DT Belgium (Flemish) No. 4, 2019

Minimale preparatie van een toegangsholte in de endodontologie: Wanneer? Hoe? Waarom? / Het belang van een preoperatieve radiografi sche schaal voor het evalueren van de chirurgische moeilijkheidsgraad van de extractie van een geïmpacteerde mandibulaire derde molaar / ‘’Geen magie, zonder moderne technologie“ / AIRFLOW en PLUS-poeder van EMS: eenvoudige en effi ciënte hulpmiddelen voor implantair onderhoud en voor de behandeling van peri-implantaire ziektes / Producten

Open PDF View E-paper Edit Epaper Edit Epaper ads save

Table of contents

Open Link

Open Link

DENTAL TRIBUNE
The World’s Dental Newspaper . Belgische editie

Tweemaandelijks, 6de jaargang, 2019 – P919141 - afgiftekantoor Brussel X - verschijnt niet in juli. – Verantwoordelijke uitgever: P.C. Maters, Maria van Hongarijelaan 64 b6, 1083 Brussel

September-Oktober 2019

www.dental-tribune.com

Eenvoudige en efficiënte
hulpmiddelen voor implantair
onderhoud en ...

Evaluatie van de chirurgische moeilijkheidsgraad
van een extractie
Natalia Ribes Laineza, José Carlos Sanchis Gonzáleza
David Peñarrocha Oltraa en José María Sanchis Bielsaa,b
Afdeling stomatologie, Faculteit geneeskunde en tandheelkunde van de Universiteit
van Valencia, Valencia (Spanje)
b
Afdeling stomatologie en kaakchirurgie, Universitair ziekenhuis van Valencia (Spanje)
a

Doelstelling: Het doel van het onderzoek was een evaluatie van de correlatie tussen de chirurgische moeilijkheidsgraad, gemeten met een vooraf bepaalde schaal en de totale duur van de chirurgische ingreep, de duur van de osteotomie en de duur van het sectioneren van de tand. Daarenboven wilden we met deze studie analyseren welke van de betrokken factoren de grootste invloed had
op de totale duur van de chirurgische ingreep.
Materialen en methodes: Een preoperatieve radiografische schaal werd uitgewerkt op basis van
tien parameters. Elke parameter kreeg een score van 1 tot 3, en de individuele scores werden opgeteld. Er werd een retrospectieve analyse uitgevoerd van panoramische röntgenfoto's van patiënten
die een chirurgische extractie van de mandibulaire derde molaar hadden ondergaan, waarbij de
duur van de chirurgische ingreep was geregistreerd. Er werd een statistische analyse uitgevoerd
om de correlaties te bepalen tussen de parameters van het onderzoek, de radiografische schaal en de
duur van de ingreep.
Resultaten: Een grotere lengte van de lijnen van Winter verlengde de duur van de osteotomie,
terwijl een grotere afstand tussen de ramus en het distale vlak van de tweede molaar leidde tot
een kortere ingreep. Bij gescheiden of dysmorfe wortels duurden de osteotomie en de totale ingreep
langer. De totale duur van de ingreep was ook langer bij aanwezigheid van een grote coronaire
breedte en een kortere afstand tussen de ramus en de tweede molaar. De enige variabele die was
gecorreleerd met het sectioneren van de tand was de coronaire breedte.
Besluit: De eindscore was gecorreleerd met de duur van de osteotomie en de totale duur van de
ingreep. De duur van de osteotomie werd op zijn beurt beïnvloed door de lengte van de lijnen van
Winter, de afstand tussen de ramus en de tweede molaar, en door de vorm van de wortel. De duur
van het sectioneren van de derde molaar hing af van zijn coronaire breedte. De parameters met de
meeste correlatie met de totale duur van de ingreep waren de coronaire breedte en de afstand tussen
de ramus en de tweede molaar.
Metatags: Chirurgie van een derde molaar, verstandskiezen, geïmpacteerde mandibulaire derde
molaar, extractie van een derde molaar.

Inleiding
Er zijn verschillende classificatiesystemen voorgesteld voor het beoordelen van de moeilijkheidsgraad van
de extractie van een geïmpacteerde
mandibulaire derde molaar, gebaseerd
op preoperatieve evaluaties van panoramische röntgenfoto's. De traditionele classificaties zijn die van Pell en
Gregory1 en Winter2, die zijn gebaseerd op de diepte van de derde molaar,
de relatie tot de mandibulaire ramus en
zijn anatomische positie ten opzichte
van de lengteas van de aangrenzende

tweede molaar. In de loop van de tijd
zijn verschillende wijzigingen van deze
schalen geopperd teneinde de prognose van de chirurgische moeilijkheidsgraad te verbeteren. In dat opzicht
stelde Pederson een wijziging van de
schaal van Pell en Gregory voor door
een bijkomende factor in beschouwing
te nemen: de positie van de molaar. 3
Elke variabele kreeg een score van 1
tot 4, op basis van de invloed ervan
op de moeilijkheid van de extractie,
en deze scores werden opgeteld om
tot een eindscore te komen, die de
chirurgische moeilijkheidsp8»

Dit nummer wordt u aangeboden
in samenwerking met de volgende bedrijven:

Irriflex een innoverend
ontwerp van canules
voor een geavanceerde
tandwortelirrigatie

... pagina 6

Het belang van een preoperatieve
radiografische schaal voor het evalueren
van de chirurgische moeilijkheidsgraad
van de extractie van een geïmpacteerde
mandibulaire derde molaar

6de jaargang - nr 24

EMS, Johnson & Johnson,
Produits Dentaires, Ultradent, Xo-Care

... pagina 11

Minimale preparatie van een
toegangsholte in de endodontologie:
Wanneer? Hoe? Waarom?
Dr. Alfredo Iandolo, Italië en Dr. Dina Abdel Latif, Egypte
Inleiding
Bacteriën en hun nevenproducten zijn de belangrijkste factoren die
aan de basis liggen van infecties in
de pulpa en in periapicale zones.1 In
de moderne endodontologie wil men
bacteriële verontreiniging verwijderen of verminderen tot een niveau
waarop het genezingsproces mogelijk
gemaakt wordt. 2 Dit kan worden bereikt door het correct driedimensionaal vormen en grondig reinigen van
de wortelkanalen, gevolgd door een
volledige afdichting van het complexe
wortelkanaalsysteem met behulp van
thermoplastisch guttapercha. 3,4 Met
behulp van deze technieken kan een
onomkeerbare pulpitis worden behandeld, of kan een periapicale en/
of laterale laesie van endodontische
oorsprong worden verwijderd. Echter:
zelfs wanneer de behandeling correct
wordt uitgevoerd, kan de slaagkans op
korte of lange termijn op structureel
niveau niet worden gegarandeerd.
Eén van de belangrijkste oorzaken
van een niet-geslaagde postoperatieve
wortelkanaalbehandeling, met extractie van de behandelde tand tot gevolg,
is een breuk die ontstaat door onvoldoende resterend volume van de tandstructuur. Een langere levensduur van
de behandelde tand kan worden gegarandeerd wanneer de moderne wortelkanaalbehandeling correct wordt
uitgevoerd, volgens het concept van de
minimaal invasieve toegang, waarbij
de nodige ruimte voor het onderzoek
wordt geopend en zoveel mogelijk
tandstructuur behouden blijft.
1a-c

Het succes van de wortelkanaalbehandeling hangt af van de identificatie,
exploratie en volledige behandeling van
het complexe wortelkanaalsysteem.
Dit doel kan worden bereikt wanneer
de behandelende arts de vereiste kennis
heeft en het geanticipeerde wortelkanaalsysteem onderzoekt met behulp
van de nieuwste technologieën. De
laatste jaren hebben de minimale preparatie van een toegangsholte en de
bijbehorende nadelen veel discussies
uitgelokt. In dit artikel willen we beschrijven wanneer het mogelijk is om
conservatieve toegangsholtes te creëren
tijdens een wortelkanaalbehandeling,
hoe die geprepareerd moeten worden,
en waarom voor deze techniek gekozen
moet worden.

Wanneer?
Een minimaal invasieve toegangsholte kan enkel worden geprepareerd
wanneer aan alle volgende voorwaarden is voldaan:
•

•
•
•
•

Direct visueel onderzoek van de
bodem van de pulpakamer en de
mogelijkheid om de anatomie
van de pulpakamer volledig te
onderzoeken.
Mogelijkheid om alle verwachte
kanaalingangen te lokaliseren.
Volledige verwijdering van alle
verkalking die aanwezig is op de
bodem van de pulpakamer.
Mogelijkheid om de tussenruimte bij premolaren met twee
wortelkanalen te prepareren.
Mogelijkheid om, op dezelfde

•

manier, de mesiale tussenruimtes bij de onderste molaren te
prepareren.
De toegang maakt onderzoek
en reiniging van de pulpakamer
mogelijk, zonder de pulpahoorns
te verwijderen en met een minimale verwijdering van de bovenzijde van de pulpaholte.

Rekening houdend met die factoren
zullen we in dit artikel klinische gevallen bekijken waarin de preparatie van een
toegangsholte door middel van een conservatieve techniek wordt aanbevolen.

Tanden die zijn aangetast door
onomkeerbare pulpitis of necrose
door caviteiten van klasse V
De verwijdering van de cariës kan
resulteren in een gezond occlusaal vlak.
Om die reden is het in deze gevallen
raadzaam om de toegangsholte te prepareren met behulp van een conservatieve techniek, zodat de tandstructuur
behouden blijft. Dit geldt ook voor
tanden die zijn aangetast door een onomkeerbare pulpitis of necrose die te
wijten is aan een proximale cariës die
het occlusale vlak niet heeft aangetast.
Na een volledige curettage van de carieuze laesie kan de preparatie lichtjes
occlusaal worden vergroot om de endodontische behandeling uit te voeren via
een mesiale of distale caviteit.

Tanden die zijn aangetast door
een onomkeerbare pulpitis
of necrose als gevolg van een
preparatie onder kronen of
bridges
p2»

2a-d

VVTE, de Vlaamse Vereniging van Tandheelkundige experten
organiseert op 17/10/2019 een dagseminarie met als onderwerp

‘Ethiek in de tandheelkunde’
Plaats : Crowne Plaza Antwerpen
Info en inschrijving: www.tandexpert.be/activiteiten.html
Accreditering aangevraagd in deelgebied 2

Afb. 1a–c: Reinigen van de pulpahoorns met behulp van een ultrasoon tip die speciaal is ontworpen voor endodontische chirurgie. |
Afb. 2a–d: Reinigen van de pulpahoorns met behulp van een ultrasoon tip.

[2] => DTBE24nl.indd

Dental Tribune Belgische editie

Minimale preparatie van een
toegangsholte in de endodontologie:
Wanneer? Hoe? Waarom?

p1»

Wanneer, in deze gevallen, de
pathologie van de pulpa te wijten is aan
de preparatie van de tanden, en op voorwaarde dat geen carieuze laesie aanwezig
is en dat de kroon of bridge duidelijke
marges heeft, is het, vanuit structureel
en esthetisch standpunt, ideaal om een
toegangsholte te prepareren met behulp
van een conservatieve techniek.

Tanden die zijn aangetast door
een onomkeerbare pulpitis
of necrose als gevolg van
endodontische-periodontische
laesies met geen of slechts
minimale occlusale cariës
Een ernstige periodontische ziekte
kan leiden tot een pathologie van de
pulpa, terwijl de tandstructuur gezond
en intact kan zijn. In dat geval kan een
kleine, conservatieve toegangsholte ertoe bijdragen om de integriteit van de
aangetaste tanden te behouden. Dit
geldt ook voor tanden die zijn aangetast door een onomkeerbare pulpitis of
necrose die te wijten is aan een trauma
of aan gevaarlijke occlusale stress.

Hoe?
Het concept van een conservatieve
preparatie van de toegangsholte kan
5

enkel worden uitgevoerd wanneer
de behandelende arts voldoende ervaring heeft en gebruik maakt van
moderne technologieën, zoals een
operatiemicroscoop, ultrasoon tips,
roterende vijlen in nikkeltitanium en
een moderne 3D-reiniging. Enkel met
een sterke vergroting en een efficiënte verlichting is het mogelijk om de
volledige bodem van de pulpakamer,
alle openingen van de wortelkanalen,
de hoofdkanalen, zijkanalen en eventuele obstructies zoals verkalkingen,
doorheen de kleine toegangsholte in
beeld te brengen. Het gebruik van een
operatiemicroscoop is dus van essentieel belang bij de preparatie van deze
kleine toegangsholtes.
Het prepareren van een conservatieve toegangsholte wordt uitgevoerd
onder een operatiemicroscoop, met behulp van boren met een lange schacht
en een kleine diameter (0,8-1,0 mm)
om de zichtbaarheid tijdens de penetratie van de pulpakamer te verhogen.
Na penetratie wordt een irrigatie met
natriumhypochloriet uitgevoerd om
eventueel achtergebleven puin te verwijderen. Daarna wordt een K-vijl met
kleine diameter (0,08 mm) gebruikt
om de wortelkanalen te sonderen en
te onderzoeken. Vervolgens worden
alle verkalkingen onder de microscoop
6

September - oktober 2019

Afb. 3a–c: Reinigen van de tussenruimte met behulp van een ultrasoon tip die speciaal is ontworpen voor endodontische chirurgie. Na preparatie van een mesiale
toegang om het occlusale vlak te behouden, werd de tip gebruikt om verkalking te verwijderen en de tussenruimte te vormen. |
Afb. 4a–c: Reinigen van de tussenruimte met behulp van een ultrasoon tip die speciaal is ontworpen voor endodontische chirurgie. Na preparatie van een mesiale
toegang om het occlusale vlak te behouden, werd de tip gebruikt om verkalking te verwijderen en de tussenruimte te vormen.

Eén van de belangrijke aspecten
van de conventionele preparatie van
een grote toegangsholte is de volledige verwijdering van de bovenkant
van de pulpakamer (dit is van belang
om bacteriële besmetting door resten van pulpaweefsel te voorkomen).

in beeld gebracht en verwijderd met
behulp van ultrasoon tips. Wanneer
sommige wortelkanalen in dit stadium
niet kunnen worden gevonden, kunnen
ze worden gelokaliseerd met ultrasoon
tips na een incisie in de bodem van de
pulpakamer.
7

Afb. 5: Preoperatieve periapicale röntgenfoto van tand 16, die een mesiale cariës vertoonde. | Afb. 6: Reinigen van de pulpahoorns met behulp van een ultrasoon tip. |
Afb. 7: Postoperatieve periapicale röntgenfoto, waarop de behouden tandstructuur te zien is. | Afb. 8: Postoperatieve periapicale röntgenfoto, waarop de behouden tandstructuur te zien is.

10a

10b

Afb. 9a en b: Preoperatieve periapicale röntgenfoto van tand 26, die is aangetast door onomkeerbare pulpitis, waarvoor een conservatieve toegangsholte werd geprepareerd onder de kroonrestauratie. | Afb. 10a en b: Onder
vergroting is het mogelijk om de verkalking te onderzoeken en te verwijderen, en het mesiobuccale kanaal (MB) bloot te leggen. |

11a

11b

11c

Afb. 11a-c: De tussenruimte werd onder vergroting geprepareerd met behulp van een ultrasoon tip, en het tweede mesiobuccale kanaal (MB2) werd blootgelegd.

Met de moderne technieken voor een
conservatieve preparatie van de toegangsholte is het echter mogelijk om
een overmatige verwijdering van dentine te vermijden door een volledige
reiniging van de gehele bovenkant
van de pulpakamer, zonder dat resten
van pulpaweefsel achterblijven. Deze
preparatie kan worden uitgevoerd met
behulp van ultrasoon tips die speciaal
voor de endodontologie zijn ontworpen. In dit geval is het raadzaam om
een kleine ultrasoon tip te gebruiken
die is uitgerust met een klein, rond
diamantuiteinde, ofwel een ultrasoon
tip die speciaal is ontworpen voor periapicale chirurgie. Met deze speciale
ultrasoon tips kunnen de pulpahoorns
en de resterende bovenkant van de
pulpakamer gereinigd worden zonder
de kostbare tandstructuur te verwijderen (af b. 1 en 2).
Een bijkomend element, dat in het
verleden uiterst belangrijk was, is dat
het inbrengen van de vijlen in de wortelkanalen uitgevoerd moest worden
in een richting die loodrecht staat op
het occlusale vlak van de tand. Om
die toegang tot de wortelkanalen te
bereiken, was het nodig om gezonde tandstructuur op te offeren. Bij
een conservatieve preparatie van de
toegangsholte is het mogelijk om in
de kanalen te komen onder een hoek
die loodrecht staat op het coronale
derde van het kanaal, zoals weergegeven in af beelding 1b. Bovendien is
het mogelijk om, dankzij het gebruik
van moderne roterende, voorgebogen
vijlen in legeringen die zelfs in de
martensitische fase (rustfase) superelastisch zijn, in wortelkanalen met
een moeilijke toegang te komen zonder gevaar op breuken.
Enkel nadat de feitelijke anatomie
van de pulpakamer is onderzocht,
kan worden overgegaan tot het vormen van het wortelkanaal, gevolgd
door de 3D-reiniging en de 3D-afdichting. Dankzij de nieuwste methodes van activering van irrigatievloeistoffen is het mogelijk om een
meer accurate en grondige reiniging
te garanderen. Deze methodes zijn
onder meer de ultrasone activering,
sonische activering, de interne opwarming, de laser en de apicale negatieve druk.

[3] => DTBE24nl.indd

Dental Tribune Belgische editie

September - oktober 2019

12a

12b

12c

12d

Afb. 12a-d: De vier kanalen na de afdichting. P = palatinaal ; MB2 = tweede mesiobuccaal ; MB = mesiobuccaal ; DB = distobuccaal.

Waarom?
Waarom zouden we het onszelf
moeilijk maken? Dat is één van de
vragen die het vaakst terugkomt wanneer het gaat om de preparatie van een
conservatieve toegangsholte. Het antwoord is eenvoudig: omdat het ontwerp
van de toegangsholte dat in dit artikel
wordt toegelicht, geen extreme situa13

tie is, en op voorwaarde dat die wordt
uitgevoerd met de nodige ervaring en
met de nieuwste technologieën, en dat
alle bovenvermelde parameters in acht
worden genomen, kunnen iatrogene
fouten worden vermeden. Niet enkel
wordt de tand behandeld op een veilige
en gezonde manier, waarbij de kostbare
tandstructuur behouden blijft, maar ook
is de slaagkans op korte en lange termijn
beduidend hoger. In afbeeldingen 3-13
worden de preparatie van een conservatieve toegangsholte en de toepassing
ervan in klinische gevallen beschreven.

Conclusie

Afb. 13: Postoperatieve röntgenfoto.

Wanneer het, dankzij de conservatieve toegangsholte, mogelijk is de volledige carieuze laesie te verwijderen, de
volledige bodem van de pulpakamer
te visualiseren, alle kanaalopeningen
te onderzoeken, de tussenruimtes te
prepareren en te reinigen, en alle aanwezige verkalking te verwijderen, dan
is een succesvolle behandeling op korte

en lange termijn mogelijk. En wat nog
het meest belangrijk is: de kostbare,
gezonde tandstructuur blijft behouden,
in tegenstelling tot het traditionele
concept van de toegangsholte.

Dr. Alfredo Iandolo
is professor aan de endodontische
afdeling van de Federico II-universiteit
van Napels (Italië). Hij kan worden
gecontacteerd op het volgende adres:
iandoloalfredo@libero.it

Het is zeker waar dat de behandelende arts voldoende klinische ervaring moet hebben om conservatieve
toegangsholtes te prepareren. Even
belangrijk is het gebruik van moderne
technologieën, meer bepaald de operatiemicroscoop, ultrasoon tips, moderne
roterende vijlen en moderne methodes
voor 3D-reiniging.

Dr. Dina Abdel Latif

Als besluit kunnen we stellen dat
meer endodontologen deze moderne
technologieën en het concept van de
conservatieve preparatie van toegangsholtes zouden moeten toepassen, om
een betere slaagkans en een langere
levensduur van wortelkanaalbehandelingen te bereiken.

is endodontologe, klinisch en preklinisch docent (afdeling conservatieve
tandheelkunde) aan de Universiteit van
Alexandrië in Egypte. Ze kan worden
gecontacteerd op het volgende adres:
dinaabdellatif81@gmail.com

Noot: Een volledige lijst met referenties is
verkrijgbaar bij de uitgever.
AD

IrriFlex®

Pr
od

De
nt

air
es

.V
ev
ey

itz
e

rla
nd

EEN NIEUWE STANDAARD ZIET HET LICHT

Een vernieuwend
ontwerp van canules
voor de geavanceerde
irrigatie van
de wortelkanalen.
Ontdek nu IrriFlex®

pd-irriflex.com

[4] => DTBE24nl.indd

Dental Tribune Belgische editie

‘’Geen magie,
zonder moderne
technologie“

Interview met Jan de Jong en Deborah Vermeulen, Ivoclar Vivadent Benelux
Tandtechnici en tandartsen verwachten van Ivoclar Vivadent hoogwaardige en economische oplossingen.
Jan de Jong, Managing Director en
Deborah Vermeulen Rog, Marketing
Manager Benelux bij Ivoclar Vivadent
Benelux, geven een interview voor
Dental Tribune en spraken over het
aanbod van nieuwe innovatieve productsystemen & diensten.
Vraag 1: Digitalisering is trending
topic en wordt ook met name in het
tandtechnisch laboratorium toegepast Ivoclar Vivadent heeft de afgelopen jaren ook niet stilgezeten en introduceerde
o.a. Ivoclar Digital. Welke ondersteuning kunnen tandtechnici en tandartsen
verwachten? En welke rol speelt conventionele tandtechniek hierin?
Jan de Jong: ‘’We anticiperen niet
alleen op de duidelijke trend in de richting van digitalisering, maar ook op
innovaties binnen de huidige conventionele tandtechniek. R&D is een essentieel onderdeel van onze bedrijfsvoering en staat hoog in het vaandel. De
focus ligt hierbij ook op de ontwikkeling en het doorontwikkelen bestaande
producten en systemen, voor conventionele tandtechniek en toepassingen,
zoals bijvoorbeeld IPS e.max Press,
opbouwkeramiek IPS e.max Ceram en
kleurmaterialen zoals IPS Ivocolor.
Destijds, in 2012 is door de overname van Wieland Dental een belangrijke stap gemaakt richting digitalisering.
Ivoclar Digital is het merk van Ivoclar
Vivadent en biedt complete productsystemen geoptimaliseerd voor een
digitale workflow. Denk hierbij aan
ons PrograMill platform, waarvan de
interesse voor de PM7 freesmachine
voor labside toeneemt, door de groeiende vraag met betrekking tot Digital
Denture. In het najaar lanceren we de
PM1 chairiside freesmachine voor in
de tandartspraktijk.
Het complementaire IPS e.max productsysteem omvat o.a. CAD/CAM
producten; lithiumdisilicaat & zirkoniumoxide en diverse materialen en
ondersteunende diensten voor zowel
tandtechnische laboratoria als tandartspraktijken.
Gloednieuw is IPS e.max ZirCAD
Prime, volkeramiek gebaseerd op een
geheel nieuwe procestechnologie, die
sintercycli versnelt en zeer esthetische
resultaten oplevert. Het is het eerste
volkeramiek materiaal met uitzonderlijke esthetiek, dat voor alle indicaties
gebruikt kan worden.
Ook bieden wij nu totaaloplossingen in 3D-printen: De PrograPrint,
ons nieuwe 3D-printsysteem voor
dentale technologie, is geïntegreerd
in een gevalideerde workf low, bestaande uit materialen en geschikte
apparatuur voor printen, reiniging
en nabewerking. Het printsysteem
breidt het portfolio van Ivoclar Digital uit en is een ideale aanvulling op
het PrograMill-platform’’.

Vraag 2: Daarnaast is Ivoclar Vivadent ook een samenwerking aangegaan
met Amann Girrbach. Wat was de reden
voor dit partnerschap, welk doel wordt
hiermee bereikt?
Jan de Jong: ‘’Ivoclar Vivadent en
Amann Girrbach staan samen voor
optimale patiëntenzorg door volledig
gevalideerde digitale applicaties en
processen aan te bieden in combinatie
met toonaangevende tandheelkundige
producten. De samenwerking zal Ceramill-gebruikers alle verwerkingsmogelijkheden bieden met het beproefde
en betrouwbare volkeramieksysteem
van Ivoclar Vivadent: IPS e.max.’’
Vraag 3: Ivoclar Vivadent is fabrikant van o.a. composieten en bulkfill
materialen – en nu komen jullie met het
speciale 3s PowerCure productsysteem,
die het mogelijk maakt om posterieure
composietrestauraties in slechts 3 seconden uit te harden. Hoe wordt deze
totaaloplossing ontvangen door tandartsen?
Deborah Vermeulen : ‘’Tandartsen,
die in het bijzonder zijn op zoek naar
een efficiënt alternatief voor complexe
meerlaagse techniek voor posterior
composietrestauraties kunnen met
het nieuwe 3sPowerCure productsysteem aan de slag! Het innovatieve 3s
PowerCure productsysteem bestaat
naast de nieuwe Bluephase PowerCure
uit het modelleerbare composiet Tetric PowerFill en het vloeibare Tetric
PowerFlow en het universele Adhese
Universal voor bonding. Tandartsen
ervaren merkbaar kortere polymerisatietijden ten opzichte van de gebruikelijke 10 of in sommige gevallen zelfs 20
seconden. Beide composieten kunnen
worden toegepast in lagen van maximaal 4 mm en verminderen het aantal
werkstappen aanzienlijk, dat nodig is
om een posterieure restauratie te vervaardigen. 3 seconden voor een 4-millimeter-composietlaag – klinkt bijna
als magie toch?’’
‘’U begrijpt dat het hierbij gaat om
zeer moderne Intelligente LED-polymersiatietechnologie, Polyvision met
een lichtintensiteit van 3.000 Mw/
m2 waardoor de belichtingstijd kan
worden teruggebracht tot 3 seconden.
Als de restauratie het risico loopt onvoldoende te worden uitgehard, wordt
de gebruiker gewaarschuwd van onjuist
gebruik. De lamp trilt en verlengt automatisch de uithardingstijd. De voordelen liggen voor de hand: professionals
die op zoek zijn naar betrouwbaarheid,
bedieningsgemak en tijdwinst in het
dagelijkse werk, krijgen wat ze zoeken
met de Bluephase PowerCure’’.
‘’Tetric PowerFill omvat veel technologische hoogstandjes: het gepatenteerde en zeer reactieve initiator
Ivocerin is gebruikt voor meer polymerisatiediepte. De toepassing van de
Aessencio-technologie zorgt er weer
voor dat de translucentie verandert
van hoge translucentie naar een meer
dentine kleurende translucentie. Het

draagt ook bij aan de hoge polymersiatiediepte en tegelijkertijd een uitstekende esthetiek. Door bepaalde toepassing worden de polymerisatieketens
in het composietmateriaal tijdens het
uitharden langzamer en gelijkmatiger
gevormd - waardoor er een uniformer
netwerk ontstaat. De krimpspanning
wordt verminderd en een optimale
uitharding is gegarandeerd. Dit innovatieve productsysteem is voor het
eerst gepresenteerd op IDS 2019, en nu
verkrijgbaar. Uiteraard beproefd en ondersteund door zeer uitgebreide wetenschappelijke documentatie van studies’’
Vraag 4: Biedt Ivoclar Vivadent geaccrediteerde opleidingen, curssussen
of demonstraties aan voor klanten om
bijvoorbeeld kennis te maken met deze
nieuwe producten en deze te testen?
Deborah Vermeulen: ‘’Ivoclar Vivadent beheert met 54 trainingscentra, oftewel International Centers for
Dental Education (ICDE's), één van
de grootste netwerken voor tandheelkundige opleidingen wereldwijd, voor
zowel tandartsen als tandtechnici, gericht op conventionele en/of digitale
technieken. In de Benelux geven we
veelal demonstraties, cursussen en trainingen in samenwerking met officieel
erkende dealer depots, opinieleiders en
opleidingscentra’’.
Vraag 5: Er wordt geïnvesteerd in een
groot logistiek distributiecentrum, in
Duitsland, wat zijn hiervan de voordelen voor klanten?
Jan de Jong: ‘’Het wereldwijde logistieke distributiecentrum van Ivoclar
Vivadent wordt gebouwd in Ellwangen.
Materialen die wereldwijd worden geproduceerd, komen samen in Ellwangen
en worden daar geleverd aan dochterondernemingen, distributiepartners en
klanten over de hele wereld. Bijvoorbeeld
zirkonium uit de VS, apparaten, ovens
en lichtapparaten uit Oostenrijk, prothetische tanden uit de Filippijnen, CAD /
CAM-discs en keramiek uit Noord-Italië. Met het nieuwe logistieke distributiecentrum hebben we de mogelijkheid om
de eindgebruiker en de tandheelkundige
handel in Europe optimaal en op tijd te
bevoorraden’’.

September - oktober 2019

Professionele
bleekbehandelingen:
een belangrijke
pijler voor moderne
praktijken
Interview met Dr. Christian Gan
1. Hoe lang biedt u al bleekbehandelingen aan in uw praktijk en wat was
voor u de motivatie om dat te doen?
“Negen jaar geleden ben ik mijn
eigen tandartspraktijk gestart, Mijn
Tandarts Heemskerk, en meteen begonnen met het aanbieden van bleekbehandelingen. De laatste jaren is een
witter gebit steeds meer in trek, omdat mensen de neiging hebben elkaar
te beoordelen op hun uiterlijk en dan
vooral op de kleur van hun gebit. Bij
bleekbehandelingen gaat het dan ook
om meer dan alleen het bleekeffect.
Deze behandelingen zorgen ervoor
dat patiënten weer een aantrekkelijke,
mooie glimlach hebben en hun zelfvertrouwen terugkrijgen.”
2. Aan welke bleekmogelijkheden
geeft u de voorkeur?

kostenbesparing mogelijk, terwijl er
wel omzet wordt gedraaid.”
3. Hoe werkt een bleekbehandeling?
“De blekende stof (carbamideperoxide of waterstofperoxide) dringt door
tot in de glazuurprisma’s en bereikt zo
de verkleurde moleculen binnenin de
tanden of kiezen. Zuurstofmoleculen
brengen het bleekproces op gang door
te reageren met de verkleurde moleculen in de tanden en kiezen. Ze verbreken de verbindingen die de verkleurde
moleculen bij elkaar houden. De zuurstofmoleculen verspreiden zich en bleken zo het hele gebitselement. Zo lijkt
het gebit witter en lichter.”
4. Wat zijn uw ervaringen met bleekbehandelingen en welke resultaten kunnen er worden behaald?
“Mijn ervaring is dat bleekbehandelingen echt een eenvoudige manier zijn
om patiënten een meerwaarde te bieden. Bleken is geschikt voor iedereen,
zelfs voor patiënten met vullingen in
het front.

“Na de eerste behandeling in mijn
praktijk en een aantal duidelijke instructies raad ik altijd aan om verder
thuis te behandelen met OpalescenceTM PF 16%-bleekgel. Ten eerste
omdat Opalescence PF gemakkelijk in
gebruik is dankzij de op maat gemaakte, perfect passende lepels. Ten tweede
omdat Opalescence PF voor zeer goede
en langdurige resultaten zorgt. In vergelijking met andere bleekproducten en
volgens prof. Pfeilzer van ACTA, het
Academisch Centrum Tandheelkunde Amsterdam, biedt Opalescence PF
momenteel de meest efficiënte resultaten en is het het veiligst in gebruik.

“Het is belangrijk om vooraf de
mogelijkheden met de patiënt te bespreken en duidelijk te maken wat hij
of zij van een bleekbehandeling kan
verwachten. Als mijn patiënten vragen
om een ‘Hollywoodglimlach’ bespreek
ik of dat met alleen een bleekbehandeling wel mogelijk is, of dat we dan beter
voor facings kunnen gaan.

“Ook economisch gezien is het voor
iedere tandarts een interessant product.
Er hoeft namelijk alleen maar een snelle afdruk te worden gemaakt. Naderhand is er geen tijd aan de stoel meer
nodig, omdat de patiënt de behandeling helemaal zelf thuis kan doen. Op
die manier is een aanzienlijke tijds- en

“Vaak vragen patiënten die in bleekbehandelingen geïnteresseerd zijn, ook
om veel achtergrondinformatie. Deze
patiënten zijn zich bewust van het
belang van hun gebit en willen graag
het beste voor hun mondgezondheid.
Na het eerste consult overhandigen we
onze patiënten daarom een uitgebreide

Vraag 6: Tot slot Ivoclar Vivadent is
een familiebedrijf, passie, visie en innovatie staan hoog op de agenda. In
hoeverre vertaald zich dat naar meerwaarde voor klanten?
Jan de Jong: ‘’Dat klopt, Ivoclar Vivadent hecht veel waarde aan deze vertrouwde bedrijfscultuur.
Onze visie: ‘’Making People Smile’’,
staat voor een glimlach, die gedragen
wordt met zelfvertrouwen. Dat willen
we niet alleen voor onze klanten en
hun patiënten, maar ook voor onze medewerkers, die met passie en interesse
voor het vak verschillende disciplines
samenbrengen, zich graag willen blijven ontwikkelen en het verschil willen
maken !

OpalescencePF (Ultradent Products) voor thuisbehandeling is perfect voor mensen die graag meerdere
opties willen hebben. Het bleekgel (10% en 16% carbamideperoxide) wordt aangebracht met op maat
gemaakte lepels en is verkrijgbaar in drie smaken. - Beeld © Ultradent Products

[5] => DTBE24nl.indd

Dental Tribune Belgische editie

September - oktober 2019

gebruikershandleiding voor bleekbehandelingen. Daarmee kunnen eventuele vragen die thuis naar boven komen gemakkelijk worden beantwoord
en opgehelderd.”
5. Wat zijn meestal de verwachtingen
van uw patiënten?
“De meeste patiënten willen gewoon
een lichter, witter gebit en een mooie
glimlach zonder verkleuringen. Als we
de voordelen van een bleekbehandeling
uitleggen, zijn ze meestal opgelucht
dat een bleekbehandeling zo snel en
gemakkelijk is.”
6. Wat zijn de voordelen voor uw patiënten en hoe kunnen ze hun stralend
witte glimlach zo lang mogelijk behouden?
“Doordat hun gebit witter en hun
glimlach aantrekkelijker is, passen patiënten automatisch hun gedrag aan en
krijgen daardoor meer zelfvertrouwen.
Wij zien bij volgende bezoeken meestal dat patiënten blijer en tevredener geworden zijn.
“Uit onderzoek blijkt dat het gebit
zelfs twee jaar na een bleekbehandeling meestal nog witter is dan voor de
bleekbehandeling. Het bijwerken kan
gemakkelijk thuis worden gedaan met
behulp van de bestaande individuele
lepels en een paar spuiten bleekgel, die
verkrijgbaar zijn bij de tandartspraktijk.
“Een zeer prettig bijkomend verschijnsel van een heel andere orde is
dat een mooi gebit vaak leidt tot een
betere algehele mondhygiëne. Als u terugdenkt aan uw schooltijd, dan weet u
vast nog wel dat u vaak de meeste aandacht besteedde aan de vakken waarin u toch al goed was. En dat is met
een aantrekkelijk gebit niet anders: het
wordt beter verzorgd dan daarvoor het
geval was.

Opalescence PF (Ultradent Products) voor thuisbehandeling is perfect voor mensen die graag meerdere
opties willen hebben. Het bleekgel (10% en 16% carbamideperoxide) wordt aangebracht met op maat
gemaakte lepels en is verkrijgbaar in drie smaken. Beeld - © Ultradent Products

werk gaat, wat de mogelijkheden zijn,
hoeveel het gaat kosten en welke verwachtingen patiënten kunnen hebben.
Mijn patiënten vinden deze manier
heel prettig. Het is ook aan te raden om
direct te beginnen met de behandeling.
Zodra de bleeklepels klaar zijn, wordt
dan nog een keer alle benodigde informatie gegeven.
“Bleken wordt niet alleen door de
tandarts besproken als hij of zij een
patiënt in de stoel heeft liggen. Het
is een vrij gebruikelijk onderwerp,
waarover ook met mondhygiënisten
of assistenten wordt gepraat bij de
halfjaarlijkse controles. Daarnaast
maken wij in onze wachtkamer reclame voor bleekbehandelingen met
behulp van posters en brochures en
besteden we er aandacht aan via
onze activiteiten op sociale media.
De ideale situatie is dat een patiënt
proactief vragen stelt over de behandeling.
“Het is misschien interessant om
te weten dat patiënten vaak verrast
zijn dat bleekbehandelingen niet eens
zo duur zijn, maar eigenlijk juist heel
betaalbaar.” 8. Hoe trekt u voor uw
bleekbehandelingen de aandacht van
uw patiënten?

“De beste platforms zijn onze socialmedia- en andere onlinekanalen
en onze wachtkamer. Wij maken zelf
YouTube-fi lmpjes over bleekbehandelingen waarnaar wij doorlinken vanaf
onze website en onze socialmediaprofielen. Ook draaien er fi lmpjes over
bleken in onze wachtkamer. Door het
aanbod aan bleekbehandelingen zichtbaar en duidelijk te maken, stimuleren
wij de vraag ernaar.”
9. Zorgen bleekbehandelingen ervoor
dat patiënten hun praktijk trouw blijven?
“Bleekbehandelingen worden gezien
als kwaliteitsaanbod van een tandheelkundige praktijk. Deze behandelingen
helpen om het vertrouwen van patiënten te winnen en de relatie tussen patient en tandarts naar een hoger niveau
te tillen. Wij zien dit iedere dag aan
onze tevreden patiënten. En tevreden
patiënten zorgen beter voor hun gebit
en brengen regelmatiger een bezoek
aan onze praktijk.”
10. Welke andere toegevoegde waarde hebben bleekbehandelingen voor uw
praktijk?
“Een geschikt bleekbehandelingsprogramma verandert de positie van

tandheelkundige professionals. Patiënten zien de tandarts dan als cosmetisch
tandheelkundige. Wij bieden in onze
tandheelkundige praktijk de complete reeks aan bleekbehandelingen aan.
Vaak is er in onze ‘one-stop-shop’ ook
sprake van combinaties met behandelingen met Invisalign, volledige restauraties of facings. Vandaag de dag
vormen bleekbehandelingen een van
de belangrijkste pijlers van een moderne tandheelkundige praktijk: ze zorgen
voor een professionele uitstraling en
zijn economisch interessant.”
11. Zijn er aanvullende of andere
producten voor thuis bleken verkrijgbaar?
“In onze praktijk hebben wij goede
ervaring met het bleekproduct Opalescence GoTM. Opalescence Go heeft
een waterstofperoxideconcentratie van
slechts 6% en is daardoor bij uitstek geschikt voor bleekbehandelingen thuis.
Het product is gemakkelijk in gebruik
doordat het geleverd wordt in kant-enklare, voorgevulde lepels. Er hoeven
dus geen afdrukken te worden genomen en individuele lepels te worden
gemaakt. Patiënten kunnen meteen
beginnen met de behandeling en zijn
goedkoper uit. Dit soort behandelingen is geschikt voor iedereen, maar
vooral populair bij jongere patiënten
vanwege het gemak en comfort. In
onze praktijk bieden wij voor 99 euro
bleekbehandelingen met Opalescence
Go aan.”
12. Wat zou u tandartsen aanraden
die tot nu toe nog geen bleekbehandelingen aanbieden?
“In de eerste plaats is het heel belangrijk om patiënten voor te lichten
over alle voordelen die bleekbehandelingen kunnen hebben. Bleken is veilig
en efficiënt zolang het wordt uitgevoerd
onder leiding van iemand met ervaring
en een degelijke tandheelkundige opleiding.

Dr. Christian Gan
Tandarts Christian Gan biedt in
zijn tandartspraktijk, Mijn Tandarts
Heemskerk, al sinds de start 9 jaar
geleden bleekbehandelingen aan. Beeld © Kim Verkade
Mijn Tandarts
Steenhouwerskwartier 29c
1967 KD, Heemskerk, NL
www.mijntandarts.com

“Producten die vrij verkrijgbaar
zijn, kunnen in eerste instantie heel
verleidelijk lijken. Maar als dergelijke
producten verkeerd worden gebruikt,
kunnen ze schadelijk zijn en letsel veroorzaken. Bovendien zijn ze vaak helemaal niet efficiënt.
“Ik pak het altijd zo aan dat ik patienten vertel dat ik zelf ook regelmatig
mijn gebit bleek. Er is geen betere manier om reclame te maken voor bleekbehandelingen, want welke tandarts
zou nou vrijwillig zijn eigen tanden en
kiezen beschadigen?”
AD

Classic
MY SMILE IS

Opalescence Go (Ultradent Products) met 6%
waterstofperoxide is de perfecte methode voor
patiënten die op zoek zijn naar een gemakkelijke,
kant-en-klare bleekbehandeling voor thuis. Beeld © Ultradent Products

“Wij raden onze patiënten ook aan
om na de bleekbehandeling niet meer
te roken. Maar over gebitsverkleuring
door bepaalde soorten voedsel en dranken wordt in mijn ogen erg overdreven
gedaan.”
7. Hoe integreert u de bleekbehandelingen in uw dagelijkse werkzaamheden?
“Het is volgens mij enorm belangrijk
om zoveel mogelijk informatie te geven
over de behandeling en om zo snel mogelijk tot actie over te gaan. Als een patiënt geïnteresseerd is in een bleekbehandeling, laat ik mijn assistent verder
uitleggen hoe de behandeling in zijn

#MYSMILEISPOWERFUL

Mike,

uit de Verenigde Staten is vader, bijenhouder en skiër en glimlacht
als hij anderen succes ziet hebben, vooral als het zijn kinderen zijn. OpalescenceTM PFbleeksysteem kan flexibel worden gedragen, zodat hij zijn tanden stralend wit kan houden
op een manier die bij zijn levensstijl past:
•

op maat gemaakte bleeklepels voor thuisbehandeling

•

10% of 16% carbamideperoxide

Lees meer over cosmetische bleekbehandelingen op opalescence.com/nl.

www.ultradent.com/nl
© 2019 Ultradent Products, Inc. All rights reserved.

20191004_DT_BE_24-2019_Opalescence PF_Mike_NL_2.indd 1

16.09.2019 17:20:15

[6] => DTBE24nl.indd

Dental Tribune Belgische editie

AIRFLOW en PLUS-poeder van EMS:
eenvoudige en efficiënte hulpmiddelen
voor implantair onderhoud en voor de
behandeling van peri-implantaire ziektes

September - oktober 2019

•
•

•

Dr. Jacques Hassid
DIAGNOSE
CONTROLEONDERZOEK

VISUALISATIE

CONTROLE

MOTIVATIE

PIEZON®

AIRFLOW®
PERIOFLOW®

Afb. 1

We weten nu dat 20% van de patiënten vijf tot tien jaar na het plaatsen van
het implantaat een peri-implantaire
aandoening krijgt.
Het is om die reden dat bij afwezigheid van een follow-up en van regelmatige controles, het zogenaamde "onderhoud", het risico op peri-implantitis
toeneemt.1
2

velingen voor een goede mondhygiëne
op te volgen.
Na deze 3 eerste, essentiële stappen bent u dankzij de AIRFLOW en
PERIOFLOW technologieën met het
ultrafijne PLUS-poeder (14 µm) op
basis van erythritol in staat om recent
gevormde biofi lm en tandsteen, zowel
sub- als supragingivaal, te verwijderen
zonder het oppervlak van het implantaat en het gingivale weefsel te beschadigen (Af b.3).
Dankzij het AIRFLOW handapparaat is een volledige en voor de patiënt
comfortabele reiniging van de peri-implantaire sulcus tot een diepte van 4
mm mogelijk. (Af b.4)

Afb. 2: Vaststellen van de aanwezigheid van biofilm
Afb. 3: AIRFLOW Plus poeder
Afb. 4: Het AIRFLOW handapparaat
Afb. 5: Het AIRFLOW PERIO handapparaat

We weten ook dat het gebruik van
metalen inserts of curettes voor het
verwijderen van bacteriële afzettingen geen goed idee is, en dit geldt met
name voor het oppervlak van het implantaat. Deze instrumenten beschadigen het oppervlak van het implantaat
en het omringende weefsel.

Met het AIRFLOW
PERIO
handapparaat met een flexibel mondstuk in kunststof voor eenmalig gebruik kan de biofi lm in peri-implantaire pockets met een diepte van 4 tot
9 mm verwijderd worden, zonder het
oppervlak van het implantaat te beschadigen. (Af b.5)
Indien nodig kunt u resterende
tandsteenafzettingen verwijderen met
behulp van de Piezon-technologie en
het IP-instrument. Dankzij een tip
in PEEK (high-tech kunststof overmoulding), maakt het PI-instrument
6

Dr. Jacques Hassid - Colmar (Frankrijk), is gespecialiseerd in parodontologie en implantologie
een minimaal invasief debridement op
implantaatoppervlakken, abutments
en prothetische kronen mogelijk. Het
beschadigt titanium en zirkonium oppervlakken niet.
Dit protocol is veel minder traumatisch voor zacht weefsel en voor het
oppervlak van implantaten. Daarnaast
zorgt het voor tevreden patiënten
dankzij het optimale comfort en de
significante resultaten.

In de praktijk ... van de
meest eenvoudige tot de
meest complexe gevallen

de behandeling van parodontale en peri-implantaire aandoeningen!
Meer informatie op
https://www.ems-dental.com/fr

(Mombelli A, Müller N, Cionca N. Th e epidemiology of
peri-implantitis. Clin Oral Implants Res 2012 ; 23 Suppl
6 : 67-76. / Consensus statements and recommendations
for prevention and management of biolpogic and technical
implant complications; Heitz-Mayfi eld LJ, Needleman I,
Salvi GE, Pjetursson BE; Int J Oral Maxillofac Implants.
2014; 29 Suppl:346-50)

1 jaar na de behandeling toont het
onderzoek een duidelijke verbetering,
want de waarden op tand 45 zijn: 3 mm
distaal, 2 mm vestibulair, 3 mm mesiaal en 2 mm linguaal.

AIRFLOW
PROPHYLAXIS
MASTER
De nieuwste innovatie van EMS
combineert de AIRFLOW , PERIOFLOW en PIEZON-technologieën, en is een unieke oplossing voor

Afb. 20: AIRFLOW PROPHYLAXIS MASTER

Behandeling van mucositis
Patiënte van 70 jaar met een peri-implantaire ontsteking (Af b. 6).
Symptomen: pijn en functionele beperkingen. Verwijderen van de brug,
reinigen met PLUS-poeder en het
AIRFLOW-handapparaat (Af b. 6 en
7). Controle na 15 dagen -> de symptomen zijn verdwenen (Af b. 8)

Behandeling van een periimplantitis
Een patiënte, geboren in 1968, zonder gezondheidsproblemen beklaagt
zich over een hardnekkige peri-implantaire ontsteking met bloeden tijdens het poetsen. Tijdens het klinisch
en radiologisch onderzoek stel ik vast
dat er drie implantaten geplaatst zijn in
45, 46 en 47. Deze implantaten werden
geplaatst in 2005. Er wordt een peri-implantair probleem vastgesteld op
implantaat 45.
De diagnose is een matig ernstige
peri-implantitis, en het volgende behandelingsplan werd voorgesteld:
7

EMS stelt een eenvoudig maar efficiënt protocol voor om biofi lm en minerale afzettingen te verwijderen: de
Guided Biofi lm Therapy. (Af b.1)
Voor een optimaal resultaat is het
van cruciaal belang om, vóór het begin van de behandeling, een individuele diagnose van de tanden, het zacht
weefsel en de slijmvliezen te stellen,
en de patiënt te sensibiliseren over de
voordelen van een goede mondhygiëne. Inderdaad moet een professionele
preventie steeds worden ondersteund
door een individuele preventie. Om dat
te doen kan het gebruik van een tandplak-detector zeer nuttig zijn (Af b. 2).
Het helpt om de patiënt te sensibiliseren en hem te motiveren om uw aanbe-

De patiënte motiveren voor een
goede mondhygiëne, en haar die
aanleren
Gebruikte middelen: AirFlow
Plus-poeder en het Piezon PI
-instrument in PEEK van EMS;
drie sessies op drie weken.
Een systematische behandeling
met antibiotica (amoxicilline
500 3x/dag en metronidazol
500 2x/dag gedurende 10 dagen) en een mondbad op basis
van chloorhexidine 0,2% werden
voorgeschreven.

Afb. 6: initiële toestand | Afb. 7: reiniging met PLUS-poeder en het AIRFLOW-handapparaat
Afb. 8: na reiniging met de AIRFLOW | Afb. 9: Controle na 15 dagen en het PLUS-poeder

Afb. 10: Initiële toestand | Afb. 11: Initieel röntgenonderzoek | Afb 12: Het onderzoek toont de aanwezigheid aan van een pocket van 7 mm distaal, 7 mm mesiaal en 6 mm vestibulair. | Afb. 13: De overkappingsprothese wordt verwijderd voor een betere toegang tijdens de behandeling. | Afb. 14: Het PERIO-handstuk
van EMS wordt voorzichtig in de pocket ingebracht en gedurende 5 seconden heen en weer bewogen. |
Afb. 15: PI-instrument in PEEK van EMS | Afb. 16: Controle na 6 maanden, de gingivitis is verdwenen |
Afb.17: Röntgenfoto na 6 maanden | Afb. 18: Controle na 1 jaar | Afb. 19: Röntgenfoto na 1 jaar

[7] => DTBE24nl.indd

Dental Tribune Belgische editie

September - oktober 2019

Producten
Met X-MIND PRIME
brengt Acteon het
3D-onderzoek naar elke
tandartspraktijk
X-Mind prime is de nieuwste aanwinst
in het gamma 2D en CBCT 3D panoramische apparatuur van ACTEON.
Het is een combinatie van de nieuwste
technologie met een optimaal gebruiksgemak. Dit apparaat, dat in primeur werd
voorgesteld op de IDS 2019, geeft blijk
van een ongeëvenaarde vindingrijkheid
dankzij de compacte afmetingen en een
maximaal gebruiksgemak, en dankzij een
unieke combinatie van 2D- en 3D-technologieën. Met X-Mind prime ligt de
meest geavanceerde technologie ook
binnen handbereik, dankzij tools die een
nauwkeurige diagnose en een volledige
planning van de behandeling mogelijk
maken. ACTEON toont opnieuw haar
innovatieve kracht en expertise om dé
referentie in dentale beeldvormingsapparatuur te worden.

Een volledige hightech oplossing
die de 3D-beeldvorming naar elke
tandartspraktijk brengt

Gebruik maken van X-Mind prime
betekent een écht comfort voor tandartsen in hun dagelijkse praktijk. Het
apparaat is bovendien uiterst eenvoudig te gebruiken: tijdens het onderzoek
bevindt de patiënt zich tegenover de
tandarts, en het vereenvoudigde regelpaneel onder de kinsteun maakt een
eenvoudige en nauwkeurige positionering mogelijk. Dankzij de automatische
herkenning van de kinsteun, afhankelijk van het gekozen onderzoek, wordt
de patiënt foutloos gepositioneerd. Dit
betekent een aanzienlijke tijdswinst
voor de tandarts.

Een ongeëvenaarde service van
ACTEON
X-Mind prime aanschaffen betekent veel meer dan een apparaat
aankopen. ACTEON is ervan overtuigd dat de kwaliteit van de service
aan haar klanten minstens even belangrijk is als de kwaliteit van haar
producten.

X-Mind Prime van Acteon - Beeld: Acteon

De ACTEON-groep biedt een
echte persoonlijke ondersteuning op
basis van de behoeften en de specifieke situatie van elke tandarts.

Als pionier in de productie van innovatieve en minder invasieve tandheelkundige beeldvormingsapparatuur
breidt ACTEON zijn gamma van
panoramische en CBCT-producten uit
met X-MIND prime, een all-in-one
oplossing die 2D- en 3D-beeldvorming combineert, en waarin de hightech knowhow en de ongeëvenaarde
service van de ACTEON-groep zijn
geïntegreerd. X-Mind prime is ook
beschikbaar in enkel panoramische
uitvoering.
www.acteongroup.com
AD

SMILE IS
IN THE AIR

X-Mind prime is in de eerste plaats een
compleet pakket dat 2D- en 3D-technologieën combineert. Het apparaat is
uitgerust met één enkele sensor, zodat
de tandarts eenvoudig en zonder tijdverlies tussen de gebruiksmodi kan
overschakelen. Dankzij die eigenschap
biedt X-Mind prime een brede selectie
panoramische (24) en CBCT (32) opties,
en omvat op die manier vele klinische
toepassingen, zoals implantologie, endodontie, en beeldvorming van de sinus of
kaakdysfunctie. Tandartsen kunnen ook
3D-voorwerpen zoals gipsmodellen en
siliconenafdrukken scannen, wat een hele
waaier aan nieuwe mogelijkheden opent.

Met deze oplossing kunnen alle tandartspraktijken nu een 3D-onderzoek aan
hun patiënten aanbieden en hun expertise uitbreiden. En dat zijn slechts enkele
voorbeelden van de mogelijkheden met
de X-Mind prime. Wanneer de unit is
uitgerust met ACTEON Imaging Suite
precisiesoftware ( compatibel met Windows en Mac) biedt het apparaat nog
meer geavanceerde functies. Dankzij
een intuïtieve beeldverwerking en innovatieve tools wordt de implantaatplanning vereenvoudigd. Bovendien wordt
de communicatie dankzij op maat gemaakte verslagen aanzienlijk verbeterd.
Dit apparaat is speciaal aangepast aan de
workflow van de tandarts, en vereenvoudigt het stellen van de diagnose. Voor de
patiënt staat het garant voor een accurate,
betrouwbare en snelle behandeling.

X-Mind prime is een compact en
lichtgewicht systeem, en een reële innovatie inzake 3D-apparatuur. Zelfs in de
kleinste ruimte kan dit apparaat moeiteloos worden geïntegreerd. En dat is nog
niet alles! Dankzij het intelligente wandmontagesysteem past de unit zich moeiteloos aan elke ruimtelijke configuratie
aan, doordat het geen plaats op de vloer
inneemt. Het apparaat wordt voorgemonteerd geleverd en geïnstalleerd door
één enkele gespecialiseerde technicus. In
minder dan één uur is de unit operationeel, zodat de dagelijkse werkzaamheden
niet onderbroken worden.

GEEN RUBBER CUPS MEER
GEEN POLIJST BORSTELS MEER
GEEN POLIJST PASTA MEER
MINDER ULTRASOON EN HAND INSTRUMENTEN
ems-dental.com
AFPM femme_210x297_juillet 2018_NL.indd 1

MAKE ME SMILE.

AFPM_07/19_NL

Een eenvoudig en compact
apparaat dat de dagdagelijkse
praktijk van de tandarts een stuk
gemakkelijker maakt

16/07/2019 09:52:24

[8] => DTBE24nl.indd

8

Dental Tribune Belgische editie

Het belang van een preoperatieve radiografische
schaal voor het evalueren van de chirurgische
moeilijkheidsgraad van de extractie van een
geïmpacteerde mandibulaire derde molaar
p1»

graad voorspelt: 3–4 (geen
moeilijkheden), 5–7 (gemiddelde moeilijkheidsgraad) en 7–10 (hoge
moeilijkheidsgraad). Deze schaal is
uitgebreid beschreven in de orale en
maxillofaciale chirurgische literatuur
als een eenvoudige manier om de
chirurgische moeilijkheidsgraad van
de extractie van een geïmpacteerde
mandibulaire derde molaar te voorspellen.
Cáceres Madroño et al. hebben nog
andere parameters toegevoegd aan
de schaal van Pedersen, met name de
mandibulaire hoogte, de distale inclinatie van de tweede molaar, de grootte
en vorm van de dentale follikel en de
ontwikkeling van de wortels.4 Peñarrocha et al. hebben op hun beurt de scores opgeteld die verband houden met de
pericoronaire radiolucentie, de pericoronaire ruimte, de lengte van de lijnen
van Winter en het coronaire oppervlak.
Zij verdeelden bovendien de grootte en
vorm van de wortels volgens twee afzonderlijke parameters: de lengte van
de wortel, en het type wortel.5 Elke variabele kreeg een score tussen 0 en 2, en
de individuele scores werden opgeteld
tot een eindscore voor de chirurgische
moeilijkheidsgraad: 0–5 (geen moeilijkheden), 6–10 (gemiddelde moeilijkheidsgraad) en hoger dan 10 (hoge
moeilijkheidsgraad). Dit is één van de
schalen waarbij het grootst aantal parameters in beschouwing wordt genomen, en hogere scores bleken overeen
te komen met een langere duur van de
osteotomie en een langere totale duur
van de ingreep - wat de efficiëntie van
deze classificatie bevestigt.5

Een andere klinische en radiografische schaal voor het voorspellen van de
moeilijkheidsgraad van de extractie van
de derde molaar werd ontwikkeld door
Romero-Ruiz et al. Deze schaal is gebaseerd op de gebruikelijke parameters,
waaraan zij de integriteit van het bot en
het zacht weefsel dat de derde molaar
bedekt, hebben toegevoegd.6 De verwachte chirurgische moeilijkheidsgraad
was minimaal wanneer de tand enkel
werd bedekt door zacht weefsel, terwijl
een maximale moeilijkheidsgraad werd
voorspeld wanneer de tand volledig was
bedekt door bot en zacht weefsel.
Het voorspellen van de chirurgische
moeilijkheidsgraad van de extractie van
een geïmpacteerde mandibulaire derde
molaar is van cruciaal belang voor de
planning van de behandeling en draagt
bij aan de evaluatie van de chirurgische
vaardigheden van de tandarts. Bovendien vermindert het complicaties, optimaliseert het de voorbereiding van de
patiënt en minimaliseert het postoperatieve pijn en ontstekingen.
Deze studie beschrijft een radiografische schaal voor het voorspellen van
de chirurgische moeilijkheidsgraad
op basis van een reeks parameters, en
vergelijkt die met de duur van de osteotomie, de duur van het sectioneren
van de tand, de noodzaak (al dan niet)
van een aanvullende osteotomie en de
totale duur van de ingreep. Bovendien
werden actuele metingen van de radiografische parameters uitgevoerd om
die parameters te identificeren die de
grootste impact hebben op de chirurgische moeilijkheidsgraad.

1a

1b

1c

2a

2b

2c

3a

3b

3c

Materialen en methodes
Er werd een retrospectieve analyse
uitgevoerd van panoramische röntgenfoto's van patiënten die een chirurgische extractie van een geïmpacteerde

4b

4c

5a

5b

5c

6b

September - oktober 2019

Afb. 1a–c: Inclinatie van de derde molaar: (a) verticaal (1) ; (b) mesiaal (2) ; en (c) distaal of horizontaal (3). |
Afb. 2a–c: Inclinatie van de tweede molaar: (a) mesiaal (1) ; (b) verticaal (2) ; en (c) distaal (3). |
Afb. 3a–c: Pericoronaire radiolucentie: (a) brede zone (1) ; (b) smalle zone (2) ; en (c) niet zichtbaar (3).

4a

6a



6c

Afb. 4a–c: Radiculaire radiolucentie: (a) brede zone (1) ; (b) smalle zone (2) ; en (c) niet zichtbaar (3). |
Afb. 5a–c: Vorm van de wortel: (a) enkelvoudig of verbonden (1); b) gescheiden (2); en (c) dysmorf of abnormaal (3). |
Afb. 6a–c: Lengte van de lijnen van Winter: (a) < 5 mm (1) ; (b) 5–9 mm (2) ; en (c) > 9 mm (3).

mandibulaire derde molaar hadden
ondergaan in de afdeling Stomatologie
en kaakchirurgie (Universitair Ziekenhuis van Valencia, Valencia, Spanje).
De duur van de volgende ingrepen
was daarbij geregistreerd: duur van de
osteotomie en van het sectioneren van
de tand (in seconden) en de totale duur
van de ingreep (in minuten), gerekend
vanaf het begin van de incisie tot de
laatste hechting. Een preoperatieve
radiografische schaal werd ontwikkeld
(af b. 1-10) op basis van de gemiddelde waarden van tien parameters die
waren geregistreerd door drie studenten tandheelkunde van de Faculteit
Geneeskunde en tandheelkunde van
de Universiteit van Valencia (Valencia, Spanje), met behulp van de ImageJ-software (64-bit; ontwikkeld door
het U.S. National Institute of Health,
Bethesda, Maryland)7: inclinatie van
de derde molaar, inclinatie van de
tweede molair, pericoronaire radiolucentie, radiculaire radiolucentie, vorm
van de wortel, lengte van de lijnen van
Winter, afstand tussen de ramus en de
tweede molaar, breedte van de derde
molaar, coronair oppervlak en lengte
van de wortel.
Voor de ijking werd de distorsie van
de radiografische metingen in vergelijking met de actuele metingen van
de derde molaar berekend. Om dit te
kunnen doen, werden radiografische
metingen van de diameter en de lengte van 15 geïmpacteerde mandibulaire
derde molaren gebruikt, die vervolgens
werden geëxporteerd naar ImageJ,
naast metingen met een schuifmaat die
werden uitgevoerd na extractie van de
derde molaar. Na een statistische analyse van deze twee metingen (ImageJ
en schuifmaat) werd een distorsiecoëfficiënt van 0,11 vastgesteld.
De eindscore werd bereikt door het
optellen van de individuele scores voor
elke parameter, als volgt gecodeerd

voor de statistische analyse: 1 = Geen
moeilijkheden (10–16 punten), 2 = Gemiddelde moeilijkheidsgraad (17–23
punten) en 3 = Hoge moeilijkheidsgraad (24–30 punten). De gegevens
werden verwerkt met behulp van het
SPSS statistisch package (IBM SPSS
Statistics for Windows, versie 21.0,
IBM, Armonk, NY, USA). De normale distributie van de variabelen werd
geëvalueerd met behulp van de Kolmogorov-Smirnov hypothesetest, en
het resultaat werd in elk geval bevestigd. Er werd een multivariate analyse
op basis van een algemeen model voor
meervoudige lineaire regressie uitgevoerd om de geselecteerde responsvariabele te bepalen (de tijd) in functie
van de onderzochte parameters en de
scores voor de chirurgische moeilijkheidsgraad. Het geaccepteerde niveau
van de statistische significantie was 5%
(= 0,05).

Resultaten
De analyse werd uitgevoerd voor
honderd patiënten (41 mannen en 59
vrouwen) tussen 18 en 45 jaar (gemiddelde leeftijd 24,9 ± 6,5 jaar). Er
werden linker (n = 49) en rechter (n =
51) mandibulaire derde molaren geëxtraheerd. De maximale eindscore bedroeg 27 punten; de minimale eindscore was 13 (gemiddelde eindscore van
19,4 ± 2,6 punten). De extractie verliep
zonder moeilijkheden bij 14,6% van
de patiënten (10-16 punten op de chirurgische moeilijkheidsschaal); er was
een gemiddelde moeilijkheidsgraad bij
79,2% van de patiënten (17-23 punten)
en een hoge moeilijkheidsgraad bij
6,3% van de patiënten (24-30 punten).
De maximale duur van de osteotomie bedroeg 180 s; de minimale duur
10 s (gemiddelde van 54,4 ± 28,2 s).
Het sectioneren van de tand werd uitgevoerd bij 74 patiënten, in een gemid-

[9] => DTBE24nl.indd

Dental Tribune Belgische editie

September - oktober 2019

delde tijd van 73,4 ± 45,7 s (maximum
van 284 s). De gemiddelde totale duur
van de ingreep bedroeg 10,8 ± 5,3 min.
(maximum van 30 min.; minimum van
4 min).
De gemiddelde totale duur van de
ingreep was aanzienlijk langer bij
molaren met een mesiale inclinatie of
een distale of horizontale inclinatie (p
= 0,043). Er waren geen significante
verschillen bij de vergelijking van de
inclinatie van de tweede molaar of van
de pericoronaire of radiculaire radiolucentie. Bij de vergelijking van de vorm
van de wortel daarentegen werden
significante verschillen vastgesteld in
de duur van de osteotomie (p = 0,001)
en de totale duur van de ingreep (p =
0,001) (Tabel 1).

een hoge moeilijkheidsgraad bleken
te hebben nadat ze geklasseerd waren
volgens de schaal van Parant10, werden met deze schaal niet gedetecteerd.
Deze schaal10 werd, in tegenstelling tot
de preoperatieve radiologische schaal
die in deze studie is gebruikt, speciaal
ontworpen voor het inschatten van de
moeilijkheidsgraad van een extractie
in een klinisch perspectief: ze is gebaseerd op de noodzaak om het intensiteitsniveau van de chirurgische activiteit te kunnen beoordelen, van hoog
naar laag, maar mist een voorspellende waarde. Pedersen3 voegde nog een

Variabele

Groep

Gemiddelde duur osteotomie per
groep (seconden)

Gemiddelde totale duur ingreep
(minuten)

Inclinatie van de derde molaar

Verticaal (1)
Mesiaal (2)
Distaal of horizontaal (3)

47,7
51,1
63,3

p = 0,141

8,7
10,2
12,9

p = 0,043*

Inclinatie van de tweede molaar

Mesiaal (1)
Verticaal (2)
Distaal (3)

54,1
54,5
53,5

p = 0,996

10,9
10,7
9,0

p = 0,886

Pericoronaire radiolucentie

Brede zone (1)
Smalle zone (2)
Niet zichtbaar (3)

48,1
58,0
51,7

p = 0,295

10,6
10,7
10,9

p = 0,993

Radiculaire radiolucentie

Brede zone (1)
Smalle zone (2)
Niet zichtbaar (3)

52,9
54,4
56,0

p = 0,939

10,1
11,0
10,9

p = 0,732

Vorm van de wortel

Enkel of verbonden (1)
Gescheiden (2)
Dysmorf of abnormaal (3)

39,4
47,9
67,6

p = 0,001*

8,1
9,5
13,1

p = 0,001*

Tabel 1: Parameters van de studie met de grootste invloed op de chirurgische moeilijkheidsgraad

*p < 0,05 ; **p < 0,01
AD

Het algemene model van meervoudige lineaire regressie toonde aan dat
de kwantitatieve parameters met de
grootste invloed op de duur van de osteotomie de lengte van de lijnen van
Winter en de afstand tussen de ramus
en de tweede molaar waren. Een grotere lengte van de lijnen van Winter
verlengde de duur van de osteotomie,
terwijl een grotere afstand tussen de ramus en het distale vlak van de tweede
molaar leidde tot een kortere duur van
de osteotomie. De parameters met een
lineaire correlatie met de totale duur
van de ingreep waren de coronaire
breedte en de afstand tussen de ramus
en de tweede molaar. De totale duur
van de ingreep was langer bij aanwezigheid van een grote coronaire breedte
en een kortere afstand tussen de ramus
en de tweede molaar. De enige variabele die was gecorreleerd met het sectioneren van de tand was de coronaire
breedte (Tabel 2 - zie p.12).
Volgens het model verwijzen hogere
scores op de radiografische schaal naar
een langere duur van de osteotomie en
een langere totale duur van de ingreep.
Voor elk extra punt op de schaal werd
de duur van de osteotomie verlengd
met 2,89 s, terwijl de totale duur van de
ingreep werd verlengd met 0,56 s (af b.
2a–c en 3a–c).

Discussie
Om op een efficiënte manier de
moeilijkheidsgraad van de extractie van
een geïmpacteerde mandibulaire derde
molaar te kunnen voorspellen, moeten
de klinische en radiografische bevindingen in beschouwing worden genomen. Die dragen niet enkel bij tot een
betere planning van de ingreep, maar
ook tot een hogere tevredenheid van
de patiënt over de behandeling. Barreiro-Torres et al. hebben het belang
aangetoond van de nodige ervaring bij
het diagnosticeren van de preoperatieve chirurgische moeilijkheidsgraad.
Het is gebleken dat ervaren tandartsen de neiging hebben om de chirurgische procedures te onderschatten en
enkel naar de röntgenfoto's te kijken,
wat een verkeerde inschatting van de
moeilijkheidsgraad van de extractie tot
gevolg kan hebben.8 De verschillende
methodes die zijn ontwikkeld om de
chirurgische moeilijkheidsgraad van
de extractie van een geïmpacteerde
mandibulaire derde molaar te beoordelen, zijn gebaseerd op het preoperatieve onderzoek van panoramische
röntgenfoto's. Hoewel de classificaties
van Pell en Gregory1 en van Winter2
als referentie hebben gediend, hebben
sommige auteurs zoals García-García
et al.9 gesuggereerd dat de classificatie
van Pell en Gregory weinig gevoeligheid biedt: veel gevallen die achteraf

9

DISCOVER XO FLEX
In lijn met de legendarische Flex Integral unit, presenteren we
u de XO FLEX. Deze unit is gebaseerd op meer dan 65 jaar
ervaring, constante verbetering en oog voor detail.
Bezoek xo-care.com en ontdek meer.

EXTRAORDINARY DENTISTRY

[10] => DTBE24nl.indd

10

Dental Tribune Belgische editie

factor toe aan de classificatie van Pell
en Gregory1- de positie van de derde
molaar - en voorspelde de chirurgische
moeilijkheidsgraad op basis van de som
van de individuele scores van de schaal.

classificatie van Peñarrocha et al.,5 en
waarin de duur van de osteotomie, de
duur voor het sectioneren van de tand
en de totale duur van de ingreep ook in
beschouwing werden genomen.

Om een preoperatieve diagnose van
de chirurgische moeilijkheidsgraad
vast te kunnen stellen, hebben verschillende onderzoekers schalen voorgesteld die zijn gebaseerd op een reeks
klinische en radiografische parameters.
Peñarrocha et al. voegden de volgende
variabelen toe aan de klassieke variabelen van Pell en Gregory1: inclinatie
van de derde molaar, inclinatie van de
tweede molaar, pericoronaire radiolucentie, pericoronaire ruimte, lengte van
de lijnen van Winter, lengte en type van
de wortel, en coronair oppervlak. Hierdoor werd voor hun predictieve schaal
op dat moment het grootst aantal parameters in beschouwing genomen.
Bovendien voegden ze de duur van de
osteotomie toe als een indicator voor
de chirurgische moeilijkheidsgraad.5
Deze auteurs registreerden een langere duur van de osteotomie in gevallen
waarvan hun classificatie voorspelde
dat het de moeilijkste extracties zouden
zijn.5 Dit resultaat is consistent met de
conclusies van deze studie, waarin de
variabelen mesiodistale diameter van
de derde molaar en radiculaire radiolucentie werden toegevoegd aan de

De verhouding tussen de moeilijkheidsgraad van de extractie en de parameters die door verschillende preoperatieve schalen in beschouwing worden
genomen, wordt gewoonlijk beoordeeld
op basis van de totale duur van de ingreep. De resultaten die in deze studie
werden verkregen, wijzen op een lineair verband tussen de eindscore voor de
chirurgische moeilijkheidsgraad en de
totale duur van de ingreep en de duur
van de osteotomie. Santamaria en Arteagoitia toonden een relatie aan tussen
de moeilijkheidsgraad van de extractie
en de diepte van de impactie, de breedte
van het parodontaal ligament, de inclinatie van de derde molaar, diens relatie
met de tweede molaar en de afstand
tussen de ramus en de tweede molaar.11
Volgens Yuasa et al. zijn de belangrijkste variabelen voor het beoordelen van
de moeilijkheidsgraad van de extractie
van een mandibulaire derde molaar de
volgende: impactiediepte niveau C,
aanwezigheid van een klasse 3 en grote
wortels, of de combinatie van deze drie
factoren - die allemaal kunnen worden
vastgesteld op panoramische röntgenfoto's.12 López Arranz onderstreep-



September - oktober 2019

Duur osteotomie

Duur van het sectioneren
van de tand

Totale van de ingreep

Waarde p (r )

Waarde p (r )

Waarde p (r )

Lengte lijnen van Winter

0,025*

(r = 0,232)

0,928

(r = – 0,011)

0,406

(r = 0,087)

Coronaire breedte

0,687

(r = – 0,042)

0,006**

(r = 0,317)

0,007**

(r = 0,276)

Afstand tussen de ramus en het distale
vlak van de tweede molaar

0,009*

(r = – 0,270)

0,144

(r = – 0,172)

0,027*

(r = – 0,230)

Coronaire oppervlak

0,143

(r = – 0,154)

0,358

(r = 0,109)

0,838

(r = – 0,022)

Lengte van de wortel

0,470

(r = – 0,077)

0,324

(r = 0,118)

0,157

(r  = 0,150)

Tabel 2: Correlatie tussen de kwantitatieve parameters en de tijdsvariabele volgens het algemene model van meervoudige lineaire regressie.

te het belang van de evaluatie van de
aangrenzende tanden: de aanwezigheid
van de eerste en tweede molaren, hun
anatomische integriteit en de aanwezigheid van meerdere wortels dragen
in belangrijke mate bij tot de extractie
van de derde molaar.13 In deze studie
zijn de mesiodistale diameter van de
derde molaar en de afstand tussen de
ramus en de tweede molaar de parameters die het meest gecorreleerd zijn met
de totale duur van de ingreep. Dit is in
tegenstelling met de studies van Carvalho en do Egito Vasconcelos, die het
aantal wortels en hun vorm, de positie
van de tand, de parodontale ruimte en
de relatie tot de tweede molaar als de
enige significante predictieve factoren
definieerden.14 Deze auteurs associeerden de hoogste chirurgische moeilijkheidsgraad met gevallen van klasse 3
op de schaal van Pell en Gregory.1 De

7a

7b

7c

8a

8b

8c

observaties van Yuasa et al.12 en die van
deze studie geven aan dat een lange
afstand tussen de ramus en het distale
vlak van de tweede molaar (klasse 3) de
duur van de ingreep verkort.

Conclusie
Tot besluit kunnen we stellen dat
de analyse van de chirurgische moeilijkheidsgraad van de extractie van
een geïmpacteerde mandibulaire derde molaar van cruciaal belang is voor
de planning van de behandeling, en
dat die bijdraagt tot de evaluatie van
de chirurgische vaardigheden van de
tandarts, complicaties vermindert, de
voorbereiding van de patiënt optimaliseert en postoperatieve pijn en ontstekingen minimaliseert.
Onze schaal is efficiënt omdat mandibulaire derde molaren met de hoogste
scores significant gecorreleerd waren
met een langere duur van de osteotomie
en een langere totale duur van de ingreep. De meest betrouwbare voorspellende factoren voor de duur van de osteotomie waren de lengte van de lijnen
van Winter, de afstand tussen de ramus
en de tweede molaar, en de vorm van
de wortel, terwijl de meest betrouwbare
voorspellende factor voor de duur van
het sectioneren van de tand de coronaire breedte was. De factoren met de
grootste invloed op de totale duur van
de ingreep waren de coronaire breedte, de mesiale en distale of horizontale
inclinatie van de derde molaar, de aanwezigheid van meerdere en dysmorfe of
abnormale wortels, en de afstand tussen
de ramus en tweede molaar.
Belangenconflict : De auteurs verklaren
dat er geen belangenconflicten zijn.
Verschenen in 'Journal of Oral Science &
Rehabilitation Vol.3 issue 1/17.

9a

10a

9b

10b

9c

10c

Afb. 7a–c: Coronaire breedte: (a) < 10,0 mm (1) ; (b) 10,0–11,5 mm (2) ; en (c) > 11,5 mm (3). |
Afb. 8a–c: Afstand tussen de ramus en het distale vlak van de tweede molaar: (a) 10,5–14 mm (1) ; (b) 8,0–10,5 mm (2) ; en (c) 2,0–8,0 mm (3). |
Afb. 9a–c: Coronair oppervlak: (a) 20–75 mm2 (1) ; (b) 75–90 mm2 (2) ; en c) 90–130 mm2 (3). |
Afb. 10a–c: Lengte van de wortel: (a) 3,0–8,0 mm (1) ; (b) 8,0–9,5 mm (2) ; en (c) 9,5–13,0 mm (3).

Referenties
1 Pell G. Gregory B. Impacted mandibular third molars: classification and
modified techniques for removal.
> Dent Dig. 1993;39:330–8.
2 Winter GB. Principles of exodontia
as applied to the impacted third
molar.
> St Louis: American Medical Book
Co; 1926. p.21-58
3 Pederson GW. Oral surgery. Philadelphia: WB Saunders, 1988 (Cited
in: Koerner KR. The removal of
impacted third molars- principles
and procedures. Dent Clin North Am
1994;38:255-78).
4 Cáceres Madroño E, Martinez-González JM, Meníz García C, López
Carriches C, Madrigal MartínezPereda C. Estudio del grado de dificultad en la extracción de los terceros
molares inferiores en relación con
la experiencia profesional; Periodo
preoperatorio (Parte I).
> Arch Odontoestomatol.
1998;14(4):229–37.
5 Peñarrocha M, Sanchis JM, Sáez
U, Gay Escoda C, Bagán JV. Escala
numérica de valoración de la difi-

*p < 0,05 ; **p < 0,01

cultad quirúrgica en la extracción de
190 terceros molares mandibulares
incluidos.
> Arch Odontoestomatol.
2000;16(2):96–100.
6 Romero Ruiz MM. El tercer molar
incluido.
> In: Romero Ruiz MM, Gutiérrez
Pérez JL, editors. El tercer molar
incluido. Madrid: GSK; 2001. p.
43–69.
7 Schneider, C. A.; Rasband, W. S. &
Eliceiri, K. W. (2012), “”, Nature
methods 9(7): 671-675
8 Barreiro-Torres J, Diniz-Freitas M,
Lago-Méndez L, Gude-Sampedro F,
Gándara-Rey JM, García-García A.
Evaluation of the surgical difficulty
in lower third molar extraction.
> Med Oral Patol Oral Cir Bucal.
2010 Nov 1;15(6):e869–74.
9 García-García A, Gude-Sampedro
J, Gándara-Rey JM, Gándara-Vila
P, Somoza-Martin M. Pell-Gregory
classification is unreliable as a predictor of difficulty in extracting impacted
lower third molars.
> Br J Oral Maxillofac Surg. 2000
Dec; 38(6):585–7.
10 Parant M. Petite Chirurgie de la
Bouche.
Paris: Expansion Cientifique, 1974.
(Cited in: García GA. Sampedro GF,
Rey GJ, Torreira GM. Trismus and
pain after removal of impacted lower
third molars. J Oral Maxillofac Surg
1997;55:1223-6).
11 Santamaría J, Arteagoitia I. Radiologic variables of clinical significance
in the extraction of impacted mandibular third molars.
> Oral Surg Oral Med Oral Pathol
Radiol Endod. 1997 Nov;84(5):469–
73.
12 Yuasa H, Kawai T, Sugiura M.
Classification of surgical difficulty in
extracting impacted third molars.
> Br J Oral Maxillofac Surg. 2002
Feb; 40(1):26–31.
13 López Arranz JS. Diagnóstico por la
imagen.
> In: López Arranz JS, editor. Cirugía oral. Madrid: InteramericanaMcGraw-Hill; 1991. p. 65–118.
14 Carvalho RW, do Egito Vasconcelos
BC. Assessment of factors associated
with surgical difficulty during removal of impacted lower third molars.
> J Oral Maxillofac Surg. 2011
Nov;69(11):2714–21.

Dr. David Peñarrocha Oltra
Cirugía bucal. Clínicas Odontológicas, C/Gascó Oliag, 1 - 46021
Valencia - Spanje, Tel. +34 963 86
4144, david.penarrocha@uv.es
Dit artikel citeren: Ribes Lainez
N, Sanchis González JC, Peñarrocha Oltra D, Sanchis Bielsa JM.
Het belang van een preoperatieve
radiografische schaal voor het evalueren van de chirurgische moeilijkheidsgraad van de extractie van
een geïmpacteerde mandibulaire
derde molaar. J Oral Science Rehabilitation. 2017 Mar; 3(1) :52-59.

[11] => DTBE24nl.indd

Dental Tribune Belgische editie

September - oktober 2019

Producten
PS (Produits Dentaires
sa) stelt Irriflex voor,
een innoverend
ontwerp van canules
voor een geavanceerde
tandwortelirrigatie
Een nieuwe generatie van irrigatiecanules die door het Zwitserse endodontologische bedrijf PD (Produits
Dentaires SA) werd ontworpen en
vervaardigd, zorgt voor een efficiëntere
reiniging en ontsmetting van de tandwortel dankzij zijn unieke flexibiliteit
en uitzonderlijke irrigatievermogen.

bele behandeling in vergelijking met de
gebruikelijke metalen naalden.
Het gepatenteerde ontwerp van de
canule PD bevat twee openingen rug
aan rug op hetzelfde niveau aan het
uiteinde van de canule voor een efficiënte zijdelingse irrigatie. Zijn kegelvormig model past zich daarbij perfect
aan aan de vorm van de tandwortel,
in tegenstelling tot metalen naalden.
Dankzij het kegelvormige ontwerp
aan 4% wordt het risico op afschuiven
langs de wanden van het wortelkanaal
sterk beperkt waardoor de mechani-

sche efficiëntie van het reinigen wordt
verbeterd.

IrriFlex - Beeld: PD

De canule IrriFlex garandeert in alle
veiligheid een efficiënte en volledige irrigatie van de tandwortel teneinde de
verwijdering van residuen zoals afval,
dentaal vuil en de biofilm te verbeteren
op plaatsen die onmogelijk te bereiken
zijn met de gebruikelijke metalen naalden.
De canules worden in een ISO 7 gecertificeerde witte zaal geproduceerd
en in individueel verzegelde zakjes geleverd. Deze werden ontworpen voor
een individueel gebruik en een maximale veiligheid.

Met deze nieuwe canule wil PD
tandartsen en ook specialisten helpen
om tandwortelirrigatie op een meer
efficiënte en comfortabele wijze in alle
veiligheid uit te voeren.
Voor meer info: www.pd-irriflex.com
PD (Produits Dentaires SA), Zwitserland

PRAGODENT

De canule IrriFlex lost een veelvoorkomend probleem op voor tandartsen:
hoe de complexe tandwortelsystemen
volledig en op een efficiënte manier
irrigeren. Door een lichaam in soepel
polypropyleen te combineren met een
unieke zijdelingse diffusie van de irrigator heeft PD een canule 30G ontworpen die zich gemakkelijk aanpast
aan de anatomie van het kanaal, moeiteloos irrigeert en de tot nu toe onbereikbare zones reinigt.

2 7 th I N T E R N AT I O N A L D E N TA L FA I R

3–5 October 2019

Het resultaat is een verbeterde reiniging en irrigatie. Hierdoor bekomt
men een efficiëntere en meer comfortaDental Tribune Belgische uitgave
verschijnt zes maal per jaar en is
een uitgave van MediaXel bvba,
onder licentie van Dental Tribune
International.
Verantwoordelijke uitgever
Philippe C. Maters
philippe.maters@media-xel.com
Redactie
Tandarts Fabienne Thumas LTH
fabienne.thumas@media-xel.com
T :+32(0)47832 74 66
Advertenties
Tandarts Fabienne Thumas LTH
fabienne.thumas@media-xel.com
T :+32(0)47832 74 66
Hélène Carpentier
h.carpentier@dental-tribune.com
T: +33(0)6 09 76 70 74
Secretariaat:
Pascale Cloots
pascale.cloots@media-xel.com
T: +32(0)2 772 40 47
© 2019 MediaXel, Tel: +32(0)2-772.40.47
Maria van Hongarijelaan 64 b6, 1083 Brussel.

NEWLY

International Office/
Headquarters

Publisher/Chief Executive Officer:
Torsten R. Oemus
Director of Content:
Claudia Duschek
Dental Tribune International GmbH
Holbeinstr. 29, 04229 Leipzig, Germany
Tel.: +49 341 48 474 302 |
Fax: +49 341 48 474 173
General requests: info@dental-tribune.com
Sales requests: mediasales@dental-tribune.com
www.dental-tribune.com

IN PARALLEL

Editorial material translated and reprinted in
this issue from Dental Tribune International,
Germany is copyrighted by Dental Tribune
International GmbH. All rights are reserved.
Published with the permission of Dental
Tribune International GmbH, Holbeinstr. 29,
04229 Leipzig, Germany. Reproduction in any
manner in any language, in whole or in part,
without the prior written permission of Dental
Tribune International GmbH is expressly
prohibited. Dental Tribune is a trademark of
Dental Tribune International GmbH.

LETŇANY
PRAGUE

4–5 October 2019
pragodent.eu

©2019, Dental Tribune International GmbH.
All rights reserved. Dental Tribune
International GmbH makes every effort to
report clinical information and manufacturers’
product news accurately, but cannot assume
responsibility for the validity of product claims,
or for typographical errors. The publishers also
do not assume responsibility for product names,
claims, or statements made by advertisers.
Opinions expressed by authors are their own
and may not reflect those of Dental Tribune
International GmbH.

ORGANISER

PLACE OF THE EVENT

MAIN PROFESSIONAL PARTNER

OFFICIAL CARS

[12] => DTBE24nl.indd

ADVERTORIAL

Gezonde voeding voor mond en tanden
Drievoudige tandbehandling (profylaxe) leidraad voor dagelijkse mondhygiëne

De gezondheid van het tandvlees houdt nauw verband met de voeding. De persoonlijke voedingsgewoonten hebben een effect op de tandopbouw en
op de uitharding van het tandmateriaal. Met het oog op een uitgebreide cariëspreventie is een veelzijdige en evenwichtige voeding van centraal belang.
Deze moet rijk zijn aan graanproducten, fruit en groenten, met mate vis, vlees en zuivelproducten bevatten, en ook voedingsvezels, die het kauwen en
daardoor de werking van de speekselklieren en de vertering bevorderen. Naast een gezonde voeding voor mond en tanden is voor alle patiënten de dagelijkse drievoudige tandbescherming, ook wel profylaxe genoemd, aanbevolen. Deze bestaat uit tandenpoetsen, interdentaal reinigen en mondspoeling.

Voedingsstoffen die cariës kunnen bevorderen
Cariësbacteriën voeden zich in de eerste plaats met suiker en makkelijk te verteren koolhydraten. Cariësbevorderende stoffen zijn onder andere sacharose,
glucose, fructose, lactose en natuurlijke zoetstoffen, zoals honing, agaveen appelsiroop.1 Maar ook de natuurlijke vruchtenzuren, die in sappen of zure
vruchten voorkomen, alsook het in cola en limonade aanwezige fosfor- en
citroenzuur kunnen belangrijke mineralen uit het tandemail oplossen. Dit
erodeert de tanden, die daardoor zachter en gevoeliger worden.
Voor de consument is het suikergehalte van een voedingsmiddel niet altijd
direct te achterhalen. Het is dan ook niet makkelijk om in te schatten hoe cariogeen een voedingsstof is. Producten met het opschrift “zonder suiker” of
“suikervrij”, kunnen wel glucosesiroop of honing bevatten. Ook voedingswaren
die niet zoet lijken te smaken, bevatten vaak toegevoegde cariogene stoffen.
Producten met veel verborgen suikers zijn bijvoorbeeld:
• gedroogd fruit
• gezoete fruitconserven
• mueslirepen
• vruchtenyoghurt
• barbecuesauzen en ketchup
• limonade, icetea, fruitsap, smoothies of
• alcoholhoudende dranken zoals champagne en wijn.
Een voedingsgewoonte die cariës voorkomt, houdt niet in dat men dwangmatig moet afzien van suiker. Voor de cariëspreventie is het verstandig omspringen met suikerrijke voedingswaren van groot belang. De cariogeniteit
wordt bepaald door de frequentie van de voedingsinname en de duur dat
suiker zich in de mondholte bevindt. Hoe langer suiker daar aanwezig is, hoe
groter de blootstelling aan de stofwisseling van bacteriën in de mondholte.2
Voor de remineralisering van het aangetaste harde tandmateriaal is het nuttig om tussen de maaltijden pauzes in te lassen van 35 tot 40 minuten.3 Na
de consumptie van vruchten en fruitsappen moet de mond geneutraliseerd
worden met water of melk. Een mechanische tandreiniging onmiddellijk na
het eten is af te raden, omdat deze wrijving de zuurgerelateerde erosie van
het tandglazuur en demineralisering bevordert.1

Voedingsstoffen die cariësprofylactisch kunnen werken
Eiwitten, vitaminen, mineralen en sporenelementen beschermen tegen de
cariogeniteit van suikerhoudende voedingsstoffen en werken profylactisch
tegen cariës. Deze voedingsbestanddelen bevorderen de groei, de regeneratie en het behoud van weefsels en structuren in de mond. De huidige
stand van de wetenschap toont aan dat de gelijktijdige aanwezigheid van
eiwitten, vet, fosfor en calcium het cariogene vermogen van een voedings-

stof significant vermindert.1 Vetten kunnen dan ook de reiniging van tanden
ondersteunen en kunnen de tanden van suiker zuiveren. Sommige vetzuren
beschikken zelfs over antibacteriële eigenschappen.1 Ook de opname van
pyridoxine (vitamine B6) vertoont cariësprofylactische effecten, die waarschijnlijk te wijten zijn aan decarboxyleringsreacties in de tandplak. Er werd
bovendien een correlatie vastgesteld tussen een lage vitamine C-plasmaspiegel en een toename in tandplak.1 Vooral de cariësprotectieve werking
van fluor, door direct contact met het tandglazuur, blijkt belangrijk voor de
versterking van het tandglazuur en voor de cariëspreventie. Daardoor worden
mineralen opnieuw opgenomen in het tandglazuur, dat zo minder gevoelig wordt voor zuren. Daarbij is een voldoende hoog gehalte aan fluor in de
mondholte van belang. Om na het tandenpoetsen het verhoogde fluorgehalte
te behouden, kunnen fluorhoudende mondspoelingen helpen.4

Mondspoelingen leveren een belangrijke bijdrage
tot de dagelijkse mondhygiëne
Om tandaandoeningen thuis zo goed mogelijk te voorkomen, is voor alle patiënten naast een gezonde voeding voor mond en tanden, de dagelijkse drievoudige profylaxe raadzaam. Deze bestaat uit tandenpoetsen, interdentaal
reinigen en het gebruik van een mondspoeling. Mondspoelingen op basis van
etherische oliën, zoals bijvoorbeeld Listerine®, kunnen helpen om de tandbiofilm te controleren. Ze zijn ook effectief op plaatsen in de mondholte waar de
reiniging door mechanische biofilmcontrole niet volstaat.5 Mondspoelingen
met etherische oliën zijn ook geschikt voor langdurig gebruik. Bij het gebruik
over een periode van zes maanden ontstaat er geen verschuiving van het microbiële evenwicht ten gunste van opportunistische orale pathogene kiemen of naar bacteriële resistentie. Ook
werden er niet meer veranderingen in het mondslijmvlies
of meer verkleuring van de tanden waargenomen dan
bij controleproducten.6 Dagelijks spoelen met een mondspoeling (bv. Listerine®), naast tandenpoetsen en interdentaal reinigen, is dan ook nuttig om de controle over de
biofilms op de tanden te verbeteren.
Verdere informatie op www.listerine.be

1 Staudte H et al. The Importance of Nutrition for Oral Health. ZWR 2003; 112: 368-376. 2 Einwag J. Prophylaxe. In: Einwag J, Pieper K (Hrsg.). Kinderzahnheilkunde. 3. vollständig überarbeitete Auflage. Urban & Fischer
Verlag, München. 2008; 81-124. 3 Kapferer I. Ernährung bei Karies und parodontalen Erkrankungen. In: Ledochowski M (Hrsg.). Klinische Ernährungsmedizin. Springer Verlag, Wien, New York. 2010; 925-36. 4 Sköld UM et
al. Effect of post-brushing mouthwash solutions on salivary fluorid retention – Study 1. J Clin Dent 2012; 23: 97-100. 5 Fine DH et al. Effect of rinsing with an essential oil-containing mouthrinse on subgingival periodontopathogens. J Periodontal 2007; 78: 1935–1942. 6 Stoeken JE et al. The long-term effect of a mouthrinse containing essential oils on dental plaque and gingivitis: a systematic review. J Periodontol 2007; 78: 1218–1228.

) [page_count] => 12 [pdf_ping_data] => Array ( [page_count] => 12 [format] => PDF [width] => 842 [height] => 1191 [colorspace] => COLORSPACE_UNDEFINED ) [linked_companies] => Array ( [ids] => Array ( ) ) [cover_url] => [cover_three] =>

[cover] => DT Belgium (Flemish) No. 4, 2019

[toc] => Array ( [0] => Array ( [title] => Minimale preparatie van een toegangsholte in de endodontologie: Wanneer? Hoe? Waarom? [page] => 01 ) [1] => Array ( [title] => Het belang van een preoperatieve radiografi sche schaal voor het evalueren van de chirurgische moeilijkheidsgraad van de extractie van een geïmpacteerde mandibulaire derde molaar [page] => 01 ) [2] => Array ( [title] => ‘’Geen magie, zonder moderne technologie“ [page] => 04 ) [3] => Array ( [title] => AIRFLOW en PLUS-poeder van EMS: eenvoudige en effi ciënte hulpmiddelen voor implantair onderhoud en voor de behandeling van peri-implantaire ziektes [page] => 06 ) [4] => Array ( [title] => Producten [page] => 07 ) ) [toc_html] =>

Table of contents

[toc_titles] =>

[cached] => true )