cosmetic dentistry Turkey No. 1, 2019cosmetic dentistry Turkey No. 1, 2019cosmetic dentistry Turkey No. 1, 2019

cosmetic dentistry Turkey No. 1, 2019

Jenerik / Içindekiler / Editörden / Genç hastalar için Invisalign First Şeffaf Plakları Türkiye’de / Dental plakların temizliği için mikrorobotlar / Estetik algısı sadece görsellik değil / Bulgar dental profesyonelleri, 12. “Yılın Gülümsemesi” ödülleri için buluştu / Tanıtımı / Bruksizm tedavisinde botulinum toksini uygulamaları / Maksilladaki on adet seramik kuronda dijital ve analog iş akışı karşılaştırılması / Ön bölgede lamina destekli farklı bir köprü dizaynı: Vaka sunumu / Minimum invaziv - maksimum etkin / Estetik tedavilerde farklı yaklaşımlar / Diş hekimliğinde estetik algı / Diş hekimleri botoks ve dermal dolgu uygulaması yapabilir mi? / Sertifikalı diş hekimlerinin uygulayabileceği tedaviler / Sertifikalı diş hekimlerinin uygulayabileceği tedaviler / Ajanda / Estetik diş hekimliği sağlık turizmi için vazgeçilmez konumda

Array
(
    [post_data] => WP_Post Object
        (
            [ID] => 77611
            [post_author] => 0
            [post_date] => 2019-08-09 17:30:03
            [post_date_gmt] => 2019-08-09 17:30:03
            [post_content] => 
            [post_title] => cosmetic dentistry Turkey No. 1, 2019
            [post_excerpt] => 
            [post_status] => publish
            [comment_status] => closed
            [ping_status] => closed
            [post_password] => 
            [post_name] => cosmetic-dentistry-turkey-no-1-2019
            [to_ping] => 
            [pinged] => 
            [post_modified] => 2024-10-23 19:43:08
            [post_modified_gmt] => 2024-10-23 19:43:08
            [post_content_filtered] => 
            [post_parent] => 0
            [guid] => https://e.dental-tribune.com/epaper/cdtu0119/
            [menu_order] => 0
            [post_type] => epaper
            [post_mime_type] => 
            [comment_count] => 0
            [filter] => raw
        )

    [id] => 77611
    [id_hash] => 607fc7081c66d2c92bebc59d6aa52ba7e8ba5bba9dfb6d49fa4eaa8b19ed800f
    [post_type] => epaper
    [post_date] => 2019-08-09 17:30:03
    [fields] => Array
        (
            [pdf] => Array
                (
                    [ID] => 77612
                    [id] => 77612
                    [title] => CDTU0119.pdf
                    [filename] => CDTU0119.pdf
                    [filesize] => 0
                    [url] => https://e.dental-tribune.com/wp-content/uploads/CDTU0119.pdf
                    [link] => https://e.dental-tribune.com/epaper/cosmetic-dentistry-turkey-no-1-2019/cdtu0119-pdf-2/
                    [alt] => 
                    [author] => 0
                    [description] => 
                    [caption] => 
                    [name] => cdtu0119-pdf-2
                    [status] => inherit
                    [uploaded_to] => 77611
                    [date] => 2024-10-23 19:43:02
                    [modified] => 2024-10-23 19:43:02
                    [menu_order] => 0
                    [mime_type] => application/pdf
                    [type] => application
                    [subtype] => pdf
                    [icon] => https://e.dental-tribune.com/wp-includes/images/media/document.png
                )

            [cf_issue_name] => cosmetic dentistry Turkey No. 1, 2019
            [cf_edition_number] => 0119
            [contents] => Array
                (
                    [0] => Array
                        (
                            [from] => 05
                            [to] => 05
                            [title] => Jenerik

                            [description] => Jenerik

                        )

                    [1] => Array
                        (
                            [from] => 06
                            [to] => 06
                            [title] => Içindekiler

                            [description] => Içindekiler

                        )

                    [2] => Array
                        (
                            [from] => 07
                            [to] => 07
                            [title] => Editörden

                            [description] => Editörden

                        )

                    [3] => Array
                        (
                            [from] => 08
                            [to] => 08
                            [title] => Genç hastalar için Invisalign First Şeffaf Plakları Türkiye’de

                            [description] => Genç hastalar için Invisalign First Şeffaf Plakları Türkiye’de

                        )

                    [4] => Array
                        (
                            [from] => 08
                            [to] => 08
                            [title] => Dental plakların temizliği için mikrorobotlar

                            [description] => Dental plakların temizliği için mikrorobotlar

                        )

                    [5] => Array
                        (
                            [from] => 10
                            [to] => 10
                            [title] => Estetik algısı sadece görsellik değil

                            [description] => Estetik algısı sadece görsellik değil

                        )

                    [6] => Array
                        (
                            [from] => 10
                            [to] => 10
                            [title] => Bulgar dental profesyonelleri, 12. “Yılın Gülümsemesi” ödülleri için buluştu

                            [description] => Bulgar dental profesyonelleri, 12. “Yılın Gülümsemesi” ödülleri için buluştu

                        )

                    [7] => Array
                        (
                            [from] => 12
                            [to] => 16
                            [title] => Tanıtımı

                            [description] => Tanıtımı

                        )

                    [8] => Array
                        (
                            [from] => 18
                            [to] => 20
                            [title] => Bruksizm tedavisinde botulinum toksini uygulamaları

                            [description] => Bruksizm tedavisinde botulinum toksini uygulamaları

                        )

                    [9] => Array
                        (
                            [from] => 22
                            [to] => 26
                            [title] => Maksilladaki on adet seramik kuronda dijital ve analog iş akışı karşılaştırılması

                            [description] => Maksilladaki on adet seramik kuronda dijital ve analog iş akışı karşılaştırılması

                        )

                    [10] => Array
                        (
                            [from] => 27
                            [to] => 31
                            [title] => Ön bölgede lamina destekli farklı bir köprü dizaynı: Vaka sunumu

                            [description] => Ön bölgede lamina destekli farklı bir köprü dizaynı: Vaka sunumu

                        )

                    [11] => Array
                        (
                            [from] => 32
                            [to] => 36
                            [title] => Minimum invaziv - maksimum etkin

                            [description] => Minimum invaziv - maksimum etkin

                        )

                    [12] => Array
                        (
                            [from] => 37
                            [to] => 41
                            [title] => Estetik tedavilerde farklı yaklaşımlar

                            [description] => Estetik tedavilerde farklı yaklaşımlar

                        )

                    [13] => Array
                        (
                            [from] => 42
                            [to] => 46
                            [title] => Diş hekimliğinde estetik algı

                            [description] => Diş hekimliğinde estetik algı

                        )

                    [14] => Array
                        (
                            [from] => 48
                            [to] => 49
                            [title] => Diş hekimleri botoks ve dermal dolgu uygulaması yapabilir mi?

                            [description] => Diş hekimleri botoks ve dermal dolgu uygulaması yapabilir mi?

                        )

                    [15] => Array
                        (
                            [from] => 50
                            [to] => 50
                            [title] => Sertifikalı diş hekimlerinin uygulayabileceği tedaviler

                            [description] => Sertifikalı diş hekimlerinin uygulayabileceği tedaviler

                        )

                    [16] => Array
                        (
                            [from] => 51
                            [to] => 53
                            [title] => Sertifikalı diş hekimlerinin uygulayabileceği tedaviler

                            [description] => Sertifikalı diş hekimlerinin uygulayabileceği tedaviler

                        )

                    [17] => Array
                        (
                            [from] => 56
                            [to] => 57
                            [title] => Ajanda

                            [description] => Ajanda

                        )

                    [18] => Array
                        (
                            [from] => 58
                            [to] => 58
                            [title] => Estetik diş hekimliği sağlık turizmi için vazgeçilmez konumda

                            [description] => Estetik diş hekimliği sağlık turizmi için vazgeçilmez konumda

                        )

                )

            [seo_title] => 
            [seo_description] => 
            [fb_title] => 
            [fb_description] => 
        )

    [permalink] => https://e.dental-tribune.com/epaper/cosmetic-dentistry-turkey-no-1-2019/
    [post_title] => cosmetic dentistry Turkey No. 1, 2019
    [client] => 
    [client_slug] => 
    [pages_generated] => 
    [pages] => Array
        (
            [1] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/2000/page-0.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/1000/page-0.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/200/page-0.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 77611-8cbebe4b/2000/page-0.jpg
                            [1000] => 77611-8cbebe4b/1000/page-0.jpg
                            [200] => 77611-8cbebe4b/200/page-0.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [2] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/2000/page-1.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/1000/page-1.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/200/page-1.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 77611-8cbebe4b/2000/page-1.jpg
                            [1000] => 77611-8cbebe4b/1000/page-1.jpg
                            [200] => 77611-8cbebe4b/200/page-1.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [3] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/2000/page-2.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/1000/page-2.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/200/page-2.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 77611-8cbebe4b/2000/page-2.jpg
                            [1000] => 77611-8cbebe4b/1000/page-2.jpg
                            [200] => 77611-8cbebe4b/200/page-2.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [4] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/2000/page-3.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/1000/page-3.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/200/page-3.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 77611-8cbebe4b/2000/page-3.jpg
                            [1000] => 77611-8cbebe4b/1000/page-3.jpg
                            [200] => 77611-8cbebe4b/200/page-3.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [5] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/2000/page-4.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/1000/page-4.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/200/page-4.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 77611-8cbebe4b/2000/page-4.jpg
                            [1000] => 77611-8cbebe4b/1000/page-4.jpg
                            [200] => 77611-8cbebe4b/200/page-4.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [6] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/2000/page-5.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/1000/page-5.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/200/page-5.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 77611-8cbebe4b/2000/page-5.jpg
                            [1000] => 77611-8cbebe4b/1000/page-5.jpg
                            [200] => 77611-8cbebe4b/200/page-5.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [7] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/2000/page-6.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/1000/page-6.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/200/page-6.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 77611-8cbebe4b/2000/page-6.jpg
                            [1000] => 77611-8cbebe4b/1000/page-6.jpg
                            [200] => 77611-8cbebe4b/200/page-6.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [8] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/2000/page-7.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/1000/page-7.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/200/page-7.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 77611-8cbebe4b/2000/page-7.jpg
                            [1000] => 77611-8cbebe4b/1000/page-7.jpg
                            [200] => 77611-8cbebe4b/200/page-7.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [9] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/2000/page-8.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/1000/page-8.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/200/page-8.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 77611-8cbebe4b/2000/page-8.jpg
                            [1000] => 77611-8cbebe4b/1000/page-8.jpg
                            [200] => 77611-8cbebe4b/200/page-8.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [10] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/2000/page-9.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/1000/page-9.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/200/page-9.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 77611-8cbebe4b/2000/page-9.jpg
                            [1000] => 77611-8cbebe4b/1000/page-9.jpg
                            [200] => 77611-8cbebe4b/200/page-9.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [11] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/2000/page-10.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/1000/page-10.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/200/page-10.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 77611-8cbebe4b/2000/page-10.jpg
                            [1000] => 77611-8cbebe4b/1000/page-10.jpg
                            [200] => 77611-8cbebe4b/200/page-10.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [12] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/2000/page-11.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/1000/page-11.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/200/page-11.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 77611-8cbebe4b/2000/page-11.jpg
                            [1000] => 77611-8cbebe4b/1000/page-11.jpg
                            [200] => 77611-8cbebe4b/200/page-11.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [13] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/2000/page-12.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/1000/page-12.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/200/page-12.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 77611-8cbebe4b/2000/page-12.jpg
                            [1000] => 77611-8cbebe4b/1000/page-12.jpg
                            [200] => 77611-8cbebe4b/200/page-12.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [14] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/2000/page-13.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/1000/page-13.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/200/page-13.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 77611-8cbebe4b/2000/page-13.jpg
                            [1000] => 77611-8cbebe4b/1000/page-13.jpg
                            [200] => 77611-8cbebe4b/200/page-13.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [15] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/2000/page-14.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/1000/page-14.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/200/page-14.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 77611-8cbebe4b/2000/page-14.jpg
                            [1000] => 77611-8cbebe4b/1000/page-14.jpg
                            [200] => 77611-8cbebe4b/200/page-14.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [16] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/2000/page-15.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/1000/page-15.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/200/page-15.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 77611-8cbebe4b/2000/page-15.jpg
                            [1000] => 77611-8cbebe4b/1000/page-15.jpg
                            [200] => 77611-8cbebe4b/200/page-15.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [17] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/2000/page-16.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/1000/page-16.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/200/page-16.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 77611-8cbebe4b/2000/page-16.jpg
                            [1000] => 77611-8cbebe4b/1000/page-16.jpg
                            [200] => 77611-8cbebe4b/200/page-16.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                            [0] => Array
                                (
                                    [post_data] => WP_Post Object
                                        (
                                            [ID] => 77613
                                            [post_author] => 0
                                            [post_date] => 2024-10-23 19:43:02
                                            [post_date_gmt] => 2024-10-23 19:43:02
                                            [post_content] => 
                                            [post_title] => epaper-77611-page-17-ad-77613
                                            [post_excerpt] => 
                                            [post_status] => publish
                                            [comment_status] => closed
                                            [ping_status] => closed
                                            [post_password] => 
                                            [post_name] => epaper-77611-page-17-ad-77613
                                            [to_ping] => 
                                            [pinged] => 
                                            [post_modified] => 2024-10-23 19:43:02
                                            [post_modified_gmt] => 2024-10-23 19:43:02
                                            [post_content_filtered] => 
                                            [post_parent] => 0
                                            [guid] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77611-page-17-ad/
                                            [menu_order] => 0
                                            [post_type] => ad
                                            [post_mime_type] => 
                                            [comment_count] => 0
                                            [filter] => raw
                                        )

                                    [id] => 77613
                                    [id_hash] => bdca0f27cb0d9375ee53eb532314a1f12d26ee190bd12613f2c0d7a03fa30305
                                    [post_type] => ad
                                    [post_date] => 2024-10-23 19:43:02
                                    [fields] => Array
                                        (
                                            [url] => https://tr.dental-tribune.com/advertise-with-us/
                                            [link] => URL
                                        )

                                    [permalink] => https://e.dental-tribune.com/ad/epaper-77611-page-17-ad-77613/
                                    [post_title] => epaper-77611-page-17-ad-77613
                                    [post_status] => publish
                                    [position] => 0.35211267605634,0.49875311720698,98.239436619718,99.25187032419
                                    [belongs_to_epaper] => 77611
                                    [page] => 17
                                    [cached] => false
                                )

                        )

                    [html_content] => 
                )

            [18] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/2000/page-17.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/1000/page-17.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/200/page-17.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 77611-8cbebe4b/2000/page-17.jpg
                            [1000] => 77611-8cbebe4b/1000/page-17.jpg
                            [200] => 77611-8cbebe4b/200/page-17.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [19] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/2000/page-18.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/1000/page-18.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/200/page-18.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 77611-8cbebe4b/2000/page-18.jpg
                            [1000] => 77611-8cbebe4b/1000/page-18.jpg
                            [200] => 77611-8cbebe4b/200/page-18.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [20] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/2000/page-19.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/1000/page-19.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/200/page-19.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 77611-8cbebe4b/2000/page-19.jpg
                            [1000] => 77611-8cbebe4b/1000/page-19.jpg
                            [200] => 77611-8cbebe4b/200/page-19.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [21] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/2000/page-20.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/1000/page-20.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/200/page-20.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 77611-8cbebe4b/2000/page-20.jpg
                            [1000] => 77611-8cbebe4b/1000/page-20.jpg
                            [200] => 77611-8cbebe4b/200/page-20.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [22] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/2000/page-21.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/1000/page-21.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/200/page-21.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 77611-8cbebe4b/2000/page-21.jpg
                            [1000] => 77611-8cbebe4b/1000/page-21.jpg
                            [200] => 77611-8cbebe4b/200/page-21.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [23] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/2000/page-22.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/1000/page-22.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/200/page-22.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 77611-8cbebe4b/2000/page-22.jpg
                            [1000] => 77611-8cbebe4b/1000/page-22.jpg
                            [200] => 77611-8cbebe4b/200/page-22.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [24] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/2000/page-23.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/1000/page-23.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/200/page-23.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 77611-8cbebe4b/2000/page-23.jpg
                            [1000] => 77611-8cbebe4b/1000/page-23.jpg
                            [200] => 77611-8cbebe4b/200/page-23.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [25] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/2000/page-24.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/1000/page-24.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/200/page-24.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 77611-8cbebe4b/2000/page-24.jpg
                            [1000] => 77611-8cbebe4b/1000/page-24.jpg
                            [200] => 77611-8cbebe4b/200/page-24.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [26] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/2000/page-25.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/1000/page-25.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/200/page-25.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 77611-8cbebe4b/2000/page-25.jpg
                            [1000] => 77611-8cbebe4b/1000/page-25.jpg
                            [200] => 77611-8cbebe4b/200/page-25.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [27] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/2000/page-26.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/1000/page-26.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/200/page-26.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 77611-8cbebe4b/2000/page-26.jpg
                            [1000] => 77611-8cbebe4b/1000/page-26.jpg
                            [200] => 77611-8cbebe4b/200/page-26.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [28] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/2000/page-27.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/1000/page-27.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/200/page-27.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 77611-8cbebe4b/2000/page-27.jpg
                            [1000] => 77611-8cbebe4b/1000/page-27.jpg
                            [200] => 77611-8cbebe4b/200/page-27.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [29] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/2000/page-28.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/1000/page-28.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/200/page-28.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 77611-8cbebe4b/2000/page-28.jpg
                            [1000] => 77611-8cbebe4b/1000/page-28.jpg
                            [200] => 77611-8cbebe4b/200/page-28.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [30] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/2000/page-29.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/1000/page-29.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/200/page-29.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 77611-8cbebe4b/2000/page-29.jpg
                            [1000] => 77611-8cbebe4b/1000/page-29.jpg
                            [200] => 77611-8cbebe4b/200/page-29.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [31] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/2000/page-30.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/1000/page-30.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/200/page-30.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 77611-8cbebe4b/2000/page-30.jpg
                            [1000] => 77611-8cbebe4b/1000/page-30.jpg
                            [200] => 77611-8cbebe4b/200/page-30.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [32] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/2000/page-31.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/1000/page-31.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/200/page-31.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 77611-8cbebe4b/2000/page-31.jpg
                            [1000] => 77611-8cbebe4b/1000/page-31.jpg
                            [200] => 77611-8cbebe4b/200/page-31.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [33] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/2000/page-32.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/1000/page-32.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/200/page-32.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 77611-8cbebe4b/2000/page-32.jpg
                            [1000] => 77611-8cbebe4b/1000/page-32.jpg
                            [200] => 77611-8cbebe4b/200/page-32.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [34] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/2000/page-33.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/1000/page-33.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/200/page-33.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 77611-8cbebe4b/2000/page-33.jpg
                            [1000] => 77611-8cbebe4b/1000/page-33.jpg
                            [200] => 77611-8cbebe4b/200/page-33.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [35] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/2000/page-34.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/1000/page-34.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/200/page-34.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 77611-8cbebe4b/2000/page-34.jpg
                            [1000] => 77611-8cbebe4b/1000/page-34.jpg
                            [200] => 77611-8cbebe4b/200/page-34.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [36] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/2000/page-35.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/1000/page-35.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/200/page-35.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 77611-8cbebe4b/2000/page-35.jpg
                            [1000] => 77611-8cbebe4b/1000/page-35.jpg
                            [200] => 77611-8cbebe4b/200/page-35.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [37] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/2000/page-36.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/1000/page-36.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/200/page-36.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 77611-8cbebe4b/2000/page-36.jpg
                            [1000] => 77611-8cbebe4b/1000/page-36.jpg
                            [200] => 77611-8cbebe4b/200/page-36.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [38] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/2000/page-37.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/1000/page-37.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/200/page-37.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 77611-8cbebe4b/2000/page-37.jpg
                            [1000] => 77611-8cbebe4b/1000/page-37.jpg
                            [200] => 77611-8cbebe4b/200/page-37.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [39] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/2000/page-38.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/1000/page-38.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/200/page-38.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 77611-8cbebe4b/2000/page-38.jpg
                            [1000] => 77611-8cbebe4b/1000/page-38.jpg
                            [200] => 77611-8cbebe4b/200/page-38.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [40] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/2000/page-39.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/1000/page-39.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/200/page-39.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 77611-8cbebe4b/2000/page-39.jpg
                            [1000] => 77611-8cbebe4b/1000/page-39.jpg
                            [200] => 77611-8cbebe4b/200/page-39.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [41] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/2000/page-40.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/1000/page-40.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/200/page-40.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 77611-8cbebe4b/2000/page-40.jpg
                            [1000] => 77611-8cbebe4b/1000/page-40.jpg
                            [200] => 77611-8cbebe4b/200/page-40.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [42] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/2000/page-41.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/1000/page-41.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/200/page-41.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 77611-8cbebe4b/2000/page-41.jpg
                            [1000] => 77611-8cbebe4b/1000/page-41.jpg
                            [200] => 77611-8cbebe4b/200/page-41.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [43] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/2000/page-42.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/1000/page-42.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/200/page-42.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 77611-8cbebe4b/2000/page-42.jpg
                            [1000] => 77611-8cbebe4b/1000/page-42.jpg
                            [200] => 77611-8cbebe4b/200/page-42.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [44] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/2000/page-43.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/1000/page-43.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/200/page-43.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 77611-8cbebe4b/2000/page-43.jpg
                            [1000] => 77611-8cbebe4b/1000/page-43.jpg
                            [200] => 77611-8cbebe4b/200/page-43.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [45] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/2000/page-44.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/1000/page-44.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/200/page-44.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 77611-8cbebe4b/2000/page-44.jpg
                            [1000] => 77611-8cbebe4b/1000/page-44.jpg
                            [200] => 77611-8cbebe4b/200/page-44.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [46] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/2000/page-45.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/1000/page-45.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/200/page-45.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 77611-8cbebe4b/2000/page-45.jpg
                            [1000] => 77611-8cbebe4b/1000/page-45.jpg
                            [200] => 77611-8cbebe4b/200/page-45.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [47] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/2000/page-46.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/1000/page-46.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/200/page-46.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 77611-8cbebe4b/2000/page-46.jpg
                            [1000] => 77611-8cbebe4b/1000/page-46.jpg
                            [200] => 77611-8cbebe4b/200/page-46.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [48] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/2000/page-47.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/1000/page-47.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/200/page-47.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 77611-8cbebe4b/2000/page-47.jpg
                            [1000] => 77611-8cbebe4b/1000/page-47.jpg
                            [200] => 77611-8cbebe4b/200/page-47.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [49] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/2000/page-48.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/1000/page-48.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/200/page-48.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 77611-8cbebe4b/2000/page-48.jpg
                            [1000] => 77611-8cbebe4b/1000/page-48.jpg
                            [200] => 77611-8cbebe4b/200/page-48.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [50] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/2000/page-49.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/1000/page-49.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/200/page-49.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 77611-8cbebe4b/2000/page-49.jpg
                            [1000] => 77611-8cbebe4b/1000/page-49.jpg
                            [200] => 77611-8cbebe4b/200/page-49.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [51] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/2000/page-50.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/1000/page-50.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/200/page-50.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 77611-8cbebe4b/2000/page-50.jpg
                            [1000] => 77611-8cbebe4b/1000/page-50.jpg
                            [200] => 77611-8cbebe4b/200/page-50.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [52] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/2000/page-51.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/1000/page-51.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/200/page-51.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 77611-8cbebe4b/2000/page-51.jpg
                            [1000] => 77611-8cbebe4b/1000/page-51.jpg
                            [200] => 77611-8cbebe4b/200/page-51.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [53] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/2000/page-52.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/1000/page-52.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/200/page-52.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 77611-8cbebe4b/2000/page-52.jpg
                            [1000] => 77611-8cbebe4b/1000/page-52.jpg
                            [200] => 77611-8cbebe4b/200/page-52.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [54] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/2000/page-53.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/1000/page-53.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/200/page-53.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 77611-8cbebe4b/2000/page-53.jpg
                            [1000] => 77611-8cbebe4b/1000/page-53.jpg
                            [200] => 77611-8cbebe4b/200/page-53.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [55] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/2000/page-54.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/1000/page-54.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/200/page-54.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 77611-8cbebe4b/2000/page-54.jpg
                            [1000] => 77611-8cbebe4b/1000/page-54.jpg
                            [200] => 77611-8cbebe4b/200/page-54.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [56] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/2000/page-55.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/1000/page-55.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/200/page-55.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 77611-8cbebe4b/2000/page-55.jpg
                            [1000] => 77611-8cbebe4b/1000/page-55.jpg
                            [200] => 77611-8cbebe4b/200/page-55.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [57] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/2000/page-56.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/1000/page-56.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/200/page-56.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 77611-8cbebe4b/2000/page-56.jpg
                            [1000] => 77611-8cbebe4b/1000/page-56.jpg
                            [200] => 77611-8cbebe4b/200/page-56.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [58] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/2000/page-57.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/1000/page-57.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/200/page-57.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 77611-8cbebe4b/2000/page-57.jpg
                            [1000] => 77611-8cbebe4b/1000/page-57.jpg
                            [200] => 77611-8cbebe4b/200/page-57.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [59] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/2000/page-58.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/1000/page-58.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/200/page-58.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 77611-8cbebe4b/2000/page-58.jpg
                            [1000] => 77611-8cbebe4b/1000/page-58.jpg
                            [200] => 77611-8cbebe4b/200/page-58.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

            [60] => Array
                (
                    [image_url] => Array
                        (
                            [2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/2000/page-59.jpg
                            [1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/1000/page-59.jpg
                            [200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/200/page-59.jpg
                        )

                    [key] => Array
                        (
                            [2000] => 77611-8cbebe4b/2000/page-59.jpg
                            [1000] => 77611-8cbebe4b/1000/page-59.jpg
                            [200] => 77611-8cbebe4b/200/page-59.jpg
                        )

                    [ads] => Array
                        (
                        )

                    [html_content] => 
                )

        )

    [pdf_filetime] => 1729712582
    [s3_key] => 77611-8cbebe4b
    [pdf] => CDTU0119.pdf
    [pdf_location_url] => https://e.dental-tribune.com/tmp/dental-tribune-com/77611/CDTU0119.pdf
    [pdf_location_local] => /var/www/vhosts/e.dental-tribune.com/httpdocs/tmp/dental-tribune-com/77611/CDTU0119.pdf
    [should_regen_pages] => 1
    [pdf_url] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/77611-8cbebe4b/epaper.pdf
    [pages_text] => Array
        (
            [1] => 








[2] =>

[3] =>

[4] =>

[5] =>
jenerik

1

ISSN 2667-8276

cosmetic

uluslararası kozmetik dergisi

2019

Türkiye Baskısı

Yayıncı
Vestiyer Yayın Grubu

Bilimsel Danışma Kurulu
(Soyadı Alfabetiğine Göre)

Dental Tribune International
Yayıncı, CEO
Torsten Oemus

Sahibi
Bülent Manav

Doç. Dr. Nilsun Bağış
Doç. Dr. Bilal Yaşa
Doç. Dr. Seda Özturan
Prof. Dr. Tuncer Burak Özçelik

Finans Direktörü
Dan Wunderlich

Editör
Dt. Mustafa Bekerecioğlu

İçerik Direktörü
Claudia Duschek

mustafa.bekerecioglu@vyg.com.tr

Kurumsal Satış Müdürü
Derya Arslan

İş Geliştirme & Pazarlama
Müdür Yardımcısı
Alyson Buchenau

Sorumlu Yazı İşleri Müdürü
Rahmi Çelikağ
Yazı İşleri
Elvan Genç

Satış & Prodüksiyon Destek
Puja Daya
Hajir Shubbar
Madleen Zoch

Tercüme
Dr. Evren Sütekin

Üretim Müdürü
Gernot Meyer

Abone Servisi
Ergül Kaya

Reklam Servisi
Marius Mezger

Cosmetic Dergisi Grafik
Hakan Zengin

ABONE ŞARTLARI
1 Yıllık (2 sayı): 85.00 TL
Öğrenciler için: 75.00 TL
Abone olmak için:
0212 481 02 20 no’lu
telefondan abone
departmanıyla görüşünüz.

Adres Bilgileri
Meridyen Plaza, Eski Çırpıcı Yolu No: 1/530
34010 Merter / İstanbul
TtF 0212 481 02 46
bilgi@vyg.com.tr
www.vestiyer.com.tr | www.dentiss.com

Dental Tribune International
Holbeinstr. 29, 04229 Leipzig, Germany
Tel.: +49 341 4 84 74 302
Fax: +49 341 4 84 74 173
www.dental-tribune.com
info@dental-tribune.com

YAZARLARA NOTLAR
Cosmetic Dergisi, kendi alanında, öncelikle bilimsel araştırmalara açıktır. Dergide, Yayın Kurulu’nun denetiminden geçen yazılar yayınlanır. Gönderilen yazılar, daha önce hiçbir yerde yayınlanmamış olmalıdır. Yazılar, incelendikten sonra sonuçlar yazarlara bildirilir
ve uygun görülenler yayınlanır. Yazılardan doğacak her türlü bilimsel ve yasal mesuliyet yazarlarına aittir. Dişhekimliğinde Cosmetics
Yayın Kurulu, yazılarda değişiklik yapmaya mezundur. Yayınlanmayan yazılar, iade edilir. Yayınlanmak üzere sıraya konulan yazıların
sahiplerine (istedikleri takdirde) “Kabul Yazısı” gönderilir. Gönderilen yazının bir nüshası da e-posta adresimize ulaştırılmalıdır. Böylece
dizgi ve baskı sırasında meydana gelebilecek yazım hataları önlenmiş olacaktır. Fotoğraflar, dijital ortamda ve 300 dpi çözünürlükte
olmalı; TIFF veya JPEG formatında kayıt edilmelidir.

cosmetic Telif Hakkı Kuralları
uluslararası cosmetic dergisi, Dental Tribune International tarafından yayınlanmaktadır. Cosmetics Dergisi, yılda iki sayı yayınlanacaktır. Dergi ve bütün makalleler telif
hakları açısından korunmaktadır. Editör ve yayıncının öncelikli izni olmaksızın her türlü kullanım kabul edilemez ve adli takibata uğrayabilir. Bu, özellikle çoğaltılan kopyalarda, çevirilerde, mikrofilmlerde, depolamada ve elektronik sistemlerde kullanmada geçerlidir.
İktibaslar da dahil olmak üzere çoğaltmalar sadece yayıncının izni ile yapılabilir. Aksi bir beyan olmadığı sürece, editöryal bölüme teslim edilenlerin tamamen veya
kısmen yayınıyla ilgili mutabak olduğu kabul edilir. Editöryal bölüm teslim edilen bütün makaleleri biçimsel hatalar ve gerçek yetki açısından kontrol etme ve düzeltme
hakkını saklı tutar. Geri istenilmemiş metinler ve kitaplarla ilgili olarak mesuliyet kabul edilmez. Editöryal bölümünkinden farklı sembolleri olan veya yazarın ismiyle tanınan
makaleler, yukarıda adı geçenlerin düşüncelerini yansıtır, Dental Tribune Dental Tribune International’ın bakış açısıyla uyumlu olmak zorunda değildir. Böyle makaleler
için sorumluluk yazarlarına aittir. Reklamların ve diğer markalı ürünlerin sorumluluğu editöryal bölüm tarafından taşınmayacaktır. Aynı şekilde, kurumlar, şirketler ve ticari
piyasalarla ilgili yapılan yayınlar konusunda hiç bir sorumluluk kabul edilmemektedir. Yanlış ve hatalı sunumlardan doğan her türlü zincirleme sorumluluk kabul edilmemektedir. Genel kurallar ve şartlar uygulanır, yasal durumlarda New York, New York, ABD mahkemeleri yetkilidir.
Dental Tribune International, Almanya tarafından bu sayıda çevrilen ve basılan tüm yayın materyallerinin telif hakkı Dental Tribune International GmbH.’a aittir. Tüm hakları
saklıdır. Dental Tribune International GmbH., Holbeinstr. 29, 04229 Leipzig, Germany’nin izni ile yayınlanmıştır. Dental Tribune International GmbH ve Vestiyer Yayın Grubu’nun
önceden yazılı izni olmadan, tamamen veya kısmen, herhangi bir dilde çoğaltılması kesinlikle yasaktır. Dental Tribune, Dental Tribune International GmbH’nin bir ticari markasıdır.
Dergi Adı Cosmetic, Yayın Türü Süreli-Yaygın, Yönetim Yeri Meridyen Plaza, Eski Çırpıcı Yolu No:1/530 34010 Merter/İstanbul, Basım Yeri Merkez Ofset Rıfat KAÇAR, Zeytinburnu / İstanbul Tel: 0212 544 12 01 Basım Tarihi: 14.06.2019

3


[6] =>
cosmetic içindekiler

16

20

| editörden
05

| ürün tanıtımı

Yeni dergi, yeni heyecan

_Dr. Mustafa Bekerecioğlu

10

| derleme
16

06

_Doç. Dr. Nilsun Bağıș

Estetik tedavilerde farklı yaklaşımlar

_Dr. Öğr. Üyesi Ayșe Atay, Prof. Dr. Samim Çetin Sevük

40

06
08
08
48

Diş hekimliğinde estetik algı

_Dr. Öğr. Üyesi Demet Çağıl Ayvalıoğlu, Prof. Dr. Burçin Akoğlu

46

49

_Av. Tutam Turhan

52

Maksilladaki on adet seramik kuronda dijital ve
analog iş akışı karşılaştırılması

_Dr Michalis Diomataris, Dr Stavros Pelekanos ve
Michalis Papastamos, Yunanistan

VESTA®’dan yeni eğitim
yaşlanma belirtilerini tedavi eden teknikler

| ajanda
54

Ön bölgede lamina destekli farklı bir köprü dizaynı:
Vaka sunumu

_Dt. Tuğçe Merve Ordueri Kılavuz, Dt. Canan Doğdu,
Dt. Asena Yuca, Prof. Dr. M. Muzaffer Ateș

30

Tek tip gülüşler yaratmaya karşıyım

| haber eğitim etkinlik

| vaka raporu

25

Genç hastalar için Invisalign First Şeffaf Plakları
Türkiye’de
Dental plakların temizliği için mikrorobotlar
Estetik algısı sadece görsellik değil
Bulgar dental profesyonelleri,
12. “Yılın Gülümsemesi” ödülleri için buluştu
Sertifikalı diş hekimlerinin
uygulayabileceği tedaviler

| röportaj portre

Diş hekimleri botoks ve dermal dolgu
uygulaması yapabilir mi?

20

Ürün tanıtımı

| haberler

Bruksizm tedavisinde botulinum toksini
uygulamaları

35

25

Cosmetic ajanda

| röportaj firma
56

Estetik diş hekimliği sağlık turizmi için
vazgeçilmez konumda

Minimum invaziv - maksimum etkin restoratif diş
hekimliğinde mevcut on yılın paradigması

Dr. Maciej Żarow, Polonya

30

4

35

cosmetic
1_2019

40


[7] =>
editörden

Yeni dergi,
yeni heyecan
Değerli Meslektaşlarım,
2019 yılında yeni bir dergi ile sizlerle buluşmanın mutluluğunu yaşıyorum. ‘Cosmetic ‘ Internaional Magazine of Aesthetic Medicine & Dentistry’ dergisi, uluslararası beş değişik dilde yayınlanan bilimsel makale ağırlı bir dişhekimlği dergisidir.
Türk dişhekimliği yayıncılığında yaklaşık 30 yıldır faaliyet gösteren Vestiyer Yayın Grubu ile
beraber, yılda 2 sayı olacak şekilde yayın hayatımıza başlıyoruz. Sizlerden alacağımız güçle
güzel bir başlangıç olmasını temenni ediyorum.
Dergimizin içeriğinde, dişhekimliği estetik ve kozmetik alanda yapılan bilimsel makaleler,
olgu sunumları ve çalışmalarla birlikte, gelişen materyallerin tanıtımına yer vereceğiz. Değerli meslektaşım Prof. Dr. Mutlu Özcan ile yaptığımız röportajı da ilerleyen sayfalarda görebilirsiniz. Minumum invazif tekniklerle, maksimum etki nasıl elde edileceğine dair ipuçlarını
bulacaksınız.
Türkiye’de son dönemde dişhekimliğinde uygulama alanı artan ‘Botox’ ile ilgili çalışmalar ve
hukuki görüşleri okuyabilirsiniz.
Başarılı ve eğitici bir yayın hayatı diliyorum. Hepinize iyi okumalar...

Dt. Mustafa Bekerecioğlu
Editör

cosmetic
1_2019

5


[8] =>
haber güncel

Genç hastalar için Invisalign First Şeffaf Plakları
Türkiye’de
Invisalign First şeffaf plakları, daimi dişlerin tamamının sürmesinden önce Faz 1 tedavisi gören, süt dişleri ve daimi dişlerin bir karışımı olan
erken karışık dişlenme dönemindeki genç hastalar için özel olarak geliştirildi. Invisalign First
şeffaf plakları dental ark formunu gelişimini
düzenlemek ve sürmekte olan daimi dişler için
alan yaratmak için tasarlandı.

Align Technology, karışık dişlenme dönemindeki genç hastalara yönelik Invisalign First çözümleriyle birlikte Mandibular Advancement (MA)
özellikli Invisalign Comprehensive tedavi yöntemini piyasaya sürerek iki tedaviyi de Türkiye’deki
doktorların uygulamasına sunduğunu duyurdu.
Align Technology, Invisalign First şeffaf plaklarını
Türkiye’de piyasaya sürdü. Invisalign First, genellikle 6-11 yaş aralığında erken karışık dişlenme
dönemindeki genç hastalar için özel olarak tasarlanan ilk şeffaf plak tedavisidir. Genç hastalar,
alt çeneyi ileri doğru hareket ettirirken aynı anda
dişleri hizalayan Mandibular Advancement
özellikli Comprehensive Invisalign tedavisi uygulanarak başarıyla tedavi edilebilir.

Ayrıca bu tedavi yöntemi, dental arkların gelişimi, ark genişletme, boşluklar yer darlığı, A-P
düzeltimi, estetik hizalama, diş protrüzyonları ya
da arklar arasındaki oklüzal çatışmaların mevcut
olduğu durumlarda da kullanılabilir.
Mandibular Advancement özellikli Invisalign
Comprehensive tedavisi, büyüme dönemindeki ergen ve genç hastalarda Sınıf II diş düzeltme
tedavisinde kullanılan Invisalign şeffaf plak sisteminin özelliklerini, alt çeneyi ileri doğru hareket
ettirirken aynı anda dişleri hizalayan Mandibular
Advancement özellikleriyle birleştiren ilk şeffaf
plak çözümüdür. Invisalign tedavisi, maloklüzyon ve çapraşıklığı düzeltirken, alt çeneyi önde
tutan “precision wings” aracılığıyla Sınıf II için
yaygın olarak kullanılan işlevsel apareylerin hareketinin tekrarlanması için özel olarak tasarlanmıştır.

Dental plakların temizliği için mikrorobotlar
Steager yönetimindeki çalışma Science Robotics’te yayınlandı.

Diş plaklarını temizlemek için yapılan rahatsız
edici işlemlere yeni bir alternatif geliyor. Dişleri
mikrorobotlar ile temizlemek mümkün olacak.
Pennsylvania Üniversitesi’nden bir araştırma
ekibi, mikroskobik boyutlarda bir robotik temizlik ekibi geliştirdi. Diş hekimleri, mühendisler ve
biyologların görev aldığı aldığı, Diş Hekimliği Fakültesi’nden Hyun (Michel) Koo ve Mühendislik
ve Uygulamalı Bilimler Fakültesi’nden Edward

6

cosmetic
1_2019

Biri yüzeyler üzerinde diğeri kapalı alanlarda çalışmak üzere tasarlanan iki tür robotik sistem ile
çalışan bilim insanları, katalitik aktiviteye sahip
robotların, koruyucu bir iskele içine gömülmüş
bakterilerin yapışkan birleşimlerini tahrip edebileceğini gösterdi. Bu tür robot biyofilm çıkarma
sistemleri, diş çürümesi riskini, endodontik enfeksiyonları ve implant kontaminasyonunu azaltmaya kadar çok çeşitli durumlarda değerli olabilir.
Yapılan çalışma, tedavi seçeneklerini artırıp kolaylaştırmaya yardım etme amacını taşıyor. Ayrıca antibiyotik sonrası döneme yaklaşırken, ilaca
dirençli biyofilmlerle karşılaşan diğer biyomedikal alanlar için de oldukça önemli.


[9] =>

[10] =>
haber güncel

Estetik algısı sadece görsellik değil
Dünyaca ünlü diş hekimlerinin de içinde bulunduğu Avrupa Estetik Diş Hekimliği (EAED)
Akademisi’nin dört Türk üyesinden biri olan
Dt. Güzin Kırsaçlıoğlu, estetik diş hekimliğinde
Emotional Dentistry’nin sürprize bırakmayan
bir yöntem olduğunun altını çiziyor. Diş
sağlığında sadece görsel estetiğin
baz alınması hastalar için zorlayıcı
olmakta. Bu anlamda Dt. Güzin
Kırsaçlıoğlu, Emotional Dentistry’i New York Üniversitesi’nde, İspanya’da ve birçok
uluslararası platformda “estetik diş hekimliğinin sezgisel bir konsepti” olarak tanımlıyor. Bu konseptte merkeze
hasta konularak, hastanın istekleri doğrultusunda dişin ve yüzün
yapısı, karakteri, hastanın olaya bakış
açısı ve genel sağlığı bir bütün olarak ele alınıyor.
Estetik olgusu duyuların algıladığıdır ve algılama mekanizması sadece görmek değil. Kişinin
görsel, işitsel ve dokunsal olarak 3 tip algı sistemi bulunuyor. Görsel olarak güzel görünen bir

diş, dokunsal alanda hastayı oldukça rahatsız
edebiliyor. Divas In Dentistry’nin Türkiye temsilcisi olan Dt. Güzin Kırsaçlıoğlu; “Emotional Dentistry, 25 yıllık muayenehanecilik deneyimimin
bir özeti. Dişler dokunuyor, konuşuyor, ısırıyor,
gülüyor adeta bir enstrüman. Emotional Dentistry’nin farkı, kişiyi mimari bir taslak
olarak düşünmemesi. Yani hastanın
karakteristik özelliklerini, algısını
ve yüz yapısını kısaca her şeyi
bir bütün olarak görmek ve
bu doğrultuda da kişiye özel
bir tedavi gerçekleştirmek.
Sadece dişin rengi ve şeklinin
yüze yakışıp yakışmaması gibi
bir yaklaşımda bulunmak hastanın bu konuda mutlu olmasını
sağlamıyor. Ben New York Üniversitesi’nde bu konuda konferans verdim ve
İspanya’da sunumunu gerçekleştirdim. Emotional Dentistry ile değişim ve mutluluk kaçınılmaz; çünkü dişleri yapılan sevgili hastalarımızın
özgüvenleri geliyor ve tekrar diş sağlıklarına kavuşuyorlar. Yeniden gülebiliyorlar. Yeniden gülebilmek ne demek düşünün” ifadelerini kullandı.

Bulgar dental profesyonelleri,
12. “Yılın Gülümsemesi” ödülleri için buluştu
Uluslararası jürinin üç ünlü üyesi Dr. Federico
Ferraris, Dr. Stavros Pelekanos ve Dr. Rafael Romano, yapılan kapsamlı bir değerlendirme ile
her kategorideki kazananlara karar verdi. Jüri
üyelerinden Dr. Federico Ferraris ve Dr. Rafael
Romano, katılan vakalar hakkındaki düşüncelerini şahsen sahnede paylaşma fırsatı buldular.
Bulgaristan’da BMW ve MINI’yi bünyesinde barındıran MCAR Sofia, “Yılın Gülümsemesi” yarışmasının resmi ödül törenine ev sahipliği yaptı.
Bulgar diş hekimleri ve dental sektöründen 180
seçkin konuk, 11 Nisan 2019 Perşembe akşamı,
bu özel etkinlik için toplandı. Dental Tribune
tarafından düzenlenen yarışmada, diş hekimlerinin ve diş teknisyenlerinin başarıları kutlandı.
Yılın Gülümsemesi Ödül Töreni, Bulgaristan’da
seçkin diş hekimlerini ve sektör profesyonellerini buluşturan büyüleyici bir organizasyon. Bu
yıl farklı dental alanlarda, 33 uzman tarafından
oluşturulan 22 klinik vaka yarışmaya sunuldu.

8

cosmetic
1_2019

Kazananlara, ödüllerinin yanı sıra katılımcı şirketlerin çeşitli armağanlar verildi. INTRO Quartet’in
müzikal performansı da katılımcılardan tam not
aldı. Görkemli etkinlik, Dentstore, Ivoclar Vivadent, BioHorizons, MCAR Sofia ve 3D BG print.
com’un desteğiyle hayata geçirildi. Uluslararası
etkinlik yönetimi platformu Weemss.com, vaka
sunumunu ve değerlendirme sürecini çevrimiçi
duruma getirmeye yardımcı oldu. Vestiyer Yayın
Grubu’nun medya partneri olduğu organizasyonda Bravo.live ise Yılın Gülümsemesi Facebook sayfasında canlı yayın sağladı. Yarışmaya
katılan tüm klinik vakalara www.usmivkanagodinata.com adresinden ulaşılabilir.


[11] =>

[12] =>
ürün tanıtımı

Whitening
Acceletor
Geniş Spektrum, 460nm ~ 490nm (Mavi Işık),
Voltaj: AC: 100V ~ 240V 50/60Hz’dir. Alt çene
ve üst çene ayrı yapabilme özellikli modu var
vardır.2 Grup ışık kaynağı mevcuttur. Mavi ışık:
her türlü beyazlatma jellerini aktive eder,
dişlerdeki en derin ve lekeli mikroskobik
noktalara bile nüfuz ederek benzersiz
beyazlık sağlar. Garanti süresi: 2 yıldır.
Kent Dental
Dental, Tel: 0212 231 03 35

3M ™ Filtek™ Ultimate Universal
Restoratif- AT Renk Şırınga
Nanofil esaslıdır. Mükemmel cila ve cila retansiyonu sağlar, mükemmel manipulasyon özelliği
vardır. Geniş renk ve opasite alternatifi vardır.
Farklı opasiteleri farklı renkteki tüplerle ayrıştırılmıştır. Anterior ve posterior
bölge restorasyonlarda yük
yüksek direnç, tek renkle doğal
görünen restorasyonlar
sağlar. Yüzde 100
nanofil teknolojisi
sayesinde mineye
yakın aşınma özelliği ve mükemmel
cilalanabilirlik sağlar.
Yüksek performanslı, çok
amaçlı nanokompozittir. An
Anterior restorasyonlar için mükemmel este
estetik, posterior restorasyonlar için yeterli direnç
sağlar. 3M, Tel: 0216 538 07 77

Apa Estetik Fill
Estetik ve asit ortamında çözülmeyen, daha fazla basınç eğilme mukavemeti ve yüksek aşınma
direnci için özel olarak tasarlanmış dolguya ve
flüorapatit / hidroksiapatit partiküllerine sahip
cam iyonomer restoratif siman içeren yeni bir
üründür. Tüm üretim, işlemine ve aşınma süreci
sırasındaki ürün kaybı kullanım döngüsü boyunca tamamen biyo uyumludur. Dentin ve mineye
mükemmel kimyasal bağlanması sayesinde dentindeki boşlukların sızdırmaz bir şekilde kapatılmasını sağlar. Nanoteknoloji flüorapatit
partikülleri ile remineralizasyon
hızlandırılır. Apa Estetik Fill reçine,
solvent ve metal içermez ve anılan
özelliğine bağlı olarak monomersiz
monomersizdir. Mine ve dentin aşındırma işlemi
kontrendikedir. Kolay postoperratif
teşhis için radyoopaktır. Cam iyono
iyonomer simanlara ve kompozitlere alter
alternatif olarak geleneksel endikasyonel
için tasarlanmış olup benzersiz pa
pa-

10 cosmetic
1_2019

tentli formülü sayesinde diğer bir çok endikasyon
üzerinde mükemmel sonuçlara sahiptir. Kron ve
Köprü için ideal bir kor yapım malzemesidir. Dual
Dental, Tel: 0212 532 00 85

BruxZir®
BruxZir® Solid Zirkonya, monolitik bir zirkon
taç, köprü, vida tutmalı implant kronu, porselen kaplaması olmayan kakma veya önleyendir.
Materyal, orijinal olarak, posterior metal oklüzal
PFM’lere kalıcı, daha estetik bir alternatif sağlamayı veya bruxer, implant restorasyonları ve sınırlı oklüzal alanlı alanlar gibi zorlu durumlar için
altın restorasyonlar yapmayı amaçlamıştır. Yeni
BruxZir Gölgeli formülasyonu sayesinde, BruxZir
restorasyonları, doğal dişlere benzer şekilde geliştirilmiş translüsens ve renk sergilerler, böylece
anteriorda da restoratif bir seçenek
oluştururlar. Restorasyonlar boyunca tam renk penetrasyonu,
daha fazla gölge tutarlılığı sağlar ve oklü-zal ayarlamadan
sonra herhangi
bir gölge değişimini önler.
CAD / CAM teknolojisi kullanılarak tasarlanan
ve frezelenmiş olan BruxZir Solid Zirconia, optimum dayanımı elde etmek için 1,580 santigrat
derecede 2.5 saat sinterlenmiştir. Son BruxZir taç
veya köprüsü daha sonra pürüzsüz bir yüzeye
sırlanır. Kara Dental, Tel: 0212 296 39 03

ApexCal
ApexCal, kök kanalı tedavisi kapsamında geçici
ve dezenfekte edici olarak uygulanan, krem kıvamında kalsiyumhidroksit patıdır. Pulpanın direkt
veya indirekt kuafajı için de uygundur.
ApexCal kullanıma hazır olup beraberinde verilen kanüller ile direkt olarak ve kısa sürede kanal
içine uygulanır. Kremsi kıvamı sayesinde aynı
zamanda bir lentulo ile de etkin şekilde kanala
doldurulabilir.
ApexCal, kanalda kaldığı sürece sertleşmez ve
daha sonra kolayca yerinden çıkartılabilir. 12.5
gibi yüksek pH- değeri ile ApexCal çok güçlü bir
bakterisit etki gösterir. Ayrıca %400 Alradyopazitesi ile kanal tedavisi sırasında radyolojik incelemeyi kolaylaştırır. Zamandan tasarruflu direkt
uygulama sağlar. Kolayca yerinden çıkartılabilir ve bakterisit etkisi güçlüdür.
Radyoopasitesi yüksektir.
Ivoclar Vivadent, Tel:
0212 343 08 02


[13] =>

[14] =>
ürün tanıtımı

Premium & Natural Whitening
Diş Macunu
Diş minesi vücudumuzun en sert dokusudur
ve %97’si Hidroksiapatit adlı mineralden oluşur. Hidroksiapatit benzer şekilde dentinin de
%68’ini oluşturmaktadır. Nano-Hidroksiapatit,
mevcut doğal hidroksiapatite nüfuz ederek
tutunabilen çok daha küçük bir versiyonudur.
Dentin tübüllerinin derinliklerine nüfuz ederek hassasiyeti azaltırken, aynı zamanda hasarlı
mineyi de onararak tam bir remineralizasyon
sağlar. (1) Dentisté Premium & Natural Whitening Diş Macunu, formülünde bulunan NANO
HYDROXAPETIT sayesinde dişleri güçlendirmeye ve hassasiyeti azaltmaya yardımcı olur. Ayrıca
diş minesinin doğal parlaklığını eski haline getirerek doğal ve daha beyaz görünümlü dişlere
neden olur. Dentisté Premium & Natural Whitening Diş Macunu aynı zamanda içeriğindeki
bitki özütleri sayesinde (Karanfil, nane, anason,
yeşil çay vb.) ağızdaki kötü kokuyu azaltmaya,
ferah bir nefes sağlamaya, daha sağlıklı diş etlerine kavuşmaya ve diş minesine zarar vermeden
plak oluşumunu engellemeye yardımcı olur.
Medentazone, Tel: 0212 635 00 82
(1) Journal of Clinical and Diagnostic Research. 2016 Oct,

Orthero
Türkiye’nin ilk yerli ve 3D yazıcı tekno
teknolojisiyle kişiye özel üretilen şeffaf
apareyi ORTHERO, dişlerdeki çap
çapraşıklık, diş aralığı gibi problemleri metal diş tellerine alternatif,
şeffaf aparey tedavisiyle çözüme kavuşturuyor.
İTÜ ARI Teknokent bünyesinde
üretilen ORTHERO, İTÜ mezunu gi
girişimcilerin geliştirdiği çok özel bir tek
teknolojiyle hayata geçti. Türkiye’nin ilk ve tek 3D
yazıcı teknolojisiyle üretilen şeffaf apareyi olma
özelliği taşıyan ORTHERO, 3 boyutlu teknolojilerin güçlü potansiyelini, ileri mühendislik yöntemleriyle birleştirerek hekimlerin hizmetine
sunuyor. Yeni nesil takıp çıkarılabilir şeffaf apareyler ile diş hekimi, ortodontist ve hastalara, rahat ve konforlu bir tedavi imkanı sunduklarının
altını çizen ORTHERO Metal diş tellerine kıyasla
hastalara daha kaliteli ve uygun fiyatlı bir tedavi
sunuyor. Hastaların koltukta kalma süresini de
yüzde 40 oranında azaltıyor. Ortodontistlerin
onayladığı tedavi planına göre hazırlanan şeffaf
apareyler ve gerekli tüm malzemeler hekimlere
gönderiliyor. Hekimlerin yapması gereken tek
şey hastalara plakları uygulamak ve tedavinin
planlandığı gibi gittiğini takip etmek. Orthero,
Tel: 0850 433 22 10

12 cosmetic
1_2019

Güçlü Kuron ve
Köprüler İçin:
Visalys® Temp
Visalys® Temp, kullanması
son derece kolay ve en
yüksek estetik talepleri karşılaması gereken
geçici
restorasyonlar
için ideal derecede uygun
bir materyaldir. Polisaj olmaksızın pürüzsüz yüzey ve yüksek parlaklık sağlar ve zamandan tasarruf edilir. Düşük yağlama tabakası ile ölçüden
çıkarıldıktan sonra, geçici restorasyon rahat bir
biçimde kullanılır. Rahat bir şekilde işlenir, toz
oluşumu düşüktür. İdeal derecede akışkan, istenmeyen şekilde akmayacak kadar da kararlı
bir materyaldir. Uzun süreli geçici restorasyonlar
(> 4 hafta) için de uygundur. Diş benzeri yarı saydamlık ve opal parlaklığındadır. Bukalemun efekti
sayesinde mevcut dişlere optimum uyum sağlama olanağı vermektedir. Estetik açıdan özellikle
yüksek beklentileri olan geçici anterior restorasyonlar için de uygundur. Bisfenol A içermez.
İlkay Diş Deposu, Tel: 0212 588 16 14

GC Gradia İndirek Kompozit
GC Gradia, benzersiz bir sağlamlıkta, doğal
opaklığa ve estetik görünüme sahip yüksek dayanımlı mikro hibrit kompozit sistem konseptini
sunar. Gradia Bleach Shades estetik amaçlı kozmetik restorasyonlarda gerek duyulan renkleri
sağlar. Hibrit MFR formasyonu, yüksek mekanik
dayanım, yüzey düzgünlüğü ve aşınma direnci
gibi fiziksel özelliklere sahiptir. Biyo-uyumlu ve
karşı dişlere toleranslıdır. Doğal görünümlü diş
renkleri sayesinde canlı görünüm sağlar. Kolay
seramik benzeri yapım tekniği, ağız içinde doğrudan onarım endikasyon, metal destekli kuronlar ve köprülerde, metalsiz kuron ve köprülerde
kullanıma uygundur. Kaplamalar inleyler/onleyler, implant üst yapıları, kısmi protezler kullanım
sekli Gradia sisteminde kullanılan macunların
yapışmaz dokusu, tüm yüzeylere kolay ve kontrollü uygulama yapılmasına ve ayrıca ceket
kuronlar ve serbest kesici kenarlar gibi hassas
uygulamalara olanak sağlar.
Gradia şırıngalarındaki
vida bölümü atıkları
azaltmak için pistonlar değiştirilerek yeniden kullanılabilirken kapaklı ağız
kısmı malzemenin uygulanmasını sağlar. Triadent, Tel:
0212 523 25 10


[15] =>

[16] =>
ürün tanıtımı

Planmeca Emerald™ –
İntraoral Taramanın Yeni Yıldızı

eden Planmeca FIT® klinik CAD/CAM sisteminin
bir parçasıdır. Ünaldı Medikal, Tel: 444 3 912

iTero Element Ağız İçi Tarayıcısı

Yeni Planmeca Emerald™ Yeni Planmeca Emerald™ intraoral tarayıcı, dijital görüntülerin yakalanmasında çıtayı yükseltiyor. Rakipsiz hızı ve
doğruluğuyla şu anda dünya üzerindeki en yüksek tarama düzeyini temsil etmektedir.
Planmeca Emerald mükemmel bir kullanım kolaylığı sağlayacak şekilde tasarlanmıştır ve her
koşulda üstün doğruluk ve inanılmaz derecede
yüksek çalışma hızları sunmaktadır. Küçük boyutu ve düşük ağırlığı sayesinde tarayıcının kullanımı son derece kolaydır ve hastalar için de bir o
kadar konforludur.
Planmeca Emerald’ın hatasız çalışan, otoklavlanabilen ve değiştirilebilen uçları, enfeksiyon
kontrol önlemlerini daha basit ve verimli hale
getirmektedir. Üzerinde bulunan iki düğme tarayıcının bir klavye veya fareye dokunulmasına
gerek kalmaksızın çalıştırılmasına imkan tanır,
hatta bir diş ünitesine bağlandığında ayak pedalı
kullanılarak da kontrol edilebilmesi mümkündür.
Ayrıca, tarayıcının ‘tak ve çalıştır’ tasarımı birden
fazla odada ve dizüstü bilgisayarında kullanılabilmesini mümkün hale getirir.
Planmeca Emerald birbirinden farklı iş akışlarını
destekleyecek esnekliğe sahiptir. Tarayıcı çok geniş bir tedavi aralığını desteklemekte ve implantoloji, ortodonti, protez ve maxillofasiyal cerrahi
gibi farklı uzmanlık alanları için çok sayıda avantaj sunmaktadır. Açık olarak dışa ve içe aktarma
seçenekleriyle düzenli olarak güncelleştirmeler
ve sürekli yeni özellikler sunularak tarayıcının
gelişimine devam etmesi ve daha da üstün hale
gelmesi sağlanmaktadır.
Planmeca Emerald, taramadan tasarıma ve milling’e kadar tüm klinik restoratif iş akışını entegre

14 cosmetic
1_2019

iTero Element ağız içi tarayıcısı, 360 derece tam
ağız içi taramalarını 60 saniye kadar kısa bir sürede tamamlayıp en doğru sonuçları renkli olarak
sunmanın yanı sıra artık Türkçe arayüz seçeneği
de sahip. Ortodonti dünyasında devrim yaratma
hayali kuran iki öğrenci tarafından, 1997 yılında,
Silikon Vadisi’nde kurulan Align Technology şirketi; geliştirdiği Invisalign ve iTero teknolojileriyle
ağız taramalarının dijital ekipmanlarla yapılmasına, diş kalıplarının ve hasta verilerinin bulutta
saklanmasına ve 3D baskı teknolojisiyle
her hastaya özel şeffaf diş
plaklarının
üretimine
olanak sağlıyor. Şirket
tarafından geliştirilen
dijital ağız tarama ve
tedavi teknolojileri sayesinde, ortodontik tedavilerde kullanılan manuel
kalıplar ve diş telleri yakın
bir gelecekte tarihe karışabilecek. Invisalign sisteminin
vazgeçilmez bir tamamlayıcısı olan ve gelişmiş görüntüleme teknolojisi,
optik ve lazer tarama tekniklerini kullanarak tam
ağız içi taramaları 60 saniye kadar kısa bir sürede tamamlayan iTero ağız içi tarayıcısı en doğru
sonuçları renkli olarak sunuyor. Elde edilen dijital
veriler güvenli bir şekilde bulutta saklanabiliyor
ve böylece Align Technology, geleneksel ortodontik ve restoratif diş hekimliği uygulanmalarını bir adım daha ileriye taşıyor. iTero Element
ağız içi tarayıcısı, şimdi de güncellenmiş iTero
1.7 yazılımıyla kullanıma hazır. Son yapılan güncelleme kullanıcıların iTero Element ya da iTero
Element 2 tarayıcılarına
otomatik olarak yükleniyor. iTero Element
Flex kullanıcıları ise yeni
sürümü 2019 Ocak ortası itibariyle kullanmaya
başladı. 1.7 versiyonuyla
sunulan yeni özellikler
ve geliştirmelerden bazıları Türkçe arayüz ve
daha kaliteli tarama görüntüsü olarak sıralanıyor. iTero


[17] =>

[18] =>
derleme Bruksizm tedavisinde botulinum toksini uygulamaları

Bruksizm tedavisinde
botulinum toksini
uygulamaları
Yazar_Doç. Dr. Nilsun Bağıș

Bruksizm; dişlerin aşırı sıkılması ve/veya gıcırdatılması ile karakterize bir durum olup, diş
aşınmaları, periodontal doku hasarları, eklem
ve/veya kas hasarı, stomotognatik yapıların
inflamasyonu ile sonuçlanabilen, çiğneme kaslarının para-fonksiyonel aktivitesi olarak tanımlanır. Hayatı tehdit eden bir durum olmasa da
yaşam kalitesini etkilediği bilinmektedir. Temporo mandibular eklem (TME) bozukluklarına
ait semptomların büyük kısmını bu ve benzeri
para-fonksiyonel alışkanlıklar oluşturmaktadır.
Uykuda veya uyanıkken görülebilen bruksizmin
fizyolojik ve patolojik nedensel faktörleri tam
olarak bilinmemektedir. Genellikle stres ve kaygı durumlarına yanıt olarak ortaya çıkan sıkma
alışkanlığı olarak kabul gören durumun toplumdaki prevalansı %20’dir. Bununla birlikte, sigara,
nefes alma sorunları, bazı ilaçların kullanımı gibi
koşullar da bruksizm için risk faktörleri olarak düşünülmektedir. Temel ve kabul görmüş hipotez,
bruksizm aktivitesi sırasında saptanan anormal
ritmik mandibular hareketlerin merkezi ve otonom sinir sistemi kaynaklı olduğudur (1, 2).

Bruksizmin teşhisi
Etkenin net olarak bilinmediği, multifaktöriyel
görülebilen bir durum olması nedeni ile bruksizmin teşhisi de oldukça güçtür. Hastanın ve uyku
esnasındaki durumunun ifadesinde partnerinin
ifadeleri önem taşısa da dental ve çiğneme kaslarına ait bulguların dikkatle değerlendirilmesi
gerekir. Bulguların gerçekten bruksizm ile ilişkili
olup olmadığı, bir profesyonel tarafından ayırt
edilmelidir.

16 cosmetic
1_2019

t )BTUBO‘OTPOBZE‘STFSHJMFEJţJWFVZLVFTnasında partneri tarafından bildirilen, haftada en az 5 gece olmak kaydı ile çiğneme ya
da gıcırdatma sesi,
t %JſMFSEF BUSJ[ZPO EFGFLUMFSJ WFZB SFTUPSBTyonlar üzerinde parlak alanlar,
t 'POLTJZPOFTOBT‘OEBQBMQBTZPOMBIJTTFEJMFO
masseter kas hipertrofisi,
t )BTUBJGBEFTJOEFÚ[FMMJLMFTBCBIMBS‘ÎJţOFNF
kasları, baş-boyun sahası yorgunluğu veya
ağrılar ilk muayenede elde edilebilecek bulgulardır (3).

Bruksizmin tedavisi
Bruksizm çok yönlü bir hastalıktır ve spesifik bir
tedavisi mevcut değildir. Çoğunlukla multi disipliner olarak diş hekimleri, fizyoterapistler ve
diğer sağlık personellerinden oluşan ekiplerin
yaklaşımını gerektirmektedir. Genellikle uygulanan tedavi stratejileri; bruksizm etyolojisinin
tam bilinmemesi nedeniyle; nedene yönelik
değil, sonuçlarını önlemeye odaklı konservatif,
reversible ve semptomatik yaklaşımlardır.
Günümüzde önerilen tedavi yaklaşımları:
1. Gevşeme Teknikleriyle Beraber Uyku
Hijyeni Önlemleri
Uyku bruksizmi tedavisi genellikle hastanın uyku
hijyenine ilişkin danışmanlık ile başlar. Bu prosedür, geceleri sigara içmekten ve alkol almaktan
kaçınmayı, yatmadan önce fiziksel veya zihinsel
faaliyeti sınırlandırmayı ve ideal yatak odası ortamı (sessiz ve karanlık) sağlamak gibi koşulları
içerir. Konu ile ilgili yapılan sınırlı sayıda çalışmada bruksizm gerilemesiyle ilgili pozitif sonuç


[19] =>
Bruksizm tedavisinde botulinum toksini uygulamaları derleme

Resim 1:
Yüz taraması ve klinik muayene
yöntemler ile masseter kas
fonksiyonunun teşhisi.
Resim 2:
Masseter kasına Botulinum Toksini
uygulaması.

Resim 1a

Resim 1b

elde edilmese de girişimsel bir yöntem olmadığı
için öneriler arasında yer almaktadır (4).
2. Miyofonksiyonel Tedavi
Bruksizmin multifaktöriyel bir kas hastalığı olduğu düşünüldüğünde diş hekimleri ve fizyoterapistlerin tedavi için multi disipliner yaklaşımlarının önemli olduğu bilinmektedir. Güncel fizik
tedavisi yaklaşımı 2 amaçla yapılabilir:
t #SVLTJ[NJO NàTLàMFS TJTUFNJL ZBO FULJMFSJOJ
azaltmak
t "M‘ſLBOM‘LMBJMHJMJIBTUBGBSL‘OEBM‘ţ‘O‘BSU‘SNBL
Miyofonksiyonel tedaviler; teröpatik egzersizleri, kognitif yaklaşımların farkındalığını artırmayı,
elektroterapi, akupunktur, postürsel farkındalık
ve kas gevşetme işlemlerini içerir (5).
Bir başka miyofonksiyonel tedavi yaklaşımı da
“koşullu elektriksel uyarı”’dır. Son yıllarda uyku
bruksizmi ile ilişkili çiğneme kaslarının aktivitesini azaltma girişiminde kullanılan yaklaşımın
mantığı, bruksizmden sorumlu olan çiğneme
kaslarının inhibisyonunu içerir. Uygulama, bruksizm episodu sırasında kaslar aktif hale geldiklerinde uygulanan düşük seviyeli elektriksel uyarı
sayesinde kasın inaktif hale getirilmesini amaçlar
(6). Uyku bruksizmi ve miyofasyal ağrısı olan hastalarda, nokturnal bruksizm olaylarını azaltmada
koşullu elektriksel uyarının aktif periyotlarla sınırlı
olduğunu ve uygulamanın bırakılmasından sonra etkinliğin azaldığını gösteren umut verici çalışmalar olsa da, ağrı belirtileri üzerindeki düşük
etkinlik ve diş aşınmasını engellemeye yönelik
etkinliğinin belirlenememesi, uygulamanın kullanımının genelleştirilmesini sınırlamıştır.
3. Özel Amaçlı Splintler (Gece Plağı)
Oklüzal splintler, primer uyku bruksizminde diş

Resim 2

gıcırdatma sesinin ve diş aşınmasının önlenmesine ve ekleme gelen yüklerin azaltılmasına
yönelik ilk adım stratejisi olarak düşünülmelidir.
Genel olarak, apareyin tasarımı basittir, maksiller
veya mandibular diş arklarını kaplar ve hasta
tarafından iyi tolere edilir. Materyal olarak sert
veya yumuşak akril kullanılabilir.
Gece plakları primer olarak bruksizmi önlemeye
yönelik değil, bruksizme bağlı dental komplikasyonları azaltmaya ve TME’e gelen yükü minimize
etmeye yöneliktir. Tedaviden çok koruma stratejisi olarak düşünülmelidir (7).
4. Farmakolojik Tedaviler
Hastalar genellikle non invaziv, ağrısız ve ekonomik olan fizyoterapi, psikososyal müdahale ve
splint gibi konservatif tedavileri tercih etse de
etkili olabilmesi için iyi bir hasta kooperasyonu ve süreklilik şarttır. Farmakolojik yaklaşımlar
daha etkili tedaviler olup konservatif tedavilere
göre daha az uyum gerektirir. Bununla birlikte,
iyi bir sistemik sağlık düzeyi gereksinimi ve bazı
durumlarda bireye bağlı ilaç kontrendikasyonları varlığı nedeniyle kullanımları sınırlı kalabilir (8).
Bruksizm tedavisinde kullanılan ilaçlar:
t
t
t
t
t
t

"OUJEFQSFTBOMBS
-EPQBJOIJCJUÚSMFSJ
"OUJFQJMFQUJLMFS
4JNQBUPMJUJLMFS
"OUJIJTUBNJOJLWFZBEPQBNJOFSKJLMFS
#PUVMJOVNUPLTJO"PMBSBLTBZ‘MBCJMJS

Bruksizm tedavisinde botulinum
toksini uygulamaları
Farmakolojik yaklaşımlar arasından en güncel

cosmetic
1_2019

17


[20] =>
derleme Bruksizm tedavisinde botulinum toksini uygulamaları

Doç. Dr. Nilsun Bağıș

1995 yılında Ankara Üniversitesi
Diş Hekimliği Fakültesi’nde lisans
eğitimine ve lisansını tamamladıktan sonra aynı fakültenin Periodontoloji Anabilim Dalı’nda doktora eğitimine başlamıştır. 2017
yılında Doçent unvanını almış ve
halen Ankara Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi’nde öğretim üyesi
olarak görevine devam etmektedir.
Türk Periodontoloji Derneği ve
International Association of Dental Research üyesi olan Dr. Bağış,
Türkiye Klinikleri Diş Hekimliği
Bilimleri Dergisi ve ve Ankara
Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Dergisi Periodontoloji Bölüm
Editörü’dür. Ulusal ve uluslararası
dental organizasyonlarda konuşmacı/panelist olarak görev almakta
ve organizasyonlar bünyesinde
kurslar vermektedir. Diş hekimliği
alanında bruksizm, implantoloji ve
periodontal defektlerin tanı yöntemleri ilgi alanlarıdır.
nilsunbagis@yahoo.com

yaklaşım Botulinum Toksini (BTX) uygulamalarıdır. Aşırı kas kasılması veya ağrı ile birlikte görülen çeşitli durumların yönetimi için 1970’lerin
sonlarından beri klinik araştırma altında olan
BTX’in popüler kullanımı kozmetik yaklaşımlar
olsa da pek çok tıbbi alanda kullanımı yaygındır.
BTX, anaerobik mikroorganizma olan Clostridium botulinum’un oldukça kuvvetli nörotoksininden elde edilir. Primer olarak SNARE enzimini
hedef alır ve çizgili kas içerisine enjekte edildiğinde kas; kimyasal uyaranları almamaya başlar
ki bu duruma kasın paralizi adı verilir.
BTX uygulamasını takiben, 2-3 gün içinde kasın
kimyasal denervasyonu (paralizi) gerçekleşir ve
etki kasın hacmine göre 2-3 aydan 6 aya kadar
sürer. Kas fonksiyonunun geri dönmesi sıklıkla
sinir uçlarının filizlenmesi ve yeni nöromüsküler
kavşak oluşumu ile olur. Toksin, alfa motor nöron
uçlarından asetil kolin salınımını engellenmesine ilaveten, girdileri gamma motor nöronlarından inhibe ederek kas iğlerinin aktivitesini de
düşürmesi nedeniyle bruksizm tedavisinde kalıcılığın elde edilmesi açısından umut vericidir.
Son yıllarda bruksizm ve etkilerinin önlenmesinde BTX etkinliğinin yüksek olduğunu vurgulayan pek çok çalışma yayınlanmıştır (9-11).
Bruksizm tedavisinde BTX kullanımı, çiğneme
kası aktivitesi değerlendirilerek sadece birkaç
seans uygulama gerektirmesi, ağrılı bir işlem
olmaması, kısa sürede kas denervasyonunun
elde edilebilmesi açısından oldukça pratik ve
kabul edilebilirdir. Bildirilmiş yan etkisi oldukça
nadirdir ve geri dönüşümsüz yan etkisi bulunmamaktadır.
Diğer farmokolojik yaklaşımlarda öngörülemeyen uzun yıllar boyunca ilacın düzenli kullanımının gerekliliği ve bu durumun sistemik etkileri
göz önünde bulundurulduğunda; BTX uygulamasının üstünlüğü tartışmasızdır. Öte yandan,
BTX uygulamasının uzun dönem etkilerinden
olan masseter kas atrofisinin gerçekleşmesi sonucu, bruksizme bağlı gelişen hipertrofik görünümün geri dönüşü sağlanır. Bu yönüyle BTX
uygulamaları masseter kası hacminin azaltılarak
alt yüz genişliğinin daraltılmasında da etkindir
ve kozmetik fayda sağlar.

Sonuçlar
t #PUVMJOVN UPLTJOJ FOKFLTJZPOMBS‘  CSVLTJ[N
olaylarının sıklığını azaltabilir, bruksizmin
indüklediği ağrı düzeylerini düşürebilir ve
hastaların bruksizm ile ilişkili alışkanlıklarını

18 cosmetic
1_2019

önleyebilir güncel bir tedavi yaklaşımıdır.
t #PUVMJOVN UPLTJOJ FOKFLTJZPOMBS‘ CSVLTJ[N
tedavisinde en bilinen yöntemlerden olan
oral splintler ile birlikte uygulandığında hem
tedaviye hem korumaya yönelik etkin sonuçlar verebilir.
t 'BSNBLPMPKJL ZBLMBſ‘NMBS JÎFSJTJOEF  V[VO
dönem ilaç kullanımı ve hasta uyumunun
zorluğu göz önünde bulundurulduğunda;
sistemik sağlıklı hastalar için masseter veya
temporalis kaslarının 100 U altında uygun
dozda BTX enjeksiyonu alması; güvenli, hasta kooperasyonu gerektirmeyen; kolay ve
etkili bir yaklaşımdır.
Güncel literatür araştırması ışığında bruksizme
sahip bireylere profesyonel tarafından uygulanacak BTX uygulamalarının önerilmesinin klinik
fayda sağlayacağı söylenebilir.
Kaynaklar
1. Guaita M, Högl B. Current Treatments of Bruxism. Current Treatment Options in Neurology, 2016; 18:10.
2. Clark GT, Ram S. Four oral motor disorders: bruxism,
dystonia, dyskinesia and drug-induced dystonic extrapyramidal reactions. Dent Clin N Am. 2007;51(1):225–43.
3. Kwak YT, Han IW, Lee PH, Yoon JK, Suk SH. Associated
conditions and clinical significance of awake bruxism.
Geriatr Gerontol Int. 2009;9(4):382–90.
4. Valiente López M, van Selms MK, van der Zaag J, Hamburger HL, Lobbezoo F. Do sleep hygiene measures and
progressivemuscle relaxation influence sleep bruxism?
Report of a randomised controlled trial. J Oral Rehabil.
2015;4:259–65.
5. Visscher CM, Lobbezoo F, Naeije M: Treatment of
bruxism: physiotherapeutic approach. Ned Tijdschr
Tandheelkd 2000, 107:293–296.
6. Rajpurohit B, Khatri SM, Metgud D, Bagewadi A: Effectiveness of transcutaneous electrical nerve stimulation and microcurrent electrical nerve stimulation in
bruxism associated with masticatory muscle pain– a
comparative study. Indian J Dent Res 2010, 21:104–106.
7. Huynh NT, Rompré PH, Montplaisir JY, Manzini C, Okura
K, Lavigne GJ. Comparison of various treatments for sleep bruxism using determinants of number needed to
treat and effect size. Int J Prosthodont. 2006;19(5):435–
41.
8. Mesko ME, Hutton B, Skupien JA, Sarkis-Onofre R, Moher D, Pereira-Cenci T. Therapies for bruxism: a systematic review and network meta-analysis (protocol). Syst
Rev. 2017;6(1):4.
9. Lee SJ, McCall WD Jr, Kim YK, Chung SC, Chung JW. Effect of botulinum toxin injection on nocturnal bruxism:
a randomized controlled trial. Am J Phys Med Rehabil.
2010;89:16–23.
10. Guarda-Nardini L, Manfredini D, Salamone M, Salmaso
L, Tonello S, Ferronato G. Efficacy of botulinum toxin in
treating myofascial pain in bruxers: a controlled placebo pilot study. Cranio. 2008;26:126–35.
11. Sanjeev S, Smriti K, Pal US,2 Vinit S. Applications of botulinum toxin in dentistry: A comprehensive review. Natl J
Maxillofac Surg. 2015 Jul-Dec; 6(2): 152–159.


[21] =>

[22] =>
vaka raporu Seramik kuronda dijital ve analog iș akıșı

Maksilladaki on adet
seramik kuronda dijital
ve analog iş akışı
karşılaştırılması
Yazar_Dr Michalis Diomataris, Dr Stavros Pelekanos ve Michalis Papastamos, Yunanistan

Resim 1

Resim 2a

mı için dijital ağız içi tarama ve dijital yöntemle
elde edilecek protez, doğru bir alternatif yöntem sunar (1). Dijital olarak hastaya özel dosya
her zaman bilgisayarda saklanır ve geleneksel
prosedürden farklı olarak hemen veya istenilen
herhangi bir zamanda işlenebilir.

Resim 2b

Resim 1:
Ortodontik tedaviden önce
anterior dişlerin ilk fotoğrafı.
Resim 2a:
Ortodontik tedaviden sonra
anterior dişler.
Resim 2b:
Ortodontik tedaviden sonra
ekstraoral fotoğraflar.

20 cosmetic
1_2019

Giriş
Ön bölge için estetik ve restoratif dişhekimliğinde farklı materyaller ve tedavi seçenekleri mevcuttur. Polieter veya polivinilsiloksan ile “analog”
ölçü almak, bir ana model üretilmesi, seramik
malzemelerin modelajı, renklendirilmesi, cilalanması ve pişirilmesi gibi geleneksel protokol,
olağanüstü beceriler gerektirir ve tekniğe duyarlıdır. Ağızdan diş laboratuvarına bilgi aktarı-

Malzemelere ilişkin olarak, preslenmiş veya kazınmış seramik gibi çeşitli yeni ürünler daha
fazla güç ve işlevsellik sunar ancak bununla birlikte daha ince boyutlar göz önünde bulundurulduğunda, feldspatik porselen gibi geleneksel
malzemelerin doğal estetik güzelliğinden yoksundurlar. Son yıllarda daha iyi estetik için hasta
talebi arttıkça, hastanın doğal diş dizisini yüksek
oranda taklit edebilen restoratif materyallere
de ihtiyaç duyulmaya başlanmıştır. İlk zamanlar
sadece porselen kuronların üretilmesinde feldispatik porselen, kişiye özel üretilen restorasyonlar için önde gelen estetik malzeme olarak tercih
edilmeye başlanmıştır. Son yıllarda, elle yapılan


[23] =>
Seramik kuronda dijital ve analog iș akıșı vaka raporu

Resim 3

Resim 4

Resim 5

Resim 6a

Resim 6b

Resim 7

Resim 3: 13, 12, 11 ve 21 numaralı dişlerin kuron uzunluğunu ve 10 anterior dişin restoratif tedavisini gösteren dijital gülüş tasarımı. Resim 4: Anterior dişin restoratif tedavisi ile ilgili
alçı model üzerindeki mumlama. Resim 5: Dijital bir gülüş tasarım planlamasının üç boyutlu olarak kazınmış bir modeli. Kuron uzatılması için cerrahi erişim ve rehberlik için servikal bir
açıklık yerleştirildi. Resim 6a, 6b: Kuron uzatması için cerrahi kılavuzun intraoral yerleşimi. Resim 7: Ön dişlerin periodontal dokusu, kuron uzatmasından altı ay sonra.

Resim 8a

Resim 9a

Resim 8b

Resim 9b

Resim 9c

Resim 11

Resim 10

Resim 12a

Resim 12b

Şekil 8a: Mock-up silikon indeksi. Resim 8b: Mock-up’un intraoral fotoğrafı. Resim 9a: Model hazırlama. Resim 9b: Preparasyon derinliğinin, silikon kılavuz kullanılarak
palatal açıdan kontrol edilmesi. Resim 9c: Dişlerin son hali. Resim 10: Polivinilsiloksan ile analog ölçü. Resim 11: TRIOS ile dijital kayıt.
Resim 12a: Geçici restorasyonların dijital planlaması. Resim 12b: Geçici intraoral restorasyonlar (Telio CAD).

cosmetic
1_2019

21


[24] =>
vaka raporu Seramik kuronda dijital ve analog iș akıșı

Resim 13

Resim 14

Resim 15a

Resim 15b

Resim 13:
Analog iş akışı (ölçüler, kuronlar,
ayarlamalar, boyama/cilalama).
Resim 14:
Dijital iş akışı (3 boyutlu basılı
model, CAD/CAM kaplamalar,
ayarlamalar, boyama/cilalama).
Resim 15a:
Geçici siman ile beraber
feldispatik kaplamalar.
Resim 15b:
Geçici simanla yerleştirilmiş
CAD/CAM kaplamalar.
Resim 15c:
İlk kadranda feldispatik kaplamalar
ve ikinci kadrana CAD/CAM
kaplamaların yerleştirilmesi.

toz/likit feldispatik porselen kullanımı, yüksek
estetik değerleri ve preparasyon gereksinimi
neredeyse hiç olmadığı için yeniden canlandırılmıştır. Diş preparasyonunu minimumda tutarak
daha az diş yapısı kaldırılır ve böylece prosedürler çok daha az invaziftir, bu da hasta memnuniyetini artırmaktadır (2).
Buna karşılık, geleneksel seramik üretim yöntemleri, zaman alan, tekniğe duyarlı ve birçok değişken nedeniyle tam olarak ön görülebilir sonuç
üretmekten uzak kalabilmektedir ve bu nedenle
CAD/CAM hem diş hekimleri hem de laboratuvarlar için iyi bir alternatif olarak öne çıkmaktadır
(3). CAD/CAM sayesinde, yüksek dayanıklılığa
sahip seramiklerin üretim zamanını yüzde 90’a

Resim 16a

Resim 15c

kadar azaltabilmektedir (1). Ayrıca, endüstriyel
olarak imal edilmiş blokların daha az kusur barındırdığı ve daha homojen olduğu görülmüş,
bu yüzden CAD/CAM restorasyonlarının diğer
restorasyon seçenekleriyle olumlu şekilde tercih
edilmesine neden olduğu bulunmuştur (4, 5).
Optik özellikleri incelendiğinde CAD/CAM, ön
estetikte karmaşık optik illüzyon ihtiyaçları, bir
diş teknisyeninin müdahalesi olmadan monokromatik olarak karşılayamamaktadır. Monokromatik bir restorasyonun bu estetik dezavantajlarının üstesinden gelmek için 3 boyutlu
katmanlı bir yapı oluşturmak için çok renkli seramik bloklar geliştirilmiştir. Bu seramik bloklar,
servikalden aynı blokta dentini ve mineyi kop-

Resim 16b

Resim 16c

Resim 16d

Resim 16e
Resim 16a: İzolasyon alanı ve kuronların 11 ve 21 no’lu dişlerde denenmesi.
Resim 16b: %32 ortofosforik asit ile 30 saniye boyunca minenin asitlenmesi. Resim 16c: Bonding
uygulaması. Resim 16d: Kaplamaların son polimerizasyonu. Resim 16e: Tamamlama ve polisaj
işlemlerinden önce kaplamalar. Resim 16f: Rubber dam sökülmesinden hemen sonra nihai sonuç.

22 cosmetic
1_2019

Resim 16f


[25] =>
Seramik kuronda dijital ve analog iș akıșı vaka raporu

Resim 17a

Resim 17b

Resim 17c

Resim 17d

yalayan, insizal bölgeye kadar bir kroma gradyanı sunar (6–8). Bu vaka raporunun amacı, analog
ile dijital iş akışını maksilladaki on adet seramik
kaplama üzerinde estetik sonuç, hem diş hekimi
hem de diş teknisyeni için prosedürlerin uzunluğu-kısalığı ve teknik hassasiyet açısından karşılaştırmaktır.

Vaka raporu
35 yaşında bir hasta kliniğe ön bölgedeki estetiğin değiştirilmesi isteği ile başvurdu (Resim
1). Nihai sonucun bir ön görselleştirmesini elde
etmek için bir tanı modeli oluşturulup wax-up
üretildi. Minimal preparasyon gerektirecek kaplamalar için dişleri daha uygun bir konumda hizalamak ve over-bite’ı azaltmak için ortodontik
tedavi önerilmiştir. Tedaviden bir yıl sonra hasta son protetik rehabilitasyonu için geri döndü
(Resim 2a, 2b).
Yöntem ve malzemeler
Coachman ve Calamita (9) prensipleriyle dijital
gülüş tasarımı yapıldı ve 15-25 no’lu dişler için
kuron uzatma ve veneer kaplama tedavi planı
önerildi (Resim 3). Geleneksel bir teşhis modeli de üretildi (Resim 4) hem dijital hem de geleneksel wax-up’lar denendi ve diş şekilleri ile
oranlarıyla ilgili hastayla fikir birliği sağlandı. Dijital mock-up rehberliğinde kuron uzatma işlemi,
estetik rehabilitasyon için periodontal cerrahide
ihtiyaç duyulan gingivektomi ve alveolektominin sınırlarını gösteren akrilik şeffaf çift plakla
üretilen kılavuzunun yardımıyla gerçekleştirildi
(Resim 5 ve 6) (10).

Resim 17e

Altı aylık doku stabilizasyonundan sonra (Resim
7), Telio CS C&B (Ivoclar Vivadent) kullanılarak
(Resim 8a, 8b) ile bir mock-up üretildi ve silikon
kılavuz yardımıyla diş preparasyonları gerçekleştirildi (Resim 9a–c). Hem polivinilsiloksan ile geleneksel ölçü (Resim 10) hem de dijital tarayıcı
ile kayıt (TRIOS, 3Shape) alınmıştır (Resim 11).
Wieland Select CNC freze cihazında Telio CAD
(Ivoclar Vivadent) kullanılarak protetik tasarım dijital olarak gerçekleştirildi. Tasarım, 3Shape DentalDesigner 2015 yazılımıyla yapıldı (Resim 12a,
12b). İki ayrı set restorasyon imal edildi. Feldspatik veneer protezler, IPS Style (Ivoclar Vivadent)
kullanılarak alçı model üzerinde üretilirken, dijital
set için IPS Empress CAD Multi (Ivoclar Vivadent)
kullanıldı (Resim 13 ve 14). Feldspatik ve CAD /
CAM kaplamaların optik özelliklerini karşılaştırmak için her iki set de bir geçici siman ile intraoral olarak incelendi (Resim 15a – c).

Resim 17a:
Bir hafta sonra nihai sonuç.
Resim 17b:
Bir hafta sonra nihai sonuç, önden
görünüm.
Resim 17c:
Dinlenme sırasında dudaklar, insizal
kenarlardaki ışık kırılması.
Resim 17d:
Gülümseme.
Resim 17e:
Ekstraoral final fotoğraflar.
ve ikinci kadrana CAD/CAM
kaplamaların yerleştirilmesi.

Klinisyen ve hastanın beraber aldıkları karar
sonrası, iki set arasındaki santral keser dişlerin
uzunluğundaki hafif farklar nedeniyle feldispatik
veneerler’i simante etmeye karar verildi. Siman-

cosmetic
1_2019

23


[26] =>
vaka raporu Seramik kuronda dijital ve analog iș akıșı

Dr Stavros Pelekanos

Resim 18a:
Analog ve dijital iş akışları
arasındaki adım başına öznel
karşılaştırma kriterleri. PVS =
polivinilsiloksan.
Resim 18b:
Analog ve dijital iş akışları
arasındaki adım başına laboratuvar
süresi. PVS = polivinilsiloksan.

Resim 18a

Dr Stavros Pelekanos, Yunanistan’da
Atina Ulusal ve Kapodistrian Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi’nden mezun oldu ve Almanya Freiburg Üniversitesi Albert-Ludwigs Üniversitesi Diş
Hekimliği Fakültesi, Protez Anabilim
Dalı’ndan doktorasını aldı. 1994-2001
yılları arasında Atina Üniversitesi
Ulusal ve Kapodistrian Üniversitesi
Diş Hekimliği Fakültesi Protez Anabilim Dalı, klinik hocasıydı.
Bilimsel bir kitabın bir bölümünü yazdığı gibi bir çok bilimsel
makale ve özet yayınladı. EAED’in 2008 İspanya Madrid’deki bilimsel ödül yarışmasında 2.’lik ödülünü aldı.
Dr. Pelekanos, Atina’da (AthinaSmile, www.athenasmile.gr) özel
muayenehanesinde, protez, estetik diş hekimliği, protez öncesi
periodontoloji ve implantoloji konularına ağırlık vererek çalışmaktadır. Atina Ulusal ve Kapodistrian Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Protez Anabilim Dalı’nda öğretim görevlisi olarak
çalışmalarını sürdürmektedir.

Resim 18b

tasyon prosedürleri takip edildi (Resim 16a-f ) ve
bir hafta sonra son intraoral ve ekstraoral fotoğraflar çekildi (Resim 17a-e).
Sonuçlar
İntraoral dijital tarama, geleneksel ölçü tekniği
ile karşılaştırıldığında klinisyen için mükemmel
bir alternatiftir. Dijital planlama ve mock-up
prosedürü, bilgisayar yazılımı kullanımında özel
beceriler gerektirmesine rağmen, diş hekimi için
güçlü bir iletişim aracıdır. Laboratuvar iş akışına
gelince, analog prosedürlerin çoğu (modellerin
üretilmesi, modelajlar, ayarlamalar), renklendirme veya cilalama hariç, fazla zaman gerektirir
(Resim 18a, 18b). Feldspatik kaplamaların estetik
sonucu bu vakada estetik kaygılar nedeniyle seçilse de analog iş akışı çok daha zor ve uzundur.
Dijital yaklaşım, daha kolay olması, hızlı üretim
yapılabilmesi, karmaşık olmaması ve hasta rahatlığı nedeniyle tercih edilme eğilimindedir
(Resim 18a, 18b).

Sonuç
Yenilikçi diş laboratuvarı teknolojileriyle birleştirilmiş, sanal gülüş tasarım prosedürlerinin bilinmesi ve uygulaması, diş hekimlerinin estetik
açıdan hoş, yeni nesil protetik tedavi endikasyonu koymasını, planlamasını, yaratmasını ve sunmasını sağlar. Ayrıca, CAD/CAM teknolojisindeki
ilerlemeler, estetik veneer restorasyonlarının
gelişimini, üstün biyomekanik özelliklere ve iyi
estetiğe sahip, endüstriyel olarak üretilmiş malzemelerle birleştirmiştir.

24 cosmetic
1_2019

Dr Michalis Diomataris
Dr Michalis Diomataris, Yunanistan’da Diş Hekimi unvanını 2009 yılında Atina Üniversitesi Diş Hekimliği
Fakültesi’nden aldı. 2017 yılında Atina
Üniversitesi Operatif Diş Hekimliği
yüksek lisans programından uzmanlık
unvanını aldı. 2011’den beri, lisans
öğrencilerinin eğitiminde, estetik ve
restoratif diş hekimliğinin çağdaş
prensiplerinde süpervizördür.
2013 yılında, Ulusal Dişhekimliği Okullarının Operatif Diş Hekimliği lisansüstü öğrencileri arasında yapılan ulusal yarışmada
birincilik ödülü aldı ve “Maksiller Santral Keser Dişlerin Sınıf
IV Restorasyonu” konulu bir vaka sundu. 2014’ten bu yana,
Yunanistan’ın Atina kentindeki Stavros Pelekanos Diş Kliniği AthinaSmile ekibinin bir üyesidir, yoğunluklu olarak estetik ve
restoratif dişhekimliği ve protetik tedavilerde çalışmaktadır.

Michalis Papastamos
Michalis Papastamos, çalışmalarını
1983 yılında tamamladı ve o zamandan beri diş alanında aktif olarak
çalışmaktadır. 1989’dan beri estetik
restorasyonlarda uzmanlaşmış olan
“Dental Estetik” diş laboratuvarının
sahibidir. Yunanistan ve yurtdışındaki
köklü diş teknisyenleri ve diş hekimlerinin seminerlerine katılarak, bilgi
ve eğitim seviyesi artırmak için çalışmaktadır. Ayrıca, kendisi de
seminer ve gösteriler düzenleyip sunmaktadır. Yunan ve yabancı
diş hekimleri ile işbirliği içinde, diş hekimi bölümünden sorumlu olan canlı diş rehabilitasyon programlarına katılmaktadır.
Protez alanında, Ulusal ve Atina Kapodistrian Üniversitesi Diş
Hekimliği Fakültesi ile beraber çalışmalarını sürmektedir.


[27] =>
Ön bölgede lamina destekli farklı bir köprü dizaynı: Vaka sunumu vaka raporu

Ön bölgede lamina
destekli farklı bir köprü
dizaynı: Vaka sunumu
Yazar_Dt. Tuğçe Merve Ordueri Kılavuz, Dt. Canan Doğdu, Dt. Asena Yuca, Prof. Dr. M. Muzaffer Ateș

Giriş
Farklı nedenlerle kaybedilmiş ya da konjenital
eksik dişlerin rehabilitasyonunda implant üstü
protezler, konvansiyonel sabit protezler, hareketli protezler ve adeziv köprü restorasyonları
tedavi alternatiflerini oluşturmaktadır (1). Uygun
materyal ve tekniğin seçilmesinde; hastanın
genel sağlık durumu, tedaviden beklentisi ve
ekonomik durumu, destek dişlerin periodontal
durumu ve boyutu etkilidir. Adeziv sistemlerin
gelişmesi ve koruyucu diş hekimliği uygulamalarının artması ile minimal diş dokusu kaldırılarak yapılabilecek olan protetik rehabilitasyonlar
yaygın hale gelmiştir (2).
Ön bölgede eksik diş varlığında, implant uygulamasının kontraendike olduğu ya da ekonomik

sebeplerle yapılamayacağı durumda, konvansiyonel bir köprü protezi tedavi seçeceği olarak
düşünüldüğünde, preperasyon için gerekli diş
miktarının çok olması (yaklaşık %63-73), minimal
preperasyonla yapılabilen adeziv köprü restorasyonlarını tercih edilebilir hale getirmektedir (3).
Günümüzde adeziv köprülerde, metal desteksiz
restorasyonların gelişmesi sayesinde tam seramik sistemler sıklıkla kullanılmaya başlanmıştır
(4). Özellikle ön bölgede, tam seramik materyallerin, metal alt yapılı restorasyonlara olan estetik
üstünlüğü ve gelişmiş adeziv sistemlerle sağlanan bağlantı kuvveti tercih sebebi olmaktadır (4).
Ön dişlerin tedavisinde porselen laminate veneerlerin (PLV’ler) kullanımı sık başvurulan bir yöntemdir. Bu veneerler esas olarak ön dişlerdeki

Resim 1:
Dişlerin frontal görünümü.

Resim 1

cosmetic
1_2019

25


[28] =>
vaka raporu Ön bölgede lamina destekli farklı bir köprü dizaynı: Vaka sunumu

Resim 2:
Eski kantileverli kronun görünümü.
Kronun bukkalinde porselen kırığı
oluşmuş ve kompozitle tamir
edilmiş.
Resim 3:
Hastanın ağız içi görünümü.
23 numaralı dişin olması gereken
bölgede implant üstü porselen,
lateral bölgesindeki kaninler
ve 14 numaralı dişteki eski
kronu arasındaki renk ve form
uyumsuzlukları, hastanın esas
şikayetini oluşturmaktadır.

Resim 2

Resim 3

estetik yüzey kusurlarını düzeltmek, renk bozulmasını, lekelenmeleri maskelemek için kullanılır
ve minimum diş preperasyonu ile tamamlanırlar
(5). Dişler için en doğal görünüşü sağlamaları,
biyo-uyumlu, aşınmaya dirençli ve renk olarak
stabil olmaları sebebiyle PLV’ler kompozit dolgu
restorasyonlarına estetik bir alternatif olarak kullanılmaktadır.

Önceden eksik olan bir dişin protetik olarak restore edilebilmesi için farklı yöntemler tasarlanmış ve kullanılmış olmasına rağmen, restoratif
diş hekimliğinde hala temel bir konudur. Destek
olarak kullanılacak dişlere yapılacak işlemi azaltmak için, halen çeşitli materyaller kullanılarak
çalışmalar yapılmaktadır (2).
Bu makalede, üst çene ön bölgede konjenital
diş kaybı olan vakada, estetik görünümün kalan
destek diş dokularına zarar vermeden sağlanması için, laminate veneerlerin bu üstün özelliklerinin de dahil edildiği alternatif bir tedavi
yaklaşımı tanımlanmıştır.

Vaka sunumu
40 yaşında bayan hasta, kliniğe dişlerinin estetik
görünümünden duyduğu rahatsızlık nedeniyle
başvurmuştur. Anamnezinde sistemik bir hastalığa rastlanmamıştır. Ağız içi muayenesinde ve
radyografik görüntüsünde daimi laterallerin eksik olduğu gözlemlenmiştir. Kaninlerin ise lateral
pozisyonunda sürmesinden dolayı premolarlar

Resim 4
Resim 4: Bir tarafta krondan, diğer tarafta laminadan destek alınarak yapılan köprü tasarımı.

26 cosmetic
1_2019


[29] =>
Ön bölgede lamina destekli farklı bir köprü dizaynı: Vaka sunumu vaka raporu

ve kaninler arasında var olan diş boşluklarının
rehabilitasyonu için önceden sağ üst bölge birinci premolar dişe kron ve eksik diş bölgesine
kantilever yapılmıştır. Sol üst bölge için ise bir
implant ve üzerine metal destekli bir porselen
yapılmıştır (Resim 1, 2, 3).
Dişlerinin estetiğinden ve kantileverin hareketinden memnun olmayan hastaya, 14 numaralı
dişe tam kron, 13 numaralı dişe lamina planlanmış, arasına bir gövde yapılarak bu tasarımdan
bir köprü oluşturulmuştur (Resim 4). Bu tasarım ile implant tedavisini kabul etmeyen ve 13
numaralı dişinin korunmasını isteyen hastaya,
kantilever hareketini yok edip, minimal invaziv
bir protetik seçenek oluşturulmuştur. Hasta bu
tasarımın oluşturabileceği kırık ve desimantasyon gibi komplikasyonlarla alakalı bilgilendirilmiştir. Daha güvenilir bir tedavi seçeceği olan 3
üyeli tam seramik bir köprü, 13 numaralı dişte
gereken preperasyon miktarı yüzünden hasta
tarafından kabul edilmemiştir.
11 - 21 - 23 - 24 numaralı dişler için estetiği sağlamak adına lamina planlanmıştır.
Sol üst bölgedeki implant üstü porselenin yenilenmesi için gereken implantın ölçü parçası,
analoğu ve yeni dayanak gereksinimi hasta tarafından kabul edilmediği için, var olan porselenin
üzerinden lamina için preperasyon yapılarak tasarım tamamlanmıştır.
Yapılan preperasyonların ölçüsü elastomerik
ölçü malzemelerinden polieter (Impregum Penta Soft, 3M Espe, Seefeld, Germany) ile alınmıştır
ve tip IV sert alçı (Fujirock, GC Corp, Tokyo, Japan) ile model elde edilerek, porselen yapım
safhasına geçilmiştir (Resim 5).
Lityum disilikat (IPS e.max Press; Ivoclar Vivadent
AG) kullanılarak yapılan köprü ve laminalar prova seansı sonrası, hasta onayı alındıktan sonra
kullanılan rezin simanın (Variolink II; Ivoclar Vivadent AG) talimatlarına göre simante edilmiştir. İmplant üstü porselen üzerine yapılan laminanın simantasyonu ise farklılık göstermiştir.
İmplantüstü porselen hidroflorik asit ile 60 sn
pürüzlendirilmiştir. Üzerine silan uygulaması 60
sn boyunca yapıldıktan sonra bonding uygulanmıştır. Laminanın iç yüzeyinin de aynı şekilde
hazırlanmasını takiben, aynı rezin siman ile simante edilmiştir (Resim 6a, 6b, 6c).
Simantasyon sonrası okluzyon kontrolü yapılmıştır. Hastanın 6 aylık takibinde herhangi bir
komplikasyon gözlenmemiştir.

Resim 5

Tartışma

Resim 5:
Laboratuvarda sert alçı üzerinde
oluşturulan tasarım.

Ön dişlerdeki renklenme, form bozukluğu, çapraşıklık, travma sonrası kırılma gibi estetik sorunlar koruyucu diş hekimliğiyle, diş dokusundan
minimum miktarda madde kaldırılarak seramik
lamina veneerler ile giderilebilmektedir (6, 7).
Yeni bir gülüş tasarımı yapılan bu vakada, eskiden var olan 23 numaralı diş bölgesindeki
implant üstü porselenin yenilenmesi, hasta
açısından oldukça maliyetli olması, alternatif
tedavi seçeneği oluşturulması zorunluluğu doğurmuştur. Eski porselenin renk ve formu yeni
yapılacak olan laminalar ve adeziv köprüyle
uyum içerisinde olmayacağından, kırık porselen
tamirinde alternatif bir seçenek olarak sunulan;
var olan porselen üzerinde preperasyon yapılarak, porselen lamina ile restore edilmiştir (8, 9).
Güncel adeziv teknikler ile seramik materyaller,
ağız içinde güvenli bağlantı sistemleri sağlayabilmektedirler (10).
Ön bölgede diş eksikliği, diş hekimi için konservatif bir çözüm bulmasını gerektiren, hasta
için hem estetik hem fonasyon açısından önem
taşıyan bir durumdur. Eksik dişlerin yerine konmasında temel ilke, fonksiyon ve estetiği diğer
destek diş ve dokulara minimal uygulama yaparak sağlamaktır (11).
Diş hekimliğinde adeziv sistemlerin gelişmesi ile
birlikte pek çok konservatif yöntem kullanılmaktadır. Bu konservatif yöntemlerden biri olan adeziv köprüler, ön bölgede özellikle lateral eksikliğinde tedavi seçeceği olarak değerlendirilebilir.
Adeziv köprüler, tek dişten ve 2 dişten destek
alınarak yapılmış ve pek çok çalışmada sonuçları
takip edilmiştir (11).

cosmetic
1_2019

27


[30] =>
vaka raporu Ön bölgede lamina destekli farklı bir köprü dizaynı: Vaka sunumu

Resim 6a

Resim 6a:
Laminaların ve köprünün
simantasyondan sonraki ağız içi
görünümü.
Resim 6b:
Yapılan adeziv köprünün ve
laminaların dudakla ilişkisinin
görünümü.
Resim 6c:
Porselenlerin frontal
görünümü.

Resim 6b

Resim 6c

Tek dişten destek alan adeziv köprülerin (kantilever pontikli dizaynlar), iki dişten destek alınarak yapılan adeziv köprülerden daha başarılı
olduğu 2015 yılında Botelho ve arkadaşları tarafından yapılan bir çalışma ile gösterilmiştir (12).
Adeziv köprü sistemleri bazen, geçici süreyle

28 cosmetic
1_2019

kullanılmak üzere yapılmaktadır. Metal destekli
adeziv köprüler de, uzun yıllar kullanılmıştır. Bu
tasarımlarda, geleneksel simanlar tercih edildiğinden, metal alt yapının destek diş bölgelerine
gelen alanlarında, metalde perforasyonlar oluşturulup, bu alanlardan mekanik tutuculuk sağlanırdı. Günümüz simantasyon materyalleriyle,


[31] =>
Ön bölgede lamina destekli farklı bir köprü dizaynı: Vaka sunumu vaka raporu

mekanik tutuculuğa ihtiyaç azalmıştır. Bununla
birlikte metal destekli tasarımlarda, metal alt yapının diş etinden yansıması, korozyonu ve ışık
geçirgenliğine izin vermemesi gibi dezavantajlarının olduğu bilinmektedir (13). Bu dezavantajlar ve güncel adeziv sistemlerin avantajları ile
birlikte, farklı materyaller protetik rehabilitasyon
için kullanılabilmektedir.
Bu materyallerden biri, fiberle güçlendirilmiş
kompozitlerdir. Fiber ve kompozit kombinasyonu ile oluşturulan tasarımlar, estetik ve fonksiyonu hastalara iade edebilmektedir ve maliyetleri
düşüktür. Özellikle cam fiberlerin estetik başarısı,
metal destekle yapılacak olan bir restorasyona
kıyasla, tercih sebebi oluşturmaktadır. Ayrıca
korozyon özelliğinin olmaması, alerjik reaksiyon
riskini ortadan kaldırmaktadır. Tek seansta yapılabilmesi, başka bir avantaj olarak gösterilebilir.
Yapılan bir çalışmada fiber destekli kompozitlerle yapılan 3 üyeli anterior sabit protezlerin 5
yıllık klinik başarısı yüzde 64 olarak belirlenmiştir
(14). Ancak porselenlerin kompozit materyallere kıyasla var olan estetik üstünlüğü, ön bölge
restorasyonlarında değerlendirilmesi gereken
önemli bir faktördür.
Metal desteksiz restorasyonların gelişmesi sayesinde tam seramik sistemler, metal alt yapılı
sistemlere alternatif olarak kullanılmaya başlanmıştır (4). Tam seramik sistemlerde en sık karşılaşılan problemler desimantasyon ve kırıktır.
Kırıklar, tam seramik materyallerin dayanımının
arttırılmasıyla, desimantasyonlar ise adeziv sistemlerin gelişmesiyle önlenebilir. Bu komplikasyonları önlemek için materyal özelliklerinin
geliştirilmesi gerektiği bildirilmiştir (15).
Bu vakada köprünün tek tarafında kron preperasyonun olması ve hastanın kantileverden
memnun olmaması, iki taraftan destek alınarak
bir dizayn yapılması gereğini düşündürmüştür.
Destek dişlerden birinin kron olmasının desimantasyon riskini azaltacağı ön görülmüştür. Bu
vakanın 6 aylık kontrolünde herhangi bir komplikasyon olmaması, bu tasarımların daha sık yapılabileceği konusunda ümit verici olmuştur.

Sonuç
Bu çalışmada ön bölgede eksik diş varlığında,
önceden tam kron için prepare edilmiş diş var
ise, köprü için diğer destek dişe minimum preperasyon yapılarak farklı adeziv köprü alternatiflerinin değerlendirilebileceği gösterilmiştir.

Kaynaklar
1. Javaheri DS. Replacement of an anterior tooth with a
fiberreinforced resin bridge. Compend Contin Educ
Dent 2001; 22: 68-74.
2. Kumbuloğlu O, Özdemir N, Aksoy G. A different pontic
design for fiber- reinforced composite bridgeworks: a
clinical report. Eur J Dent 2007; 1: 50
3. Keban S, Türker B, The clinical success of inlay-retained
fixed partial dentures, Clin Exp Health Sci 2016,10.5152
4. Ozyesil AG, Usumez A. Replacement of missing posterior teeth with an all-ceramic inlay-retained fixed partial
denture: A case report. J Adhes Dent 2006; 8: 59-61
5. Calamia JR. Etched porcelain facial veneers: a new treatment modality based on scientific and clinical evidence. N Y J Dent 1983;53:255-9.
6. Gür E. Kesim B. Porselen laminate veneerler. CÜ Diş Hek
Fak Derg 2004;7:72-79.
7. Faunce AR, Faunce FR. The use of laminate veneers for
restoration of fractured or discolored teeth Tex Dent J
1975; (93): 6-1.
8. Kümbüloğlu Ö. Porselen restorasyonların tamirinde
kullanılan farklı tamir materyallerinin çeşitli yüzey preparasyonları uygulanarak, kopma, bağlanma, kırılma
dirençlerinin in vitro ve in vivo olarak karşılaştırılmalı
değerlendirilmesi, Doktora Tezi, Ege Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi; 2003.
9. Gürel G. The science and art of porcelain laminate veneers. Baden-Baden Germany, Quint Pub. Co. 2003; 231-324.
10. Ülgen A.S. Seramikte kırık nedenleri ve onarımında başarıyı etkileyen faktörler, Bitirme Tezi, Ege Üniversitesi
Diş Hek. Fak.; 2012.
11. Pahlevan A. A new design for anterior laminate
fixed-partial dentures; PTU type I. Journal of Dentistry,
Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran,
2006; Vol: 3, No.1
12. Botelho M, Chan A, Leung N, Lam W. Long term evaluation of cantilevered versus ficed-fixed resin bonded
fixed partial dentures for missing maxillary incisors,
Journal of Dentistry 2016; 45: 59-66
13. Sarıdag S, Ozyeşil AG. Metal seramik ve tam seramik inley destekli sabit parsiyel protezlerin kırılma dayanımlarının incelenmesi. SÜ Dishek Fak Derg 2009; 18: 136-42.
14. Van Heumen CC, van Dijken JW, Tanner J, Pikaar R, Lassila LV, Creugers NH, et all. Five-year survival of 3-unit
fiber-reinforced composite fixed partial dentures in the
anterior area. Dent Mater 2009; 25: 820-7.
15. Wolfart S, Kern M. A new design for all-ceramic inlay-retained fixed partial dentures: a report of 2 cases. Quintessence Int 2006; 37: 27-33.

Dt. Tuğçe Merve Ordueri Kılavuz
Tuğçe Merve Ordueri Kılavuz, 1987’de
İstanbul’da doğdu. Marmara Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi’nden
2010’da mezun oldu. 2009’da Anadolu Üniversitesi Sağlık Kurumları
İşletmeciliği Bölümü’nü bitirdi. 20102013 yılları arası özel bir ağız diş sağlığı merkezinde çalıştı. 2013’de muayenehanesini açan Kılavuz, 2016’da
İstanbul Medipol Üniversitesi, Protetik Diş Tedavisi Ana Bilim
Dalı’nda doktora eğitimine başlamıştır. Muayenehanedeki çalışma hayatı ve doktora eğitimi devam etmektedir. Evli ve bir çocuk
annesidir.
tugceordueri@gmail.com

cosmetic
1_2019

29


[32] =>
vaka raporu Minimum invaziv - maksimum etkin

Minimum invaziv maksimum etkin
restoratif diş hekimliğinde mevcut
on yılın paradigması
Yazar_Dr. Maciej Żarow, Polonya

Resim 1

Giriş

Vaka raporu

Bu makalede, ciddi dişsel sorunların sunulduğu
ve karmaşık bir oral rehabilitasyonun planlandığı bir vaka anlatılmaktadır. Rehabilitasyonun
bir kısmı on yıldan uzun zaman önce, bir kısmı
da yakın zamanda tamamlanmıştır. Bu iki tedavi
arasında sadece on yıl olmasına rağmen (2005’te
üst çene ve 2015’te alt çene), tedavi planlaması
ve diş preparasyon miktarında önemli bir paradigma değişimi belirgindi.

25 yaşında kadın hasta, gülümsemesi ile ilgili sorunlarının düzeltilmesi için 12 yıl önce diş
hekimine başvurdu (Resim 1–3). Anterior maksiller ve mandibular dişleri, geçmiş kronik bir
yeme bozukluğu nedeniyle ciddi şekilde hasar
görmüştür. 2005 yılında, hastaya üst çeneden
başlayarak karmaşık oral rehabilitasyon planlandı. Maksiller arka dişler için tam seramik onlaylar
planlandı ve yerleştirildi, maksiller ön dişler için
ise tam seramik kuronlar üretildi (Resim 4-6). On

Resim 2

30 cosmetic
1_2019

Resim 3


[33] =>
Minimum invaziv - maksimum etkin vaka raporu

Resim 4

Resim 5

Resim 6

Resim 7

Resim 8

Resim 9

Resim 10

Resim 11

yıl önce, bu plan, bu hastadaki gibi yapısal hasar
durumunda standart prosedürdü.
Gülümseme sırasında maksiller dişlerin görünümünden memnun olan hasta, 2015 yılına kadar
alt-üst çene tam rehabilitasyonun tamamlanmasını sağlamadı. 10 yıl boyunca, tam porselen
kronların bir kısmı ufak parçalanmaya devam
etti, bu durum planlanmış rehabilitasyonun bitirilememesinin sonucuydu (Resim 7-9). Dental
teknoloji ve tedavi planlamasındaki on yıllık ilerlemeden sonra, hastaya, on yıl önce yapılan çalışma ile ilgili diş preparasyonu yapılmadan, mi-

Resim 12

Resim 13

nimal invaziv olan yeni bir seçenek önerebildik.
Tedavi planlaması
Sentrik pozisyondaki ilişkiyi kayıt altına almak ve
modelleri bu pozisyonda üretebilmek için Kois
programlayıcı kullanıldı. Alt çenenin bir wax-up’ı
elde edildi ve estetik analize dayalı olarak dikey
boyut mesafesi (DBM) hafifçe arttırıldı. DBM’nin
artışının bariz faydası, restorasyon materyali için
ekstradan diş preparasyonu yapılmadan yeterli
mesafe olacağı gerçeğiydi. Bunu doğrulamak
için uygun model prosedürü ve fonetik analiz
yapıldı. Posterior bölgede lityum disilikat onlay-

Resim 14

cosmetic
1_2019

31


[34] =>
vaka raporu Minimum invaziv - maksimum etkin

Resim 15

Resim 16

Resim 17

Resim 18

Resim 19

Resim 20

lar kullanılırken, ön dişler için direkt kompozit
reçineler planlandı.
Restoratif faz: Arka dişler
Mandibular posterior dişlerde, genellikle laboratuvar hazırlık prosedürleri için keskin, görünür
sınırlar oluşturmak amacıyla minimal invaziv
hazırlık yapıldı. Preparasyon yüzeyi, sınırlar haricinde, diş teknisyeni için keskin ve açık kalması
için titizlikle parlatıldı. Restoratif alan için yeterli
oklüzal hacmin sağlanması için, dublikat olarak
üretilmiş çalışma modellerinde artırılmış DBM

Resim 21

Resim 22

Resim 24

1_2019

Restoratif faz: Ön dişler
Dişler pomza ile temizlendi ve insizal kenarlar 50
μm çaplı alüminyum oksit parçacıklarıyla aşındırıldı. İnsizal vestibüler kenarda, bir elmas rond

Resim 23

Resim 25a

32 cosmetic

ile bir set mum modelaj üretildi ve kontrol için
ağızda denendi (Resim 10). Ölçü alındı ve lityum
disilikat (IPS e.max, Ivoclar Vivadent) onlayler
laboratuvarda üretildi (Resim 11). Bir sonraki
randevuda, onlayler doğru kenar adaptasyonları
için denendi ve rubber dam yalıtımı altında simante edildi. (Resim 12-20).

Resim 25b

Resim 25c


[35] =>
Minimum invaziv - maksimum etkin vaka raporu

Resim 26

Resim 27

Resim 28

Resim 29

Resim 30

Resim 31

frez (001-006-2, Olident) kullanılarak 1 mm’lik
basamak elde edildi ve basamağın alt kısmına
80°’lik hassas bir eğim verildi (Yaklaşık 0,5 mm;
Resim 21 ve 22). Mandibuler anterior dişlerin
kontaktlarının sıkı ve hafif çapraşıklık olduğu
görüldüğü için hekim rubber dam yalıtımı olmadan işleme devam etmeyi uygun bulmuştur.
Mine ve dentin, 20 saniye boyunca %38 fosforik
asit ile asitlendi, daha sonra OliBOND (beşinci
kuşak primer ve bond adeziv, Olident) dentine
ve mineye uygulandı, suyla durulandı, havayla
kurutuldu ve 20 sn. boyunca ışık uygulandı.
Ön dişlerin restoratif fazı, bir dış kompozit kutu

Resim 32

cosmetic
1_2019

33


[36] =>
vaka raporu Minimum invaziv - maksimum etkin

(Resim 25b, 27 ve 28). İç tabaka polimerize edildi
ve son olarak kompozitin dış tabakası (OliREVO,
Shade OA2) 0,5 mm ya da daha az bir kalınlıkta
uygulandı (Resim 25c ve 29). Bu katman, modelleme fırçasıyla titizlikle şekillendirildi ve biraz
daha uzun polimerleştirildi (Her bir yüzey için 40
saniye). Kapanış düzeltmelerinden sonra son karakterizasyon yapıldı. İlk olarak, birincil anatomi,
geçiş açıları ve insizyon kenarını şekillendirerek
sağlandı. Bir sonraki adım, dişin lobuler yapısının bölünmesi gibi ikincil anatomiyi yeniden
üretmeye başlamaktı. Planlama kurşun kalemle
(Resim 30) çizildi ve bir elmas frez ile oluşturuldu
(831-204-012, Komet Dental / Brasseler; Resim
23). Daha sonra, frezin temasından kaynaklanan
pürüzlü yüzeyi yumuşatmak için silikon lastik
kullanıldı. Lastik aynı zamanda restorasyona ön
polisaj için de kullanıldı. Restorasyon 1.000 10.000 devirde kullanılan doğal keçi kılı fırçasıyla
uygulanan 1 µm elmas pasta ile parlatıldı.

Resim 33

Alt çene restoratif rehabilitasyonunun tatmin
edici klinik sonucu, Resim 31 ila 33’te görülebilir.
24 aylık klinik kontrol, lityum disilikat onlayler ve
ön kompozit restorasyonlarına göre mükemmel
uyum sergilemiştir (Resim 34).

Sonuç

Resim 34

oluşturmak, kutunun içine bir tabaka kompozit yerleştirmek ve son bir dış kompozit tabaka
oluşturmaktan ibaretti. Öngörülebilir bir sonuç
elde etmek için prosedürün çok karmaşık olması
gerekmez; iki ayrı kompozit şırıngası ile her hekim bu sonuçlara ulaşabilir (Resim 23).
Wax-up temel alınarak (Resim 24), bir silikon
indeks yapıldı ve frontal düzlemde kesildi. İndeksin lingual kısmı ile rekonstrüksiyonun arka
duvarı ince bir tabaka nano-kompozit (OliREVO,
Shade A3, Olident) kullanılarak oluşturulmuştur.
Bir sonraki aşamada, kontakt yüzeyler aynı kompozit malzemeyle mesyodistal olarak anatomik
bir şekil sağlayan BlueView VariStrip (Garrison)
kullanılarak oluşturulmuştur (Resim 25a ve 26).
Tüm kutular hazırlandıktan sonra iç kısma daha
opak tabaka (OliREVO, Shade OA2) uygulandı ve
doğal iç karakterizasyonu oluşturmak için mameller, polimerizasyondan önce şekillendirildi

34 cosmetic
1_2019

DBM’ni artırarak, restorasyon için ek alan elde
etmek ve bu şekilde diş preparasyonunu en
aza indirmek ve kullanılabilecek mine dokusu
sayesinde yapışmayı en üst düzeye çıkarmak
mümkündür. Mum ve silikon indeksinin doğru
tedavi planlaması ve kullanımı, kompozit restorasyonun nihai şekli ve gölgesi için öngörülebilir
sonuçlar sağlar.

Dr. Maciej Żarow
Maciej Zarow (DDS, PHD), kendi özel kliniğinde çalışmakta ve
Krakov’da Polonya’da (www.kursydentist.pl) bir Diş Hekimliği
eğitim merkezi işletmektedir. Kendisiyle maciej.zarow@dentist.
com.pl adresinden veya Facebook: Maciej Zarow’dan irtibat kurabilirsiniz.


[37] =>
Estetik tedavilerde farklı yaklașımlar derleme

Estetik tedavilerde
farklı yaklaşımlar
Yazar_Dr. Öğr. Üyesi Ayșe Atay, Prof. Dr. Samim Çetin Sevük

Bir kişinin gülüşünün estetik görünümü büyük
ölçüde dişlerin şekli, rengi ve pozisyonundan
etkilenir. Dişlerdeki şekil veya renk bozuklukları birçok hastada fonksiyon ve fonasyon kadar
önemlidir (1). Günümüzde hastalar, dizilimi düzgün, doğal görünümlü ve açık renkli dişlere sahip olmak için diş hekimlerine başvurmaktadır
(2). Diş hekimliğinde estetik amaçla diş beyazlatma, kompozit tabakalama, laminate veneer
ve porselen kronlar uygulanmaktadır.

Diş hekimliğinde beyazlatma amacıyla kullanılan temel ajan hidrojen peroksittir (HP). Karbamit peroksit ve sodyum perborat kimyasal
reaksiyon sonrasında hidrojen peroksit açığa
çıkararak beyazlatma amacıyla kullanılan HP türevleridir (5). HP’nin ayrışmasının en yaygın yolu,
reaksiyon için enerji sağlayan ışık veya ısı gibi
fiziksel bir aktivasyon tekniği uygulamaktır (6).

Resim 1a, b:
Hastanın diş renginin
belirlenmesi.

Diş beyazlatma, estetik diş hekimliği uygulamaları içerisinde önemli bir yer tutmaktadır ve
protetik yaklaşımlara oranla daha konservatif
ve ucuz olmaları nedeniyle tercih edilmektedir.
Vital diş beyazlatma teknikleri hekim tarafından
klinikte gerçekleştirilen “Ofis Bleaching” adı verilen ve diş hekimlerinin kontrolünde evde uygulanan “Home Bleaching” adı verilen teknikleri
içermektedir (3). Bu iki teknik birbirleriyle kombine olarak da uygulanabilmektedir. Ancak bazen hekimlerin, hastanın durumuna göre bu iki
teknik arasında seçim yapmaları gerekmektedir.
Resim 1a

Klinikte kullanılan beyazlatma yöntemlerinin
avantajları, beyazlatma işleminin tamamen hekim kontrolünde olması, yumuşak dokuların korunması ve daha hızlı bir beyazlatma elde edilmesidir. Dezavantajları ise, maliyetinin yüksek
olması ve tedavinin kalıcılığının bilinememesi
ve hassasiyetin fazla olmasıdır. Hekim kontrolünde evde uygulanan beyazlatma yöntemlerinin avantajları, peroksitlerin daha düşük konsantrasyonda kullanılması, uygulama kolaylığı,
yan etkilerinin az olması ve tedavi için klinikte
geçirilen zamanın daha az olması ve maliyetinin
düşük olmasıdır. Dezavantajları ise tedavi süresinin uzunluğu, yumuşak dokularda meydana
gelebilecek zarar ve en önemlisi de tedavinin
hastaya bağlı olmasıdır (4).

Resim 1b

cosmetic
1_2019

35


[38] =>
derleme Estetik tedavilerde farklı yaklașımlar

davisinde, adeziv sistemlerin geliştirilmesi ile
ön plana çıkmış, oldukça konservatif bir tedavi
yaklaşımı olan Anterior Kompozit Restorasyonlar günümüzde artan tercih sıklığı ile önemli bir
tedavi seçeneği olmaktadır (10). Estetik açıdan
problemli olan dişlerin, sorunlu yüzeylerinin,
diş rengindeki restoratif materyallerle rehabilite edilmesi esasına dayanmaktadır. Bu tip restorasyonlarda esas amaç dişlerdeki renk, şekil,
yapı ve konum bozukluklarını gidererek hastaya
daha güzel bir gülüş estetiği sağlamaktır. Bu tedavi tekniği minimal invaziv ve diğer restoratif
tekniklerle kıyaslandığında daha konservatif bir
tedavi seçeneğidir (11). Bu tedavi tekniğinin
minimal diş aşındırmaya ihtiyaç duyması, uzun
ömürlü olması, diğer tedavi seçeneklerine nazaran daha ekonomik olması, klinik ortamında tek
seansta uygulanabilir olması ve gerektiğinde diğer tedavi tekniklerine geçişe imkân sağlaması
gibi önemli avantajları bulunmaktadır.

Resim 1c

Resim 1d

Resim 1c:
Hastaya dişeti bariyeri ve
beyazlatma ajanının uygulanması.
Resim 1d:
Erbium Doped Yttrium Aluminum
Garnet (Er:YAG) lazer (Fotona
LightWalker, Slovenia) beyazlatma
parametleri.

Mevcut ışık kaynaklarının yanı sıra güncel olarak
lazerler (Diode laser, Er:YAG laser) de beyazlatma ajanının aktivasyonunda sıklıkla kullanılmaya başlanmıştır. Işık kaynağının kullanılması ile
jel ısınarak içerisindeki hidrojen peroksit su ve
oksijene ayrışmaktadır. Ortaya çıkan hidroksil
radikalleri diş dokusundaki renklenmiş organik
moleküllerle etkileşime girerek onları parçalamaktadır (7) (Resim 1a-1f ).
Genellikle ofis beyazlatma yönteminin tek seans
uygulanması en uygun beyazlığa ulaşılması için
yeterli değildir. Ofis beyazlatma metodunun
birkaç seans uygulanması gerektiği ya da ofis
tipi ve ev tipi beyazlatma yöntemlerinin birlikte
uygulanması gereken durumlar vardır (8). Ev tipi
beyazlatma ürünleri konsantrasyon ve uygulama süresine bağlı olarak 7–14 gün süre ile kullanılmaktadır. Bu yöntemde, hastaların dişlerinin
ölçüsü alınarak kişiye özel bir beyazlatma plağı
yapılmaktadır (4, 9).
Estetik olarak problemli ön bölge dişlerin te-

36 cosmetic
1_2019

Anterior kompozit restorasyonların kullanımına
karar verirken, hastanın klinik durum değerlendirmesi yapılmaktadır. Eğer hastada beyazlatma
işlemi yapılmış olmasına rağmen, bu beyazlatma işlemine cevap vermeyen diş renklenmeleri
mevcut ise, hastanın keser dişlerinde yaşa veya
kullanıma bağlı olarak mine aşınması sebebiyle
görülen renklenmeler var ise, bu renklenmelerin
tedavisinde anterior kompozit restorasyonlardan yararlanılabilinmektedir. Ayrıca ön bölgede
yer alan dişlerin morfolojilerinde değişiklik yapılması gereken durumlarda, örneğin kesici kenar kısalığının giderilmesi amacıyla, kesici kenar
uzunluğunun artırılmasında, ön bölge dişler arasında yer alan minimal diastema varlığında yine
bu tedavi seçeneğinden yararlanılabilinmektedir. Hastanın oral ve fasiyal estetiğini olumsuz
etkileyen ön bölge dişlerde var olan geniş kuron
kırıklarında, yapısal form bozukluklarında, mine
yüzeyinde çeşitli nedenlerle ortaya çıkmış olan
defektlerin varlığında, minimal anterior diş çapraşıklıklarının estetik olarak düzenlenmesi gerektiği durumlarda, atrisyon, erozyon ve abrazyon
gibi diş bütünlüğünü bozan klinik durumlarda
bu tedavi seçeneğinden güvenle yararlanılabilinmektedir (12) (Resim 2a, 2b).
Anterior kompozit restorasyonların geniş bir
kullanım alanı olsa da klinik olarak kontraendike olduğu durumlar da mevcuttur. Hastada,
yapılan restorasyonun üzerine, bu restorasyonda kırık ve/veya çatlağa sebep olabilecek parafonksiyonel alışkanlıklar var ise, hastanın üst ve
alt çene ilişkileri değerlendirildiğinde baş başa
bir kapanış veya Sınıf 3 bir kapanış var ise, restorasyona ihtiyacı olan dişlerde aşırı madde kaybı


[39] =>
Estetik tedavilerde farklı yaklașımlar derleme

var ise, yetersiz mine desteğinin olduğu durumlarda, periodontal olarak sağlıksızlık durumu var
ise, ileri derecede florozis varlığında anterior
kompozit restorasyonların uygulanması endike
değildir (12).
Anterior kompozit restorasyonların uygulanmasında, restore edilecek dişin diğer sağlıklı dişler
ile uyum içerisinde olabilmesi için, restorasyonun yapım aşamasında renk seçimi çok önemli
bir aşamadır. Dişler yapısal olarak değerlendirildiğinde, farklı renk ve yapısal özelliklere sahip
mine ve dentin tabakalarından meydana geldikleri görülmektedir. Bu sebeple yapısal özellikler göz önünde bulundurularak tedavi süreci
devam ettirilmelidir. Günümüzde anterior bölge kompozit restorasyonların yapımında sıklıkla
mikrohibrit, nanofil ve nanohibrit kompozit materyallerinden yararlanılmaktadır. Mine dokusu,
dentinden farklı ışık geçirgenliğine sahip olması
sebebi ile dentinin renk doygunluğunun azalması şeklinde bir etki yaratır. Bu sebeple mine
ve dentin dokuları ayrı ayrı değerlendirilerek,
renkleri ayrı olarak seçilmelidir. Literatür değerlendirildiğinde, günümüzde rezin kompozitlerin
geliştirilmesi ile anterior kompozit restorasyonların uygulanmasında kullanılan materyallerin,
yüksek optik özelliklere sahip, iyi cilalanabilen,
mekanik olarak yüklere ve ısıya dayanıklı, estetik olarak başarılı sonuçlar üretilmesine olanak
sağlamak amacıyla her bir dokuya uygun olabilmesi adına ‘mine’, ‘dentin’, ‘body’, ‘translucent’
ve ‘opak’ olmak üzere üretimleri gerçekleştirilmektedir (13). Klasik kompozit rezin restorasyon
uygulama teknikleri ile (asit uygulama, bonding
uygulama) anterior kompozit restorasyonları
uygulayabilmek mümkündür. Ön bölge estetik
restorasyonlarda en önemli faktörlerden biri de
uygulama sonrası bitirme ve cilalama işlemleridir. Anterior kompozit restorasyonların yüzeylerindeki pürüzsüzlük, uygulanan materyalin
içeriğine ve bitirme işleminde kullanılan aletlere
bağlı olmaktadır.
Anterior kompozit restorasyonların uygulanmasını takiben bitirme işlemi aşamalarından ilki 10
bıçaklı tungsten karbit veya çok ince grenli (sarı
veya beyaz) kuşaklı elmas frezle anatomik konturların elde edilmesidir. Burada karbit frezlerin
tercih edilmesinin nedeni mineye zarar vermeden yalnızca kompozit yüzeyinde çalışılarak yüzey düzenlemelerini gerçekleştirmektir. Bu konturların oluşturulması aşamasını takiben cilalama
diskleri kullanılmaktadır. Ayrıca ihtiyaç halinde,
cilalama disklerine ilaveten aliminyum oksit esaslı
cila pastalarından da yararlanılabilinir (14).

Resim 1e

Resim 1f

Oral kavitede estetik açıdan en fazla önem taşıyan alan olan anterior bölgenin rehabilitasyonunda sıklıkla tercih edilen tedavi yöntemlerinden diğerleri; Lamina Restorasyonları ve
Tam Seramik Kronlar’dır. Doğal dişe yakın estetik
özellikleri, diş dokusuna benzer ısısal genleşme katsayısına ve ısı iletkenliğine sahip olması,
doğal dişe yakın translüsensiye sahip olması,
dişeti irritasyonuna ve renklenmeye neden
olmaması, biyouyumlu olmaları, sıkışma kuvvetlerine karşı dayanaklı olmaları gibi avantajlarından dolayı tam seramik restorasyonlar günümüzde vazgeçilmez tedavi seçeneklerinden
biri haline gelmiştir (15, 16). Bilgisayar destekli
tasarım ve bilgisayar destekli üretimin (CAD/
CAM) mümkün olması ile birlikte, diş hekimleri
yüksek standartlardaki malzemeleri kullanarak,
zaman ve iş gücünden tasarruf ederek pek çok
restoratif tedaviyi kolaylıkla yürütebilmektedir.
Lamina restorasyonları ve tam seramik kronlar,
günümüzde CAD/CAM teknolojisi ile üretilebilmektedir (17). Tam seramik CAD / CAM blokları;
feldspatik cam seramikler, lösitle güçlendirilmiş
cam seramikler, lityum disilikat cam seramikler,
alüminyum oksit ve itriyum tetragonal zirkonya
polikristalleri, zirkonya ile güçlendirilmiş lityum
silikat seramikler veya kompozit reçinelerden
oluşmaktadır. Son zamanlarda seramik bloklara

Resim 1e:
Er:YAG lazer ile beyazlatma ajanının
aktive edilmesi.
Resim 1f:
Beyazlatma sonrası diş rengi.

cosmetic
1_2019

37


[40] =>
derleme Estetik tedavilerde farklı yaklașımlar

alternatif olarak, nano hibrit seramik blokları geliştirilmiştir (18) (Resim 3a-3d).
Tam seramik sistemlerdeki klinik başarı materyal
özellikleri, preparasyon (yeteri kadar diş dokusu
kaldırılmalı, kesin köşe ve kenarlardan kaçınılmalı), kenar uyumu, simantasyon, bağlanma,
renk ve estetik gibi etkenlere bağlı olarak değişebilir. Bu etkenler restorasyonun klinik ömrü
açısından da önemlidir.
Gelişen adeziv sistemlerle beraber tam seramik
restorasyonların simantasyonunda farklı adeziv
rezin siman sistemlerinin kullanımı yaygınlaşmıştır. Lamina restorasyonlarının optik özellikleri
yapıştırılmalarında kullanılan rezin simanlardan
yüksek derecede etkilenmektedir (19). Restorasyonların final görünümü bu materyallerin seçimi ile şekillendiğinden, seçilecek rezin simanın
optik davranışı iyi bilinmelidir. Işık geçirgenliğine
sahip 1,5 mm’den daha ince seramik ve kompozit restorasyonların simantasyonunda ışıkla sertleşen (light-cure) rezin simanlar kullanılabilirler.
Reaksiyon başlatıcı olarak ışığa duyarlı kamforokinon gibi moleküller ile hızlandırıcı alifatik
aminler içerirler. Çalışma süreleri, istenilen zamanda polimerizasyon gerçekleştirilebileceğinden, oldukça uygundur. Geniş renk seçenekleri

sayesinde restorasyonların renginin de değiştirilebilmesi imkânı sunarlar. Hem kimyasal hem
ışık yolu ile sertleşen (dual-cure) rezin simanlar
ise ışık geçirgenliği sınırlı olan, 1,5-2,5 mm kalınlığındaki seramik ya da kompozit restorasyonların simantasyonunda kullanılabilirler. Polimerizasyon ışık aracılığıyla başlatılıp, kimyasal olarak
devam eder. Işığın ulaşamadığı kısımlarda kimyasal yolla polimerizasyon tamamlanır (20).
Dayanıklı ve uzun ömürlü bir adeziv bağlantı,
doğru biçimde pürüzlendirilmiş restorasyon ve
adeziv simantasyona uygun bir şekilde hazırlanmış diş yüzeyine bağlıdır. Hidroflorik asit cam
seramiklerin yüzeyini değiştirerek, mikro-retansiyon sahaları oluşturmaktadır, bu sayede rezin
simanlarla güvenilir bir bağlantı sağlanabilmektedir. Ayrıca asit ile pürüzlendirme, partikül içerikli cam seramiklerin yüzeyinde aşındırma ve
kumlamalarla oluşmuş hasarları gidererek, ölçü
yüzeylerinde ince fakat önemli derecede pürüzlü bir yüzeyin elde edilmesini sağlar. Dayanıklı ve
uzun ömürlü bir adeziv bağlantı, doğru biçimde
pürüzlendirilmiş restorasyon ve adeziv simantasyona uygun bir şekilde hazırlanmış diş yüzeyine bağlıdır. Hidroflorik asit cam seramiklerin
yüzeyini değiştirerek, mikro-retansiyon sahaları
oluşturmaktadır, bu sayede rezin simanlarla güvenilir bir bağlantı sağlanabilmektedir (21).
Kaynaklar
1. Malkond O, Yurdaguven H, Say EC, Kazazoglu E , Soyman M. Effect of Bleaching on Microhardness of Esthetic Restorative Materials. Operative Dentistry 2011,
36-2:177-186.
2. Esener T. Diş ağartma yöntemlerine bir bakış. C.Ü. Diş
Hek Fak Derg. 2003,6:64-6
3. Haywood VB, Heymann HO. Night guard vital bleaching. Quint Int 1989, 20(3):173-6.
4. Hegedüs C, Bistey T, Flora-Nagy E, Keszthelyi G, Jenei
A. An atomic force microscopy study on the effect
of bleaching agents on enamel surface. J Dent 1999,

Resim 2a

Resim 2a:
Diastema varlığı.
Resim 2b:
Diastemanın kompozit tabakalama
yöntemi ile giderilmesi.

Resim 2b

38 cosmetic
1_2019


[41] =>
Estetik tedavilerde farklı yaklașımlar derleme

27(7):509-15.
Dahl JE, Pallesen U. Tooth bleaching--a critical review of
the biological aspects. Critical Reviews in Oral Biology &
Medicine 2003,14(4): 292-304.
6. Joiner A. The bleaching of teeth: a review of the literature. Journal of Dentistry 2006, 34:412–9.
7. Blankenau R, Goldstein RE, Haywood VB. The current
status of vital tooth whitening techniques. Compend
Contin Educ Dent 1999, 20:781-8.
8. Buchalla W, Atin T. External bleaching therapy with activation by heat, light or laser. Dent Mater 2007, 23: 58696.
9. Sulieman M, MacDonald E, Rees JS, Addy M. The bleaching depth of a 35% hydrogen peroxide based in-office
product: a study in vitro. J Dent 2005, 33:33-40.
10. Chiche GJ, Pinault A. Esthetics of anterior fixed prosthodontics. Quintessence Publishing Co. 1994.
11. Shillingburg HT, Hobo S, Whitsett L, Jacobi R, Brackett S.
Fundamentals of fixed prosthodontics. Journal of Prosthodontics. 1997, 6:316-20.
12. Türk GI, Kara E. Üç farklı universal adeziv sistemin dentine makaslama bağlanma dayanımlarının karşılaştırılması. Selcuk Dental Journal. 2015, 2(2):51-7.
13. Dietschi D. Ön bölge kompozit restorasyonlar için tabakalama tekniği uygulamaları. Quintessence Türkçe
2002, 1(2):9-14.
14. Koshi F, Cengiz E, Faruk E, Ulusoy N. Restoratif Diş Hekimliğinde Nanoteknoloji. Atatürk Üniversitesi Dişhekimliği Fakültesi Dergisi. 2015, 25(2):266-274.
15. Atay A, Gürdal I, Bozok Çetıntas V, Üşümez A, Cal E.
Effects of New Generation All-Ceramic and Provisional Materials on Fibroblast Cells. J Prosthodont 2019,
28(1):e383-94.
16. Gökçe HS, Beydemir B. Resistance of the high strength ceramic systems. Gulhane Medical Journal 2002,
44:457-63.
17. Mormann WH, Bindl A. All-ceramic, chair-side computer aided design/computer aided machining restorations. Dent Clin North Am 2002, 46:405–26.
18. Lauvahutanon S, Takahashi H, Shiozawa M, et al: Mechanical properties of composite resin blocks for CAD/
CAM. Dent Mater J 2014, 33:705-10.
19. Turgut S, Bagis B. Effect of resin cement and ceramic
thickness on final color of laminate veneers: an in vitro
study. J Prosthet Dent 2013, 109(3):179-86.
20. Phillips, R.W. and E.W. Skinner, Skinner’s science of dental materials. 9th ed., Philadelphia: Saunders, 1991: 597 .
21. Kömürcüoğlu MB, Sağırkaya E, Tulga A. Influence of
different surface treatments on bond strength of novel
CAD/CAM restorative materials to resin cement. J Adv
Prosthodont 2017, 9:439-46.
5.

Resim 3a

Resim 3b
Resim 3a, b: Hastanın zirkonyum restorasyonu.

Resim 3c

Dr. Öğr. Üyesi Ayșe Atay

Resim 3d
Resim 3c, d: Simante edilmiş tam seramik kronun görünümü.

Ayşe Atay, Ege Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi’nden 2004 yılında
mezun olmuştur. 2006 yılında aynı
üniversitede Protetik Diş Tedavisi
Anabilim Dalı’nda doktoraya başlamış
ve 2010 yılında tamamlamıştır. 20142017 yılları arasında Bezmialem Diş
Hekimliği Fakültesi Protetik Diş Tedavisi Anabilim Dalı’nda Uzman Doktor
olarak çalışmıştır. 2017 yılından beri Altınbaş Üniversitesi Diş
Hekimliği Fakültesi Protetik Diş Tedavisi Anabilim Dalı’nda Doktor Öğretim Üyesi olarak çalışmalarına devam etmektedir.
ayseatay82@hotmail.com

cosmetic
1_2019

39


[42] =>
derleme Diș hekimliğinde estetik algı

Diş hekimliğinde
estetik algı
Yazar_Dr. Öğr. Üyesi Demet Çağıl Ayvalıoğlu, Prof. Dr. Burçin Akoğlu

Resim 1:
Ofriyak Çizgi (Yeşil),
İnterpupiller Çizgi (Kırmızı),
Komissural Çizgi (Mavi).
Resim 2:
Orta Hat.

Resim 1

Bir bireyin veya bir cismin “güzel” olarak algılanabilmesini sağlayan, dünyanın her yerinde
geçerli olan bazı prensipler vardır. Sanattan teknolojiye kadar her alanda kendini gösteren bu
prensipler “estetik” olarak nitelendirilmektedir.
Estetik kavramı, ilk olarak 18. yüzyılda Latince yazılan bir bilimsel incelemede, Alman araştırmacı
Alexander Gottlieb Baumgarten tarafından kullanılmıştır. Estetik kelimesi aslen Yunanca olup,
“Aisthesis” veya “Aisthanesthai” kelimelerinden
köken almakta ve “duyu ile algılamak” anlamına
gelmektedir.
Yüzyıllardır süregelen bu güzellik kavramı değerlendirildiğinde güzelliğin, matematik formüller olmaksızın, ölçülmesi ve tanımlanması
oldukça güç ve çok geniş bir kavram olduğu belirtilmektedir (1). Bir cismin güzel olarak nitelendirilmesinde etkili en önemli etken o cisimdeki
oran ve orantıdır. Estetik algısı ilk defa Pythagoras tarafından matematik bir düzende değerlendirilmiştir ve böylece doğayla güzelliği, bilimle
ve sayılarla ilişkilendiren “Altın Oran” kavramını
M.Ö beşinci yüzyılda tanımlamıştır.

40 cosmetic
1_2019

Resim 2

Altın Oran “matematik ve sanatta, bir bütünün
parçaları arasında gözlemlenen, uyum açısından
en yetkin boyutları verdiği sanılan geometrik ve
sayısal bir oran bağıntısıdır” şeklinde tanımlanmıştır. Geçmişe baktığımızda sanatta da altın
oranın varlığını görmekteyiz. Örneğin, Leonardo Da Vinci 1509 yılında “Tanrısal Oran” isimli bir
kitap yazarak, Altın Oran’dan bahsetmiştir. Da
Vinci, insan vücudundaki ölçüleri belirlemede
Altın Oran’ı kullanarak, bu değeri tanımlamıştır.
Aynı zamanda Altın Oran’ın görüldüğü bir diğer
durum da Fibinacci sayılarıdır. Fibinacci sayıları
değerlendirildiğinde her sayının kendinden önceki sayıyla toplandığında oluşan sayı dizisinde
Altın Oran söz konusu olduğu görülmektedir
(Örneğin; 4,4,8,12,20,32,52 gibi). Altın Oran, ayrıca Pascal üçgeninde de bulunmaktadır (2).
Sayısal olarak tanımlayacak olursak Altın Oran
değeri; 1,618’dir ve geometrik olarak incelendiğinde (AB) doğru parçası öyle bir noktadan (C
noktası) bölünmelidir ki hem küçük parçanın
(AC) büyük parçaya oranı (BC) , hem de büyük
parçanın doğrunun tamamına (AB) oranına eşit
olacak şekilde hesaplanmaktadır (3).


[43] =>
Diș hekimliğinde estetik algı derleme

Resim 3:
Alt, Orta ve Üst 1/3 Yüz Oranları.
Resim 4:
Frankfurt Düzlemi (Yeşil),
Estetik Düzlem (Kırmızı).

Resim 3

Günümüz dünyasında yüz ve diş estetiğine
verilen önem her geçen gün artmaktadır. Kişilerin görüntülerindeki estetik veya estetik dışı
durumların sosyal ilişkilerini ve yaşamlarını etkilediği düşünülmektedir. Literatür değerlendirildiğinde, kişinin yüzünde ve dişlerinde var
olan kusurların, oran bozukluklarının toplum
tarafından estetik dışı olarak algılandığı ve bu
durumun kişilerde rahatsızlık etkeni olduğu
belirtilmiştir (4). Aynı şekilde yine literatür değerlendirmesi yapıldığında, kişilerin yüz ve dişlerindeki orantı ve/veya orantısızlığın kişinin
biyolojik kalitesinin de önemli bir göstergesi olduğunu ortaya koyan çalışmalar mevcuttur (5).
Güzelliği belirleyen bir diğer unsurun da simetri
olduğu bilinmekle beraber, asimetri varlığında
kişinin güzel olamayacağı algısı iddialı olmakla
birlikte, yalnızca simetrinin de güzelliği garanti
edemeyeceği, bu nedenle, orantının önemli
bir kavram olduğu belirtilmektedir (6). Güzel
olarak nitelendirilen kişilere bakıldığında, daha
çok Altın Oran’a rastlanıldığı genel olarak kabul
gören bir görüştür (7). Kişinin dinlenme halinde
ve fonksiyon sırasında yüz hatlarındaki ve profil
görünümündeki uyumun dengesi çeşitli faktör-

Resim 4

ler incelendiğinde ortaya çıkmaktadır. Bireydeki
yüzü destekleyen yumuşak dokuların morfolojisi, bu yumuşak dokulara destek olan iskeletsek
yapının özellikleri, karakteristikliği, yüz dokuları
ile uyum içerisinde olması istenen dişlerin dizilimleri, yumuşak dokulara olan desteğin değerlendirildiği eğimleri bu ana faktörler içerisinde
yer almaktadır (8). 1982 yılında Ricketts yüz
güzelliğinin mükemmel olarak algılandığı meşhur sanatçıları incelemiş ve onlardan lateral ve
posterio-anterior filmler ve yüz fotoğrafları elde
ederek, bunları değerlendirmiştir. Bu çalışması
sonucunda bu kişilerde altın oran tespit ederek,
estetiğin bilimsel olarak da analiz edilebileceğini
görüşünü ortaya atmıştır (9).
Diş hekimliğinde ise estetiğin yerine bakılacak
olursa, dişler ve yüz dokuları arasında bir uyum
bütünlüğünün sağlanması ve bu uyum yaratılırken aynı zamanda kişinin kaybetmiş olduğu
fonksiyon ve fonasyon özelliklerinin geri kazandırılması amaçlarını yerine getirmektir (10).
Hastaların diş hekimlerine sundukları estetik
beklentiler, dişlerinin daha beyaz olması, var ise

Resim 5:
E Çizgisi.
Resim 6:
Nazolabial Açı.

Resim 5

Resim 6

cosmetic
1_2019

41


[44] =>
derleme Diș hekimliğinde estetik algı

“Dental Analiz” safhasını iki komponent altında
değerlendirmek mümkündür; 1) Dental Komponentler, 2) Yumuşak Doku Komponentleri.

Resim 7

Resim 7:
Gülme Hattı (Düşük Gülme Hattı
Yeşil, Yüksek Gülme Hattı Mavi).

çapraşıklıklarının giderilerek daha simetrik dişlere sahip olma, gülüşlerinde var olan asimetrinin
elimine edilmesi, yüz hatları ile uyum içerisinde
olan dişlere sahip olma, dişlerin kendi içerisinde
renk, form ve büyüklük açısından uyum içerisinde olması, dişlerin temas halinde iken asimetriye sahip olmadan düzgün bir dizide yer alması
şeklinde sıralanabilmektedir. Estetik algı esasında sübjektif bir algı olmakla beraber bazı genel
prensiplerden temel almaktadır. Kişinin dental
muayenesi sırasında yalnızca diş dokularına
odaklanmak yerine, dişlerin yüz dokusu ile olan
uyum ve bütünlüğünün de değerlendirilmesi
gerekmektedir. Kişinin frontal ve lateral analizleri yapılarak, göz, burun, dudak ve çene pozisyonlarının değerlendirilmesi ve tedavi planının
oluşturulmasında bu dokuların da içerisinde
olduğu referans noktalarının belirlenebilmesi
gerekmektedir (11). Kişilerin dental muayeneleri
sırasında yapılan değerlendirmeyi esasında iki
kısımda açıklamak uygundur. Bireylerin öncelikli olarak ağız içi muayenesine geçmeden önce
yapılan diş – yüz uyumu değerlendirmesi ve bu
değerlendirmeyi takiben ağız içi değerlendirme
şeklinde iki kısımda açıklamak mümkündür.
Dişler ve yüzün uyumunun değerlendirmesinde
çeşitli analizlerden yararlanmak mümkündür. Bu
analizlerden ilki “Fasiyal Analiz” olup, genel yüz
dengesinin değerlendirilmesi anlamına gelmektedir. Bir diğeri ise “Dento-Fasiyal Analiz” olup alt
ve üst çene arası ilişkilerin yüz ile ola uyumunun
değerlendirilmesi ve yine dişlerin orta hat ilişkisinin yüz ile uyumunun değerlendirilmesi esasına dayanmaktadır. Bir diğer değerlendirme parametresi ise “Dento-Labial Analiz” olup bireyin
dişleri ile dudakları arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi esasına dayanmaktadır. “Dento-Gingival Analiz” ise kişinin dişleri ile dişetleri arasındaki ilişkinin değerlendirildiği bir parametredir.
Bu analizleri takiben “Dental Analiz” safhasına
geçilerek, kişinin dişlerinin formları, dizilimleri,
pozisyonları, renkleri, doku bütünlükleri ve birbiri arasındaki ilişkileri değerlendirilmektedir.

42 cosmetic
1_2019

“Fasiyal Analiz” ve “Dento-Fasiyal Analiz” kavramları birbirileri ile yakın ilişkide olup yüzün
ve dişlerin birlikte değerlendirilmesi esasına
dayanmaktadır. Doğru bir analiz için hasta doğal duruşunda iken, hekimin hastanın tam karşısında konumlanarak değerlendirme yapması
gerekmektedir. “Fasiyal Analiz”de değerlendirilecek ilk parametrelerden biri göz bebeklerinin
merkezinden geçen yatay çizgi olan “İnterpupiller Çizgi”dir. Kaşların hemen üzerinden geçen
“Ofriyak Çizgi” ile dudak köşelerini birleştiren ve
buradan geçen “Komissural Çizgi” de değerlendirilmeye alınması gereken parametrelerdendir. Bu yukarıda belirtilen çizgiler “Dento-Fasiyal
Analiz” sırasında, dişlerin oklüzal düzlemleri ve
dişeti sınırının ve /veya konturunun belirlenmesinde referans çizgileri olarak kullanılmaktadırlar.
Yüzün ve dişlerin orta hatları ise yine bu analiz
sırasında değerlendirilmeye alınması gereken
kriterler içerisindedir. Glabella’dan başlayarak sırasıyla burun ucu, daha sonra filtrum ve en son
olarak çene ucunda sonlanan vertikal bir hayali çizgi çizilmesi ile belirlenir. Bu vertikal hayali
çizgi yüzü ve çeneleri sağ ve sol olmak üzere
ikiye ayırmaktadır. “Fasiyal Analiz” ve “Dento-Fasiyal Analiz”de değerlendirmeye alınan bir diğer
parametre ise saçlı deriden başlayarak, sırasıyla
kaşlar, daha sonra burun kanatları ve son olarak
çene ucundan geçen hayali horizontal referans
çizgilerinin yüzü üç parçaya böldüğü durumdur.
Bu parçalar, alt, orta ve üst 1/3 Yüz oranları olarak tanımlanmaktadır. Estetik bir görüntünün
eldesinde bu oranlar çok önemli role sahiptirler.
Burun kanatları ile üst dudağın tabanı arasındaki
mesafe, alt dudak ile çene ucu arasındaki mesafenin yarısı kadar olması şeklinde görüşler mevcuttur (12). Estetik açıdan kişinin profil görüntüsü oldukça önemlidir. Kişinin profil görüntüsü,
kişi istirahat durumunda iken orbita tabanı ile
Osteos Acusticus Meatus üst sınırından geçen
Frankfurt düzlemi ile kontrol edilir. Yer düzlemine paralel olarak konumlanan Estetik Düzlem
ile arasında yaklaşık 8 derecelik bir açı mevcut
olmalıdır (11). Profil değerlendirmesinde dikkate
aldığımız bir diğer kavram ise, kişinin dışbükey
bir profile mi, içbükey bir profile mi yoksa normal bir profile mi sahip olduğudur. Kişinin profil
şeklini belirlerken çeşitli referanslardan yararlanılabilinir. Çene ucu ile burun ucunu birleştiren
E çizgisi ve burun alt sınırından, burun ucuna ve
üst dudak ucuna teğet geçerek oluşan Naso-labiyal Açı, profil şeklini belirlemede kullanılan parametreler arasındadır.


[45] =>
Diș hekimliğinde estetik algı derleme

“Dento-Labiyal Analiz”leri değerlendirecek olursak, burada dikkate alınması gereken parametrelerden ilki dişlerin istirahat halindeki görünüm
miktarlarıdır. Dudakların hafif aralık olduğu, alt
ve üst çenelerin kapalı olmadığı bu istirahat durumunda maksiller keser dişlerin yaklaşık 1/3’lük
insizal uçlarının görünmesi beklenmektedir (13).
Bir diğer parametre ise “Gülme Hattı”dır. Gülme
eylemi sırasında ön dişlerin %75’i veya daha azı
gözüküyorsa “Düşük Gülme Hattı”, gülme eylemi
sırasında ön dişlerin %75-%100’ü gözüküyorsa
“Orta Gülme Hattı”, gülme eylemi sırasında dişlerin yanı sıra dişetleri de görüş alanına giriyorsa
“Yüksek Gülme Hattı” olarak tanımlanabilmektedir (14). Gülme hattının yanı sıra “Gülme Genişliği” de estetiği etkileyen faktörler arasındadır,
gülüş eylemi sırasında, dudak çevresi kaslarının
hareketi sonucu, ön dişlerin yanı sıra arka dişlerin de gülüş çerçevesine katıldığı alanı ifade
eder. Gülme eyleminde arka bölge dişleri yanlarında yanak ile arasında oluşan alana ise “Bukkal
Koridor” adı verilmektedir. Bu alanın geniş tutulması ile oluşan alan estetik dışı bir görünüme
sebep olacaktır. Dişlerin orta hatlarını belirlemek
için kullanılan bir diğer terim ise “İnter-insizal Çizgi”dir. Klinik kuronun en apikal noktası olarak tanımlanan “Zenith Noktası” ise dişlerin uzun akslarının değerlendirilmesinde kullanılan en önemli
dental parametrelerden biridir.
Dental değerlendirme komponentleri arasında
ilk değerlendirmeye aldığımız durum dişlerin
tipleri yani formlarıdır. Bayan hastalar ile erkek
hastalar arasında diş formları açısından farklılık
olduğu görüşü oldukça yaygın olsa da yapılan
çalışmalar incelendiğinde, cinsiyet ile diş formu
arasında anlamlı bir ilişki olmadığı kanaatine varılmıştır (15). Cinsiyet ile diş formu arasında ilişki
olmadığı yönünde görüşlerin yanı sıra, yapılan
araştırmalarda yüz şekli ile dişlerin formları arasında anlamlı bir ilişki olduğu sonucuna varılmıştır (16). Bu bilgiler ışığında, yapılacak olan estetik restorasyonlarda diş formunun belirlerken,
en kestirme yol, komşulukta bulunan dişlerin
formlarından yararlanarak, onları referans almak
olacaktır. Dental değerlendirme komponentleri
arasında yer alan bir diğer durum ise diş rengidir.
Renk algısı, gözümüzün cismin üzerinden yansıyan ve cisim tarafından emilen ışığın yarattığı bir
algıdır. Dişler, mine ve dentin gibi farklı fiziksel ve
optik özelliklere sahip katmanlardan oluşmakta
olduklarından, mine kalınlığı ve dentin yoğunluğu gibi parametreler dişin renginin algısında
etkili olmaktadırlar (17). Diş rengi belirlenerek,
komşuluktaki doğal dişler ile ahenk içerisinde
yer almasında, “hue” yani rengin tonu, “kroma”
yani rengin yoğunluğu, “value” yani rengin par-

Resim 8

Resim 9

laklığı, translusentlik yani ışık geçirgenliği ve restorasyonun ve/veya dişin yüzey özellikleri etkili
olmaktadır. Diş rengini de etkileyerek, en önemli
estetik parametrelerden biri olan bir diğer komponent ise dişlerin yüzeylerinin yapısıdır. Diş
yüzey yapısını iki ana başlık altında incelemek
mümkündür; makro yüzey yapısı ve mikro yüzey
yapısı. Makro yüzey yapısı, esasen dişin formunu
da ortaya koyan, diş yüzeylerindeki konkav ve
konveks alanları oluşturan diş sırtlarını ve keser
dişlerin insizal uçlarında yer alan mamelon gibi
oluşumları içine alan yapısal özelliklerdir. Bireyin
yaşının ilerlemesi ile bu yapısal özellikler belirginliklerini kaybetmektedirler. Mikro yüzey yapısı ise ağırlıklı olarak genç bireylerde daha net
görülen, yaş ile birlikte görünürlüğü ve varlığı
azalan, diş yüzeylerinde bulunan yatay çizgileri
içine alan yapısal özelliklerdir.

Resim 8:
Bukkal Koridor.
Resim 9:
İnter insizal Çizgi, Zenith Noktaları.

Dental değerlendirme komponentleri içerisinde yer alan bir diğer değerlendirme parametresi
de dişlerin boyutları ve birbirine oranlarıdır. Yukarıda da bahsedildiği üzere estetik algıda oran
ve orantının yeri tartışılmazdır. Literatüre bakıldığında, yapılan çok sayıda çalışmada maksiller
kesici dişlerin en ve boy oranları kıyaslandığında, bu dişlerin ortalama enlerinin 8.3-9.3 mm,
ortalama boylarının ise 10.4-11.2 mm olduğu
görülmüştür. Yani en ve boyları arasında %7580’e varan bir oran mevcuttur (18). Bir diğer parametre ise keser dişlerin kesici kenar sınırları ve
labiyal profillerinin değerlendirilmesidir. Özel-

cosmetic
1_2019

43


[46] =>
derleme Diș hekimliğinde estetik algı

likle maksiller kesici dişlerin labiyal profilleri değerlendirildiğinde, labiyal yüzeyin servikal, orta
ve insizal olmak üzere üç farklı eğime sahip üç
yüzeyden oluştuğu görülmektedir. Labial profil
değerlendirildiğinde konveks bir yapıda olduğu görülmekle beraber, insizal uç boyunca ince
opak bant şeklinde bir hatta sahip olduğu gözlemlenebilmektedir. Yaşın ilerlemesi ile beraber
insizal kenarlarda aşınmalar görülmektedir. Dişlerin form, renk ve yapısal özelliklerinin değerlendirilmesinin yanı sıra “Fonksiyonel Analiz”ler
de “Dental Analiz” safhasında önemli bir yere
sahiptir.
“Fonksiyonel Analiz” aşamasında değerlendirilmeye alınacak kriterler arka bölge dişlerin
okluzal temaslarının uyumlarının yanı sıra, ön
bölge dişlerin okluzyonda iken hafif temasa sahip olmaları gerekliliğidir. Bu sebeple bu analiz
aşamasında öncelikle dişler arasındaki temas
durumlarını anlatan maksimum interkuspal pozisyon değerlendirilmesi yapılmasıdır. Bir sonraki değerlendirme ise mandibular kondil başının,
glenoid fossa içerisinde en üst ve en ön noktasında konumlandığı, sentrik ilişkinin değerlendirilmesidir. “Fonksiyonel Analiz”de değerlendirilmeye alınacak diğer parametreler ise çiğneme
fonksiyonu sırasında mandibulanın öne doğru
konumlanması sırasında, mandibular kesici dişlerin, maksiller kesici dişlerin palatinal yüzeyleri
boyunca hafif temas ile öne doğru gerçekleştirdiği kayma hareketi olarak tanımlanan “Kesici
Rehberliği”, yine çiğneme fonksiyonu sırasında
mandibulanın sağa ve sola doğru yaptığı lateral hareketler sırasında mandibuler kanin dişlerinin maksiller kanin dişlerin palatinal yüzeyleri
boyunca hafif temas ile ilgili lateral tarafa doğru
gerçekleştirdiği kayma hareketi olarak tanımlanan “Kanin Rehberliği”dir. Değerlendirmeye
alınması gereken diğer okluzal parametreler
ise mandibuler kesici dişlerin labiyal yüzleri ile
maksiller kesici dişlerin palatinal yüzleri arasındaki yatay mesafe olarak tanımlanan “Overjet” ve
maksiller kesici dişlerin insizal uçları ile mandibuler kesici dişlerin insizal uçları arasındaki dikey
mesafe olarak tanımlanan “Overbite”dır (18).
Kaynaklar
1. Huntley HE. The Divine Proportion: A Study In Mathematical Beauty, English, Book 1970, Illustrated Edition
2. Markowsky R. Misconceptions About The Golden Ratio.
Coll Mathematics J. 1992;23:2-19.
3. Wahl N. Orthodontics in 3 Millennia. Chapter 7: Facial
Analysis Before The Advent Of The Cephalometer. Am J
Orthod Dentofacial Orthop. 2006;129:293-8.
4. Angle EH. Treatment Of Malocculsion Of The Teeth.
7th ed. The SS white dental manufac. co. Philedelphia,
1907.
5. Rhodes, G., Zebrowitz, L. A., Clark, A., Kalick, S. M., Hightower, A., & McKay, R. Do facial averageness and sy-

44 cosmetic
1_2019

mmetry signal health?. Evolution and Human Behavior,
2001; 22(1), 31-46.
6. Kowner R. Facial asymmetry and attractiveness judgment in developmental perspective. J Exp Psychol Hum
Percept Perform. 1996; 22: 662-75.
7. Ricketts RM. The biologic significance of the divine proportion and Fibonacci series. Am J Orthod 1982; 81(5):
351-370
8. Tweed CH. The frankfort-mandibular incisor angle
(FMIA) in orthodontic diagnosis, treatment planning
and prognosis. The Angle Orthodontist. 1954; 24(3):
121-169
9. Wilson N, Mjör I. The teaching of class I and class II direct composite restorations in european dental schools.
Journal of Dentistry. 2000; 28(1): 15- 21
10. St-Georges AJ, Sturdevant JR, Swift EJ, Thompson JY.
Fracture resistance of prepared teeth restored with
bonded inlay restorations. Journal of Prosthetic Dentistry. 2003; 89(6): 551-557.
11. Fradeani M. Esthetic rehabilitation in fixed prosthodontics: esthetic analysis vol.-1. Chicago, IL: Quintessence
Publishing Co.; 200
12. Oredugba FA, Savage K. Anthropometric findings in
nigerian children with sickle cell disease. Pediatric Dentistry. 2002; 24(4): 321-325
13. Vig RG, Brundo GC. The kinetics of anterior tooth
display. The Journal of Prosthetic Dentistry. 1978; 39(5):
502-504
14. Anthony H, Gary DM, Josephine G. Some esthetic factors in a smile. The Journal of Prosthetic Dentistry. 1984;
51(1): 24-28
15. Burchett PJ, Christensen LC. Estimating age and sex by
using color, form, and alignment of anterior teeth. Journal of Prosthetic Dentistry. 1988; 59(2): 175-179.
16. Williams JL. A new classification of human tooth forms
with special reference to a new system of artificial teeth. Journal of Allied Dental Society. 1914; 91: 1-52
17. Vanini L. Light and color in anterior composite restorations. Practical Procedures and Aesthetic Dentistry. 1996;
8(7): 673-682
18. Julian B, Woelfel A. Dental Anatomy: its relevance to
dentistry. 4th ed. Philadelphia: Lea&Febiger. United States of America, 1990.

Dr. Öğr. Üyesi Demet Çağıl Ayvalıoğlu
Demet Çağıl Ayvalıoğlu Marmara Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi’nden
2009 yılında mezun olmuştur. Lisans
eğitimini takiben İstanbul Üniversitesi
Diş Hekimliği Fakültesi Protetik Diş
Tedavisi Anabilim Dalı, Çene-Yüz
Protezi Bilim Dalı’nda doktora eğitimini tamamlamıştır. Doktora eğitimi
sonrasında Altınbaş Üniversitesi Diş
Hekimliği Fakültesi Protetik Diş Tedavisi Anabilim Dalı’nda Doktor Öğretim Üyesi olarak halen çalışmalarına devam etmektedir.
demetayvalioglu@gmail.com


[47] =>

[48] =>
derleme Diș hekimleri botoks ve dermal dolgu uygulaması yapabilir mi?

Diş hekimleri botoks
ve dermal dolgu
uygulaması yapabilir mi?
Yazar_Av. Tutam Turhan

ğu gibi) halen hukuki belirsizliğini korumaktadır.
Türk mevzuatını incelediğimizde Tababet Ve Şuabatı San´atlarının Tarzı İcrasına Dair Kanun’un
29. maddesinde diş hekiminin saha yetkileri tanımlanmıştır:
‘’Diş tabibi, insan sağlığına ilişkin olarak, dişlerin,
diş etlerinin ve bunlarla doğrudan bağlantılı
olan ağız ve çene dokularının sağlığının korunması, hastalıklarının ve düzensizliklerinin teşhisi
ve tedavisi ve rehabilite edilmesi ile ilgili her türlü mesleki faaliyeti icra etmeye yetkilidir.’’
Kanun’da yer alan ‘’düzensizlik’’ sözcüğü Türk Dil
Kurumu’nca1 intizamsızlık/nizamsızlık olarak tanımlanmaktadır. Lafzi yorumla bu Kanun maddesine göre örneğin; dudak çevresi kırışıklığı
da intizamsızlık/nizamsızlık olarak nitelendirilebilmekte ve böylece diş hekiminin söz konusu
kırışıklığı gidermede yetkin olduğuna işaret edilebilmektedir.

Diş hekimlerinin botoks ve dermal dolgu1 gibi
cerrahi olmayan yöntemlerle tedavi etme, kozmetik amaçlı uygulamaları yapma, düzensizlikleri gidermeye ilişkin hak ve yetkilerinin sınırları
mevcut hukuki düzende nerededir, nasıl yorumlanmaktadır, hukuki düzenlemeye muhtaç mıdır?
Öncelikle dünyada durum nedir? Birçok Avrupa
ülkesinde ve Amerika’nın bazı eyaletlerinde bu
konu çokça tartışılmış olup, İngiltere ve Fransa
gibi kimi Avrupa ülkelerinde diş hekimlerinin
botoks ve dermal dolgu yapması birtakım şartlara bağlanarak hukuki güvence altına alınmış
ise de; kimi ülkelerde bu konu (Türkiye’de oldu-

46 cosmetic
1_2019

Bu yetki tanımlaması çerçevesinde kanaatimce
diş hekiminin ağız, dudak, çene ve diş etleri gibi
bölgelerde botoks ve dermal dolgu uygulaması yapması tartışmasız olarak kanunla kendisine
verilen yetki kapsamındadır. Konunun tartışılabilir kısmı; diş hekiminin alın, göz çevresi ve yanaklar gibi bölgelerde botoks ve dermal dolgu
uygulaması yapmaya yetkisi olup olmadığı konusudur.
Mevcut hukuki düzenlemelere bakacak olursak;
diş hekiminin ağız, çene, diş ve diş etlerinin dışında yüzün başkaca bölümlerinde botoks ve
dermal dolgu yapması veya yapmaması konusu
düzenlenmemiş, herhangi bir yasak da getirilmemiştir.


[49] =>
Diș hekimleri botoks ve dermal dolgu uygulaması yapabilir mi? derleme

Sağlık Bakanlığı Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü’nün konuya ilişkin yayınladığı 03/08/2015
tarihli yazıda2 ise özetle; botoks işleminin, botulinum toksin adı verilen bakteriden elde edilen
tıbbi bir ilacın uygulandığı yerlerle bağlantılı
olarak olası komplikasyonları nedeniyle de uygulandığı alanla ilgili eğitimi gerektiren tıbbi bir
girişim olduğu, ülkemizde bu işlemin yüz bölgesinde uygulanmasına ilişkin eğitimin, Plastik,
Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi ve Dermatoloji
Uzmanlık eğitimi içinde verileceği, yani botoks
işlemini yüz estetiği alanında uygulayabilmek
için, hekimlik sıfatına sahip olmanın yanı sıra, bu
uzmanlık dallarında eğitim görmüş olmanın da
bir zorunluluk olduğu belirtilmiştir.
Sağlık Bakanlığı’nın bu görüşüne hukuki olarak
katılmak mümkün olmadığı gibi; bu görüşü son
söz olarak kabul etmek yerine, Bakanlığın bu
konuda öneriler getirmesinin sağlanması gerektiği açıktır. Zira diş hekimlerinin aldıkları eğitim
gereği, yüz kaslarına ve dokularına son derece
hâkim olduğu konusunda şüphe yoktur. Öyle ki,
vücudun en kompleks eklemlerinden biri olan ve
çiğneme, yutma, soluk alıp verme, konuşma gibi
hayati fonksiyonları olan masseter kaslarına3 bruksizm tedavisinde müdahale etmelerine hukuken
izin verilen diş hekimlerinin, teknik olarak daha
basit bir iskelet kası olan alın kaslarına müdahale
etmelerinin tartışmaya açılması şaşırtıcıdır.
Meslek hayatı boyunca en çok enjeksiyon yapan,
anatomik açıdan en riskli bölgelerde, zaman zaman çok derinlere inerek enjeksiyon yapmak
zorunda olan hekim grubunun diş hekimleri
olması4, yüz kasları üzerinde botoks ve dolgu
yapabilme yetkinliklerinin en açık göstergesi
olmanın yanı sıra; tartışmadaki hukuki çelişkiyle
birlikte fiili çelişkileri de ortaya koymaktadır.
Peki tüm bu tartışmalar ve hukuki belirsizlikler
nasıl çözümlenebilir?
Bu konuda Sağlık Bakanlığı ve Diş Hekimleri Birliği’ne olduğu kadar, diş hekimleri ve hukukçulara da iş düşmektedir. Öncelikle diş hekimlerinin
ve akademisyenlerin bu konuda fikri ve fiili birlik
içerisinde bulunmalarının, yasal düzenleme yapılmasını sağlamanın ilk basamağı olacaktır.
Çözüme ilişkin hukuki önerim; botoks ve dermal
dolgu eğitimi verme konusunda yeterliliği -sıkı
kalite standartlarına tabi tutularak- tespit edilen
eğitim kuruluşları/üniversitelere Sağlık Bakanlığı’nca eğitim verme yetkisi verilmesi, bu kuruluş
veya üniversitelerce verilecek eğitimin kapsamının ve süresinin belirlenmesi, gerekirse katılımcıların uygulamalı sınavlara tabi tutulmasıdır.

Katı bir biçimde, külliyen ve herhangi bir yasal
dayanağa dayanmadan diş hekimlerinin botoks
ve dermal dolgu uygulaması yapmalarına karşı
çıkmak yerine; eğitim standartlarının belirlenmesi ve kalitesinin artırılmasına yönelik çalışmalar yapılmalıdır.
Kaynaklar
1. Gündelik hayatta “botoks” derken, Clostridium Botulinum adlı bakteri tarafından üretilen “Botulinum Toksin”
den bahsederiz. Botox® ise, Allergan firmasına ait bir
markadır. Aynı şekilde, Dysport® da Türkiye’de yasal olarak satılmakta olan diğer Botulinum Toksin markasıdır.
2. http://dosyamerkez.saglik.gov.tr/Eklenti/10967,botoksdagitimli-yazi-2pdf.pdf?0
3. http://dfd.atauni.edu.tr/UploadsCild/files/2013-3/ 26.
%20Asl%C4%B1han%20Zeynep%20%C3%96kte%20
(+).pdf
4. Bülent Manav, Dental Tribune Türkiye Baskısı, Diş Hekimliğinin Botoksla İmtihanı

Av. Tutam Turhan
2010 yılında Yeditepe Üniversitesi
Hukuk Fakültesi’nden mezun olan
Av. Tutam Turhan, 2017 yılında Bahçeşehir Üniversitesi Kamu Hukuku
bölümünde yüksek lisansını tamamlamıştır. 2011 yılından itibaren İstanbul
Barosu’na kayıtlı olarak özellikle Sağlık Hukuku, İş Hukuku, İdare Hukuku,
Anayasa Hukuku ve Avrupa İnsan
Hakları Hukuku alanlarında avukatlık yapmaya devam etmektedir.
tutamturhan@hotmail.com

cosmetic
1_2019

47


[50] =>
haber geleneksel ve tamamlayıcı tedaviler

Sertifikalı diş hekimlerinin
uygulayabileceği tedaviler
Geleneksel ve tamamlayıcı tedaviler, bilimsel ve etik kurallar çerçevesinde gerçekleștirildiğinde
modern tıbbın en önemli yardımcısı... Bu ișlemler arasında yer alan Fitoterapi ve Mezoterapi tedavinin
yanı sıra daha estetik bir görünüm için de uygulanmakta.

ilaç, parfüm, baharat ya da kozmetik amaçlı karışımlar olarak çıkıyor karşımıza. Tüm dünyada 1
milyona yakın bitkiden 20 bin kadarı tıbbi amaçlarla kullanılıyor. Ülkemizde ise yaklaşık 12 bin
tür bulunurken bunların 500’ü tedavi için tercih
edilmekte. Fitoterapi’ye, migren ve baş ağrıları,
mide ve bağırsak hastalıkları, depresyon ve sinir
hastalıkları, diyabet, kilo problemleri, tiroit, alerji
ve cilt hastalıkları gibi birçok sağlık sorununda
baş vuruluyor.
Fitoterapi’yi sadece bitki tıbbı olarak değil Dünya
Sağlık Örgütü tarafından Wellness olarak adlandırılan iyi yaşam kavramının bir parçası olarak
görmek mümkün. Wellness, sadece hasta olmamak değil, fiziksel ve ruhsal açıdan iyi olma hali
olarak tanımlanıyor. Dolayısıyla içinde yaşam
tarzını beden için en doğru şekilde düzenlemek,
sudan ve bitkilerden gelen sağlığı yaşamak ve
bakım uygulamalarına uzanan pek çok başlık var.
Sağlık Bakanlığı tarafından hazırlanan “Geleneksel Ve Tamamlayıcı Tıp Uygulamaları Yönetmeliği”, bu yöntemleri uygulayacak kişilerin eğitimi
ve yetkilendirilmeleri ile sağlık kuruluşlarının
çalışma usul ve esaslarını düzenliyor. Bu yönetmelikte, diş hekimlerinin yetkilendirildiği alanlar
da açıkça belirtilmekte. İlgili alanlarda uygulama
eğitimi almış sertifikalı diş hekimlerinin gerçekleştirebileceği uygulamalar Akupunktur, Fitoterapi, Hipnoz, Homeopati, Kupa ve Hacamat,
Mezoterapi, Proloterapi, Osteopati ve Ozon Uygulaması olarak sıralanıyor. Bu işlemler arasında
yer alan Fitoterapi ve Mezoterapi tedavinin yanı
sıra daha estetik bir görünüm için de uygulanmakta.
Fitoterapi
İnsanoğlu bin yıllardır bitkilerin iyileştiren gücünden yararlanıyor. Çeşit çeşit ot ve çiçekler,

48 cosmetic
1_2019

Mezoterapi
Mezoterapi, mesoderm kaynaklı organ patolojilerinin iyileşmesini amaçlayan bitkisel veya farmokolojik ilaçların bölgesel olarak, özel iğne ve
tekniklerle cilt içine enjeksiyonu uygulamasıdır.
Sertifikalı diş hekimlerinin de yapabildiği Mezoterapi, aşağıdaki alanlar ile ilişkili durumlarda,
tedaviyi destekleyici yöntem olarak kullanılabilir.
Yumuşak doku spor yaralanmalarında, eklem
dejenerasyonu sonrası ve akut - kronik yumuşak
doku zorlanmalarındaki ağrı ve hareket kısıtlılığında uygulanabilen Mezoterapi, miyofasiyal
ağrılarda ve migren baş ağrılarında kullanılabilmekte. Mikro dolaşım bozukluğuna bağlı
ödemler, cilt patolojilerinin tedavisi, hipertansiyon, serebralpalsi gibi hastalıklar Mezoterapi’nin
tercih edildiği alanlardan bazıları...


[51] =>
portre röportaj

Tek tip gülüşler
yaratmaya karşıyım
Uluslararası Diș Hekimliği Organizasyonu
IADR tarafından “2018 Yılın En Seçkin
Bilim İnsanı” ödülüne layık görülen
Prof. Dr. Mutlu Özcan geçtiğimiz yıl
hepimizi gururlandırdı. Cosmetic Dentistry
Dergisi’ni ilk kez okurlarla buluștururken
yeni materyaller hakkındaki sorularımızı
bu değerli bilim insanına yönelttik.
Önümüzdeki yıllarda öne çıkacak
materyalleri, hakkında birçok tartıșma
yürütülen amalgam hakkındaki görüșlerini
ve yeni materyallerin gülüș tasarımındaki
yerini sorduk. Herkesin kendine özgü bir
gülüșü olduğunu belirten Özcan,
tek tip gülüșler yaratmaya
karșı olduğunu söylüyor.

“2018 Yılın En Seçkin Bilim İnsanı” ödülüne
layık görüldünüz. Öncelikle sizi tebrik ederiz.
Başarılarınızla diş hekimlerinin yakından
tanıdığı bir isimsiniz, bilmeyenler için
çalışmalarınızdan bahseder misiniz?
Teşekkür ederim. 2009 yılından bu yana Zürih
Üniversitesi, Diş Hekimliği Fakültesi’nde Dental
Biomateryeller Bölüm Başkanlığı görevini yürütüyorum. Türkiye`de Protetik Diş Hekimliği
alanında uzmanlığımı yaptıktan sonra, sırasıyla Almanya, Finlandiya, Norveç, Hollanda’da
yaptığım çalışmalar ve PhD tezim sonrasında
araştırmalarım yoğunlukla minimal invasiv restorasyon malzemeleri ve teknolojiler geliştirme
yönünde yoğunlaştı. İnsan ömrünün de uzadığı

gerçeği göz önünde bulundurulursa, diş ve kemik dokularının mümkün mertebe korunması
ve doku kaybı olan durumlarda da dokuya minimal müdahale veya hiç müdahale etmeden restorasyonların diş ve çevre dokulara en az hasarla
bitirilmesi, araştırmalarımın temel felsefesini
oluşturuyor. Biyomateryaller ve teknolojik gelişmeler diş hekimliği mesleğinin her disiplininin
temelini oluşturmaktadır. Malzeme bilimindeki
ve teknolojilerdeki gelişmeler diş hekimliği mesleğini tamamen başka bir platforma taşımıştır ve
taşımaya devam edecektir. Son yıllarda yaptığım
çalışmalar da diş çekimini ve frezle diş dokusu
kaldırılmasını önlemek adına geliştirdiğim adesiv (yapışkan) malzemeler, yapıştırma protokol-

cosmetic
1_2019

49


[52] =>
röportaj portre

temel müfredatı da direkt olarak etkilemekte.
Temel diş hekimliği eğitimi ve yoğun klinik pratikten sonra çözülmesi gereken sorunların farkındalığı ülkemizde çok yüksek seviyede. Çok
sayıda da yüksek motivasyona sahip genç araştırmacılarımız mevcut. Ancak yüksek kalitede bilimsel araştırma yapabilmek için temel araştırma
prensipleri, bilimsel çalışma metotları, istatistik
yöntemleri, bilimsel makale yazımı, yorumu,
analitik, eleştirel düşünme ve yazma çok daha
ağırlıklı olarak öğretilmeli. Ancak o zaman daha
yaratıcı, kalıcı ve kaliteli bilim yapabiliriz. Sonuç
olarak yaptığımız bilimsel çalışmalar insanların
ağız sağlığını ve bütünlüğünü korumak içindir.
Meslektaşlarımız bilimi akademik yükselme için
değil de, sağlık sorunlarını çözmek için yaptığımızı unutmamalılar.
Amalgam hakkında birçok tartışma yürütülüyor.
Sizin amalgam hakkındaki görüşlerinizi alabilir miyiz?
Amalgam aslında içerik olarak dolgu altında çürük oluşumuna izin
vermeyen, mekanik olarak da oldukça dayanıklı bir malzeme. Amalgam hakkındaki negatif görüşlere sadece bir açıdan katılıyorum, o
da retantif kavite preparasyon gerekliliği. Mine ve dentine yapışmayan bir malzeme olduğu için çürük uzaklaştırıldıktan sonra kavitenin genişletilmesi gerekiyor. Günümüz kompozit malzemeleri ile
mine ve dentin dokusu daha fazla korunabiliyor ve sadece çürüğü
uzaklaştırmamız yeterli olabiliyor. Dolayısıyla amalgam, minimal invasiv konseptine uymuyor. Aynı zamanda diş renginde olmaması da
hastalar tarafından fazla kabul görmüyor. Ama biyolojik açıdan hala
üstün bir malzeme olduğuna inanıyorum.
leri ve additive, yani dişi keserek değil de diş
yüzeyine ekleyerek gerçekleştirilen restorasyon
teknolojileri geliştirilmesi yönünde yoğunlaşmış
durumda. Bir diğer araştırma alanım da diş ve
kemik dokusunu daha iyi anlayıp, bu dokuları
daha iyi taklit eden malzemeler geliştirme yönünde. Klinik olarak da uzun süreli klinik takip
çalışmaları yürütmekteyim.
Hayat boyu bilime yaptığınız katkılar
nedeniyle ödüllendirilmiş bir bilim insanı
olarak Türkiye’de diş hekimliği bilimini
nasıl buluyorsunuz?
Temel bilim ve müfredat kapsamı anlamında
dünyadaki birçok üniversitede fark olduğunu
düşünmüyorum. Bu bağlamda Türkiye`deki diş
hekimliği eğitimini de kesinlikle yurt dışından
farklı bulmuyorum. Hatta, klinik pratiği açısından dünyadaki diğer birçok üniversiteden daha
kapsamlı diş hekimliği eğitimi aldığımız görüşündeyim. Ancak eğitim sonrası bilimsel aktivitelerin daha iyi kalitede olabileceği kanısındayım. Bilimsel gelişmeler ve araştırma sonuçları,

50 cosmetic
1_2019

Diş tedavileri geçmişten bugüne önemli
bir ilerleme gösterdi. Bu süreçte yeni
malzemelerin rolü nedir?
Materyallerdeki gelişmeler, özellikle minimal invasiv diş hekimliğinde, diş yapısının en azından
optik özelliklerini taşıyan malzemelerin uygulanmasını sağlayarak büyük fayda gösterdi. Bu
sayede dişin vitalitesini koruma şansımız daha
da artmış oldu. Diş eksikliğinde kullanılan implantlar ise önemli bir gelişme olarak mesleğimize girmiş olsa da, son yıllarda ağırlıklı olarak yaşanan implant çevresi enfeksiyonlar nedeniyle
bazı sorunları da beraberinde getirdi.
Yeni materyallere ve tedavilere dair
en heyecan verici bulduğunuz gelişmeler
nelerdir?
Özellikle adesiv (yapıştırma) teknikler sayesinde
diş çekimini önleme şansımız arttı. Yeni malzemelerle mevcut diş dokusuna dokunmadan,
frezle kesim yapmadan restorasyon yapma
şansımız yükseldi. Klasik protetik diş hekimliği
geçmişte diş kesimi gerektiren rekonstrüksiyonları yapmamızı gerektiriyordu. Şimdi, var olan
en küçük mine ve dentin dokusunu mümkün
mertebe koruyabiliyoruz ve neredeyse hiç doku
kaldırmadan restorasyonlar yapabiliyoruz. Bence bunlar başlı başına heyecan verici gelişmeler.
Diş tedavilerinde gelecekte daha fazla öne
çıkacak ve tarih olacak malzemeler size göre
hangileridir?
Önümüzdeki yıllarda pulpanın canlılığını koruyacak endodontik malzemeler, diş dokusunu
biyomekanik anlamda daha iyi taklit eden malzemeler ve additive teknolojilerde gelişmeler
bekliyorum. Koruyucu diş hekimliği için hala
yapılması gereken çok işimiz var. Ağız ortamındaki bakteri plağının dişlere ve restorasyonlara


[53] =>
portre röportaj

yapışmadığı yüzeyler geliştirmeyi hala başarmış
değiliz.
Yeni materyallerin biyouyumluluğu ve
taşıdığı riskler konusunda neler söylemek
istersiniz?
Mesleğimizde mevcut olan birçok malzeme çok
uzun süreçli testlerden geçtikten sonra piyasaya sürülüyor. Dolayısıyla üzerinde CE sertifikası
olan bütün malzemelerin risk taşıdığı görüşünde değilim. Ancak anamnez sırasında hastalara
yine de herhangi bir malzemeye hassasiyetleri
olup olmadığı sorulmalı. Metal veya plastik malzemelere karşı desensibilize olan hastalar nadir
de olsa karşımıza çıkabiliyor.
Dişlerin kendini onarmasını sağlayan ilaç
keşfedildiğine dair haberler yayınlanıyor
dönem dönem. Bu tip haberler efsane mi
mümkün mü? (Tideglusib isimli Alzheimer
ilacının dentini yeniden oluşturduğuna dair
haberler yayınlanıyor)
Evet ben de yakın zaman önce böyle bir iddianın olduğu bir makale okudum. Tideglusib`un
tamir dentini oluşturması mekanizması mümkün gözüküyor. Ancak henüz hayvan deneyleri ile sınırlı gözlemler mevcut. Geniş çaplı bir
araştırma yapılmış değil. Ayrıca klinik uygulama
için onaylanmış bir ilaç değil. Dolayısıyla klinik
anlamlılığını bilemiyorum. Aslında birçok başka malzeme ile de tersiyer dentin, tamir dentini
oluşturmak günümüzde mümkün.

Dişler, genç görünümünde önemli bir unsur.
Yeni materyaller gülüş tasarımına neler
sağlıyor?
Enfeksiyonsuz dişetleri, çürüksüz diş dokularına sahip olmak sağlıklı ve fonksiyon gören bir
dentisyon için yeterli. Gülüş dizaynından önce
kişilerin öncelikle özgüvenleri üzerinde odaklanmaları gerekli diye düşünüyorum. Her kişinin
kendine özgü bir gülüşü vardır ve kişileri özel
yapan da bu farklı gülüşlerdir. Gülüş dizaynı ile
sağlam dişlere müdahale edilmesine, gülüş dizaynını bahane edip de tek tip gülüşler yaratmaya kesinlikle karşıyım.
Eklemek istedikleriniz?
Önümüzdeki yıllarda da yeni materyaller ve teknolojiler mesleğimize tanıtılmaya devam edecektir. Meslektaşlarımız kullandıkları malzeme ve
teknolojiyi neden uyguladıklarını, bunların çalışma mekanizmalarını bilmek zorunda. Piyasada
implanttan tutun dolgu malzemesine kadar çok
fazla materyal mevcut. İçeriğini, etki mekanizmasını bilmeden direkt uygulamaya geçilmemeli. Malzemelerin nasıl uygulanacağı ise sonraki aşama. Bir de artan sayıda kongre, kurs gibi
etkinlikler bilgi kirliliğine yol açabilmekte. Meslektaşlarımız doğru bilgiye ulaştıklarından emin
olmalı. Ve son olarak da sağlık politikasında bazı
değişiklikler olması gerektiği görüşündeyim. İnvasiv tedavilerin yerine koruyucu yaklaşımların
hekimlere daha çok kazanç getireceği sistemler
kurulması yönüne bazı fikirlerim var. Umarım bir
gün uygulamaya geçirebiliriz.

cosmetic
1_2019

51


[54] =>
haber eğitim etkinlik

VESTA®’dan yeni eğitim

yaşlanma belirtilerini
tedavi eden teknikler
VESTA® Akademi’nin yeni eğitimi “Fasiyal Estetik ve Kanül Uygulama Kursu”, yüzdeki yașlanma
belirtilerini tedavi eden dermal dolgu tekniklerine odaklanıyor. Londra Royal College’de 30-31 Ekim
tarihlerinde gerçekleșecek olan kurs, ileri seviye teknikleri öğrenmek isteyen hekimler için tasarlandı.

Diş hekimliğinde mezuniyet sonrası eğitimlerin öncüsü VESTA® Akademi, alanında tecrübeli
eğitmenleri kursiyerler ile buluşturuyor. Ortodontiden implantolojiye farklı başlıklarda eğitimler düzenleyen Akademi, estetik başlığında
da birçok kurs sunuyor: Gülüş Tasarımında Por-

52 cosmetic
1_2019

selen Lamina Veneerler, Botoks ve Dermal Dolgu
sunulan programlardan bazıları...
VESTA®’nın yeni eğitimi “Fasiyal Estetik ve Kanül
Uygulama Kursu”, 30-31 Ekim tarihlerinde Londra’daki Royal College’de gerçekleştirilecek. İki


[55] =>
eğitim etkinlik haber

günlük programda Dr. David Taylor ve Dr. Mustafa Bekerecioğlu, deneyimlerini kursiyerlere aktaracak. Eğitim kalitesini korumak için programa
sadece 15 hekim katılabilecek.
Uygulamalı olarak yapılan kurs, yüzdeki yaşlanma belirtilerini tedavi etmek için dermal dolgu
maddelerini uygulayan ve bu konuda ileri teknikler kullanmak isteyen hekimler için tasarlandı.
Ustalık isteyen yöntemlerin aktarılacağı eğitim,
cerrahi olmayan fasiyal estetik tedavilerinde temel tecrübe ve becerilere sahip hekimlere yönelik. Kanül uygulamalarını (HA & Radiesse) içeren
bu kursa kayıt olmak için önceden VESTA®’nın
Botoks ve Dermal Dolgu Kursu’na katılıp sertifika
almış olmak gerekiyor. İki gün boyunca ayrıntılı
olarak verilen ileri tekniklere uyum sağlayabilmek, temel enjektabl yöntemleri hususunda en
az 1 yıllık tecrübe ve özgüven istiyor.
VESTA yetkilileri, yeni başlayan bu programın,
hali hazırda dermal dolgu uygulamalarını yapan
hekimler için ideal olduğunu belirtiyorlar. Hasta
portföyü olan ve ileri teknikler için hastalarından
talep gören hekimler için programın çok faydalı
olacağı ifade ediliyor.
Gönüllü Hastalarla Uygulama İmkanı
Kursun birinci günü, kapsamlı bir teorik eğitimle
başlayacak. Yine aynı gün, gönüllü modeller, ileri
enjeksiyon teknikleri konusunda büyük bir tecrübeye sahip Dr. David Taylor tarafından tedavi
edilecekler. Katılımcıların izlediği ve sorular sorarak zenginleştirdiği tedavi demonstrasyon seansı, interaktif olarak gerçekleştirilecek.
İkinci gün ise, katılımcı hekimler, kendilerine
sağlanan gönüllü hastaları tedavi etme imkanı
bulacak. Eğitmen gözetiminde yapılan tedavilerde, her kursiyer iki farklı tedavi yöntemini bizzat
uygulayarak sertifika almaya hak kazanacak.

Küçük Bir Londra Tatiline Ne Dersiniz?
Londra’da Royal College of General Practitioners’da yapılacak olan eğitim, dünyanın en çok
turist çeken şehrini görmek için de harika bir fırsat… Big Ben, London Eye, Hyde Park, Westminister Abbey, Tower Bridge, Buckingam Palace,
Oxford Street ve Parliament House...
Eğitimden arta kalan vakitlerde, şehri gezmek,
tadını çıkarmak için de zamanınız olacak.
Eğer “Seyahat Paketi Dahil” seçeneğini tercih
ederek kayıt yaptırırsanız, katıldığınız eğitimin
yanı sıra 4 gece, oda&kahvaltı konaklamanız da
eğitim ücretine dahil olacak. Böylece kapsamlı
bir eğitimin yanı sıra küçük bir tatil ve Londra’yı
tanıma şansı bulacaksınız.

cosmetic
1_2019

53


[56] =>
etkinlik ajanda

cosmetic ajanda
25th American Dental Research &
Future Dentistry
10.06.2019 – 11.06.2019
Montreal –Quebec, Canada
futuredentistry.conferenceseries.com

Annual Meeting on Pedodontics &
Geriatric Dentistry - 4th Edition
10.06.2019 – 11.06.2019
Montreal - Canada
pediatricdentistry.conferenceseries.com

SICMF Congress 2019 - Italian Society of
Maxillo-Facial Surgery - 21st Edition
12.06.2019 – 15.06.2019
Lecce - Italy
www.sicmf.org/eventi/2019/sicmf-2019

AIO 2019 - The 11th International Congress
of the Italian Association of Orthodontists
13.06.2019 – 15.06.2019
Domus De Maria, Cagliari - Italy
www.congress.aio.it

AGD 2019 - Academy of General Dentistry
18.07.2019 – 20.07.2019
Montville - USA
www.agd.org/agd-meeting

Annual World Dental and Oral Health
Congress
22.07.2019 – 23.07.2019
Singapore - Singapore
dentalcaremeetings.com

International Conference on Dental Science
& Advanced Dentistry - 32nd Edition
29.07.2019 – 30.07.2019
Chicago, IL - USA
advancedentistry.dentalcongress.com

AAED 2019 - 44th Annual Meeting –
American Academy of Esthetic Dentistry’s
08.08.2019 – 10.08.2019
Banff - Canada
www.estheticacademy.org/page/AAEDMeetings

The Digital Dentistry Show
15.06.2019
Novotel London West, London - United
Kingdom

ICOI World Congress 2019 –
International Congress of Oral
Implantologists
15.08.2019 – 17.08.2019
New York, NY – USA

www.dentistry.co.uk

https://www.icoi.org/events/

EOS 2019 - 95th European Orthodontic
Society Congress
17.06.2019 – 22.06.2019
Nice - France

5th Asia-Pacific CAD/CAM &
Digital Dentistry Conference & Exhibition
17.08.2019 – 18.08.2019
Singapore - Singapore

www.eos2019.com

http://www.capp-asia.com/

Dentiste Expo 2019
20.06.2019 –21.06.2019
Paris - France

China Dental Show
28.08.2019 – 31.08.2019
Shanghai, China

www.dentisteexpo.com

www.chinadentalshow.com

31st SEI National Congress 25th International Congress
21.06.2019 – 22.06.2019
Madrid - Spain

Dentistry - Kyiv 2019
04.09.2019- 06.09.2019
Kiev - Ukraine

www.sociedadsei.com/madrid2019

Integrative Medicine 2019
27.06.2019 – 28.06.2019
London - United Kingdom
www.integrative-medicine2019.com

IDF 2019 - International Dental Forum
15.07.2019 – 17.07.2019
London - United Kingdom
dental-forum.org

54 cosmetic
1_2019

www.medvin.kiev.ua/en/

FDI World Dental Congress
05.09.2019- 08.09.2019
San Francisco
www.worlddentalcongress.org

AAOMS 2019 - 101st American Association
of Oral and Maxillofacial Surgeons
Annual Meeting
16.09.2019- 21.09.2019
Boston, MA - USA
www.aaoms.org

CAE 2019 - 55th Annual Meeting –
Canadian Academy of Endodontics
18.09.2019- 21.09.2019
Mont Tramblant - Canada
www.caendo.ca

ESCD 2019 - 16th Annual European Society
of Cosmetic Dentistry Meeting
19.09.2019- 21.09.2019
Saint Petersburg - Russia
estheticonnections.eu

18th International Conference on Oral &
Maxillofacial Pathology
23.09.2019 - 24.09. 2019
Toronto, Canada
oralpathology.conferenceseries.com

24th International Conference on Dentistry
and Dental Materials
23.09.2019 - 24.09. 2019
Copenhagen, Denmark
dentalmaterials.dentistryconferences.com

Dental-3D - The International Congress on
Innovation in Dental Devices and
3D Printing
25.09.2019 - 26.09. 2019
Amsterdam - Netherlands
www.dental3d-2019.com/

34th International Conference on Dental &
Oral Health
21.10.2019 – 22.10.2019
Helsinki, Finland.
dentalmanagement.dentalcongress.com

GREATIST Kongre ve Fuarı
25.10.2019 – 27.10.2019
İstanbul, Türkiye
www.greatist.pro

Annual Congress on Orthodontics and
Endodontics - 2nd Edition
28.10.2019 – 29.10.2019
Melbourne - Australia
https://orthodontics-endodontics.dentalcongress.com


[57] =>
etkinlik ajanda

Anterior Restorasyonlarda Estetik Ön Değerlendirme:
Neden - Sonuç İlişkisi
Doç. Dr. Emir Yüzbaşıoğlu, 15 Haziran’da
Adana Divalin Otel’de yarım günlük bir
workshop gerçekleştirecek. “Anterior
Restorasyonlarda Estetik Ön Değerlendirme: Neden - Sonuç İlişkisi” başlığını
taşıyan eğitim, anterior bölgede protetik
restorasyon yaparken gerekli değerlendirme yöntemlerine odaklanıyor.
Güzelliğin felsefesi olarak ortaya çıkan
estetik, insan tarafından yapılmış ya da
doğada bulunan ve güzel diye nitelenen
varlıklarla ilgili yargılarımızda söz konusu
olan değerleri, tavırları ve standartları
analiz eder. Geçmişte matematiğin ve
ölçümlemenin estetik üzerine yorumlandığı ve çeşitli sanat dallarında uygu-

landığı görülmektedir. Günümüzde ise
bu oransallığın güzellikle olan harmonisinin şekillenip, kişisellikle birlikte uyumlandığı anlaşılmaktadır. Diş hekimliğinde
yapılan protetik uygulamalarda hastanın beklentileri hekimin estetik anlayışı
içinde bulunan standartlar yapılan tedavinin seyrini belirler. Her toplumda,
her meslekte, her kişilikte, beğeni yargısı
farklı olmakla beraber ortak bazı özelliklerin herkesin zihninden geçmiş olması
gerekir. Yapılan protetik restorasyonların
sağlık ve fonksiyonu karşılamasının yanında yüz bütünlüğüne uygun olması
estetik kriterleri yerine getirmesi gerekmektedir. Bu sunumda anterior bölgede
yapılan protetik restorasyonlarda estetik

algı ve bunun oluşturulması için gerekli
değerlendirme yöntemleri incelenmektedir. Workshop hakkında detaylı bilgi
almak ve kayıt için EDAD Estetik Diş Hekimliği Akademisi Derneği’ne ulaşılabilir.

Anterior Kompozit Restorasyonlar: Estetik ve
Klinik Başarının İpuçları
rıca izolasyon ve preparasyon teknikleri,
matrisleme modelleri, tekli veya çoklu
tabakalama teknikleri, yüzey karakteristiklerinin oluşturulması ve bitirme teknikleri, yine kurs konuları kapsamındadır.
Anterior uygulamalarda Kompozit materyallerin dijital diş hekimliğindeki yansımaları hakkında da bilgi ve vaka paylaşımı yapılmaktadır.

Doç. Dr. Bilal Yaşa, 09 - 10 Kasım 2019
tarihlerinde İstanbul Biz Cevahir Otel’de
estetik diş hekimliğinin vazgeçilmez unsurlarından olan kompozit uygulamalarına dair kapsamlı bir eğitim verecek.
Kompozit üzerine düzenlenen kurslar,
genellikle bir tek endikasyon etrafında
şekillenirken bu kurs üç farklı endikasyona dair detaylı bilgiler sağlayacak. Tek
Materyal Üç Endikasyon: Kırık, Diastema
ve Lamina.

Vaka paylaşımlarıyla zenginleştirilen
kursta, gündelik klinik işlemlerde pratik
çözümler sunulmakta, kurs programı
kapsamında kompozit kırık, diastema ve
lamina restorasyonları için gerekli estetik
ve fonksiyonel parametreler analiz edilmektedir.

Anterior Kompozit uygulamaları hakkında düzenlenen eğitimler genellikle bir
firma sponsorluğunda düzenlenmekte
bu yüzden de firmanın ürününün nasıl
kullanılması gerektiği hakkında bilgiler
verilmektedir. Ancak bu kurs programı
kapsamında özgürce, markadan bağımsız, her ürünü değerlendirme, eleştirme
ve karşılaştırma fırsatı olacaktır. Eğitim
hakkında detaylı bilgi almak ve kayıt için
VESTA® Akademi’ye ulaşılabilir.

Mine, dentin ve modern kompozit materyallerin optik özelliklerinin tanımlandığı eğitimde, doğru renk seçimine
yardımcı unsurlar da tartışılmaktadır. Ay-

cosmetic
1_2019

55


[58] =>
röportaj firma

Estetik diş hekimliği
sağlık turizmi için
vazgeçilmez konumda
Dünya genelinde üretilmiș son teknoloji ve
yeniliklerini ülkemize eș zamanlı olarak sunan
Dual Dental, 2009 yılından beri köklü markaların sarf
malzeme ve ekipmanlarının ithalatını yapıyor. Șirketin
kurucusu ve Genel Müdürü Erhan Erkalan ile Dual Dental’in
çalıșmaları hakkında bir röportaj gerçekleștirdik.
Olumsuz ekonomik koșulardan en çok ithalatçı firmaların
etkilendiğini söyleyen Erkalan, estetik diș hekimliğinin
sağlık turizmi için vazgeçilmez bir konumda
olduğunu vurguluyor.
Sizi kısaca tanıyabilir miyiz?
1969 doğumluyum, eğitimimi Almanya’da tamamladıktan sonra 1994 senesinde çok uluslu
bir firmanın dental bölümünde meslek hayatına
başladım. 2002 ve 2008 yılları arasında meslek
hayatımı Amerika’da sürdürdüm ve 2009 senesinde Dual Dental markası ile DD Tıbbi Gereçler
San. ve Tic. Ltd. Şti.’ni kurarak Genel Müdürlük
görevini üstlendim. İleri derecede Almanca ve
İngilizce orta derecede Fransızca lisanlarını konuşmaktayım.
Şirketinizin büyüme öyküsünü sizden
dinleyebilir miyiz?
Son teknoloji ve yenilikleri yakından takip ediyoruz. Köklü üreticilerin modern sarf malzeme
ve ekipmanlarını ithal edip ülkemizde sunmak
için bir yolculuğa çıktık. Dual Dental markasını
ülke çapında bilinen, güvenilen bir marka haline getirdik. Bilimi esas almayı, hekim ve hasta
güvenliğini ön planda tutmayı, uzmanlık ve yenilikçi uygulamaları benimsemeyi değerlerimiz
olarak kabul ettik.
Ürün gruplarınız ve sunduğunuz markalar
hakkında neler söylemek istersiniz?
Exclusive bazda ithalatını yaptığımız markalar

56 cosmetic
1_2019

Avrupa’nın güvenilir ve köklü firmalarının ürünlerinden oluşuyor. Firma politikamız gereği Uzak
Doğu’dan kesinlikle ürün ithalatımız yoktur.
Teknolojik gelişme ve yenilikler estetik diş
hekimliğine nasıl yansıyor?
Estetik diş hekimliği hem kendi halkımız hem de
son yıllarda daha da önemli hale gelen sağlık turizmi için vazgeçilmez bir konumdadır. Türk diş
hekimlerinin mesleki başarıları, Türkiye’nin coğrafi konumu ve daha düşük maliyet ülkemizi ön
plana çıkarmaktadır. Biz de sektörün endüstri tarafı olarak en kaliteli ürünleri, Avrupa ve Amerika
ile eş zamanlı olarak sunmaya gayret ediyoruz.
Bu yıl için proje ve hedefleriniz nelerdir?
Ülkemizdeki olumsuz ekonomik şartlar, dental
sektörü de olumsuz etkilemektedir. Bizim gibi
yüzde 100 ithalatçı firmalar, dalgalı kurdan en çok
etkilenenlerdir. Dual Dental olarak bu olumsuz
süreci mümkün olduğu kadar müşterilerimize
yansıtmadan yönetiyoruz. İthalatını yaptığımız
ürünlerin Türki Cumhuriyetleri ve Orta Asya satış
yetkilerini alarak ihracat departmanımızı kuvvetlendirmek, bu yıl için projelerimiz dahilindedir.
Ekim ayında katılacağımız Kazakistan Fuarı ile
ihracat hedeflerimizi artırmayı planlamaktayız.


[59] =>

[60] =>

) [page_count] => 60 [pdf_ping_data] => Array ( [page_count] => 60 [format] => PDF [width] => 624 [height] => 870 [colorspace] => COLORSPACE_UNDEFINED ) [linked_companies] => Array ( [ids] => Array ( ) ) [cover_url] => [cover_three] =>
cosmetic dentistry Turkey No. 1, 2019cosmetic dentistry Turkey No. 1, 2019cosmetic dentistry Turkey No. 1, 2019
[cover] => cosmetic dentistry Turkey No. 1, 2019 [toc] => Array ( [0] => Array ( [title] => Jenerik [page] => 05 ) [1] => Array ( [title] => Içindekiler [page] => 06 ) [2] => Array ( [title] => Editörden [page] => 07 ) [3] => Array ( [title] => Genç hastalar için Invisalign First Şeffaf Plakları Türkiye’de [page] => 08 ) [4] => Array ( [title] => Dental plakların temizliği için mikrorobotlar [page] => 08 ) [5] => Array ( [title] => Estetik algısı sadece görsellik değil [page] => 10 ) [6] => Array ( [title] => Bulgar dental profesyonelleri, 12. “Yılın Gülümsemesi” ödülleri için buluştu [page] => 10 ) [7] => Array ( [title] => Tanıtımı [page] => 12 ) [8] => Array ( [title] => Bruksizm tedavisinde botulinum toksini uygulamaları [page] => 18 ) [9] => Array ( [title] => Maksilladaki on adet seramik kuronda dijital ve analog iş akışı karşılaştırılması [page] => 22 ) [10] => Array ( [title] => Ön bölgede lamina destekli farklı bir köprü dizaynı: Vaka sunumu [page] => 27 ) [11] => Array ( [title] => Minimum invaziv - maksimum etkin [page] => 32 ) [12] => Array ( [title] => Estetik tedavilerde farklı yaklaşımlar [page] => 37 ) [13] => Array ( [title] => Diş hekimliğinde estetik algı [page] => 42 ) [14] => Array ( [title] => Diş hekimleri botoks ve dermal dolgu uygulaması yapabilir mi? [page] => 48 ) [15] => Array ( [title] => Sertifikalı diş hekimlerinin uygulayabileceği tedaviler [page] => 50 ) [16] => Array ( [title] => Sertifikalı diş hekimlerinin uygulayabileceği tedaviler [page] => 51 ) [17] => Array ( [title] => Ajanda [page] => 56 ) [18] => Array ( [title] => Estetik diş hekimliği sağlık turizmi için vazgeçilmez konumda [page] => 58 ) ) [toc_html] => [toc_titles] =>

Jenerik / Içindekiler / Editörden / Genç hastalar için Invisalign First Şeffaf Plakları Türkiye’de / Dental plakların temizliği için mikrorobotlar / Estetik algısı sadece görsellik değil / Bulgar dental profesyonelleri, 12. “Yılın Gülümsemesi” ödülleri için buluştu / Tanıtımı / Bruksizm tedavisinde botulinum toksini uygulamaları / Maksilladaki on adet seramik kuronda dijital ve analog iş akışı karşılaştırılması / Ön bölgede lamina destekli farklı bir köprü dizaynı: Vaka sunumu / Minimum invaziv - maksimum etkin / Estetik tedavilerde farklı yaklaşımlar / Diş hekimliğinde estetik algı / Diş hekimleri botoks ve dermal dolgu uygulaması yapabilir mi? / Sertifikalı diş hekimlerinin uygulayabileceği tedaviler / Sertifikalı diş hekimlerinin uygulayabileceği tedaviler / Ajanda / Estetik diş hekimliği sağlık turizmi için vazgeçilmez konumda

[cached] => true )


Footer Time: 0.209
Queries: 22
Memory: 11.782623291016 MB