DT Greece
Μία εναλλακτική λύση για τους οδοντια- τρικούς ασθενείς που φοβούντα
/ Πως να αποκτήσετε τα µέγιστα οφέλη από τη θεραπεία µε εµφυτεύµατα
/ Γενικά Θέµατα
/ Ενηµέρωση για τις προόδους στην ενδοδοντία
/ Γενετικοί - επιγενετικοί και περιβαλλοντικοί παράγοντες που επηρεάζ
/ Ο πραγµατικός κόσµος της εικονικής οδοντιατρικής
/ Γενετικοί - επιγενετικοί και περιβαλλοντικοί παράγοντες που επηρεάζ
/ Θα θέλατε να εργάζεστε για τον εαυτό σας;
/ Ανόρθωση γοµφίων και ανάκτηση χώρου µε το ΕΖspacer
/ Απεικόνιση CT µε κωνική δέσµη για αξιολόγηση υπεράριθµων δοντιών
/ Η Εµβιοµηχανική στην ορθοδοντική θεραπεία περίπλοκων προβληµάτων ...
/ Η επόµενη γενιά εµφυτευµάτων θα έχει σχεδίαση για άµεση φόρτιση
/ Στοµατική υγιεινή και συντήρηση οδοντικών εµφυτευµάτων
/ Μεταλλοκεραµικά - Οικεία κι όµως διαφορετικά
/ Ανταπόκριση από το συνέδριο την OMNI PRESS «Ξεκινώντας τα Εµφυτεύµατα»
/ Worldental Communiqué 2009 Congress issue
Array
(
[post_data] => WP_Post Object
(
[ID] => 53898
[post_author] => 1
[post_date] => 2009-05-14 18:06:56
[post_date_gmt] => 2009-05-14 18:06:56
[post_content] =>
[post_title] => DT Greece
[post_excerpt] =>
[post_status] => publish
[comment_status] => closed
[ping_status] => closed
[post_password] =>
[post_name] => dt-greece-0209
[to_ping] =>
[pinged] =>
[post_modified] => 2016-07-06 16:18:35
[post_modified_gmt] => 2016-07-06 16:18:35
[post_content_filtered] =>
[post_parent] => 0
[guid] => https://e.dental-tribune.com/epaper/dtgr0209/
[menu_order] => 0
[post_type] => epaper
[post_mime_type] =>
[comment_count] => 0
[filter] => raw
)
[id] => 53898
[id_hash] => 31c2304448c90fb363663d4b773c1108c1f56af05c5f94d0a3757f78c6afdc45
[post_type] => epaper
[post_date] => 2009-05-14 18:06:56
[fields] => Array
(
[pdf] => Array
(
[ID] => 53899
[id] => 53899
[title] => DTGR0209.pdf
[filename] => DTGR0209.pdf
[filesize] => 0
[url] => https://e.dental-tribune.com/wp-content/uploads/DTGR0209.pdf
[link] => https://e.dental-tribune.com/epaper/dt-greece-0209/dtgr0209-pdf-2/
[alt] =>
[author] => 1
[description] =>
[caption] =>
[name] => dtgr0209-pdf-2
[status] => inherit
[uploaded_to] => 53898
[date] => 2024-10-18 12:48:51
[modified] => 2024-10-18 12:48:51
[menu_order] => 0
[mime_type] => application/pdf
[type] => application
[subtype] => pdf
[icon] => https://e.dental-tribune.com/wp-includes/images/media/document.png
)
[cf_issue_name] => DT Greece
[contents] => Array
(
[0] => Array
(
[from] => 01
[to] => 02
[title] => Μία εναλλακτική λύση για τους οδοντια- τρικούς ασθενείς που φοβούντα
[description] => Μία εναλλακτική λύση για τους οδοντια- τρικούς ασθενείς που φοβούντα
)
[1] => Array
(
[from] => 03
[to] => 03
[title] => Πως να αποκτήσετε τα µέγιστα οφέλη από τη θεραπεία µε εµφυτεύµατα
[description] => Πως να αποκτήσετε τα µέγιστα οφέλη από τη θεραπεία µε εµφυτεύµατα
)
[2] => Array
(
[from] => 04
[to] => 04
[title] => Γενικά Θέµατα
[description] => Γενικά Θέµατα
)
[3] => Array
(
[from] => 06
[to] => 08
[title] => Ενηµέρωση για τις προόδους στην ενδοδοντία
[description] => Ενηµέρωση για τις προόδους στην ενδοδοντία
)
[4] => Array
(
[from] => 10
[to] => 11
[title] => Γενετικοί - επιγενετικοί και περιβαλλοντικοί παράγοντες που επηρεάζ
[description] => Γενετικοί - επιγενετικοί και περιβαλλοντικοί παράγοντες που επηρεάζ
)
[5] => Array
(
[from] => 12
[to] => 14
[title] => Ο πραγµατικός κόσµος της εικονικής οδοντιατρικής
[description] => Ο πραγµατικός κόσµος της εικονικής οδοντιατρικής
)
[6] => Array
(
[from] => 16
[to] => 18
[title] => Γενετικοί - επιγενετικοί και περιβαλλοντικοί παράγοντες που επηρεάζ
[description] => Γενετικοί - επιγενετικοί και περιβαλλοντικοί παράγοντες που επηρεάζ
)
[7] => Array
(
[from] => 19
[to] => 20
[title] => Θα θέλατε να εργάζεστε για τον εαυτό σας;
[description] => Θα θέλατε να εργάζεστε για τον εαυτό σας;
)
[8] => Array
(
[from] => 22
[to] => 22
[title] => Ανόρθωση γοµφίων και ανάκτηση χώρου µε το ΕΖspacer
[description] => Ανόρθωση γοµφίων και ανάκτηση χώρου µε το ΕΖspacer
)
[9] => Array
(
[from] => 23
[to] => 24
[title] => Απεικόνιση CT µε κωνική δέσµη για αξιολόγηση υπεράριθµων δοντιών
[description] => Απεικόνιση CT µε κωνική δέσµη για αξιολόγηση υπεράριθµων δοντιών
)
[10] => Array
(
[from] => 26
[to] => 27
[title] => Η Εµβιοµηχανική στην ορθοδοντική θεραπεία περίπλοκων προβληµάτων ...
[description] => Η Εµβιοµηχανική στην ορθοδοντική θεραπεία περίπλοκων προβληµάτων ...
)
[11] => Array
(
[from] => 28
[to] => 28
[title] => Η επόµενη γενιά εµφυτευµάτων θα έχει σχεδίαση για άµεση φόρτιση
[description] => Η επόµενη γενιά εµφυτευµάτων θα έχει σχεδίαση για άµεση φόρτιση
)
[12] => Array
(
[from] => 29
[to] => 33
[title] => Στοµατική υγιεινή και συντήρηση οδοντικών εµφυτευµάτων
[description] => Στοµατική υγιεινή και συντήρηση οδοντικών εµφυτευµάτων
)
[13] => Array
(
[from] => 34
[to] => 34
[title] => Μεταλλοκεραµικά - Οικεία κι όµως διαφορετικά
[description] => Μεταλλοκεραµικά - Οικεία κι όµως διαφορετικά
)
[14] => Array
(
[from] => 36
[to] => 37
[title] => Ανταπόκριση από το συνέδριο την OMNI PRESS «Ξεκινώντας τα Εµφυτεύµατα»
[description] => Ανταπόκριση από το συνέδριο την OMNI PRESS «Ξεκινώντας τα Εµφυτεύµατα»
)
[15] => Array
(
[from] => 38
[to] => 39
[title] => Worldental Communiqué 2009 Congress issue
[description] => Worldental Communiqué 2009 Congress issue
)
)
)
[permalink] => https://e.dental-tribune.com/epaper/dt-greece-0209/
[post_title] => DT Greece
[client] =>
[client_slug] =>
[pages_generated] => 1729255787
[pages] => Array
(
[1] => Array
(
[image_url] => Array
(
[2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/2000/page-0.jpg
[1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/1000/page-0.jpg
[200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/200/page-0.jpg
)
[key] => Array
(
[2000] => 53898-83740684/2000/page-0.jpg
[1000] => 53898-83740684/1000/page-0.jpg
[200] => 53898-83740684/200/page-0.jpg
)
[ads] => Array
(
)
[html_content] =>
)
[2] => Array
(
[image_url] => Array
(
[2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/2000/page-1.jpg
[1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/1000/page-1.jpg
[200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/200/page-1.jpg
)
[key] => Array
(
[2000] => 53898-83740684/2000/page-1.jpg
[1000] => 53898-83740684/1000/page-1.jpg
[200] => 53898-83740684/200/page-1.jpg
)
[ads] => Array
(
)
[html_content] =>
)
[3] => Array
(
[image_url] => Array
(
[2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/2000/page-2.jpg
[1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/1000/page-2.jpg
[200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/200/page-2.jpg
)
[key] => Array
(
[2000] => 53898-83740684/2000/page-2.jpg
[1000] => 53898-83740684/1000/page-2.jpg
[200] => 53898-83740684/200/page-2.jpg
)
[ads] => Array
(
)
[html_content] =>
)
[4] => Array
(
[image_url] => Array
(
[2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/2000/page-3.jpg
[1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/1000/page-3.jpg
[200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/200/page-3.jpg
)
[key] => Array
(
[2000] => 53898-83740684/2000/page-3.jpg
[1000] => 53898-83740684/1000/page-3.jpg
[200] => 53898-83740684/200/page-3.jpg
)
[ads] => Array
(
)
[html_content] =>
)
[5] => Array
(
[image_url] => Array
(
[2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/2000/page-4.jpg
[1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/1000/page-4.jpg
[200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/200/page-4.jpg
)
[key] => Array
(
[2000] => 53898-83740684/2000/page-4.jpg
[1000] => 53898-83740684/1000/page-4.jpg
[200] => 53898-83740684/200/page-4.jpg
)
[ads] => Array
(
)
[html_content] =>
)
[6] => Array
(
[image_url] => Array
(
[2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/2000/page-5.jpg
[1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/1000/page-5.jpg
[200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/200/page-5.jpg
)
[key] => Array
(
[2000] => 53898-83740684/2000/page-5.jpg
[1000] => 53898-83740684/1000/page-5.jpg
[200] => 53898-83740684/200/page-5.jpg
)
[ads] => Array
(
)
[html_content] =>
)
[7] => Array
(
[image_url] => Array
(
[2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/2000/page-6.jpg
[1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/1000/page-6.jpg
[200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/200/page-6.jpg
)
[key] => Array
(
[2000] => 53898-83740684/2000/page-6.jpg
[1000] => 53898-83740684/1000/page-6.jpg
[200] => 53898-83740684/200/page-6.jpg
)
[ads] => Array
(
)
[html_content] =>
)
[8] => Array
(
[image_url] => Array
(
[2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/2000/page-7.jpg
[1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/1000/page-7.jpg
[200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/200/page-7.jpg
)
[key] => Array
(
[2000] => 53898-83740684/2000/page-7.jpg
[1000] => 53898-83740684/1000/page-7.jpg
[200] => 53898-83740684/200/page-7.jpg
)
[ads] => Array
(
)
[html_content] =>
)
[9] => Array
(
[image_url] => Array
(
[2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/2000/page-8.jpg
[1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/1000/page-8.jpg
[200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/200/page-8.jpg
)
[key] => Array
(
[2000] => 53898-83740684/2000/page-8.jpg
[1000] => 53898-83740684/1000/page-8.jpg
[200] => 53898-83740684/200/page-8.jpg
)
[ads] => Array
(
)
[html_content] =>
)
[10] => Array
(
[image_url] => Array
(
[2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/2000/page-9.jpg
[1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/1000/page-9.jpg
[200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/200/page-9.jpg
)
[key] => Array
(
[2000] => 53898-83740684/2000/page-9.jpg
[1000] => 53898-83740684/1000/page-9.jpg
[200] => 53898-83740684/200/page-9.jpg
)
[ads] => Array
(
)
[html_content] =>
)
[11] => Array
(
[image_url] => Array
(
[2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/2000/page-10.jpg
[1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/1000/page-10.jpg
[200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/200/page-10.jpg
)
[key] => Array
(
[2000] => 53898-83740684/2000/page-10.jpg
[1000] => 53898-83740684/1000/page-10.jpg
[200] => 53898-83740684/200/page-10.jpg
)
[ads] => Array
(
)
[html_content] =>
)
[12] => Array
(
[image_url] => Array
(
[2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/2000/page-11.jpg
[1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/1000/page-11.jpg
[200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/200/page-11.jpg
)
[key] => Array
(
[2000] => 53898-83740684/2000/page-11.jpg
[1000] => 53898-83740684/1000/page-11.jpg
[200] => 53898-83740684/200/page-11.jpg
)
[ads] => Array
(
)
[html_content] =>
)
[13] => Array
(
[image_url] => Array
(
[2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/2000/page-12.jpg
[1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/1000/page-12.jpg
[200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/200/page-12.jpg
)
[key] => Array
(
[2000] => 53898-83740684/2000/page-12.jpg
[1000] => 53898-83740684/1000/page-12.jpg
[200] => 53898-83740684/200/page-12.jpg
)
[ads] => Array
(
)
[html_content] =>
)
[14] => Array
(
[image_url] => Array
(
[2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/2000/page-13.jpg
[1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/1000/page-13.jpg
[200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/200/page-13.jpg
)
[key] => Array
(
[2000] => 53898-83740684/2000/page-13.jpg
[1000] => 53898-83740684/1000/page-13.jpg
[200] => 53898-83740684/200/page-13.jpg
)
[ads] => Array
(
)
[html_content] =>
)
[15] => Array
(
[image_url] => Array
(
[2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/2000/page-14.jpg
[1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/1000/page-14.jpg
[200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/200/page-14.jpg
)
[key] => Array
(
[2000] => 53898-83740684/2000/page-14.jpg
[1000] => 53898-83740684/1000/page-14.jpg
[200] => 53898-83740684/200/page-14.jpg
)
[ads] => Array
(
)
[html_content] =>
)
[16] => Array
(
[image_url] => Array
(
[2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/2000/page-15.jpg
[1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/1000/page-15.jpg
[200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/200/page-15.jpg
)
[key] => Array
(
[2000] => 53898-83740684/2000/page-15.jpg
[1000] => 53898-83740684/1000/page-15.jpg
[200] => 53898-83740684/200/page-15.jpg
)
[ads] => Array
(
)
[html_content] =>
)
[17] => Array
(
[image_url] => Array
(
[2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/2000/page-16.jpg
[1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/1000/page-16.jpg
[200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/200/page-16.jpg
)
[key] => Array
(
[2000] => 53898-83740684/2000/page-16.jpg
[1000] => 53898-83740684/1000/page-16.jpg
[200] => 53898-83740684/200/page-16.jpg
)
[ads] => Array
(
)
[html_content] =>
)
[18] => Array
(
[image_url] => Array
(
[2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/2000/page-17.jpg
[1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/1000/page-17.jpg
[200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/200/page-17.jpg
)
[key] => Array
(
[2000] => 53898-83740684/2000/page-17.jpg
[1000] => 53898-83740684/1000/page-17.jpg
[200] => 53898-83740684/200/page-17.jpg
)
[ads] => Array
(
)
[html_content] =>
)
[19] => Array
(
[image_url] => Array
(
[2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/2000/page-18.jpg
[1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/1000/page-18.jpg
[200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/200/page-18.jpg
)
[key] => Array
(
[2000] => 53898-83740684/2000/page-18.jpg
[1000] => 53898-83740684/1000/page-18.jpg
[200] => 53898-83740684/200/page-18.jpg
)
[ads] => Array
(
)
[html_content] =>
)
[20] => Array
(
[image_url] => Array
(
[2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/2000/page-19.jpg
[1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/1000/page-19.jpg
[200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/200/page-19.jpg
)
[key] => Array
(
[2000] => 53898-83740684/2000/page-19.jpg
[1000] => 53898-83740684/1000/page-19.jpg
[200] => 53898-83740684/200/page-19.jpg
)
[ads] => Array
(
)
[html_content] =>
)
[21] => Array
(
[image_url] => Array
(
[2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/2000/page-20.jpg
[1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/1000/page-20.jpg
[200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/200/page-20.jpg
)
[key] => Array
(
[2000] => 53898-83740684/2000/page-20.jpg
[1000] => 53898-83740684/1000/page-20.jpg
[200] => 53898-83740684/200/page-20.jpg
)
[ads] => Array
(
)
[html_content] =>
)
[22] => Array
(
[image_url] => Array
(
[2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/2000/page-21.jpg
[1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/1000/page-21.jpg
[200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/200/page-21.jpg
)
[key] => Array
(
[2000] => 53898-83740684/2000/page-21.jpg
[1000] => 53898-83740684/1000/page-21.jpg
[200] => 53898-83740684/200/page-21.jpg
)
[ads] => Array
(
)
[html_content] =>
)
[23] => Array
(
[image_url] => Array
(
[2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/2000/page-22.jpg
[1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/1000/page-22.jpg
[200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/200/page-22.jpg
)
[key] => Array
(
[2000] => 53898-83740684/2000/page-22.jpg
[1000] => 53898-83740684/1000/page-22.jpg
[200] => 53898-83740684/200/page-22.jpg
)
[ads] => Array
(
)
[html_content] =>
)
[24] => Array
(
[image_url] => Array
(
[2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/2000/page-23.jpg
[1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/1000/page-23.jpg
[200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/200/page-23.jpg
)
[key] => Array
(
[2000] => 53898-83740684/2000/page-23.jpg
[1000] => 53898-83740684/1000/page-23.jpg
[200] => 53898-83740684/200/page-23.jpg
)
[ads] => Array
(
)
[html_content] =>
)
[25] => Array
(
[image_url] => Array
(
[2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/2000/page-24.jpg
[1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/1000/page-24.jpg
[200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/200/page-24.jpg
)
[key] => Array
(
[2000] => 53898-83740684/2000/page-24.jpg
[1000] => 53898-83740684/1000/page-24.jpg
[200] => 53898-83740684/200/page-24.jpg
)
[ads] => Array
(
)
[html_content] =>
)
[26] => Array
(
[image_url] => Array
(
[2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/2000/page-25.jpg
[1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/1000/page-25.jpg
[200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/200/page-25.jpg
)
[key] => Array
(
[2000] => 53898-83740684/2000/page-25.jpg
[1000] => 53898-83740684/1000/page-25.jpg
[200] => 53898-83740684/200/page-25.jpg
)
[ads] => Array
(
)
[html_content] =>
)
[27] => Array
(
[image_url] => Array
(
[2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/2000/page-26.jpg
[1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/1000/page-26.jpg
[200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/200/page-26.jpg
)
[key] => Array
(
[2000] => 53898-83740684/2000/page-26.jpg
[1000] => 53898-83740684/1000/page-26.jpg
[200] => 53898-83740684/200/page-26.jpg
)
[ads] => Array
(
)
[html_content] =>
)
[28] => Array
(
[image_url] => Array
(
[2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/2000/page-27.jpg
[1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/1000/page-27.jpg
[200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/200/page-27.jpg
)
[key] => Array
(
[2000] => 53898-83740684/2000/page-27.jpg
[1000] => 53898-83740684/1000/page-27.jpg
[200] => 53898-83740684/200/page-27.jpg
)
[ads] => Array
(
)
[html_content] =>
)
[29] => Array
(
[image_url] => Array
(
[2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/2000/page-28.jpg
[1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/1000/page-28.jpg
[200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/200/page-28.jpg
)
[key] => Array
(
[2000] => 53898-83740684/2000/page-28.jpg
[1000] => 53898-83740684/1000/page-28.jpg
[200] => 53898-83740684/200/page-28.jpg
)
[ads] => Array
(
)
[html_content] =>
)
[30] => Array
(
[image_url] => Array
(
[2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/2000/page-29.jpg
[1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/1000/page-29.jpg
[200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/200/page-29.jpg
)
[key] => Array
(
[2000] => 53898-83740684/2000/page-29.jpg
[1000] => 53898-83740684/1000/page-29.jpg
[200] => 53898-83740684/200/page-29.jpg
)
[ads] => Array
(
)
[html_content] =>
)
[31] => Array
(
[image_url] => Array
(
[2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/2000/page-30.jpg
[1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/1000/page-30.jpg
[200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/200/page-30.jpg
)
[key] => Array
(
[2000] => 53898-83740684/2000/page-30.jpg
[1000] => 53898-83740684/1000/page-30.jpg
[200] => 53898-83740684/200/page-30.jpg
)
[ads] => Array
(
)
[html_content] =>
)
[32] => Array
(
[image_url] => Array
(
[2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/2000/page-31.jpg
[1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/1000/page-31.jpg
[200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/200/page-31.jpg
)
[key] => Array
(
[2000] => 53898-83740684/2000/page-31.jpg
[1000] => 53898-83740684/1000/page-31.jpg
[200] => 53898-83740684/200/page-31.jpg
)
[ads] => Array
(
)
[html_content] =>
)
[33] => Array
(
[image_url] => Array
(
[2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/2000/page-32.jpg
[1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/1000/page-32.jpg
[200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/200/page-32.jpg
)
[key] => Array
(
[2000] => 53898-83740684/2000/page-32.jpg
[1000] => 53898-83740684/1000/page-32.jpg
[200] => 53898-83740684/200/page-32.jpg
)
[ads] => Array
(
)
[html_content] =>
)
[34] => Array
(
[image_url] => Array
(
[2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/2000/page-33.jpg
[1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/1000/page-33.jpg
[200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/200/page-33.jpg
)
[key] => Array
(
[2000] => 53898-83740684/2000/page-33.jpg
[1000] => 53898-83740684/1000/page-33.jpg
[200] => 53898-83740684/200/page-33.jpg
)
[ads] => Array
(
)
[html_content] =>
)
[35] => Array
(
[image_url] => Array
(
[2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/2000/page-34.jpg
[1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/1000/page-34.jpg
[200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/200/page-34.jpg
)
[key] => Array
(
[2000] => 53898-83740684/2000/page-34.jpg
[1000] => 53898-83740684/1000/page-34.jpg
[200] => 53898-83740684/200/page-34.jpg
)
[ads] => Array
(
)
[html_content] =>
)
[36] => Array
(
[image_url] => Array
(
[2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/2000/page-35.jpg
[1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/1000/page-35.jpg
[200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/200/page-35.jpg
)
[key] => Array
(
[2000] => 53898-83740684/2000/page-35.jpg
[1000] => 53898-83740684/1000/page-35.jpg
[200] => 53898-83740684/200/page-35.jpg
)
[ads] => Array
(
)
[html_content] =>
)
[37] => Array
(
[image_url] => Array
(
[2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/2000/page-36.jpg
[1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/1000/page-36.jpg
[200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/200/page-36.jpg
)
[key] => Array
(
[2000] => 53898-83740684/2000/page-36.jpg
[1000] => 53898-83740684/1000/page-36.jpg
[200] => 53898-83740684/200/page-36.jpg
)
[ads] => Array
(
)
[html_content] =>
)
[38] => Array
(
[image_url] => Array
(
[2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/2000/page-37.jpg
[1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/1000/page-37.jpg
[200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/200/page-37.jpg
)
[key] => Array
(
[2000] => 53898-83740684/2000/page-37.jpg
[1000] => 53898-83740684/1000/page-37.jpg
[200] => 53898-83740684/200/page-37.jpg
)
[ads] => Array
(
)
[html_content] =>
)
[39] => Array
(
[image_url] => Array
(
[2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/2000/page-38.jpg
[1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/1000/page-38.jpg
[200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/200/page-38.jpg
)
[key] => Array
(
[2000] => 53898-83740684/2000/page-38.jpg
[1000] => 53898-83740684/1000/page-38.jpg
[200] => 53898-83740684/200/page-38.jpg
)
[ads] => Array
(
)
[html_content] =>
)
[40] => Array
(
[image_url] => Array
(
[2000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/2000/page-39.jpg
[1000] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/1000/page-39.jpg
[200] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/200/page-39.jpg
)
[key] => Array
(
[2000] => 53898-83740684/2000/page-39.jpg
[1000] => 53898-83740684/1000/page-39.jpg
[200] => 53898-83740684/200/page-39.jpg
)
[ads] => Array
(
)
[html_content] =>
)
)
[pdf_filetime] => 1729255731
[s3_key] => 53898-83740684
[pdf] => DTGR0209.pdf
[pdf_location_url] => https://e.dental-tribune.com/tmp/dental-tribune-com/53898/DTGR0209.pdf
[pdf_location_local] => /var/www/vhosts/e.dental-tribune.com/httpdocs/tmp/dental-tribune-com/53898/DTGR0209.pdf
[should_regen_pages] =>
[pdf_url] => https://epaper-dental-tribune.s3.eu-central-1.amazonaws.com/53898-83740684/epaper.pdf
[pages_text] => Array
(
[1] =>
dti
DENTAL TRIBUNE
The World’s Dental Newspaper Greek Edition
EΛΛΑ∆Α, ΜΑΡΤΙΟΣ - ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2009
Επιστήµη & Ερευνα
ΤΟΜΟΣ 5, ΤΕΥΧΟΣ 23
Πρακτικά Θέµατα
Tάσεις & Εφαρµογές
Συνέδρια και άλλα
4 ταΞεκινώντας
Εµφυτεύµατα
o Συνέδριο
Αθήνα, 6 - 7 Μαρτίου 2009
Ξενοδοχείο, Athens Imperial
Η Γε ν ε τικ ή, σ ήµε ρ α , ε ίν α ι
µ ι α τ α χ έ ω ς α ν απ τ υ σ σ ό µ ε ν η
επιστήµη που επηρεάζει άµεσ α κ α ι τ η σ ύ γ χρ ο ν η ο δ ο ν τ ια τ ρι κ ή .
σελίδα 10
Εν Συντοµία
Τα οδοντιατρεία
µπορεί να είναι
βλαπτικά για
το περιβάλλον
Η µη ελεγχόµενη λειτουργία των οδοντιατρείων µπορεί να αποτελέσει µία πηγή επικίνδυνης µόλυνσης των
αποθεµάτων νερού µε
υδράργυρο.
Σε εξετάσεις που έγιναν
στα απόβλητα νερού
από δύο οδοντιατρεία,
ερευνητές που Πανεπιστηµίου του Ιλινόις στις
ΗΠΑ µέτρησαν υψηλές
συγκεντρώσεις µεθυλιωµένου υδραργύρου.
Αυτή η χηµική ένωση
µπορεί να επιδράσει τοξικά στον εγκέφαλο και
στο νευρικό σύστηµα και
αυτό µπορεί να υλοποιηθεί µε τη διασπορά αυτής της ένωσης στη δια DT σελίδα 2
www.dental-tribune.gr
Ο σ ύ γχρ ονος οδοντ ί ατρ ος
πρέπει να µεγιστοποιήσει την
α ποδ οτ ικ ό τ η τ α τ ου ώ σ τ ε ν α
είναι παραγωγικός για την δικ ή τ ο υ ε π ιτ υ χ ί α .
σελίδα 19
Η Ε µβ ι ο µ η χ α ν ι κ ή α ν τ ι µ ε τ ώ π ι σ η τ ο υ α σ θ ε ν ή π ρ ο ϋπ ο θ έ τ ει ά ρ ι σ τε ς γ ν ώ σει ς Β ιο λ ο γ ί α ς κα ι Μ ηχ α ν ι κή ς µ ε σ κο π ό τ η ν ιδ α ν ι κ ή θ ε ρ α π ε ί α
σελίδα 26
Α ν τ α π ό κ ρ ισ η α π ό το συ ν έδ ρ ι ο « Ξ ε κ ι ν ώ ν τα ς τ α Ε µ φ υ τεύ µατα» για τον γ ενικό
ο δ ο ν τ ί α τ ρ ο , π ο υ δ ι ο ρ γ άν ω σ ε
η om ni pre ss.
σελίδα 36
Τώρα και στη χώρα µας!
Μία εναλλακτική
λύση για τους οδοντιατρικούς ασθενείς που
φοβούνται τη βελόνα
Heather Victorn
Έχει διαπιστωθεί ότι ποσοστό µέχρι και 15% του γενικού πληθυσµού αρνείται ή
αποφεύγει την απαραίτητη
οδοντιατρική θεραπεία κυρίως επειδή φοβάται τις ενέσεις στο στόµα. Αυτή η κατάσταση είναι ιατρικά γνωστή ως βελονοφοβία ή φοβία
της βελόνας και πρόκειται
για ένα ισχυρό φόβο για τις
βελόνες που συνήθως αναπτύσσεται για πρώτη φορά
στα πρώτα παιδικά χρόνια
και µπορεί να συνεχιστεί και
στην ενήλικη ζωή επηρεάζοντας ανθρώπους όλων των
ηλικιών.
Για τους βελονοφοβικούς, η
απλή οπτική επαφή µε µία βελόνα µπορεί να ενεργοποιήσει µία φυσική αλυσιδωτή
αντίδραση που έχει σχέση µε
τα αγγεία και τα νεύρα µε συνέπεια την ενεργοποίηση
κεντρικών νεύρων, τη διαστολή αιµοφόρων αγγείων,
την πτώση της πίεσης του αίµατος και τη λιποθυµία του
ασθενή. Άλλα συµπτώµατα
είναι το άγχος, ο πανικός, η
ναυτία, ο ελαφρύς πονοκέφαλος, η ωχρότητα του δέρµατος, η ζάλη, η δυσκολία
αναπνοής, η έντονη κινητικότητα, η ισχυρή εφίδρωση
και µερικές φορές ακόµη και
η απώλεια του ελέγχου των
ούρων. Τα φοβικά ένστικτα
των βελονοφοβικών ασθενών
ενεργοποιούνται άµεσα προτού ακόµη η βελόνα έλθει σε
επαφή µε την επιφάνεια του
σώµατος. Επειδή τα άτοµα
που πάσχουν από βελονοφοβία χρειάζονται πολλή προσπάθεια για να ξεπεράσουν
αυτή την κατάσταση, είναι
πολύ δύσκολο να φτάσουν
καν στην πόρτα ενός οδοντιατρείου. Σε πολλά από αυτά θα ήταν καλύτερα να γίνεται γενική αναισθησία µε
ενδοφλέβια έγχυση για µία
οδοντιατρική εργασία παρά
να έχουν το διαρκή φόβο ή
τη νευρικότητα των πολλαπλών τσιµπηµάτων στο στόµα. Όµως εδώ υπάρχει ένα
ακόµη πρόβληµα δεδοµένου
ότι και στη γενική αναισθησία χρησιµοποιείται επίσης
βελόνα. Συνεπώς ποιά είναι
η λύση για τα άτοµα που δεν
µπορούν να ανεχθούν τον πόνο και αγχώνονται µε τη βε DT σελίδα 2
Η φήµη του παγκόσµια. Η επιθυµία πολλών οδοντιάτρων να
τον π αρακολουθήσουν, πάρα
πολύ µεγάλη. Η δυνατότητα τώρα γίνεται πραγµατικότητα! Ο
διεθνούς φήµ ης οµι λητής Dr.
Ed McLaren θα βρίσκεται στην
Αθήνα στις 23 και 24 Μαΐου.
Για πρώτη φορά στη χώρα µας
ο διευθυντής του Κέντρου Αισ θ ητ ι κή ς Ο δ ο ν τ ι α τρ ι κή ς το υ
Πανεπιστη µίου UCLA, Προσθετολόγος-Κεραµίστας DDS,
MDT, Dr. McLaren θα βρεθεί
κ ο ν τ ά στ ο υ ς Έ λ λ η νε ς ο δ ο ντ ιά τ ρ ο υς , ό σ ο ι ε πι θ υµ ο ύ ν ν α
τον παρακολουθήσουν. Στις 23
Μαΐου σε µια ανοικτή Ηµερίδα στο άριστο συνεδριακό χώ-
ρο της Εθνικής Ασφαλιστικής
και στις 24 Μαΐου σε περιορισµένο αριθµό συµµετεχόντων
(25 οδοντίατροι).
Ο D r . M c L a r e n ε γ γ υά τ α ι ν α
παρουσιάσει τις τελευταίες κλινικές και εργαστηριακές εξελίξεις στον τοµέα της σύγχρον η ς Α ι σ θη τι κ ή ς κ α ι Ε π α ν ο ρ θ ωτ ι κ ής Οδ ο ντ ι ατ ρι κ ή ς. Η
πρώτης τάξεως ευκαιρία που
παρουσιάζεται στους Έλληνες
οδοντιάτρους σίγουρα δεν πρέπει να περάσει ανεκµετάλλευτη. Προγραµµατίστε λοιπόν τη
συµµετοχή σας στη συγκεκριµένη Ηµερίδα και αναβαθµίστε τις γνώσεις σας στο επάγγελµά σας. DT
Οι πιό σύγχρονες µεθοδολογίες
στην αισθητική οδοντιατρική
Dr. Ed McLaren
23 Μαϊου 2009
Συνεδριακό Κέντρο
Εθνικής Ασφαλιστικής
ΟΡΓΑΝΩΣΗ
ΜΕΓΑΣ ΧΟ ΡΗΓΟΣ
ΧΟΡΗΓΟ I
[2] =>
dti
2
DENTAL TRIBUNE Greek Edition
Γενικού ενδιαφέροντος
DT σελίδα 1
λόνα αλλά χρειάζονται
κάποια απαραίτητη
οδοντιατρική θεραπεία;
Η χορήγηση διαφόρων
παραγόντων κατασταλτικών του ΚΝΣ στην
οδοντιατρική πράξη
αποτελεί µία ασφαλή
και αποτελεσµατική
εναλλακτική λύση για τη
γενική αναισθησία
στους βελονοφοβικούς
ασθενείς χωρίς καν τη
χρήση βελόνας. Επίσης
τα άτοµα σπάνια θυµούνται τις ενδοστοµατικές ενέσεις που γίνονται σ' αυτά κατά τις διάφορες εργασίες λόγω
της βαθιάς αµνησίας
που δηµιουργείται µε τη
χορήγηση ηρεµιστικών
από το στόµα. Οι κατάλληλα εκπαιδευµένοι
οδοντίατροι µπορούν να
εφαρµόσουν διάφορα
πρωτόκολλα για την εύκολη, άνετη και ασφαλή
καταστολή ακόµη και
των πιο νευρικών και
φοβισµένων βελονοφοβικών ασθενών. Τα διάφορα φάρµακα από το
στόµα που καταπίνονται
αυτούσια ή µασώνται
και χορηγούνται υπογλώσσια µπορούν να χαλαρώσουν και να ηρεµήσουν τους ασθενείς
κατά τις οδοντιατρικές
εργασίες. Μία σηµαντική στρατηγική καταπολέµησης των βελονοφοβικών συµπτωµάτων
έχει σχέση µε την αντιµετώπιση του άγχους
που εµφανίζεται πριν
από µία οδοντιατρική
συνεδρία. Ανάλογα µε
το σχήµα, τα φάρµακα
µπορούν να ληφθούν
και την προηγούµενη
νύχτα ή το πρωί της θεραπείας ανακουφίζοντας τη νευρικότητα, τις
εξάρσεις και το άγχος
του ασθενή προτού αυτός φτάσει στο ιατρείο.
Εδώ πρέπει να σηµειώσουµε ότι µερικοί άνθρωποι µε βελονοφοβία
φοβούνται περισσότερο
τον πόνο που θα προκαλέσει η ένεση από την
ίδια τη βελόνα. Τα επιφανειακά αναισθητικά
και τζελ που χρησιµο-
ποιούνται στο σηµείο
της ένεσης µπορούν να
προσφέρουν κάποια
ανακούφιση. Όµως, σε
συνδυασµό µε τη λήψη
ηρεµιστικών από το στόµα αποτελούν µία θετική εναλλακτική λύση
για την καταπολέµηση
του φόβου και της νευρικότητας που αισθάνονται συνήθως οι βελονοφοβικοί ασθενείς.
Ασκώντας την Οδοντιατρική µε ένα αποτελεσµατικό νέο τρόπο µπορούµε επίσης να δώσουµε στους βελονοφοβικούς ασθενείς τη δύναµη να επιζητήσουν
και άλλες µορφές ιατρικής θεραπείας για προβλήµατα του οργανι-
σµού τους που τα έχουν
αγνοήσει. Αυτά τα άτοµα αποφεύγουν οποιεσδήποτε εργασίες οδοντιατρικές ή άλλες που
συνδέονται µε τη χρήση
βελονών, αναβάλλοντας
ή καθυστερώντας απαραίτητες αιµατολογικές
εξετάσεις, εµβολιασµούς ή και άλλες µικροεπεµβάσεις που
µπορεί να τους σώσουν
τη ζωή όπως οι βιοψίες
του δέρµατος.
Η οδοντιατρική θεραπεία µε τη χρήση ηρεµιστικών από το στόµα
φέρνει τους βελονοφοβικούς ασθενείς ένα βήµα πλησιέστερα στην
καταπολέµηση των φόβων τους και δίνει στους
οδοντιάτρους τη βεβαιότητα ότι προσφέρουν
την καλύτερη δυνατή
ποιοτική φροντίδα ενώ
οι ασθενείς έχουν την
εµπιστοσύνη πως τους
προσφέρεται η απαιτούµενη οδοντιατρική
θεραπεία. DT
Βιβλιογραφία
http://jindarticles.comlp/arlicles/
mCm0689/is_n2_v41/aU
7276569/ print
http://abcnews.go.com/print?id.
4072974
http://www.medscape.com/vie
w article/555551)
Αναδηµοσίευση από το DTI
Asia Pacific Edition No 4 Vol 6
International Imprint
Εν Συντοµία
τροφική αλυσίδα µέσω των ψαριών αλλά
και άλλων οργανισµών που ζουν στο νερό
ή το χρησιµοποιούν για την επιβίωσή τους.
Licensing by Dental Tribune International
Publisher Torsten Oemus
Group Editor/Managing Editor DT Asia Pacific
Editorial Assistants
Daniel Zimmermann, newsroom@dental-tribune.com
Claudia Salwiczek • c.salwiczek@dental-tribune.com
+4934148474107
Anke Schiemann • a.schiemann@dental-tribune.com
Managing Editor German Publications
DT σελίδα 1
Ο παράγοντας ΒΡΑ είναι επικίνδυνος για τους ζωντανούς
οργανισµούς
Για πρώτη φορά στα παγκόσµια χρονικά, η υπηρεσία δηµόσιας υγείας του Καναδά έκανε µία σηµαντική ανακοίνωση
σύµφωνα µε την οποία η χηµική ουσία
διφαινόλη Α-ΒΡΑ είναι επικίνδυνη για
την ανθρώπινη υγεία και ότι η έκθεση
σ' αυτήν πρέπει να είναι απόλυτα ελεγχόµενη.
Η ΒΡΑ είναι µία από τις ευρύτερα χρησιµοποιούµενες συνθετικές χηµικές ουσίες και αποτελεί τη βασική δοµική υπόσταση για τις πολυκαρβονικές ενώσεις
που χρησιµοποιούνται σε ένα ευρύ φάσµα βιοµηχανικών προϊόντων όπως τα
αποφρακτικά υλικά οδοντιατρικής χρήσης και οι συµπαγείς δίσκοι-CD.
Σύµφωνα µε τους ειδικούς, αυτή η διαπίστωση θα οδηγήσει στη λήψη µιας από
τις σηµαντικότερες ρυθµιστικές αποφάσεις όσον αφορά τη χρήση µιας χηµικής
ουσίας τις τελευταίες δεκαετίες και αναµένεται να ασκήσει πίεση σε αντίστοιχους φορείς της Ευρωπαϊκής Ένωσης
και των ΗΠΑ ώστε να αναθεωρήσουν
την έγκριση που είχαν δώσει παλαιότερα για τη χρήση αυτής της ουσίας.
Οι επιστηµονικές έρευνες έχουν συσχετίσει την έκθεση σε ίχνη ΒΡΑ σε πειραµατόζωα µε καταστάσεις που έχουν σχέση µε ορµονικές διαταραχές, πρόωρη
εφηβεία και αλλαγές στη δοµή του εγκεφάλου ιδίως σε καθοριστικές φάσεις
της ανάπτυξης του εµβρύου ή κατά την
πρώτη νεογνική ηλικία. DT
Αναδηµοσίευση
από το DTI Asia Pacific Edition No 4 Vol 6
Copy editors
Jeannette Enders
Sabrina Raaff
j.enders@dental-tribune.com
Hans Montschmann
International Editorial Board
President/CEO Peter Witteczek
Dr. Nasser Barghi, Ceramics, U.S.A
Director of Finance and Controlling Dan Wunderlich
Dr. Karl Behr, Endodontics, Germany
Marketing & Sales Services Daniela Zierke
Dr. George Freedman, Esthetics, Canada
License Incuiries Jorg Warschat
Dr. Howard Glazer, Cariology, U.S.A
Accounting Manuela Hunger
Prof. Dr. I. Krejci, Conservative Dentistry, Switzerland
Product ManagerBernhard Moldenhauer
Dr. Edward Lynch, Restorative, Ireland
Executive Producer Gernot Meyer
Dr. Ziv Mazor, Implantology, Israel
Ad Production Marius Mezger
Prof. Dr. Georg Meyer, Restorative, Germany
DesignerFranziska Dachsel
Prof. Dr. Rudolph Slavicek, Fuction, Austria
Dr. Marius Steigmann, Implantology, Germany
DENTAL TRIBUNE
The World’s Dental Newspaper · Greek Edition
Copyright 2008 by Dental Tribune International GmbH. All rights reserved.
Dental Tribune International
Holbeinstr. 29, 04229, Leipzig, Germany
Tel.: +49-341-48474-302 Fax: +49-341-48474-173
Internet: www.dti-publishing.com • E-mail: info@dental-tribune.com
Απαγορεύτεται η αναδηµοσιεύση όλου ή µέρους της ύλης του περιοδικού χωρίς
την γραπτή άδεια του εκδότη.
Regional Offices
Το Dental Tribune καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια για να παρουσιάσει µε
Asia Pacific
ακρίβεια τα κλινικά δεδοµένα και τα στοιχεία για τα νέα προϊόντα των διαφό-
Yonto Risio Communications Ltd
ρων κατασκευαστών, αλλά δεν αναλαµβάνει την ευθύνη για την αξιοπιστία αυ-
Room A, 26/F, 389 King’s Road, North Point, Hong Kong
τών των στοιχείων ή για τυχόν τυπογραφικά λάθη. Επίσης, οι εκδότες δεν φέρουν
Tel.: +852-3113-6177 Fax: +852-3113-6199
καµία ευθύνη όσον αφορά τις ονοµασίες των προϊόντων ή τις δυνατότητές τους
ή αυτά που αναφέρονται από τις διαφηµιστικές εταιρείες. Οι απόψεις που εκ-
The Americas
φράζονται από τους συγγραφείς των διαφόρων άρθρων αντιπροσωπεύουν µόνον
Dental Tribune America, LLC• 213 West 35th Street, Suite 801
τους ίδιους και δεν εκφράζουν απαραίτητα και τις απόψεις του Dental Tribune
New York, NY 10001, U.S.A.
International
Tel.: +1-212-244-7181 • Fax: +1-212-224-7185
Ελληνική έκδοση
Ιδιοκτήτης
Τηλέφωνο
Fax
E-mail
Internet
Κωδικός
Omni Press, Ανδριτσαίνης 48, 111 46 Γαλάτσι
+210 2222637, +210 21320848
+210 2222785
omnipress@hol.gr
www.dental-tribune.gr
7656
Αιτήσια συνδροµή
30 €
Εµβασµα συνδροµών
ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ 179/44015225
ALPHA BANK
218/00-2002-000-260
Εκδότης-∆ιευθηντής Ιωάννης Ρούσσης
∆ιεύθυνση Σύνταξη ∆ηµήτρης Αρ.Αλεξόπουλος
Επιµέλεια ύλης
Ευάγγελος Καινούργιος
Ειδικοί Συνεργάτες Χρήστος Κωνσταντινίδης
Κατερίνα Σπυροπούλου
Βασιλική Καραθανάση
Αριστείδης Αλεξόπουλος
∆ιαφηµίσεις
∆ηµήτρης Ρούσσης
Κώστας Σταµούλης
επισκευθείτε µας : www.dental-tribune.gr
[3] =>
dti
DENTAL TRIBUNE Greek Edition
Πρακτικά θέµατα
Πως να αποκτήσετε τα µέγιστα οφέλη από
τη θεραπεία µε εµφυτεύµατα
Οι περισσότεροι εµφυτευµατολόγοι είναι άνθρωποι που µπορούν να
πετύχουν πάρα πολλά
πράγµατα. Έτσι θα πρέπει να είµαστε όλοι µε αυτό που ασχολούµαστε.
Αλλά για να φτάσουµε το
µέγιστο των δυνατοτήτων
του οδοντιατρείου µας,
δεν µπορούµε να το κάνουµε µόνοι µας. Χρειάζεται µία ισχυρή οµάδα
που θα βοηθήσει το οδοντιατρείο να φτάσει σε µεγαλύτερα επίπεδα επιτυχίας. Θα πρέπει να συνεργαστείτε µε την οδοντιατρική σας οµάδα-όχι
γύρω από αυτήν. Με βάση περισσότερα από 22
χρόνια εµπειρίας ως σύµβουλος σε εκατοντάδες
οδοντιάτρους που τοποθετούν εµφυτεύµατα, η
Levin Group αποφάσισε
πως για να φτάσει ένα
οδοντιατρείο στο επόµενο επίπεδο µε τα εµφυτεύµατα, θα πρέπει να
εξασκήσετε και τις ηγετικές σας ικανότητες στο
επόµενο επίπεδο.
Η Levin Group διδάσκει
πως υπάρχουν 5 στάδια
για έναν ηγέτη: ο αρχάριος επικεφαλής, ο ικανός επικεφαλής, ο εργατικός επικεφαλής, ο έξυπνος επικεφαλής (που συνεργάζεται µε άλλους)
και ο στρατηγικός επικεφαλής.
Επίπεδο 1
O αρχάριος
επικεφαλής
Ο αρχάριος επικεφαλής
έχει καλές χειρουργικές
ικανότητες για τα εµφυτεύµατα, αλλά δεν είναι
έµπειρος στην καθοδήγηση ενός οδοντιατρείου.
Έχει λίγα εφαρµοσµένα
συστήµατα στο οδοντιατρείο και τα χειρίζεται
όπως µπορεί στο βαθµό
που αφορά το οδοντιατρείο. Αυτή η φάση διαρ-
κεί τυπικά από ένα έως
τρία χρόνια. Ο καθένας
ξεκινά ως αρχάριος επικεφαλής.
Επίπεδο 2
O ικανός επικεφαλής
Ο ικανός επικεφαλής εργάζεται µερικά χρόνια κι
έχει προσαρµοστεί σε µία
ρουτίνα. Ένας οδοντίατρος φτάνει σε αυτό το
επίπεδο εργαζόµενος και
µαθαίνοντας µέσα από
την εµπειρία. Σε αυτό το
στάδιο ο οδοντίατρος αρχίζει να διαµορφώνει το
οδοντιατρείο του, θέτοντας τις βάσεις για µελλοντική επιτυχία
.
Επίπεδο 3
O εργατικός
επικεφαλής
Ο εργατικός επικεφαλής
έχει ξεπεράσει τα όριά
του. Αυτή η φάση ξεκινά
γύρω στον τέταρτο µε
πέµπτο χρόνο εργασίας
και µπορεί να συνεχιστεί
µέχρι τη σύνταξη. ∆εν είναι µία καλή φάση. Ο εµφυτευµατολόγος παρατηρεί πως το επιχειρηµατικό
κοµµάτι του οδοντιατρείου-όχι το κλινικό-του προκαλεί τη µεγαλύτερη ένταση κι εκνευρισµό.
Εκτός από το γεγονός πως
εργάζεται πολύ σκληρά,
κερδίζει συνήθως πολύ λιγότερα χρήµατα σε σχέση µε τις δυνατότητές του.
∆υστυχώς, πολλοί εµφυτευµατολόγοι περνούν το
µεγαλύτερο µέρος της καριέρας τους σε αυτήν τη
φάση.
Επίπεδο 4
O έξυπνος
επικεφαλής
Αυτό είναι το επίπεδο που
θέλετε να βρίσκεστε. Θα
κερδίζετε περισσότερα
χρήµατα και θα έχετε λιγότερο άγχος. Στο επίπεδο 4, ο οδοντίατρος εµπλέκεται λιγότερο σε επιχειρηµατικούς πρακτικούς τοµείς του οδοντιατρείου κι εστιάζεται περισσότερο στην παραγωγική κλινική θεραπεία και
τη διαχείριση των παραποµπών ασθενών.
Ωστόσο, για να φτάσετε
σε αυτό το στάδιο, οι εµφυτευµατολόγοι χρησιµοποιούν τη βοήθεια εξειδικευµένων συµβούλων
που συνεργάζονται µε το
οδοντιατρείο για να ενσωµατώσουν σύγχρονα
συστήµατα και να εκπαιδεύσουν την οδοντιατρική οµάδα να χρησιµοποιεί αποτελεσµατικά αυτά
τα συστήµατα. Οι σύµβουλοι καλούνται συχνά
να βοηθήσουν τους οδοντιάτρους σε άλλους τοµείς
της ζωής τους, όπως οικονοµικά και σχεδιασµός
µετά τη σύνταξη.
Επίπεδο 5
O στρατηγικός
επικεφαλής
Αυτό το επίπεδο δεν είναι για εµφυτευµατολόγος, αλλά για διακεκριµένους επιστήµονες- επιχειρηµατίες, δηλαδή αυτούς τους επικεφαλής που
λειτουργούν ως πηγή υπηρεσιών αλλά δεν πραγµατοποιούν καθηµερινή
εργασία. Οι περισσότεροι
εµφυτευµατολόγοι λατρεύουν τη δουλειά τους
και θέλουν να εξασκήσουν το επάγγελµά τους.
Επειδή οι περισσότεροι
εµφυτευµατολόγοι παρέχουν την θεραπεία στο
οδοντιατρείο τους, δε
χρειάζεται να φτάσουν
στο επίπεδο 5. Ωστόσο,
θα υπάρξουν φορές που
θα επιθυµείτε να λειτουργήσετε σε αυτό το
επίπεδο κάποιες λίγες
στιγµές της ηµέρας. Για
παράδειγµα, όταν καθορίζετε το όραµά σας κι εργάζεστε µε την οµάδα σας
για να θέσετε στόχους,
λειτουργείτε ως στρατηγικός ηγέτης. Αυτή είναι
µία αξιόλογη προσπάθεια
και µπορείτε να οδηγήσετε το οδοντιατρείο σας
σε υψηλότερο επίπεδο
παραγωγικότητας.
Γίνετε καλύτερος
ηγέτης στο
οδοντιατρείο σας
Οι περισσότεροι εµφυτευµατολόγοι περνούν
γρήγορα από τα επίπεδα
1 και 2, αλλά η πλειοψηφία των οδοντιάτρων µένουν προσκολληµένοι στο
επίπεδο 3 για µεγάλο µέρος της καριέρας τους. Το
επίπεδο 3 είναι ένα αξιοθαύµαστο επίτευγµα. Σηµαίνει πως έχετε αρκετούς ασθενείς και ζείτε
άνετα. Ωστόσο, το επίπεδο 3 µπορεί να είναι αναποτελεσµατικός τρόπος
για να εργάζεστε, και
σταδιακά θα σας κουράσει. Η µειωµένη παραγωγικότητα, η κόπωση, ο
εκνευρισµός, η βαρεµάρα, η απογοήτευση µε την
οµάδα κι η έλλειψη συµπάθειας προς τους παραπέµποντες οδοντιάτρους
είναι συµπτώµατα του επιπέδου 3. Αν δε µετακινηθείτε από αυτό το επίπεδο, το οδοντιατρείο σας
θα εµφανίζει µειωµένα
κέρδη, µειωµένη παραγωγικότητα κι αυξηµένο
άγχος.
Η κατάκτηση
της οικονοµικής
ανεξαρτησίας
Η µετάβαση από το επίπεδο 3 στο επίπεδο 4 είναι
µία διαδικασία που επιτρέπει στο οδοντιατρείο
να αυξήσει την παραγωγικότητά του και τα κέρδη του ενώ µειώνεται σηµαντικά το άγχος. Το επί-
πεδο 3 σηµαίνει πως ο
οδοντίατρος κάνει κάτι
που θα µπορούσε να γίνει είτε από κάποιο άλλο
µέλος του προσωπικού ή
ακόµη κι από κάποιον
εκτός οδοντιατρείου.
Όπως βλέπουµε από τους
πελάτες µας, το επίπεδο
4 σηµαίνει πως ο οδοντίατρος µετακινείται προς
την αφιέρωση του 98%
του χρόνου του στην άµεση θεραπεία ασθενών ή
συνεργασία µε άλλους
οδοντιάτρους, µε συνέπεια µέγιστη παραγωγικότητα και µέγιστα κέρδη.Το επίπεδο 4 επιτυγχάνεται µε τη συνεργασία.
Μερικοί µπορεί να παρερµηνεύσουν τη συνεργασία µε άλλους ως µεταφορά ευθυνών. Όταν
κατανέµετε τις επαγγελµατικές υποχρεώσεις, λέτε στα µέλη της οµάδας τι
πρέπει να κάνουν και βεβαιώνεστε πως το κατανοούν, τους δίνετε µία
διορία κι εκτιµάτε πώς
ολοκλήρωσαν τη δουλειά
που τους αναθέσατε. Αυτό, φυσικά, είναι καλύτερο από το να το κάνατε
µόνος σας, αλλά µπορεί
να απαιτεί επίσης αρκετή δουλειά. Η συνεργασία µε άλλους είναι µόνιµη. Τα µέλη του προσωπικού σας αποκτούν ευθύνη κι όχι απλά κατευθύνονται από εσάς-αναλαµβανουν την πλήρη εργασία και τους εµπιστευόµαστε την πλήρη
ολοκλήρωσή της. Αυτό
τους επιτρέπει την ολοκλήρωση των εργασιών
σας και σας αφήνει ελεύθερους να ασχοληθείτε µε
την θεραπεία των ασθενών σας.
Θέλετε να φτάσετε στο
επίπεδο 4 επειδή το επίπεδο 3 δεν είναι κι ό,τι καλύτερο για εσάς.
Η πορεία σας µέχρι το
επίπεδο 4 απαιτεί συχνά
τη βοήθεια ειδικών για
εµφυτευµατολόγους για
να φτάσετε το µέγιστο των
δυνατοτήτων σας ως επικεφαλής της οδοντιατρικής οµάδας. Ο εκσυγχρονισµός των συστηµάτων
σας είναι ένα κρίσιµο
στάδιο για να φτάσετε στο
επίπεδο 4. Ενώ η Leviv
Group εφαρµόζει τις πρα-
3
R.P.Levin, DDS
κτικές των πιο επιτυχηµένων οδοντιατρείων και
στη συνέχεια τις εξατοµικεύει για κάθε πελάτη, η
πρότασή µου είναι να
αξιολογηθεί κάθε σύστηµα. Αυτή η διαδικασία θα
επιτρέψει στο γιατρό και
την οµάδα να αναγνωρίσει κατά πόσον µπορεί να
βελτιωθεί κάθε σύστηµα.
Μόλις επανασχεδιαστούν
τα συστήµατα, η οµάδα θα
πρέπει να εκπαιδευθεί
στις νέες διαδικασίες και
πρωτόκολλα, µε τις ευθύνες να ανατίθενται στο
κατάλληλο µέλος της οµάδας. Η σωστή επίβλεψη
της οµάδας, σε συνδυασµό µε ανασχεδιασµένα
συστήµατα και µία κινητοποιηµένη οµάδα, επιτρέπει στο οδοντιατρείο
να φτάσει τις πραγµατικές του δυνατότητες.
Η θέση του επικεφαλής
σηµαίνει πως υπάρχει κάποιος που µπορεί να ξεπερνά τα εµπόδια για να
επιτύχει το οδοντιατρείο.
Η Levin Group έχει δει
πολλούς εµφυτευµατολόγους να µεταµορφώνουν
τα οδοντιατρεία τους και
να φτάνουν στο επόµενο
επίπεδο. Με τα σωστά συστήµατα, την εκπαίδευση
της οµάδας και τη βελτίωση των δεξιοτήτων,
µπορείτε να φτάσετε τις
πραγµατικές δυνατότητες
του οδοντιατρείου σας.
Αναδηµοσίευση από το Implant
Tribune, USA Edition
Ε ί ν α ι ι δ ρ υ τ ή ς κα ι π ρ ό ε δ ρ ο ς τ η ς
ο µ ώ ν υ µ η ς ε τ α ι ρ ία ς ο ργ ά ν ω σ η ς
κ α ι δ ι αχ ε ί ρ ι σ η ς ο δ ο ν τ ι α τ ρ ε ί ω ν
π ου λ ειτ ου ργε ί από το 19 8 5 κα ι
έχει γράψει πολλ ά άρθρα ενώ έχει
κ άνει κ αι σχετικ ές παρουσ ιά σεις
γ ι ' α υ τ ά τ α θέ µ α τ α .
[4] =>
dti
4
Γενικά Θέµατα
DENTAL TRIBUNE Greek Edition
ΟΙ ΜΑΣΚΕΣ
ΟΙ Ο∆ΟΝΤΙΑΤΡΟΙ
ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ
ΠΡΟΕΙ∆ΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ
ΝΑ ΦΟΡΙΟΥΝΤΑΙ
ΝΑ ΠΡΟΣΕΧΟΥΝ ΤΟΥΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ
ΣΩΣΤΑ
Το κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσηµάτων (ΚΕΠΝ) των ΗΠΑ και το Εθνικό Ινστιτούτο για Επαγγελµατική Ασφάλεια και Υγεία προειδοποιούν πως περισσότερο από τα τρία τέταρτα των ανθρώπων που χρησιµοποιούν µάσκες δεν
τις φορούν σωστά. Η αποτυχία σωστής
χρήσης τέτοιων µασκών αυξάνει τον κίνδυνο για επείγοντα περιστατικά και µπορεί να οδηγήσει σε πανδηµία.Η αµερικανική κυβέρνηση εξέτασε 538 ανθρώπους στη Νέα Ορλεάνη που χρησιµοποιούσαν µία κυπελλοειδή µάσκα που
ονοµάστηκε Ν95 µετά την καταστροφή
της πόλης από τον τυφώνα Κατρίνα το
2005. Οι κάτοικοι αναγκάστηκαν να χρησιµοποιήσουν τις µάσκες, που διηθούν
µικρά σωµατίδια και µικρόβια, που µπορεί να προκαλέσει αναπνευστικό ερεθισµό. Οι µάσκες Ν95 προτείνονται ως
ΜΕ ΦΥΜΑΤΙΩΣΗ
µέτρο προστασίας έναντι της φυµατίωσης και των ιών όπως ο Η5Ν1 της γρίπης των πτηνών.
Σύµφωνα µε µία έρευνα στο περιοδικό
Emerging Infectious Diseases, µόνο 24%
φορούσαν τις µάσκες σωστά. Οι ερευνητές, καθοδηγούµενοι από τον K.Cummings του ΚΕΠΝ, παρατήρησαν πως οι
µάσκες θα πρέπει να εφαρµόζουν σωστά µε ένα µεταλλικό σύρµα επάνω από
τη µύτη.
«Τα σφάλµατα περιελάµβαναν τη µη σύσφιξη του ιµάντα στη µύτη (71%) και τη
λανθασµένη τοποθέτηση των ιµάντων
στα αυτιά (52%). 22% φορούσαν τη µάσκα ανάποδα», ανέφεραν οι ερευνητές.Η γρίπη των πτηνών επηρεάζει κυρίως πουλερικά, αλλά έχει σκοτώσει 170
από τους 288 ανθρώπους που είχαν προσβληθεί σε 12 χώρες. DT
Οι οδοντίατροι κι όσοι ασχολούνται
µε επαγγέλµατα υγείας προειδοποιούνται να προσέχουν τους ασθενείς
που µπορεί να µολυνθούν µε φυµατίωση, ειδικά µε την αύξηση των περιστατικών ιδιαίτερα ανθεκτικής στα
φάρµακα φυµατίωσης. (XDR-TB).
Στις 21 Ιουνίου, ο Παγκόσµιος Οργανισµός Υγείας (ΠΟΥ) προειδοποίησε πως η XDR-TB προσβάλλει
25000 έως 30000 ασθενείς το χρόνο
και µπορεί να οδηγήσει σε παγκόσµια
πανδηµία αν παραµείνει ανεξέλεγκτη. Η νόσος, πρακτικά απρόσβλητη
από αντιβιοτικά, έχει αναφερθεί σε
37 χώρες από την εµφάνισή της το
2006.
Κάθε χρόνο, σχεδόν 8.8 εκατοµµύρια
άνθρωποι προσβάλλονται από φυµατίωση κι 1.6 εκατοµµύρια άνθρωποι
πεθαίνουν, σύµφωνα µε τον ΠΟΥ.
Σχεδόν 450000 άνθρωποι εµφανίζουν
µία ανθεκτικότερη µορφή της νόσου
που δεν θεραπεύεται µε φάρµακα
πρώτης γραµµής. Η ΧDR-ΤΒ αντιστέκεται ακόµη και σε φάρµακα δεύτερης γραµµής.
«Υπάρχει πιθανότητα να υποκατασταθεί αυτή η επιδηµία µε µία επιδηµία ανθεκτική στα φάρµακα.
Με άλλα λόγια, µπορεί να υπάρχουν
8 εκατοµµύρια περιστατικά φυµατίωσης ανθεκτικής στα φάρµακα σε
παγκόσµια κλίµακα. Και τότε θα επιστρέψουµε στην εποχή πριν από τα
αντιβιοτικά», προειδοποιεί ο Ρ.Νunn,
συντονιστής του τµήµατος καταπολέµησης της φυµατίωσης του ΠΟΥ.
«Έχουµε µόνο τα φάρµακα που έχουµε κι είναι πολύ πιθανό να µην υπάρξουν νέα φάρµακα για τουλάχιστον
άλλα 5 µε 10 χρόνια», προσθέτει. DT
Αναδηµοσίευση από το Ortho Tribune,
USA Edition, Αύγουστος-Σεπτέµβριος 2007
ΤΟ ΠΑΘΗΤΙΚΟ ΚΑΠΝΙΣΜΑ
ΕΙΝΑΙ ΕΠΙΚΙΝ∆ΥΝΟ
Οι οδοντίατροι θα πρέπει να υπενθυµίζουν στους ασθενείς τους πως το
κάπνισµα είναι τόσο επικίνδυνο για τη
στοµατική υγεία που ακόµη και το παθητικό κάπνισµα µπορεί να προκαλέσει νοσήµατα των ούλων.
Μία µελέτη στο Journal of Periodontology υποδεικνύει πως οι ασθενείς
που εκτέθηκαν σε παθητικό κάπνισµα
είναι πιο πιθανό να υποστούν οστική
καταστροφή, την κύρια αιτία απώλειας δοντιών.
Οι ερευνητές εξέτασαν ποντικούς
στους οποίους δηµιουργήθηκε περιοδοντική νόσος. Μία οµάδα δεν εκτέθηκε στο κάπνισµα. Οι άλλες δύο οµάδες εκτέθηκαν είτε σε εισρρόφηση
καπνού για 30 ηµέρες από µη ελαφριά
τσιγάρα (που περιέχουν µεγαλύτερη
ποσότητα πίσσας, νικοτίνης και µονοξειδίου του άνθρακα) ή ελαφριά
τσιγάρα (που περιέχουν χαµηλότερα
επίπεδα πίσσας, νικοτίνης και µονοξειδίου του άνθρακα).
Η µελέτη βρήκε πως η οστική απώλεια ήταν µεγαλύτερη σε ποντικούς
που εκτέθηκαν σε παθητικό κάπνισµα
ανεξάρτητα αν προερχόταν από ελαφριά ή όχι τσιγάρα.«Προηγούµενες
κλινικές µελέτες έχουν δείξει µία
ισχυρή θετική συσχέτιση µεταξύ καπνίσµατος και νοσηµάτων των ούλων.
Ωστόσο, αυτή η µελέτη είναι µοναδική επειδή αξιολογείται η επίδραση
του παθητικού καπνίσµατος στην περιοδοντίτιδα. «σηµείωσε ο συγγραφέας της µελέτης G.da R.NogueiraFilho, DDS.
''Αυτή η µελέτη αποδεικνύει στην
πράξη το γεγονός πως ακόµη κι αν
δεν καπνίζουµε, οι επιδράσεις του παθητικού καπνίσµατος µπορεί να είναι
καταστροφικές», αναφέρει ο πρόεδρος της Αµερικανικής Ακαδηµίας
Περιοδοντολογίας P.D.Miller, Jr.,
DDS.
«Μέρος της διατήρησης ενός υγιεινού τρόπου διαβίωσης είναι η αποφυγή χώρων µε πολλούς καπνιστές
όπως κλαµπ, µπαρ ακόµη και µερικά
εστιατόρια.
Η ακαδηµία συγχαίρει τις πόλεις που
λαµβάνουν µέτρα για να διατηρήσουν
όλους τους χώρους φιλοξενίας χωρίς
καπνιστές έτσι ώστε όλοι παρευρισκόµενοι όχι µόνο να περνούν καλά
αλλά και να έχουν καλύτερη συνολική υγεία». DT
[5] =>
dti
[6] =>
dti
6
DENTAL TRIBUNE Greek Edition
Τάσεις & Εφαρµογές - Ενδοδοντία
Ενηµέρωση για τις προόδους στην ενδοδοντία
B.L.Musikant, DMD - A.S.Deutsch, DMD
Θα διαφωνούσε κανείς
πως η πραγµατοποίηση
σύνθετων πραγµάτων µε
απλούστερο τρόπο χωρίς
να µειώνεται η ποιότητα
είναι ένας στόχος που
ορίζεται ως πρόοδος;
Στην Ενδοδοντία, η επεξεργασία στενών κεκαµµένων ριζών ως το
ακρορρίζιο είναι αρχικά
δύσκολη, επειδή τα εργαλεία που συστήνονται
συνήθως-οι ρίνες Κ-έρχονται σε τόσο στενή επαφή µε τα τοιχώµατα του
ριζικού σωλήνα που συναντούν µεγάλη αντίσταση καθιστώντας την
ακρορριζική προώθηση
του εργαλείου πιο δύσκολη (Εικ. 1). Πρόσφατα, µερικοί υποστηρίζουν
πως οι διευρυντήρες τριγωνικής διαµέτρου (Εικ.
2) συναντούν ακόµη µικρότερη αντίσταση κατά
µήκος και βελτιώνεται η
ακρορριζική επεξεργασία ακόµη περισσότερο
από τις ρίνες Κ. ∆υστυχώς, οι διευρυντήρες τριγωνικής διαµέτρου δεν
έχουν επαρκές πάχος διατοµής για να ξεπεράσουν
ακόµη και µία µικρή ενσφήνωση, µε συνέπεια
πρόωρη ακρορριζική ενσφήνωση.
Σε αυτήν την περίπτωση,
οι διευρυντήρες µε τριγωνική διάµετρο έχουν
αρκετή ελαστικότητα,
επιτρέποντας στο ακρορριζικό άκρο του εργαλείου να ενσφηνωθεί ενώ το
µυλικό τµήµα περιστρέφεται. Αυτό το πρόβληµα
περιπλέκεται όταν η περιστροφή στη µικρή ένταση που δηµιουργείται
από µία χειρολαβή µε λειτουργία 30 µοιρών, γίνεται εντονότερη (Εικ. 3).
Στην πράξη, η µεγάλη
ελαστικότητα δεν είναι
επιθυµητή.
Ένας διευρυντήρας τεταρτηµορίου µε τετράγωνη διατοµή, από την άλλη
πλευρά (Εικ. 4a-b), έχει
έναν εσωτερικό πυρήνα
που έχει 35% περισσότερο µέταλλο σε σχέση µε
ένα διευρυντήρα µε τριγωνική διατοµή, επιτρέποντας την πραγµατοποίηση της κίνησης της ενδοδοντικής χειρολαβής
στο µήκος του εργαλείου.
Εν συντοµία, θα χρει-
1
2
3
Εικ. 1 Κοντινή άποψη όπου παρουσιάζεται η ενσφήνωση των αυλάκων των ρινών Κ στην οδοντίνη.
Εικ. 2 ∆ιατοµή ενός διευρυντήρα τριγωνικής διατοµής.
Εικ. 3 Μία απεικόνιση της εξισορροπηµένης κίνησης 30
µοιρών.
αζόταν πολύ εντονότερη
δύναµη ενσφήνωσης για
ένα διευρυντήρα µε τετράγωνη διατοµή σε σχέση µε ένα µε τριγωνική
διατοµή. Επίσης, η εκτόνωση µειώνει επίσης την
ενσφήνωση κατά µήκος,
µειώνοντας την αντοχή
που συναντάται στην πορεία προς το ακρορρίζιο.
Οι δύο στήλες του κοπτικού εργαλείου από την
επίπεδη συνένωση των
αυλάκων κατά µήκος του
στελέχους αυξάνει επίσης
την κοπτική ικανότητα
των απελευθερωµένων
διευρυντήρων όταν χρησιµοποιούνται στην ενδοδοντική χειρολαβή.
Φυσικά, το κύριο πλεονέκτηµα οποιουδήποτε
συστήµατος που αντικαθιστά την αντιρρόπηση 30
µοιρών για περιστροφική
κίνηση αποτελεί την πρακτική εξάλειψη της περιστροφικής τάσης και της
κυκλικής κόπωσης που
δηµιουργείται σε όλα τα
εργαλεία που χρησιµοποιούνται σε ένα σύστηµα περιστροφικού τύπου
και αποτελούν τα κύρια
αίτια θραύσης των εργαλείων.
Πολλοί επιτυχηµένοι ενδοδοντιστές έχουν ακολουθήσει µία µαθησιακή
καµπύλη µε βάση την
οποία έχουν γίνει ικανότεροι στη χρήση των εργαλείων NiTi περιστροφικού τύπου κι οι περισσότεροι υποστηρίζουν
πως η συχνότητα θραύσης
εργαλείων είναι πολύ χαµηλή. Επωφελούνται της
ανώτερης ελαστικότητας
των εργαλείων NiTi σε
σχέση µε τα εργαλεία από
ανοξείδωτο χάλυβα, δηλώνοντας πως οι έντονα
κεκαµµένοι σωλήνες µπορούν να διαµορφωθούν
χωρίς παραµόρφωση πολύ πιο αξιόπιστα από τα
εργαλεία από ανοξείδωτο χάλυβα. Βέβαια, σε έντονα κεκαµµένους ριζικούς σωλήνες, δεν υπάρχει αµφιβολία πως θα
πρέπει να λαµβάνονται
προφυλάξεις για µείωση
των θραύσεων και των
παραµορφώσεων:
1 Θα πρέπει να διανοιχ-
θεί µία οδός διολίσθησης
µε εναλλακτικά µέσα
πριν τη χρήση οποιουδήποτε εργαλείου NiTi περιστροφικού τύπου και
άνετης δηµιουργίας της
οδού διολίσθησης είναι
µεγαλύτερη όσο πιο ανώµαλο σχήµα έχουν οι σωλήνες.
2 Ο βαθµός επεξεργασίας µε τα εργαλεία NiTi
περιστροφικού τύπου είναι αντίστροφα ανάλογος
µε το βαθµό κάµψης. Ενώ
µία ήπια κάµψη µπορεί
να διανοιχθεί µε ένα εργαλείο 25/06, ένας έντονα κεκαµµένος σωλήνας
µπορεί να διανοιχθεί σε
εύρος όχι µεγαλύτερο
από ένα εργαλείο 20/04 ή
ακόµη και 20/02. Αυτό είναι ελάχιστα ευρύτερο
από αυτό που δηµιουργείται από τους διευρυντήρες από ανοξείδωτο
χάλυβα. Σε αυτές τις διαστάσεις διευρυντήρες
από ανοξείδωτο χάλυβα
επεξεργασµένο του ίδιου
µεγέθους µπορούν να
διαµορφώσουν το ίδιο
καλά τους σωλήνες χωρίς
να καµφθούν εκ των προτέρων ή µε µικρή κάµψη
για να βεβαιωθούµε για
την αδιατάρακτη διαµόρφωση µετά την καθοδήγηση των κεκαµµένων εργαλείων στην περιοχή της
κάµψης.
3 Ενώ τα κεκαµµένα ερ-
γαλεία από ανοξείδωτο
χάλυβα οδηγούνται από
τη ροπή που δηµιουργείται από τη χειρολαβή
προκαλούν ελάχιστη ή
καθόλου παραµόρφωση,
το σχήµα µνήµης των εργαλείων NiTi αποτελεί
ένα σηµαντικότερο παράγοντα παραµόρφωσης
καθώς τα εργαλεία γίνονται παχύτερα κι οι
κάµψεις εντονότερες.
4 Τα εργαλεία µε άκρο
αποκοπής έχουν τον κίνδυνο να δηµιουργήσουν
δικές τους διόδους στο
σωλήνα αν χρησιµοποιούνται µε µια χειρολαβή
περιστροφικού τύπου. Αν
χρησιµοποιηθούν µε µία
χειρολαβή, οι διευρυντήρες µε άκρο αποκοπής
δεν είναι επιθετικοί στην
αποκοπή στο άκρο τους.
Εν συντοµία, θα χρειαζόταν µεγάλη ακρορριζική πίεση για να δηµιουργηθεί ακρορριζική
διάτρηση. Αντίθετα το
άκρο αποκοπής µπορεί
να ξεχωρίσει ένα τοίχωµα από ένα στενό σωλήνα. Αυτή η ικανότητα διαφοροποίησης βελτιώνεται λόγω της µικρής ενσφήνωσης των εργαλείων κατά µήκος του σωλήνα.
5. Ο ασύµµετρος σχεδιασµός διαφέρει επίσης µε-
ταξύ ενός ωοειδούς κι
ενός κυκλικής διαµέτρου
σωλήνα, παρατηρήθηκε
αρχικά όταν τα εργαλεία
χρησιµοποιούνται µε το
χέρι µε κίνηση περιστροφική που µιµείται
κίνηση της χειρολαβής.
Εποµένως, τι µπορεί να
δηλώσει ένας συµβατικός
ενδοδοντιστής έναντι αυτής της νέας προσέγγισης;
Μήπως θα πει κάτι από
τα παρακάτω:
1. Είναι λιγότερο πιθανό
να σπάσουν.
2. Μπορούν να χρησιµοποιηθούν πολλές φορές
επειδή είναι τόσο ανθεκτικά στην θραύση.
3. Οι ελεγχόµενοι διευρυντήρες επεξεργάζονται το ακρορρίζιο
µε πολύ µικρότερη αντίσταση.
4. Μπορεί να είναι κεκαµµένοι για να διαµορφώσουν οποιονδήποτε σωλήνα χωρίς παραµόρφωση.
5. Μπορούν να ξεχωρίσουν ένα τοίχωµα από
ένα στενό σωλήνα.
6. Μπορούν να ξεχωρίσουν ένα σωλήνα µε
ωοειδή ή κυκλική διάµετρο.
7. Κοστίζουν πολύ λιγότερο.
8. Η διαδικασία εκµάθησης είναι λιγότερο αγχωτική.
9. Η διαδικασία εκµάθησης δεν περιλαµβάνει
τη γνώση περιπτώσεων
όπου δεν µπορεί να
χρησιµοποιηθεί.
10. Μπορούν να αντιµετωπιστούν δυσκολότερα περιστατικά
επειδή η θραύση εργαλείων δεν υπάρχει
ως ενδεχόµενο.
Οτιδήποτε µπορεί να πάει στραβά µε αυτό το σύστηµα είναι πιο πιθανό να
µην είναι αποτελεσµατικό µε τα εργαλεία NiTi
περιστροφικού τύπου.
Η επίδραση του σχήµατος µνήµης των εργαλείων NiTi (Εικ. 5) αποτελεί
ένα σπουδαίο παράγοντα για τη µείωση του βαθµού διαµόρφωσης σε κεκαµµένους σωλήνες. Συχνά ριζικοί σωλήνες επεξεργάζονται λιγότερο
από όσο χρειάζεται µε
συστήµατα NiTi επειδή ο
επεµβαίνων προβληµατίζεται για την επίδραση
της ανατοµίας του σωλήνα στην ακεραιότητα των
εργαλείων διαµόρφωσης.
Ενώ η κάµψη του σωλήνα µπορεί να είναι άθικτη, αυτό δε σηµαίνει τίποτα αν οι ευρύτερες παρειογλωσσικές διαστάσεις δεν έχουν περιληφθεί στη χηµικοµηχανική
επεξεργασία. Η κακή παρειογλωσσική διαµόρφωση ακολουθείται από
ανεπαρκείς διακλυσµούς
µε συνέπεια µακροπρόθεσµη αποτυχία.
Οι καλύτεροι ενδοδοντιστές τονίζουν τη σωστή
ανίχνευση του ριζικού
σωλήνα µε ρίνες χειρός.
Πιστεύω πως αυτό µπορεί να γίνει καλύτερα µε
ελεγχόµενους διευρυντήρες Κ. Αν δεν πραγµατοποιηθεί η ανίχνευση, λίγη σηµασία έχει ποιο εργαλείο δε χρησιµοποιήθηκε. Αν, όµως πραγµατοποιηθούν αυτές οι
λεπτές διαδικασίες, θα
πραγµατοποιηθούν καλύτερα µε διευρυντήρες
ποιότητας και ελεγχόµενης χρήσης απλά επειδή
εµφανίζουν µικρότερο
ποσοστό ενσφήνωσης κι
αντοχή κατά µήκος παρέχοντας στον οδοντίατρο µία ανώτερη απτική
αίσθηση του τι συµβαίνει
ακρορριζικά.
Ο µικρός βαθµός οριζόντιας περιστροφής από την
ενδοδοντική χειρολαβή
είναι ιδανικός για τις κατακόρυφα προσανατολισµένες αύλακες ενός διευρυντήρα έναντι των πιο
DT σελίδα 8
[7] =>
dti
)CE
Rok
ª½ÉÊÖ¾ÌÅÀÅǸͼÉÏÁÎÄÌÄιÉÄ
ÌÊÍϹÐÉǽÅÊÅÍϹÐÉ
ÂÐÎÊÊÈÓÁÌÅÔºÁÉÄ
ǽŽÇÎÅÉÊÍÇÅÁ̸
®¾ÌÅÀÅǸͼÉÏÁÎÄÌÄιÉÄÊÅÍϹÐÉ
®¾ÌÅÀÅǸͼÉÏÁÎÄÌÄιÉÄÊÅÍϹÐÉ
½ÇÎÅÉÊÍÇÅÁ̸
ÍÓÓÇÉËÍÅÄ ½ÇÎÅÉÊÍÇÅÁ̸
ǽÅÂÐÎÊÊÈÓÁÌÅÔºÁÉÄ
Go!
ɺÑÍνÀ¹ÊÓ ½ÓÎʽÀÌÊÊÅÄÎÅǺÑ
½ÓÎʽÀÌÊÊÅÄÎÅǺÑ
ǽÅÂÐÎÊÊÈÓÁÌÅÔºÁÉÊÑ
ǽÅÂÐÎÊÊÈÓÁÌÅÔºÁÉÊÑ
ÍÓÃÇÊÈÈÄÎÅǺѽ̩ÃÊÉνÑ
ÍÓÃÇÊÈÈÄÎÅǺѽ̩ÃÊÉνÑ
½À½½ÉιÉÄÑ ÊÀÊÉιÉÄÑ
ÊÊʹÊѽÁÈÁÓÏÁÌËÉÁÅ
ÊÊʹÊѽÁÈÁÓÏÁÌËÉÁÅ
ÂϺÌÅÊ
SE4
ª·Ê
2ADII0LUS
ɺѾ¸½ÎÊÑ ÌÄÎÅÉËÀÄÑÇÊɹ½
ÌÄÎÅÉËÀÄÑÇÊɹ½
ÃŽÎÄÍÓÃǺÈÈÄÍÄÌÊÍÏÁÎÅÇËÉ
ÁÌýÍÅËÉÓÎʽÀÌÊÊÅÄÎÅǸ
½ÓÎÊÍÓÃÇÊÈÈÄÎÅǸǽÅÀÅÈʼ
ÊÈÓÁÌÅÍʼ
¬¼ÃÒÄÃŽÎÊ2ADII0LUS
ÓÍÇÁÓ¸ÂÐÎÊÊÈÓÁÌÅÍʼ
ÓÍÇÁÓ¸ÂÐÎÊÊÈÓÁÌÅÍʼ
,%$ ÒÐ̹ÑǽÈËÀÅÊ
qN8DN¸ÊϾÎÅÃÑÏ»Ò
q
ËÉÔÂÍÆÎ˺ÏÑÊTFD
qËÉÔÂÍÆÎ˺ÏÑÊTFD
ÍÆÊÓÍÂƾÎϺ¾ʾûÍÏÆÎÅ
q
½ÄÓËÒËÔÂÍÆÎÏ͸ÃÂϾÆȾϪ}
½ÄÓËÒËÔÂÍÆÎÏ
q
͸ÃÂϾÆȾϪ}
q ÆÉËĹÍÔÄÓÌÊ
qÓÍ»ÊƾÂÄĽÅÎÅ
ª·Ê
q½ȾÊÎÅÒËÉ»ÈÉÅÍËÔÏ»ÇËÔ
q½ȾÊÎÅÒÂÊ»ÒÁËÊÏÆ˽
qƾÄÊÑÎÏÆÈ»
q¬ÍÐËÁËÊÏÆÈ»
0OLA$AY
0
OLA$AY 0OLA.IGHT
0OLA.IGHT
ÓÍθ½Î½ÈÁ¼Ç½ÉÍÄÑÎÐÉÀÊÉÎÅËÉÍÎÊ͹ÎÅ
ª·Ê
0OLA/FFICE
0
OLA/FFICE
¼ÍÎĽÈÁ¼Ç½ÉÍÄÑ
ÃŽÎÊŽÎÌÁ¹Ê
ÃŽÎÊŽÎ
ÌÁ¹Ê
ÓÁÌÊÆÁ¹ÀÅÊÎÊÓÓÀÌÊúÉÊÓ
ÍÁÉ·½ÀÅȸͼÌÅÃý
½Óκ½ÎÄѽɩÁÅÆÄÑ
®ÁÌÊÆÁ¹ÀÅÊÎÊÓÓÀÌÊúÉÊÓ
®ÁÌÊÆÁ¹ÀÅÊÎÊÓǽ̾½ÅÀ¹ÊÓ
ÆÔÐÈƾ×ÏÈÂÓÂÔÌÆÚ½Ö½ÏÂ
x §ÉÍ x)D[
ZZZYLWVDURSRXORVJU x HPDLO LQIR#YLWVDURSRXORVJU
[8] =>
dti
8
Τάσεις & Εφαρµογές - Ενδοδοντία
DT σελίδα 6
οριζόντια προσανατολισµένων αυλακών σε µία
ρίνη Κ.
Για καλύτερη κατανόηση
του βασικού λόγου για
τον οποίο οι διευρυντήρες είναι ανώτεροι από
τις ρίνες, φανταστείτε την
επεξεργασία ενός σωλήνα µε µία βίδα. Οι σπείρες σε µία βίδα είναι σχεδόν τελείως οριζόντιες.
Όταν χρησιµοποιείται
µία οριζόντια κίνηση για
την κοχλίωσή τους σε οτιδήποτε, δεν αφαιρούν τίποτα κι ενσφηνώνονται
επιθετικά. Κάνουν αυτό
ακριβώς που πρέπει να
κάνει µία βίδα.
Ενώ αυτός ο σχεδιασµός
κι η κίνηση είναι καλός σε
µία προσπάθεια να συγ-
DENTAL TRIBUNE Greek Edition
4a
4b
5
τιάτρων πως µόνο µε το
δικό τους σύστηµα µπορούν να µετρήσουν τις δεξιότητές τους, αλλιώς να
µην ασχολούνται καθόλου
µε την Ενδοδοντία, είναι
κατά τη γνώµη µας, µία
κακή υπηρεσία προς τον
τοµέα της εκπαίδευσης
γενικά και την ενδοδονεκπαίδευση
τική
ειδικά. DT
Εικ. 4a ∆ιατοµή ενός διευρυντήρα τετράγωνης διατοµής. Εικ. 4b Ελεγχόµενος διερυντήρας τεταρτηµορίου και τετράγωνης διατοµής.Ε
Εικ. 5 ΦωτογραΑναδηµοσίευση από το Endo Tri-
φία διευρυντήρα NiTi όπου φαίνεται το σχήµα µνήµης.
bune, USA Edition, Ιούλιος 2007
κρατήσουµε κάποια αντικείµενα, δεν αποτελεί το
σχεδιασµό που επιθυµούµε όταν πραγµατοποιείται µία οριζόντια κίνηση.
Εδώ επιθυµούµε οι αύλακες να εµφανίζουν περισσότερο κατακόρυφο
προσανατολισµό έτσι
ώστε να αποκόπτουν περισσότερο παρά να κοχλιώνονται. Με απλά λόγια, µία ρίνη Κ µοιάζει
περισσότερο µε βίδα παρά ένας διευρυντήρας Κ
κι ειδικά ένας ελεγχόµενος διευρυντήρας Κ.
Οι γνωστοί ενδοδοντιστές
µπορεί να υποστηρίξουν
πως υπήρξε µεγάλη βελτίωση µε τα εργαλεία NiTi περιστροφικού τύπου
σε σχέση µε τη χρήση των
παραδοσιακών ρινών Κ,
αλλά αυτό δεν είναι η ουσία του θέµατος. Έχουµε
προχωρήσει πέρα από τη
χρήση των ρινών Κ και
των εργαλείων NiTi. Ανα-
γνωρίζεται ξεκάθαρα πως
τα εργαλεία NiTi περιστροφικού τύπου έχουν
επιφέρει εξελίξεις στην
Ενδοδοντία κι έχουν θέσει νέους κανόνες για το
σχήµα των εµφραγµένων
ριζικών σωλήνων. Ωστόσο, εισήγαγαν επίσης µία
σειρά νέων προβληµάτων
που θα πρέπει να αντιµετωπιστούν.
Η αρχή των ελεγχόµενων
διευρυντήρων µε τετράγωνη διατοµή που χρησιµοποιούνται σε µία χειρολαβή ενδοδοντικής
εφαρµογής έχει αντιµετωπίσει αυτά τα προβλήµατα καθώς κι αυτά της
παραδοσιακής Ενδοδοντίας χωρίς να προσθέτει
νέα.
∆εν έχει ιδιαίτερη σχέση
αν µία σειρά ενδοδοντιστών παρουσιάζουν τη δική τους εκπληκτική δουλειά. Το µόνο πράγµα που
έχει σηµασία είναι πως
ένα εναλλακτικό σύστηµα µπορεί να κάνει την
ίδια εργασία καλά, αλλά
µε µία πιο ασφαλή και λιγότερο αγχωτική τεχνική.
Αυτό σηµαίνει ένα σύστηµα που ξεχωρίζει σε
σχέση µε τα εργαλεία NiTi περιστροφικού τύπου
ή την παραδοσιακή Ενδοδοντία. Η δυνατότητα
µεταφοράς και πολλαπλών χρήσεων είναι τελικά το πιο σηµαντικό στοιχείο ενός συστήµατος. Σηµαίνει πως ελάχιστοι ενδοδοντιστές µπορούν να
φτάσουν σε υψηλό επίπεδο µε οτιδήποτε προτείνουν.
Η δηµιουργία ενός συστήµατος που µπορούν να
το µάθουν οι περισσότεροι οδοντίατροι που επιθυµούν να βελτιώσουν τις
δεξιότητές τους στην Ενδοδοντία έχει πολύ µεγαλύτερη σηµασία από ένα
σύστηµα που είναι τόσο
σύνθετο κι ευπαθές που
µόνο λίγοι µπορούν να το
µάθουν καλά.
Το να υποστηρίζει αυτή
η µικρή κοινότητα οδον-
B.L.Musikant
Έ χ ε ι α π οφ οι τ ή σε ι κ α ι έ χ ε ι κ ά ν ε ι
τ η δ ιατ ριβή τ ου σ το Π αν επ ιστ ήµ ι ο τ η ς Π ε ν σ ι λ β άν ι α σ τ ι ς Η Π Α
ε ν ώ ε ί ν α ι µέ λ ο ς π ο λ λώ ν ο δ ο ντ ι α τ ρ ι κ ώ ν ε π ι σ τ η µ ο νι κ ώ ν ε τ α ι ρ ι ώ ν .
Ε ί ν α ι ε π ί σ η ς µ έ λ ο ς τ ο υ Α µ ε ρ ι κα ν ικού Κολ εγίου Οδ οντ ιάτ ρων κ αι
τ ης Α µ ε ρ ι κ α ν ι κ ή ς Ε τ α ι ρ ί α ς Α ι σ θητ ικ ής Ο δον τια τρικ ής.
A.S.Deutsch
Έ χ ε ι α π οφ οι τ ή σε ι κ α ι έ χ ε ι κ ά ν ε ι
τ η δ ιατ ριβή τ ου σ το Π αν επ ιστ ήµ ι ο T u f t s ε ν ώ ο λ ο κ λή ρ ω σ ε τ ι ς µε τ απ τ υχιακέ ς σπο υδές σ το Πα νεπ ισ τήµιο Κολούµπ ια. Είναι µέλος
π ο λ λ ώ ν ο δ ο ν τ ια τ ρι κ ώ ν ε π ι σ τ η µ ονικ ών εταιριών κ αι ακαδηµιών
σ τ ις ΗΠΑ εν ώ µ α ζί µ ε τ ον άλ λ ο
συγγ ραφέα τ ου άρθρου έχουν κάν ει π ο λ λ έ ς π α ρο υ σ ι άσ ε ι ς κ α ι
έ χ ο υ ν γρ ά ψ ε ι π ο λ λ ά ε π ι σ τ η µ ο ν ι κ ά άρ θ ρ α σ ε δ ι άφ ορ α ο δ ον τ ι ατ ρικ ά έν τυ πα. Συν εργ άζο ντ αι σ ε
ένα ενδοδοντικό ιατρείο στο Μανχά ταν τ ων ΗΠ Α.
[9] =>
dti
Με την αγορά
ενός οδοντιατρικού εξοπλισµού Planmeca
∆ Ω Ρ Ο έκπληξη!!!!
¶ÚÔÛÊÔÚ¿
Laser DUAL
8Watt ·fi ú 7.250 ∆øƒ∞ ú 6.250
∏ ¶ƒ√™º√ƒ∞ π™ÃÀ∂π ∂ø™ 30/06/2009
[10] =>
dti
10
DENTAL TRIBUNE Greek Edition
Επιστήµη & Ερευνα
Γενετικοί, επιγενετικοί
και περιβαλλοντικοί παράγοντες
που επηρεάζουν την οδοντική ανάπτυξη
Mία ευρεία
ανασκόπηση
των επιγενετικών
παραγόντων
Σε ένα άρθρο του Οrtho
Tribune από την C.Carels συζητήθηκε η επίδραση των γονιδίων
στην ανάπτυξη του προσώπου (Carels, 2007). Η
καθηγήτρια Carels παρουσίασε µερικά εντυπωσιακά παραδείγµατα
διδύµων κι άλλων συγ-
γενικών ατόµων για να
τονίσει τα διάφορα επίπεδα γενετικής επίδρασης στα χαρακτηριστικά
του προσώπου και των
δοντιών. Ανέφερε επίσης την πιθανότητα πως
οι αποκαλούµενοι επιγενετικοί µηχανισµοί
µπορεί να οδηγήσουν σε
ποικίλλη έκφραση του
γονότυπου. Ο όρος «επιγενετικός» χρησιµοποιήθηκε για την προσθήκη ή αφαίρεση µεθυλι-
κών οµάδων σε διάφορα σηµεία του DNA ή
στο σηµείο σύνδεσης
ακετυλικών οµάδων στις
ιστόνες που σχετίζονται
µε το DNA. Ενώ οι µοριακοί γενετιστές τείνουν να εστιάζονται στη
µεθυλίωση και την ακετυλίωση του DNA όταν
συζητούν για επιγενετικά θέµατα, είναι πολύτιµο όταν σκέφτονται τα
αίτια ποικιλοµορφίας
στην ανθρώπινη οδον-
τοφυΐα για να υιοθετηθεί ένας ευρύτερος ορισµός το όρου επιγενετικός, που σηµαίνει οποιαδήποτε αλλαγή στη γονιδιακή έκφραση χωρίς
αλλαγές στη σειρά των
νουκλεοτιδίων. Αυτή η
ευρύτερη ανασκόπηση
µας δίνει τη δυνατότητα
να περιγράψουµε τις
διαδραστικές διαδικασίες που προκύπτουν
µεταξύ των κυττάρων σε
τοπικό ιστικό επίπεδο
κατά την ανάπτυξη ως
επιγενετικά γεγονότα,
µαζί µε αυτά που επιδρούν άµεσα στο DNA.
Οι Μοlenaar και συν.
αναφέρουν πως οι επιγενετικοί παράγοντες
επιδρούν ως τρίτη πηγή
αναπτυξιακών διαφορών που αφορούν φαινοτυπικές µεταβολές
στην ανάπτυξη, µαζί µε
γενετικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες (Μοlenaar και συν.,
1993). Προτείνουν πως
αυτή η τρίτη πηγή αποτελείται από µη γραµµικά επιγενετικά γεγονότα που µπορεί να προκαλέσουν ποικιλοµορφία σε όλα τα φαινοτυπικά επίπεδα και πως
αυτές οι επιγενετικές
επιδράσεις προκύπτουν
από αυτόνοµες αναπτυξιακές διαδικασίες µε
ανακύπτουσες αυτοοργανωτικές ιδιότητες».
Η άποψη µας είναι πως
µικρές παραλλαγές σε
τοπικά επιγενετικά γεγονότα, που πιθανόν
σχετίζονται µε τη χωρική διευθέτηση των οδοντογενών κυττάρων και/ή
του συγχρονισµού των
γεγονότων σήµανσης
µεταξύ τους, µπορεί να
εξηγήσουν τις ξεχωριστές διαφορές σε οδοντικά χαρακτηριστικά
που έχουµε παρατηρήσει µεταξύ µονοζυγωτικών (ΜΖ) διδύµων που
έχει επιβεβαιωθεί πως
έχουν τους ίδιους γονότυπους. Αυτές οι διαφορές µπορεί να περιλαµβάνουν ασυµφωνίες
στον αριθµό και/ή την
θέση συγγενώς ελλειπόντων δοντιών ή διαφορές στον αριθµό των
∆ίδυµο A
∆ίδυµο Β
Εικ. 1
ΜΖ δίδυµα µε διαφορές στο µέγεθος των
δοντιών.
υπεράριθµων δοντιών
µεταξύ ΜΖ διδύµων.
Σε αυτό το άρθρο δίνουµε µερικά παραδείγµατα οδοντικής
ασυµφωνίας που επηρεάζουν τον αριθµό των
δοντιών καθώς και το
µέγεθος και το σχήµα
των δοντιών µεταξύ ΜΖ
διδύµων που συµµετέχουν σε συνεχιζόµενες
µελέτες που πραγµατοποιούνται µε συνεργασία των Οδοντιατρικών
Σχολών του Πανεπιστηµίου της Αδελαΐδα και
του Λίβερπουλ. Αυτά τα
παραδείγµατα τονίζουν
τη σηµασία των επιγενετικών επιδράσεων
στην οδοντική ανάπτυξη και είναι συνεπή µε
την άποψη πως υπάρχει
µία οµάδα οδοντικών
γονιδίων που δεν επηρεάζουν µόνο το µέγεθος και το σχήµα των
δοντιών αλλά και την
έκφραση ελλειπόντων ή
υπεράριθµων δοντιών.
Με άλλα λόγια, υπάρχουν τόσο πλειοτροπικά
γεγονότα που επενεργούν στην ανθρώπινη
οδοντοφυΐα και τη χωρική και/ή χρονική ποικιλοµορφία σε τοπικά
επιγενετικά γεγονότα
κατά την οδοντογένεση
που οδηγούν σε ξεχωριστές φαινοτυπικές διαφορές στην οδοντοφυΐα,
ακόµη και σε γενετικά
όµοια ζεύγη διδύµων.
Μοντέλα διδύµων
Συµφωνούµε πλήρως µε
την καθηγήτρια Carels
πως οι µελέτες σε δίδυµα έχουν συµβάλλει ση DT σελίδα 11
[11] =>
dti
DENTAL TRIBUNE Greek Edition
DT σελίδα 10
µαντικά στην κατανόηση του ρόλου των γενετικών και περιβαλλοντικών επιδράσεων στην
οδοντική ανάπτυξη.
Ωστόσο, η παραδοσιακή προσέγγιση των διδύµων που περιλαµβάνει τη σύγκριση µεταξύ
ΜΖ και διζυγωτικών
(∆Ζ) ζευγών διδύµων
απαιτεί µεγάλα δείγµατα και στηρίζεται σε
υποθέσεις που µπορεί
να µην είναι πάντα βάσιµες.
Υπάρχει µία απλούστερη ερευνητική προσέγγιση που περιλαµβάνει
δίδυµα που επίσης µπορεί να εφαρµοστεί από
οδοντιάτρους. Αυτό το
µοντέλο αναφέρεται ως
µοντέλο ΜΖ συν-διδύµων και περιλαµβάνει
βασικά τη µελέτη ΜΖ διδύµων που µπορεί να
κείµενων βιολογικών
διαδικασιών του οδοντικού σχηµατισµού.
Με βάση το γεγονός πως
τα ΜΖ δίδυµα µοιράζονται σχεδόν πάντα τα
ίδια γονίδια, οποιεσδήποτε παρατηρούµενες
διαφορές µεταξύ των µελών ενός ζεύγους ΜΖ
διδύµων υποθέτουµε
πως οφείλονται σε διαφορές σε περιβαλλοντικές επιδράσεις µεταξύ
των διδύµων ή του τρόπου έκφρασης των γονιδίων τους, που σηµαίνει
επιγενετικές επιδράσεις. Τα ΜΖ ζεύγη περιγράφονται σε αυτό το
άρθρο έχουν πολύ υψηλή πιθανότητα γενετικής
οµοιότητας µε βάση την
ανάλυση DNA. Επίσης,
δεν υπάρχουν στοιχεία
στα αρχεία τους για σηµαντικές διαφορές σε
περιβαλλοντικές επιδράσεις, είτε προ- ή µεταγενετικές. Συνεπώς,
Εικ. 2
ΜΖ δίδυµα µε διαφορετική έκφραση ελλειπόντων, κωνικών
και µικρών άνω πλαγίων τοµέων.
έχουν διαφορετικές συνήθειες, να λαµβάνουν
διαφορετικές θεραπείες ή να διαφέρουν στην
έκφραση ενός ή περισσοτέρων χαρακτηριστικών ενδιαφέροντος.
Επειδή κάθε ζεύγος ΜΖ
διδύµων ταιριάζει όσον
αφορά την ηλικία, το φύλο και τη γενετική δοµή,
αποτελούν ένα εξαιρετικά πολύτιµο ερευνητικό µοντέλο. Για παράδειγµα, µόνο ένα ζεύγος
ΜΖ διδύµων που εµφανίζει διαφορές στην
οδοντοφυΐα προσφέρει
µία σπουδαία ευκαιρία
για διερεύνηση των υπο-
οι διαφορές µεταξύ αυτών των διδύµων µπορεί
να έχουν προκληθεί από
επιγενετικές διαφορές
στον έλεγχο του DNA
τους και/ή σχετικά µικρές παραλλαγές σε τοπικές περιβαλλοντικές
συνθήκες κατά τη διαδικασία της οδοντογένεσης.
∆ιαφορές στο
µέγεθος των δοντιών
σε ζεύγη διδύµων
Έχουµε βρει πολλά παραδείγµατα ΜΖ διδύµων που εµφανίζουν
αξιοσηµείωτες διαφορές
στο µέγεθος των δοντιών
∆ίδυµο A
Εικ. 5
ΜΖ δίδυµα µε διαφορετική έκφραση
∆ίδυµο Β
11
δή εµφάνιζαν τουλάχιστον έναν ελλείποντα
πλάγιο τοµέα ή δεύτερο
προγόµφιο, 21 ζεύγη εµφάνισαν διαφορές στον
αριθµό ή την θέση των
επηρεασµένων δοντιών
µεταξύ των διδύµων.
Παρόµοια στοιχεία βρέθηκαν για τα υπεράριθµα δόντια. Από τα 9 ζεύγη ΜΖ διδύµων που εµ-
λοντικών επιδράσεων
στην οδοντική ανάπτυξη
(Κhalaf και συν., 2005a).
Μία ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα έκφραση ασυµµετρίας που µπορεί να
παρατηρηθεί σε ΜΖ δίδυµα είναι το φαινόµενο της απεικόνισης ειδώλου, όπου το ένα από
τα δίδυµα παιδιά καθρεπτίζει τα χαρακτηρι-
τερο προγόµφιο (όπως
δείχνει το βέλος), ενώ το
αντίστοιχο δόντι υπάρχει στο δεύτερο (όπως
δείχνει το βέλος). ∆εν
υπάρχουν επίσης στοιχεία πως υπάρχει ο κάτω δεξιός τρίτος γοµφίος
στον ένα αλλά υπάρχει
στο δεύτερο. Οι άνω τρίτοι γοµφίοι υπάρχουν
στον πρώτο (βλέπε βέ-
Εικ. 3 ΜΖ δίδυµα µε διαφορετική έκφραση ελλειπόντων και µικρών άνω πλαγίων τοµέων. Το πρώτο εµφανίζει
αγενεσία του άνω δεξιού πλαγίου τοµέα κι ένα µικρό άνω αριστερό πλάγιο τοµέα, ενώ το δεύτερο έχει δύο µικρούς άνω πλάγιους τοµείς. Οι κάτω προγόµφιοι έχουν εξαχθεί για ορθοδοντικούς λόγους.
∆ιαφορές στην
έκφραση ελλειπόντων
δοντιών σε ΜΖ δίδυµα
∆ίδυµο A
∆ίδυµο Β
και ένα παράδειγµα
ενός ζεύγους που εµφανίζει αξιοσηµείωτες διαφορές στο µέγεθος του
άνω δεξιού κεντρικού
τοµέα (Εικ. 1). Η µύλη
αυτών των δοντιών διαφέρει σε εγγύς-άπω διάσταση µεταξύ των διδύµων κατά 0.5χιλ., µε τη
µέτρηση στο ένα από τα
δίδυµα να είναι 7.9χιλ.
και στο δεύτερο 8.4χιλ.
Με βάση το σφάλµα µετρήσεων για τη διάµετρο
της µύλης που είναι περίπου 0.1 έως 0.2χιλ., η
διαφορά που παρατηρείται αντιπροσωπεύει
µία «πραγµατική» διαφορά στο µέγεθος αυτών των δοντιών. Περίπου 5% των 200 περίπου
ΜΖ διδύµων εµφάνιζε
διαφορές στο µέγεθος
των άνω κεντρικών τοµέων που είναι τουλάχιστον το ίδιο µεγάλες, ή
µεγαλύτερες από αυτές
που παρουσιάζονται στο
παράδειγµα.
Επιστήµη & Ερευνα
ελλειπόντων κάτω
δευτέρων προγοµφίων και ανάπτυξη
τρίτων γοµφίων.
Έχουµε, επίσης, βρει
πολλά παραδείγµατα
ΜΖ διδύµων που εµφανίζουν διαφορές στην
έκφραση των ελλειπόντων δοντιών, τόσο όσον
αφορά τον αριθµό όσο
και την θέση. Παρέχονται πανοραµικές ακτινογραφίες δύο ΜΖ διδύµων ηλικίας 14 ετών
(Εικ. 2). Το ένα από τα
δύο είχε έναν ελλείποντα άνω δεξιό πλάγιο τοµέα κι έναν κωνικό άνω
αριστερό τοµέα (όπως
δείχνει το βέλος), ενώ το
δεύτερο εµφάνιζε δυο
µικρούς άνω πλάγιους
τοµείς (όπως δείχνουν
τα βέλη). Έχουν παρατηρηθεί αρκετά άλλα
παραδείγµατα διαφορετικής έκφρασης ελλειπόντων, κωνικών και µικρών πλαγίων τοµέων
σε ΜΖ στις µελέτες µας
(Εικ. 3,4 ), υποστηρίζοντας την ιδέα πως
υπάρχει ισχυρή σχέση
µεταξύ αυτών των χαρακτηριστικών (Townsend και συν., 1995).
Οι πανοραµικές ακτινογραφίες ενός άλλους
ζεύγους ΜΖ διδύµων
ηλικίας 12.5 ετών τονίζουν το γεγονός πως η
οδοντική ανάπτυξη µπορεί να διαφέρει αρκετά
µεταξύ ΜΖ διδύµων
(Εικ. 5). Το ένα από τα
δύο παρουσίαζε ελλείποντα κάτω δεξιό δεύ-
Εικ. 4 ΜΖ δίδυµα µε διαφορετική έκφραση ελλειπόντων και κωνικών άνω πλαγίων τοµέων. Το πρώτο εµφανίζει
αµφίπλευρη αγενεσία άνω πλαγίων τοµέων, ενώ το δεύτερο έχει ένα κωνικό άνω πλάγιο δεξιό τοµέα κι έναν ελλείποντα άνω αριστερό πλάγιο τοµέα.
λη) αλλά όχι στο δεύτερο δίδυµο (βλ. βέλη).
∆ιαφορές
στην έκφραση των
υπεράριθµων δοντιών
σε ΜΖ δίδυµα
φάνιζαν µεσόδοντες, 8
ζεύγη διέφεραν στον
αριθµό των υπεράριθµων δοντιών (Townsend
και συν., 2005a,b).
Ασύµµετρη έκφραση
∆εν έχουµε παρατηρή- των οδοντικών
σει διαφορές µόνο στην χαρακτηριστικών
έκφραση ελλειπόντων
δοντιών σε ΜΖ δίδυµα,
αλλά υπάρχουν επίσης
παραδείγµατα διαφορετικής έκφρασης υπεράριθµων δοντιών στα
δείγµατά µας. Για παράδειγµα, οι πανοραµικές ακτινογραφίες ενός
ζεύγους ΜΖ διδύµων
ηλικίας 9.5 ετών δείχνουν διαφορετική έκφραση υπεράριθµων
δοντιών (Εικ. 6). Ο ένας
δίδυµος εµφάνιζε δύο
µεσόδοντες (βλ. βέλη),
ενώ ο δεύτερος δυο (βλ.
βέλη). Επίσης, η ανάπτυξη µη ανατέλλοντων
δοντιών είναι πιο έντονη
στο δεύτερο από τα δύο
δίδυµα.
Τα παραδείγµατα διδύµων µε διαφορές σε ελλείποντα κι υπεράριθµα
δόντια δεν είναι σπάνια.
Από τα 24 ζεύγη ΜΖ διδύµων που επελέγησαν
από τα αρχεία µας επει-
Υποθέτουµε γενικά πως
οι γενετικές πληροφορίες που ελέγχουν την
ανάπτυξη αµφίπλευρων
δοµών, όπως τα δόντια,
είναι οι ίδιες και στις
δύο πλευρές. Ωστόσο, τα
δόντια σπάνια εµφανίζουν πλήρη ασυµµετρία
στη µορφολογία ή την
ανάπτυξή τους. Η ασύµµετρη έκφραση των χαρακτηριστικών µπορεί
να είναι τυχαία, αποκαλούµενη κυµαινόµενη
ασυµµετρία, ή να ευνοεί το ένα από τα δύο δίδυµα, αποκαλούµενη
κατευθυνόµενη ασυµµετρία.
Εξετάζοντας τα είδη και
το βαθµό έκφρασης
ασυµµετρίας µεταξύ
δοντιών
αντίθετων
φραγµών, είναι πιθανό
να αποκτήσουµε καλύτερη κατανόηση του ρόλου των γενετικών, επιγενετικών και περιβαλ-
στικά του άλλου. Στην
Εικ. 7 φαίνονται πανοραµικές ακτινογραφίες
ΜΖ διδύµων, ηλικίας 15
ετών, που εµφανίζουν
κατοπτρική απεικόνιση
για ολιγοδοντία των κάτω δεύτερων προγοµφίων. Ο αριστερός προγόµφιος λείπει στον ένα
(βλ. βέλος), ενώ ο δεξιός
προγόµφιος λείπει στο
δεύτερο (βλ. βέλος).
Επίσης, στον ένα υπάρχει ένας αναπτυσσόµενος κάτω δεξιός τρίτος
γοµφίος (βλ. βέλος) αλλά όχι και στο δεύτερο
(βλ. βέλος). Η βιολογική βάση της κατοπτρικής απεικόνισης δεν είναι ακόµη καλά κατανοητή, παρόλο που προφανώς αντανακλά µία
υποκείµενη µεταβολή
στον προσδιορισµό της
σωµατικής συµµετρίας
σε ένα πρώιµο στάδιο
ανάπτυξης.
Πώς µπορούν
να εξηγηθούν
οι διαφορές µεταξύ
ΜΖ διδύµων;
Τα παραδείγµατα σε αυ DT σελίδα 16
[12] =>
dti
12
DENTAL TRIBUNE Greek Edition
Τάσεις & Εφαρµογές
Ο πραγµατικός κόσµος της εικονικής οδοντιατρικής
Μ.E.Ulrich
Ενώ µερικοί από εµάς
εναγκαλίζουν τις αλλαγές κι άλλοι τις απεχθάνονται, είναι αναπόφευκτο γεγονός πως θα
υπάρξει αλλαγή παρά
το γεγονός ότι το απευχόµαστε.
Καθώς τα «δοκιµασµένα κι αποδεδειγµένα»
δίνουν την θέση τους σε
νέα και πρωτοποριακά,
οι παλιές παραδόσεις
καθίστανται «απαρχαιωµένες» και στο τέλος
Αλλαγή για την «αλλαγή» ή αλλαγή για το καλύτερο;
λησµονούνται. Και σε
έναν κόσµο όπου βρί-
θουν οι τεχνολογικές
εξελίξεις, κανένας από
εµάς δεν µπορεί να παραµείνει προσκολλη-
µένος στις παλιές παροιµίες και να µην εν-
σωµατώνει σύγχρονες
αντιλήψεις στην εργασία του. Η προσαρµογή στην αλλαγή δε σηµαίνει να ακολουθούµε
κάθε σύγχρονη τάση.
Αναγνωρίζοντας πως
κάθε οδοντίατρος µπορεί και θα πρέπει να
παραµένει αφοσιωµένος στην ποιότητα της
θεραπείας και των καλύτερων δυνατών θεραπευτικών αποτελεσµάτων, θα πρέπει να
υιοθετεί µόνο αυτές τις
αλλαγές που ξεπερνούν
τους κανόνες της επιστηµονικά αποδεκτής
και καλής οδοντιατρικής θεραπείας.
Έτσι, όταν η αλλαγή
αποτελεί µία αναπόφευκτη πρόκληση στη
ζώνη της προσωπικής
µας άνεσης, υπάρχει η
τάση να διαµαρτυρηθούµε. Είναι πολύ νέο
για να το δοκιµάσουµε;
∆εν έχει ελεγχθεί
επαρκώς; Θα προκαλέσει αναστάτωση στο
οδοντιατρείο; Θα διαταράξει τις καθηµερινές µας πρακτικές συνήθειες; Ή η µαθησιακή καµπύλη είναι πολύ
απότοµη ενώ το οδοντιατρείο βρίσκεται σε
ελεγχόµενο τρόπο λειτουργίας;
Νέα εργαλεία,
νέες τεχνικές,
νέες προκλήσεις
Η πρόσφατη ανακάλυψη της τρισδιάστατης
σάρωσης CT έχει καταστήσει δυνατή την εισαγωγή εργαλείων θεραπείας και θεραπευ-
τικού σχεδιασµού που
έχουν ήδη οδηγήσει σε
µία επανάσταση στη
διαχείριση, την αντιµετώπιση και τη διασπορά οδοντιατρικών πληροφοριών.
Ο πλούτος των πληροφοριών παρέχεται από
, τόσο σε βάθος όσο
και σε ακρίβεια, ξεπερνά οποιαδήποτε
διαθέσιµη τεχνολογία
δισδιάστατης οδοντικής απεικόνισης, ενώ
οι ασθενείς εκτίθενται
σε σηµαντικά χαµηλότερα επίπεδα ακτινοβολίας σε σχέση µε αυτούς που χρειάζονται
για παραδοσιακές σαρώσεις CT.
Η πλήρης χρήση αυτών
των
πληροφοριών
απαιτεί µία µεταστροφή από πρακτικές, εµπειρικές κι πειραµατικές τεχνικές και ωθεί
την Οδοντιατρική προς
περισσότερο ακριβείς,
µε τη βοήθεια υπολογιστή,
σχεδιαστικά
βοηθήµατα που απαιτούν νέες δεξιότητες.
Φανταστείτε την ηµέρα
που τα αποτυπωτικά
υλικά θα δώσουν την
θέση τους σε εφαρµογές CAD/CAM που θα
δηµιουργούν ακριβή
αναρτηµένα εκµαγεία
µελέτης σε έναν αρθρωτήρα-όλα από µία
σάρωση CT; Ακριβείς
χειρουργικοί νάρθηκες
κατασκευάζονται ήδη
από σαρώσεις CT για
ιδανική τοποθέτηση
των εµφυτευµάτων.
Ο χρόνος που µεσολαβεί από τη στιγµή που
λαµβάνεται µία τρισδιάστατη ψηφιακή σάρωση CT, µέχρι την
πλήρη ολοκλήρωση της
διάγνωσης και της θεραπείας, είναι συγκρίσιµος πλέον µε τις ταχύτητες στο ∆ιαδίκτυο
.
Τήρηση των
υποσχέσεων και
των προσδοκιών
Καλύτερα, γρηγορότερα, φθηνότερα είναι τα
στοιχεία που χαρακτη DT σελίδα 14
[13] =>
dti
[14] =>
dti
14
DENTAL TRIBUNE Greek Edition
Τάσεις & Εφαρµογές
DT σελίδα 12
ρίζουν τη µετάβαση στη
σύγχρονη εποχή.
Είναι ένα µοντέλο που
ισχύει για το αυτοκίνητο, τον υπολογιστή στο
γραφείο σας, το κινητό
σας τηλέφωνο και τον
τροχό στο χέρι σας.
Αν ανήκετε σε αυτούς
που αµφιβάλλουν υποστηρίζοντας πως «το
νέο δεν είναι απαραίτητα καλύτερο», θα
πρέπει να εξετάσετε τα
πραγµατικά οφέλη που
φέρνουν οι τεχνικές
ολοκληρωµένου σχεδιασµού σε εσάς και
τους ασθενείς σας.
Ποιος δεν θα επιθυµούσε αυξηµένη ακρίβεια, πιο προβλέψιµα
αποτελέσµατα και βελτιωµένη αισθητική, µόνο για να ακούσει τους
ασθενείς να σχολιάζουν ότι τους αντιµετώπισε σαν ένας ειδήµων της τεχνολογίας
και µια κλινική ιδιοφυία;
Σηµειώστε ορισµένα
ακόµη στοιχεία που
εσείς κι οι ασθενείς
σας (οι τελικοί επωφελούµενοι από την ποιοτική οδοντιατρική θεραπεία) θα εκτιµήσουν:
Μείωση των χειρουργικών κινδύνων
Μεγαλύτερη ακρίβεια
Βελτίωση στα θεραπευτικά αποτελέσµατα
Λιγότερες επιπλοκές
Λιγότερος χρόνος ερ-
γασίας και συντοµότερα αποτελέσµατα
Αύξηση της αποδοχής των ασθενών για
συστήµατα τελευταίας τεχνολογίας
Αύξηση στο εισόδηµα λόγω υπηρεσιών
υψηλότερου επιπέδου
των
Ικανοποίηση
σύγχρονων κριτηρίων
θεραπείας
∆ιευκόλυνση
της µετάβασης
Θα σκεφτείτε πως είναι µία καλή θεραπεία,
αλλά δεν είστε ειδικός
στους υπολογιστές και
δεν έχετε ούτε το χρόνο ούτε τη διάθεση να
ασχοληθείτε µε την εκµάθηση προγραµµάτων
υπολογιστών, εκτός
από την επιθυµία να τα
αγοράσετε.
Αλλά η έλλειψη των τεχνολογικών µέσων δεν
θα πρέπει να στέκεται
εµπόδιο από την επίτευξη της «χρυσής βάσης» στην οδοντιατρική διαγνωστική απεικόνιση και τον θεραπευτικό σχεδιασµό.
Εποµένως, ποιο είναι
το πρώτο βήµα για καλύτερη θεραπεία των
ασθενών και αποτελέσµατα;
Η αναγνώριση της
ανάγκης για τρισδιάστατη απεικόνιση και
η εύρεση ενός συνεργάτη ή ακτινολογικού
εργαστηρίου που προσφέρει ογκοµετρική
τοµογραφία κωνικής
ακτίνας.
Γιατί όχι ένας ιατρικός
σαρωτής; Επειδή οι
οδοντιατρικοί τρισδιάστατοι σαρωτές είναι
πιο ακριβείς και λαµβάνουν εικόνες µε τη
λιγότερη ποσότητα
ακτινοβολίας για άριστες κλινικές πληροφορίες και ασφάλεια
του ασθενή.
Μόλις ληφθεί η σάρωση, επεξεργάζεται και
µπορεί να σας διανεµηθεί µε διάφορες µορφές: φιλµ, εκτυπωµένη
εικόνα, CD ή µέσω
∆ιαδικτύου.
Κάθε κέντρο θα προσφέρει µία ή περισσότερες από αυτές τις
επιλογές.
Επίσης, όλα τα µηχανήµατα µορφοποιούν
τα δεδοµένα σε µία
παγκόσµια ακτινολογική διάλεκτο-DICOMπου µπορεί να ενσωµατωθεί σε πολλές
εφαρµογές λογισµικών
ειδικά σχεδιασµένες
για χειρουργικό σχεδιασµό, τοποθέτηση
εµφυτευµάτων, αναλύσεις ΚΓ∆, ορθοδοντικές απεικονίσεις και
πολλά άλλα.
Σε µερικές περιπτώσεις, µπορεί να προτιµήσετε να µην ακολουθήσετε µία προσέγγιση
µόνος σας αλλά να
αξιοποιήσετε τα ίδια
οφέλη µέσα από µία
σειρά ειδικά εκπαιδευµένων ανθρώπων
στον τρισδιάστατο θεραπευτικό σχεδιασµό
και διάγνωση.
Το µόνο που χρειάζεστε είναι ένας υπολογιστής που να δέχεται
CD-και ιδανικά-ευρυζωνική σύνδεση διαδικτύου (DSL ή καλωδιακή) για να λαµβάνετε και να βλέπετε
τρισδιάστατες σαρώσεις CT και σχέδια θεραπείας.
επαγγελµατική κατάσταση του οδοντιάτρου
δεν έχει προηγούµενο
στην ιστορία της Οδοντιατρικής.
Νέες προσδοκίες
Καθώς αυξάνεται η
ενηµέρωση του κοινού
για τις εξελίξεις στη
οδοντιατρική απεικόνιση CT και τα λογισµικά θεραπευτικού
σχεδιασµού, το ίδιο
συµβαίνει και για τις
προσδοκίες για τις θεραπευτικές επιλογές
που υπάρχουν στην
Οδοντιατρική.
Ο σύγχρονος οδοντίατρος δεν µπορεί να µην
αποτελεί µέρος της
εξέλιξης µε την υποβοηθούµενη από υπολογιστή διάγνωση και
θεραπεία.
ε τον εικονικό κόσµο
του ∆ιαδικτύου, το
οδοντιατρείο ξεπερνά
όλα τα σύνορα και γεωγραφικά όρια. Έτσι,
δεν είναι πλέον δυνατό να αποφεύγουµε τις
νέες τεχνολογικές αλλαγές ή να υποστηρίξουµε πως δεν έχουν
φτάσει ακόµη στην
οδοντιατρική µας κοινότητα.
Οι τρισδιάστατες εικόνες αποτελούν µέρος
του οπλοστασίου κάθε
προοδευτικού οδοντίατρου.
Το µόνο ερώτηµα που
αποµένει είναι «Πότε
θα αρχίσετε να χρησιµοποιείτε αυτές τις νέες τεχνολογίες στο
οδοντιατρείο σας;» DT
Αναδηµοσίευση από το Ortho
Tribune, USA Edition, Αύγουστος-Σεπτέµβριος 2007
Ανεβάζοντας
τον πήχη
Η πραγµατικότητα της
νέας τρισδιάστατης
οδοντικής απεικόνισης
CT και των οπτικών εργαλείων σχεδιασµού
έχει οδηγήσει το επάγγελµα σε µία νέα σειρά ορισµών και κανόνων για την θεραπεία.
Η συµβολή αυτών των
ακτινολογικών καινοτοµιών στην ποιότητα
ζωής των ασθενών, τα
καλύτερα θεραπευτικά
αποτελέσµατα και την
Μ.E.Ulrich
Είναι διευθυντικό στέλεχος µιας
µεγάλης εταιρίας οργάνωσης και
διαχείρισης συστηµάτων υγείας
και διαχείρισης ασθενών και συνεργάζεται µε µεγάλα νοσοκοµ εία στ ις ΗΠΑ . Είναι ειδικός
στην τεχνολογία της Πληροφορικής και στις Τηλεπικοινωνίες.
Είναι πτυχιούχος Βιολογίας του
Πανεπιστηµίου της Νέας Υόρκης καθώς και Ψυχολογίας από
το ίδιο πανεπιστήµιο
[15] =>
dti
[16] =>
dti
16
DENTAL TRIBUNE Greek Edition
Επιστήµη & Ερευνα
DT σελίδα 11
τό το άρθρο και σε άλλες µελέτες που έχουµε
πραγµατοποιήσει υποστηρίζουν την άποψη
πως, παρόλο που υπάρχει µία ισχυρή γενετική
βάση για ελλείποντα ή
υπεράριθµα δόντια, ο
αριθµός ή η θέση των
επηρεασµένων δοντιών
µπορεί να επηρεαστούν
από επιγενετικούς παράγοντες. Η ακριβής
φύση αυτών των επιδράσεων είναι ακόµη
ασαφής αλλά δε χρειάζεται να οφείλεται σε
διαφορές σε µεθυλίωση
του DNA ή ακετυλίωση
των ιστονών. Αντίθετα,
υποθέτουµε πως µπορεί
να αντανακλά διαφορετικές αποκρίσεις των
∆ίδυµο A
∆ίδυµο Β
Εικ. 6
ΜΖ δίδυµα µε διαφορετική έκφραση υπεράριθµων δοντιών.
οδοντογενών κυττάρων
σε µικρές παραλλαγές
στη χωρική και χρονική
έκφραση των τοπικών
µορίων σήµανσης που
µεταφέρονται µεταξύ
των κυττάρων κατά την
ανάπτυξη. Με άλλα λόγια, προτείνουµε πως οι
διαταραχές σε επιγενετικά γεγονότα σε τοπικό επίπεδο κατά το σχη-
µατισµό δοντιών µπορεί
να οδηγήσουν σε αρκετά σηµαντικές διαφορές
στην τελική εµφάνιση
της οδοντοφυΐας ΜΖ διδύµων.
Έχει προταθεί ένα πολυπαραγοντικό µοντέλο
που συνδέει το µέγεθος
και τον αριθµό των δοντιών για να εξηγήσει τα
διαφορετικά είδη έκ-
φρασης ελλειπόντων κι
υπεράριθµων δοντιών,
καθώς και µεγάλων και
µικρών δοντιών που παρατηρούνται σε άνδρες
και γυναίκες (Brook
1984, Brook και συν.
2002, McKeown και
συν., 2002, Khalaf και
συν., 2005b). Οι συγγενείς ατόµων µε ελλείποντα ή υπεράριθµα
δόντια έχει βρεθεί πως
είναι πιθανότερο να εµφανίζουν ελλείποντα ή
υπεράριθµα δόντια,
υποστηρίζοντας την αρχή µίας υποκείµενης γενετικής προδιάθεσης σε
ολιγοδοντία ή υπεράριθµα δόντια. Πιστεύουµε πως ένα τέτοιο
πολυπαραγοντικό µοντέλο, µε πολλαπλές γενετικές και περιβαλλοντικές επιδράσεις, παρέ-
∆ίδυµο A
Εικ. 7
ΜΖ δίδυµα µε κατο∆ίδυµο Β
πτρική απεικόνιση ελλειπόντων κάτω δεύτερων προγοµφίων και
διαφορετική έκφραση
στην ανάπτυξη των τρίτων γοµφίων.
χει την καλύτερη εξήγηση για τις παρατηρήσεις
µας που περιλαµβάνουν
ελλείποντα κι υπεράριθµα δόντια σε ΜΖ δίδυµα. Με την εµφάνιση
ορίων σε αυτήν την υποκείµενη κατανοµή, είναι
πιθανό να εξηγήσουµε
τη σχέση µεταξύ µεγέθους δοντιών και την
ύπαρξη ή απουσία δοντιών. Κάτω από ένα συγκεκριµένο όριο για το
οδοντικό µέγεθος, εµφανίζονται ελλείποντα
δόντια κι η συχνότητα
ελλειπόντων δοντιών είναι µεγαλύτερη σε γυναίκες µε µικρότερα
δόντια, κατά µέσο όρο,
παρά σε άνδρες. Στο άλλο άκρο αυτής της κατανοµής, µε την αύξηση
του οδοντικού µεγέθους,
υπάρχει ένα άλλο όριο
επάνω από το οποίο εµφανίζονται υπεράριθµα
δόντια. Η συχνότητα των
υπεράριθµων δοντιών
είναι µεγαλύτερη σε άνδρες µε µεγαλύτερα
δόντια, κατά µέσο όρο,
σε σχέση µε τις γυναίκες
(Εικ. 8).
Ερµηνεία
φαινοτυπικών
µελετών υπό το φως
ευρηµάτων σε
µοριακό επίπεδο
Μέχρι σήµερα, οι µοριακές µελέτες σε ανθρώπους έχουν συγκεντρωθεί κυρίως στην εντόπιση των γονιδίων που
σχετίζονται µε ελλείποντα δόντια. Όπως
έχει τονίσει η Carels, οι
µεταλλάξεις σε δύο γονίδια, τα ΜSX1, PAX9,
έχει αποδειχθεί πως
σχετίζονται µε οικογενή
περιστατικά σοβαρής
ολιγοδοντίας (όπου λείπουν πολλά δόντια) και
τα ποσοστά είναι συνεπή µε έναν αυτοσωµικό
επικρατή τύπο κληρονοµικότητας παρόλο που
υπάρχουν παραλλαγές
στον αριθµό και την θέση των ελλειπόντων δοντιών. Ωστόσο, υπάρχουν
περίπου 300 γονίδια που
φαίνεται πως σχετίζονται µε την οδοντική ανάπτυξη και αρκετά από
αυτά µπορεί να είναι
υποψήφια για ελλείποντα δόντια. Επίσης, η πιο
συχνή κλινική εικόνα
που σχετίζεται µε ελλείποντα δόντια είναι η ολιγοδοντία όπου λείπει
µόνο ένας µικρός αριθµός δοντιών.
Με βάση το γεγονός πως
φαίνεται να υπάρχει
σύνδεση µεταξύ του µεγέθους και του σχήµατος των δοντιών και της
ολιγοδοντίας ή των υπεράριθµων δοντιών, προτείνουµε πως είναι πιθανό να υπάρχει µία
οµάδα «οδοντογονιδίων» που προκαλούν
πλειοτροπικές αντιδράσεις σε όλους αυτούς
τους οδοντικούς φαινότυπους, εξηγώντας την
ποικιλοµορφία τους.
Παραµένει να βρούµε
πόσα γονίδια εµπλέκονται, αλλά είναι πιθανό
να είναι σχετικά µικρός
αριθµός. Αυτή η άποψη
υποστηρίζεται από µία
εργασία στο περιοδικό
Νature από ερευνητές
στη Φινλανδία (Κangas
και συν., 2004) που αποδεικνύει πως τα οδοντικά χαρακτηριστικά φαίνεται πως δεν είναι ανεξάρτητα και πως αυξανόµενα επίπεδα έκφρασης ενός µόνο γονιδίου
µπορεί να οδηγήσουν σε
αυξηµένο αριθµό φυµάτων, τροποποιηµένο
σχήµα και θέση φυµάτων, δηµιουργία επιµηκών ακρολοφιών στα
δόντια κι αύξηση του
αριθµού των δοντιών σε
ποντίκια.
Αντί για ένα µονογονικό είδος κληρονοµικότητας, πιστεύουµε πως
ένα πολυπαραγοντικό
µοντέλο (µε γενετικές,
επιγενετικές και περιβαλλοντικές επιδράσεις)
παρέχει την καλύτερη
εξήγηση για τις παρατη DT σελίδα 18
[17] =>
dti
[18] =>
dti
18
DENTAL TRIBUNE Greek Edition
Επιστήµη & Ερευνα
DT σελίδα 16
σης είναι συνεπής µε την
αντίληψή µας για τη µο-
Γυναίκες
µύλης µεταξύ των ειδών
προκύπτουν πιθανόν
Aντρες
Εικ. 8
Πολυπαραγοντικό µοντέλο µε
επικαλυπτόµενα όρια που εξηγεί τη σχέση µεταξύ µεγέθους
δοντιών κι ελλειπόντων ή υπεράριθµων δοντιών σε άνδρες
και γυναίκες (Βrooks, 1984).
Ολιγοδοντία
Γιγαντοδοντία
Μέση διαφορά
Πληθυσµιακή συχνότητα
Μικροδοντία
Υπεράριθµα δόντια
Υποκείµενη κλίµακα συνεχών παραλλαγών που καθορίζουν το µέγεθος και τον αριθµό τ ων δοντιών.
ρήσεις µας σχετικά µε
την ολιγοδοντία και τα
υπεράριθµα δόντια σε
ΜΖ δίδυµα. Ένα τέτοιο
µοντέλο, µε ενσωµατωµένα όρια που συνδέουν
το µέγεθος, τη µορφολογία και τον αριθµό
των δοντιών, µας δίνει
τη δυνατότητα να εξηγήσουµε γιατί ΜΖ δίδυµα, που έχουν τους ίδιους γονότυπους, εµφανίζουν διαφορετική έκφραση ελλειπόντων, κωνικών και µικροοδοντικών τοµέων. Πιθανόν
αυτά τα ζεύγη ΜΖ διδύµων εµφανίζουν µία γενετική προδιάθεση για
ολιγοδοντία που τα τοποθετεί κοντά στα όρια
της αγενεσίας, αλλά µικρές παραλλαγές σε τοπικά επιγενετικά γεγονότα κατά την οδοντογένεση µπορεί να οδηγήσουν σε διαφορετική
φαινοτυπική έκφραση
µεταξύ των διδύµων.
Μία παρόµοια εξήγηση
µπορεί να δοθεί για τις
διαφορετικές µορφές
ελλειπόντων προγοµφίων ή υπεράριθµων
δοντιών µε τα ΜΖ δίδυµα. Πιθανόν αυτά τα δίδυµα έχουν ένα γονότυπο που τα τοποθετεί
κοντά στα όρια είτε για
ελλείποντα είτε για υπεράριθµα δόντια, αλλά
παραλλαγές σε τοπικά
επιγενετικά γεγονότα
κατά την οδοντογένεση,
που πιθανόν σχετίζονται
µε τη χωρική διευθέτηση των κυττάρων ή χρονικών γεγονότων, καθορίζουν σε ποια οριακή
πλευρά θα καταλήξουν.
Η ιδέα του Μοlenaar για
αναπτυξιακά συστήµατα µε ανακύπτουσες
ιδιότητες αυτοοργάνω-
ριακή βάση της οδοντικής ανάπτυξης. Τα διάφορα στάδια οδοντογένεσης, όπως η έναρξη, η
µορφογένεση κι η διαφοροποίηση, προκύπτουν από µία σειρά
επιθηλιακών-µεσεγχυµατικών αλληλεπιδράσεων µεταξύ στοµατικών επιθηλιακών και
εκτο-µεσεγχυµατικών
ιστών που διευκολύνονται από την ανταλλαγή
διαφόρων µορίων σήµανσης.
Η έρευνα των Jernvall
και συν. στο Ελσίνκι
έδειξε πώς εκφράζονται
τα ίδια γονίδια και απελευθερώνονται τα ίδια
µόρια σήµανσης µε επαναλαµβανόµενο τρόπο
για να δηµιουργήσουν
καθένα από τα φύµατα
ενός γοµφίου (Jernvall,
Jung, 2000).
Στην πράξη, φαίνεται
πως αυτά τα γονίδια είναι πολύ συντηρητικά
από εξελικτικής άποψης
και µόλις ξεκινήσει η
διαδικασία της οδοντογένεσης, τείνει να εξελιχθεί ως µία συνεχής
διαδικασία αυτοοργάνωσης όπως περιγράφεται από τους Μοlenaar
και συν. (Μοlenaar και
συν., 1993).
Οι µελέτες µας σχετικά
µε τις ενδοµυλικές διαστάσεις γοµφίων σε δίδυµα είναι επίσης συνεπείς µε την ιδέα µίας δυναµικά αναπτυσσόµενης
µύλης κατά την οδοντογένεση, που συνδέεται
µε το σχηµατισµό κέντρων σήµανσης που αναφέρονται ως κηλίδες
αδαµαντίνης (Τοwnsend
και συν., 2003).
Υποθέτουµε πως οι παραλλαγές στο σχήµα της
από ρύθµιση ενός σχετικά µικρού αριθµού
υψηλά συντηρητικών γονιδίων που ελέγχουν το
σχηµατισµό δοντιών σε
πρωτόζωα, ενώ οι παραλλαγές που παρατηρούνται σε ένα είδος,
όπως ο άνθρωπος, πιθανόν προκύπτουν από
µεταβολές στο συγχρονισµό των αλληλεπιδράσεων µεταξύ των κυττάρων κατά την οδοντογένεση, καθώς και την θέση των κυττάρων µεταξύ τους.
Με τον ευρύ ορισµό της
επιγενετικής, κι οι δύο
αυτές διαδικασίες µπορούν να θεωρηθούν παραδείγµατα επιγενετικού ελέγχου. Στην περίπτωση της παραλλαγής
µεταξύ ειδών ο έλεγχος
εµφανίζεται σε επίπεδο
DNA, ενώ σε παραλλαγές µέσα σε ένα είδος οι
επιγενετικές επιδράσεις
είναι πιθανό να εµφανίζονται σε τοπικό ιστικό
επίπεδο.
Εύρεση των γονιδίων
για οδοντική
ανάπτυξη
Οι ευρείες µελέτες συσχέτισης γονιδιώµατος
(ΕΜΣΓ) χρησιµοποιούνται σήµερα για αναγνώριση γονιδίων που
συνδέονται µε διάφορα
συνήθη νοσήµατα, όπως
στεφανιαία νόσο, υπέρταση, διαβήτη κι αρθρίτιδα. Σχεδιάζουµε να
χρησιµοποιήσουµε µία
παρόµοια προσέγγιση
για αναγνώριση των γονιδίων κλειδιών που εµπλέκονται στην οδοντική ανάπτυξη.
Ενώ η αναγνώριση των
γονιδίων κλειδιών για
την οδοντική ανάπτυξη
στους ανθρώπους αποτελεί αναµφίβολα ένα
τεράστιο βήµα προς τα
εµπρός, υπάρχει ακόµη
αρκετή δουλειά στην πορεία. Η αναγνώριση των
γονιδίων δε σηµαίνει
απαραίτητα πως θα µπορούµε να εξηγήσουµε
πλήρως πώς προκύπτουν
διάφορες οδοντικές
ανωµαλίες στα άτοµα.
Σε αυτό το σηµείο θα
χρειαστεί περαιτέρω
διερεύνηση επιγενετικών παραγόντων. Ήδη
οι ερευνητές έχουν αρχίσει τη διερεύνηση επιγενετικών βιολογικών
δεικτών σε µία προσπάθεια να εξηγήσουν τους
λόγους των παρατηρούµενων διαφορών µεταξύ ζευγών ΜΖ διδύµων
(Wong και συν., 2007).
Σε αυτό το στάδιο, προσπαθούµε να προσδιορίσουµε την έκταση των
διαφορών διεθνώς σε
επίπεδα γονιδιακής µεθυλίωσης DNA αλλά είναι πιθανό να αναπτυχθούν σύντοµα περισσότερες συγκεκριµένες
αναλύσεις. Μόλις αυτές
οι προσεγγίσεις που
εστιάζονται σε επίπεδο
DNA τελειοποιηθούν,
καθώς κι η κατανόησή
µας της φύσης των επιγενετικών επιδράσεων
σε τοπικό ιστικό επίπεδο βελτιωθεί, θα πρέπει
να µπορούµε να παρέχουµε µία πληρέστερη
εικόνα για το πώς οι γενετικοί, επιγενετικοί και
περιβαλλοντικοί παράγοντες επηρεάζουν την
ανάπτυξη της ανθρώπινης οδοντοφυΐας. Με
αυτήν τη γνώση, θα είµαστε σε καλύτερη θέση να σκεφτούµε προληπτικές και θεραπευτικές προσεγγίσεις για
πολλά από τα συνήθη
αναπτυξιακά προβλήµατα που επηρεάζουν
την ανθρώπινη οδοντοφυΐα. DT
Αναδηµοσίευση από το Ortho Tribune USA Edition, Απρίλιος 2008
Βιβλιογραφία
1. Brook All. A unifying aetiological explanation for anomalies of tOOUl nUfllber
and size. Archs Oral Bioi
1984;29:373--378.
2. Brook AH, Elcock C, A1-Sharood MH, McKeown HF,
Khalaf K, SrniUl RN. Further stu die of a model for Ule
etiology of anomalies of to-
oUl nUfllber and size in hUfllans. Conn Tiss Res 2002;
43:289-295.
3. Carels C. The impact of genes on facial morphology.
OrtJ10 2007;1:38-46.
4. Jernvall J, Jung HS. Genotype, phenotype and developmenLal biology of molar
tooUl characters. Yrbk Phys
AnUlropoI2OOO;43:171190.
5. Kangas AT, Evans AR, Thesleff I, Jemvall J. onindependence of mammalian dental characters. Nature
2004;432:211-214.
6. Khalaf K, Elcock C, SrniUl RN,
Brook AH. Fluctuating dental asymmetry of multiple
crown variables measured
by an image analysis system. Arell Oral BioI
2005a;5O:249-253.
7. KJlalaf K, Robinson DL, Elcock C, SrniUl RN, Brook
AH. TooUl size in patients
with supernumerary teeUl
and a control group measured by image analysis system. Arch Oral BioI
2005b;50:243--248.
8. McKeown liF, Robinson DL,
Elcock C, AJ-Sharood M,
Brook AH. TooUl dimensions in hypodontia patients, Uleir unaffected relatives and a control group
measured wiUl a new image analysis system. Europ J
OrtJlOdont2002;24:J31141.
9. Molenaar PCM, Boomsma
01, Machin G. A Ulird source of developmental differences. Behav Genet 1993;
23:519-524.
10. Townsend GC, Rogers J, Richards L, Brown T. Agenesis of pemlanent maxillary
lateral incisors in SoUUl Australian twins. Aust Dent J
1995;40:186-192.
11. Townsend GC, Richards LC,
Hughes TE. Molar intercuspal dimensions: geneti input and phenotypic variation.
J
Dent
Res
2003;82:350-355.
12. Thwnsend G, Hughes T and
Richards L. The dentitions
of monozygotic twin pairs:
focusing on Ule differences
rather Ulan the similarities.
In: E. Zad7Jnska E. Current
trends in denLal morphology researcJl. Refereed proceedings, 13th International
SymPOSiUfll on Dental Morphology, University of Lodz,
Poland, 2005a;337-352.
13. Townsend G, Richards L,
Hughes T, Pinkerton S, Schwerdt W. Epigenetic influences may explain denLal differences in monozygotic twin pairs. Aust Dent
J 2005b;50: 95-100.
14. Wong NC, Joo EJ, Weinri-
ch B, Mossman 0, Scou RJ,
Morely R, Craig JM and Saffery R. Investigating epigenetic biomarkers underlying
phenotypiC discordance in
monozygotic twins. 1\vin
Res HUfll Genet 2007;10
(Supplement): 58.
G.Townsend
Είναι καθηγητής στην Κρανιοπροσωπική Βιολογία και ασχολείται ιδιαίτερα µε την επιστηµονική έρευνα στην Αυστραλία. Έχει συνεργαστεί και µε καθηγητές του Πανεπιστηµίου του Λίβερπουλ για τη δηµιουργ ία ενός διεθ νούς ερευνητ ικ ού κ έντ ρου γ ια τη γεν ετικ ή κ αι
αν άπ τ υξη τ ου σ τ όµ ατ ος κ αι τ ου
προσώπου.
A.Brook
Είναι καθηγητής Παιδοδοντίας στο
Πανεπιστήµιο του Λίβερπουλ και
α σχ ο λ ε ί τ α ι ι δ ι α ί τ ε ρ α µ ε θ έ µ α τ α
Κρανιοπροσωπικής Βιολογίας και
Ανάπτυξης. Συνεργάζεται σε διάφορα ερευνητικά προγράµµατα µε
ποικίλους επιστηµονικούς φορείς.
[19] =>
dti
DENTAL TRIBUNE Greek Edition
19
Πρακτικά Θέµατα
Θα θέλατε να εργάζεστε για τον εαυτό σας;
S.McKenzie
Είναι ευρέως αναγνωρισµένο πως για να αντικατασταθεί ένας
υπάλληλος, κοστίζει 3
έως 5 φορές ο ετήσιος
µισθός του. Κι έχουν
γραφτεί πολλά σχετικά
µε την επίδραση των
προβληµατικών υπαλλήλων καθώς και τι θα
πρέπει να κάνουµε µε
αυτούς. Τι γίνεται όµως
όταν ο προβληµατικός
υπάλληλος δεν αποτελεί µέλος της οµάδας,
αντίθετα αποτελεί τον
επικεφαλής της οµάδας-τον οδοντίατρο.
Οι ειδικοί σε θέµατα
διαχείρισης ποσοτικοποιούν το κόστος των
αναποτελεσµατικών ή
αρνητικών επικεφαλής
µε βάση το πόσο στοιχίζει ένας κακός επικεφαλής στην επιχείρηση.
Για παράδειγµα, ένας
άριστος ηγέτης κερδίζει τουλάχιστον 10%
περισσότερο από τους
υπαλλήλους του ενώ
ένας κακός επικεφαλής
µπορεί να υπολογίζει
σε 10% χαµηλότερη παραγωγικότητα. Επίσης,
οι κακοί επικεφαλής
εµφανίζουν περίπου
25% µεγαλύτερο ποσοστό µη αποδοτικότητας
µεταξύ των υπαλλήλων
σε σχέση µε τους αποτελεσµατικούς επικεφαλής κι η επανειληµµένη αντικατάσταση
των υπαλλήλων είναι
πολύ ακριβή για οποιαδήποτε επιχείρηση, µικρή ή µεγάλη.
Μία έρευνα του 2004
που πραγµατοποιήθηκε
από το badbossology.com, µία ηλεκτρονική διεύθυνση αφιερωµένη στη βοήθεια υπαλλήλων για να αντιµετωπίσουν προβλήµατα µε
τους υπευθύνους τους,
αποκάλυψε πως πολλοί
υπάλληλοι µε δύσκολα
αφεντικά θα τους απέλυαν αντί να λάβουν λιγότερο δραστικά µέτρα.
Στην πράξη, το 48%
υποστήριξε πως θα
απέλυαν τα αφεντικά
τους αν µπορούσαν, το
29% θα έστελνε τα
αφεντικά του σε ειδικό
ψυχολόγο και το 23%
θα έστελνε το αφεντικό
του για επαγγελµατική
εκπαίδευση. Μερικοί
ειδικοί σε θέµατα επιχειρήσεων εκτιµούν
πως τουλάχιστον 55%
των διευθυντών στις
ΗΠΑ είναι ανεπαρκείς.
Μία πιο πρόσφατη
έρευνα στη Μ. Βρετανία έδειξε πως οι διευθυντές δεν έχουν ηγετικές ικανότητες όσον
αφορά τη διαµόρφωση
στόχων, την κινητοποίηση των υπαλλήλων και
την αντιµετώπιση κακών υπαλλήλων µε ανεπιθύµητες επιδράσεις
στην απόδοση των επιχειρήσεων σε αυτήν τη
χώρα.
Η έρευνα, που έγινε
από την Ros Taylor Ltd,
παρακολούθησε 1500
ανθρώπους από διάφορους οργανισµούς στη
Μ. Βρετανία σχετικά µε
το θέµα της διεύθυνσης
των επιχειρήσεων. Βρέθηκε πως 90% των ερωτηθέντων δήλωσαν πως
το αφεντικό τους σχετικά µε κακούς υπαλλήλους, το 79% δήλωσε
πως το αφεντικό τους
δεν έθετε ξεκάθαρους
στόχους, το 89% δήλωσε πως το αφεντικό
τους δεν είχε νέες ιδέες και δεν τις δεχόταν
από άλλους. Μία ιδιαίτερα απογοητευτική
έρευνα, πράγµατι.
ακόµη και στις πιο ασήµαντες λεπτοµέρειες
του οδοντιατρείου. Τα
µέλη της οµάδας του
λαµβάνουν ελάχιστες
αποφάσεις χωρίς την
παρέµβασή του. Στα
µάτια του, η κατανοµή
ευθυνών είναι συνώνυµη µε την καταστροφή.
Ωστόσο, όσο περισσότερο έλεγχο θέλει να
έχει, τόσο λιγότερο ικανός είναι στη λήψη αποφάσεων. Στην πράξη, η
παγκόσµια ειρήνη είναι
ευκολότερο να επιτευχθεί από το να δια-
λέξει µεταξύ δύο επιλογών.
Ακολουθεί ο τελειοµανής υπεύθυνος. Κανείς
δεν µπορεί να ικανοποιήσει τις απαιτήσεις
του τελειοµανή υπεύθυνου. Ιδιαίτερα προβληµατισµένος, θεωρεί
πως αποτελεί το µοναδικό ικανό άτοµο στο
οδοντιατρείο.
Ο τελειοµανής δεν θα
αναζητήσει τη βοήθεια
του προσωπικού στην
επίλυση προβληµάτων.
Πιστεύει πως όλες οι
αποφάσεις που αφο-
ρούν το οδοντιατρείο θα
πρέπει να λαµβάνονται
από εκείνον. Θα πει µε
ποιον ακριβώς τρόπο θα
πρέπει να πραγµατοποιείται κάθε διαδικασία στο οδοντιατρείο
από το προσωπικό κι αν
κάνει λάθος, δεν πρόκειται να το αναγνωρίσει.Υπάρχει επίσης ο
υπεύθυνος που επιθυµεί
να τον συµπαθούν όλοι.
Όταν προκύπτει ένα
πρόβληµα, περιµένει να
εξαφανιστεί από µόνο
του πιστεύοντας πως η
αντιµετώπισή του µπο-
ρεί να πληγώσει κάποιον από τα µέλη του προσωπικού. Έλλειψη εµπιστοσύνης στον οδοντίατρο σηµαίνει έλλειψη
εκτίµησης ανάµεσα στα
µέλη της οµάδας.
Υπάρχει επίσης αυτός
που κατηγορεί συνεχώς,
ο φωνακλάς, ο ύπουλος
κι ο πολιτικός, για να
κατονοµάσουµε µερικούς ακόµη. Κι υπάρχει
στη συνέχεια ο τύπος
υπευθύνου που όλοι οι
DT σελίδα 20
IMPLANTS MADE EASY
47 ÂÍ·ÚÙ‹Ì·Ù· Èηӿ Ó· ηχÙÔ˘Ó
ÙÔ 80% ÙˆÓ ÎÏÈÓÈÎÒÓ ÂÚÈÛÙ·ÙÈÎÒÓ
Το εµφύτευµα Ospol είναι ένα αυτοκοχλιούµενο εµφύτευµα που συνδυάζει κυλινδρικό
σχήµα/παράλληλα τοιχώµατα µε κωνικό πυρήνα που του προσδίδουν αρχική σταθερότητα
καθώς διατηρεί και το απλό πρωτόκολλο τρυπανισµού.
Είναι κατασκευασµένο από υψηλού βαθµού τιτάνιο grade ΙV και η επιφάνεια είναι ανοδικά
αδροποιηµένη µε ενσωµατωµένο ασβέστιο το οποίο αυξάνει την οστεοενσωµάτωση και
την επαφή οστού-εµφυτεύµατος.
Εργονοµική και βραβευµένη
συσκευασία κάθε εµφυτεύµατος
Μεγάλος αριθµός κακών υπευθύνων
Στην Οδοντιατρική,
όπου οι οδοντίατροι εκπαιδεύονται να είναι
άριστοι κλινικοί και θα
πρέπει τυπικά να µαθαίνουν τις ηγετικές και
επιχειρηµατικές τους
ικανότητες από τη σχολή εκπαίδευσης , είναι
εύκολο να κατανοήσουµε γιατί πολλοί δυσκολεύονται όσον αφορά το ρόλο του επικεφαλής. Σε ποιον τύπο
υπευθύνου ανήκετε;
∆ιαβάστε τη συνέχεια
του άρθρου.
Ο «πρακτικός» υπεύθυνος, που περιγράφεται τυπικά ως ελεγχόµενος, δεν µπορεί να
περιορίσει τον εαυτό
του από το να εµπλακεί
∆ιαδικτυακό σύστηµα καταγραφής
αποθήκης απλοποιεί τη διαχείριση
και τη λειτουργία του ιατρείου.
Iø∞¡¡∏™ ∆™∞¶ƒ∞∑∏™ ∞.∂. √¢√¡∆π∞∆ƒπ∫∞-√ƒ£√¢√¡∆π∫∞
ªÈ¯·Ï·ÎÔÔ‡ÏÔ˘ 157 °Ô˘‰‹ 115 27, ∆ËÏ.: 210 7716.416, 210 7751.000, Fax: 210 7711.100, e-mail: info@tsaprazis.gr
[20] =>
dti
20
DENTAL TRIBUNE Greek Edition
Πρακτικά Θέµατα
DT σελίδα 19
οδοντίατροι θα πρέπει
να προσπαθήσουν να µιµηθούν: αυτός που εργάζεται σε οµαδικό
πνεύµα.
Αυτή η δουλειά
δεν είναι για άτοµα
χωρίς όραµα
∆εν υπάρχει αµφιβολία
πως το να είσαι υπεύθυνος µίας οµάδας δεν είναι µία αξιοζήλευτη θέση. Εν τέλει, θα πρέπει
να είστε υπεύθυνος παραγωγής, ειδικός στο
ανθρώπινο δυναµικό,
στις διαπροσωπικές σχέσεις κι επίσης θα πρέπει
να διευθύνετε, να εµπνέετε, να δίνετε κίνη-
τρα, να ανταµείβετε και
να πειθαρχείτε.
Όλα αυτά αποτελούν τις
ευθύνες ενός υπεύθυνου
οδοντιατρικής οµάδας.
Με όλες αυτές τις ευθύνες πώς γνωρίζετε αν είστε καλός ή κακός ως
επικεφαλής µίας οδοντιατρικής οµάδας; Η
απόρριψη προσωπικού
αποτελεί σίγουρα έναν
από τους πιο ξεκάθαρους δείκτες. Αν δεν λειτουργήσετε έτσι, είναι
αρκετά πιθανό πως δεν
είστε ο ευκολότερος εργοδότης. Κι η µείωση της
απόρριψης είναι αρκετά επαρκής προσπάθεια
για βελτίωση.
Η βελτίωση των ηγετικών σας ικανοτήτων σας
δίνει τη δυνατότητα να
δηµιουργήσετε µία πολύ
πιο ενωµένη κι επιτυχηµένη οµάδα.
Όχι πως θα πρέπει να
είστε πιεστικός, στην
πράξη οι περισσότεροι
αποτελεσµατικοί ηγέτες
είναι πραγµατικοί καθοδηγητές. ∆ίνουν ξεκάθαρες οδηγίες, την
απαραίτητη εκπαίδευση,
αρκετή ενθάρρυνση και
διορθωτικά µέτρα όταν
χρειάζεται.
Να γίνετε
καλύτερος ηγέτης
Ακολουθείστε συγκεκριµένα βήµατα για να
συγκαταλέγεστε µεταξύ
των πιο επιτυχηµένων
επικεφαλής οδοντιατρικής οµάδας.
∆ηµιουργείστε ένα περιβάλλον και µία νοο-
τροπία επιτυχίας. Θέστε
ξεκάθαρους στόχους και
να έχετε συγκεκριµένες
προσδοκίες από την
οµάδα σας. Εξηγείστε το
«γιατί» πίσω από το
«πώς». Με άλλα λόγια,
µην υποδεικνύετε απλά
στους υπαλλήλους σας τι
να κάνουν αλλά διευκρινίστε τους πως οι ευθύνες τους είναι σηµαντικές για τη συνολική
επιτυχία της οδοντιατρικής οµάδας. Παρακολουθείστε την εξέλιξη της οµάδας στην επίτευξη στόχων µε τακτικές συναντήσεις προσωπικού, ελέγχους των
συστηµάτων και ανασκόπηση της απόδοσης.
Να γιορτάζετε και να
ανταµείβετε την επιτυχία. Οδηγείστε τους
υπαλλήλους σας στην
επιτυχία. Εργαστείτε µε
κάθε άτοµο ξεχωριστά
και την οµάδα ως σύνολο για να καθορίσετε ξεκάθαρους στόχους που
ενθαρρύνουν την οµάδα
να εργάζεται στο µέγιστο των δυνατοτήτων
της. Επενδύστε στην εκπαίδευση των υπαλλήλων σας για µεγιστοποίηση των δυνατοτήτων
τους.∆ιαµορφώστε ξεκάθαρους στόχους. Θα
πρέπει να υπάρχει ένας
κώδικας καθοδήγησης
στο οδοντιατρείο, συγκεκριµένες πολιτικές
του γραφείου και επαγγελµατικοί κανόνες που
θα πρέπει να ακλουθούν
όλοι. Επικοινωνείτε ξεκάθαρα και συγκεκριµένα. Αποφύγετε τα γενικά σχόλια για ένα ζήτηµα και να υποθέτετε
πως κάποιος απλά θα
πάρει την κατάσταση
στα χέρια του. Αν δε µεταφέρετε ξεκάθαρα τις
επιθυµίες σας κανείς
δεν µπορεί να είναι
υπεύθυνος εκτός από
εσάς όταν αυτές δεν
πραγµατοποιούνται.
Να είστε αποφασιστικός
και να παίρνετε τις σωστές αποφάσεις, ακόµη
κι όταν είναι δύσκολες.
Πολλοί οδοντίατροι θα
αποφύγουν τις κρίσιµες
αποφάσεις, όπως την
απόλυση ενός υπαλλήλου που φέρνει πίσω τόσο το οδοντιατρείο όσο
και την οµάδα. Χρειάζονται περισσότερο
χρόνο να µελετήσουν,
να σκεφτούν, να αξιολογήσουν. Φυσικά, µία
σηµαντική απόφαση
όπως η απόλυση ενός
µέλους του προσωπικού
απαιτεί προσεκτική
αξιολόγηση, αλλά πολύ
συχνά ο οδοντίατρος πολύ συχνά συνεχίζει να
παραβλέπει επιβαρύνοντας την οµάδα και
µειώνοντας την αποτελεσµατικότητα της οµάδας. Ως ιδιοκτήτης του
οδοντιατρείου η οµάδα
εξαρτάται από εσάς για
τη λήψη των δύσκολων
αποφάσεων.
Μία στρατηγική σας θα
πρέπει να είναι να ακούτε το προσωπικό σας.
Αναζητείστε πληροφορίες από τα µέλη του
προσωπικού. Να ενθαρρύνετε την ανοικτή επικοινωνία, τόσο για τα
καλά όσο και για τα κακά νέα. Να ακούτε και
να µαθαίνετε από το
προσωπικό σας, να εν-
θαρρύνετε τη λήψη πληροφοριών από αυτούς
και να χρησιµοποιείτε
τη συνολική ευφυΐα της
οµάδας για την αντιµετώπιση συστηµατικών
προβληµάτων.
Να έχετε συνεχική δηµιουργική ενηµέρωση.
Αποτελεί ακρογωνιαίο
λίθο του οδοντιατρείου
σας η υψηλή απόδοση.
Να είστε γενναιόδωροι
µε τα θετικά στοιχεία
που συγκεντρώνετε, να
βεβαιώνετε πως είναι ειλικρινή κι αν είναι δυνατό, να παρέχονται
µπροστά σε όλους.
Να ενθαρρύνετε τα µέλη του προσωπικού ιδιαιτέρως και να το χρησιµοποιείτε αυτό ως εργαλείο προσεκτικής διατέλειων
µόρφωσης
υπαλλήλων, όχι σα σφυρί που πρόκειται να διαλύσει το πρόβληµα και
την αυτοεκτίµηση του
υπαλλήλου. Μην αναµιγνύετε θετικά κι αρνητικά σχόλια. Ο υπάλληλος θα εστιάσει µόνο
στα αρνητικά και τα θετικά δεν θα έχουν καµία
σηµασία.Όπως και στην
Οδοντιατρική η επίβλεψη σηµαίνει σκληρή
δουλειά.
Ένας καλός επικεφαλής
απαιτεί να συνειδητοποιείτε τη συµπεριφορά,
τα δυνατά κι αδύνατα
σηµεία σας και τις σχέσεις που έχετε µε κάθε
µέλος του προσωπικού.
Στο τέλος της ηµέρας,
αφιερώστε λίγα λεπτά
για να αξιολογήσετε τον
εαυτό σας ως επικεφαλής. Θα θέλατε να εργαστείτε για τον εαυτό
σας; DT
Αναδηµοσίευση από το DTI United Kingdom Edition, 7-13
Μαρτίου 2008
S.McKenzie
Ε ί να ι π ρ όε δρ ος τ ης ο µώ νυ µ ης
ε τ α ι ρ ί α ς ορ γ ά ν ω ση ς κ α ι δ ι α χ ε ί ρ ι σ η ς ο δ ο ν τ ι α τ ρ ε ί ω ν σ τ ι ς Η ΠΑ
[21] =>
dti
[22] =>
dti
22
Τάσεις & Εφαρµογές - Ορθοδοντική
DENTAL TRIBUNE Greek Edition
Ανόρθωση γοµφίων και ανάκτηση χώρου µε το ΕΖspacer
Dr. L.J.-Yeong - J.Cho, DDS, MSD, PhD
Αυτός ο 13χρονος ασθενής εµφάνιζε εγγύς απόκλιση στο δεύτερο γοµφίο. Ο
πρώτος γοµφίος είχε έντονη καταστροφή λόγω τερηδόνας κι είχε υποβληθεί
σε ενδοδοντική θεραπεία. Ήταν δύσκολο να εξαχθεί λόγω υποσκαφής στην
άπω πλευρά και στενού άπω-εγγύς χώρου. Φαινόταν πως η προσθετική (στεφάνη) θεραπεία δεν ήταν µία ιδανική επιλογή παρά την απουσία ακρορριζικής βλάβης. Αποφασίστηκε να προσπαθήσουµε να ανακτήσουµε το χώρο µε
το ΕΖspacer για να αποκατασταθεί το δόντι µε στεφάνη. Το ΕΖspacer είναι
µία νέα ορθοδοντική συσκευή, που αναπτύχθηκε από το συγγραφέα του άρθρου, για να χρησιµοποιηθεί για ανάκτηση χώρου σε ειδικές περιπτώσεις, είναι εύκολο και πρακτικό στη χρήση κι αποτελεσµατικό κι οικονοµικό. Στο
ακόλουθο περιστατικό παρουσιάζεται βήµα προς βήµα η µέθοδος εφαρµογής του ΕΖspacer. DT
Αναδηµοσίευση από το DTI Middle East and Africa Edition No 3 Vol. 6
Εικ. 1 Ακτινογραφία του κάτω αριστερού πρώ-
Εικ. 3 Εικόνα µετά από εξαγωγή του τρίτου
Εικ. 5 Ακτινογραφία που λήφθηκε µετά την το-
µάδα µετά την τοποθέτηση του ΕΖspacer όπου
Εικ. 10 Μετά την θεραπεία, ένα µήνα αργότε-
του γοµφίου που υποβλήθηκε σε ενδοδοντική
γοµφίου κι αφαίρεση της τερηδονισµένης οδον-
ποθέτηση του συµπιεσµένου ΕΖspacer.
σηµειώθηκε η ανάκτηση επαρκούς χώρου και
ρα, ο ασθενής δεν ένιωθε πόνο, ενώ είχε δηµι-
θεραπεία. Υπήρχε υπερέµφραξη στον άπω σω-
τίνης από τον πρώτο γοµφίο. Το ΕΖspacer το-
Εικ. 6 Φωτογραφία που λήφθηκε δύο ηµέρες
η ευθυγράµµιση του δεύτερου γοµφίου. Η άµε-
ουργηθεί νέο οστούν. ∆ηµιουργήθηκε ένας άµε-
λήνα κι η αλλοίωση στην ακρορριζική περιοχή
ποθετήθηκε στην κοιλότητα.Αφού το ΕΖspacer
µετά την τοποθέτηση του ΕΖspacer και σηµει-
ση τοποθέτηση µετά την εξαγωγή του τρίτου
σος χυτός άξονας.
ήταν εµφανής. Ο δεύτερος γοµφίος εµφάνιζε
περιοριζόταν µόνο στην κοιλότητα, ο ασθενής
ώθηκε πως ανακτήθηκε ένας περιορισµένος χώ-
γοµφίου έκανε συντοµότερη τη µετακίνηση του
Εικ. 11 Κατασκευάστηκε µία προσωρινή στε-
εγγύς κλίση δηµιουργώντας µία βαθιά υπο-
ένιωθε ελάχιστη δυσανεξία.
ρος.
δεύτερου γοµφίου.
φάνη.
σκαφή.
Εικ. 4 Το ΕΖspacer ακινητοποιήθηκε στη µία
Εικ. 7 Φωτογραφία που λήφθηκε µία εβδοµάδα
Εικ. 9 Ο πρώτος γοµφίος εξάχθηκε κι η ακρορ-
Εικ.12 Τοποθετήθηκε µια χρυσή στεφάνη.
Εικ. 2 Φωτογραφία που λήφθηκε στην πρώτη
πλευρά µε λεπτόρρευστη ρητίνη και θα πρέπει
µετά την τοποθέτηση του ΕΖspacer όπου παρα-
ριζική αλλοίωση αποξέστηκε. Το ακρορρίζιο
Εικ. 13 Ακτινογραφία του περιστατικού µετά
συνεδρία. Ο πρώτος γοµφίος είχε καταστραφεί
να σηµειωθεί πως πρέπει να ακινητοποιείται
τηρήθηκε πως ανακτήθηκε επαρκής χώρος.
του πρώτου γοµφίου εµφράχθηκε ανάστροφα
από ένα χρόνο, όπου είναι εµφανής η δηµιουρ-
λόγω τερηδόνας.
µόνο στη µία πλευρά.
Εικ. 8 Ακτινογραφία του περιστατικού µία εβδο-
και το δόντι επανεµφυτεύθηκε στην ίδια θέση.
γία νέου οστού.
Εικόνα 1
Εικόνα 2
Εικόνα 3
Εικόνα 4
Εικόνα 5
Εικόνα 6
Εικόνα 7
Εικόνα 8
Εικόνα 9
Εικόνα 10
Εικόνα 11
Εικόνα 12
ΣΥΜΠΕΡAΣΜΑΤΑ
Ο ο δ ο ν τί α τρ ο ς µ π ο ρ ε ί ν α α ν α κ τ ή σ ε ι ε ύκο λ α τ ο χ α µ έ ν ο χ ώ ρο σ ε ει δ ι κέ ς π ε ρι πτώσεις όπου κι όταν
χρειάζεται, µε το
Ε Ζs pa c er , π ο υ µ π ορε ί να τ οπ οθ ετ η θ εί
Εικόνα 13
ε ύ κ ο λα , µ ε ε λά χ ι σ τη
δυσανεξία του ασθενή
κ α τ ά τ η ν θ ε ρ α πε υτ ικ ή
φ ά σ η.
[23] =>
dti
DENTAL TRIBUNE Greek Edition
Τα τελευταία χρόνια,
νέες εξελίξεις στην
Υπολογιστική-αξονική
τοµογραφία µε κωνική
δέσµη (CBCT) και το
λογισµικό µετατροπής
τρισδιάστατου όγκου (3DVR) έχουν σχεδιαστεί
συγκεκριµένα για τους
ορθοδοντικούς για παρουσίαση κρίσιµων ανατοµικών πληροφοριών
για τον θεραπευτικό
σχεδιασµό. Στην περίπτωση των υπεράριθµων
δοντιών, αποκαλύπτονται επιπλέον πληροφορίες για τη χειρουργική
προσέγγιση και την εγγύτητα σε σηµαντικές
ανατοµικές δοµές, όπως
ο κάτω γναθιαίος πόρος,
το εύρος του φατνίου, το
ιγµόρειο και τα παρακείµενα δόντια.
Σε αυτό το περιστατικό
περιγράφεται µία προσέγγιση για ορθοδοντικό και χειρουργικό θεραπευτικό σχεδιασµό
στην περίπτωση ενός µεσόδοντα, ενός υπεράριθµου δοντιού της µέσης γραµµής που παρατηρείται συχνά στο άνω
οδοντικό τόξο, µε χρήση CBCT, 3-DVR. Παρουσιάζεται σε στάδια
πώς η ακριβής µεταφορά σηµαντικών ανατοµικών στοιχείων της χειρουργικής περιοχής
µπορεί τελικά να αυξήσει την ασφάλεια και
την προβλεψιµότητα της
θεραπείας.
Εισαγωγή
Η CBCT αποτελεί σηµαντική εξέλιξη που
αφορά κάθε τοµέα του
οδοντιατρικού επαγγέλµατος, επεκτείνοντας
τους ορίζοντες του κλινικού οδοντιάτρου µε
την προσθήκη της τρίτης
διάστασης στον κρανιοπροσωπικό θεραπευτικό σχεδιασµό.
Κατά συνέπεια, υπάρχει
µεγάλη αύξηση στον
αριθµό των οδοντιάτρων
που επωφελούνται από
αυτήν την τεχνολογία,
όπως οι ειδικοί κι οι γενικοί οδοντίατροι.
Η προσθήκη του λογισµικού 3-DVR στη
CBCT σχεδιάστηκε συγκεκριµένα για τη δηµιουργία τρισδιάστατων
εικόνων του στόµατος,
του προσώπου, των γνάθων και του κρανίου,
επιτρέποντας στους χρήστες CBCT να εισάγουν
δεδοµένα για τα δόντια
23
Σύγχρονη Τεχνολογία - Ακτινοδιαγνωστική
Απεικόνιση CT µε κωνική δέσµη
για αξιολόγηση υπεράριθµων δοντιών
D.M.Almog, DMD - M.E.Spoon, DDS
Εικ. 1 Πράσινο περίγραµµα της κάτω γνάθου και
και τους µαλακούς
ιστούς. Μπορούν επίσης
να επιλεγούν συγκεκριµένες τρισδιάστατες εικόνες, να αναλυθούν σε
τοµές και να περιστραφούν για να απεικονιστούν όλα τα σηµαντικά
οστά, νευρικοί πόροι,
αρθρώσεις και δόντια
που χρειάζεται για την
οδοντιατρική θεραπεία.
Η σηµασία του ακριβούς ορθοδοντικού και
χειρουργικού θεραπευτικού σχεδιασµού στην
περίπτωση υπεράριθµων δοντιών είναι µεγάλη καθώς εµπλέκονται σηµαντικές ανατοµικές δοµές όπως ο κάτω γναθιαίος πόρος, το
ιγµόρειο και τα παρακείµενα δόντια. Η ποσότητα των πληροφοριών από το CBCT και
το 3-DVR, η ακρίβεια κι
η πρακτικότητά τους για
τη βελτίωση των θεραπευτικών αναγκών του
ασθενή, θα πρέπει να
συγκριθούν µε το κόστος, την άνεση, τη διαθεσιµότητα και την εµπειρία που απαιτείται
για την κατανόηση και
την ανάγνωση των στοιχείων.
Αναφορά
περιστατικού
Τα υπεράριθµα δόντια,
επειδή είναι συνήθως
έγκλειστα κι ασυµπτωµατικά, αποτελούν συχνά τυχαία ευρήµατα
κατά την ακτινογραφική
εξέταση. Οι αναφορές
συχνότητας ανεύρεσης
διαδοχικών υπεράριθµων δοντιών ποικίλλουν
από 0.5 έως κάτω από
4% καθιστώντας τα αρκετά συχνά, τόσο ώστε
κάθε οδοντίατρος να
έχει δει αρκετά στην καριέρα του. Η εµφάνιση
υπεράριθµων δοντιών
προκύπτει στο 1 µε 2%
του πληθυσµού.
Τα έγκλειστα υπεράριθµα δόντια µπορεί να είναι δύσκολο να παρατηρηθούν επειδή συχνά
καθυστερούν να αναπτυχθούν , µε επικαλυπτόµενους ιστούς να τα
αποκρύπτουν. Αυτό είναι ιδιαίτερα προβληµατικό όταν χρησιµοποιούµε µεθόδους απει-
λοξή κεφαλοµετρική, ο
µεσόδοντας παρουσιαζόταν στην υπερώια
πλευρά. Μετά την αναπέταση κρηµνού και τη
διάνοιξη του οστού, ο
χειρουργός δεν µπορούσε να εντοπίσει το µεσόδοντα. Ο τύπος του
προβλήµατος που περιγράφεται παραπάνω αντιµετωπίζεται µε τη
CBCT. H CBCT έδωσε
στους ορθοδοντικούς τη
δυνατότητα να εντοπίζουν υπεράριθµα δόντια
και παρακείµενους
γαστούν τους σύνθετους
αλγορίθµους ανακατασκευής καταλάµβαναν
το χώρο ενός τυπικού
οδοντιατρείου κι απαιτούσαν εξειδικευµένες
συνθήκες λειτουργίας,
προσωπικό και συντήρηση.
Η τρισδιάστατη απεικόνιση CBCT εισήχθη αρχικά στην Ευρώπη και
την Ιαπωνία στα τέλη
της δεκαετίας του ΄90.
Στα µέσα της δεκαετίας
του ΄90 µε τη χρήση διαφορετικών µεθόδων
ανασκόπησης, δύο συγγραφείς προβλέπουν το
µέλλον της τεχνολογίας
τρισδιάστατης απεικόνισης σε τοµές στην
Οδοντιατρική.
Σήµερα, η ύπαρξη µικρών, ισχυρών κι οικονοµικών υπολογιστών,
µαζί µε την ανάπτυξη
µεγάλων αισθητήρων
που µπορούν να ενισχύσουν και να µεταστρέ-
Εικ. 2 Μη επεξεργασµένη πανοραµική τοµή.
κόνισης µε φιλµ. Πολλαπλές ακτινογραφίες,
υπό διαφορετικό προσανατολισµό, ανακατασκευάζονται από το
µυαλό του οδοντιάτρου.
Τα αποτελέσµατα είναι
µία υποθετική εντόπιση
που µπορεί να είναι παραπλανητική ή τουλάχιστον ατελής. Για παράδειγµα, παραπέµπεται
ένας ασθενής για αφαίρεση µεσόδοντα. Πριν
την ύπαρξη της απεικόνισης CBCT, και µε βάση τα καλύτερα διαθέσιµα ακτινογραφικά δεδοµένα της εποχής, αυτό
σηµαίνει πανοραµική
ακτινογραφία, µία πρόσθια, µία πλάγια και µία
ιστούς σε τρισδιάστατο
χώρο µε µία δόση ακτινοβολίας συγκρίσιµη µε
εναλλακτικές απεικονιστικές τεχνικές που
υπάρχουν σήµερα.
CBCT
Η υπολογιστική τοµογραφία διατίθεται στην
ιατρική κοινότητα για
δεκαετίες. Το µέγεθος,
η υψηλή τιµή, η δόση
ακτινοβολίας και το κόστος έχουν περιορίσει
την καθηµερινή χρήση
της στη γναθοπροσωπική χώρα. Οι υπολογιστές που χρειάζονταν
αρχικά για να επεξερ-
ψουν ενέργεια ακτίνων
Χ σε εικόνες κλίµακας
του γκρίζου, έχει θέσει
την ογκοµετρική τρισδιάστατη απεικόνιση
στη διάθεση πολλών
οδοντιάτρων. Κι η δόση
ακτινοβολίας είναι µόνο ένα ποσοστό µίας ιατρικής CT.
Με παρόµοιο τρόπο µε
τα συστήµατα µε φιλµ,
τα συστήµατα CBCT
χρησιµοποιούν πολλές
λήψεις. Ωστόσο, όσον
αφορά τους σύνθετους
αλγορίθµους ανακατασκευής, είναι απαραίτητο να υπάρχει νόηµα
στις 448 παλµικές λήψεις κατά τη διάρκεια
µίας σάρωσης 8.9» µε
τεχνολογία CBCT iCAT 3-D. Η επεξεργασία µε το µυαλό θα πρέπει να δώσει την θέση
της στην τεχνολογία που
υπερέχει σίγουρα σε
σχέση µε την υπερφόρτιση των αισθητηρίων.
Τόσο τα συστήµατα µε
φιλµ όσο και τα CBCT
χρησιµοποιούν δισδιάστατες ακτινογραφικές
σκιές κι όλα τα δεδοµένα περνούν βασικά από
ένα δισδιάστατο δέκτητα µάτια του οδοντιάτρου, αλλά εδώ τελειώνουν οι οµοιότητες. Η
ανακατασκευή εικόνων
CBCT δεν εµφανίζει
κανένα από τα χαρακτηριστικά παραµόρφωσης που υπάρχουν
στην απεικόνιση κατά
επίπεδα (είτε µε φιλµ είτε µε ψηφιακούς αισθητήρες) και µε τετράγωνα
voxel (pixel µε βάθος)
µπορεί να βελτιωθεί η
ακρίβεια των µετρήσεων. Μετά από µία σάρωση CBCT µίας κυλινδρικής περιοχής που περιλαµβάνει την κεφαλή,
ένα επίπεδο της κλίµακας του γκρίζου µετατίθεται σε κάθε voxel µέσα σε αυτήν την περιοχή. Στην περίπτωση µίας
CBCT δεύτερης γενιάς
όπως η i-CAT, αυτά τα
voxel είναι κύβοι µε
πλευρά 0.3χιλ. Αυτά τα
voxel µπορούν να επαναδιευθυετηθούν για να
παρουσιάζουν ευθείες ή
µε καµπύλες γραµµές
«τοµές» περιοχών που
µας ενδιαφέρουν.
Για παράδειγµα, σχεδιάζοντας σηµεία σε µία
γραµµή σε αξονικό επίπεδο (Εικ. 1), µπορούµε να υπολογίσουµε, ξεχωριστά, το περίγραµµα
της άνω και κάτω γνάθου. Το πρόγραµµα που
συνοδεύει την CBCT
εξετάζει όλα τα voxel
στο επίπεδο που ορίζει
αυτή η γραµµή-την κάτω γνάθο σε αυτήν την
περίπτωση-και «ξετυλίγει» αυτή την κάθετη τοµή για δηµιουργία µίας
εικόνας που µοιάζει µε
DT σελίδα 24
[24] =>
dti
24
Σύγχρονη Τεχνολογία - Ακτινοδιαγνωστική
DENTAL TRIBUNE Greek Edition
Εικ. 3 - Τοµές µέσω των άνω κεντρικών τοµέων.
DT σελίδα 23
πανοραµική ακτινογραφία (Εικ. 2), αλλά χωρίς
τις σκιάσεις των επικαλυπτόµενων δοµών όπως
η σπονδυλική στήλη, η
γλώσσα κλπ. Ο οδοντίατρος µπορεί να τελειοποιήσει το πάχος της
τοµής σε κάθε πλευρά
της γραµµής, παρόµοια
µε την εστίαση σε µία
πανοραµική ακτινογραφία.Παρουσιάζονται κάθετες τοµής αυτής της
εστιακής απεικόνισης
(Εικ. 3). Αυτές οι τοµές
της τοµής µπορούν να
τοποθετηθούν οπουδήποτε και το πάχος τους
µπορεί να ποικίλλειανάλογα µε την ανάλυση του µηχανήµατος
(0.3χιλ. στην περίπτωση
του i-CAT).Επιπρόσθετα εργαλεία λογισµικού
έχουν την ικανότητα να
σχηµατίζουν τριγωνικές
δοµές µε συνδυασµό του
µυλικού, οβελιαίου ή εγκάρσιου άξονα και να
περιστρέφονται γύρω
από µία τρισδιάστατη
απεικόνιση αυτής της
περιοχής.Η εφαρµογή
αυτών των τεχνικών στο
περιστατικό που προαναφέρθηκε αποκάλυψε πως ο µεσόδοντας
βρισκόταν ανάµεσα στις
ρίζες των κεντρικών τοµέων και το ρινουπερώιο πόρο (Εικ. 4). Σηµειώστε πως αφαιρέθηκαν οι άνω πρώτοι προγόµφιοι ως µέρος µίας
θεραπείας τάξεως ΙΙ κι
οι κυνόδοντες εξωθήθηκαν (Εικ. 2). Πριν την
άπω µετατόπιση των τοµέων, θα δηµιουργηθεί
ένα διάστηµα στη µέση
γραµµή για πρόσβαση
στο µεσόδοντα από την
παρειακή πλευρά.
Το λογισµικό 3-DVR
χρησιµοποιήθηκε επίσης
σε αυτό το περιστατικό
(Εικ. 5) παρουσιάζοντας
το µεσόδοντα σε µία τριγωνική απεικόνιση µε
τις ρίζες των κεντρικών
τοµέων. Περιστρέφοντας την εικόνα, ο χειρουργός µπορεί να παρατηρήσει τόσο παρειακές όσο και υπερώιες
γωνίες, αυξάνοντας τελικά την προβλεψιµότητα της χειρουργικής θεραπείας, την επιτυχία
και την ασφάλεια του
ασθενή.
Συµπεράσµατα
Η εκτίµηση των αποτελεσµάτων σε αυτόν τον
τοµέα της Οδοντιατρικής είναι δύσκολη, κυρίως λόγω. Οι εµπειρικές διαφορές µπορεί να
οφείλονται σε διαφορές
µεταξύ των οδοντιάτρων
και/ή των ενδιαφερόµενων οµάδων αντί για
διαφορές σε θεραπευτικά αποτελέσµατα. Επίσης, οι οδοντίατροι θα
πρέπει να εξετάζουν τα
οφέλη της CBCT έναντι
των συνεπειών της χειρουργικής αποτυχίας.
Μόλις πραγµατοποιηθούν αναλύσεις κόστους προς όφελος, η
αύξηση στο κόστος που
σχετίζεται µε τον θεραπευτικό σχεδιασµό µε
CBCT θα πρέπει να δικαιολογηθεί από οικονοµικής άποψης. Αυτό
σηµαίνει πως η αξία
σχετίζεται µε αυξηµένη
θεραπευτική ασφάλεια,
επιτυχία και προβλεψιµότητα.
Ενώ οι συγγραφείς ενθαρρύνουν την επιστηµονική κοινότητα να
πραγµατοποιήσει περαιτέρω κλινικές µελέτες για αξιολόγηση της
ευαισθησίας και της ειδικότητας της CBCT
όσον αφορά την Ορθοδοντική και τη Στοµατική Χειρουργική, στο παρόν περιστατικό που
αναφέρθηκε µε µία εξέταση CBCT βελτιστοποιήθηκε το χειρουργικό αποτέλεσµα. Βοήθησε το στοµατικό χειρουργό να ξεπεράσει τα
εµπόδια των αρχικών
ακτινογραφικών εξετάσεων-σε πλήρη έκταση,
δηλαδή µε τις συµβατικές τεχνικές απεικόνισης. Το τελικό αποτέλεσµα δε δηµιούργησε
πρόβληµα σε παρακείµενα δόντια ή ανατοµικές δοµές κι ενσωµατώθηκε εύκολα στο αρχικό
σχέδιο θεραπείας. DT
Εικ. 4 Ο µεσόδοντας σε σχέση µε τους κεντρικούς τοµείς και το ρινοϋπερώιο πόρο.
Εικ. 5 Λοξή άποψη του µεσόδοντα από το λογισµικό 3-DVR.
TRIBUNE, Απρίλιος 2008
Βιβλιογραφία
1. Arnheiter C, Scarfe WC, Farman AG. 1)'ends in maxillofacial cone-beam computed tomography usage. Oral
Radiology 2006; 22(2): 805.
2. Leco BelTocal MI, MOl'ales
JF, Martinez Gonzalez JM.
An observational study of
the frequency of supernumerary teeth in a population
of 2000 patients. Med Oral
Patol Oral Cir Bucal2007
Mar;12(2):EI34-8.
3. Shimizu T, Miyamoto M, Arai
Y, Maeda T. Supernumerary teeth in tile primary molar
region: a case repol·l. J
Dent Child 2007; 74:J50-2.
4. Ari Y, Tammisalo E, Iwai K,
Ilashimoto K, Shinoda K.
Development of a compact
computed tomographic apparatus for dental use. Dentomaxillofac Radiol. 1999
Jul;28(4):245-48.
5. Frederiksen NL. Diagnostic
imaging in dental implantology. Oral Surg Oral Med
Ol'al Pathol Oral Radiol Endod 1995 Nov;80(5):540-54.
6. Almog OM, Heisler EM. Computer intuition: guiding
scientific research in imaging and oral implantology.
J
Dent
Res
1997
Oct;76(10):1684-9.
7. Ludlow JB, Davies-Ludlow
LE, Brooks SL, Howerton
WB. Dosimetry of 3 CBCT
devices for oral and maxillofacial radiology: CB Mercul'aY, NewTom 3G and iCAT. DentomaxiL\ofac Radiol. 2006 Jul:35(4):219-26.
D.M.Almog, DMD
Είναι ο ιδρυτής µιας εταιρίας που
προσφέρει διαδικτυακές εφαρµογές στους οδοντιάτρους ενώ είναι
αναπληρωτής καθηγητής στο Τµήµα ∆ιαγνωστικών Επιστηµών Στόµ ατ ος τ ης Ο δοντιατρικής Σχολής
του Πανεπιστηµίου Μπούφαλο.
M.E.Spoon, DDS
Ε ί ν α ι ο ρ θο δ ο ντ ι κ ό ς µ ε ι δ ι ω τ ι κ ό
ια τρε ίο στ η Νέα Υ όρκ η κα ι ε πίκ ο υ ρ ο ς κ α θη γ η τ ή ς τ ο υ Τ µή µα τ ο ς
Ο ρθοδ οντ ικής στ ο Πα νεπισ τήµ ιο
τ ου Ρόν τσ εστ ερ.
Αναδηµοσίευση από το Ortho
[25] =>
dti
Προσιτή τιµή
Αθήνα:
Θεσσαλονίκη:
Ηράκλειο Κρήτη:
Άρτα:
Καλαµάτα :
Κοτσιγιάννης
Βασίλης
3ης Σεπτεµβρίου 35
Τηλ.: 210 5244503
Fax.: 210 5242198
Ξενιτόπουλος Ηλίας
Γρ. Αυξεντίου 6
Τηλ.: 2310 210952
Epsilon Solutions
Γορτύνης 22
Τ.Κ 71303
Τηλ. 2810 373139-37
Αποστόλου Λάµπρος,
Σύνταγµα Ευζώνων
20, Τηλ. 26810 78410
Σ.ΕυθυµιάδηςΚ.Χρονόπουλος,
Π.Καίσαρη 10,
Τηλ. 27210 97272
[26] =>
dti
26
Τάσεις & Εφαρµογές
DENTAL TRIBUNE Greek Edition
Η Εµβιοµηχανική στην ορθοδοντική
θεραπεία περίπλοκων προβληµάτων
που χρειάζονται συνεργασία
οδοντιατρικών ειδικοτήτων
Flavio Uribe, DDS, MDentSc
Τα τελευταία χρόνια, το
αντικείµενο της Ορθοδοντικής έχει επεκταθεί
και περιλαµβάνει όλο και
περισσότερους ενήλικες
ασθενείς πολλοί από τους
οποίους προσέρχονται µε
περίπλοκες ανωµαλίες
σύγκλεισης που απαιτούν
και περίπλοκα σχέδια θεραπείας. Συχνά αυτοί οι
πιο ώριµοι ασθενείς πα-
ραπέµπονται από τον
οδοντίατρό τους γιατί είναι αδύνατον να κατασκευαστεί µία επαρκής
προσθετική εργασία για
τα δόντια που τους λεί-
πουν. Αυτές οι ανωµαλίες
σύγκλεισης είναι δύσκολο να αποκατασταθούν
αισθητικά και λειτουργικά και σ' αυτά τα προσθετικά προβλήµατα µπο-
ρεί να περιλαµβάνονται
δόντια που λείπουν, επίπεδα σύγκλεισης µε κλίση, υπερβολική ανατολή
οπίσθιων δοντιών σε νωδές περιοχές του τόξου
των ανταγωνιστών, τραυµατικές έντονες δήξεις και
προβληµατική κατανοµή
του χώρου µέσα στο οδοντικό τόξο.
Επειδή αυτοί οι ασθενείς
παρουσιάζουν πολλά προβλήµατα πρέπει να υπάρχει συνεργασία και µε άλλες οδοντιατρικές ειδικότητες. Μολονότι η προσέγγιση του σχεδίου θεραπείας σε περίπλοκες
περιπτώσεις είναι παρόµοια µε την προσέγγιση
ενός ενήλικα ασθενή µε
πλήρη οδοντοφυΐα, στις
νωδές περιπτώσεις µπορεί να χρειάζονται περισσότεροι ειδικοί για να καταθέσουν την εµπειρία
τους. Οπωσδήποτε, σε
όλες τις περιπτώσεις
εφαρµόζεται µία προσέγγιση για την ανάλυση της
ανωµαλίας σύγκλεισης µε
βάση το πρόβληµα και αυτή οδηγεί στους στόχους
της θεραπείας και κατόπιν στο σχέδιο µηχανικής
αποκατάστασης.
Η επίτευξη των στόχων
της θεραπείας επιτυγχάνεται καλύτερα αν ο ορθοδοντικός είναι γνώστης
των κανόνων της Εµβιοµηχανικής. Πράγµατι αν
ο ορθοδοντικός δε γνωρίζει αυτούς τους κανόνες,
περιορίζονται οι εναλλακτικές λύσεις και συνεπώς
και οι στόχοι της θεραπείας µε τα ορθοδοντικά
µηχανήµατα. Π.χ. ένα σηµαντικό ποσοστό της εισώθησης των δοντιών δε
µπορεί να επιτευχθεί µε
ένα µηχάνηµα µε ευθύ
σύρµα.
Ένας ορθοδοντικός που
δεν γνωρίζει τις εµβιοµηχανικές λύσεις µπορεί να
συµπεριλάβει µία κάµψη
στο µηχάνηµα για την εισώθηση ενός ή µιας οµάδας δοντιών.
Αυτή η προσέγγιση θα
επιφέρει µία ελάχιστη µετακίνηση και ίσως στο τέλος χρειαστεί η παρέµβαση ενός χειρουργού στόµατος για την πλήρη επίτευξη των στόχων της θεραπείας.
Με την εµφάνιση του τιτανίου σαν βιοϋλικού στην
ορθοδοντική πράξη, η
σκελετική στήριξη έχει
αναδειχθεί σαν εναλλακτικό εργαλείο για την
επίλυση πολλών περίπλοκων ορθοδοντικών προβληµάτων. Στο παρελθόν
οι περίπλοκες περιπτώσεις περιορίζονταν σε µία
λύση µέσω µιας χειρουργικής επέµβασης. Σήµερα
η χρήση του τιτανίου είναι πλεονεκτική για τους
ασθενείς µε πολλά δόντια
που λείπουν γιατί χρησιµοποιείται τελικά σαν µία
αισθητική προσθετική εργασία τελειοποίησης καθώς και σαν µονάδα στήριξης απαραίτητη για την
προβλέψιµη ορθοδοντική
µετακίνηση.
Τα µηχανήµατα µε στήριξη τιτανίου διακρίνονται
σε προσωρινά ή µόνιµα.
Μολονότι τα µηχανήµατα
προσωρινής στήριξης είναι σήµερα µία πολύ δηµοφιλής θεραπευτική λύση, στους ενήλικες ασθενείς που λείπουν πολλά
δόντια θα έχουµε περισσότερα οφέλη µε τη χρήση ενός συµβατικού ενδοστικού εµφυτεύµατος.
Τα πλεονεκτήµατα είναι
διπλά γιατί και επιτυγχάνονται οι περίπλοκες ορθοδοντικές µετακινήσεις
DT σελίδα 27
[27] =>
dti
DENTAL TRIBUNE Greek Edition Τάσεις & Εφαρµογές
DT σελίδα 26
και αυτό λειτουργεί σαν
προσθετική αποκατάσταση στο τέλος της ορθοδοντικής θεραπείας.
Προκειµένου να µεγιστοποιηθεί η αποτελεσµατικότητα αυτών των µηχανηµάτων σκελετικής στήριξης, ο ορθοδοντικός
πρέπει να κατανοήσει σωστά τους βασικούς κανόνες της Εµβιοµηχανικής
που είναι οι ίδιοι µε αυτούς που ισχύουν στη συµβατική ορθοδοντική θεραπεία. Η µόνη διαφοροποίηση έγκειται στο ότι η
έµφαση µετατοπίζεται
στην ανάλυση και στην
κατανόηση του συστήµατος δυνάµεων και στην
πρόβλεψη των οδοντικών
µετακινήσεων κυρίως στο
ενεργό στοιχείο. Το µηχάνηµα στήριξης τιτανίου
παραµένει ουσιαστικά
σταθερό ή στηριγµένο και
έτσι η εµβιοµηχανική ανάλυση πρέπει να εστιάζεται στο ενεργό στοιχείο
και να εξασφαλίζει σταθερότητα από το σύστηµα
σκελετικής στήριξης.
Τα ενδοστικά εµφυτεύµατα µπορούν να τοποθετηθούν πριν από την έναρξη της ορθοδοντικής θεραπείας. Αυτή η θεραπευτική προσέγγιση δηµιουργεί ελάχιστες πιθανότητες σφαλµάτων στις 3
διαστάσεις του χώρου.
Εδώ πρέπει να σηµειωθεί
πως υπάρχει ένα περιθώριο σφάλµατος περίπου 1
χιλ. στην εγγύς-άπω, µασητική-ουλική και παρειακή-γλωσσική τελική θέση του εµφυτεύµατος.
Κάθε σφάλµα πέρα από
αυτό το περιθώριο είναι
βέβαιο πως θα επιδράσει
αρνητικά στην έκβαση της
θεραπείας και η αντιµετώπισή του εναπόκειται
πλέον στον οδοντίατρο
που θα κάνει την αποκατάσταση.
Συνεπώς, προκειµένου να
επιτευχθεί αυτή η ιδανική
θέση, η επιστηµονική οµάδα πρέπει να έχει ένα
τρισδιάστατο µοντέλο του
τελικού αποτελέσµατος
που θα καθορίζει τους
στόχους της θεραπείας.
Όλα τα µέλη της οµάδας
πρέπει να συµφωνούν και
να κατανοήσουν µε ποιό
τρόπο θα επιτευχθούν οι
στόχοι.
Στο πανεπιστήµιό µας αυτό το τρισδιάστατο µοντέλο αρχίζει να διαµορφώνεται επί χάρτου µέσω
ενός διαγράµµατος της
σύγκλεισης.
Αυτό είναι ένα διαγνωστικό εργαλείο που βοηθά τον ορθοδοντικό να δει
τις αλλαγές που θα επιτευχθούν µε τη θεραπεία
(Εικ. 1). Το πλεονέκτηµα
που επιτυγχάνεται µε αυτό είναι ότι η αρχική σχέση µπορεί να χρησιµοποιηθεί σαν αναφορά για
τις επιθυµητές µετακινήσεις. Για να ολοκληρωθεί
η τρισδιάστατη ανάλυση,
οι κατακόρυφες και προσθιοπίσθιες µετακινήσεις
καταγράφονται σχηµατικά στο συµβατικό πρόγραµµα προσοµοίωσης
των στόχων της θεραπείαVTO του Ricketts. Με βάση το διάγραµµα και το
VTO που καταγράφονται
επί χάρτου, κατασκευάζεται ένα τρισδιάστατο
διαγνωστικό κέρωµα που
αντιπροσωπεύει αυτούς
τους στόχους της θεραπείας.
Το διαγνωστικό κέρωµα
της τελικής θέσης του ενδοστικού εµφυτεύµατος
µεταφέρεται στο αρχικό
µοντέλο προκειµένου να
κατασκευαστεί ένας χειρουργικός νάρθηκας που
στη συνέχεια αξιολογείται κλινικά και ακτινογραφικά για να εξασφαλιστεί ότι υπάρχουν στο
σηµείο εµφύτευσης επαρκή επίπεδα φατνιακού
οστού. Αν υπάρχει έλλειψη οστού γίνεται χρήση
µοσχεύµατος και το εµφύτευµα τοποθετείται µετά από 3 µήνες περίπου.
Αφού τοποθετηθεί το εµφύτευµα και γίνει η οστεοενσωµάτωση, αυτό µπορεί να φορτιστεί µε την τοποθέτηση ενός κολοβώµατος και µιας προσωρινής στεφάνης από σύνθετη ρητίνη ή ακρυλικό.
Από τα ενδοστικά εµφυτεύµατα µπορεί να προκύψει η απαραίτητη στήριξη για την επίτευξη περίπλοκων ορθοδοντικών
µετακινήσεων όπως η σηµαντική εισώθηση των
γοµφίων στο ίδιο και στο
ανταγωνιστικό τόξο, η εισώθηση των τοµέων και η
απώθηση και προώθηση
των παρακείµενων δοντιών.
Τα µηχανικά µέσα για την
εισώθηση των γοµφίων
από τα ενδοστικά εµφυτεύµατα που τοποθετούν-
ται παρειακά περιλαµβάνουν ένα σύστηµα µε πρόβολο.
Από αυτό προκύπτει µία
δύναµη εισώθησης που
µπορεί να πετύχει µέχρι
και περισσότερο από 4
χιλ. εισώθηση των τοµέων. Σαν µία µονάδα σταθερά οστεοενσωµατωµένη που είναι, δεν έχουµε
µε αυτό τον τρόπο ανεπιθύµητες επιδράσεις στη
µονάδα αντίδρασης όπως
εξώθηση και απόκλιση
προς τα πίσω (Εικ. 2).
Η απώθηση και η προώθηση των δοντιών είναι
συνήθως δύσκολες αλλά
δίπλα σε ένα εµφύτευµα
αυτή η κίνηση γίνεται
οµαλά λόγω της στήριξης
που εξασφαλίζει το παρακείµενο εµφύτευµα. Είναι σαφές ότι µπορούµε
να πετύχουµε σηµαντική
µετακίνηση χωρίς παρενέργειες µε ένα στοιχείο
σκελετικής στήριξης. Το
µόνο πρόβληµα είναι ότι
η προώθηση των γοµφίων
είναι ακόµη βραδεία
ιδίως όταν η επιθυµητή
οδοντική µετακίνηση είναι η µετατόπιση.
Τέλος η εισώθηση των
γοµφίων µπορεί να επιτευχθεί από ένα γοµφίο
στο ίδιο τόξο. Για να το
πετύχουµε αυτό σωστά
πρέπει να επεκταθεί ένας
βραχίονας που να επιτρέπει τη δηµιουργία µιας δύναµης εισώθησης (Εικ. 3).
Η εισώθηση µιας περιοχής µε υπερβολική ανατολή µπορεί επίσης να
επιτευχθεί µε την τοποθέτηση ενός εµφυτεύµατος
στο τόξο των ανταγωνιστών και την παροχή µιας
εισωθητικής δύναµης από
αυτό µέσω µαγνητών που
αλληλεπιδρούν µεταξύ
τους (Εικ. 4).
Σε γενικές γραµµές, τα
περίπλοκα ορθοδοντικά
προβλήµατα σε ενήλικες
µπορούν να αντιµετωπιστούν µε πολλαπλούς τρόπους µε τη χρήση των εµφυτευµάτων. Τα ενδοστι-
27
Flavio Uribe
Είναι επίκουρος καθηγητής και διευθυντής επιστηµονικού προγράµµ ατος στ ο Τµή µα Ο ρθ οδον τικ ής
τ ου Π ανεπ ιστ ηµίου Κ ονέκ τικ ατ.
Α σχολ είται κ υρίως µ ε την π ολυδιάστατη οδοντιατρική θεραπεία
που περιλαµβάνει τη χρήση ενδοστικώ ν εµφυτ ευµάτ ων και µηχανηµάτων προσωρινής στήριξης ενώ
κάνει επιστηµονικές έρευνες στους
τοµείς της Εµβιοµηχανικής και σε
δ ι ά φ ο ρ ε ς κ λ ι ν ικ έ ς ε φ α ρ µ ο γ έ ς.
Ασχολείτ αι επίσης σε ερευνητ ικό
επίπεδο µε την ορθοδοντ ική µετα-
DT σελίδα 33.
κίνηση των δοντιών.
[28] =>
dti
28
DENTAL TRIBUNE Greek Edition
Σύγχρονη Τεχνολογία
Η επόµενη γενιά εµφυτευµάτων
θα έχει σχεδίαση για άµεση φόρτιση
Από το Επιστηµονικό Τµήµα του Implant Tribune, USA Edition
H επόµενη γενιά εµφυτευµάτων θα χρειάζεται
άµεση λειτουργικότητα,
οµαλές και ελεγχόµενες
επεµβάσεις εµφύτευσης
και συγκεκριµένες τεχνικές αποκατάστασης. Αν
και πολλοί κατασκευαστές εµφυτευµάτων επανασχεδιάζουν και επεξεργάζονται εκ νέου τα
εµφυτεύµατά τους για να
έχουν τη δυνατότητα της
άµεσης φόρτισης, µία
εταιρία στις ΗΠΑ πρωτοπορεί σ' αυτόν τον το-
µέα µε την ανάπτυξη
ενός εµφυτεύµατος υψηλής απόδοσης σχεδιασµένου ειδικά για άµεση
φόρτιση και κορυφαία
οστεοενσωµάτωση. Η
επόµενη γενιά εµφυτευµάτων είναι εδώ. Με την
τοποθέτηση των εµφυτευµάτων σε ένα στάδιο
και µε εντυπωσιακά αισθητικά αποτελέσµατα,
το νέο σύστηµα εµφυτευµάτων της συγκεκριµένης
εταιρίας είναι σχεδιασµένο για άµεση φόρτι-
ση και µπορεί να τοποθετηθεί σε λιγότερο από
1 ώρα µε χειρουργική
επέµβαση χωρίς κρηµνό.
Με αυτή την άνετη και
εύκολη για το χρήστη
διαδικασία τοποθέτησης,
οι γιατροί προσβλέπουν
σε µειωµένο χρόνο εργασίας στον ασθενή, αυξηµένη ικανοποίηση του
ασθενή και βελτιωµένη
αποδοτικότητα για το ιατρείο τους. Η µοναδική
σχεδίαση διπλής σταθεροποίησης αυτού του συ-
στήµατος εµφυτευµάτων
1 και 2 τεµαχίων συντελεί στη δηµιουργία µιας
πραγµατικά τέλειας µηχανικής εφαρµογής στην
κορυφή και στο κάτω µέρος του εµφυτεύµατος
εξασφαλίζοντας άµεση
σταθερότητα και κορυφαία οστεοενσωµάτωση.
Αυτό το µοναδικό χαρακτηριστικό δίνει στους
γιατρούς µία σταθερή βάση για άµεση φόρτιση
του εµφυτεύµατος ή για
βελτιωµένη σταθερότητα
όταν χρειάζεται πρόσθετος χρόνος επούλωσης
πριν από τη φόρτιση. Το
εµφύτευµα 1 τεµαχίου
αυτού του συστήµατος
διατίθεται µε προσθετικές εναλλακτικές λύσεις
για στεφάνη και γέφυρα
ή µε σφαιρικό σύνδεσµο
ενώ το εµφύτευµα 2 τεµαχίων της ίδιας εταιρίας
προσφέρει πολλαπλές
προσθετικές λύσεις όπως
η ευθεία διάταξη για στεφάνες και γέφυρες, οι
σφαιρικοί σύνδεσµοι, τα
συστήµατα τύπου UCLA
και διαφόρων τύπων κολοβώµατα. Η χειρουργική επεξεργασία για την
εµφύτευση περιλαµβάνει
µία πιλοτική διάνοιξη,
την αφαίρεση ενός βύσµατος ιστών, τη χρήση
ενός εργαλείου εξισορρόπησης και τέλος την τελική διάνοιξη για το εµφύτευµα. Το εµφύτευµα
έχει τη δυνατότητα να
εφαρµόζει τέλεια από
µόνο του και έτσι δε χρειάζεται να χρησιµοποιηθούν εργαλεία σχηµατισµού σπειρώµατος.
Το τελικό εργαλείο διάνοιξης έχει µόνο πλευρική κοπτική δράση και
χρησιµοποιείται για την
οστεοτοµή ενώ το βάθος
καθορίζεται από το πιλοτικό εργαλείο διάνοιξης. ∆εν χρειάζονται ενδιάµεσα εργαλεία διάνοιξης σ' αυτήν επέµβαση που διδάσκεται και
εφαρµόζεται εύκολα.
Η αποκατάσταση του εµφυτεύµατος διπλής σταθεροποίησης της ίδιας
εταιρίας είναι απλή. Π.χ.,
στην αποκατάσταση µε
στεφάνη και γέφυρα στα
στοιχεία-εξαρτήµατα περιλαµβάνονται συγκεντρωτικά αποτυπώµατα µε
απώθηση των ιστών που
χρησιµοποιούνται για την
καταγραφή του ορίου του
εµφυτεύµατος και της κεφαλής του κολοβώµατος
µέσα στο αποτύπωµα,
σκελετοί από ακρυλικό
για τέλεια οριακή εφαρµογή για τη διαµόρφωση
των προσωρινών και της
οριστικής προσθετικής
εργασίας, οµοιώµατα
ορίων που χρησιµοποιούνται µε τροποποιηµέ-
να κολοβώµατα και οµοιώµατα 1 και 2 τεµαχίων
που χρησιµοποιούνται
για τα εκµαγεία. Με λίγα και απλά στάδια εργασίας, µπορούν να κατασκευαστούν τα αποτυπώµατα, τα µοντέλα και
οι τελικές στεφάνες µε
συνέπεια να έχουµε µία
φυσιολογική θηλή µεταξύ
των δοντιών και το επιθυµητό προφίλ ανάδυσης. Μπορείτε να φανταστείτε ένα ορθοπεδικό
ασθενή µε επέµβαση στη
λεκάνη ή στο γόνατο, να
είναι καθηλωµένος στο
κρεβάτι επί 3-9 µήνες και
που στη συνέχεια µπορεί
να περπατήσει και κατόπιν να τρέξει πραγµατικά; Είναι απίθανο και
υπερβολικό να περιµένουµε να αποδεχθεί ένας
οδοντιατρικός ασθενής
µε εµφύτευµα αυτό το
πρωτόκολλο. Γι' αυτό τα
εµφυτεύµατα που µπαίνουν σε άµεση ελαφρά
λειτουργικότητα και ακολουθούν οι µόνιµες αποκαταστάσεις σ' αυτά, είναι ιδιαίτερα αποδεκτά
και από τους ασθενείς
αλλά και από τους γιατρούς που τα τοποθετούν.
Έχουν περάσει πλέον οι
εποχές που περιµέναµε
από 3-9 µήνες για να
αποκαλύψουµε ένα εµφύτευµα και να ζήσουµε
την απογοήτευση και
εµείς αλλά και οι ασθενείς µας, της µη οστεοενσωµάτωσης του. Αυτό
µπορεί να καθυστερήσει
την τοποθέτηση ενός
ορατού και λειτουργικού
δοντιού-αποκατάστασης
για περισσότερο από 1
χρόνο.
Όπως συµβαίνει στην
ορθοπεδική πράξη, η εµπειρία µας έχει δείξει ότι
η άµεση λειτουργικότητα
ενός εµφυτεύµατος επιταχύνει την επούλωση
και την οστεοενσωµάτωση ώστε να έχουµε τελικά υψηλότερα ποσοστά
επιτυχίας.
Σηµείωση DTI- Tα εµφυτεύµατα αυτού του τύπου
διατίθενται από την εταιρία OCO Biomedical µε
ηλεκτρονική διεύθυνση:
www.ocobiomedical.com
[29] =>
dti
[30] =>
dti
30
DENTAL TRIBUNE Greek Edition
Εµφυτεύµατα
Στοµατική υγιεινή και συντήρηση οδοντικών εµφυτευµάτων
G.M.Kurtzman, DDS, MAGD, DICOI - L.H.Silverstein, DDS, MS
Η Οδοντιατρική έχει γίνει τόσο συναρπαστική
και µε τόσες προκλήσεις από τότε που έχει
αναγνωριστεί η µακροπρόθεσµη προβλεψιµότητα των εµφυτευµάτων
κι η επιτυχία των αποκαταστάσεων. Καθώς ο
αριθµός των ασθενών
που επιλέγουν ως θεραπεία τα εµφυτεύµατα αυξάνεται, η οδοντιατρική οµάδα θα πρέπει να αποδεχθεί τις
προκλήσεις διατήρησης
αυτών των σύνθετων
µερικές φορές αποκαταστάσεων.Η σωστή
παρακολούθηση και
συντήρηση είναι βασική για τη µακροβιότητα του εµφυτεύµατος
και της αντίστοιχης
αποκατάστασης µέσω
ενός συνδυασµού σωστής επαγγελµατικής
φροντίδας κι αποτελεσµατικής στοµατικής
υγιεινής από τον ασθενή. Η αξία εφαρµογής
συµβατικών περιοδοντικών παραµέτρων για
καθορισµό της περιεµφυτευµατικής υγείας
δεν είναι ξεκάθαρη στη
βιβλιογραφία. Συνεπώς, είναι σηµαντικό η
οδοντιατρική οµάδα να
κατανοεί τις οµοιότητες
και τις διαφορές µεταξύ του εµφυτεύµατος
και του φυσικού δοντιού. Κατά συνέπεια, µε
την εξέταση των οµοιοτήτων και των διαφορών µεταξύ ενός φυσικού δοντιού κι ενός εµφυτεύµατος, µπορούν
να διαµορφωθούν βασικές κατευθυντήριες
γραµµές για τη µακροπρόθεσµη υγεία του εµφυτεύµατος.
Η άµεση σύνδεση του
φατνιακού οστού µε το
εµφύτευµα παρέχει µία
βάση για τη στήριξη
µίας προσθετικής εργασίας και µεταδίδει τις
µασητικές δυνάµεις στο
φατνιακό οστούν. Αυτός είναι ο ορισµός της
οστεοενσωµάτωσης.
Με την αυξανόµενη
αποδοχή ων εµφυτευµάτων ως βιώσιµη θεραπευτική επιλογή για
την αποκατάσταση µερικά ή ολικά νωδών
ασθενών, η οδοντιατρική οµάδα αντιµετωπίζει
την πρόκληση της συντήρησης κι εκπαίδευσης
αυτών των ασθενών.
Πρόσφατα, το επίκεν-
τρο της Εµφυτευµατολογίας έχει µετατοπιστεί από την επίτευξη
οστεοενσωµάτωσης,
που είναι πολύ προβλέψιµη, στη µακροπρόθεσµη διατήρηση της υγείας των περιεµφυτευµατικών σκληρών και µαλακών ιστών. Αυτό µπορεί να επιτευχθεί µε
σωστή οδοντιατρική
φροντίδα, συνεργασία
του ασθενή κι αποτελεσµατική στοµατική υγιεινή. Οι ασθενείς θα
πρέπει να αποδεχθούν
τις ευθύνες τους ως συνεργάτες στην θεραπεία διατήρησης, έτσι η
οδοντιατρική οµάδα θα
πρέπει να εξετάζει τον
πιθανό εµφυτευµατικό
ασθενή. Η διάγνωση κι
ο θεραπευτικός σχεδιασµός µε βάση µία
ανάλυση κινδύνου-οφέλους θα πρέπει να
πραγµατοποιείται µετά
από πλήρη ιατρική,
οδοντιατρική, κεφαλοτραχηλική, ψυχολογική,
κροταφογναθικών διαταραχών κι ακτινογραφική εξέταση.
Υπάρχουν πειστικά δεδοµένα πως η βακτηριακή πλάκα δεν οδηγεί µόνο σε ουλίτιδα
και περιοδοντίτιδα, αλλά και στην ανάπτυξη
περιεµφυτευµατίτιδας.
Συνεπώς, η προσωπική
στοµατική υγιεινή θα
πρέπει να ξεκινά από
την τοποθέτηση του εµφυτεύµατος και να τροποποιείται µε διάφορα
συµπληρωµατικά βοηθήµατα για στοµατική
υγιεινή για αποτελεσµατικό καθαρισµό της
τροποποιηµένης µορφολογίας της περιεµφυτευµατικής περιοχής
πριν, κατά τη διάρκεια
και µετά την τοποθέτηση του εµφυτεύµατος.
Για παράδειγµα, τα µεσοδόντια βουρτσάκια
µπορούν να διεισδύσουν έως και 3χιλ. στην
ουλοδοντική σχισµή ή
έναν θύλακο κα µπορούν να καθαρίσουν
αποτελεσµατικά την περιεµφυτευµατική σχισµή. Εκτός από το µηχανικό έλεγχο της οδοντικής πλάκας, στοµατικά διαλύµατα γλυκονικής χλωρεξιδίνης 0.1%
ή λιστερίνης παρέχουν
ένα καλό βοήθηµα.
Η υγιεινή µε τα οδοντικά εµφυτεύµατα είναι
τόσο σχολαστική και
κρίσιµη για τη µακροπρόθεσµη επιτυχία τους
που ο ασθενής κι ο
οδοντίατρος θα πρέπει
να αφιερώσουν σηµαντική προσπάθεια. Κατά
τη συνεδρία διατήρησης, ο οδοντίατρος θα
πρέπει να επικεντρωθεί
στα όρια των περιεµφυτευµατικών ιστών, το
προσθετικό στήριγµα
στη σύνδεση του κολάρου του εµφυτεύµατος
και την προσθετική εργασία.
Η κλινική εξέταση για
σηµεία φλεγµονής δηλ.
αιµορραγία κατά την
ανίχνευση, εξίδρωµα,
κινητικότητα, ανιχνεύσιµοι θύλακοι και µία
ακτινογραφική αξιολόγηση των περιεµφυτευµατικών οστικών ιστών,
παραµένει ακόµη ο κανόνας για την αξιολόγηση της µακροπρόθεσµης κατάστασης των
ενδοστικών εµφυτευµάτων. Για παράδειγµα, τα επιτυχηµένα και
σταθερά εµφυτεύµατα
δεν εµφανίζουν κινητικότητα.
Αν υπάρχει, όµως, κλινικά ανιχνεύσιµη κινητικότητα, τότε µετά την
ακτινογραφική αξιολόγηση του εµφυτεύµατος
και του γύρω οστού, της
βίδας συγκράτησης του
κολοβώµατος και/ή του
προσθετικού κολοβώµατος και η διεπιφάνεια µε το κολάρο θα
πρέπει να εξεταστούν
για χαλάρωση ή θραύση. Όλοι αυτοί οι τρόποι κλινικής εκτίµησης
θα εφαρµόζονται καθηµερινά, εκτός από
την περιοδοντική ανίχνευση γύρω από τους
περιεµφυτευµατικούς
ιστούς που φαίνεται
πως βρίσκονται σε καλή
κατάσταση. Τα δεδοµένα από αυτήν και τις
επακόλουθες συνεδρίες
θα πρέπει να καταγράφονται για σωστή εκτίµηση της περιεµφυτευµατικής κατάστασης
DT σελίδα 31
[31] =>
dti
DENTAL TRIBUNE Greek Edition
Εµφυτεύµατα
Ουλική πρόσφυση
DT σελίδα 30
µακροπρόθεσµα.
Μετά από µία πλήρη ενδοστοµατική εξέταση,
εκτός αν υπάρχουν οπτικά στοιχεία µεταβολών
στους µαλακούς ιστούς
δηλ. φλεγµονή των περιεµφυτευµατικών ιστών
µε ακόµη κι ελαφριά
απώλεια πρόσφυσης ή
βλεννογονίτιδα, δεν θα
πρέπει να πραγµατοποιείται ανίχνευση των
περιεµφυτευµατικών
ιστών.
Συνήθως κατά τον πρώτο χρόνο µετά την αποκατάσταση των εµφυτευµάτων, θα πρέπει να
εφαρµόζεται ένα τριµηνιαίο πρόγραµµα επανελέγχων, ειδικά αν τα
απολεσθέντα δόντια χάθηκαν λόγω περιοδοντικής νόσου. Αν, όµως, µετά από 12 µήνες τα εµφυτεύµατα του ασθενή
είναι σταθερά κι οι περιεµφυτευµατικοί ιστοί
υγιείς, τότε µπορεί να
εφαρµοστεί ένα πρόγραµµα επανελέγχων
ανά 4-6 µήνες.
Ωστόσο, θα πρέπει να
γνωρίζουµε το επίπεδο
στοµατικής υγιεινής κάθε ασθενή, τη συστηµατική του υγεία και την περιοδοντική κατάσταση
των περιεµφυτευµατικών
ιστών όταν προσδιορίζουµε το πρόγραµµα
επανελέγχων.
Με τους εµφυτευµατικούς ασθενείς, ο οδοντίατρος θα πρέπει να
αξιολογεί τα προσθετικά µέρη για πλάκα, τρυγία και τη σταθερότητα
του κολοβώµατος του εµφυτεύµατος. Θα πρέπει
να λαµβάνονται ακτινογραφίες των εµφυτευµάτων κάθε 12 έως 18 µήνες κατά τη διάρκεια αυτών των επανελέγχων.
Για κοχλιούµενες επιεµφυτευµατικές αποκαταστάσεις, ο οδοντίατρος
θα πρέπει να αφαιρεί την
προσθετική εργασία τουλάχιστον µία φορά το
χρόνο για εύκολη εκτίµηση των περιεµφυτευµατικών σκληρών και
µαλακών ιστών του
ασθενή, την ύπαρξη αποδεκτής κινητικότητας των
προσθετικών τµηµάτων
ή του ίδιου του εµφυτεύµατος και το επίπεδο
στοµατικής υγιεινής του
ασθενή. Θυµηθείτε πως
η ύπαρξη οποιονδήποτε
συµπτωµάτων φλεγµονής, ακτινογραφικών
ΦΥΣΙΚO ∆OΝΤΙ ΣΕ ΣYΓΚΡΙΣΗ ΜΕ ΤΟ ΕΜΦYΤΕΥΜΑ
Κάθετες ίνες
Παράλληλες ίνες
Εικ. 2
Μικροσκοπική σύγκριση του προσανατολισµού των ουλικών ινών (φυσικό δόντι αριστερά, εµφύτευµα δεξιά)
στοιχείων ή περιεµφυτευµατικής οστικής απώλειας και/ή νευροπάθειες µπορεί να είναι ενδεικτικές ενός αποτυχηµένου εµφυτεύµατος.
Εµφυτεύµατα έναντι
φυσικών δοντιών
Είναι σηµαντικό να κατανοήσουµε την περιοδοντική σχέση µεταξύ
των ούλων και των ιστών
που προσφύονται, είτε
φυσικό δόντι είτε εµφύτευµα (Εικ. 1,2 ). Ο προσανατολισµός των ινών
του ουλικού συµπλέγµατος γύρω από ένα φυσικό δόντι είναι κάθετος
στον επιµήκη άξονα του
δοντιού (Εικ. 3). Αυτό
λειτουργεί ως φραγµός
κατά την τοποθέτηση
ενός ανιχνευτήρα στην
ουλοδοντική σχισµή. Το
άκρο του ανιχνευτήρα
προωθείται ακρορριζικά µέχρι να έρθει σε
επαφή µε τις κάθετες
ίνες και να σταµατήσει.
Αυτός ο προσανατολισµός δεν παρατηρείται
γύρω από εµφυτεύµατα.
Στο εµφύτευµα οι ουλικές ίνες προσανατολίζονται παράλληλα στον
επιµήκη άξονα του εµφυτεύµατος (Εικ. 4).
Όταν εισέλθει ένας πε-
ριοδοντικός ανιχνευτήρας στη σχισµή γύρω
από ένα εµφύτευµα, το
άκρο του προωθείται,
περνώντας µεταξύ των
ινών του ουλικού συµπλέγµατος µέχρι την
οστική ακρολοφία που
εµποδίζει την περαιτέρω προώθησή του.
Η περιεµφυτευµατική
βλεννογονική απόφραξη µπορεί να είναι ένας
λιγότερο αποτελεσµατικός φραγµός για τη βακτηριακή πλάκα σε σχέση µε το περιοδόντιο γύρω από ένα φυσικό δόντι. Υπάρχει µικρότερη
αγγείωση στους ουλι-
κούς ιστούς γύρω από
ένα εµφύτευµα σε σχέση µε τα φυσικά δόντια.
Αυτή η µειωµένη αγγειοβρίθεια µαζί µε τις παράλληλα προσανατολισµένες ίνες κολλαγόνου
γύρω από το εµφύτευµα
τα καθιστούν πιο ευπαθή σε βακτηριακή προσβολή. Κατά τους επανελέγχους, η περιεµφυτευµατική περιοδοντική
ανίχνευση θα πρέπει να
πραγµατοποιείται µόνο
όταν υπάρχουν σηµεία
φλεγµονής δηλ. εξίδρωµα, οίδηµα, αιµορραγία
κατά την ανίχνευση,
φλεγµονώδεις περιεµ-
31
φυτευµατικοί µαλακοί
ιστοί και/ή ακτινογραφικά στοιχεία περιεµφυτευµατικής απώλειας
φατνιακού οστού. Τέλος, η περιοδοντική ανίχνευση σε εµφυτεύµατα
δεν θα πρέπει να πραγµατοποιείται επειδή αυτή η διαδικασία µπορεί
να βλάψει την αδύναµη
επιθηλιακή πρόσφυση
γύρω από τα εµφυτεύµατα, πιθανόν δηµιουργώντας µία οδό εισόδου
περιοδοντικών παθογόνων. Θα πρέπει να χρησιµοποιούνται πλαστικοί
ανιχνευτήρες όταν εξετάζεται το βάθος της περιεµφυτευµατικής σχισµής. Το βάθος ανίχνευσης γύρω από εµφυτεύµατα µπορεί να
σχετίζεται στενά µε το
πάχος και τον τύπο του
βλεννογόνου γύρω από
το εµφύτευµα. Μία υγιής
περιεµφυτευµατική σχισµή ποικίλλει από 1.3
έως 3.8χιλ., που είναι µεγαλύτερο από τα βάθη
που αναφέρονται για τα
φυσικά δόντια. Στην ουσία, ο καλύτερος δείκτης
για αξιολόγηση µίας µη
υγιούς περιοχής είναι τα
µακροχρόνια δεδοµένα
από την ανίχνευση. Για
όλους αυτούς τους λόγους, η προσωπική στοµατική υγιεινή κι η συνεχής οδοντιατρική επανεξέταση έχουν αποδειχθεί σηµαντικές για
την επιτυχία και τη µακροβιότητα των εµφυτευµάτων. Αυτό ισχύει
ιδιαίτερα όταν υπάρχουν παρακείµενα φυσικά δόντια, που αν προσβληθούν από περιοδοντική νόσο, µπορεί να
λειτουργήσουν ως χώρος
αποθήκευσης παθογόνων βακτηρίων δηλ.
gram αρνητικών αναερόβιων στελεχών και να
αποικίσουν την περιεµφυτευµατική σχισµή.Τα
φυσικά χαρακτηριστικά
των περιεµφυτευµατικών µαλακών ιστών
αποτελούν το επίκεντρο
των οδηγιών στοµατικής
υγιεινής. Η ύπαρξη ή
απουσία κερατινοποιηµένων ιστών σε αυτήν
την κρίσιµη περιοχή δεν
έχει καταγραφεί µε
ισορροπηµένο τρόπο για
να δηλώσουµε πως οι
περιεµφυτευµατικοί
ιστοί είναι πιο ευπαθείς
στην είσοδο παθογόνων
βακτηρίων µε ή χωρίς
DT σελίδα 32
[32] =>
dti
32
DENTAL TRIBUNE Greek Edition
Εµφυτεύµατα
DT σελίδα 31
κερατινοποιηµένους περιεµφυτευµατικούς
ιστούς.
Ωστόσο , η ικανότητα
του ασθενή να διατηρεί
καλή στοµατική υγιεινή
γύρω από τα εµφυτεύµατα διευκολύνεται από
την ύπαρξη κερατινοποιηµένων ιστών. Συνεπώς, αν ένας ασθενής
δεν έχει κερατινοποιηµένους περιεµφυτευµατικούς ιστούς κι υπάρχει ένα τράβηγµα από
ένα χαλινό ή χρόνια περιεµφυτευµατική βλεννογονίτιδα, τότε η τοποθέτηση ενός αυτογενούς
ή αλλοπλαστικού µοσχεύµατος συνδετικού
ιστού προτείνεται για τη
διευκόλυνση της σωστής
στοµατικής υγιεινής.
∆εν υπάρχουν συγκεκριµένα κριτήρια για τη
λήψη κλινικών δεδοµένων γύρω από τα οδοντικά εµφυτεύµατα που
θα επιτρέπουν τη σωστή
παρακολούθηση και
πρόωρη ανίχνευση πιθανής αποτυχίας τους.
Πρόσφατα, η ύπαρξη κινητικότητας είναι ο καλύτερος διαγνωστικός
δείκτης αποτυχίας ενός
εµφυτεύµατος. Σε αντίθεση µε τα φυσικά δόντια, τα εµφυτεύµατα εµφανίζουν ελάχιστη κλινικά µη ανιχνεύσιµη κινητικότητα λόγω της
απουσίας περιοδοντικού
συνδέσµου. Συνεπώς, τα
υγιή εµφυτεύµατα θα
πρέπει να µην κινούνται,
ακόµη και µε ύπαρξη
περιεµφυτευµατικής
οστικής απώλειας, αν
υπάρχει επαρκής ποσότητα φατνιακού οστού.
Όταν παρακολουθούµε
την υγεία των περιεµφυτευµατικών µαλακών
ιστών, ο οδοντίατρος θα
πρέπει να γνωρίζει τις
µεταβολές στο χρώµα,
το περίγραµµα και τη
συνέχεια των µαλακών
ιστών. Η ύπαρξη συριγγιώδους πόρου µπορεί
να υποδεικνύει την
ύπαρξη παθολογικής
εξεργασίας ή θραύσης
του εµφυτεύµατος.
Αιµορραγία
Υπάρχει αντίφαση στη
βιβλιογραφία για την
ακρίβεια και τη σηµασία της αιµορραγίας
κατά την ανίχνευση γύρω από τα εµφυτεύµατα. Πρόσφατα, στη βιβλιογραφία προτείνε-
Εικ. 3
Οι ουλικές ίνες µεταξύ δύο δοντιών
εµφανίζουν κάθετο προσανατολισµό ως προς
τον επιµήκη άξονα των δοντιών.
ται η χρήση της αιµορραγίας κατά την ανίχνευση ως δείκτη περιεµφυτευµατικής νόσου επειδή µπορεί να
εµφανιστεί πριν τα
ιστολογικά σηµεία
φλεγµονής ή ταυτόχρονα µε άλλα σηµεία αποτυχίας των εµφυτευµάτων δηλ. οστική απώλεια. Ωστόσο, όπως
προαναφέρθηκε, η ανίχνευση δεν προτείνεται.
Εικ. 4
Ουλικές ίνες µεταξύ δύο εµφυτευµάτων µε παράλληλο προσανατολισµό ως προς τον επιµήκη
άξονα των εµφυτευµάτων.
καθαρισµός
Τα εργαλεία κατασκευάζονται από µέταλλο, όπως ανοξείδωτο χάλυβα και θα πρέπει να
περιορίζονται σε φυσικά δόντια κι όχι να χρησιµοποιούνται για ανίχνευση ή σκάλιση εµφυτευµάτων. Η λογική για
αυτό το αποδεδειγµένο
συµπέρασµα είναι πως
το µέταλλο είναι τόσο
σκληρό που µπορεί να
χαράξει, µολύνει ή να
προκαλέσει µία γαλβανική αντίδραση στη διεπιφάνεια εµφυτεύµατος
κολοβώµατος. Ιδανικά,
τα ξέστρα χειρός θα
πρέπει να κατασκευάζονται από πλαστικό, τεφλόν, µε χρυσή επικάλυψη ή από ξύλο (Εικ.
5,6). Όταν χρησιµοποιούµε ξέστρα µε χρυσή
επικάλυψη, ο κατασκευαστής -συστήνει να
µην ακονίζονται καθώς
η επιφάνειά τους µπορεί
Ακτινογραφική
αξιολόγηση
Η ακτινογραφική εξέταση είναι µία από τις
χρησιµότερες κλινικές
παραµέτρους για την
αξιολόγηση της κατάστασης ενός ενδοστικού
εµφυτεύµατος. Η
προσβολή του βιολογικού εύρους, η προβλέψιµη αναδιαµόρφωση ή
αποκαλούµενη διεισδυτική µόλυνση, είναι µία
µέση απώλεια οστού
1.5χιλ. κατά τον πρώτο
χρόνο µετά την προσθετική αποκατάσταση ακολουθούµενη από 0.2 χιλ.
κάθετης οστικής απώλειας κάθε επόµενο χρόνο.
Συνεπώς, η προοδευτική οστική απώλεια γύρω από ένα εµφύτευµα
που υπερβαίνει αυτές τις
τιµές µπορεί να είναι ενδεικτική ενός αποτυχηµένου εµφυτεύµατος.
Τέλος, κατά την ακτινογραφική αξιολόγηση,
δεν θα πρέπει να υπάρχουν στοιχεία ακτινοδιαύγασης, επειδή µία τέτοια εικόνα συνήθως
υποδεικνύει µόλυνση ή
αποτυχία οστεοενσωµάτωσης.
Οδοντιατρικός
Εικ. 5 Πλαστικά ξέστρα για απόξεση εµφυτευµάτων κι επίδειξη της επιφάνειας του
εµφυτεύµατος µετά τη χρήση. Σηµειώστε πως δεν υπάρχει τροποποίηση της
επιφάνειας.
Εικ. 6
Πλαστικό ξέστρο για συνεδρία επανελέγχου.
Εικ. 7
Μετατροπή της επιφάνειας του εµφυτεύµατος µετά τη χρήση ξέστρων από
ανοξείδωτο χάλυβα.
να διαταραχθεί, αποκαλύπτοντας το σκληρό µέταλλο κάτω από την επικάλυψη. Τα εργαλεία
από ανοξείδωτο χάλυβα
µπορεί να αποτρίψουν
την επιφάνεια του εµφυτεύµατος, να αποµακρύνουν οποιοδήποτε
υλικό επιφανειακής επικάλυψης όπως υδροξυαπατίτη (ΥΑ) καθώς
η σκληρότητα του εργαλείου είναι µεγαλύτερη
από το κράµα τιτανίου
του εµφυτεύµατος (Εικ.
7).
Άλλα εργαλεία καθαρισµού που αντενδείκνυνται για χρήση µε εµφυτεύµατα είναι οι συσκευές αεροαποτριβής,
οι πάστες στίλβωσης κι
οι συσκευές υπερήχων.
Τα ρύγχη υπερήχων ή
πιεζοηλεκτρικού τύπου
µπορεί να αδροποιήσουν την επιφάνεια του
εµφυτεύµατος οδηγώντας σε µικρο-σκληρότητα και συγκέντρωση
πλάκας.
Το ρύγχος από ανοξείδωτο χάλυβα µπορεί
επίσης να οδηγήσει σε
χάραξη του στιλβωµένου
κολάρου του εµφυτεύµατος (Εικ. 8). Ωστόσο,
µερικοί οδοντίατροι
προτείνουν τη χρήση εργαλείων υπερήχων µε
πλαστικό κάλυµµα επάνω από το ρύγχος για τη
σκάλιση εµφυτευµάτων.
Οι συσκευές αεροαποτριβής µπορεί επίσης να
προκαλέσουν βλάβη
στην επιφάνεια του εµφυτεύµατος και θα πρέπει να αποφεύγονται
κατά τις συνεδρίες καθαρισµού (Εικ. 9). Ακό DT σελίδα 33
[33] =>
dti
DENTAL TRIBUNE Greek Edition
DT σελίδα 32
µη κι η χρήση σόδας σε
αυτές τις συσκευές µπορεί να αποµακρύνει
οποιαδήποτε επιφανειακή επικάλυψη του εµφυτεύµατος. Επίσης, η
πίεση αέρα µπορεί να
αποκολλήσει τη σύνδεση του µαλακού ιστού µε
το µυλικό τµήµα του εµφυτεύµατος οδηγώντας
σε εµφύσηµα.
Οι επιφάνειες τιτανίου
ή κραµάτων τιτανίου των
εµφυτευµάτων µπορούν
να στιλβωθούν µε ένα
ελαστικό κυπελλοειδές
µε µία µη αποτριπτική
πάστα στίλβωσης ή µία
ταινία γάζας µε οξείδιο
του αργιλίου. Τα εργαλεία στοµατικού καθαρισµού δεν είναι τα µόνα σηµαντικά, το ίδιο
ισχύει και για τη στοµατική υγιεινή στο σπίτι
για τη διατήρηση των ενδοστικών εµφυτευµάτων. Οι ασθενείς θα
πρέπει να διδάσκονται
την τροποποιηµένη τεχνική bass και να βουρτσίζουν µε µία µέτριου
µεγέθους κεφαλή και µε
µαλακές τρίχες οδοντό-
να χρησιµοποιούνται
από τους ασθενείς αφού
τους δείξουµε πώς. Η
ηλεκτρική οδοντόβουρτσα µε πλαστική επικάλυψη είναι ο µόνος τύπος που µπορεί να χρησιµοποιηθεί µε τα εµφυτεύµατα για καθαρισµό
χωρίς χάραξη της επιφάνειάς τους (Εικ.
10).Πρόσφατα, προτείνονται αυτόµατες µηχανικές οδοντόβουρτσες
για τον καθηµερινό καθαρισµό. Αυτά τα εργαλεία µπορεί να είναι περιστροφικού τύπου, κυκλικού τύπου ή τύπου
υπερήχων. Με αυτά τα
εργαλεία, το κλειδί για
την αποτελεσµατικότητά τους είναι οι σωστές
οδηγίες χρήσης τους κι
η σχολαστική καθηµερινή τους χρήση από τον
ασθενή.
Όπως µε τη φυσική
οδοντοφυΐα, συµπληρωµατικά µέσα καθαρισµού όπως το νήµα είναι
ακόµη πολύτιµα. Όπως
µε τους ενόδοντες ασθενείς, οι οδηγίες στοµατικής υγιεινής θα πρέπει
να εξατοµικεύονται στις
ανάγκες κάθε ασθενή.
Οι ατοµικές ανάγκες
Εµφυτεύµατα
Εικ. 8
Επίδειξη χάραξης ενός εµφυτεύµατος µετά τη χρήση ξέστρου υπερήχων.
Εικ. 9
Τροποποίηση της επιφάνειας του εµφυτεύµατος µετά από χρήση αεροστίλβωσης και σόδας. Παρατηρείστε την αλλαγή
στην επιφανειακή υφή.
στηρίζονται στην θέση
και τη γωνίωση των εµ-
φυτευµάτων, την θέση
και το µήκος των δια-
Κατά τα πρώτα χρόνια
της Εµφυτευµατολογίας,
η έµφαση για τη µακροπρόθεσµη επιτυχία των
εµφυτευµάτων ήταν η
χειρουργική φάση. Στα
επόµενα χρόνια, η έµφαση εστιάστηκε περισσότερο στη σωστή τοποθέτηση, που καθοριζόταν από τις αισθητικές
και προσθετικές ανάγκες κάθε συγκεκριµένου
περιστατικού. Στα πιο
πρόσφατα χρόνια, ο
οδοντίατρος έχει αναγνωρίσει τη διατήρηση
των εµφυτευµάτων και
τη σχολαστική στοµατική υγιεινή του ασθενή
ως δύο κρίσιµους παράγοντες για τη µακροπρόθεσµη επιτυχία τους.
διάφορα σηµεία του τόξου. Περίπλοκες ορθοδοντικές µετακινήσεις
όπως η εισώθηση των
οπίσθιων δοντιών και η
σηµαντική εισώθηση των
τοµέων µπορούν να επιτευχθούν µε τη χρήση
ενδοστικών εµφυτευµάτων.
Επίσης τα εµφυτεύµατα
µπορούν αργότερα να
αποκατασταθούν προσθετικά λειτουργώντας
σαν µία µόνιµη λύση για
τα δόντια που λείπουν
σε ένα ενήλικα ασθενή
µε µερική νωδότητα. DT
da R., editor. Biomechanic and Esthetic StTategies in CUnical OrLhodontics. Saint Louis: Elsevier; 2005. p. 74-93.
2. Bench R.W., Cugino C.(i'.,
Hilgers J.J. Bio-progressive Ulerapy. Part 3. J Clin
OrLhod 1977;11 :744-763.
3. Roberts W.E., ArbuckJe
C.R., Analoui M. Rate of
mesial translation of mandiblLlar molars using implantanchored mechanics.
Angle
Orthod
1996;66:331-338.
4. Kokich, V.C., Managing
Com pIe Orthodontic Problems: The Use of Implants for Anchorage. Seminars in OrLhodonlics
1996;2:155--160.
5. Uribe F., Nanda R.. IntramaxiLIary and Intermaxillary Absolute Anchorage
wiLh a Single
6. Endosseous Dental Implant
and Rare EarUl Magnets.
βλεννογόνιων κολοβωµάτων, τον τύπο της προσθετικής εργασίας και
την ακεραιότητα κάθε
ασθενή.
Ο άλλος δηµοφιλής τύπος συσκευής καθαρισµού είναι οι στοµατικοί
διακλυσµοί µε ή χωρίς
τη χρήση αντιµικροβιακών διαλυµάτων. Επίσης, στοµατικά διαλύµατα µε αντιµικροβιακές ιδιότητες όπως η
χλωρεξιδίνη προτείνονται ευρέως στη βιβλιογραφία.
Εικ. 10
Μεσοδόντιο βουρτσάκι µε πλαστική επικάλυψη γύρω από κολοβώµατα εµφυτευµάτων
και κάτω από την υπερδοµή για αφαίρεση πλάκας.
Περίληψη
βουρτσα. Τα µεσοδόντια
βουρτσάκια θα πρέπει
DT σελίδα 27
κά εµφυτεύµατα σε
ασθενείς µε έλλειψη
πολλών δοντιών είναι
µία πολύ αποδοτική λύση. Η σωστή κατανόηση
των κανόνων της Εµβιοµηχανικής βελτιώνει τη
δυνατότητα εφαρµογής
σκελετικής στήριξης για
την επίτευξη ορθοδοντικών µετακινήσεων σε
33
Αναδηµοσίευση από το Ortho
Tribune, USA Edition, Ιούλιος
2008
Β ιβ λ ι ο γ ρ α φ ί α
1. Nanda R., Uribe (i'. Lndividualized Orthodontic Treatment Planning. In: Nan-
Η µικροβιακή και κλινική εικόνα περιεµφυτευµατίτιδας είναι ίδια µε
την περιοδοντίτιδα γύρω από ένα φυσικό δόντι. DT
Amer'ican Jow'naJ of
OrUlodonlics and Dentofacial OrU1Opedics. In
Preuu.
Αναδηµοσίευση από το DTI USA
Edition, 2-9 Ιουνίου 2008
G.M.Kurtzman,
∆ιατηρεί ιδιωτικό ιατρείο στο
Μaryland των ΗΠΑ.
L.H.Silverstein,
Συνεργάζεται σε ιδιωτικό περιοδοντολογικό ιατρείο στην
Τζόρτζια των ΗΠΑ.
[34] =>
dti
34
DENTAL TRIBUNE Greek Edition
Ακίνητη Προσθετική
Μεταλλοκεραµικά - Οικεία κι όµως διαφορετικά
Από το Επιστηµονικό Τµήµα του DTI
SCHAAN: Το νέο πλήρως ανατοµικό Press-onMetal IPS InLine PoM
επιτρέπει τη δηµιουργία
αισθητικών αποκαταστάσεων ακριβείας κι
επαναλήψιµης ποιότητας
σε ελάχιστο χρόνο.
Το ΙPS InLine είναι η τελευταία εξέλιξη στην τεχνική πίεσης επί µετάλλου. Τα νέα κεραµικά
λευκίτη συνδυάζουν 20
χρόνια εµπειρίας µε τα
ΙPS Empress και τη βολική κι οικεία τεχνική χύτευσης. Το αποτέλεσµα
είναι ένα πεπιεσµένο κεραµικό υλικό που σας
επιτρέπει να συγκεντρωθείτε σε τέτοιους σηµαντικούς παράγοντες
όπως η επιλογή χρώµατος, η λειτουργία κι η επιφανειακή δοµή της αποκατάστασης.
Εικ. 1
Εικ. 2
Εικ. 3
Εικ. 4
Εικ. 5
τεχνική IPS InLine PoM
επεξεργασίας µε πίεση
επί µετάλλου ανταποκρίνεται στο τελικό σχήµα της αποκατάστασης.
∆εν υπάρχει ανάγκη για
αποκοπή ή κεραµική διαστρωµάτωση.
Η µετάβαση από κερί σε
κεραµικό πραγµατοποιείται χωρίς συστολή
όπτησης και/ή παγίδευση αέρα. Απλά τοποθετείτε το αδιαφανές υλικό, ολοκληρώνετε το κέρωµα, επεξεργάζεστε
υπό πίεση την πλήρως
ανατοµική αποκατάσταση και τη χαρακτηρίζετε
µε τα νέα υλικά χρώσης
και γλασαρίσµατος. Το
αποτέλεσµα είναι µία
αποκατάσταση µε ακρίβεια εφαρµογής.
Εικ. 6
Εικ. 1 Ακριβές κι απλά ιδιοφυές-IPS InLine PoM. Εικ. 2 Οικεία τεχνική-ο σκελετός σχεδιάζεται όπως συνήθως.
Άριστος σχεδιασµός
µε το πλήρως
ανατοµικό κέρωµα
τητας σε χρυσό, παλλαδίου και βασικών µετάλλων από την Ivoclar Vivadent στην κλίµακα CTE 13.8-14.5 x 10 -6
Η τεχνική αφαίρεσης κε-
Εικ. 5 ∆ιαµορφώνεται το επιθυµητό σχήµα σε κερί.
Εικ. 3 Το IPS InLine PoM συνδυάζεται µε µεταλλικά κράµατα υψηλής περιεκτικότητας, µειωµένης περιεκτικό25-500 C<10% σε άργυρο. Εικ. 4 Μετά την τοποθέτηση του αδιαφανούς υλικού στο µεταλλικό σκελετό...
Η αρχή των συµπαγών µη διαµορφωµένων τεµαχίων
Η αρχή του συµπαγούς
τεµαχίου διατηρηθεί
σκόπιµα σε µινιµαλιστικό
Εικ. 6a
Εικ. 6, 6a Προσαρµόζουµε τους αγωγούς χύτευσης, εγκιβωτίζουµε το υλικό και ακολουθεί η επεξεργασία σε συνθήκες πίεσης στον ειδικό φούρνο. Εικ. 7 Η οικονοµική αρχή των µη διαµορφωµένων τεµαχίων µε επτά χρώµατα που είναι αρκετή για τη σύντοµη αναπαραγωγή όλων των χρωµάτων Chromascop, A-D και των νέων χρωµάτων λεύκανσης. Λόγω των δύο µεγεθών των
αναπαραγωγή ολόκληρου του Chromascop, AD και των νέων χρωµάτων λεύκανσης. Συνεπώς,
είναι πιθανό να δηµιουργούνται πλήρως ανατοµικές αποκαταστάσεις
για διαφορετικούς ασθενείς σε έναν κύκλο µε
συνθήκες πίεσης. Λόγω
των δύο µεγεθών των µη
διαµορφωµένων τεµαχίων (S, XS) , δεν υπάρχει απώλεια περιττού
υλικού.
Οικείο περιβάλλον
εργασίας
Ένα συγκεκριµένο πλεονέκτηµα είναι το γεγονός πως πολλά από τα
απαιτούµενα υλικά διατίθενται στο εργαστήριο,
όπως τα κατάλληλα κράµατα, το σύστηµα επένδυσης δακτυλίων ΙPS
e.max, το υλικό επένδυσης και ο αντίστοιχος
φούρνος πίεσης.
Τα συνδυασµένα κράµατα Ivoclar Vivadent
στην κλίµακα CTE 13.814.5x10 -6 K -1 25-500
βαθµούς Κελσίου<10%
άργυρος στην
διαδικασία επεξεργασίας του υλικού αναβαθµίζουν την κλίµακα παραγωγής.
Ανάλογα µε την ένδειξη
ή την προτίµηση, µπορείτε επίσης να χρησιµοποιήσετε τα συµβατικά µεταλλοκεραµικά ΙPS
InLine για διαστρωµάτωση. DT
µη διαµορφωµένων τεµαχίων, δεν υπάρχει απώλεια περιττού υλικού µε το IPS InLine PoM.
ριού είναι µία συνήθης
διαδικασία στα εργα-
Eι κ. 8, 9 Το σχήµα, η λει-
στήρια γνωστή από τα
µεταλλικά χυτά και την
τεχνική χρώσης ΙPS Empress. Αντίθετα µε τα
Εικ. 8
Εικ. 9
Εικ. 11
Εικ. 12
συµβατικά µεταλλοκεραµικά, το κέρωµα στην
επίπεδο. Μόνο 7 χρώµατα είναι αρκετά για την
νειακή δοµή είναι τα ίδια µε
τις ολοκεραµικές αποκαταστάσεις.
Ει κ. 10Ιδανική σύγκλειση
λόγω της τεχνικής υπό συνθήκες πίεσης.
Ει κ. 11 Τα χρώµατα και τα
υλικά γλασαρίσµατος του
που χρησιµοποιούνται για
να ταιριάξει το χρώµα της
µη χαρακτηρισµένης κεραµικής αποκατάστασης µε
αυτό του τελικού χρώµατος
του δοντιού.
Ει κ. 12, 13 Ακριβές, αξιόπιστο, όµορφο κι απλά ιδιοφυές-ΙPS InLine PoM.
Pacific Edition No. 4, Vol. 6
Εικ. 10
τουργικότητα και η επιφα-
συστήµατος ΙPS InLine PoM
Αναδηµοσίευση από το DTI Asia
Εικ. 13
[35] =>
dti
[36] =>
dti
36
DENTAL TRIBUNE Greek Edition
Συνέδρια
Ανταπόκριση από το συνέδριο την OMNI
1η ηµέρα
Π ρ ώ τ η η µ έ ρ α ε ν ό ς α κ όµ η σ υ ν ε δ ρ ί ο υ
τ η ς O M N I P R E S S µε θέ µα τ η ν ε ισ α γ ω γ ή σ τ η ν ε µφ υ τ ε υ µα τ ο λ ο γ ία , µε
π ο λ λ ή θ ε ω ρ ί α απ ό τ ο π ρ ω ί µ έ χ ρ ι τ ο
µ ε σ η µ έ ρ ι κ α ι π ρ ακ τ ι κ ά σ ε µ ι ν ά ρ ι α
(hands-on) π ροσθετ ικ ής αλλά κ αι αι σ θ η τ ι κ ή ς ο δ ο ν τ ι ατ ρ ι κ ή ς τ ο α π ό γ ε υ µ α .
Ο ι κ ο ν ο µι κ ά σ υ µφ έ ρ ο ν κ α ι θε µ α τ ικ ά -
θ ε ω ρ η τ ικ ά κ α ι πρ α κ τ ικ ά - πλ ή ρ ε ς τ ρ ά β η ξ ε τ ο ε ν δ ια φ έ ρ ο ν πο λ λ ώ ν σ υν α δ έ λ φ ω ν κ α ι ο ι α ί θ ο υ σ ε ς τ ο υ " A th e n s I m p e r i a l " γ έ µ ι σ αν α π ό τ ο π ρ ω ί .
Γράφει ο οδοντίατρος Κ. Λεβέντης
Σ
υντονιστής του σηµερινού θεωρητικού µέρους ο Επ.
Καθηγητής ∆ ρ . Σπ υ ρ ί δ ω ν - Ο υ µ β έ ρ τ ος Κ ο υ τ ά γιας. Πρώτος εισηγητής
ο Προσθετολόγος Επ.
Καθηγητής ∆ρ Σταύρος
Πελεκάνος. Αφού παρουσίασε τις ενδείξεις
και αντενδείξεις της τοποθέτησης εµφυτευµάτων έδωσε τις βασικές
αρχές για την κατασκευή
διαγνωστικού-ακτινογραφικού και χειρουργικού νάρθηκα στην προετοιµασία του περιστατικού αλλά και έξυπνες
και απλές συµβουλές
βελτίωσης των ναρθήκων που βοηθούν στην
καλύτερη διάγνωση και
σχεδιασµό της θεραπείας. Συνέχισε µε τις απεικονιστικές µεθόδους από
την απλή πανοραµική
και την αξονική τοµογραφία µέχρι την τελευταίας τεχνολογίας τρισδιάστατη απεικόνιση
που επιτρέπει την χωρίς
κρηµνό χειρουργική διαδικασία περίπλοκων περιστατικών.
Ό
πως µάλιστα
ανέφερε, ήδη
σε σχολές του
εξωτερικού, ακόµα και
προπτυχιακοί φοιτητές
χρησιµοποιούν τη µέθοδο.∆εύτερος πήρε το λόγο ο Επ. Καθηγητής ∆ρ.
Στρατής Παπάζογλου,
που προσπάθησε να µας
βάλει στην φιλοσοφία
της έρευνας αγοράς για
το σύστηµα που θα επιλέξουµε να αγοράσουµε,
µε µια εισαγωγή στους
τύπους, στα προσθετικά
τµήµατα και στα τεχνικά
χαρακτηριστικά (υλικό,
σχήµα, επιφάνεια) των
σύγχρονων εµφυτευµάτων και τη σηµασία τους.
Στόχος η επιτυχηµένη
και το δυνατόν ταχύτερη
οστεοενσωµάτωση. Μια
σειρά από διλήµµατα
προέκυψαν: ριζόµορφα
ή κυλινδρικά; αδρό ή
λείο τελείωµα; διαβλεννογόνια ή διφασικά;
εξωτερικό εξάγωνο ή
εσωτερική σύνδεση; δουλεύει το platform switching ή είναι απλά µια νέα
τάση… µε τις προσθετικές επιλογές να περιπλέκουν λίγο ακόµα την
τελική µας επιλογή: άµεση φόρτιση ή µεταβατική; κοχλιούµενες ή συγκολλούµενες; Η τελική
σύσταση του καθηγητή
ήταν πως η γνώση και η
εµπειρία επάνω στις δυνατότητες των διαφόρων
συστηµάτων και το εκάστοτε σχέδιο θεραπείας
θα καθορίζουν κάθε φορά τις τελικές µας επιλογές.
Η συνέχεια µε τον πε-
ριοδοντολόγο ∆ρ. Αλέξανδρο Μπακόπουλο
πιο στρωτή και κατανοητή. Άρχισε µε τις βιολογικές αρχές της επιτυχούς οστεοενσωµάτωσης
την οποία και συσχέτισε
µε την τεχνική τρυπανισµού, την ποιότητα του
οστού, την προεγχειρητική ασηψία και την φόρτιση ενώ δεν παρέλειψε
να συστήσει το βιβλίο
του καθηγητή του Αντώνη Κωνσταντινίδη για τις
λεπτοµέρειες.
Στο επόµενο θέµα του,
κάλυψε πλήρως τις απαιτήσεις των εγχειρητικών
τοµών και τις πλείστες
παραλλαγές που εξυπηρετούν την αισθητική
προσέγγιση και τη προφύλαξη των κερατινοποιηµένων ιστών σε εµφυτευµατικές ή µοσχευµατικές προσεγγίσεις.
Στη συνέχεια περιέγραψε τους κανόνες, τα είδη και τις απαιτήσεις των
ραφών και των ραµµάτων ενώ χαρακτήρισε
µάλλον ριψοκίνδυνη,
ακόµα, την ατραυµατική
τοποθέτηση µε τη βοήθεια ογκοµετρικής υπο-
λογιστικής τοµογραφίας.
Ο
σον αφορά τη διατήρηση του αποτελέσµατος, µετά
από ακτινογραφίες και
ανίχνευση µε περιοδοντική µήλη τα κριτήρια
επιτυχίας είναι σαφή:
απουσία κινητικότητας
και ακτινοδιαγνωστικής
ζώνης, απώλεια ύψους
φατνιακής ακρολοφίας
> 1,5mm το πρώτο έτος
και > 0,2mm για κάθε
επόµενο και φυσικά
απώλεια ενοχλήσεων,
υπαισθησίας ή άλλων
κλινικών συµπτωµάτων.
Η συσχέτιση περιεµφυτευµατίτιδας και απώλειας οστού σε σχέση µε
την περιοδοντίτιδα δεν
είναι ακόµα σαφής. Παράγοντες κινδύνου αποτελούν η κακή στοµατική υγιεινή το κάπνισµα
και το ιστορικό περιοδοντίτιδας.
Η θεραπεία θα πρέπει
να περιλαµβάνει καλή
στοµατική υγιεινή και
συχνά follow up και υπέρηχοι µε ειδικά ξέστρα
που δεν φθείρουν το τιτάνιο. Για πιο σοβαρές
καταστάσεις έχουν δοκιµαστεί χειρουργικές
αναγεννητικές θεραπείες µε την ελπίδα επανοστεοενσωµάτωσης αλλά περισσότερο έδαφος
κερδίζει η χειρουργική
µείωση θυλάκων ακόµα
και αν αφήνει εκτεθειµένες σπείρες.
Τελευταίος ο προσθετολόγος-περιοδοντολόγος
∆ρ Ανδρέας Φελουτζής
µε µια ανατρεπτική οµιλία που έθεσε τις βάσεις
του τρόπου σκέψης που
χρειάζεται ο γενικός
οδοντίατρος για να µπορεί να συµπεριλάβει τα
εµφυτεύµατα στη φαρέτρα των θεραπευτικών
λύσεων που µπορεί να
προσφέρει στους ασθενείς του. Τόνισε πως το
εµφύτευµα δεν αποτελεί
πανάκεια και πως απόλυτη ένδειξη δεν υπάρχει. Τα εµφυτεύµατα αντικαθιστούν δόντια που
έχουν “χαθεί” και όχι τα
δόντια, διευκρίνισε.
Σύµφωνα µε τελευταίες
έρευνες τα στατιστικά
επιβίωσης κλασσικών
γεφυρών-µονήρων στεφανών και επιεµφυτευµατικών αποκαταστάσεων δεν διαφέρουν κατά
πολύ σε διάστηµα µέχρι
10 χρόνια ενώ οι τελευταίες µελέτες δείχνουν
ότι τα εµφυτεύµατα δεν
έχουν απαραίτητα καλύτερη πρόγνωση από ενδοδοντικά ή περιοδοντικά θεραπευµένα δόντια.
Ακόµα ανέφερε πως ο
περίφηµος νόµος του
Ante για την έκταση της
νωδότητας σε σχέση µε
την ικανότητα στήριξης
των στηριγµάτων φαίνεται πως έχει ξεπεραστεί
και έδειξε περιπτώσεις
µε λίγα και περιοδοντικά δόντια που στήριζαν
πρόβολα χωρίς προβλήµατα.
Συνεχίζοντας ανέλυσε
µε σαφήνεια τα στάδια
της θεραπείας από το
ιστορικό, τη φάση ελέγχου των φλεγµονών, το
αρχικό σχέδιο, τη διάγνωση και το τελικό σχέδιο θεραπείας που µπορεί τελικά και να αναβάλει την τοποθέτηση
εµφυτευµάτων.
Καθοριστικό παράγοντα στο εγγύς µέλλον
όπως τόνισε θα παίξουν
τα “µικρά εµφυτεύµατα
(<8mm) που έχουν εφάµιλλα ποσοστά επιβίωσης µε τα µεγαλύτερα
και βοηθούν σε περιπτώσεις όπου παλαιότερα αντιµετωπίζονταν µε
την ανύψωση ιγµορείου.Τέλος συνέστησε
προσοχή στην επιλογή
του ασθενή που θα αποκαταστήσουµε µε εµφυτεύµατα.
Θ
α πρέπει να είναι
υγιής, να έχει αντιληφθεί το κόστος
και το χρόνο περάτωσης
της θεραπείας, να έχει
εκπαιδευτεί στη σωστή
στοµατική υγιεινή και να
µπορεί να την εφαρµόσει ενώ καλό θα ήταν και
η σύνταξη ενός ιδιωτικού
συµφωνητικού µε την
συγκατάθεση του ασθενή για όλα τα παραπάνω
για να είναι όλοι “καλυµµένοι”.
Ελπίζουµε και αύριο οι
καλεσµένοι οµιλητές καθηγητές µε την χειρουργική και προσθετική
προσέγγιση που θα παρουσιάσουν να απαντήσουν στις ολοένα αυξανόµενες απορίες των
καινούριων στο χώρο
[37] =>
dti
DENTAL TRIBUNE Greek Edition
Συνέδρια
37
PRESS «Ξεκινώντας τα Εµφυτεύµατα»
2η ηµέρα
Η δ ε ύτ ε ρ η ηµ έ ρ α τ ο υ συ ν ε δ ρ ί ο υ
π ε ρ ι ε λ ά µ βα ν ε τ ι ς ο µ ι λ ί ε ς δ ύ ο
ξ έ ν ω ν α κ α δ ηµ α ϊ κ ών , µε π α ρ ο υ σ ί α σ η π ε ρ ι σ τ α τ ι κ ώ ν α πό τ η ν
κ λ ι ν ι κ ή τ ο υς σ κ ο π ι ά , ο κ α θ έ ν α ς
α π ό τη ν ει δ ικ ό τητ α το υ , µ ε τ ίτλ ο
“ Κλ ιν ική Εµ φ υ τε υ µ α το λ ο γ ία
απ ό το Α σ το Ω ” .
Γράφει ο οδοντίατρος Κ. Λεβέντης
Π
ρώτος ο Περιοδοντολόγος, ΛέDr.
κτορας
Mosche Goldstein έδωσε παραδείγµατα χειρουργικών περιστατικών. Ατραυµατικές εξαγωγές και άµεση εµφύτευση, σχέδια κρηµνών
για προστασία της θηλής και των κερατινο-
µέχρι στιγµής. Συνέχισε
µε παραδείγµατα τεσσάρων εµφυτευµάτων
και τρεις ράβδους ή τηλεσκοπικές στεφάνες
για καλύτερη σταθερότητα. Στη συνέχεια παρουσίασε πολλά περιστατικά ολικής αποκατάστασης άνω και κάτω
γνάθου µε εµφυτεύµατα
Τ
ο πρώτο είχε σαν
θέµα τις αισθητικές
αποκαταστάσεις
ρητινών µε την τεχνική
της διαστρωµάτωσης.
Αφού έγινε µια σύντοµη ανακεφαλαίωση στο
πρωτόκολλο παρασκευή
κοιλότητας - αδροποίηση - προετοιµασία -
συγκόληση - πολυµερισµός η συζήτηση επεκτάθηκε µε ανταλλαγές
απόψεων για τεχνικές
τοποθέτησης και ουδέτερα στρώµατα και ο
υπεύθυνος καθηγητής
έδωσε χρήσιµες συµβουλές στο χειρισµό των
εµφράξεων ρητίνης για
επιτυχηµένη συγκόλλη-
ση και όσο το δυνατόν
αποφυγή των συνεπειών της συστολής πολυµερισµού. Ένα πρόβληµα που όπως είπε θα λυθεί οριστικά µόνο µε την
εφεύρεση ενός νέου,
διαφορετικού υλικού.
Στη συνέχεια έγινε η
αποκατάσταση δοντιών
µε το σύστηµα της χορηγού εταιρείας.
Το δεύτερο πρακτικό είχε σαν θέµα τις όψεις
πορσελάνης. Παρουσίαση περιστατικών,
ανάλυση ενδείξεων-αντενδείξεων και αντιπαραβολή µε αποκαταστάσεις ρητινών. Και
εδώ µε καθοδήγηση ειδικού προσθετολόγου οι
συµµετέχοντες είχαν την
ευκαιρία να παρασκευάσουν δόντι για να
δεχθεί όψη και να κατασκευάσουν σε αυτό
µια προσωρινή ακρυλική ενώ στο τέλος πήραν
δώρο ένα σετ των υλικών που χρησιµοποίησαν.
Τ
ποιηµένων ούλων, µοσχεύµατα, µεµβράνες
και στρωµατοραφές εντυπωσίασαν το ακροατήριο.
Μετά το διάλειµµα για
καφέ ανέλαβε ο προσθετολόγος Επίκουρος
καθηγητής Dr. Wael Att
να δώσει παραδείγµατα
επιεµφυτευµατικών
αποκαταστάσεων.
Έδειξε αρκετά περιστατικά µε επένθετες
οδοντοστοιχίες µε σφαιρικούς συνδέσµους ή µε
ράβδους και σύγκρινε
πλεονεκτήµατα και µειονεκτήµατα.
Ανάφερε επίσης ότι
πολλές κλινικές δοκιµάζουν τη λύση επένθετων
σε ένα εµφύτευµα στο
κέντρο της κάτω γνάθου
µε καλά αποτελέσµατα
και ακίνητες προσθέσεις µετά από εξαγωγή
των προβληµατικών
δοντιών. ∆εν έλειψαν
κάποια αρνητικά σχόλια
από τους συµµετέχοντες
που θεώρησαν τα σχέδια θεραπείας του επιθετικά και εντόπισαν
στην παρουσίαση µια
δόση επίδειξης, ένα συνηθισµένο φαινόµενο σε
αντίστοιχες παρουσιάσεις ξένων ειδικών.
Το διήµερο συνέδριο
περιελάµβανε και πρακτικά σεµινάρια τεσσάρων κατευθύνσεων οργανωµένα από εταιρείες οδοντιατρικών ειδών
µε σκοπό οι οδοντίατροι
να γνωρίσουν καινούργιες τεχνικές και να
εξοικειωθούν µε τα προϊόντα τους.
α επόµενα δύο
πρακτικά αφορούσαν το χειρουργι-
κό και το προσθετικό
κοµµάτι των εµφυτευµάτων όπου οι συµµετέχοντες εξοικειώθηκαν
µε το χειρουργικό πρωτόκολλο των διαφόρων
συστηµάτων, τοποθετώντας εµφυτεύµατα σε
οµοιώµατα γνάθων και
στο προσθετικό πρωτόκολλο, αποτυπώνοντας
µε σύγχρονα µονοφασικά υλικά πολυαιθέρα
και πολυβινυλοσιλοξάνης.
Ένας από τους κορυφαίους οδοντιάτρους
παγκοσµίως είχε πει
“όποιος ξέρει να βγάλει
ένα δόντι ξέρει και βάλει εµφύτευµα και όποιος βάζει γέφυρες σε
δόντια µπορεί να βάλει
και σε εµφυτεύµατα” εννοώντας πως η τοποθέτηση εµφυτευµάτων και
η προσθετική τους αποκατάσταση δεν είναι
απαραίτητα κάτι δύσκολο που απαιτεί τον
ειδικό αλλά θα πρέπει
να γίνει κτήµα του γενικού οδοντιάτρου και αυτό το σεµινάριο ήταν
ένα καλό βήµα προς αυτό το σκοπό.
[38] =>
dti
38
DENTAL TRIBUNE Greek Edition
Συνέδρια
ΜΗΝΥΜΑ ΤΟΥ ΠΡΟΕ∆ΡΟΥ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ
Κάθε οργάνωση του ετήσιου Παγκόσµιου
Συνεδρίου της FDI έχει το δικό της ξεχωριστό χαρακτήρα και συνδέεται µε τη µοναδική ευκαιρία να µάθει κανείς στοιχεία για τον
πολιτισµό και τα έθιµα καθώς και για το επίπεδο της στοµατικής υγείας σε κάποιο ξεχωριστό µέρος του κόσµου, κάτι που κάνει
πιό ελκυστικές αυτές τις διοργανώσεις. Πρόκειται για τη συγκεκριµένη χρονική περίοδο
κάθε χρόνο που τα µέλη και η Οργανωτική
Επιτροπή της FDI σε συνεργασία µε τις τοπικές Οδοντιατρικές Οµοσπονδίες, οργανώνουν κορυφαία συνέδρια και εκδηλώσεις
δηµιουργώντας µία ιδιαίτερη αίσθηση ευχάριστης προσµονής σε όλους τους συµµετέχοντες. Γνωρίζοντας καλά τα µέλη της Οδοντιατρικής Οµοσπονδίας της Σιγκαπούρης
µπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι και φέτος θα
ζήσουµε ένα πασκόσµιο συνέδριο µε ξεχωριστές και έντονες αναµνήσεις.
Η Επιτροπή Επιστηµονικής Εκπαίδευσης της
FDI σε συνεργασια µε την Τοπική Οµοσπονδία έχουν καταρτήσει ένα εντυπωσιακό κατάλογο οµιλητών για το επιστηµονιό
πρόγραµµα του συγκεκριµένου συνεδρίου
και στο ευρύ φάσµα των θεµάτων που θα παρουσιαστούν θα περιλαµβάνονται αναφορές
στη Γηριατρική Οδοντιατρική, στον καρκίνο
του στόµατος, στους βιολογικούς δείκτες του
σάλιου και στα εµφυτεύµατα. Στα διάφορα
φόρουµ που θα πλαισιώνουν το συνέδριο καθώς και στα σχετικά πρακτικά σεµινάρια θα
γίνει αναφορά σε τρέχοντα θέµατα όπως τα
διφωσφονικά.
Όσοι εχουν παρακολουθήσει κάποια οδοντιατρική εκδήλωση διεθνούς ενδιαφέροντος
στη Σιγκαπούρη όπως η συνάντηση IDEM
που γίνεται κάθε 2 χρόνια, γνωριζουν την
άριστη φιλοξενεία που προσφέρεται από τους
εκεί συναδέλφους. Οι κοινωνικές εκδηλώ-
σεις έχουν συνδυαστεί µε τις εντυπωσιακές
τουριστικές οµορφιές της περιοχής καθώς
και το θαυµάσιο κλίµα και την εξαιρετική
κουζίνα αυτής της µοναδικής πόλης. Η νύ-
κτα της Σιγκαπούρης που οργανώνεται κατά της διάρκεια ενός ηλιοβασιλέµατος και
περιλαµβάνει µία πτήση περιήγησης στην πόλη, θα σας δόσει θαυµάσιες απόψεις του τροπικού παραδείσου που φτάνει µέχρι την Ινδονησία. Επίσης θα απολαύσετε ιδιαίτερα
γεύµατα µε εξωτική κουζίνα, δηµιουργώντας κοινωνικές σχέσεις µε συναδέλφους από
ολόκληρο τον κόσµο. Το επίσηµο δείπνογκαλά που γίνεται στο Orchidville θα είναι
µία αξέχαστη εκδήλωση ιδίως γι αυτούς που
έχουν δει τέτοιους εντυπωσιακούς εξωτικούς
κήπους µόνο στον κινηµατογράφο.
Το Παγκόσµιο Εκθεσιακό και Συνεδριακό
Κέντρο Suntec όπου γίνεται η εκδήλωση είναι ένα σύγχρονο συγκρότηµα µε όλες τις
απαραίτητες εγκαταστάσεις για το συνέδριο
συγκεντρωµένες σ αυτό. Εφέτος, ακόµη και
η τελετή υποδοχής των συνέδρων θα γίνει
στον ίδιο χώρο στον οποίο υπάρχει άνετη
πρόσβαση από τα πολλά και υψηλής ποιότητας ξενοδοχεία που υπάρχουν κοντά στο κέντρο για να καλύψουν τις ανάγκες των συνέδρων.
Για ένα επιτυχηµένο οδοντιατρικό συνέδριο
έχουν ιδιαίτερη σηµασία παράγοντες όπως η
θέση, οι εγκαταστάσεις και το επιστηµονικό
και κοινωνικό του πρόγραµµα. Όµως, το
Παγκόσµιο Οδοντιατρικό Συνέδριο της FDI
έχει καθαρά ανθρωποκεντρικό χαρακτήρα
και χρειαζόµαστε και τη δική σας συµµετοχή για να προωθήσουµε την Οδοντιατρική
Επιστήµη σε όλες τις περιοχές του πλανήτη .
Τα συνεδρια της Οµοσπονδίας µας στοχεύουν
στην ανάπτυξη της στοµατικης υγείας σε παγκόσµια κλίµακα. Οι συνάδελφοί µας στη Σιγκαπούρη έχουν ήδη προετοιµάσει µία θερµή
υποδοχή για ολους µας και όλο το προσωπικό της Οµοσπονδίας µας έχει εργαστεί σκληρά για να σας προσφέρει ένα ακόµη κορυφαίο συνέδριο.
Ραντεβού στη Σιγκαπούρη!
FDI
Ο∆ΟΝΤΙΑΤΡΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ
Στο φετινό Παγκόσµιο Συνέδριο της Σιγκαπούρης, όπου είναι γνωστή η ευαισθησία σε θέµατα τεχνολογικών εξελίξεων και
επιχειρηµατικής-επιστηµονικής οργάνωσης, η έκθεση οδοντιατρικών προιόντων
που συνδυάζεται µε αυτό κινείται σε παράλληλο επίπεδο, µε έµφαση σε όλες τις
πιό σύγχρονες καινοτοµίες της Οδοντιατρικής Βιοµηχανίας και µε συµµετοχή όλων
των κορυφαίων εταιριών από ολόκληρη
τον κόσµο.
Η είσοδος και η περιήγηση στην έκθεση
είναι δωρεάν γι αυτούς που συµµετέχουν
στο συνέδριο ενώ για εκείνους που θέλουν
να περιηγηθούν µόνο την έκθεση, υπάρχει
εισιτήριο µε µικρό τίµηµα.
Παρακαλώ επισκεφθείτε την ηλεκτρονική
µας διεύθυνση για τις ώρες λειτουργίας της
έκθεσης και για τη λίστα των εκθετών που
συµµετέχουν σ αυτήν. FDI
ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
Θα πραγµατοποιηθούν περισσοτερες
από 50 συνεδρίες σε διάστηµα 6 ηµερών
που έχουν σχέση µε το κεντρικό θέµα
του φετινού Συνεδρίου που είναι: Η
προώθηση της Οδοντιατρικής στα διάφορα µερη του κόσµου . Σ αυτές θα δοθεί έµφαση στις πιό πρόσφατες εξελίξεις και τεχνικες που έχουν σχέση µε τον
κόσµο της Οδοντιατρικής.
επιστρέψουν στο κεντρικά γραφεία της
FDI µέχρι τις 25 Ιουλίου 2009. Μετά από
αυτή την ηµεροµηνία οι συµµετέχοντες
πρέπει να δηλώσουν συµµετοχή επιτόπου στις εγκαταστάσεις του συνεδρίου.
Μπορείτε να επωφεληθείτε τις µειωµένες τιµές έγκαιρης συµµετοχής, δηλώνοντας συµµετοχή πριν από τις 15 Μαίου 2009.
Dr Burton Conrod
Πρόεδρος FDI
ΣΥΝΕ∆ΡΙΑΣΕΙΣ
ΜΕ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΕΝΟ ΑΚΡΟΑΤΗΡΙΟ
Έµφαση σε συνεδριάσεις µε περιορισµένο ακροατήριο
στο Παγκόσµιο Συνέδριο που γίνεται στη Σιγκαπούρη για το 2009
λύπτονται σ αυτές τις συνεδρίες παρουσιάζονται καλύτερα σε µικρές οµάδες ακροατών και µάλιστα µε πρακτική και κατανοητή µεθοδολογία.
Στο Συνέδριο της Σιγκαπούρης, αυτές οι
συνεδριάσεις µε περιορισµένο ακροατήριο
θα πραγµατοποιηθούν την Πέµπτη, 1η Σεπτεµβρίου, δηλαδή 1 ηµέρα πριν την έναρξη του κύριου επιστηµονικού προγράµµατος του συνεδρίου.
Με ποιό τρόπο διαφέρουν οι συνεδριάσεις
µε περιορισµένο ακροατήριο από αυτές που
περιλαµβάνονται στο βασικό πρόγραµµα
του συνεδρίου; Ποιές επιπλέον προοπτικές
προσφέρουν αυτές οι συνεδριάσεις στους
συµµετέχοντες στο συνέδριο;
Η FDI οργανώνει συνεδρίες µε περιορι-
σµένο ακροατήριο που δίνουν στους συµµετέχοντες την ευκαιρία να αποκτήσουν
πρόσθετες γνώσεις και ικανότητες από κορυφαίους ειδικούς επιστήµονες µε παγκόσµια αναγνώριστη στο χώρο τους και µάλιστα σε πολύ πιό προσωπική βάση επικοινωνίας. Τα οδοντιατρικά θέµατα που κα-
Για εφέτος αυτές οι συνεδριάσεις καλύπτουν ένα ευρύτερο φάσµα κλινικών θεµάτων όπως Ενδοδοντία, επεµβάσεις εµφύτευσης µε ανύψωση του ιγµορείου, επεµβάσεις στους τρίτους γοµφίους, άµεσες
επένθετες οδοντοστοιχίες, έκτακτα παιδοδοντικά περιστατικά, οργάνωση και διαχείριση ιατρείου και ρύθµιση της συµπεριφοράς των παιδοδοντικών ασθενών.
Στην ηλεκτρονική διεύθυνση της FDI µπορείτε να βρείτε λεπτοµερέστερες πληροφορίες για τις συνεδριάσεις µε περιορισµένο ακροατήριο.
ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ
Αυτοί που επιθυµούν να παρακολουθήσουν το συνέδριο πρέπει να συµπληρώσουν τα έντυπα συµµετοχής και να τα
ΕΠΙΣΗΜΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ
ΜΕ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ
Μπορείτε να έχετε έκπτωση µέχρι και
20% δηλώνοντας συµµετοχή µέσω του
δικτύου της Star Alliance. FDI
[39] =>
dti
DENTAL TRIBUNE Greek Edition
ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΕΚ∆ΗΛΩΣΕΙΣ,
ΗΜΕΡΗΣΙΕΣ ΕΚ∆ΡΟΜΕΣ
ΠΕΡΙΗΓΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΚ∆ΡΟΜΕΣ
ΜΕΤΑ ΤΟ ΣΥΝΕ∆ΡΙΟ
Π λ η ρ ο φ ο ρ ί ε ς υ π ά ρ χ ο υν σ τ ο ∆ ια δ ίκ τ υ ο
Κοινωνικές εκδηλώσεις
Ένα συνέδριο της FDI δεν θα µπορούσε ποτέ να είναι ολοκληρωµένο
χωρίς την παραδοσιακή βραδιά που
είναι αφιερωµένη στη χώρα που φιλοξενεί το συνέδριο και βέβαια χωρίς
Συνέδρια
επίσηµο δείπνο-γκαλά. Αυτό ισχύει
και φέτος. Κάθε βράδυ του συνεδρίου
περιλαµβάνει πλούσιες εκδηλώσεις
που έχουν σχέση µε τον πολιτισµό, τη
φιλοξενία και την κουζίνα της Σιγκαπούρης. Η αφιερωµένη βραδιά θα γίνει φέτος µε την προσθήκη της ειδικής
πτήσης περιήγησης της Σιγκαπούρης
από ψηλά και θα επακολουθήσει η µοναδική εµπειρία της απόλαυσης των
εδεσµάτων της ντόπιας κουζίνας στο
άνετο περιβάλλον του ναυτικού οµίλου της Σιγκαπούρης.
Η ορχιδέα αποτελεί ένα εθνικό σύµβολο για τη Σιγκαπούρη και βέβαια είναι το εθνικό τους λουλούδι. Γι αυτό
δεν πιστεύουµε ότι υπάρχει καλύτερος
χώρος για να απολαύσετε το επίσηµο
δείπνο του συνεδρίου, από ένα χώρο
που περιβάλλεται από τους µαγικούς
κήπους της πόλης µε τις ορχιδέες .
Θα ζήσετε µία τροπική ατµόσφαιρα
που σίγουρα θα σας ανανεώσει και θα
σας ανακουφίσει από τους θορύβους
και την ένταση της πόλης.
Για περισσότερες πληροφορίες όσον
αφορά αυτές τις εκδηλώσεις καθώς και
για την τελετή υποδοχής των συνέδρων
επισκεφθείτε την ηλεκτρονική διεύθυνση της FDI.
Ηµερήσιες περιηγήσεις
Η Οδοντιατρική Οµοσπονδία της Σιγκαπούρης έχει την τιµή να φιλοξενεί
το Παγκόσµιο Συνέδριο της FDI για
το 2009 και θέλει να παρουσιάσει σε
39
όλους τους συνέδρους την πλούσιο πολιτιστική κληρονοµιά της Σιγκαπούρης. Θα έχουµε την ευκαιρία να ανακαλύψουµε τη Σιγκαπούρη και να µυηθούµε στον πολιτισµό της όπως και την
ευκαιρία να κάνουµε ηµερήσιες περιηγήσεις σε διάφορα αξιοθέατα (ζωολογικός κήπος ή η φηµισµένη πόλη µε
τις ορχιδέες). Πράγµατι υπάρχουν διάφορες ηµερήσιες περιηγήσεις που σας
επιτρέπουν να συµµετέχετε σε καθηµερινές δραστηριότητες όπως το εργαστήριο τσαγιού ή οι δραστηριότητες ντόπιας µαγειρικής ώστε να διδαχθείτε πως θα παρασκευάζετε τοπικές σπεσιαλιτέ. Αυτές οι εκδηλώσεις
που είναι για µικρές οµάδες είναι σίγουρο ότι θα υπερκαλυφθούν σύντοµα και γι αυτό πρέπει να δηλώσετε έγκαιρα συµµετοχή.
Εκδροµές µετα το συνέδριο
Γι αυτούς που επιθυµούν να εξερευνήσουν περισσότερο την περιοχή της
Ασίας προς τον Ειρηνικό σας προσκαλούµε σε συµµετοχή σε διάφορες
εκδροµές µετά το συνέδριο όπου µπορείτε να ανακαλύψετε τη γοητεία της
Ινδονησίας στο εξωτικό νησί Μπαλί,
να ζήσετε τη µοναδικη εµπειρία της
Μαλαισίας ή να ανακαλύψετε τον πολιτισµό της Ταιτής. Κάθε εκδροµή µπορεί να προσαρµοστεί στις δικές σας
ανάγκες µε την επιλογή διαφορετικών
ξενοδοχείων αλλά και προγραµµάτων
για συγκεκριµένους προορισµούς.
Ενηµερωθείτε γι αυτές τις εκδροµές
στην ηλεκτρονική µας διεύθυνση.
ΜΕΙΩΜΕΝΕΣ
ΤΙΜΕΣ
ΞΕΝΟ∆ΟΧΕΙΩΝ
Η Σιγκαπούρη είναι γνωστή για τα
εξαιρετικά της ξενοδοχεία και για την
κορυφαία εξυπηρέτηση των πελατώνεπισκεπτών. Η FDI συνεργάζεται επίσηµα µε το τουριστικό γραφείο Pacific
World και µπορεί να σας προσφέρει
µία µεγάλη επιλογή ξενοδοχείων. Πολλά από αυτά βρίσκονται σε µικρή απόσταση από το Συνεδριακό Κέντρο που
µπορεί να καλυφθεί µε ένα µικρό περίπατο ή µε µία µικρή διαδροµή µε ταξί.
Μπορείτε να απολαύσετε την πολυτέλεια ενός ξενοδοχείου 5 αστέρων όπως
το φηµισµένο Mandarin Oriental ή να
επιλέξετε µία πιό χαλαρή ατµόσφαιρα στο Albert Court. Ανεξάρτητα από
την επιλογή σας, όλα τα ξενοδοχεία
ποου συνεργάζονται επίσηµα µε την
Οµοσπονδία µας σίγουρα θα σας ευχαριστήσουν.
Για περισσότερες πληροφορίες όσον
αφορά τις τιµές των πλείστων ξενοδοχείων αλλά και για τα ξενοδοχεία µε
τα οποία συνεργαζόµαστε επίσηµα
µπορείτε να επισκεφθείτε την ηλεκτρονική διεύθυνση του Pacific World.
About the publisher
Publisher
FDI World Dental Federation
13 Chemin du Levant, l’Avant Centre
F-01210 Ferney-Voltaire, FRANCE
Phone: +33 4 50 40 50 50
Fax: +33 4 50 40 55 55
E-mail: info@fdiworldental.org
Web: www.fdiworldental.org
FDI Communications
Coordinator/ Managing Editor
Christina Lee Thorsen
FDI Worldental Communique is published by the FDI World Dental Federation. The newslet- ter and all articles and illustrations therein are
protected by copyright.
Any utilisation without prior consent
from the editor or publisher is inadmissible and liable to prosecution.
[40] =>
dti
autoclave SK07
∏ ·ÔÛÙ›ڈÛË ÛÙËÓ Î·Ï‡ÙÂÚË Ù˘ ÛÙÈÁÌ‹
∞ͤڷÛÙË ÔÈfiÙËÙ·
∂‡ÎÔÏÔ˜ ¯ÂÈÚÈÛÌfi˜
ÕÚÈÛÙÔ ÛÙ¤Áӈ̷
ªÂÁ¿ÏË ·˘ÙÔÓÔÌ›· ÓÂÚÔ‡
÷ÌËÏ‹ ηٷӿψÛË ËÏÂÎÙÚÈ΋˜ ÂÓ¤ÚÁÂÈ·˜
¢˘Ó·ÙfiÙËÙ· ÙÔÔı¤ÙËÛ˘ ̤۷ Û ÂÚÁ·ÏÂÈÔı‹ÎË
∆ÂÏÂ˘Ù·›Â˜ ÚԉȷÁڷʤ˜ ∂¡ 13060
Õ„ÔÁÔ service Û fiÏË ÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·.
¢È·ÛÙ¿ÛÂȘ ο‰Ô˘: ¢È¿ÌÂÙÚÔ˜ 24 cm - µ¿ıÔ˜ 36 cm
ª∂°∞§∏ ¶ƒ√™º√ƒ∞
3.300 ú + º¶∞
)
[page_count] => 40
[pdf_ping_data] => Array
(
[page_count] => 40
[format] => PDF
[width] => 822
[height] => 1191
[colorspace] => COLORSPACE_UNDEFINED
)
[linked_companies] => Array
(
[ids] => Array
(
)
)
[cover_url] =>
[cover_three] =>
[cover] => ![DT Greece]()
[toc] => Array
(
[0] => Array
(
[title] => Μία εναλλακτική λύση για τους οδοντια- τρικούς ασθενείς που φοβούντα
[page] => 01
)
[1] => Array
(
[title] => Πως να αποκτήσετε τα µέγιστα οφέλη από τη θεραπεία µε εµφυτεύµατα
[page] => 03
)
[2] => Array
(
[title] => Γενικά Θέµατα
[page] => 04
)
[3] => Array
(
[title] => Ενηµέρωση για τις προόδους στην ενδοδοντία
[page] => 06
)
[4] => Array
(
[title] => Γενετικοί - επιγενετικοί και περιβαλλοντικοί παράγοντες που επηρεάζ
[page] => 10
)
[5] => Array
(
[title] => Ο πραγµατικός κόσµος της εικονικής οδοντιατρικής
[page] => 12
)
[6] => Array
(
[title] => Γενετικοί - επιγενετικοί και περιβαλλοντικοί παράγοντες που επηρεάζ
[page] => 16
)
[7] => Array
(
[title] => Θα θέλατε να εργάζεστε για τον εαυτό σας;
[page] => 19
)
[8] => Array
(
[title] => Ανόρθωση γοµφίων και ανάκτηση χώρου µε το ΕΖspacer
[page] => 22
)
[9] => Array
(
[title] => Απεικόνιση CT µε κωνική δέσµη για αξιολόγηση υπεράριθµων δοντιών
[page] => 23
)
[10] => Array
(
[title] => Η Εµβιοµηχανική στην ορθοδοντική θεραπεία περίπλοκων προβληµάτων ...
[page] => 26
)
[11] => Array
(
[title] => Η επόµενη γενιά εµφυτευµάτων θα έχει σχεδίαση για άµεση φόρτιση
[page] => 28
)
[12] => Array
(
[title] => Στοµατική υγιεινή και συντήρηση οδοντικών εµφυτευµάτων
[page] => 29
)
[13] => Array
(
[title] => Μεταλλοκεραµικά - Οικεία κι όµως διαφορετικά
[page] => 34
)
[14] => Array
(
[title] => Ανταπόκριση από το συνέδριο την OMNI PRESS «Ξεκινώντας τα Εµφυτεύµατα»
[page] => 36
)
[15] => Array
(
[title] => Worldental Communiqué 2009 Congress issue
[page] => 38
)
)
[toc_html] =>
[toc_titles] => Μία εναλλακτική λύση για τους οδοντια- τρικούς ασθενείς που φοβούντα
/ Πως να αποκτήσετε τα µέγιστα οφέλη από τη θεραπεία µε εµφυτεύµατα
/ Γενικά Θέµατα
/ Ενηµέρωση για τις προόδους στην ενδοδοντία
/ Γενετικοί - επιγενετικοί και περιβαλλοντικοί παράγοντες που επηρεάζ
/ Ο πραγµατικός κόσµος της εικονικής οδοντιατρικής
/ Γενετικοί - επιγενετικοί και περιβαλλοντικοί παράγοντες που επηρεάζ
/ Θα θέλατε να εργάζεστε για τον εαυτό σας;
/ Ανόρθωση γοµφίων και ανάκτηση χώρου µε το ΕΖspacer
/ Απεικόνιση CT µε κωνική δέσµη για αξιολόγηση υπεράριθµων δοντιών
/ Η Εµβιοµηχανική στην ορθοδοντική θεραπεία περίπλοκων προβληµάτων ...
/ Η επόµενη γενιά εµφυτευµάτων θα έχει σχεδίαση για άµεση φόρτιση
/ Στοµατική υγιεινή και συντήρηση οδοντικών εµφυτευµάτων
/ Μεταλλοκεραµικά - Οικεία κι όµως διαφορετικά
/ Ανταπόκριση από το συνέδριο την OMNI PRESS «Ξεκινώντας τα Εµφυτεύµατα»
/ Worldental Communiqué 2009 Congress issue
[cached] => true
)
