,
gedeeltelijk of volledig, zonder de voorafgaande
schriftelijke toestemming van Dental Tribune
International GmbH, is uitdrukkelijk
verboden. Dental Tribune is een handelsmerk
van Dental Tribune International GmbH.

International Office/
Headquarters

Publisher/Chief Executive Officer:
Torsten R. Oemus
Chief Financial Officer:
Dan Wunderlich
Director of Content:
Claudia Duschek
Business Development & Marketing Manager:
Alyson Buchenau
Sales & Production Support:
Puja Daya,
Hajir Shubbar
Madleen Zoch
Executive Producer:
Gernot Meyer
Advertising Disposition:
Marius Mezger
Dental Tribune International GmbH
Holbeinstr. 29, 04229 Leipzig, Germany
Tel.: +49 341 48 474 302 |
Fax: +49 341 48 474 173
info@dental-tribune.com |
www.dental-tribune.com
©2019, Dental Tribune International GmbH.
All rights reserved. Dental Tribune All rights
reserved. Dental Tribune International makes
every effort to report clinical information and
manufacturer’s product news accurately, but
cannot assume responsibility for the validity of
product claims, or for typographical errors. The
publishers also do not assume responsibility for
product names, claims, or statements made by
advertisers. Opinions expressed by authors are
their own and may not reflect those of Dental
Tribune International.


[11] => DTBE22nl.indd
Dental Tribune Belgische editie

Maart - april 2019

Nieuwe, innovatieve
verpakking voor
thuisbleeksysteem
Opalescence Go
Ultradent Products komt
met een nieuwe verpakking
voor Opalescence Go, het
professionele, bekroonde
bleeksysteem voor thuis met 6%
waterstofperoxide.
Het nieuwe ontwerp van deze
hoogwaardige verpakking is mooi om
te zien, heeft een luxe uitstraling en
maakt de hele bleekbehandeling tot
een prettige ervaring. De nieuwe verpakking van Opalescence Go kan zelfs
worden omgetoverd tot een handige
dispenser: door het bovenste gedeelte eraf te halen en om te draaien verschijnt onderaan een opening waaruit
gemakkelijk per keer een setje voorgevulde bleeklepels kan worden gehaald.

en glad met vrijwel geen inhibitielaag, wat perfect is voor snel
polijsten.

u beschikken over natuurlijk
mooie en sterke tijdelijke restauraties.

Neem de makkelijke route
•

Geleverd in cartridge met een
verhouding van 1: 1 en in automix-injectiespuit, dit is het eerste duaal uithardende, weekmakervrije tijdelijke materiaal.
De afwezigheid van weekmakers maakt het gepolymeriseerde
oppervlak hard, niet plakkerig

•

Neem de veilige route!
•

•

Het polymeernetwerk met hoge
dichtheid biedt lange polymeerketens, waardoor het het 1e-klas
materiaal is voor breukvastheid.
Het resultaat: tijdelijke restauraties die lang genoeg meegaan,
of het nu kronen of uitgebreide
werkstukken zijn.

Tempsmart beide verpakkingen met inhoud- Beeld GC

Neem de mooie route!
•

De ultrafijne vulstofdeeltjes geven het een superieure glans die
na verloop van tijd blijft bestaan.

•

Het is verkrijgbaar in 6 kleuren,
allemaal met natuurlijke fluorescentie voor prachtigeresultaten.
AD

14–15 June 2019
Maritim Hotel Berlin

Premium Partner:

9

th

Met Opalescence Go is de drempel
om te bleken nog nooit zo laag geweest, ook voor mensen met een druk
leven. De innovatieve, kant-en-klare UltraFit-lepel kan direct vanuit de
verpakking worden gedragen en sluit
mooi om de hele tandboog. Patiënten
kunnen de lepels dragen terwijl ze aan
hun bureau zitten, tijdens het douchen,
tijdens het opmaken of ’s ochtends op
weg naar hun werk. Opalescence Go is
heel eenvoudig te gebruiken, zit comfortabel en zorgt voor effectieve bleekresultaten.

© AR Pictures/Shutterstock.com

Beautiful teeth for life—The challenges of an ageing society
Opalescence Go is verkrijgbaar in de smaken mint en
meloen. - Beeld Ultradent.

Key topics:
| Caries management and tooth preservation for elderly people and high risk patients
| Minimally invasive aesthetic dentistry
| Post-endodontic restorations and adhesive techniques

Nieuw - TEMPSMART
van GC
Duaal uithardend composiet voor
tijdelijke kronen en bruggen Probleemloos naar uw definitieve
restauratie
Tijdelijke restauraties spelen een belangrijke rol in de restauratieve tandheelkunde.
Ze beschermen niet alleen de geprepareerde tanden, maar bieden ook
comfort en esthetiek terwijl uw patiënt
wacht op een definitieve restauratie.
GC introduceert met TEMPSMART DC een nieuwe technologie
die het eerste weekmakervrije, duaal uithardende tijdelijke materiaal
biedt.

Neem de slimme route!
•

•

Met een comfortabele werktijd
zorgt de laatste lichtuitharding
ervoor dat de uithardingstijd
wordt verkort terwijl de optimale
hardheid wordt bereikt.
In slechts drie minuten kunt

11

Joint conference organised by the EFCD (European Federation
of Conservative Dentistry) and the DGZ (German Association of
Dentistry), in cooperation with the DGÄZ (German Association
of Aesthetic Dentistry).

WWW.CONSEURO.BERLIN
OEMUS MEDIA AG · Holbeinstraße 29 · 04229 Leipzig · Germany · Phone: +49 341 48474-308 · Fax: +49 341 48474-290 · event@oemus-media.de


[12] => DTBE22nl.indd
r ietar y tech
p
o
no
pr

H

D

M

Y

NEXT LEVEL
STRENGTH & AESTHETICS

gy
lo

GC
’s

Lithium disilicate
redefined.

TEC

HN

O
OL

G

• Prevails in a 2-year dispute against
unfounded allegations by a market
companion.
• Provides the next level of strength
through a new and advanced, innovative
technology (HDM)
• Assures advanced aesthetical outcomes,
even after multiple firings

GC EUROPE N.V.
Tel. +32.16.74.10.00
info.gce@gc.dental

Change and become part of the winning team!
Read the entire story at gceurope.com/news/


) [page_count] => 12 [pdf_ping_data] => Array ( [page_count] => 12 [format] => PDF [width] => 842 [height] => 1191 [colorspace] => COLORSPACE_UNDEFINED ) [linked_companies] => Array ( [ids] => Array ( ) ) [cover_url] => [cover_three] =>
DT Belgium (Flemish) No. 2, 2019DT Belgium (Flemish) No. 2, 2019DT Belgium (Flemish) No. 2, 2019
[cover] => DT Belgium (Flemish) No. 2, 2019 [toc] => Array ( [0] => Array ( [title] => Door de hersenen geleide implantaire reconstructie: wie neemt de beslissingen? [page] => 01 ) [1] => Array ( [title] => Chirurgische kroonverlenging [page] => 02 ) [2] => Array ( [title] => Zirkonium implantaten: de toekomst in implantologie? [page] => 04 ) [3] => Array ( [title] => 14th CAD/CAM & Digital Dentistry Conference in Dubai [page] => 10 ) [4] => Array ( [title] => Nieuwe, innovatieve verpakking voor thuisbleeksysteem Opalescence Go [page] => 11 ) ) [toc_html] => [toc_titles] =>

Door de hersenen geleide implantaire reconstructie: wie neemt de beslissingen? / Chirurgische kroonverlenging / Zirkonium implantaten: de toekomst in implantologie? / 14th CAD/CAM & Digital Dentistry Conference in Dubai / Nieuwe, innovatieve verpakking voor thuisbleeksysteem Opalescence Go

[cached] => true )


Footer Time: 0.090
Queries: 22
Memory: 11.268013000488 MB